• Σχόλιο του χρήστη 'ΕΝΩΣΗ ΣΚΗΝΟΘΕΤΩΝ-ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ (ΕΣΠΕΚ)' | 28 Μαρτίου 2024, 01:44

    ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ της ΕΝΩΣΗΣ ΣΚΗΝΟΘΕΤΩΝ-ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ (ΕΣΠΕΚ) ΣΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΜΕ ΤΙΤΛΟ «Δημιουργική Ελλάδα: ενίσχυση του κινηματογραφικού, οπτικοακουστικού και δημιουργικού τομέα, ίδρυση φορέα για το βιβλίο και λοιπές διατάξεις για τον σύγχρονο πολιτισμό» Έπειτα από διαβουλεύσεις της ΕΣΠΕΚ με τα αρμόδια σωματεία με αντικείμενο το παρόν σχέδιο νόμου, προσυπογράφουμε τα παρακάτω σχόλια: ΑΡΘΡΟ 87 Επί της παραγράφου 1 προτείνουμε να συμπεριληφθεί σε αυτήν το εδάφιο β’ της παραγράφου 2, το οποίο προβλέπει την διαβούλευση, πριν την έκδοση της σχετικής ΚΥΑ, με επαγγελματικά σωματεία του οπτικοακουστικού τομέα. Η ΚΥΑ της παρ. 1 είναι προφανώς η σημαντικότερη διοικητική πράξη που θα εκδοθεί στο πλαίσιο εφαρμογής του νέου νομοθετικού πλαισίου. Ως εκ τούτου είναι απολύτως απαραίτητη η διαβούλευση, πριν την έκδοσή της, με τους επαγγελματίες του κλάδου, οι οποίοι μπορούν να εισφέρουν με τις γνώσεις τους και την αποκτηθείσα εμπειρία στην βέλτιστη δυνατή ρύθμιση των σχετικών ζητημάτων. Επειδή το σχετικό εδάφιο έχει διατυπωθεί με μάλλον αδόκιμο τρόπο («παράγοντες») προτείνουμε την συμπερίληψη στην παρ. 1 και 2 εδαφίου ως εξής: «Η απόφαση εκδίδεται έπειτα από διαβούλευση με τα αντιπροσωπευτικά επαγγελματικά σωματεία του οπτικοακουστικού κλάδου». (i) Επιπροσθέτως θεωρούμε πως είναι κρίσιμη η απαλοιφή της παρ. 3 για τους ακόλουθους λόγους: Με το άρθρο 25 παρ. 1 του Σ/Ν το παρεχόμενο επενδυτικό κίνητρο ορίζεται ως σταθερό (μη μεταβλητό) ποσοστό σαράντα τοις εκατό (40%) επί της αξίας των επιλέξιμων δαπανών της παραγωγής. Τυχόν μείωση του ποσοστού αυτού με ΚΥΑ, κατ’ ενάσκηση της κανονιστικής αρμοδιότητας της Διοίκησης βάσει ειδικής νομοθετικής εξουσιοδότησης, αντίκειται στο άρθρο 43 παρ. 2 του Συντάγματος. Η νομοθετική εξουσιοδότηση του άρθρου 87 παρ. 3 του Σ/Ν εν προκειμένω πάσχει νομικά διότι το θέμα που ρυθμίζεται ούτε ειδικό είναι ούτε λεπτομερειακό. Δεδομένου ότι ο υπολογισμός του ύψους του επενδυτικού κινήτρου ως συγκεκριμένου, «κλειδωμένου» ποσοστού των επιλέξιμων δαπανών ρυθμίζεται αποκλειστικώς με τον πρωτεύοντα κανόνα δικαίου του άρθρου 25 παρ. 1, διαφορετική ρύθμιση αυτού είναι εφικτή μόνο με τροποποίηση του εκδοθησόμενου νόμου και όχι με ΚΥΑ. Ούτε βεβαίως πρόκειται για ενεργοποίηση ουσιαστικής νομοθετικής διάταξης. Επισημαίνεται ότι, σύμφωνα με τη νομολογία, ειδικότερα είναι τα θέματα που αποτελούν μερικότερη περίπτωση του θέματος που αποτελεί κύριο αντικείμενο της νομοθετικής ρύθμισης ή έχει λεπτομερειακό χαρακτήρα σε σχέση με τη βασική ουσιαστική ρύθμιση που περιέχεται στον νόμο – αντιφατική ρύθμιση από την κανονιστικώς δρώσα διοίκηση του ίδιου ακριβώς θέματος που ρυθμίζεται αποκλειστικώς διά του τυπικού νόμου δεν επιτρέπεται. Περαιτέρω, ενδεχόμενη αναγωγή του νομοθέτη στην προβλεπόμενη παρεμφερή δυνατότητα της Διοίκησης στον αναπτυξιακό ν. 4887/2022 δεν παρίσταται εύλογη, καθόσον στον αναπτυξιακό νόμο δεν προσδιορίζεται πρωτογενώς το ύψος του επενδυτικού κινήτρου ως ποσοστού των επιλέξιμων δαπανών, αλλά, αντιθέτως, αυτό καθορίζεται το πρώτον με την προκήρυξη των επιμέρους καθεστώτων ενίσχυσης ανά θεματική κατηγορία με σχετική υπουργική απόφαση. (ii) Ανεξαρτήτως του υπό (i) ζητήματος, η παράκαμψη της ουσιωδέστερης ίσως για τους Φορείς πρόβλεψης του Σ/Ν μέσω ΚΥΑ, που μάλιστα προοιωνίζεται τον περιορισμό των παρεχόμενων ενισχύσεων από το 2025 και εφεξής (εκπέμποντας εξόχως αρνητικά μηνύματα στο εξωτερικό), ναρκοθετεί τις αναπτυξιακές προοπτικές του οπτικοακουστικού κλάδου στην Ελλάδα και δρα αποτρεπτικά ως προς την προσέλκυση διεθνών επενδύσεων και συνεργασιών, που προαπαιτούν σταθερό και ασφαλές εθνικό θεσμικό πλαίσιο παροχής επενδυτικών κινήτρων. Στο βαθμό μάλιστα που η διακύμανση του ύψους του επενδυτικού κινήτρου κάτω από 40% ως ποσοστού επί των επιλέξιμων δαπανών, αφορά και καταλαμβάνει και επενδυτικά σχέδια που εγκρίνονται κατά τον χρόνο της ένταξης με 40%, αλλά κατά το στάδιο του ελέγχου υπόκεινται υποχρεωτικά στη διακύμανση του ποσοστού προς τα κάτω μέσω θέσπισης σχετικής ΚΥΑ (ζήτημα για το οποίο κρίσιμα σημειωτέον δεν διακρίνει σχετικά το Σ/Ν), τίθεται εν αμφιβόλω η διασφάλιση της αρχής της εύλογης (δικαιολογημένης) εμπιστοσύνης των Φορέων, οι οποίοι αναλαμβάνουν οικονομικές υποχρεώσεις, εκτιθέμενοι στους συνεπακόλουθους επιχειρηματικούς κινδύνους, πρώτον και κύριον επί τη βάσει όσων ορίζονται σχετικά στην απόφαση ένταξης χρηματοδότησης του επενδυτικού σχεδίου. (iii) Τέλος, επισημαίνεται ότι το εύλογο δημοσιονομικό συμφέρον του ΕΔ θωρακίζεται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο με τις λοιπές διατάξεις των άρθρων 22 παρ. 3, 30 παρ. 5 και 87 παρ. 2 του Σ/Ν. Οι δημοσιονομικές συνθήκες και κυβερνητικές προτεραιότητες δύνανται φυσικά να αναπροσαρμόζονται, μέσω της κατάρτισης των σχετικών ετήσιων προϋπολογισμών ανά καθεστώς ενίσχυσης του Προγράμματος. Η ανατροπή όμως της ουσιωδέστερης ίσως πρόβλεψης του Προγράμματος CRGR, για δημοσιονομικούς και μόνο λόγους, και μάλιστα χωρίς τυπικό νόμο, εκφεύγει κάθε έννοιας αναλογικότητας και, δυστυχώς, φαλκιδεύει το θεσμικό αποτύπωμα της συγκεκριμένης νομοθετικής πρωτοβουλίας. Η διάταξη του άρθρου 87 παρ. 5 του Σ/Ν αναφέρεται στην εισαγωγή συστήματος οριοθετημένων περιόδων υποβολής αιτήσεων στα καθεστώτα ενίσχυσης του Προγράμματος CRGR. Στο πλαίσιο αυτό, σημειώνεται ότι θα απαιτηθεί εκτεταμένη διαβούλευση με τα αντιπροσωπευτικά επαγγελματικά σωματεία του οπτικοακουστικού κλάδου για τον καθορισμό των αντίστοιχων περιόδων στη βάση ευχερούς εξυπηρέτησης του γενικότερου προγραμματισμού των Φορέων. Ως εκ τούτου προτείνουμε τη νομοτεχνική προσαρμογή της διάταξης ως εξής: «5. Με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Χορηγούσας Αρχής και κατόπιν διαβούλευσης με τα αντιπροσωπευτικά επαγγελματικά σωματεία του οπτικοακουστικού κλάδου, τον Δεκέμβριο του προηγούμενου έτους, καθορίζονται οι ημερομηνίες υποβολής αιτήσεων στα καθεστώτα ενίσχυσης του Προγράμματος CRGR, βάσει του ετήσιου προγραμματισμού.» ΑΡΘΡΟ 91 Με σκοπό την πλήρη διασαφήνιση των εφαρμοστέων κανόνων ως προς το selective πρόγραμμα ενίσχυσης κατά το μεταβατικό διάστημα μέχρι την πλήρη λειτουργία του νέου φορέα, την σύνταξη νέων κανονισμών και την εκπόνηση νέων προγραμμάτων, προτείνουμε την προσθήκη προτελευταίου και τελευταίου εδαφίου στην παράγραφο 8 του άρθρου 91 ως εξής: «Οι κατά τον χρόνο της έναρξης ισχύος του παρόντος Κανονισμοί Προγραμμάτων Χρηματοδότησης Κινηματογραφικών Σχεδίων και Έργων, καθώς και Προώθησης και Διανομής Κινηματογραφικών Ταινιών του καταργούμενου νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου με την επωνυμία «Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου» διατηρούν την ισχύ τους και εφαρμόζονται από τις μεταφερόμενες διευθύνσεις και τμήματα του νομικού αυτού προσώπου σύμφωνα με το εδάφιο α’ μέχρι την τροποποίηση ή την αντικατάστασή τους. Το ίδιο ισχύει και για τις Δράσεις / Προσκλήσεις του Άξονα Προτεραιότητας 4.6 του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας – Προγράμματα Ενίσχυσης της Εθνικής Κινηματογραφίας του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου για τον προβλεπόμενο χρόνο διάρκειας αυτού». Πέραν αυτών είναι ζωτικής σημασίας για την κινηματογραφική παραγωγή στην χώρα η θεσμική κατοχύρωση και για το μέλλον των προγραμμάτων χρηματοδότησης που μέχρι σήμερα εκπονεί και υλοποιεί το ΕΚΚ, σύμφωνα άλλωστε με τις «βέλτιστες πρακτικές» σε όλη την ΕΕ αλλά και διεθνώς. Η μέχρι σήμερα πρακτική εμπειρία καταδεικνύει την απόλυτη αναγκαιότητα ενίσχυσης του κινηματογραφικού έργου ανάλογα με τις εκάστοτε ιδιαιτερότητες και ανάγκες (π.χ μικρού μήκους, πρώτη ταινία, development κλπ). Για τον λόγο αυτό προτείνουμε – πέρα από τα αμέσως ανωτέρω – και την προσθήκη νέας παραγράφου 9 – με αναρίθμηση των υπολοίπων – στο άρθρο 91, η οποία θα έχει ως εξής: «9. Οι κατά τον χρόνο της έναρξης ισχύος του παρόντος Κανονισμοί Προγραμμάτων Χρηματοδότησης Κινηματογραφικών Σχεδίων και Έργων, καθώς και Προώθησης και Διανομής Κινηματογραφικών Ταινιών του καταργούμενου νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου με την επωνυμία «Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου» μπορούν να τροποποιηθούν ή να αντικατασταθούν, εφόσον συνεχίζει να ενισχύεται το κινηματογραφικό σχέδιο και έργο τουλάχιστον κατά τις υφιστάμενες κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος διακρίσεις των προγραμμάτων αυτών (μικρού μήκους, πρώτη ταινία: γραφή, πρώτη ταινία: development, πρώτη ταινία: development, πρώτη ταινία: παραγωγή, βασικό πρόγραμμα: γραφή, βασικό πρόγραμμα: development, βασικό πρόγραμμα: παραγωγή, micro-budget, έτοιμη ταινία, μειοψηφική συμπαραγωγή). Κατά τον σχεδιασμό και την εκπόνηση νέων προγραμμάτων χρηματοδότησης η Εταιρία διαβουλεύεται με ενώσεις επαγγελματιών του οπτικοακουστικού κλάδου, ανεξαρτήτως νομικής μορφής, και άλλους φορείς ή θεσμούς που δραστηριοποιούνται στην κινηματογραφική παραγωγή εντός και εκτός της Χώρας». ΑΡΘΡΟ 92 Επί του άρθρου 92 παρατηρούνται τα ακόλουθα: (i) Στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου θα πρέπει να περιγράφονται αναλυτικά οι λόγοι δημοσίου συμφέροντος που επιβάλλουν τη θέσπιση των σχετικών ρυθμίσεων του άρθρου 92 οι οποίες αθροιστικώς αξιολογούνται ως εξαιρετικά επαχθείς ιδίως για Φορείς με εν εξελίξει επενδυτικά σχέδια υπαχθέντα υπό τον ν. 4487/2017, στο όριο της αντισυνταγματικότητας. (ii) Οι διατάξεις του άρθρου 92 είναι εν πολλοίς δυσνόητες και ερμηνευτικώς αμφίσημες. Νομοτεχνικά, η διατύπωση των μεταβατικών διατάξεων ενός νομοσχεδίου απαιτεί λιτότητα, σαφήνεια και πληρότητα. Η περιπτωσιολογία του άρθρου 92 - που όμως αφήνει αρρύθμιστα πλείστα κρίσιμα ουσιαστικά πεδία- παρίσταται αλυσιτελής εν προκειμένω. (iii) Η αιφνίδια και αδόκητη κατάργηση της διαδικασίας σύνθετων τροποποιήσεων του άρθρου 11 της ισχύουσας ΚΥΑ μετά την 05.05.2024 δύναται να ζημιώσει σημαντικά τους Φορείς χωρίς να αποκλείεται η συνακόλουθη θεμελίωση αστικής ευθύνης του ΕΔ έναντι αυτών. Συναφώς, η μη αποδοχή των αλλοδαπών παραστατικών ουδόλως συμβιβάζεται με τις πάγιες ρυθμίσεις του εφαρμοστέου νομοκανιστικού πλαισίου στο οποίο παραπέμπει η παρ. 2 του άρθρου 92 του Σ/Ν. (iv) Η πιστοποίηση της ολοκλήρωσης του ελέγχου των επενδυτικών σχεδίων που υπήχθησαν στο καθεστώς ενίσχυσης του κεφαλαίου Δ’ του ν. 4487/2017, για λόγους ασφάλειας δικαίου και προστασίας της εύλογης εμπιστοσύνης των Φορέων, θα πρέπει να εξακολουθήσει να διενεργείται απρόσκοπτα και αδιάλειπτα από τις αρμόδιες υπηρεσίες, με βάση το μέχρι σήμερα ισχύον πλαίσιο. Ενδεχόμενη αναστολή της διαδικασίας ελέγχου υπονομεύει τη βιωσιμότητα των Φορέων, με μη αναστρέψιμες συνέπειες για τον οπτικοακουστικό κλάδο στην Ελλάδα και επομένως πρέπει να αποκλειστεί ρητά με σχετική αναφορά στις μεταβατικές διατάξεις. Το ίδιο ισχύει προφανώς και για την καταβολή των ενισχύσεων. (v) Η εξάρτηση της αποδοχής αιτήσεων ένταξης επενδυτικών σχεδίων ανά καθεστώς ενίσχυσης από την 1η Οκτωβρίου 2024 και εφεξής από την έκδοση των υπουργικών αποφάσεων της παρ. 1 του άρθρου 87, οι οποίες είναι λίαν αμφίβολο εάν θα έχουν μέχρι τότε θεσπιστεί, καθιστά εμμέσως πλην σαφώς την μεταβατική διάταξη του άρθρου 92 παρ. 1 του Σ/Ν αόριστης διάρκειας και τούτο μάλιστα ανεξαρτήτως της αναφοράς «οι οποίες πρέπει να εκδοθούν το αργότερο έως την ως άνω ημερομηνία» – όθεν η σχετική παρ. του άρθρου 92 του Σ/Ν χρήζει νομοτεχνικής αναπροσαρμογής με απαλοιφή του τελευταίου εδαφίου.