Η παράγραφος 11 του άρθρου 15 του ν. 2742/1999 (Α΄207), όπως ισχύει, αντικαθίσταται ως εξής:
1α. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η οποία εκδίδεται εντός τριμήνου από την δημοσίευση του παρόντος, ορίζονται οι έδρες των ΦΔΠΠ των περιπτώσεων 29 έως και 35 του άρθρου 3 του παρόντος, μετά από εισήγηση του οικείου Διοικητικού Συμβουλίου (εφεξής Δ.Σ.).
1β. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, δύναται να μεταφέρονται οι έδρες των ΦΔΠΠ των περιπτώσεων 1 έως και 35 του άρθρου 3 του παρόντος, μετά από οικονομικά τεκμηριωμένη, για την αναγκαιότητα μεταφοράς της έδρας, εισήγηση του οικείου Δ.Σ., λαμβανομένη με αυξημένη πλειοψηφία των 2/3 των μελών του.
1γ. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας και κατόπιν ειδικής αιτιολογημένης εισήγησης του Δ.Σ. του οικείου ΦΔΠΠ, που υποχρεωτικά περιέχει την αναγκαιότητα, το σκοπό, το έργο, το κόστος ίδρυσης και λειτουργίας και τον προϋπολογισμό, δύναται να ιδρύονται παραρτήματα στους ΦΔΠΠ του άρθρου 3 του παρόντος.
2. Η χωρική αρμοδιότητα του κάθε ΦΔΠΠ ορίζονται στο Παράρτημα Ι του παρόντος (χάρτης ή/και πίνακας με τις περιοχές του δικτύου Natura 2000 ανά ΦΔΠΠ).
3. Με τα Προεδρικά Διατάγματα, που προβλέπονται στο άρθρο 21 του ν. 1650/1986 (Α’ 160), όπως ισχύει, δύναται να τροποποιούνται τα όρια χωρικής αρμοδιότητας των ΦΔΠΠ ή να υπάγονται στη διοίκηση και διαχείρισή τους και άλλες περιοχές ανάλογα με τα προστατευτέα αντικείμενα.
4. Με απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, που εκδίδεται εντός δύο (2) μηνών από τη δημοσίευση του παρόντος, συστήνεται για τον «Φορέα Διαχείρισης Θερμαϊκού Κόλπου» ειδική άμισθη συμβουλευτική επιτροπή, στην οποία μετέχουν αρμόδιες δημόσιες υπηρεσίες, φορείς της αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού και παραγωγικοί φορείς, με στόχο την υποστήριξη του έργου του ΦΔΠΠ για την περιοχή ευθύνης του ΦΔΠΠ και να συμβάλει στο συντονισμό των δράσεων των αρμοδίων υπηρεσιών για την ολοκληρωμένη προστασία και διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών και του θαλάσσιου χώρου του. Με κοινές υπουργικές αποφάσεις δύναται να ιδρύονται άμισθες συμβουλευτικές επιτροπές και στους υπόλοιπους ΦΔΠΠ του άρθρου 2 του παρόντος.
5. Με απόφαση των Υπουργών Εξωτερικών και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που εκδίδεται εντός τριμήνου από τη δημοσίευση του παρόντος, καθορίζονται οι λεπτομέρειες για την υπαγωγή της περιοχής του δικτύου Natura 2000 με κωδικό GR1270003 (Χερσόνησος Άθως) σε καθεστώς διαχείρισης σύμφωνα με τους σκοπούς του παρόντος νόμου.
Με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου επιχειρείται η κάλυψη του συνόλου των προστατευόμενων περιοχών NATURA της χώρας και τίθενται σε ορθή βάση πολλά εκκρεμή ζητήματα των ΦΔΠΠ. Μερικά από τα θετικά είναι:
• Ο περιορισμός σε 7 των μελών των ΔΣ περιορίζει τα μεγάλα σχήματα που δεν ήταν λειτουργικά.
• Η πρόβλεψη για συμβουλευτική επιτροπή δίνει την δυνατότητα συμμετοχής πολλών αρμόδιων φορέων και τοπικών κοινωνιών, ωστόσο θα πρέπει να επεκταθεί σε όλους τους Φορείς Διαχείρισης.
• Επιχορήγηση από τον τακτικό προϋπολογισμό του Υπουργείου Περιβάλλοντος
• H αύξηση των ΦΔ με παράλληλη υποστήριξη ωστόσο της λειτουργίας τους
Ωστόσο χρήζουν περαιτέρω προσοχής και υποστήριξης τα εξής:
Στο Διοικητικό Συμβούλιο των Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων περιοχών θα πρέπει να συμμετέχουν υποχρεωτικά και εκπρόσωποι του ΥΠΑΑΤ Γεωτεχνικοί και ειδικότερα για τις περιοχές που περιλαμβάνουν υδάτινα οικοσυστήματα, θαλάσσια πάρκα υδροβιοτόπους, ποτάμια, λίμνες και υδάτινων σχηματισμών οι Ιχθυολόγοι οι οποίοι είναι οι μόνοι αρμόδιοι για τη διοίκηση και διαχείριση και προστασία των αλιευτικών πόρων και των ιχθυοτρόφων υδάτων.
Οι Φορείς Διαχείρισης θα πρέπει να παρέχουν τη σύμφωνη γνώμη τους και όχι απλά τη γνωμοδότησή τους για την κατάρτιση των Σχεδίων Διαχείρισης.
Επίσης θα πρέπει να επισπευτούν οι διαδικασίες αδειοδότησης για έργα που αποβλέπουν στην επίτευξη του στόχου τους με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα πχ δύο μηνών, εντός του οποίου αν δεν λαμβάνονται οι απαραίτητες άδειες θα θεωρείται δεδομένη η έγκριση των αρμοδίων Υπηρεσιών.
Μπορούν να προβλεφτούν:
Η υποχρεωτική συγκρότηση Συμβουλευτικών Επιτροπών ανά Φορέα Διαχείρισης, ώστε να συμμετέχουν οι αρμόδιες τοπικές αρχές πχ Υπηρεσίες Αλιείας των Περιφερειακών Ενοτήτων και εκρόσωποι των παραγωγικών φορέων (πχ αλιείς).
Συγκεκριμένο ποσοστό εσόδων από δραστηριότητες εντός των περιοχών, ώστε να υποστηριχθεί η φύλαξη των περιοχών.
Ενίσχυση της εποπτείας με δυνατότητα των υπαλλήλων του ΦΔ να έχουν προανακριτικά καθήκοντα και υποβολή φακέλου παράβασης προς τις αρμόδιες Αρχές.
Μοριοδότηση του προσωπικού που ήδη υπηρετεί στους φορείς διαχείρισης για επαναπρόσληψη στους Φορείς Διαχείρισης.
ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΙΧΘΥΟΛΟΓΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΥ
Κατ’αρχήν , νιώθω την ανάγκη να χαιρετήσω την νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης να συστήσει φορείς διαχείρισης , για όλες τις περιοχές της χώρας που ανήκουν στο Δίκτυο Natura 2000.
Η μέχρι σήμερα παράλειψη να τεθούν υπό την προστασία και ορθολογική διαχείριση σημαντικές περιοχές που ήταν στον κατάλογο του δικτύου αυτού , οδήγησε σε σημαντική υποβάθμιση τέτοιες περιοχές ,από την αλόγιστη και απερίστεπτη ανθρώπινη δραστηριότητα .
Ήταν μια ακόμα πολιτική των προηγουμένων κυβερνήσεων που επεδίωκε να διαχειρίζεται ανεύθυνα περιοχές της χώρας με όρους συνδιαλλαγής με κοινωνικές ομάδες και συμφέροντα.
Η λίμνη Βεγορίτιδα είναι χαρακτηριστικό κακό παράδειγμα της πολιτικής που ασκήθηκε τόσο από την τοπική αυτοδιοίκηση όσο και από την Ελληνική Πολιτεία μέσω της αλλόγιστης χρήσης γής και νερού από τη ΔΕΗ , τους αγρότες και τους παραλίμνιους οικισμούς και τις Βιομηχανίες. (Αστικά λύμματα , σκουπιδότοποι στα ρέμματα που καταλήγουν σε αυτήν κ.α.)
Οφείλω εδώ , να εκφράσω την μεγάλη μου ανησυχία , για το μέγεθος του δικού μας υπό σύσταση φορέα , με την ονομασία <>
Προτείνω να μειωθεί η έκταση και οι περιοχές υπό προστασία σ’αυτόν τον φορέα, με την μεταφορά κάποιων απ’αυτές σε όμορους φορείς διαχείρισης .Θα μπορούσαν οι περιοχές του Βούρινου – Μελιά – Βέρνου – Βιτσίου, και της λίμνης της Καστοριάς να ενταχθούν στο φορέα διαχείρισης Πρεσπών.
Προτείνω επίσης να αλλάξει η ονομασία του φορέα μας και να περιέχει το όνομα της Βεγορίτιδας οπωσδήποτε. Έτσι θα μπορούσε να ονομαστεί <>
Μια άλλη ονομασία τέλος θα μπορούσε να είναι <>
Τέλος ουσιαστικό είναι , η έδρα του φορέα αυτού να είναι το χωριό Άρνισσα ως κέντρο όλης αυτής της λεκάνης των ορέων ,των λιμνών και των ποταμών.
Εκεί να αναπτυχθούν και να υποστηριχθούν σχέδια προστασίας και αειφόρου ανάπτυξης.
Σ’ότι αφορά τη χρηματοδότηση αυτού του φορέα να προβλεφθεί νομοθετικά η απόδοση σημαντικού μερούς του αναπτυξιακού πόρου που διατιθεται στην περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας ως αντιστάθμισμα στις καταστροφικές δραστηριότητες της ΔΕΗ από την εξόρυξη λιγνίτη και την υπεράντληση του υπογείου υδροφορέα ,για τη λειτουργία των Ατμοηλεκτρικών της Μονάδων.
Οι έδρες των ΦΔΠΠ θα αποτελέσουν σημείο τριβής. Οι υπερμεγέθεις φορείς που προτείνονται δεν μπορούν να εξυπηρετούνται όταν η απόσταση μεταξύ των δυο ακραίων πόλεων (Καστοριά-Κιλκίς) είναι 244Χλμ. Η ίδρυση παραρτήματος μόνο ως κοροϊδία μπορεί να χαρακτηρισθεί καθώς οι πόροι είναι ήδη πενιχροί και δεν υπάρχει περίπτωση μπορέσει ένας φορέας να αιτιολογήσει «το κόστος ίδρυσης και λειτουργίας και τον προϋπολογισμό»
Λαμβάνοντας υπόψην τις παρατηρήσεις μας επί του άρθρου 2 περί υπερμεγέθους ΦΔΠΠ προτείνουμε το Αμύνταιο ως έδρα του Φορέα όχι μόνο λόγω γεωγραφικής θέσης αλλά κυρίως ως κεντρικό θεματικό επίκεντρο διαχείρισης των νερών και των οικοσυστημάτων της λεκάνης απορροής της Βεγορίτιδας και του συνολικού συμπλέγματος των λιμνών της περιοχής συμπεριλαμβανομένης και της λίμνης του Άγρα.
