1. Η Ειδική Γραμματεία Προστασίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων ορίζεται ως Εθνικός Μηχανισμός Επείγουσας Ανταπόκρισης (Ε.Μ.Ε.Α.).
2. Σκοπός του Ε.Μ.Ε.Α. είναι ο εντοπισμός και η άμεση παραπομπή και τοποθέτηση σε δομές επείγουσας φιλοξενίας αστέγου ασυνόδευτου ανηλίκου ή ανηλίκου που διαβιεί σε επισφαλείς συνθήκες, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 43 του ν. 4760/2020 (Α’ 247) περί της κατάργησης της προστατευτικής φύλαξης των ασυνόδευτων ανηλίκων.
3. α) Η δομή επείγουσας φιλοξενίας παρέχει, κατ’ ελάχιστον, υπηρεσίες ασφαλούς στέγασης, σίτισης, συμβουλευτικής και ψυχολογικής στήριξης, νομικής υποστήριξης και πρόσβασης σε δομές υγείας, μέχρι να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες καταγραφής και εκτίμησης του ψυχοκοινωνικού υποβάθρου του φιλοξενούμενου ανηλίκου.
β) Η διαμονή ασυνόδευτου ανηλίκου, που διαβιεί σε καθεστώς έλλειψης στέγης ή επισφαλών συνθηκών, σε δομή επείγουσας φιλοξενίας διαρκεί μέχρι και τρεις (3) εβδομάδες. Κατ’ εξαίρεση, η διάρκεια της φιλοξενίας μπορεί να παρατείνεται, λαμβανομένων υπόψη των αναγκών κάθε ανηλίκου χωρίς να υπερβαίνει τους τρεις (3) μήνες.
4. Ο Ε.Μ.Ε.Α. είναι αρμόδιος για:
α) τη διαχείριση των αιτημάτων στέγασης αστέγων ασυνόδευτων ανηλίκων ή ανηλίκων που διαβιούν σε επισφαλείς συνθήκες και τον συντονισμό της μεταφοράς αυτών σε δομές επείγουσας φιλοξενίας,
β) τον εντοπισμό και την ταυτοποίηση αστέγων ανηλίκων, σε συνεργασία με τις αστυνομικές ή λιμενικές αρχές ή άλλες αρμόδιες αρχές, καθώς και με νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που διαχειρίζονται ξενώνες αστέγων ή ομάδες παιδικής προστασίας στον δρόμο,
γ) τον σχεδιασμό και την ανάπτυξη πρωτοκόλλου διαδικασιών εντοπισμού και τοποθέτησης ανηλίκων σε δομές επείγουσας φιλοξενίας,
δ) τη λειτουργία εικοσιτετράωρης τηλεφωνικής γραμμής για την παραλαβή και επεξεργασία αιτημάτων επείγουσας φιλοξενίας, καθώς και για την τεχνική καθοδήγηση και πληροφόρηση κάθε φορέα, συμπεριλαμβανομένου και του οριζόμενου από τον Εισαγγελέα επιτρόπου, που εντοπίζει ασυνόδευτο ανήλικο που στερείται ασφαλούς ή γνωστής διαμονής,
ε) τη διερεύνηση, σε συνεργασία με τη Μονάδα Διαχείρισης, εναλλακτικών λύσεων στέγασης σε δομές μακροχρόνιας φιλοξενίας, λαμβάνοντας υπόψη το φύλο, την ηλικία και άλλα στοιχεία ευαλωτότητας,
στ) τον σχεδιασμό και την ανάπτυξη εξειδικευμένων δράσεων, σε συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς και τις αρχές, για τον εντοπισμό και τη μεταφορά σε ασφαλή στέγη ασυνόδευτων ανηλίκων σε κίνδυνο, ή ανηλίκων θυμάτων βίας, εμπορίας ανθρώπων, εκμετάλλευσης ή κακοποίησης.
ζ) την ανάληψη κάθε θέματος που εμπίπτει στις αρμοδιότητές του, ύστερα από αναφορά ή αυτεπαγγέλτως,
η) την άμεση ενημέρωση του Εισαγγελέα για τον νέο τόπο διαμονής του ανηλίκου.
5. α) Με απόφαση του Ειδικού Γραμματέα Προστασίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων συγκροτείται ομάδα λειτουργίας του Ε.Μ.Ε.Α. από εξωτερικούς συνεργάτες που απασχολούνται με σχέση δανεισμού εργασίας.
β) Για τις ανάγκες στελέχωσης της ομάδας της περ. α) και της εν γένει λειτουργίας του Ε.Μ.Ε.Α., η Ειδική Γραμματεία Προστασίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων δύναται να συνάπτει μνημόνια συνεργασίας με διεθνείς οργανισμούς, υπηρεσίες της E.E. και νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, των οποίων οι δράσεις συνάδουν με τους σκοπούς της προστασίας των ασυνόδευτων ανηλίκων. Η ομάδα αποτελείται κατ’ ελάχιστο από τις ειδικότητες των νομικών, κοινωνικών λειτουργών και ψυχολόγων.
6. Για τις ανάγκες της διαχείρισης των αιτημάτων στέγασης, η ομάδα λειτουργίας της περ. α) της παρ. 6 έχει, κατά τον τομέα των αρμοδιοτήτων της, δικαίωμα πρόσβασης στο Ε.Μ.Π.Α.Α., κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 30.
7. Οι δαπάνες που προκαλούνται από τη λειτουργία της τηλεφωνικής γραμμής της περ. δ) της παρ. 5 καλύπτονται από τις πιστώσεις που εγγράφονται κατ’ έτος στον προϋπολογισμό του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου.