- Ανοικτή Διακυβέρνηση - http://www.opengov.gr/consultations -

ΘΕΜΑ 8: Δημιουργία και λειτουργία επίσημων καταλόγων εγκεκριμένων οικονομικών φορέων

Θεωρείτε σκόπιμο:
Επιλογή 1:
1. να καταρτιστούν νέοι ή να διατηρηθούν οι υφιστάμενοι, αν υπάρχουν, επίσημοι κατάλογοι εγκεκριμένων οικονομικών φορέων, κατά το άρθρο 64 της οδηγίας 2014/24/ΕΕ, για το σύνολο των οικονομικών φορέων ή
2. να καταρτιστούν νέοι ή να διατηρηθούν οι υφιστάμενοι, αν υπάρχουν, επίσημοι κατάλογοι εγκεκριμένων οικονομικών φορέων, κατά το άρθρο 64 της οδηγίας 2014/24/ΕΕ, για ειδικότερες κατηγορίες οικονομικών φορέων (να προσδιοριστούν) ή
3. να μην ενεργοποιηθεί η παραπάνω δυνατότητα, για καμία κατηγορία οικονομικών φορέων;
Παρακαλείσθε σε περίπτωση που στο (1) επιλεγεί το (α) ή (β), να προσδιορίσετε αν η απάντησή σας αναφέρεται σε υφιστάμενο ή νέο κατάλογο.
Επίσης σε περίπτωση που στο (1) επιλεγεί το (α) ή (β), και εφόσον αναφέρεστε στη δημιουργία νέου καταλόγου, παρακαλώ αναφέρατε τον φορέα που κατά την άποψή σας πρέπει να καταστεί αρμόδιος για την δημιουργία, τήρηση και λειτουργία του καταλόγου.
Τέλος, σε περίπτωση που στο (1) επιλεγεί ομοίως το (α) ή (β), παρακαλείσθε να προτείνετε, τον αρμόδιο φορέα, που κατά την άποψή σας, βάσει των θεσμοθετημένων αρμοδιοτήτων του ή/και των πληροφοριών/στοιχείων/δεδομένων που τηρεί, αποτελεί τον καταλληλότερο φορέα να αναλάβει την υποχρέωση να παρέχει στη διάθεση των άλλων κρατών μελών κάθε πληροφορία σχετικά με τα έγγραφα που προσκομίζονται για την απόδειξη της πλήρωσης των απαιτήσεων εγγραφής στον επίσημο κατάλογο εγκεκριμένων οικονομικών φορέων
Διευκρινίσεις Επιλογής 1: Η οδηγία 2014/24/ΕΕ στο άρθρο 64 (όπως αντιστοίχως και η 2004/18/ΕΕ) προβλέπει τη δυνατότητα των κρατών μελών να καταρτίζουν επίσημους καταλόγους εργολάβων, προμηθευτών ή παρόχων υπηρεσιών (οικονομικών φορέων). Οι βασικές λειτουργίες που καλούνται να επιτελέσουν οι εν λόγω κατάλογοι, σύμφωνα με τις διατάξεις της οδηγίας, είναι:
• η δυνατότητα που δίνεται στους οικονομικούς φορείς να προσκομίζουν στις αναθέτουσες αρχές πιστοποιητικό εγγραφής τους στους καταλόγους, το οποίο συνιστά τεκμήριο καταλληλότητας όσον αφορά τις απαιτήσεις ποιοτικής επιλογής τις οποίες καλύπτει ο κατάλογος και
• ότι οι πληροφορίες που συνάγονται από την εγγραφή στον κατάλογο δεν μπορούν να αμφισβητηθούν χωρίς αιτιολόγηση.
Οι φορείς, κατά την απάντησή τους, θα πρέπει να σταθμίσουν την χρησιμότητα της ύπαρξης και λειτουργίας εκ μέρους του κράτους τέτοιων καταλόγων, ιδίως προς τον σκοπό της απλοποίησης και επιτάχυνσης των διαδικασιών ανάθεσης και της μείωσης του βάρους των οικονομικών φορέων να προσκομίζουν τα απαιτούμενα κάθε φορά δικαιολογητικά απόδειξης μη ύπαρξης στο πρόσωπό τους λόγων αποκλεισμού και πλήρωσης των κριτηρίων ποιοτικής επιλογής, λαμβάνοντας ωστόσο υπόψη και την -παράλληλη- νέα δυνατότητα που παρέχεται εφεξής σε όλους τους οικονομικούς φορείς και για όλες τις διαδικασίες να τα προαποδεικνύουν με χρήση του ΕΕΕΠ και την υποχρέωση προσκόμισης να φέρει μόνο ο υποψήφιος στον οποίο πρόκειται να ανατεθεί η σύμβαση στο τελικό στάδιο.