(παράγραφος 4) Θεωρούμε κρίσιμη την πρόβλεψη του άρθ. 3 παρ. 4 που δίνει τη δυνατότητα να ιδρύονται «άμισθες συμβουλευτικές επιτροπές». Η εμπειρία μας δείχνει ότι οι επιτροπές αυτές είναι ιδιαίτερα σημαντικές και αποτελεσματικές. Θα πρέπει να θεσπίζονται από τον ίδιο τον ΦΔ, να υπάρχει πρόβλεψη ώστε να αποφεύγονται τυχόν γραφειοκρατικές καθυστερήσεις και να μην είναι απαραίτητη η υπογραφή από τον αρμόδιο Υπουργό. Το βασικό ζήτημα είναι να έχουν λόγο στη διαχείριση της περιοχής και κατά το δυνατό να αποτελέσουν Επιτροπές Συνδιαχείρισης που θα βασίζονται στην συμμετοχική προσέγγιση, και οι αποφάσεις των οποίων θα γίνονται αποδεκτές από το ΔΣ το οποίο θα έχει τη μέριμνα υλοποίησής τους.
Η εμπειρία μας δείχνει επίσης ότι η λειτουργία των Επιτροπών έχει ένα μικρό μεν αλλά σημαντικό κόστος, ειδικά στη νησιωτική χώρα που οι μετακινήσεις μεταξύ των νησιών είναι δύσκολες. Γι’ αυτό είναι απαραίτητο να προβλεφθεί το σχετικό κονδύλι λειτουργίας τους.
ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΔΡΑΜΑΣ
α
1. Η νέα προτεινόμενη Περιοχή 4: «Πηγαία νερά Κεφαλαρίου Φιλίππων» εκτάσεως 6,74 Km2, η οποία ενσωματώνεται στην υφιστάμενη ΕΖΔ GR1150005 (Κορυφές όρους Παγγαίου), και ονομάζεται: Κορυφές όρους Παγγαίο – Πηγαία νερά Κεφαλαρίου Φιλίππων – Σπήλαιο Αρκουδοσπηλιά και σύμφωνα με το Σ/Ν θα εποπτεύεται από τον ΦΔ Λίμνης Κερκίνης ενώ πρέπει να εποπτεύεται από τον φορέα Διαχείρισης Οροσειράς Ροδόπης. Οι πηγές Κεφαλαρίου δεν έχουν καμία σχέση με Κορυφές όρους Παγγαίου.
Στα αρχεία GIS της πρότασης περιλαμβάνονται ο Αγγίτης ποταμός, ο χείμαρρος Μυλοποτάμου, ο χείμαρρος Αγίας Βαρβάρας, η τάφρος Βαλτοχωρίου και η διώρυγα Νεροφράκτου, χωρίς ωστόσο να αναφέρονται στη μελέτη ως προτεινόμενες περιοχές.
Η περιοχή είναι μακριά από τις Κορυφές Παγγαίου.
Η ονομασία που δίδεται στην νέα περιοχή: “Πηγαία νερά Κεφαλαρίου Φιλίππων” είναι λάθος. Οι πηγές ονομάζονται πηγές «Κεφαλαρίου Δράμας».
2. Προτείνουμε την αφαίρεση της τάφρου Βαλτοχωρίου και της διώρυγας Νεροφράκτου σύμφωνα και με το αρ. 12168/21-7-2016 έγγραφο της ΔΑΟΚ ΠΕ Δράμας για τους ίδιους λόγους που δεν μπήκε επίσης και η Κεντρική Τάφρος Φιλίππων (Μαυροπόταμος ή Μάννα). Η στραγγιστική τάφρος Βαλτοχωρίου και η αρδευτική διώρυγα Νεροφράκτου, είναι τεχνικά έργα που έχουν κατασκευασθεί με σκοπό την άρδευση και αποστράγγιση εκτάσεων του αρδευτικού δικτύου Βοϊράνης. Τα υδατορέματα αυτά για την εξυπηρέτηση του αρδευτικού δικτύου πρέπει να συντηρούνται με καθαρισμούς και επισκευές. Εξάλλου στην έννοια του υδατορέματος δεν περιλαμβάνονται τα εγγειοβελτιωτικά έργα όπως αρδευτικές και αποστραγγιστικές τάφροι.
Τελειώνοντας προτείνουμε να μην γίνει επέκταση της υφιστάμενης ΕΖΔ GR1150005 ΚΟΡΥΦΕΣ ΟΡΟΥΣ ΠΑΓΓΑΙΟ και αντ’αυτού να γίνει μια νέα περιοχή με 2 υποπεριοχές τις πηγές Κεφαλαρίου (υποπεριοχή Α) και τις πηγές Μυλοποτάμου μαζί με τον π. Αγγίτη (υποπεριοχή Β) και η νέα περιοχή να ονομαστεί “Πηγαία νερά Κεφαλαρίου Δράμας – Φίλιπποι – Μυλοπόταμος – π. Αγγίτης” για την προστασία των ειδών-στόχος της ιχθυοπανίδας: Caspiomyzon hellenicus – Eudontomyzon hellenicus και Cobitis punctilineata. Αυτή η περιοχή να ανατεθεί στον ΦΔ Οροσειράς Ροδόπης. Δεν είναι δυνατόν να γνωμοδοτεί σε ζητήματα τοπικής ανάπτυξης και ενεργοποίησης της τοπικής οικονομίας και κοινωνίας στην περιοχή της πεδιάδας Δράμας και Καβάλας το ΔΣ του ΦΔ Κερκίνης…
β
Η πρόβλεψη για συμβουλευτική επιτροπή δίνει την δυνατότητα συμμετοχής πολλών φορέων και τοπικών κοινωνιών και θα πρέπει να συμμετέχουν οι Οικολογικές οργανώσεις των τοπικών περιοχών.
Θα πρέπει να εξεταστεί το θέμα της βιωσιμότητας των φορέων (τι εφαρμόζεται σε άλλες χώρες) και να υπάρξουν έσοδα των ΦΔΠΠ από δραστηριότητες όπως: Υλοτόμηση-εισιτήριο για ξενάγηση σε περιοχής ευθύνης των φορέων- εκχώρηση άδειας ερασιτεχνικής αλιείας κ.λπ.
Η επέκταση της περιοχής αρμοδιότητάς των ΦΔ πρέπει να συνοδευτεί και από ανάλογη αύξηση των πόρων για την κάλυψη των νέων αναγκών τους.
Για το προσωπικό προβλέπονται οκτάμηνες συμβάσεις και δεν δίνεται μόνιμη λύση για προσλήψεις με βάση την εμπειρία και την επάρκειά του.
Με δεδομένη την αύξηση των περιοχών αρμοδιότητας των ΦΔ και τους μειωμένους πόρους των υπηρεσιών, οι ΦΔ δεν μπορούν να ασκήσουν φύλαξη αλλά μόνο περιορισμένη εποπτεία. Θα πρέπει οι φύλακες αλλά και το σύνολο του προσωπικού των ΦΔΠΠ να έχουν προανακριτικά καθήκοντα όπως οι ομοσπονδιακοί θηροφύλακες.
Ανδρέας Μπακιρτζής
Πρόεδρος Οικολογικής Κίνησης Δράμας
Η πρόβλεψη του σχεδίου νόμου για σύσταση με ΚΥΑ ειδικών συμβουλευτικών επιτροπών είναι θετική και εισάγει έναν άλλον τρόπο συνεργασίας φορέων έναντι της συμμετοχής τους στα ΔΣ. Όμως επίσης ανάλογη πρόβλεψη με αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου του εκάστοτε Φορέα Διαχείρισης και μετά από πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος δύναται να συστήνονται άμισθες συμβουλευτικές επιτροπές σε εθελοντική βάση στους ΦΔΠΠ του άρθρου 2 του παρόντος. Οι επιτροπές θα λειτουργούν επικουρικά και συμβουλευτικά στο έργο των ΦΔΠΠ με στόχο να ωριμάζουν οι διαδικασίες διαβούλευσης και να καλλιεργείται ένα πνεύμα συνδιαχείρησης. Στις επιτροπές μπορούν να συμμετέχουν ανάλογα με τα χαρακτηριστικά της κάθε περιοχής, στελέχη των οικείων οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού, άλλων δημόσιων υπηρεσιών, πολιτιστικών, περιβαλλοντικών, επιστημονικών, παραγωγικών και επαγγελματικών φορέων που δραστηριοποιούνται στην περιοχή, εμπλέκονται στην ή ενδιαφέρονται για τη διαχείρισή της.
Η Οικολογική Κίνηση Δράμας προτείνει:
1.Στην περιοχή ευθύνης του Φορέα Διαχείρισης της οροσειράς Ροδόπης, να συμπεριληφθούν και το Παγγαίο όρος, ο Όρβηλος και το Μενοίκιο όρος που βρίσκετε πλησιέστερα στον ΦΔΟΡ.
2. Μονιμοποίηση των εργαζομένων των φορέων διαχείρισης
3. Συμμετοχή των τοπικών Οικολογικών Οργανώσεων στα δ.σ των φορέων.
Η Γεωγραφική επέκταση των ΦΔ θα πρέπει ίσως να συνοδεύεται και με αλλαγή της ονομασίας τους ώστε να είναι ευκολότερα αναγνωρίσιμοι και άμεσα συσχετιζόμενοι με το μεγαλύτερο μέρος των περιοχών που εποπτεύουν.
Ο Πρόεδρος του ΦΔΥΑ
Κωνσταντίνος Κουτσικόπουλος
Δεν μου είναι σαφής ο ρόλος των «συμβουλευτικών επιτροπών». Εφόσον θα έχουν μόνο συμβουλευτικό χαρακτήρα δεν θα υπάρξει ενδιαφέρον στελέχωσής τους από δημόσιους και παραγωγικούς φορείς
Κατόπιν της υπ. αριθμ. 63/17-11-2017 ομόφωνης απόφασης του Δ.Σ. του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Ολύμπου προτείνεται η τροποποίηση του άρθρου 3 ως εξής:
«…1γ. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας και κατόπιν ειδικής αιτιολογημένης εισήγησης του Δ.Σ. του οικείου ΦΔΠΠ, που υποχρεωτικά περιέχει την αναγκαιότητα, το σκοπό, το έργο, το κόστος ίδρυσης και λειτουργίας και τον προϋπολογισμό, δύναται να ιδρύονται παραρτήματα στους ΦΔΠΠ του άρθρου 3 του παρόντος. Τα ανωτέρω ισχύουν με την επιφύλαξη εκδόσεως, σε περίπτωση μη υπάρξεως, ή τροποποιήσεως ήδη υφισταμένων ανάλογα με τις ανάγκες όπως αυτές προκύπτουν με την επέκταση της χωρικής αρμοδιότητας του παρόντος άρθρου…».
