Άρθρο 5 Έκδοση αδειών ξενάγησης, διεξαγωγής οικοτουριστικών προγραμμάτων και επιστημονικής έρευνας

οι διαφοροποιήσεις είναι μπερδεμένες. Προτείνεται ο ΦΔ να χορηγεί στο εξής όλες αυτές τις άδειες, σε όλη την έκταση του Εθνικού Πάρκου (και στις 3 ζώνες Α Β Γ).

Κατ’ αρχήν θα ήθελα να εκφράσω την ικανοποίησή μου για το εν λόγω Προεδρικό Διάταγμα, προσθέτοντας μόνο τη λέξη ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ!!!

Σχόλια για τη διαβούλευση:

– Είναι απαραίτητο να δημοσιευθούν οι χάρτες των ζωνών για να έχουμε μια πλήρη εικόνα.

Σχόλια για το Προεδρικό Διάταγμα:
– Πρέπει να δοθούν περισσότερες αρμοδιότητες στο Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Ολύμπου (λειτουργία καταφυγίων, δημιουργία, σήμανση και και συντήρηση μονοπατιών, συνεργασία και εκπαίδευση ομάδας διάσωσης, έλεγχος εισόδου στο Εθνικό Πάρκο, έγκριση κατασκευών μικρής επιβάρυνσης πχ παγκάκια, πινακίδες κτλ )Επίσης πρέπει να στελεχωθεί με περισσότερο προσωπικό, διοικητικό – επιστημονικό – ασφάλειας και ξεναγήσεων. Πιστεύω ότι ο Φορέας πρέπει να είναι ο «κυρίαρχος» οργανισμός για την Όλυμπο. Να είναι οικονομικά ισχυρός και ανεξάρτητος.
– Πρέπει να περιγραφούν αναλυτικότερα οι οικονομικές, αθλητικές ή άλλου τύπου δραστηριότητες που επιτρέπονται σε κάθε ζώνη.

Τσαπανίδης Ιωάννης
Τουριστικός Πράκτορας
με αντικείμενο και τον εναλλακτικό τουρισμό στον Όλυμπο

Μετά την σημερινή ολομέλεια της Τ.Ο. ΠΑ.ΣΟ.Κ. Λιτοχώρου σχετικά με το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος «Χαρακτηρισμός της χερσαίας περιοχής του όρους Ολύμπου ως Εθνικού Πάρκου, καθορισμός ζωνών προστασίας αυτού, χρήσεων, όρων και περιορισμών» τον προβληματισμό και τον διάλογο που αναπτύχθηκε, καταλήξαμε στα έξης:
Το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος έρχεται στην ουσία να εκσυγχρονίσει τον νόμο του 1938 με τον οποίο χαρακτηρίστηκε ο Όλυμπος Εθνικός Δρυμός και χαρακτηρίζει πλέον ως Εθνικό Πάρκο.
Έχει σωστό προσανατολισμό για την προστασία της χλωρίδας και της πανίδας του Ολύμπου, που αποτελεί και το σπουδαιότερο οικοσύστημα της περιοχής.
Για πρώτη φορά στο σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος γίνεται ρητή αναφορά στο πεδίο βολής αρμάτων και οριοθετεί χρονικά την απομάκρυνσή του, κάτι που μόνο ως θετικό μπορεί να χαρακτηριστεί.
Παρόλα αυτά οφείλουμε όλοι να παραδεχτούμε πως το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος έχει ανάγκη τροποποίησης σε ορισμένα σημεία προκειμένου να γίνει αφενός εφαρμόσιμο σε ότι ορίζει, αφετέρου να εναρμονιστεί με το πάνδημο αίτημα των κατοίκων της περιοχής που αναζητά τρόπους οικονομικής «ανάσας» μέσω μιας ήπιας αξιοποίησης του βουνού.
Πρέπει λοιπόν να γίνει επαναπροσδιορισμός όλων των ζωνών και των προβλεπόμενων χρήσεών τους μια και στον προτεινόμενο σχεδιασμό παρατηρούμε τα εξής:
1ον Όριο της Γ΄ ζώνης η γέφυρα του Ενιπέα στο Λιτόχωρο δίπλα στο κέντρο του χωριού με υψόμετρο περίπου 300 μέτρα, όταν στην δυτική πλευρά του βουνού έχουμε ταύτιση ορίων Α΄ και Γ΄ ζώνης σε υψόμετρο 2400 μέτρων.
2ον Εντός της Γ΄ ζώνης δεν λαμβάνονται υπόψη οι διάσπαρτες ιδιοκτησίες, κυρίως αγροί, πράγμα που δυσκολεύει την μεταβίβαση και όποια άλλη χρήση της γής, ακόμα και αν είναι σύννομη.
3ον Στην Β΄ ζώνη υπάρχουν οι περισσότερες πηγές από τις οποίες υδροδοτείτε το Λιτόχωρο, χωρίς να προβλέπετε από τους όρους χρήσης της καμία δυνατότητα παρέμβασης σε περίπτωση προβλημάτων της υδροδότησης.
4ον Ο προτεινόμενος σχεδιασμός και ο προσδιορισμός χρήσεων εντός ζωνών, θα αποτελέσει δυνητικά τροχοπέδη στην ήπιας μορφής τουριστικής ανάπτυξης που επιθυμεί η συντριπτική πλειονότητα της τοπικής κοινωνίας.
5ον Το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος είναι άτολμο στην διαβίβαση ουσιαστικών αρμοδιοτήτων στους παρολύμπιους Δήμους, δηλαδή στις τοπικές κοινωνίες.
Προκειμένου λοιπόν να γίνουν αυτές οι αλλαγές ζητάμε από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής:
1ον Να δώσει παράταση στη διαβούλευση που τελειώνει σε λίγες μέρες.
2ον Πριν από την εκπόνηση του τελικού σχεδίου νόμου να έρθει σε άμεση συνεννόηση με τους Δημάρχους Δίου – Ολύμπου, Κατερίνης και Ελασσόνας, τις Αντιπεριφεριάρχες Πιερίας και Λάρισας άλλα και τους Πιεριείς και Λαρισαίους Βουλευτές.
Τέλος, ιδιαίτερα ωφέλιμο για την ενημέρωση της τοπικής κοινωνίας αλλά και την ουσιαστική διαβούλευση θα ήταν η διεξαγωγή ενός Διεθνούς Συνεδρίου με θέμα τις οικονομικές και αναπτυξιακές δυνατότητες που μπορούν να προκύψουν από την ορθολογική και αειφόρο χρήση του Ολύμπου με την συμμετοχή όλων των τοπικών φορέων και Αρχών, εξειδικευμένων επιστημόνων, εκπροσώπων της Κυβέρνησης, αλλά κυρίως, εκπροσώπων φορέων διαχείρισης άλλων Δρυμών και Εθνικών Πάρκων, όπου έχει επιτευχτεί μια αρμονική σχέση τόσο μεταξύ των ανθρωπίνων αναγκών και το περιβάλλον, αλλά και ο συνδυασμός της τουριστικής δραστηριότητας με την προστασία της φύσης.
Τα συμπεράσματα ενός τέτοιου συνεδρίου θα μπορούν να αποτελέσουν τον βασικό πυλώνα ενός ολοκληρωμένου Σχεδίου Στρατηγικής Ανάπτυξης όχι μόνο για την Πιερία αλλά για όλες τις παρολύμπιες περιοχές, με το οποίο θα μπορέσουμε να μιλήσουμε για μια σοβαρή αναπτυξιακή διαχείριση του Ολύμπου χωρίς τα «πυροτεχνήματα» που συνήθως ακούμε σε προεκλογικές περιόδους.

ΚΥΝΗΓΕΤΙΚΗ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΛΛΑΔΟΣ
ΜΕΛΟΣ: F.A.C.E.& C.I.C.
ΕΔΡΑ: ΦΩΚΙΩΝΟΣ 8 & ΕΡΜΟΥ
ΑΘΗΝΑ-Τ.Κ. 105 63
Τηλ.: 210-32.31.271 – Fax.: 210-32.22.755
^[1], e-mail: ^[2]

ΑΘΗΝΑ 12-10-2011
Αριθ. Πρωτ. 1584

Θέσεις της Κ.Σ.Ε. επί του Σχεδίου Π. Δ/τος για το «Χαρακτηρισμό της χερσαίας περιοχής του όρους Ολύμπου ως Εθνικού Πάρκου, καθορισμός ζωνών προστασίας αυτού, χρήσεων, όρων και περιορισμών»

Με Προεδρικό Διάταγμα που προωθεί το Υπουργείο Περιβάλλοντος και αφορά τον Όλυμπο επιβάλλονται νέες απαγορεύσεις του κυνηγίου χωρίς καμία τεκμηρίωση και χωρίς καμία συνεργασία με τις Κυνηγετικές Οργανώσεις. Στο σχέδιο του Π.Δ/τος προβλέπεται επέκταση της απαγόρευσης θήρας σε εμβαδό τρείς φορές μεγαλύτερο από την ήδη υφιστάμενη, εντός των ορίων του υπό δημιουργία Εθνικού Πάρκου.
Η προτεινόμενη απαγόρευση στο υπό ίδρυση Εθνικό Πάρκο Ολύμπου:
α)είναι παντελώς αυθαίρετη και καταχρηστική, διότι έρχεται σε αντίθεση με την ίδια την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία σε τέτοιες περιπτώσεις συνεχώς συνιστά τη συνεργασία με τους χρήστες (2003/35/ΕΚ), στην προκειμένη περίπτωση τους κυνηγούς και την τοπική αυτοδιοίκηση (χωρίς αυτή τη συνεργασία η Ε.Ε. θεωρεί ανέφικτα τα όποια μέτρα).
Η ευρωπαϊκή επιτροπή άλλωστε στο “ Έγγραφο κατευθύνσεων για τη θήρα βάσει της Οδηγίας 79/409/ΕΟΚ του Συμβουλίου περί της διατηρήσεως των αγρίων πτηνών” αναφέρει ότι «Η αειφόρος θήρα μπορεί να αποβεί επωφελής σε ό,τι αφορά τη διατήρηση των ενδιαιτημάτων μέσα στις περιοχές και γύρω από αυτές».
β)χαρακτηρίζεται από παντελή έλλειψη επιστημονικών στοιχείων και τεκμηρίωσης. Η ΕΠΜ που εκπονήθηκε το 2004, πραγματοποιήθηκε χωρίς την αντίστοιχη έρευνα πεδίου (στηρίζεται μόνο σε βιβλιογραφικές αναφορές) και σε κανένα σημείο της δεν υπάρχει η παραμικρή αναφορά για αρνητικές επιπτώσεις από την κυνηγετική δραστηριότητα. Ιδιαίτερα όσον αφορά την πανίδα, τα όποια γενικά στοιχεία πηγάζουν από μια και μόνο βιβλιογραφική αναφορά του 1985!!! και από ένα διαχειριστικό σχέδιο του 1998, στοιχεία που απαιτούν επικαιροποιήση για να διαπιστωθεί αν και κατά πόσο ισχύουν ακόμη και σήμερα…
γ)στερεί από τις τοπικές κοινωνίες σε περιόδους ύφεσης τεράστια οικονομικά οφέλη που πηγάζουν από την άσκηση της κυνηγετικής δραστηριότητας. Συγκεκριμένα, έχει υπολογισθεί ότι ο Πανελλαδικός τζίρος από τη θήρα ανέρχεται σήμερα στο ποσό των 1,7 δις ευρώ. Μεγάλο μέρος από αυτό το ποσό δαπανάται από τους κυνηγούς για διανυκτέρευση και εστίαση προς όφελος των τοπικών κοινωνιών.
Η Κυνηγετική Συνομοσπονδία Ελλάδος, μαζί με όλες τις Κυνηγετικές Οργανώσεις, διαμαρτύρεται εντονότατα γι’ αυτή την πολιτική της σαλαμοποίησης, δηλαδή την, μέσω κάθε μορφής ζωνών προστασίας, ατεκμηρίωτη και άστοχη προοδευτική απαγόρευση του κυνηγίου, ώστε να επιτευχθεί ο τελικός στόχος των αντικυνηγών που είναι η συνεχής συρρίκνωση του κυνηγετικού χώρου χωρίς να επιτυγχάνεται με αυτή την πολιτική το παραμικρό όφελος για το φυσικό περιβάλλον.
Θέλουμε να πιστεύουμε ότι η δημόσια διαβούλευση, που εννοείται ότι με την έκφραση γνώμης των ενδιαφερομένων χρηστών επηρεάζει τις τελικές αποφάσεις και που στην προκειμένη περίπτωση εκφράζεται η θέση 250.000 πολιτών, θα οδηγήσει στην απάλειψη της παραγράφου Γ.1.ii του άρθρου 4 του σχεδίου Π.Δ/τος και στη διατήρηση του καθεστώτος κυνηγίου όπως ισχύει σήμερα. Καθεστώς κυνηγιού το οποίο, αποδεδειγμένα από το 1938 με την ίδρυση του Εθνικού Δρυμού έως σήμερα, όχι μόνο δεν προκάλεσε υποβάθμιση των ειδών και των ενδιαιτημάτων του Ολύμπου, αλλά αντίθετα, συνετέλεσε σημαντικά στη διατήρηση τους, ώστε να πληρούνται σήμερα οι προϋποθέσεις ίδρυσης Εθνικού Πάρκου.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

ΝΙΚ. ΠΑΠΑΔΟΔΗΜΑΣ ΓΕΩΡΓ. ΑΡΑΜΠΑΤΖΗΣ

ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΠΑΡΑΤΑΞΗ «ΝΕΑ ΑΡΧΗ – ΝΕΑ ΕΛΠΙΔΑ» ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΗΜΟ ΔΙΟΥ – ΟΛΥΜΠΟΥ
Παρουσιάζουμε στο σημείο αυτό τις αρχικές θέσεις του συνδυασμού μας γύρω από το θέμα: «Χαρακτηρισμός της χερσαίας περιοχής του όρους Ολύμπου ως Εθνικού Πάρκου, καθορισμός ζωνών προστασίας αυτού, χρήσεων, όρων και περιορισμών». Θέσεις βέβαια που επιδέχονται βελτιώσεων και προσθηκών, όσο η διαβούλευση συνεχίζεται.
– Πρώτο και βασικότερο, για ένα τόσο σοβαρό ζήτημα είναι αναγκαίο να δοθεί μία γενναία παράταση στη διαβούλευση (τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2011), πόσο μάλλον όταν οι φορείς της τοπικής κοινωνίας δηλώνουν αιφνιδιασμό κι έλλειψη ενημέρωσης για το θέμα. Έτσι κι αλλιώς ο Όλυμπος δεν αξίζει μόνο έναν μήνα ηλεκτρονικής διαβούλευσης. Κατά τη γνώμη μας πρέπει να προχωρήσουμε σύντομα στη διενέργεια ενός διεθνούς συνεδρίου με πρωτοβουλία, αν όχι της πολιτείας, τουλάχιστον της τοπικής αυτοδιοίκησης και με τη συμμετοχή εμπειρογνωμόνων από άλλους διεθνούς φήμης δρυμούς κι επιστήμονες όλων των ειδικοτήτων (γεωλόγους, ζωολόγους, βοτανολόγους, δασολόγους, μα και αρχαιολόγους, περιβαλλοντολόγους, επιστήμονες αειφορικής διαχείρισης φυσικών πόρων κ.α.) που εμπλέκονται στο θέμα του Ολύμπου, της προστασίας και της ανάδειξής του!
– Για εμάς ζητούμενο είναι η προστασία του βουνού με ταυτόχρονη ανάδειξη και αξιοποίησή του. Αυτό σημαίνει ήπιας μορφής ανάπτυξη και όχι στυγνή εκμετάλλευση. Επομένως ούτε «τσιμεντοποίηση» που συνεχίζουν να ονειρεύονται ορισμένοι, ούτε όμως κι εγκλεισμός του βουνού σε μία «γυάλα». Οι δύο αυτές ακραίες επιλογές είναι το ίδιο επιβλαβείς και…ύποπτες! Ο χαρακτήρας του θρυλικού βουνού πρέπει να διαφυλαχθεί γιατί αυτή είναι η ταυτότητά του η μοναδική παγκοσμίως και μαζί η μεγάλη «προίκα» του για την τοπική μας κοινωνία (τεράστια διεθνής αναγνωρισιμότητα δυνητικά ως ονομασία προέλευσης προϊόντων και υπηρεσιών). Παράλληλα όμως το βουνό θα πρέπει να είναι προσπελάσιμο κι επισκέψιμο πάντοτε βέβαια με συγκεκριμένους κανόνες κι έλεγχο. Στόχος δεν πρέπει να είναι ο συνεχής περιορισμός του αριθμού επισκεπτών του βουνού, οι οποίοι αφήνονται στη συνέχεια ανεξέλεγκτοι, αλλά το να επιτρέπεται ο μέγιστος δυνατός καθημερινά αριθμός επισκεπτών, με παράλληλη όμως και συνεχή καταγραφή, καθοδήγηση ή ακόμη και συνοδεία τους (εφ’ όσον την επιθυμούν). Έτσι διασφαλίζεται η πραγματική προστασία και ασφάλεια του βουνού και η δική τους.
