- Υπουργείο Πολιτισμού - http://www.opengov.gr/cultureathl -

Άρθρο 13 Χρήση έργων και άλλων αντικείμενων προστασίας μη διαθέσιμων στο εμπόριο, διασυνοριακές χρήσεις από ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς, μέτρα δημοσιότητας και διάλογος με τα ενδιαφερόμενα μέρη – Προσθήκη άρθρου 27Β στον ν. 2121/1993 (άρθρα 8 έως 11 Οδηγίας (ΕΕ) 2019/790)

 

Μετά από το άρθρο 27Α του ν. 2121/1993 (Α΄25), περί ορισμένων χρήσεων ορφανών έργων, προστίθεται άρθρο 27Β, ως εξής:

«Άρθρο 27Β
Χρήση έργων και άλλων αντικείμενων προστασίας μη διαθέσιμων στο εμπόριο, διασυνοριακές χρήσεις από ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς, μέτρα δημοσιότητας και διάλογος με τα ενδιαφερόμενα μέρη

1. Ένα έργο ή άλλο αντικείμενο προστασίας θεωρείται μη διαθέσιμο στο εμπόριο όταν μπορεί κατά τεκμήριο να συναχθεί, με βάση την αρχή της καλής πίστης, ότι το έργο ή άλλο αντικείμενο προστασίας δεν διατίθεται στο κοινό μέσω των συνηθισμένων εμπορικών διαύλων, αφού έχει καταβληθεί εύλογη προσπάθεια να προσδιορισθεί εάν αυτό είναι διαθέσιμο στο κοινό και εφόσον έχουν παρέλθει τουλάχιστον δέκα (10) έτη που υπολογίζονται από την 1η Ιανουαρίου του έτους που έπεται της δημοσίευσής του.
2. Οι οργανισμοί συλλογικής διαχείρισης μπορούν, με βάση τις συμβάσεις ανάθεσης διαχείρισης από δικαιούχους, να συνάπτουν συμφωνίες παραχώρησης μη αποκλειστικών αδειών για μη εμπορικούς σκοπούς με ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς, με σκοπό την αναπαραγωγή, διανομή, παρουσίαση στο κοινό ή τη διάθεση στο κοινό μη διαθέσιμων στο εμπόριο έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας που βρίσκονται μόνιμα στη συλλογή των εν λόγω ιδρυμάτων, ανεξάρτητα από το αν όλοι οι δικαιούχοι που καλύπτονται από τις παραπάνω άδειες τους έχουν εξουσιοδοτήσει σχετικώς, εφόσον πληρούνται οι εξής προϋποθέσεις: α) ο εκάστοτε οργανισμός συλλογικής διαχείρισης είναι, βάσει των αναθέσεων σ’ αυτόν, επαρκώς αντιπροσωπευτικός των δημιουργών στο σχετικό είδος έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας καθώς και των δικαιωμάτων, τα οποία υπόκεινται στην άδεια που -κάθε φορά- παραχωρεί και β) εξασφαλίζεται ίση μεταχείριση σε όλους τους δημιουργούς σε σχέση με τους όρους της εκάστοτε άδειας. Σε κάθε περίπτωση, η αντιπροσωπευτικότητα του οργανισμού από τον οποίο ζητείται άδεια, κατά την έννοια της παρούσας παραγράφου, κρίνεται με βάση την επικράτεια, όπου είναι εγκατεστημένο το ίδρυμα πολιτιστικής κληρονομιάς στο οποίο αυτή αφορά.
3. Επιτρέπεται χωρίς άδεια και χωρίς αμοιβή η εκ μέρους ιδρυμάτων πολιτιστικής κληρονομιάς αναπαραγωγή, διανομή, παρουσίαση και διάθεση στο κοινό, αποκλειστικά για μη εμπορικούς σκοπούς, μη διαθέσιμων στο εμπόριο έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας που βρίσκονται μόνιμα στις συλλογές τους, εφόσον: α) γίνεται μνεία του ονόματος του δημιουργού ή οποιουδήποτε άλλου δικαιούχου που μπορεί να ταυτοποιηθεί, εκτός εάν διαπιστωθεί ότι αυτό είναι αδύνατο και β) τα εν λόγω έργα ή άλλα αντικείμενα προστασίας διατίθενται σε μη εμπορικούς ιστοτόπους.
4. Η εξαίρεση της παρ. 3 εφαρμόζεται μόνο για τα είδη έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας για τα οποία κανείς οργανισμός συλλογικής διαχείρισης, από εκείνους που είναι εγκατεστημένοι και λειτουργούν νομίμως στην ελληνική επικράτεια, δεν πληροί τις προϋποθέσεις της περ. α) της παρ. 2.
5. Οι δημιουργοί μπορούν ανά πάσα στιγμή να δηλώσουν στον οργανισμό συλλογικής διαχείρισης ή το ίδρυμα πολιτιστικής κληρονομιάς ότι επιθυμούν τον αποκλεισμό των έργων τους ή άλλων αντικειμένων προστασίας από τη διαδικασία χορήγησης αδειών της παρ. 2 ή από την εφαρμογή της εξαίρεσης της παρ. 3 αυτού, είτε γενικά είτε σε ειδικές περιπτώσεις, συμπεριλαμβανομένων και των περιπτώσεων που η δήλωσή τους υποβάλλεται μετά το χρονικό σημείο χορήγησης της σχετικής άδειας ή έναρξης της επιτρεπόμενης χρήσης. Για τις περιπτώσεις του πρώτου εδαφίου εφαρμόζεται η παρ. 4 του άρθρου 7 του ν. 4481/2017 (Α΄248).