Ερώτηση 2: Εξ όσων είστε σε θέση να γνωρίζετε στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων/σκοπών του φορέα σας, τηρείται στην ελληνική επικράτεια οποιοσδήποτε κατάλογος/μητρώο οικονομικών φορέων (του συνόλου ή ειδικών κατηγοριών αυτών), οιασδήποτε φύσης; Παρακαλείσθε να αναφέρετε την επωνυμία του, τον αρμόδιο φορέα τήρησής του, καθώς και τις διατάξεις που διέπουν τη λειτουργία του.

Υποερωτήσεις (α-ιζ)

Σε περίπτωση που έχετε απαντήσει θετικά στην προηγούμενη ερώτηση, παρακαλούμε απαντήστε στις ακόλουθες (α)-.(ιζ) υποερωτήσεις:
Ο υφιστάμενος κατάλογος/μητρώο, σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο και τους πραγματικούς όρους που διέπουν τη λειτουργία του, συμμορφώνεται με το σύνολο των όρων και απαιτήσεων των άρθρων 57-64 της οδηγίας 2014/24/ΕΕ, ήτοι:
(1) οι προϋποθέσεις εγγραφής σε αυτόν είναι προσαρμοσμένες σύμφωνα με το άρθρο 57 (λόγοι αποκλεισμού);
(2) οι προϋποθέσεις εγγραφής σε αυτόν είναι προσαρμοσμένες σύμφωνα με το άρθρο 58 (κριτήρια ποιοτικής επιλογής);
(3) οι προϋποθέσεις εγγραφής σε αυτόν και οι απαιτήσεις προσκόμισης εκ μέρους των οικονομικών φορέων αποδείξεων για ό,τι καλύπτεται από τον κατάλογο είναι προσαρμοσμένες σύμφωνα με το άρθρο 60 και το Παράρτημα XII (αποδεικτικά μέσα μη ύπαρξης λόγων αποκλεισμού και πλήρωσης κριτηρίων ποιοτικής επιλογής);
(4) οι προϋποθέσεις εγγραφής σε αυτόν και οι απαιτήσεις προσκόμισης εκ μέρους των οικονομικών φορέων αποδείξεων για ό,τι καλύπτεται από τον κατάλογο είναι προσαρμοσμένες σύμφωνα με το άρθρο 62 (πρότυπα διασφάλισης ποιότητας και πρότυπα περιβαλλοντικής διαχείρισης);
(5) οι προϋποθέσεις εγγραφής σε αυτόν είναι προσαρμοσμένες σύμφωνα με το άρθρο 63 (στήριξη στις ικανότητες άλλων φορέων) και το άρθρο 64 παρ. 2 εδάφια β’ και γ΄;
(6) εκδίδεται πιστοποιητικό εγγραφής των φορέων στον κατάλογο; ποιά η αρμόδια εκδούσα αρχή αυτού;
(7) η πιστοποιούμενη εγγραφή στον κατάλογο συνιστά τεκμήριο καταλληλότητας του οικονομικού φορέα όσον αφορά τη μη ύπαρξη λόγων αποκλεισμού και την πλήρωση των απαιτήσεων ποιοτικής επιλογής που καλύπτονται από τον κατάλογο;
(8) οι πληροφορίες που μπορούν να συναχθούν από την εγγραφή στον κατάλογο τίθενται υπό αμφισβήτηση. Αν ναι, υπό ποίους όρους;
(9) στο πιστοποιητικό εγγραφής αναφέρονται τα δικαιολογητικά βάσει των οποίων έγινε η εγγραφή του οικονομικού φορέα στον επίσημο κατάλογο;
(10) ποιοί από τους αναφερόμενους στο άρθρο 57 λόγους αποκλεισμού καλύπτονται από τον κατάλογο;
(11) ποιά από τα αναφερόμενα στο άρθρο 58 κριτήρια επιλογής καλύπτονται από τον κατάλογο;
(12) η εγγραφή/διατήρηση της εγγραφής στον κατάλογο προϋποθέτει πρόσθετες απαιτήσεις πλην αυτών των άρθρων 57-64 και του Παραρτήματος XII της οδηγίας 2014/24/ΕΕ; Αναφέρατε συνοπτικά ποιες και τους λόγους που ζητούνται.