Το Σχέδιο Νόμου, καλύπτει το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των ΦΔΠΠ, εντάσσοντάς τους σε ένα Εθνικό Σύστημα Διοίκησης και Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών με ΝΠΙΔ που επιβλέπονται από το ΥΠΕΝ. Οι προστατευόμενες περιοχές για πρώτη φορά στο σύνολό τους επιδιώκεται να διαχειριστούν με βάση την Εθνική νομοθεσία και τις Οδηγίες 92/43/ΕΟΚ για τους οικοτόπους & 2009/147/ΕΚ για τα άγρια πτηνά, καθώς και την στρατηγική για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και την προστασία του Εθνικού φυσικού κεφαλαίου με όρους βιώσιμης ανάπτυξης. Επίσης σημαντικό είναι το γεγονός ότι υπάρχει πρόβλεψη για επιχορήγηση των ΦΔ από τον κρατικό προϋπολογισμό
Α. Οι υπάρχοντες ΦΔΠΠ διατηρούν ίδιους πόρους και προσωπικό ενώ η χωρική τους αρμοδιότητα επεκτείνεται και το προστατευτέο αντικείμενο διαφοροποιείται. Πώς θα ανταπεξέλθουν στο δύσκολο έργο τους οι φορείς;
Επίσης δεν είναι καθόλου εμφανές με τι προσωπικό θα λειτουργήσουν οι καινούριοι φορείς. Ιδιαίτερα όταν δεν προβλέπονται νέες προσλήψεις στο προσεχές μέλλον και με το άρθρο 12 §2 καταργείται η δυνατότητα για αποσπάσεις προσωπικού του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου φορέα που μπορεί να καλύπτει θέσεις στους ΦΔΠΠ (άρθρο 15, §6 του Ν. 2742/1999 (Α’ 207).
Στο άρθρο 4
Κάποιες αρμοδιότητές τους δημιουργούν σύγχυση.
1. Εμφανίζονται να μπορούν να διαχειρίζονται δημόσιες εκτάσεις
2. Δεν προβλέπεται η δημιουργία Τεχνικής Υπηρεσίας παρά το γεγονός ότι τους ανατίθενται ‘η κατάρτιση μελετών και η εκτέλεση τεχνικών ή άλλων έργων’ (§9).
3. Παρ 21 Η χορήγηση αδειών επιστημονικής έρευνας …. Εντός των ορίων της περιοχής ευθύνης τους σε συνεργασία με άλλες αρμόδιες δημόσιες υπηρεσίες. Αντίκειται στο άρθρο 11 παρ 3 του Ν. 3927/2011 (ΦΕΚ 60Α) που αναφέρεται στα ενδημικά είδη χλωρίδας, πανίδας και άλλων ομάδων οργανισμών, οπότε ή θα πρέπει να τροποποιήσει τον Ν. 3937/2011 ή να καταργηθεί.
Στο άρθρο 5
Β. Η διοίκηση των ΦΔΠΠ ανατίθεται πλέον σε αυστηρά 7-μελές Διοικητικό Συμβούλιο (ΔΣ) με καθορισμένους τους εκπροσώπους των φορέων . Σε σχέση με το σχήμα που προτείνεται, έχουμε να παρατηρήσουμε :
1. Δεν υπάρχει καμία προϋπόθεση-δέσμευση ως προς την οικολογική ευαισθησία των μελών του εκτός από το διαζευκτικό του γγ, τον δδ και πιθανά τον αα. Χωρίς κοινή συνισταμένη την εγνωσμένη επάρκεια, γνώση και οικολογική ευαισθησία στην επιλογή των μελών του, το ΔΣ οδηγείται σε αποτυχία λήψης αποφάσεων. Η διοίκηση και διαχείριση της Προστατευόμενης Περιοχής επαφίεται στην καλή θέληση των μελών του ΔΣ, χωρίς να τίθενται σαφείς προϋποθέσεις ότι μπορούν να συμφωνήσουν.
2. Η κατάργηση των μελών πλήττει κυρίως τους κρατικούς φορείς που δεν συμμετέχουν πλέον, εκτός από τον εκπρόσωπο του ΥΠΕΝ που προεδρεύει. Εκπρόσωποι των ΥΠΑΑΤ, ΥΠΑΝ, Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, κλπ απουσιάζουν στη συμμετοχική αυτή διαδικασία (εκτός από το διαζευκτικό του γγ), παρά την άμεση επαφή τους με το προστατευτέο αντικείμενο, (οικότοποι χερσαίοι και θαλάσσιοι, προστατευόμενα είδη και τοπίο). Με το σχήμα που προτείνεται παύει να ισχύει η λειτουργία του ΦΔΠΠ ως ομπρέλα που συγκλίνει απόψεις κρατικών λειτουργών, αυτοδιοικητικών, επιστημονικών φορέων, μη κυβερνητικών οργανώσεων, οικολόγων και παραγωγικών φορέων, και τελικά στη λήψη μιας κοινά αποδεκτής απόφασης. Παρά τα κατά τόπους προβλήματα, η εφαρμογή του Ν. 2742/1999 είχε καταφέρει την άμβλυνση αντιπαραθέσεων μεταξύ κράτους και φορέων. Ήταν μια καλή πρακτική να έρχονται στο ίδιο τραπέζι όλοι οι φορείς πριν τη λήψη οποιασδήποτε απόφασης.
3. Με την παρ. 10 αφαιρείται από τον Υπουργό η δυνατότητα να αντλήσει προσωπικό για το ΔΣ από το Εθνικό Μητρώο Επιτελικών Στελεχών Δημόσιας Διοίκησης με τη αιτιολογία ότι το ΔΣ είναι άμισθο και έχει εξειδικευμένο αντικείμενο.
Παρ. 1γ. Σε ΦΔ που η χωρική τους αρμοδιότητα εκτείνεται σε διαφορετικά νησιά ή διαφορετικούς ορεινούς όγκους, κρίνεται απαραίτητη η ίδρυση παραρτημάτων σε αυτά, τα οποία θα στελεχώνονται τουλάχιστον από δύο εργαζόμενους (τουλάχιστον έναν σχετικό ΠΕ και πιθανόν ένα Διοικητικού). Αυτό είναι απαραίτητο γιατί ακόμα και γειτονικά νησιά ή ορεινοί όγκοι έχουν πολύ διαφορετική φυσιογνωμία, τύπο προστατευόμενων οικοτόπων, ανάγκες και ανθρωπογενή χαρακτηριστικά (π.χ. Αλόννησος – Σκιάθος, Μαυροβούνι – Πήλιο) και διότι τις περισσότερες φορές η γεωγραφική απομάκρυνση καθιστά αδύνατη την επαφή των εργαζομένων της έδρας με τις τοπικές κοινωνίες και τις ανάγκες των διευρυμένων περιοχών αρμοδιότητας.
1α. Είναι σημαντικό οι έδρες των Φ.Δ. να είναι εντός των ορίων της ΠΠ, για καθαρά λόγους αμεσότητας στην αναγνώριση και αντιμετώπιση των προβλημάτων και αναγκών αυτής, από όλους τους εμπλεκόμενους, μέλη του Δ.Σ., κέντρα πληροφόρησης, υφιστάμενα ή εν δυνάμει παραρτήματα των φορέων, σε συνεργασία με τις υπηρεσίες/κατοίκους και επισκέπτες, για την απρόσκοπτη λειτουργία στην ολοκληρωμένη διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών, σε συνδυασμό με τη μείωση των λειτουργικών και για μετακίνηση εξόδων, κ.α..
1γ. Βάσει της προσάρτησης επιπλέον περιοχών, π.χ. ο Φ.Δ. Εθνικού Πάρκου Τζουμέρκων, Περιστερίου και Χαράδρας Αράχθου προβλέπεται να προσαρτήσει πενταπλάσιες σε έκταση περιοχές ευθύνης φτάνοντας αισίως τα 4.259 τετραγωνικά χιλιόμετρα, η ίδρυση παραρτημάτων, εντός των νέων ορίων των προστατευόμενων περιοχών, κρίνεται αναγκαία, όπως και η στελέχωση αυτών με, επιπλέον του υπάρχοντος, προσωπικού.
4. «Με κοινές υπουργικές αποφάσεις δύναται να ιδρύονται άμισθες συμβουλευτικές επιτροπές και στους υπόλοιπους ΦΔΠΠ του άρθρου 2 του παρόντος.»
-Να μην υπάρχει ειδική πρόβλεψη μόνο για έναν φορέα.
Εργαζόμενη σε Κέντρο Πληροφόρησης του Φ.Δ. Ε.Π. Τζουμέρκων, Περιστερίου και Χαράδρας Αράχθου
1α αντί των περιπτώσεων 29 έως και 35 του άρθρου 3 του παρόντος να γίνει των περιπτώσεων παρ. 2α έως και 2ζ του άρθρου 2 του παρόντος
1β αντί των περιπτώσεων 1 έως και 35 του άρθρου 3 του παρόντος να γίνει των περιπτώσεων παραγράφου 1 και 2 του άρθρου 2 του παρόντος
Στο υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου «Οργάνωση και λειτουργία φορέων διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών» του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, προβλέπεται μεταξύ άλλων (Άρθρο 2.) επέκταση των ορίων ευθύνης των υφιστάμενων αλλά και των υπό ίδρυση Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών, η οποία σε πολλές περιπτώσεις ξεπερνά το εικοσαπλάσιο των σημερινών περιοχών ευθύνης τους.
Στο άρθρο 2, παρ. 2. α. για παράδειγμα, προβλέπεται η ίδρυση του «Φορέα Διαχείρισης ευρύτερης περιοχής Βόρα – Λιμνών Δυτικής Μακεδονίας». Στην περιοχή ευθύνης του συγκεκριμένου φορέα διαχείρισης περιλαμβάνονται οι περιοχές του δικτύου Natura 2000 της ΚΥΑ ΑΑΑ/2017 με κωδικούς GR1210001, GR1240001, GR1240002, GR1240003, GR1240004, GR1240005, GR1240006, GR1240007, GR1240008, GR1240009, GR1320001, GR1320003, GR1330001, GR1330002, GR1340004, GR1340005, GR1340006, GR1340007 και GR1340008.
Οι συγκεκριμένες δεκαεννέα προστατευόμενες περιοχές είναι οι εξής: όρος Βέρμιο, Κορυφές Όρους Βόρα, Όρη Τζένα, Όρος Πάϊκο, Λίμνη Άγρα, Στενά Αψάλου και Μογλενίτσας, Λίμνη και φράγμα Άγρα, Όρη Τζένα και Πίνοβο, Όρος Βόρας, Όρος Πάϊκο- στενά Αψάλου και Μογλενίτσας, Λίμνη Καστοριάς, Λίμνη Καστοριάς (Ορεστιάς), Όρος Βούρινος – κορυφή Ασπροβούνι, Όρη βορείου Βούρινου και Μελλια, Λίμνες Βεγορίτιδα και Πετρών, Λίμνες Χειμαδίτιδα και Ζάζαρη, Όρος Βέρνον – κορυφή Βίτσι, Λίμνη Πετρών, Λίμνες Χειμαδίτιδα – Ζάζαρη (τα κοινά ονόματα οφείλονται στο γεγονός πως κάποιες περιοχές είναι ταυτόχρονα Τόποι Κοινοτικής Σημασίας και Ζώνες Ειδικής Προστασίας).
Η έκταση των παραπάνω περιοχών συνολικά, μετά την αφαίρεση όσων έχουν κοινή ονομασία και περιλαμβάνουν τις ίδιες εκτάσεις, ανέρχεται σε περισσότερα από 2.700.000 στρέμματα, σύμφωνα με τη επίσημη ιστοσελίδα της Ε.Ε. (http://natura2000.eea.europa.eu/#).
Οι αποστάσεις μεταξύ των πιο απομακρυσμένων από αυτές τις περιοχές ξεπερνούν τα εκατό χιλιόμετρα.
Οι παραπάνω προστατευόμενες περιοχές υπάγονται διοικητικά σε δύο Περιφέρειες, έξι Περιφερειακές Ενότητες και δώδεκα Δήμους.
Το συγκεκριμένο χαρακτηριστικό παράδειγμα των όσων προβλέπονται στο Σχέδιο Νόμου, από μόνο του αποδεικνύει την αστοχία του σκεπτικού στο οποίο βασίζεται το εν λόγω νομοσχέδιο, με την έννοια του ανεφάρμοστου και του ανεδαφικού των διατάξεών που αυτό περιλαμβάνει εξ’ αρχής.
Εκτάσεις αυτού του μεγέθους θα δυσκολευόντουσαν να διαχειριστούν θεσμικοί φορείς του Δημοσίου, με πλήρως κατοχυρωμένες επιχειρησιακές και ανακριτικές αρμοδιότητες. Πόσο μάλλον οι ιδιωτικοί φορείς διαχείρισης, με τα τεράστια προβλήματα θεσμικής κατοχύρωσης που τους χαρακτηρίζουν, κανένα από τα οποία δε λύνει το συγκεκριμένο νομοσχέδιο.
Η παραπάνω διαπίστωση ενισχύεται σημαντικά, λαμβάνοντας υπόψη τη δομή, τη λειτουργία, την οργάνωση, την αποτελεσματικότητα και γενικότερα την παρουσία των φορέων διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών της χώρας από ιδρύσεώς τους μέχρι σήμερα, που δεν αφήνουν κανένα περιθώριο αισιοδοξίας πως θα υπάρξει δυνατότητα εφαρμογής των διατάξεων του συγκεκριμένου νομοσχεδίου στην πράξη.
Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου, οι Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών:
Συνεχίζουν να αποτελούν νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου και δεν προσαρτώνται σε κάποια δημόσια αρχή (Δασική Υπηρεσία – Ο.Τ.Α.), όπως εξαρχής θα έπρεπε να είχε γίνει (και όπως προβλέπεται σύμφωνα με το σχόλιο του κ. Βαβίζου, στη μελέτη με τίτλο «Οργάνωση των Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών και Σχεδιασμός της πρώτης φάσης λειτουργίας τους», η αμοιβή της οποίας ανήλθε στα 684.883.68 € και η ανάθεσή της είχε γίνει από το Υπουργείο Περιβάλλοντος στις 2 Νοεμβρίου 2008. Η πρόταση της μελέτης «Οργάνωση των Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών και Σχεδιασμός της πρώτης φάσης λειτουργίας τους» ήταν να εξετασθεί η μετατροπή των Φορέων Διαχείρισης είτε σε υπηρεσίες των Περιφερειών είτε σε Επιχειρήσεις των Περιφερειών. Το Ελληνικό Δημόσιο δηλαδή, πλήρωσε περίπου 700.000 ευρώ για μία μελέτη η οποία αφού δεν αξιοποιήθηκε για εννέα χρόνια, ακυρώνεται πλήρως με το συγκεκριμένο Σχέδιο Νόμου)
Συνεχίζουν να μην έχουν θεσμικά κατοχυρωμένες αρμοδιότητες,
Συνεχίζουν να μην έχουν θεσμικά κατοχυρωμένο κοινό κανονισμό λειτουργίας,
Συνεχίζουν να μην έχουν θεσμικά κατοχυρωμένη χρηματοδότηση για τα στοιχειώδη απαιτούμενα της λειτουργίας τους,
Συνεχίζουν να μην έχουν θεσμικά κατοχυρωμένη χρηματοδότηση, για τους μισθούς των εργαζομένων, ενώ δεν προβλέπεται καμία αύξηση του προσωπικού τους, ανάλογη και αντίστοιχη με την τεράστια αύξηση των περιοχών ευθύνης τους,
Συνεχίζουν να μην έχουν θεσμικά κατοχυρωμένη χρηματοδότηση για την κάλυψη των οδοιπορικών, για τις τεράστιες αποστάσεις που θα πρέπει να διανύουν οι εργαζόμενοι για να βρίσκονται στις προστατευόμενες περιοχές της ευθύνης τους,
Συνεχίζουν να μην υπόκεινται ουσιαστικά σε κανέναν έλεγχο για τα πεπραγμένα τους (ενδεικτικά αναφέρουμε πως οι Κυνηγετικές Οργανώσεις ελέγχονται σε ετήσια βάση από τη Δασική Υπηρεσία τόσο σε επίπεδο προϋπολογισμού, όσο και σε επίπεδο απολογισμού των εσόδων τους, που προέρχονται από την ανανέωση των αδειών θήρας).
Με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο οι Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών:
Δε θα έχουν συμμετοχή και εκπροσώπηση των κατά τόπους Δήμων και Π.Ε,
Δε θα έχουν συμμετοχή και εκπροσώπηση των κατά τόπους Δασικών αρχών,
Δε θα έχουν συμμετοχή και εκπροσώπηση των παραγωγικών φορέων,
Και δε θα έχουν συμμετοχή, εκπροσώπηση και κατ’ επέκταση αποδοχή των τοπικών κοινωνιών.
Ως αποτέλεσμα των παραπάνω, είναι προφανές πως οι φορείς διαχείρισης που θα προκύψουν από το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, σε περίπτωση που αυτό γίνει νόμος του κράτους, όχι μόνο δε θα πετύχουν το σκοπό ίδρυσης και λειτουργίας τους αλλά το αντίθετο, θα δημιουργηθούν σωρεία προβλημάτων και θα ενισχυθούν τα ήδη υπάρχοντα, θεμελιώδη προβλήματα που αντιμετωπίζουν.
Όλα αυτά θα γίνουν εις βάρος του φυσικού περιβάλλοντος της χώρας το οποίο θα παραμείνει χωρίς πρακτική και ουσιαστική διαχείριση και προστασία,
Εις βάρος των τοπικών κοινωνιών, εις βάρος των παραγωγικών φορέων και των χρηστών των προστατευόμενων περιοχών, που αποκλείονται από τις σχετικές διαδικασίες που τους αφορούν άμεσα,
Εις βάρος της Δασικής Υπηρεσίας η οποία υποβαθμίζεται και απαξιώνεται όσο ποτέ άλλοτε στο παρελθόν,
Εις βάρος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης η οποία απαξιώνεται πλήρως,
Και προς όφελος κανενός, σε καιρό πρωτοφανούς οικονομικής κρίσης.
Είναι πραγματικά δύσκολο να εντοπίσει κανείς έστω ένα θετικό στοιχείο του εν λόγω νομοσχεδίου, αν θέλει να προσεγγίσει το ζήτημα αποκλειστικά με όρους προστασίας, διαχείρισης και ανάπτυξης των προστατευόμενων περιοχών της χώρας.
Είναι πρακτικά ανεξήγητη η σπουδή του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και του Αν. Υπουργού κ. Φάμελλου, στην προώθηση ενός νομοσχεδίου που είναι εκ των προτέρων προφανές πως δε θα λύσει κανένα από τα προβλήματα που εντοπίζονται στη διαχείριση και την προστασία των προστατευόμενων περιοχών της χώρας, αλλά αντίθετα θα ενισχύσει το εξαιρετικά θολό και αναποτελεσματικό τοπίο που επικρατεί στη διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος ευρύτερα.
Οι Κυνηγετικοί Σύλλογοι Έδεσσας, Φλώρινας, Κοζάνης, Καστοριάς, Γρεβενών, Άργους Ορεστικού, Αμυνταίου, Εορδαίας, Αμπελοκήπων Θεσσαλονίκης, Γιαννιτσών, Σιάτιστας, Τσοτυλίου, Βελβεντού, Σερβίων, Δεσκάτης, Αλμωπίας, Θεσσαλονίκης, Κατερίνης, Αιγινίου και Μελίκης, ως εκπρόσωποι περισσότερων από δέκα χιλιάδες Έλληνες πολίτες, εν ενεργεία κυνηγών,
Εκφράζουμε την πλήρη αντίθεση μας στο σύνολο των διατάξεων του συγκεκριμένου νομοσχεδίου και ως εκ τούτου ζητούμε την άμεση απόσυρσή του.
Αναγνωρίζουμε πλήρως τα δικαιώματα των εργαζομένων των Φ.Δ.Π.Π., αλλά θεωρούμε πως η εργασιακή τους εξασφάλιση δε θα πρέπει σε καμία περίπτωση να ταυτιστεί μη τη συνέχιση της αναποτελεσματικής λειτουργίας των συγκεκριμένων φορέων. Θα πρέπει αντίθετα να αντιμετωπιστεί ως ανεξάρτητο ζήτημα από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και να μη χάσει κανείς εργαζόμενος τη δουλειά του.
Οι λύσεις στα τεράστια περιβαλλοντικά προβλήματα της χώρας, μπορούν να δοθούν μόνο υπό την αιγίδα της Δασικής Υπηρεσίας και τη συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, των τοπικών κοινωνιών και των ανθρώπων της υπαίθρου.
Οποιαδήποτε άλλη προσέγγιση εκτιμούμε πως είναι καταδικασμένη να αποτύχει, όπως αποδεικνύεται περίτρανα, από τα όσα έχουν γίνει μέχρι σήμερα στον τομέα της διαχείρισης του φυσικού περιβάλλοντος της χώρας.
Εκτιμούμε πως οι πρώτοι που θα έπρεπε να αντισταθούν στο εν λόγω σχέδιο νόμου, είναι όλοι οι θεσμικοί και μη φορείς που σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με τη διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος με πρωταγωνιστές τη Δασική Υπηρεσία και τους ίδιους τους Φορείς Διαχείρισης.
Με ενδεχόμενη ψήφιση του συγκεκριμένου νομοσχεδίου, που έθεσε σε διαβούλευση το Υπουργείο Περιβάλλοντος της Κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, των Ανεξαρτήτων Ελλήνων και των Οικολόγων πράσινων, θα ισχύσουν κατά τη γνώμη μας τα εξής:
1. Ιδιωτικοποιείται απόλυτα η διαχείριση στο σύνολο των προστατευόμενων περιοχών της Ελλάδας, οι οποίες περνάνε στα χέρια (Ν.Π.Ι.Δ.), όπως είναι οι Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων περιοχών.
Εκτάσεις εκατομμυρίων στρεμμάτων, το ένα τρίτο της Ελληνικής επικράτειας, τα «φιλέτα» του φυσικού περιβάλλοντος της χώρας, περνάνε πλέον με νόμο της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝΕΛ και Οικολόγων Πράσινων σε ιδιωτική διαχείριση, χωρίς ουσιαστική συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και της καθ’ ύλη αρμόδιας Δασικής Υπηρεσίας. Χωρίς δηλαδή καμία θεσμική, επιστημονική και κοινωνική κατοχύρωση.
