ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’: ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ – Άρθρο 8: Πρότυπα – τεχνικές προδιαγραφές – πιστοποιητικά

Δεν είναι ξεκάθαρο στο Άρθρο 8, τι γίνεται για υφιστάμενα συστήματα που έχουν εγκριθεί και εμπίπτουν στην παράγραφο 7.4-Αρθρο 7 της Π.Δ 15/2014.

Το βασικότερο που δεν έχει αναφερθεί σε αυτό το κεφάλαιο είναι η τήρηση της Ευρωπαϊκής νομοθεσίας και κυρίως των Ευρωπαϊκών Κανονισμών (όπως ο Κανονισμός (ΕΕ) 305/2011 που αφορά τα δομικά υλικά) που υπερισχύει οποιασδήπoτε εθνικής νομοθεσίας.

Επίσης θεωρώ ότι θα πρέπει να αναφερθούν (μεταξύ άλλων):
– ο κατ’ εξουσιοδότηση Κανονισμός (ΕΕ) 2016/364 (σε αντικατάσταση της απόφασης 2000/147/ΕΚ)
– η Απόφαση 2000/367/ΕΚ
– η Aπόφαση 1996/603/ΕΚ
– οι σχετικοί με τη φωτιά Ευρωκώδικες που έχουν τη μορφή ΕΝ 199x-1-2

H πιστοποίηση εφαρμογής των ανωτέρω προτείνεται να γίνεται από ελεγκτές πυροπροστασίας σε αντιστοιχία των ελεγκτών δόμησης και των ενεργειακών επιθεωρητών.

Η συντριπτική πλειοψηφία των προϊόντων που χρησιμοποιούνται στις εγκαταστάσεις πυροπροστασίας υπάγεται στις διατάξεις της εναρμονισμένης νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με την οποία (βλ. Απόφαση 768/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για το κοινό πλαίσιο εμπορίας των προϊόντων) εφαρμόζονται τα εξής:
1. Τα προϊόντα που διατίθενται στην κοινοτική αγορά συμμορφούνται προς το σύνολο της εφαρμοστέας νομοθεσίας (Άρθρο 1 παρ.1 Απόφασης 768/2008).
2. Όταν η κοινοτική νομοθεσία εναρμόνισης θεσπίζει βασικές απαιτήσεις, προβλέπει προσφυγή σε εναρμονισμένα πρότυπα, τα οποία έχουν εκδοθεί σύμφωνα με την οδηγία 98/34/ΕΚ και περιλαμβάνουν τέτοιες απαιτήσεις διατυπωμένες με τεχνικούς όρους και τα οποία, μόνα τους ή σε συνδυασμό με άλλα εναρμονισμένα πρότυπα, παρέχουν το τεκμήριο της συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις διατηρώντας ταυτόχρονα τη δυνατότητα καθορισμού του επιπέδου προστασίας με άλλα μέσα (Άρθρο 3 παρ.2 Απόφασης 768/2008).
3. Όταν η κοινοτική νομοθεσία εναρμόνισης απαιτεί δήλωση από τον κατασκευαστή σχετικά με το ότι πληρούνται οι απαιτήσεις για το προϊόν (στο εξής «δήλωση συμμόρφωσης ΕΚ»), η νομοθεσία προβλέπει ότι συντάσσεται ενιαία δήλωση σε σχέση προς όλες τις εφαρμοστέες στο προϊόν κοινοτικές πράξεις που θα περιέχει όλες τις σχετικές πληροφορίες για την ταύτιση των κοινοτικών νομοθετικών πράξεων εναρμόνισης με την οικεία δήλωση και περιλαμβάνει τα στοιχεία δημοσίευσης των πράξεων αυτών (Άρθρο 5 Απόφασης 768/2008).
4. Σημαντικός είναι ο όρος «διάθεση στην αγορά» ο οποίος ορίζεται ως «η πρώτη φορά κατά την οποία προϊόν καθίσταται διαθέσιμο στην κοινοτική αγορά».
5. Τα προϊόντα πρέπει να συμμορφώνονται με τα πρότυπα που ισχύουν όταν τα προϊόντα διατίθενται στην αγορά και περιλαμβάνονται στη δήλωση συμμόρφωσης.

Οι διατάξεις που αφορούν τεχνικές προδιαγραφές, πρέπει να είναι εναρμονισμένες με αντίστοιχες διατάξεις που εφαρμόζονται στη νομοθεσία περί δημοσίων συμβάσεων έργων, προμηθειών και υπηρεσιών ώστε να μην υπάρχει ασυμβατότητα με σχετική εθνική και κοινοτική νομοθεσία.

Πρέπει επίσης να προβλεφθεί μία διαδικασία επικαιροποίησης των προτύπων που ισχύουν και αναφέρονται τόσο στο παρόν όσο και στις Πυροσβεστικές Διατάξεις που προτείνουμε να ανατεθεί στον ΕΛΟΤ.

Οι διαδικασίες ελέγχου και εργαστηριακών δοκιμών δεν πρέπει να περιορίζονται μόνο στην αντίδραση στη φωτιά και τη πυραντίσταση, καθώς τα ηλεκτρολογικά και ηλεκτρονικά προϊόντα που υπάγονται στον Κανονισμό για τα Δομικά Προϊόντα 305/2011 πρέπει να εξετάζονται ως προς την ηλεκτρική ασφάλεια και την ηλεκτρομαγνητική συμβατότητα.

Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, προτείνουμε την τροποποίηση του Άρθρου ως εξής:
1. Τα μέσα πυροπροστασίας πρέπει να πληρούν την εναρμονισμένη ενωσιακή νομοθεσία. Εφόσον προβλέπεται από αυτήν, πρέπει να φέρουν σήμανση CE και να συνοδεύονται από δήλωση συμμόρφωσης ΕΚ του κατασκευαστή σε σχέση με τους Κανονισμούς και τις Οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που εφαρμόζονται.
2. Στα μέσα πυροπροστασίας εφαρμόζονται εθνικά πρότυπα που μεταφέρουν ευρωπαΪκά πρότυπα, ευρωπαϊκές τεχνικές εγκρίσεις, κοινές τεχνικές προδιαγραφές, διεθνή πρότυπα, άλλα τεχνικά συστήματα αναφοράς που έχουν θεσπιστεί από ευρωπαϊκούς οργανισμούς τυποποίησης ή όταν αυτά δεν υπάρχουν, εθνικά πρότυπα, εθνικές τεχνικές εγκρίσεις ή εθνικές τεχνικές προδιαγραφές.
3. Κάθε πρότυπο εφαρμόζεται μέχρι την ημερομηνία ισχύος του, που καθορίζεται είτε στο ίδιο το πρότυπο είτε στον κατάλογο των εναρμονισμένων προτύπων που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.
4. Προϊόντα τα οποία διατίθενται στην αγορά πρέπει να συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις του ισχύοντος προτύπου κατά την ημερομηνία διάθεσης στην αγορά. Ως διάθεση στην αγορά ορίζεται « Η πρώτη φορά κατά την οποία προϊόν καθίσταται διαθέσιμο στην κοινοτική αγορά».
5. Η συμμόρφωση εξοπλισμού με πρότυπα που αναφέρονται στο παρόν, δεν συνεπάγεται τη μη υποχρέωση συμμόρφωσης με πρότυπα που απορρέουν από την υπόλοιπη εφαρμοζόμενη Ευρωπαϊκή νομοθεσία.
6. Τα πρότυπα που αναφέρονται στον παρόντα κανονισμό αναφέρονται στα ευρωπαϊκά πρότυπα που έχουν μεταφερθεί στο εθνικό σύστημα τυποποίησης από τον ΕΛΟΤ. Τα πρότυπα αυτά ορίζονται από το ακρώνυμο ΕΛΟΤ ΕΝ ΧΧΧΧΧ.
7. Τα πρότυπα ΕΛΟΤ παθητικής πυροπροστασίας είναι εν γένει τα αναφερόμενα στα πρότυπα κατηγοριοποίησης των μερών του προτύπου ΕΛΟΤ ΕΝ 13501 καθώς και τα κατά περίπτωση μέρη του προτύπου ΕΛΟΤ ΕΝ 12101 για συστήματα ελέγχου θερμότητας και καπνού.
8. Το αυτόματο σύστημα ανίχνευσης ευφλέκτων αερίων πρέπει να ικανοποιεί τις απαιτήσεις του αντίστοιχου μέρους του προτύπου ΕΝ 60079.
9. Οι αυτόνομοι ανιχνευτές καπνού πρέπει να ικανοποιούν τις απαιτήσεις του προτύπου ΕΝ 14604.
10. Τα πρότυπα ΕΛΟΤ ενεργητικής πυροπροστασίας είναι τα αναφερόμενα στην 15/2014 Πυροσβεστική Διάταξη.
11. Με αποφάσεις του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανατίθεται στον Ελληνικό Οργανισμό Τυποποίησης (ΕΛΟΤ) κάθε έργο που είναι αναγκαίο για την επικαιροποίηση της τυποποίησης των μέσων πυροπροστασίας τουλάχιστον κάθε τριετία.
12. Ο κύριος του έργου οφείλει να τηρεί αρχείο με τις δηλώσεις συμμόρφωσης και τα πιστοποιητικά υλικών και δομικών στοιχείων που εγκαταστάθηκαν στο κτίριο. Με την ενεργοποίηση της ηλεκτρονικής ταυτότητας των κτιρίων, τα ανωτέρω πιστοποιητικά αναρτώνται στον σχετικό ηλεκτρονικό φάκελο του κτιρίου και αποτελούν αναπόσπαστα μέρη αυτού.
13. Με υπουργικές αποφάσεις καθορίζονται οι διαδικασίες ελέγχου και εργαστηριακών δοκιμών αντίδρασης στη φωτιά και πυραντίστασης, ηλεκτρικής ασφάλειας και ηλεκτρομαγνητικής συμβατότητας με τις οποίες αποδεικνύεται η συμμόρφωση με τα ισχύοντα πρότυπα των κατασκευών, δομικών προϊόντων και προϊόντων ενεργητικής και παθητικής πυροπροστασίας. Με όμοιες αποφάσεις καθορίζονται τιμές δομικών προϊόντων, στοιχείων και κατασκευών για τα οποία δεν απαιτούνται εργαστηριακές δοκιμές, καθώς και κάθε άλλη τεχνική διάταξη για τη συμμόρφωση με το δίκαιο της Ε.Ε. σε σχέση με την πυρασφάλεια και πυροπροστασία των κτιρίων.

Τέλος, καθώς σύμφωνα με την αιτιολογική διάταξη (12) του Κανονισμού (ΕΚ) 765/2008 για τον καθορισμό των απαιτήσεων διαπίστευσης και εποπτείας της αγοράς όσον αφορά την εμπορία των προϊόντων: «Όταν η κοινοτική νομοθεσία εναρμόνισης προβλέπει, προς εφαρμογή της, την επιλογή οργανισμών αξιολόγησης της συμμόρφωσης, η διαφανής διαπίστευση, όπως προβλέπεται στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού, που διασφαλίζει τον αναγκαίο βαθμό εμπιστοσύνης στα πιστοποιητικά συμμόρφωσης, θα πρέπει να θεωρείται από τις εθνικές, δημόσιες αρχές όλης της Κοινότητας ως το προσφορότερο μέσο για την πιστοποίηση της τεχνικής επάρκειας των οργανισμών αυτών», προτείνουμε να προστεθεί η ακόλουθη διάταξη:

14. Ο έλεγχος και οι εργαστηριακές δοκιμές πραγματοποιούνται σε διαπιστευμένα εργαστήρια από το Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης (ΕΣΥΔ) ή άλλο εθνικό οργανισμό διαπίστευσης μέλος της Ευρωπαϊκής Συμφωνίας Αμοιβαίας Ισότιμης Αναγνώρισης (ΕΑ-MLA).