(13) οικονομικοί φορείς άλλων κρατών μελών μπορούν να εγγραφούν στον κατάλογο;
(14) σε περίπτωση καταφατικής απάντησης στην προηγούμενη υποερώτηση, για την εγγραφή οικονομικών φορέων άλλων κρατών μελών στον κατάλογο απαιτούνται άλλες αποδείξεις ή δηλώσεις πλην εκείνων που ζητούνται από τους οικονομικούς φορείς της Ελλάδας; Αν ναι, παρακαλείσθε να προσδιορίστε ποιές και τους λόγους που ζητούνται.
(15) οι οικονομικοί φορείς μπορούν να ζητούν ανά πάσα στιγμή την εγγραφή τους στον κατάλογο ή υπάρχουν χρονικοί περιορισμοί οιασδήποτε φύσης; Στην δεύτερη περίπτωση παρακαλείσθε να προσδιορίστε τους εν λόγω περιορισμούς και τους λόγους που έχουν επιβληθεί.
(16) προσδιορίστε το χρονικό διάστημα για την ενημέρωση αιτούντος προς εγγραφή οικονομικού φορέα από τον φορέα που τηρεί τον κατάλογο και είναι υπεύθυνος για την εγγραφή των οικονομικών φορέων σε αυτόν σχετικά με την απόφαση του τελευταίου επί της αιτήσεως εγγραφής του αιτούντος οικονομικού φορέα.
(17) η εγγραφή στον κατάλογο επιβάλλεται στους οικονομικούς φορείς άλλων κρατών μελών προκειμένου να συμμετάσχουν σε διαδικασία σύναψης δημόσιας σύμβασης;
Παρακαλείσθε να επισημάνετε τυχόν άλλα προβλήματα που έχετε διαπιστώσει στο πλαίσιο άσκησης των αρμοδιοτήτων σας ή της δραστηριότητάς σας κατά την τήρηση, εγγραφή και εν γένει λειτουργία των υφιστάμενων καταλόγων/μητρώων και να προτείνετε συνοπτικά λύσεις για την αντιμετώπισή τους και την βελτίωση/εξορθολογισμό λειτουργίας των καταλόγων/μητρώων.
Διευκρινίσεις υποερωτήσεων (α)-(ιζ): Το άρθρο 64 παρέχει στα κράτη μέλη τη διακριτική ευχέρεια να καθιερώνουν επίσημους καταλόγους εγκεκριμένων οικονομικών φορέων (εργοληπτών, προμηθευτών, παρόχων υπηρεσιών) υπό τον όρο ότι οι κατάλογοι αυτοί λειτουργούν βάσει του ισχύοντος εθνικού νομικού και πραγματικού πλαισίου, συμφώνως προς όλες τις απαιτήσεις και όρους των διατάξεων των άρθρων 57-64 και του Παραρτήματος XII της οδηγίας 2014/24/ΕΕ, καθώς και των γενικών αρχών του δικαίου της Ένωσης , ιδίως ως προς τις προϋποθέσεις εγγραφής, τα επιτρεπτά κωλύματα εγγραφής, τα πιστοποιητικά απόδειξης πλήρωσης των απαιτήσεων εγγραφής και το περιεχόμενο αυτών, την ενημέρωση των αιτούντων εγγραφής κλπ. Σε κάθε περίπτωση τα κράτη μέλη, εφόσον επιλέξουν τη δημιουργία νέων ή τη διατήρηση υφιστάμενων καταλόγων, το πιστοποιητικό εγγραφής στους οποίους θα αποτελεί τεκμήριο καταλληλότητας, οφείλουν να προσαρμόσουν στις απαιτήσεις και τους όρους των διατάξεων των άρθρων 57-64 και του Παραρτήματος XII της οδηγίας 2014/24/ΕΕ τους όρους λειτουργίας αυτών. Οι υποερωτήσεις στοχεύουν ακριβώς στην διαπίστωση της πλήρωσης των απαιτήσεων αυτών και στην έκταση της ανάγκης προσαρμογής τυχόν υφιστάμενων καταλόγων/μητρώων.