2. Οι Φορείς Διαχείρισης που θα έχουν τον έλεγχο των τεράστιων αυτών εκτάσεων, δεν είχαν και δεν προβλέπεται στο συγκεκριμένο Σχέδιο Νόμου, να έχουν καμία ουσιαστική θεσμική αρμοδιότητα. Σε περίπτωση για παράδειγμα που εντοπίσουν κάποια παράβαση στις περιοχές τις οποίες διαχειρίζονται, θα πρέπει να καλέσουν ανάλογα με την περίπτωση και την παράβαση, την αστυνομία, τη δασική υπηρεσία, τη θηροφυλακή των κυνηγετικών οργανώσεων ή το λιμενικό όταν πρόκειται για θαλάσσιες εκτάσεις, για την επιβολή των προβλεπόμενων κυρώσεων.
Αντί να λύσει το χρονίζον πρόβλημα στη θεσμική κατοχύρωση των Φορέων Διαχείρισης που έχει εντοπιστεί και καταγγελθεί από κάθε κατεύθυνση εδώ και χρόνια, ο κ. Φάμελλος με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, το πολλαπλασιάζει. Αυτό προκύπτει από το γεγονός πως το σύνολο των προστατευόμενων περιοχών της χώρας, που καταλαμβάνουν περισσότερο από το 30% της έκτασης της Ελλάδας, θα τεθούν υπό διαχείριση ιδιωτικών φορέων, οι οποίοι δε έχουν θεσμικά κατοχυρωμένες αρμοδιότητες, δεν έχουν κατοχυρωμένη χρηματοδότηση, δεν έχουν θεσμοθετημένους κανόνες εσωτερικής λειτουργίας, δε βασίζονται σε κάποιο περιβαλλοντικά ορθό και επιστημονικά τεκμηριωμένο σχέδιο και δεν έχουν κατά συνέπεια στην ουσία τη δυνατότητα να επιτελέσουν το σκοπό ίδρυσης και λειτουργίας τους.
3. Η τεράστια διεύρυνση των περιοχών ευθύνης των υφιστάμενων και των υπό ίδρυση Φορέων Διαχείρισης, η οποία σε πολλές περιπτώσεις ισοδυναμεί με εκατομμύρια στρέμματα ανά φορέα, σε συνδυασμό με την πρόβλεψη για συμμετοχή στο επταμελές διοικητικό συμβούλιο των φορέων αυτών, μόλις δύο εκπροσώπων της τοπικής αυτοδιοίκησης, (έναν από τους Δήμους και έναν από τις Περιφερειακές Ενότητες), και κανενός εκπροσώπου από τη Δασική Υπηρεσία, διαμορφώνουν συνθήκες στις οποίες οι Δήμοι, οι Περιφερειακές Ενότητες και οι Περιφέρειες της χώρας, αλλά και οι τοπικές δημόσιες δασικές αρχές δε θα εκπροσωπούνται πλέον ούτε στο ελάχιστο στη διαχείριση των «φιλέτων» του φυσικού περιβάλλοντος στις περιοχές ευθύνης τους.
Οι επαγγελματικές και άλλες δραστηριότητες, οι χρήσεις γης και πολλά άλλα που σήμερα λαμβάνουν χώρα εντός των περιοχών Natura, δε θα ρυθμίζονται ούτε από την τοπική αυτοδιοίκηση, ούτε από τη μοναδική αρμόδια δημόσια Δασική Υπηρεσία.
Αντίθετα, ιδιωτικοί φορείς, ξένοι και άσχετοι με τον τόπο και του κατοίκους του, θα αποφασίζουν για αυτούς χωρίς αυτούς και κυρίως χωρίς να είναι πρακτικά υπόλογοι σε κανέναν, αφού δεν ορίζονται σαφείς διαδικασίες ελέγχου αλλά και ευθύνης για τους Φορείς Διαχείρισης στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο.
4. Με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο και τη διεύρυνση ποσοτικά και ποιοτικά της αρμοδιότητας των φορέων διαχείρισης, απαξιώνεται με τον πλέον προκλητικό τρόπο η δημόσια Δασική Υπηρεσία.
Η Δασική Υπηρεσία, είναι η μοναδική που θα μπορούσε να εγγυηθεί την προστασία και τη διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών και η μοναδική που θα μπορούσαν να εμπιστευτούν οι Έλληνες πολίτες.
Παρά τη θεσμική απαξίωση και τον παροπλισμό που της επεφύλαξαν οι κυβερνήσεις των τελευταίων ετών, η Δασική Υπηρεσία, εκτός από το γεγονός πως είναι δημόσια, έχει σαφές θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας, στελεχώνεται από ειδικούς επιστήμονες, μπορεί να ελέγχει και να παρεμβαίνει σε κάθε είδους περιβαλλοντική παράβαση με απόλυτα κατοχυρωμένες αρμοδιότητες (ανακριτικά καθήκοντα, δημόσιος κατήγορος κ.λ.π.), υπάγεται στις αποκεντρωμένες διοικήσεις (τοπική αυτοδιοίκηση), ενώ μπορεί να ελεγχθεί ως προς τη δράση και τη λειτουργία της. Το αντίθετο δηλαδή από αυτά που ισχύουν για τους φορείς διαχείρισης.
5. Οι φορείς διαχείρισης, στα δεκαπέντε χρόνια λειτουργίας τους, δεν αξιολογήθηκαν ενώ δεν προβλέπεται να αξιολογηθούν ούτε στο μέλλον σχετικά με τα αποτελέσματά τους με βάση το σκοπό ίδρυσης και λειτουργίας τους.
Η Πάρνηθα που κάηκε είχε φορέα διαχείρισης.
Η λίμνη Κορώνεια που «ξεράθηκε» και «δηλητηρίασε» εκατοντάδες σπάνια πτηνά το 2005, είχε Φορέα Διαχείρισης.
Η Κάρλα που με τόσο κόστος και κόπο τελικά ξανάγινε λίμνη και «σκοτώνει» τα δύο τελευταία Καλοκαίρια τα σπάνια πτηνά που γίνεται αγώνας να φωλιάσουν εκεί, έχει φορέα διαχείρισης.
Για τις παραπάνω καταστροφές δεν ανέλαβε κανείς την ευθύνη, ούτε είχε κανείς την ευθιξία να παραιτηθεί, είτε αιρετός, είτε εργαζόμενος στους φορείς διαχείρισης.
Τα παραπάνω παραδείγματα δίνουν το δικαίωμα σε κάθε ευαισθητοποιημένο περιβαλλοντικά πολίτη που παρακολουθεί τις σχετικές εξελίξεις, να πει πως οι φορείς διαχείρισης όπως ακριβώς και οι προστατευόμενες περιοχές, ιδρύονται και αυξάνονται ανεξέλεγκτα, για να εξυπηρετούν τους πολιτικούς και κάποιους από τους ανθρώπους που εμπλέκονται άμεσα ή έμμεσα με αυτούς, ανεξάρτητα από το αν και κατά πόσο επιτελούν το σκοπό τους που είναι να διαχειρίζονται και να προστατεύουν τις προστατευόμενες περιοχές της χώρας. Σε επίπεδο πολιτικών αποφάσεων καμία άλλη εξήγηση δε μπορεί να δοθεί για το πώς έχουμε φτάσει στο τέλμα που βρισκόμαστε σήμερα στη διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος της χώρας, χαρακτηριστικό παράδειγμα του οποίου είναι η δεκαπενταετής αφανής παρουσία των φορέων διαχείρισης.
6. Το δικαίωμα στην εργασία θεωρούμε πως είναι αναφαίρετο. Δεν αρκεί όμως αυτό το θεμελιώδες δικαίωμα των εργαζόμενων στους φορείς διαχείρισης – ομήρων της εκάστοτε κυβέρνησης από το 2002 και έπειτα, για να δοθεί παράταση στη λειτουργία των φορέων διαχείρισης με τη μορφή, τη δομή και τη λειτουργία που έχουν σήμερα. Πόσο μάλλον δεν αρκεί για να διευρυνθούν οι αρμοδιότητες και οι περιοχές ευθύνης τους.
Στηρίζουμε τους εργαζόμενους στους φορείς διαχείρισης και προτείνουμε να μεταταχθούν στη Δασική Υπηρεσία όπως έγινε με τους αγροφύλακες παλαιότερα, ή να προσληφθούν με σημαντική μοριοδότηση στην εμπειρία τους για τις ανάγκες λειτουργίας των Κέντρων Ενημέρωσης, τα οποία στις περισσότερες περιπτώσεις παραμένουν κλειστά για να θυμίζουν σε όλους την εγκληματική αδιαφορία και την τεράστια υποκρισία των κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, και πλέον και ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ ΕΛ- οικολόγων πράσινων σε οτιδήποτε έχει να κάνει με τη διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος της χώρας.
Το νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ, αντίθετα, με τις οκτάμηνες συμβάσεις και το ασαφές πλαίσιο μετάβασης στο νέο καθεστώς, απειλεί ακόμη και αυτά τα δικαιώματα των εργαζομένων στους Φορείς Διαχείρισης.
7. Όπως αναφέραμε παραπάνω, οι Φορείς Διαχείρισης υπάγονται απευθείας στο Υπουργείο Περιβάλλοντος.
Αυτό έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την ανάγκη για αποκέντρωση της διοίκησης και την ανάγκη της συμμετοχής των ανθρώπων που κατοικούν και δραστηριοποιούνται μέσα και γύρω από τις προστατευόμενες περιοχές στις διαδικασίες που σχετίζονται με τη διαχείριση και την προστασία τους. Μόνο μέσα από την ισχυρή σε επίπεδο πλειοψηφίας, συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και της Δασικής Υπηρεσίας στη διοίκηση των φορέων διαχείρισης μπορεί να εξασφαλιστεί η συμμετοχή των κατοίκων και των χρηστών των προστατευόμενων περιοχών.
Με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, διατηρείται η εξουσία του εκάστοτε Υπουργού περιβάλλοντος στη Διοίκηση των φορέων διαχείρισης και μηδενίζεται ο ρόλος και η συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, της Δασικής Υπηρεσίας και κατ’ επέκταση των πολιτών.
8. Η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ – οικολόγων πράσινων, με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο μηδενίζει τη συμμετοχή των παραγωγικών φορέων στις διαδικασίες που σχετίζονται με τη διαχείριση και προστασία των προστατευόμενων περιοχών, γεγονός που έρχεται σε πλήρη αντίθεση με κάθε ορθή περιβαλλοντικά προσέγγιση που θέλει τους ανθρώπους της υπαίθρου κοινωνούς και άμεσα συμμέτοχους στη διαχείριση και την προστασία των περιοχών στις οποίες δραστηριοποιούνται.
Με πρόβλεψη για έναν εκπρόσωπο των παραγωγικών φορέων στο διοικητικό συμβούλιο κάθε φορέα διαχείρισης, μόνο αυτό μπορεί να εξαχθεί σαν συμπέρασμα, όταν οι φορείς διαχείρισης θα έχουν αρμοδιότητα πλέον σε δέκα, ως και είκοσι προστατευόμενες περιοχές, σε πολλούς διαφορετικούς Δήμους, σε διαφορετικές Περιφερειακές Ενότητες, σε διαφορετικές Περιφέρειες και σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμη και σε διαφορετικά νησιά.
Οι παραγωγικοί φορείς είναι συγκεκριμένοι. Υπάρχουν οι φορείς των οποίων η δράση σχετίζεται άμεσα με το φυσικό περιβάλλον (αγρότες, κτηνοτρόφοι, υλοτόμοι, αλιείς, μελισσοκόμοι, κυνηγοί, ορειβάτες, χιονοδρόμοι, μανιταροσυλλέκτες, βοτανοσυλλέκτες κ.λ.π.) και υπάρχουν και φορείς των οποίων η δράση σχετίζεται έμμεσα με το φυσικό περιβάλλον και εστιάζεται κυρίως στη διάθεση και διαχείριση αποβλήτων κ.λ.π.
Το ερώτημα: ποιος από όλους τους παραπάνω φορείς, από ποιο Δήμο, από ποια Περιφερειακή Ενότητα, από ποια Περιφέρεια και από ποιο νησί στις θαλάσσιες περιπτώσεις, θα εκπροσωπήσει επαρκώς όλους τους άλλους παραγωγικούς φορείς στη διοίκηση κάθε Φορέα Διαχείρισης, μόνο η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ – οικολόγων πράσινων και ο κ. Φάμελλος θα μπορούσαν να το απαντήσουν.
9. Το δίκτυο των περιοχών natura 2000 στην Ελλάδα, ενώ είναι το μεγαλύτερο σαν ποσοστό έκτασης Ευρωπαϊκής χώρας, είναι το πλέον πρόχειρα, επιπόλαια και ανέξοδα διαμορφωμένο.
Χωρίς αντικειμενικά κριτήρια, χωρίς καταγραφή και ανάλυση δεδομένων, χωρίς εκτίμηση των πραγματικών δυνατοτήτων της χώρας, χωρίς καμία μέριμνα για την επίδραση στη ζωή, τις δραστηριότητες και τις περιουσίες των κατοίκων της υπαίθρου, χωρίς μέριμνα για αξιολόγηση της διαχείρισης και της προστασίας, και γενικά χωρίς κανένα σχέδιο, όραμα, επιστημονική γνώση και σύνδεση με τη σύγχρονη Ελληνική πραγματικότητα, κάποιοι αποφάσισαν να χαρακτηρίσουν τη μισή χώρα περιοχή natura 2000. Κάπως έτσι, ξεκίνησε ο Γολγοθάς τόσο για αυτές τις περιοχές που στα χαρτιά προστατεύονται και στη πράξη καταστρέφονται, όσο και για τους κατοίκους και τους χρήστες τους, που βλέπουν να περιορίζονται οι δραστηριότητες, οι περιουσίες και η ίδια τους η ζωή, χωρίς όμως να βελτιώνεται ούτε στο ελάχιστο η περιβαλλοντική κατάσταση της χώρας. Το αντίθετο.
Πριν λίγες μέρες, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε κατά πλειοψηφία υπέρ της χαλάρωσης της προστασίας των μεγάλων σαρκοφάγων και ειδικά του λύκου, με δεδομένο το ότι οι πληθυσμοί τους έχουν ανακάμψει και δε χρήζουν πλέον προστασίας αλλά διαχείρισης (http://www.face.eu/about-us/resources/news/european-parliament-calls-for-more-flexibility-on-large-carnivore-management).
Αυτή την εξέλιξη θα έπρεπε να την είχε προκαλέσει η επιστημονική κοινότητα, να την είχε ζητήσει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, να την είχαν αναδείξει οι Περιβαλλοντικές ΜΚΟ και οι φορείς διαχείρισης στην Ελλάδα. Αυτό που συμβαίνει αντίθετα, είναι να απαξιώνεται από τους παραπάνω φορείς κάθε φωνή κτηνοτρόφου και κυνηγού που βλέπει την περιουσία του και τα ζώα του να χάνονται από τους λύκους.
Το συγκεκριμένο παράδειγμα είναι ενδεικτικό της κατάστασης και της προσέγγισης που επικρατεί από ιδρύσεως στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, στις Περιβαλλοντικές ΜΚΟ και στους Φορείς Διαχείρισης. Καθένας χωριστά, αλλά και όλοι μαζί λειτουργώντας σαν συγκοινωνούντα δοχεία, οι παραπάνω φορείς, θεσμικοί και μη, έχουν σα δόγμα την ανεξέλεγκτη αύξηση των προστατευόμενων περιοχών, από την οποία είναι προφανές πως κάποιοι έχουν ίδιο όφελος.
Εκτιμούμε πως αυτή η κατάσταση δε μπορεί να συνεχιστεί άλλο.
Στην προκειμένη περίπτωση, οι δυνάμεις των κυνηγών δεν αρκούν να τα βάλουν με το θηρίο της δημόσιας διοίκησης που ακούει στο όνομα Υπουργείο Περιβάλλοντος, στην προσπάθεια να σταματήσει έστω τώρα η περιβαλλοντική υποβάθμιση και το αντιδημοκρατικό στάτους που θα επικρατήσει εφόσον ψηφιστεί το συγκεκριμένο και οποιοδήποτε άλλο αντίστοιχο νομοσχέδιο, που δεν απαντά τουλάχιστον στα παραπάνω ζητήματα.
Είναι επιτακτική ανάγκη η τοπική αυτοδιοίκηση και η δασική υπηρεσία να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων και να προβούν σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες έτσι ώστε το συγκεκριμένο νομοσχέδιο να αποσυρθεί οριστικά.
Τονίζουμε για μία ακόμη φορά πως με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο Ιδιωτικοποιείται η διαχείριση των περιβαλλοντικών «φιλέτων» της χώρας η έκταση των οποίων ξεπερνά πλέον το 30% της Ελληνικής επικράτειας.
Τονίζουμε για μία ακόμη φορά πως με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο μπαίνει ταφόπλακα στη Δασική Υπηρεσία η οποία σε λίγο δε θα έχει λόγο ύπαρξης.
Τονίζουμε για ακόμη μία φορά πως με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο απαξιώνεται πλήρως η Τοπική Αυτοδιοίκηση και κατ’ επέκταση οι πολίτες που ζούνε μέσα και κοντά στις προστατευόμενες περιοχές της χώρας οι οποίες αυθαίρετα καταλαμβάνουν έκταση ίση με το ένα τρίτο της χώρας.
Θα πρέπει λοιπόν να αποσυρθεί το νομοσχέδιο και να μην επανέλθει ο κ. Φάμελλος, αν δεν προηγηθεί εκτεταμένος διάλογος του Υπουργείου Περιβάλλοντος με τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τη Δασική Υπηρεσία της χώρας. Διάλογος στον οποίο θα τεθεί συνολικά το ζήτημα της περιβαλλοντικής διαχείρισης, θα εντοπιστούν τα προβλήματα, θα προταθούν λύσεις και θα προσδιοριστούν οι διαθέσιμοι ανθρώπινοι, τεχνικοί και οικονομικοί πόροι που θα εξασφαλίσουν επιτέλους τις έννοιες αειφορία, ανάπτυξη, προστασία και διαχείριση, οι οποίες τείνουν να εκφυλιστούν από την κατάχρηση και την εκμετάλλευση που υπόκεινται από τους πολιτικούς αλλά και τους κατά τόπους αυτόκλητους προστάτες της φύσης.
ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΠΟΛΙΤΩΝ
ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΣΩΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΔΕΙΞΗ
ΤΟΥ ΥΓΡΟΒΙΟΤΟΠΟΥ ΤΟΥ ΚΟΛΟΒΡΕΧΤΗ
ΣΤΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ ΓΙΑ ΤΟΥ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟΥ «ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΦΟΡΕΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ»
Σύμφωνα με την παράγραφο 3 του άρθρου 3 του προτεινόμενου σχεδίου νόμου «δύναται να τροποποιούνται τα όρια χωρικής αρμοδιότητας των ΦΔΠΠ ή να υπάγονται στη διοίκηση και διαχείρισή τους και άλλες περιοχές ανάλογα με τα προστατευτέα αντικείμενα».
Στο πλαίσιο αυτό, με δεδομένη την υποχρέωση της πολιτείας να μεριμνά για την προστασία του οικοσυστήματος, με βάση τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει απέναντι στους πολίτες, σύμφωνα με τις συνταγματικές επιταγές καθώς και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την κοινοτική νομοθεσία, η ομάδα πολιτών για τη διάσωση και ανάδειξη του Κολοβρέχτη ζητά την ένταξη του υγροβιότοπου στις αρμοδιότητες του υπό σύσταση φορέα διαχείρισης των περιοχών υπό καθεστώς προστασίας NATURA του νομού Εύβοιας.
Πρόκειται για πρόταση-αίτημα που επιπλέον ενισχύεται από την δραστηριοποίηση των πολιτών της περιοχής μας, ώστε να προστατευτεί και να αναδειχτεί ως υγροβιότοπος ως κοινός φυσικός, κοινωνικός και πολιτισμικός πόρος, ως περιβαλλοντικό και κοινωνικό αγαθό προσβάσιμο στους πολίτες, αγαθό δημόσιου, όχι ιδιωτικού χαρακτήρα.
Ο Κολοβρέχτης (υγροβιότοπος Λιβάδι) βρίσκεται στα σύνορα των δήμων Μεσσαπίων-Διρφύων και Χαλκιδέων, μεταξύ Ψαχνών και Νέας Αρτάκης, στην κεντρική Εύβοια.
Ο Κολοβρέχτης δημιουργείται από ένα μικρό ποτάμι στην αρχή της πεδιάδας των Ψαχνών, το οποίο εκβάλλει στον βόρειο Ευβοϊκό. Οι εκβολές του ποταμού αποτελούν ένα εκτεταμένο οικοσύστημα ρηχού γλυκού νερού το οποίο προστατεύεται από έναν μεγάλο καλαμιώνα αποτελώντας ένα οικοσύστημα μεγάλης φυσικής, οικολογικής και κοινωνικής αξίας.
Ο Κολοβρέχτης έχει καταγραφεί ως υγρότοπος από το ΕΚΒΥ (Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων – Υγροτόπων) με κωδικό GR242274000 και όνομα «Έλος Ψαχνά ή Λιβάδι ή Κολοβρέχτης» (Ζαλίδης & Μαντζαβέλλας 1994) και περιλαμβάνεται στην απογραφή του WWF Ελλάςγια τους υγρότοπους του Αιγαίου (Κατσαδωράκης & Παραγκαμιάν 2007). Στην κατηγορία του, είναι ο μεγαλύτερος υγρότοπος στην Εύβοια και ένας από τους μεγαλύτερους στο νησιωτικό Αιγαίο. Λόγω της σύνθεσής του και των τύπων οικότοπων που απαντώνται είναι πολύ σημαντικός για την ορνιθοπανίδα. Στην περιοχή έχει καταγραφεί μια ποικιλία ειδών της ορνιθοπανίδας, κυρίως αυτών που σχετίζονται με καλαμιώνες καθώς αυτό είναι και το κυρίαρχο ενδιαίτημα.
Στον υγρότοπο έχουν καταγραφεί 193 είδη πουλιών εκ των οποίων τα 56 προστατευόμενα (ερωδιοί, χαλκόκοτες, γλαρόνια, πρασινοκέφαλες πάπιες, γερακίνες, καλημάνες). Από αυτά τα 45 εξαρτώνται άμεσα ή έμμεσα από την ύπαρξη του Κολοβρέχτη και σχεδόν όλα τον επισκέπτονται τακτικά. Xαρακτηρίζεται και διεθνούς σημασίας διότι φιλοξενεί το 10% του συνολικού ευρωπαϊκού πληθυσμού της χαλκόκοτας.
Ο Κολοβρέχτης βρίσκεται στο πέρασμα των πουλιών στα ανατολικά παράκτια της ηπειρωτικής χώρας. Ως εκ τούτου μπορεί να αποτελέσει σημαντικό σταθμό ανεφοδιασμού και ξεκούρασης κυρίως για τα αποδημητικά πουλιά. Κι αυτό συμβαίνει επειδή βρίσκεται επάνω στον μεταναστευτικό άξονα Βορρά-Νότου και μαζί με τον υγρότοπο στα Κανατάδικα της Ιστιαίας (β. Εύβοια) και την λίμνη του Δύστου (ν. Εύβοια), αποτελούν σημαντικό σταθμό στο ταξίδι των μεταναστευτικών πουλιών.
Η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία έχει συμπεριλάβει τον υγρότοπο στο δίκτυο της χώρας όπου διεξάγονται οι ετήσιες Μεσοχειμωνιάτικες Καταμετρήσεις Υδροβίων-Midwinter Counts οι οποίες έχουν εδραιωθεί από τη δεκαετία του ’60 μέσω του Διεθνούς Γραφείου Έρευνας Υδροβίων και Υγροτόπων- International Waterfowl and Wetlands Research Bureau (IWRB).
Επίσης φιλοξενεί πολλά αξιόλογα είδη χλωρίδας και πανίδας (βάτραχους, νεροχελώνες, νερόφιδα), ενώ η βλάστηση αποτελείται κυρίως από αγριοκαλαμιές και βατομουριές από την ηπειρωτική πλευρά και από σαλικόρνιες που σχηματίζουν μικρούς δαίδαλους από τη μεριά της θάλασσας.
Ενώ μεγάλη είναι η αρχαιολογική σημασία της ευρύτερης περιοχής καθώς έχουν βρεθεί ίχνη κατοίκησης ήδη από το 300.000 π.χ. από τους ανθρώπους της παλαιολιθικής εποχής, όπως επίσης και νεολιθικά, μυκηναϊκά και ελληνιστικά ευρήματα.
Επειδή ο υγροβιότοπος:
-Έχει χαρακτηριστεί περιοχή προστασίας της φύσης, με βάση το νόμο 1650/1986 ”Για την προστασία του περιβάλλοντος”, άρθρο 19, παρ. 2. (“Ως περιοχές προστασίας της φύσης χαρακτηρίζονται εκτάσεις µεγάλης οικολογικής ή βιολογικής αξίας. Στις περιοχές αυτές προστατεύεται το φυσικό περιβάλλον από κάθε δραστηριότητα ή επέµβαση που είναι δυνατό να µεταβάλει ή να αλλοιώσει τη φυσική κατάσταση, σύνθεση ή εξέλιξή του. “) όπως αυτός αντικαταστάθηκε και ισχύει σύμφωνα με τον νόμο 3937/2011 «Διατήρηση της Βιοποικιλότητας και άλλες διατάξεις» άρθρο 5 παράγραφος 2 («Ως περιοχές προστασίας της φύσης (Nature reserves) χαρακτηρίζονται εκτάσεις μεγάλης οικολογικής ή βιολογικής αξίας. Στις περιοχές αυτές προστατεύεται το φυσικό περιβάλλον από κάθε δραστηριότητα ή επέμβαση που μπορεί να μεταβάλει ή να αλλοιώσει τη φυσική κατάσταση, σύνθεση ή εξέλιξή του. Κατ’ εξαίρεση, επιτρέπονται, σύμφωνα με τις ειδικότερες ρυθμίσεις του οικείου σχεδίου διαχείρισης, η εκτέλεση εργασιών που κρίνονται αναγκαίες για τη μη αλλοίωση εκείνων των χαρακτηριστικών που διασφαλίζουν τη διατήρηση των προστατευτέων αντικειμένων, επιστημονικών ερευνών και η άσκηση ήπιων ασχολιών και δραστηριοτήτων, εφόσον δεν έρχονται σε αντίθεση με τους σκοπούς προστασίας.»)
-Προστατεύεται από το Προεδρικό Διάταγμα της 1ης Αυγούστου 1989 (βλ. ΦΕΚ 642/τ. Β’/09.10.1989) με βάση το οποίο κατοχυρώθηκε το καθεστώς προστασίας της περιοχής, οριοθετήθηκαν η α’ και β’ ζώνη προστασίας, καθορίστηκε ζώνη οικιστικού ελέγχου (ΖΟΕ), προβλέφθηκαν οι επιτρεπόμενες δραστηριότητες και η δημιουργία φορέα διαχείρισης, ο οποίος δεν έχει ποτέ συγκροτηθεί.
Παρόλα αυτά, την τελευταία 30ετία η λογική του κέρδους σε βάρος Φύσης-Κοινωνίας, η συστηματική αδιαφορία πολιτείας και αυτοδιοίκησης, παρά τις κατά καιρούς αναλαμπές, πλήττουν θανάσιμα τον υγροβιότοπο. Με τον χρόνο ο Κολοβρέχτης υποβαθμίζεται περιβαλλοντικά, μειώνεται η έκταση του.
Ενδεικτικά, και όχι περιοριστικά, αναφέρουμε τις εξής παραβάσεις του Προεδρικού Διατάγματος και της περιβαλλοντικής νομοθεσίας που έχουν καταγραφεί κατά καιρούς: 1) Καύση και εκχέρσωση του καλαμιώνα, σε έκταση δεκάδων στρεμμάτων και επιχωματώσεις με στόχο την καταπάτηση. Απόδοση πολλών στρεμμάτων από την καταστροφή σε καλλιέργεια δημητριακών καθώς και άροση του εδάφους για μελλοντική καλλιέργεια, 2) Ρίψη αποβλήτων από γειτονικές επιχειρήσεις και πλημμελή λειτουργία των βιολογικών καθαρισμών 3) Απορρίψεις σκουπιδιών και μπάζων, 4) Υπολείμματα από καύση τοξικών υλικών (καλωδίων), καθώς και απόρριψη άλλων χημικών και τοξικών υλικών (μπετόνια με λάδια, ηλεκτρονικά υλικά κλπ.), 5) Εκβάθυνση των παλαιών και διάνοιξη νέων καναλιών απορροής του νερού προς τη θάλασσα, πράξη που συντελεί στην τάχιστη αποστράγγιση και αποξήρανση, 6) Ρίψη φυτοφαρμάκων από γειτονικές καλλιέργειες, 7) Διάνοιξη δρόμου μήκους 2000 μέτρων περίπου εντός του πυρήνα, με μπάζωμα από επικίνδυνα ορυκτά που περιέχουν νικέλιο, κάδμιο, χρώμιο, διάφορα οξείδια και σύμπλοκα βαρέων μετάλλων (υλικά από τα ορυχεία της εταιρείας ΛΑΡΚΟ), πράξη που καταστρέφει ολοσχερώς την ανασύσταση της χλωρίδας και πανίδας.
-Αποτελεί ποτάμιο οικοσύστημα στην περίπτωσή του βρίσκουν εφαρμογή οι διατάξεις της νομοθεσίας που αφορούν τη διαχείριση των υδάτων στις λεκάνες απορροής των ποταμών. Αρμόδια εθνική αρχή για την σύνταξη των σχεδίων διαχείρισης είναι η ειδική γραμματεία υδάτων που υπάγεται στο υπουργείο περιβάλλοντος και αυτήν την περίοδο έχει ξεκινήσει την δημόσια διαβούλευση για την αναθεώρηση των σχεδίων διαχείρισης τα οποία προβλέπουν την διατήρηση των υδάτων σε καλή οικολογική κατάσταση καθώς και την παρακολούθηση της ποιότητάς τους.
-Περιλαμβάνει ορνιθοπανίδα που προστατεύεται από τη σύμβαση της Βόννης «Περί προστασίας των αποδημητικών πουλιών», τη Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης «Περί διατήρησης της άγριας ζωής και του φυσικού περιβάλλοντος της Ευρώπης», όπως κυρώθηκε με το Ν.1335/83(ΦΕΚ 32/Α’/14-03-1983), από την Ελλάδα.
Ειδικότερα η ορνιθοπανίδα αυτή υπάγεται στις προστατευτικές διατάξεις της οδηγίας 79/409/ΕΕ «Για τη διατήρηση των άγριων πτηνών». Σύμφωνα με την επιστημονική καταγραφή του ορνιθολόγου, βιολόγου, Καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου Τριαντάφυλλου Ακριώτη (καταγραφή από το 1978 έως το 1993)«στην ευρύτερη περιοχή έχουν καταγραφεί 193 είδη πουλιών. Πολλά από αυτά τα είδη που φιλοξενεί ο βάλτος απειλούνται με εξαφάνιση είτε από ολόκληρη την ευρωπαϊκή ήπειρο είτε παγκοσμίως. Συνολικά έχουν παρατηρηθεί 56 είδη απειλούμενα με εξαφάνιση σε όλη την Ευρώπη και παγκοσμίως».
Η πλειοψηφία τους προστατεύεται από τις διατάξεις της οδηγίας 2009/147/ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 30ής Νοεμβρίου 2009 περί της διατηρήσεως των αγρίων πτηνών. Μεταξύ άλλων πρόκειται για τα εξής απειλούμενα είδη: Ηταυρος, Μικροτσικνιάς, Νυχτοκόρακας, Κρυπτοτσικνιάς, Λευκοτσικνιάς, Πορφυροτσικνιάς, Πελαργός, Χαλκόκοτα, Βαλτόπαπια, Φιδαετός, Καλαμόκιρκος, Βαλτόκιρκος, Στεπόκιρκος, Λιβαδόκιρκος, Κιρκινέζι, Μαυροκιρκίνεζο, Μαυροπετρίτης, Πετρίτης, Στικτοπουλάδα, Μικροπουλάδα, Νανοπουλάδα, Καλαμοκανάς, Αβοκέτα, Νεροχελίδονο, Βροχοπούλι, Μαχητής, Διπλομπεκάτσινο, Λασπότρυγγας, Μαυροκέφαλος Γλάρος, Καρατζάς, Ποταμογλάρονο, Χειμωνογλάρονο, Μουστακογλάρονο, Μαυρογλάρονο, Γιδοβυζάστρα, Αλκυόνα, Μικρογαλιάντρα, Μουστακοποταμίδα.
Για τους παραπάνω λόγους απαιτούμε την ένταξη του υγροβιότοπου στον υπό σύσταση φορέα διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών του νομού Εύβοιας.
