• Σχόλιο του χρήστη 'Κυριάκος Σπύρου' | 26 Ιουνίου 2020, 08:08

    ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΝΟΜΟΥ Όλο το σκεπτικό και οι προτεινόμενες δραστηριότητες του νέου φορέα ‘Κέντρο Τέχνης και Δημιουργίας Ακροπόλ’ αφορούν σχεδόν αποκλειστικά σε διαδικασίες προβολής, διαχείρισης και ανάπτυξης επιχειρηματικών δεξιοτήτων. Διαφωνούμε επί της βάσης του προγράμματος αυτού για δύο λόγους. Αφενός δεν είναι καίριο. Αυτή τη στιγμή οι δημιουργικοί κλάδοι της χώρας δεν χρειάζονται περισσότερο μάρκετινγκ και μάνατζμεντ αλλά ένα αναπτυξιακό πλαίσιο το οποίο θα ενισχύσει τη βάση της πολιτιστικής οικονομίας και το οποίο θα δομηθεί με όρους καλλιτεχνικής δημιουργίας. Ο ρόλος του Ακροπόλ θα πρέπει να είναι κάτι εντελώς άλλο. Να λειτουργεί ως ένα κέντρο δημιουργίας και διαλόγου, ενα κέντρο πειραματισμού και έρευνας που θα ενδυναμώνει το οικοσύστημα του σύγχρονου ελληνικού πολιτισμού στις ρίζες του. Αφετέρου δεν είναι καινοτόμο. Υπάρχει ήδη εξειδικευμένο δυναμικό, ικανότητες, εμπειρία στον πολιτιστικό κλάδο σε όλες τις ειδικότητες, και το σχέδιο νόμου φαίνεται να το αγνοεί αυτό. Υπάρχουν ήδη φορείς, χώροι, πρωτοβουλίες, συλλογικότητες, ανεξάρτητοι θεσμοί και λοιπά που εκπληρώνουν ήδη όλους τους στόχους του νομοσχεδίου, και μάλιστα εδώ και χρόνια. Ενδεικτικά αναφέρουμε για τα εικαστικά ότι υπάρχουν πάνω από 120 ανεξάρτητοι χώροι τέχνης, πρωτοβουλίες, συλλογικότητες και φορείς στην Αττική που καλλιεργούν τις ίδιες ακριβώς δεξιότητες, σε βάθος οκταετίας τουλάχιστον και μάλιστα απουσία κρατικής υποστήριξης. Θα πρέπει το ΥΠΠΟΑ, μέσω του Ακροπόλ και άλλων προγραμμάτων, να αναγνωρίσει αυτή τη δραστηριότητα, να ενδυναμώσει και να αναδείξει το έργο της καλλιτεχνικής κοινότητας με όρους αυτοδυναμίας, ανεξαρτησίας και ελεύθερης έκφρασης, και όχι να επενδύσει σε προγράμματα προβολής, επικοινωνίας και πολιτιστικής επιχειρηματικότητας, ειδικά σε αυτή την τόσο κρίσιμη στιγμή για τον κλάδο. Από μια προκαταρκτική ανάλυση που κάναμε σε δικά μας ερωτηματολόγια που απαντήθηκαν από εργαζόμενους στον πολιτισμό, προκύπτει ότι οι πραγματικές ανάγκες των ερωτηθέντων είναι άλλες. Εντοπίζουμε σοβαρά προβλήματα στον κλάδο όπως η υψηλή φορολογία (που δεν μας αφήνει να ευδοκιμήσουμε επαγγελματικά), ή η μη δυνατότητα διατήρησης χώρου εργασίας (στούντιο, χώρος πρόβας κλπ). Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι το 38% των ερωτηθέντων εργάζεται από το σπίτι και το 37% δεν έχει καν χώρο να δουλέψει. Το Ακροπόλ οφείλει να έρθει ως απάντηση στα τεράστια κενά που υπάρχουν στην στήριξη του σύγχρονου πολιτισμού στην Ελλάδα και τη σχέση του με το εξωτερικό. Πιστεύουμε ότι μέσα από ένα ενισχυμένο πρόγραμμα φιλοξενίας καλλιτεχνών που θα συνοδεύεται από εκθέσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα, μπορεί να εκπληρώσει έναν πραγματικά καίριο και ουσιαστικό θεσμικό ρόλο. Επομένως το πρόγραμμα του Ακροπόλ θα πρέπει να είναι ειδικά σχεδιασμένο για να προσφέρει στους καλλιτέχνες χώρο και χρόνο για παραγωγή καλλιτεχνικού έργου, να προωθεί την ποικιλία και τη διαφορετικότητα των καλλιτεχνικών απόψεων και να ενισχύει την ελευθερία όλων των δημιουργικών κλάδων. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ — Το ΥΠΠΟΑ θα πρέπει πρώτα να λάβει υπόψιν τις πραγματικές ανάγκες του κλάδου και να διαθέσει τους πόρους του ανάλογα, για να ενισχύσει την καλλιτεχνική παραγωγή στη βάση της και όχι να ιδρύσει έναν οργανισμό επιμόρφωσης και προβολής. Αν δεν ενισχυθεί η καλλιτεχνική παραγωγή, σύντομα δεν θα υπάρχει και τίποτα για να προβληθεί. — Επομένως αρχικά θα πρέπει να γίνει μια εμπεριστατωμένη και συστηματική χαρτογράφηση του πολιτιστικού τοπίου, να καταγραφεί το τι υπάρχει ήδη στο πεδίο και να αξιολογηθούν οι πραγματικές ανάγκες. Στη συνέχεια το σχέδιο νόμου να ξαναγραφτεί για να συμπεριλάβει αυτές τις ανάγκες, ούτως ώστε να έχει πραγματικό νόημα και όφελος το Ακροπόλ για την ίδια την καλλιτεχνική κοινότητα. — Οραματιζόμαστε ένα Ακροπόλ που θα έχει τη μορφή ενός ινστιτούτου σύγχρονης τέχνης με διεθνή χαρακτήρα, που να δίνει ώθηση στην επαγγελματική εξέλιξη των δημιουργών με καλλιτεχνικούς όρους και όχι όρους μάρκετινγκ. Γι’ αυτό και θα φανταζόμασταν ένα ινστιτούτο που να βασίζεται στα residencies, τα οποία θα συνοδεύονται από τις κατάλληλες υποδομές και προγραμματισμό για να προσφέρουν πραγματικά επαγγελματική ανάπτυξη στους συμμετέχοντες. Το Ακροπόλ μπορεί να γίνει το πρώτο κρατικό residency centre στην Ελλάδα, με φιλοξενούμενους καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο. — Τα residencies θα πρέπει να πλαισιώνονται από όλες τις απαραίτητες υποδομές, όπως χώροι εργαστηριακοί, προβών, συγγραφής, εκθεσιακοί, προβολών και λοιπά, όλοι κατάλληλα εξοπλισμένοι. Θα πρέπει επίσης στο Ακροπόλ να υπάρχει αναγνωστήριο και βιβλιοθήκη που να εξυπηρετεί τους residents και την ευρύτερη καλλιτεχνική κοινότητα, χώρος για ομιλίες και εργαστήρια, χώρος προβολών. — Είναι σημαντικό το Ακροπόλ να γίνει ένας χώρος ζωντανός όπου θα παράγεται τέχνη, και όχι ένα στείρο περιβάλλον. Να γίνει κέντρο ανταλλαγής και πειραματισμού, σημείο ελεύθερης ανάπτυξης ιδεών και καλλιτεχνικού έργου. Επιθυμούμε την πολυθεματικότητα (multidisciplinarity), να δουλεύουν δίπλα-δίπλα εικαστικοί, designers, digital artists, χορευτές, συγγραφείς, σχεδιαστές μόδας, media developers κλπ. Φανταζόμαστε έναν χώρο όπου θα εργάζονται καλλιτέχνες και επαγγελματίες από συναφείς κλάδους από όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό, ανεξαρτήτως ηλικίας, καταγωγής, θρησκείας, φύλου, σεξουαλικού προσανατολισμού ή εθνικότητας. — Να γίνει ειδική πρόβλεψη στο πρόγραμμα του Ακροπόλ για καλλιτέχνες μεγαλύτερης ηλικίας, οι οποίοι θα εντάσσονται οργανικά στη σύγχρονη καλλιτεχνική ζωή και θα μπορούν με εργαστήρια, εκθέσεις και την επαφή τους με την κοινότητα να μεταφέρουν την εμπειρία και τη γνώση τους στους νεότερους. — Το Ακροπόλ βρίσκεται σε μια περιοχή ευαίσθητη και πολυπολιτισμική. Η όποια ανάπτυξη του Ακροπόλ θα πρέπει να σεβαστεί και να στηρίξει όλες τις κοινότητες που υπάρχουν ήδη στη γειτονιά του, και να μη γίνει καταλύτης εξευγενισμού της περιοχής. — Θα προτείναμε η θέση του διευθυντή να είναι διπλή, με έναν καλλιτεχνικό διευθυντή και έναν εκτελεστικό διευθυντή (manager), ούτως ώστε να έχει το Ακροπόλ ηγεσία και από τους δύο αυτούς κόσμους. — Θα προτείναμε το διοικητικό συμβούλιο να μην διορίζεται ολόκληρο απευθείας από το Υπουργείο, αλλά η πλειοψηφία του να προκύπτει μέσα από open call για να διατηρηθεί η ανεξαρτησία και η άμεση σχέση του Ακροπόλ με την πραγματικότητα του κλάδου μας. ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΜΑΔΑ CULTURAL WORKERS ALLIANCE - ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ Κυριάκος Σπύρου, κριτικός τέχνης