Συναφώς σημειώνεται ότι σύμφωνα με τις διατάξεις της οδηγίας όλες οι απαιτήσεις που μπορούν να επιβληθούν στους υποψηφίους πρέπει να είναι συνδεδεμένες και ανάλογες προς το αντικείμενο της συγκεκριμένης σύμβασης για την οποία προκηρύσσεται ο διαγωνισμός. Η απαίτηση για όρους ανάλογους και συναφείς με το αντικείμενο της σύμβασης σκοπεί στη διασφάλιση της αμεροληψίας της αναθέτουσας αρχής, προκειμένου να αποφεύγεται ο αυθαίρετος αποκλεισμός, κατά παράβαση των αρχών της μη διάκρισης και της ίσης μεταχείρισης.
Πέραν τούτου, κατά πάγια νομολογία του Δικαστηρίου, η πρόβλεψη τυχόν πρόσθετων λόγων αποκλεισμού/απαιτήσεων από το εθνικό δίκαιο (εκτός αυτών που αναφέρονται στις διατάξεις της οδηγίας) είτε αυτοί προβλέπονται ως απαιτήσεις για την εγγραφή ή ως κωλύματα εγγραφής ή ως λόγοι διαγραφής σε επίσημους καταλόγους, είτε όχι, είναι αποδεκτή μόνο εάν οι συγκεκριμένοι λόγοι/απαιτήσεις αποσκοπούν στη διασφάλιση της τήρησης των αρχών της ίσης μεταχείρισης και της διαφάνειας και υπό τον όρον ότι τα μέτρα αυτά δεν βαίνουν πέραν του αναγκαίου για την επίτευξη του στόχου αυτού μέτρου (αρχή αναλογικότητας) και να τεκμηριώνονται επαρκώς. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να αιτιολογείται πειστικά ότι τα άλλα, ηπιότερα του αποκλεισμού, μέσα, δεν είναι ικανά να πετύχουν το επιθυμητό αποτέλεσμα, ενώ απαγορεύεται παντελώς η επιβολή του αποκλεισμού, χωρίς να παρέχεται η δυνατότητα στον υποψήφιο ή στους υποψήφιους να ανταποδείξουν.
Τέλος, το άρθρο 64 λαμβάνει υπόψη του τη νομολογία του Δικαστηρίου αναφορικά με τις περιπτώσεις που ένας οικονομικός φορέας ο οποίος αποτελεί μέρος ομίλου επικαλείται τις οικονομικές, χρηματοδοτικές ή τεχνικές ικανότητες άλλων εταιρειών του ομίλου προκειμένου να στηρίξει την αίτηση εγγραφής του. Στην περίπτωση αυτή, εναπόκειται στον οικονομικό φορέα να αποδεικνύει ότι διαθέτει πράγματι τα μέσα αυτά καθ’ όλη τη διάρκεια ισχύος της εγγραφής.

Οριζόντια διευκρίνιση: Για διευκόλυνση των αποδεκτών του παρόντος εγγράφου στο Παράρτημα Α παρατίθενται οι συναφείς με τα παραπάνω θέματα διατάξεις των οδηγιών.

Τέλος επισημαίνεται ότι, ανεξάρτητα από τις απαντήσεις σε όλα τα παραπάνω, είναι ευπρόσδεκτες ενδεχόμενες παρατηρήσεις/σχόλια [με χρήση ελεύθερου κειμένου] που δεν έχουν συμπεριληφθεί στις παραπάνω ερωτήσεις/επιλογές, εφόσον αφορούν θέματα του παρόντος εγγράφου διαβούλευσης -ήτοι θέματα σχετικά με:
1. το ευρωπαϊκό ενιαίο έγγραφο προμήθειας (ΕΕΕΠ),
2. τα αποδεικτικά μέσα,
3. το επιγραμμικό αποθετήριο πιστοποιητικών (e-Certis),
4. την συμπλήρωση/διευκρίνιση πληροφοριών και
5. τους επίσημους καταλόγους οικονομικών φορέων.