– Τα δύο μεγάλα θέματα που προκύπτουν άμεσα από το σχέδιο Π.Δ. είναι: α) Η οριοθέτηση των ζωνών, β) Οι χρήσεις εντός των ζωνών αυτών.
Σίγουρα δεν είμαστε οι απολύτως ειδικοί για να λύσουμε από μόνοι μας τα προβλήματα που προκύπτουν ή για να σχολιάσουμε υπεύθυνα τα δεδομένα στα οποία στηρίχθηκε ο σχεδιασμός αυτός. Ούτε όμως μία μόνο ομάδα επιστημόνων μπορεί να διεκδικήσει τον τίτλο των απολύτως «ειδικών σοφών». Για αυτό τον λόγο προτείναμε τη διενέργεια διεθνούς συνεδρίου για να δοθούν οι πιο έγκυρες απαντήσεις στα ζητήματα αυτά. Σε αυτή τη φάση πάντως οφείλουμε να κάνουμε τις εξής παρατηρήσεις: α) Στο θέμα της οριοθέτησης πρέπει οπωσδήποτε να αποφευχθεί μία άσκοπη «κόντρα» που πάει να δημιουργηθεί ουσιαστικά άνευ λόγου με την τοπική κοινωνία. Είναι λοιπόν απαράδεκτο να περιλαμβάνονται στη ζώνη Γ αρκετές μικροϊδιοκτησίες, καθώς και ολόκληρος σχεδόν ο οικισμός της Παλιάς Λεπτοκαρυάς, τη στιγμή μάλιστα που επιμελώς – και πολύ σωστά βέβαια – έχει αφεθεί εκτός ζωνών η Ι.Μ. Αγ. Διονυσίου. Προς τι τα δύο μέτρα και τα δύο σταθμά; Προφανώς αβλεψία στον σχεδιασμό που πρέπει να διορθωθεί με μικρή μετατόπιση των ορίων του Εθνικού Πάρκου λίγο ψηλότερα! Τέλος προξενεί ιδιαίτερη εντύπωση το γεγονός ότι το «Οροπέδιο των Μουσών», μία περιοχή με σπάνια χλωρίδα δεν περιλαμβάνεται στην ζώνη Α (απολύτου προστασίας)!
β) Στο θέμα των χρήσεων θεωρούμε υπερβολική την απόλυτη απαγόρευση ορισμένων δραστηριοτήτων (π.χ. θήρα, λειτουργία παραδοσιακών ξενώνων ή αγροτουριστικών μονάδων κ.α.) ακόμη κι εντός της ζώνης Γ. Κατά τη γνώμη μας θα μπορούσε η ζώνη Γ να χωριστεί σε υποζώνες Γ1 και Γ2 ή ακόμη καλύτερα να υπάρξει πρόβλεψη σαφώς οριοθετημένων θυλάκων, εντός των οποίων να επιτρέπονται ορισμένες από τις χρήσεις αυτές. Θεωρητικά θα μπορούσε να γίνει, σε μικρότερη βέβαια κλίμακα, οριοθέτηση ανάλογων θυλάκων, και στις άλλες δύο ζώνες, ενώ για προτάσεις που αναφέρονται συχνά στη διαβούλευση, όπως χιονοδρομικό κέντρο ή τελεφερίκ, θεωρούμε πως είναι ιδιαίτερα δύσκολο να μπορέσουν να βρουν εφαρμογή (ειδικά το χιονοδρομικό κέντρο), ωστόσο δεν βλέπουμε τον λόγο για τον οποίο θα πρέπει να απορρίπτεται εκ των προτέρων η δυνατότητα ανάλογων εφαρμογών, εάν π.χ. εκπονηθεί μία μελέτη που θα πληροί τους αυστηρότερους περιβαλλοντικούς όρους.