6. Το παρόν άρθρο δεν εφαρμόζεται σε σύνολα μη διαθέσιμων στο εμπόριο έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας εάν, βάσει της εύλογης προσπάθειας που αναφέρεται στην παρ. 1, υπάρχουν στοιχεία ότι τα εν λόγω σύνολα αποτελούνται κυρίως από:
α) έργα ή άλλα αντικείμενα προστασίας, εκτός από κινηματογραφικά ή οπτικοακουστικά έργα, που δημοσιεύθηκαν για πρώτη φόρα ή για τα οποία, ελλείψει δημοσίευσης, η πρώτη ραδιοτηλεοπτική μετάδοση έλαβε χώρα σε τρίτη χώρα, ή
β) κινηματογραφικά ή οπτικοακουστικά έργα, οι παραγωγοί των οποίων έχουν την έδρα ή τη συνήθη διαμονή τους σε τρίτη χώρα, ή
γ) έργα ή άλλα αντικείμενα προστασίας υπηκόων τρίτης χώρας, σε περίπτωση που δεν κατέστη δυνατό, μετά από εύλογη προσπάθεια, να προσδιοριστεί κράτος μέλος ή τρίτη χώρα, σύμφωνα με τις περ. α) και β).
Κατά παρέκκλιση από την περ. α), το παρόν άρθρο εφαρμόζεται αν ο οργανισμός συλλογικής διαχείρισης είναι επαρκώς αντιπροσωπευτικός, κατά την έννοια της περ. α) της παρ. 2, των δικαιούχων της εν λόγω τρίτης χώρας.
7. Η άδεια που χορηγήθηκε, σύμφωνα με την παρ. 2, μπορεί να επιτρέπει τη χρήση μη διαθέσιμων στο εμπόριο έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας από το ίδρυμα πολιτιστικής κληρονομιάς σε οποιοδήποτε κράτος μέλος. Οι χρήσεις έργων και άλλων αντικειμένων προστασίας που επιτρέπονται δυνάμει της εξαίρεσης της παρ. 3 θεωρείται ότι πραγματοποιούνται αποκλειστικά στο κράτος μέλος, όπου είναι εγκατεστημένο το ίδρυμα πολιτιστικής κληρονομιάς που πραγματοποιεί την εν λόγω χρήση.
8. Οι πληροφορίες από ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς, οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης ή σχετικές δημόσιες αρχές για τους σκοπούς του προσδιορισμού των μη διαθέσιμων στο εμπόριο έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας, που καλύπτονται από άδεια, η οποία χορηγήθηκε σύμφωνα με την παρ. 2 ή χρησιμοποιούνται δυνάμει της εξαίρεσης της παρ. 3, οι πληροφορίες σχετικά με τις επιλογές που τίθενται στη διάθεση των δικαιούχων, κατά τα αναφερόμενα στην παρ. 5, καθώς και οι πληροφορίες σχετικά με τα συμβαλλόμενα μέρη της άδειας, τα καλυπτόμενα εδάφη και τις χρήσεις, καθίστανται μόνιμα διαθέσιμες μέσω της δημόσιας ενιαίας διαδικτυακής πύλης του Γραφείου Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για τουλάχιστον έξι (6) μήνες, πριν λάβει χώρα η αναπαραγωγή, η διανομή, η παρουσίαση ή η διάθεση στο κοινό έργων ή άλλων αντικειμένων προστασίας, σύμφωνα με την άδεια της παρ. 2 ή δυνάμει της εξαίρεσης της παρ. 3. Οι εγγεγραμμένοι χρήστες της ως άνω πύλης που αναρτούν τις σχετικές πληροφορίες σε αυτήν φέρουν την ευθύνη για την ακρίβειά τους.
9. Για την εφαρμογή των παρ. 1 και 2, ο Οργανισμός Πνευματικής Ιδιοκτησίας πραγματοποιεί διαβουλεύσεις με τους δημιουργούς ή άλλους δικαιούχους, τους οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης και τα ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς σε κάθε τομέα και ενθαρρύνει τον τακτικό διάλογο μεταξύ των αντιπροσωπευτικών οργανώσεων χρηστών και δημιουργών, συμπεριλαμβανομένων των οργανισμών συλλογικής διαχείρισης, καθώς και οποιωνδήποτε άλλων οργανώσεων των ενδιαφερόμενων μερών, ειδικά για κάθε τομέα, με στόχο την ενίσχυση της καταλληλότητας και της χρηστικότητας των μηχανισμών χορήγησης αδειών που θεσπίζονται στην παρ. 2 καθώς και της αποτελεσματικότητας των μέτρων που λαμβάνονται για τη διασφάλιση της προστασίας των δημιουργών, των οποίων τα έργα ή άλλα αντικείμενα προστασίας είναι μη διαθέσιμα στο εμπόριο.