Σημείο 1 Στον Κανονισμό αναφέρονται οι έννοιες ¨Δείκτης πυραντίστασης¨, ¨Επιδόσεις δεικτών πυραντίστασης¨, ¨Ευρωπαϊκές κλάσεις¨ και ¨Χρήσεις κτηρίων¨ (οι ένδεκα χρήσεις του Κτιριοδομικού Κανονισμού). Θα βοηθούσε κάθε μελετητή μηχανικό η συμπλήρωση με περισσότερους πίνακες αντίστοιχους του Πίνακα 15. Δηλαδή να αυξηθεί ο αριθμός των θέσεων και των στοιχείων της κατασκευής που καθορίζονται όρια των παραπάνω παραμέτρων.
Σημείο 2 Θα βοηθούσε ιδιαίτερα την μελέτη, η συσχέτιση των παραπάνω παραμέτρων με πίνακες , ή υπολογιστικά προγράμματα, κλπ., που θα έδινε τον δείκτη πυραντίστασης σε δομικό στοιχείο από τις λοιπές εργαστηριακές παραμέτρους των υλικών που το συνθέτουν. Π.χ. στον Πίνακα 15 ¨α) Δείκτης πυραντίστασης εξωτερικού τοίχου : πλήρης¨ Το ¨πλήρης¨ δείκτης πυραντίστασης, για το κέλυφος της κατασκευής, μπορεί να προκύψει όταν τα δομικά μεμονωμένα υλικά που συνθέτουν το κέλυφος είναι άκαυστα (Ευρωκλάση Α1, Α1FL ), ή απαιτείται εργαστηριακή πιστοποίηση;
Σημείο 3 Κρίνεται απαραίτητο να αντικατασταθεί ο όρος ¨δομικό προϊόν¨ . Υπάρχει σύγχυση αν αναφέρεται σε α) μεμονωμένο φυσικό ή βιομηχανικό υλικό, β) δομικό στοιχείο με σύνθεση υλικών που κατασκευάζεται στο έργοτάξιο, και γ) αμφότερα.
Σημείο 4 Απαραίτητος είναι ο έλεγχος της εφαρμογής του προτεινόμενου Κανονισμού Πυροπροστασίας Κτιρίων. Η ανάγκη αυτή μπορεί να καλυφθεί με τις ισχύουσες διαδικασίες. Στους σταδιακούς ελέγχους των κατασκευών από τους Ελεγκτές Δόμησης, που οι λεπτομέρειές τους προσδιορίζονται στην πργ. 4, του άρθρου 7, του Ν 4030/11 (ΦΕΚ 249Α/25-11-2011, μπορεί να συμπεριληφθεί και η Παθητική Πυροπροστασία. Έλεγχος των γεωμετρικών στοιχείων π.χ. μήκος- πλάτος οδεύσεων διαφυγής, κουφώματα κλπ. , όπως και των πιστοποιητικών πυραντοχής των υλικών, για τα οποία ο προτεινόμενος Κανονισμός προβλέπει στην πργ. 4, άρθρο 8 να διατηρούνται από τον κύριο του έργου. Δηλαδή αντίστοιχη διαδικασία του Κ.Εν.Α.Κ.

Η αποδοχή ενός υλικού ή συστήματος αναφορικα με την αντίσταση στην φωτιά, θα πρέπει να είναι σύμφωνα με το αντίστοιχο πρότυπο κατηγοριοποίησης και δοκιμής. Εάν πρόκειται για θύρα πυράντοχη είναι ξεκάθαρο από την αναφορά του ΕΝ13501-2 ότι μόνο ΣΥΣΤΗΜΑ με όλα τα βασικά και δευτερεύοντα υλικά (πχ σε θύρα, διατομές, υαλοπίνακας, μεντεσές, κλειδαριά, πόμολο, μπαρα πανικού, υλικά στεγάνωσης κλπ) που μαζί και μόνο έχουν δοκιμαστεί από διαπιστευμένο εργαστήριο σύμφωνα με τα ευρωπαικά πρότυπα (ΕΝ1634) γίνεται αποδεκτό. Δεν γίνεται αποδεκτή η χρήση διαφορετικών υλικών από αυτά που έχουν δοκιμαστεί στη συγκεκριμένη δοκιμή πυροπροστασίας, ακόμη και άν έχουν δοκιμαστεί σε άλλες διατάξεις/συστήματα ακόμη και με το ίδιο πρότυπο. Δεν επιτρέπεται καμία παρέκλιση στην κατασκευή και τοποθέτηση (διαστάσεων, υψους, αρμών διαστολής, διαδικασίας συγκράτησης κλπ) από αυτήν του δοκιμασμένου δοκιμίου, εκτός αυτών που ρητά αναφέρονται στο αντίστοιχο κεφάλαιο αποδοχής παρεκλίσεων της Επίσημης δοκιμής Πυραντίστασης. Τα παραπάνω είναι υποχρεωτικά από το αντίστοιχο πρότυπο που καθορίζει την απονομή κατηγορίας επιδοσης πυροπροστασίας συστήματος. Αποδεκτές θα μπορούσαν να γίνονται εκθέσεις Αξιολόγησης από διαπιστευμένα εργαστήρια δοκιμών όπου επι Εκθέσεων δοκιμών πυραντίστασης επιτρέπουν παρεκλίσεις επουσιώδους σημασίας
Θα μπορούσε στο σημείο αυτό κανείς να προτείνει φύλλο ελέγχου και συμμόρφωσης (compliance sheet), που θα αποτελούσε εργαλείο ελέγχου κατά την εφαρμογή και τελική αποδοχή, δομικών προιόντων και συστημάτων πυροπροστασίας. Το σχετικό φύλλο ελέγχου θα αποτελούσε εργαλείο ελέγχου τόσο πιστοποιήσεων κατασκευασμένων στοιχείων όσο και λεπτομερειών τοποθέτησης και εφαρμογής. (Το σχετικό κείμενο