– Ένα επιπλέον θέμα που προκύπτει από το σχέδιο Π.Δ. είναι και αυτό του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού. Στα δέκα χρόνια λειτουργίας του ο Φορέας με τα πενιχρά μέσα που διαθέτει έχει επιτελέσει θετικό έργο. Πρέπει όμως να περάσουμε σε ένα επόμενο στάδιο, όπου ο Φορέας Διαχείρισης θα λειτουργεί στα πρότυπα αντίστοιχων Φορέων μεγάλων δρυμών του εξωτερικού, ασκώντας πραγματική αειφορική διαχείριση του δρυμού κι όχι απλώς μία υποτυπώδη φύλαξή του. Απαιτείται επομένως στελέχωση του Φορέα με ειδικό επιστημονικό προσωπικό, καθώς και μεγαλύτερη εκπροσώπηση της τοπικής κοινωνίας των παρολύμπιων δήμων και ιδιαίτερα του δήμου Δίου – Ολύμπου, ο οποίος χωροταξικά εμπλέκεται στο μέγιστο μέρος του δρυμού.
Δεν πρέπει επίσης να ξεχνάμε ότι εκτός από το «Εθνικό Πάρκο» υπάρχει και ο «Πιερικός Όλυμπος», όπου αρμόδιο είναι το Υπουργείο Πολιτισμού. Θα πρέπει οπωσδήποτε να συμπίπτουν τα όρια του Εθνικού Πάρκου με εκείνα του Πιερικού Ολύμπου τουλάχιστον στα βόρεια και νότια, όπου όντως αυτό είναι εφικτό.
Πέρα όμως από αυτό προτείνουμε επιπλέον το εξής: Ο υπάρχων Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού και το Δ.Σ. ή Επιτροπή του Πιερικού Ολύμπου να συγχωνευθούν και να ανασυσταθούν σε έναν «Ενιαίο Φορέα Διαχείρισης Φυσικού και Πολιτιστικού Πλούτου Ολύμπου». Έτσι θα απλοποιηθεί πολύ μία κατάσταση προβληματική εξ αιτίας των επικαλύψεων και των συγχύσεων αρμοδιοτήτων που σίγουρα θα προκύψουν, εάν δεν συγχωνευθούν οι δύο αυτοί οργανισμοί!
– Τέλος ένα πολύ θετικό σημείο του σχεδίου Π.Δ. είναι η πρόβλεψη για την απομάκρυνση του πεδίου βολής, έστω κι αν θα πρέπει να ξεκαθαρισθούν ο χρόνος και ο τρόπος της απομάκρυνσης.
Για την παράταξη «ΝΕΑ ΑΡΧΗ – ΝΕΑ ΕΛΠΙΔΑ»,
ο επικεφαλής: ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΑΘ. ΛΑΠΠΑΣ,
Δημ. Σύμβουλος Δήμου Δίου – Ολύμπου

Δεν προβλέπεται από το νόμο (άρθρο 15 του ν. 2742/1999, όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 7 του ν. 3937/2011), η δυνατότητα να εκδόσει ο Φορέας Διαχείρησης, άδειες για την κίνηση των οχημάτων εντός της περιοχής Προστασίας της Φύσης. Επομένως μάλλον πρέπει να καθορισθούν ποιές θα είναι οι αρμόδιες υπηρεσίες για την έκδοση των αδειών αυτών.