Τέλος είναι ιδιαίτερης σημασίας η αναφορά διαδικασιών που περιγράφονται στο πρότυπο ΕΝ16034 και στην πιστή εφαρμογή του (Σήμανση CE σε πυράντοχες θύρες.) αναφορικά με την διαδικασία απονομής επίδοσης πυραντίστασης από τον κατασκευαστή θυρών (ανοιγόμενων τμημάτων).

Κεφάλαιο Α’
Άρθρο 8 [Πρότυπα – τεχνικές προδιαγραφές – πιστοποιητικά]

Προτεινομένη προσθήκη
Σε ότι αφορά τις πυράντοχες πόρτες (με ή χωρίς πλαϊνά σταθερά / φεγγίτες), δοκιμάζονται και κατηγοριοποιούνται ως εξής:

Α) Δοκιμή πυραντίστασης
Κατά το ΕΝ 1634/1363, όπου περιγράφεται τυπολογία, διαστάσεις και σύστημα (αναλυτικά όλα τα βασικά και δευτερεύοντα κούφωμα-υαλοπίνακας-εξοπλισμός, όπως αυτά αναφέρονται στη λίστα υλικών της δοκιμής.
Δεν θα γίνονται αποδεκτά υλικά πέρα από αυτά που έχουν δοκιμαστεί για δεδομένη δοκιμή πυραντίστασης, ακόμη και αν έχουν δοκιμαστεί σε άλλες διατάξεις/συστήματα ακόμη και με το ίδιο πρότυπο. Δεν επιτρέπεται καμία παρέκκλιση στην κατασκευή και τοποθέτηση (διατάσεων ύψους, αρμών διαστολής, διαδικασίας συγκράτησης κλπ) από αυτήν του δοκιμασμένου δοκιμίου, εκτός και αν αναφέρεται στο αντίστοιχο κεφάλαιο αποδοχής παρεκκλίσεων της επίσημης δοκιμής πυραντίστασης.
Αποδεκτές θα μπορούσαν να γίνονται εκθέσεις αξιολόγησης από διαπιστευμένα εργαστήρια δοκιμών, όπου επι δεδομένων εκθέσεων δοκιμών πυραντίστασης επιτρέπουν παρεκκλίσεις επουσιώδους σημασίας.
Ο κατασκευαστής υπεργολάβος θα υποβάλει βεβαίωση ανάληψης ευθύνης και τεχνικής αρτιότητας, κατασκευής και τοποθέτησης, σύμφωνα με την έκθεση δοκιμής πυραντίστασης, αναφέροντας, τύπο/εργοστάσιο παραγωγής των κουφωμάτων/υαλοπινάκων/εξοπλισμού, παραδίδοντας αναλυτικά σχέδια με λεπτομερή αναφορά υλικών/εξοπλισμού και θέσης τοποθέτησης.

Β) Κατηγοριοποίηση κατά το ΕΛΟΤ ΕΝ 13501-2: 2007

Ο Ευρωπαϊκός κανονισμός (CPR, Construction Product Regulation) 305/2011, με τα παραρτήματα του, που αφορά τα δομικά υλικά και τις απαιτούμενες πιστοποιήσεις και δηλώσεις επίδοσης που τα συνοδεύουν, είναι σε είναι σε ισχύ και υπερισχύει έναντι οποιασδήποτε αλλης εθνικής νομοθεσίας.