ΟΜΑΔΑ ΠΟΛΙΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΣΩΣΗ ΤΟΥ ΥΓΡΟΒΙΟΤΟΠΟΥ ΤΟΥ ΚΟΛΟΒΡΕΧΤΗ
Η προσθήκη νέων περιοχών στους υφιστάμενους φορείς δεν ακολουθεί την διοικητική δομή της χώρας σύμφωνα με τις Περιφέρειες και τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις με αποτέλεσμα να εμπλέκονται υπηρεσίες από διαφορετικές Περιφέρειες και Αποκεντρωμένες Διοικήσεις. Αυτό θα δημιουργήσει προβλήματα στην εφαρμογή των διαχειριστικών μέτρων και γενικότερα στη διαχείριση του συνόλου της περιοχής αρμοδιότητας του φορέα. Επίσης θα πρέπει να εκπροσωπηθούν και περισσότεροι ΟΤΑ στο Διοικητικό συμβούλιο. Στο φορέα ΦΔ Τζουμέρκων, Περιστερίου και Χαράδρας Αράχθου ανήκουν περιοχές της Θεσσαλίας όπως Λίμνη Ταυρωπού, Κόζικας Αντιχάσια Όρη και Μετέωρα, οι οποίες το σύνολο της έκτασης ανήκει στη Θεσσαλία και δεν έχουν συνέχεια με άλλες περιοχές του ΦΔ Τζουμέρκων. Η περιοχή Όρος Όθρυς, βουνά Γκουρας και Φαραγγι Παλαιοκερασιας ανήκει στο μεγαλύτερο μέρος του στη Μαγνησία και δεν έχει συνέχεια με την Οίτη. Περιοχές που ανήκουν στη ΠΕ Λάρισας όπως ο Κίσσαβος, τα Τέμπη, το Δέλτα του Πηνειού και ο Κ. Όλυμπος μεταφέρονται στο ΦΔ Ολύμπου στη Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας ενώ αποτελούν φυσική συνέχεια του Μαυροβουνίου και Πηλίου τα οποία αποτελούν τις ορεινές περιοχές του ΦΔ Κάρλας. Οι παραπάνω περιοχές θα πρέπει να μείνουν σε ΦΔ της Περιφέρειάς τους. Οι προστατευόμενες περιοχές θα πρέπει να ανήκουν σε φορείς διαχείρισης που η έκτασή τους ανήκει μόνο σε μια λεκάνη απορροής ή μια υδατική περιφέρεια γιατί μετά θα υπάρχουν και διαχειριστικά προβλήματα στα Σχέδια Διαχείρισης Υδάτων ανά Λεκάνη ποταμών.
Η αρμοδιότητα για το προστατευτέο αντικείμενο της Κάρλας με το νέο νομοσχέδιο θα είναι στο Φορέα Διαχείρισης ενώ η διαχείριση, λειτουργία και συντήρηση των τεχνικών έργων δηλαδή η διαχείριση των ποσοτήτων του νερού στη Κάρλα γίνεται από τις Τεχνικές υπηρεσίες της Περιφέρειας. Η ποσότητητα και ποιότητα του νερού στη Κάρλα είναι καθοριστική για τα προστατευόμενα είδη της ορνιθοπανίδας, έτσι η διαχείριση των υδάτων θα πρέπει να γίνεται από ένα φορέα, αυτόν που θα είναι υπεύθυνος για το προστατευτέο αντικείμενο. Με το προηγούμενο νόμο (ν. 4109/2013, Α΄16) προβλεπόταν οι αρμοδιότητες για το προστατευτέο αντικείμενο και γενικότερα του ΦΔ να είναι στη ΔΙΠΕΧΩΣ της Περιφέρειας Θεσσαλίας και η διαχείριση, λειτουργία και συντήρηση των τεχνικών έργων στις Τεχνικές Υπηρεσίες της Περιφέρειας Θεσσαλίας. Θα μπορούσαν να μείνουν οι αρμοδιότητες το ίδιο, όπως προβλεπόταν από τον προηγούμενο νόμο ως ένα πιλοτικό πρόγραμμα για ένα Φορέα Διαχείρισης από μια δημόσια περιφερειακή υπηρεσία. Η μέχρι τώρα πορεία υλοποίησης του έργου της Κάρλας από την Περιφέρεια δείχνει ότι υπάρχει αποτέλεσμα.
Στην παράγραφο 4, να προβλέπεται για όλους τους ΦΔ η δυνατότητα σύστασης συμβουλευτικών επιτροπών.
ΑΝΔΡΕΑΣ ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗΣ, ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΑΒΑΣ, ΔΡΟΣΟΣ ΚΟΥΤΣΟΥΜΠΑΣ
Εκπρόσωποι του ΔΙΚΤΥΟΥ των Φ.Δ. των Π.Π. στην Επιτροπή Εργασίας για το νέο ΣΝ για το Περιβάλλον του ΥΠΕΝ
Άρθρο 3, παρ. 4.: προτείνω στη συμβουλευτική επιτροπή να προσκαλούνται και επιστημονικοί – ερευνητικοί φορείς της περιοχής.
Μάλλον τροποποιεί την παρ. 1 του άρθρου 15 και όχι την παρ. 11 που δεν υπάρχει.
Παρ. 1γ.
Να προηγηθεί ο ορισμός των Παραρτημάτων για την διοικητική και επιστημονική εξυπηρέτηση των υπηρεσιών του ΦΔ., ώστε να μην γίνεται παρερμηνεία με τα Κέντρα Πληροφόρησης. Να γίνει διόρθωση στους ΦΔΠΠ του άρθρου2 και όχι 3 που αναφέρεται.
Μεγάλο ζητούμενο είναι η ορθολογική χωροθέτηση των περιοχών σε κάθε ΦΔΠΠ με στόχο την εξοικονόμηση πόρων.
Επίσης, περιοχές όπως η περιοχή Παλιούρι εκτιμώ πως πρέπει να ενταχθούν στο ΦΔΠΠ του Β. Αιγαίου.
Στον ίδιο φορέα πρέπει να ενταχθεί και η περιοχή (ιστορικής σημασίας βλ. Θουκυδίδη), Πόρτο Κουφό στη Σιθωνία. Στην περιοχή αυτή έχει καταγραφεί μια θαλάσσια βιοποικιλότητα η οποία είναι μοναδική σε επίπεδο Μεσογείου. καταγράφονται είδη όπως το Γιούσουρι το οποίο είναι ιδιαίτερα σπάνιο σε όλη τη Μεσόγειο.
Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται και για τη λιμνοθάλασσα της Βουλιαγμένης στην Αττική. Έχει ενδημικό είδος το οποίος βρίσκεται σε καθεστώς προστασίας αλλά το οικοσύστημα της λιμνοθάλασσας δεν βρίσκεται σε κάποιον ΦΔ.
Παρ. 1β:να προστεθεί «εντός της περιοχής ευθύνης του ΦΔ»
1) Παρ. 1α. Προφανώς από παραδρομή, η εν λόγω διάταξη είναι αντιφατική με το άρθρο 5 παράγραφος 9 (όπου προβλέπεται ότι τα Δ.Σ. των νέων φορέων διαχείρισης θα οριστούν με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας εντός του πρώτου εξαμήνου του 2018).
Προτείνεται, προς μείωση του γραφειοκρατικού βάρους, με την ίδια υπουργική να οριστούν οι έδρες των νέων φορέων διαχείρισης και τα Διοικητικά τους Συμβούλια.
2) Παρ. 1β και 1γ. Θα ήταν σκόπιμο, στο νόμο να τεθούν επιπλέον κριτήρια, πέρα των οικονομικών, όπως γεωγραφικά, αναγκών διαχείρισης, προστασίας και φύλαξης, βάσει των οποίων θα διατυπώνεται η εισήγηση αλλαγής έδρας των ΦΔΠΠ και της δημιουργίας παραρτημάτων.
Παρ. 1γ. Απαιτείται ορισμός του «παραρτήματος» ώστε να μην συγχέεται π.χ. με τα κέντρα ενημέρωσης που λειτουργεί ένας ΦΔΠΠ. Πρέπει να διορθωθεί η παραπομπή από το άρθρο 3 στο άρθρο 2 του σχεδίου νόμου.
3) Παρ. 3. Η διατύπωση δεν είναι σαφής καθώς δεν ορίζεται πλαίσιο ή κριτήρια για τη ρύθμιση αυτή και εμπεριέχει τον κίνδυνο μείωσης της χωρικής αρμοδιότητας με αποτέλεσμα κάποια περιοχή να μείνει τελικά εκτός χωρικής αρμοδιότητας ΦΔΠΠ. Θα πρέπει επίσης να επιτρέπεται η δυνατότητα ένταξης άλλων κατηγοριών προστατευόμενων περιοχών, πέραν όσων θεσπίζονται με π.δ. όπως είναι τα καταφύγια άγριας ζωής, άλλες περιοχές Natura 2000, ένα προστατευόμενο τοπίο ή προστατευόμενος φυσικός σχηματισμός.
4) Παρ. 4. Κρίνεται θετική η δυνατότητα σύστασης ειδικών συμβουλευτικών επιτροπών στους ΦΔΠΠ στην παρ. 4. Η συμμετοχή περισσότερων συναρμόδιων υπηρεσιών και εμπλεκομένων φορέων αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για την αποτελεσματική προστασία και σύνδεση με την τοπική ανάπτυξη των προστατευόμενων περιοχών. Ειδικά, περιπτώσεις ΦΔΠΠ με μεγάλη χωρική αρμοδιότητα ή σε νησιά, θα μπορούσαν να ιδρύονται ακόμα και περισσότερες επιτροπές, ώστε να μπορεί να επιτευχθεί το πλέον κατάλληλο πλαίσιο διαβούλευσης.
Θεωρούμε ότι για την ενίσχυση της δυνατότητας που δίνεται στους ΦΔΠΠ να ιδρύσουν συμβουλευτικές επιτροπές, θα πρέπει το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 4 να αποτελέσει χωριστή παράγραφο του άρθρου, με την ακόλουθη αναδιατύπωση ή να μεταφερθεί στο άρθρο 6 αναφορικά με τις αρμοδιότητες των ΔΣ των ΦΔΠΠ.
Επίσης, θεωρούμε ότι η πρόβλεψη του σχεδίου νόμου αυτές οι επιτροπές να απαιτούν απόφαση υπουργού προσθέτει διοικητικό και γραφειοκρατικό βάρος που δεν είναι απαραίτητο. Προτείνουμε να ιδρύονται με αποφάσεις του ΔΣ των ΦΔΠΠ, όπως στην περίπτωση των επιστημονικών επιτροπών, και άρα να υπάρχει σχετική πρόβλεψη και εξουσιοδότηση νόμου στο άρθρο 6:
Επίσης, προτείνουμε την ακόλουθη αναδιατύπωση αποτυπώνοντας τη σημασία της λογοδοσίας, της διαβούλευσης και της συμμετοχής της τοπικής κοινωνίας και άλλων εμπελεκόμενων φορέων, που αποτελούν κομβικά στοιχεία για την αποτελεσματική διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών παγκοσμίως:
Νέα παρ. 4α & συμπλήρωση: «Με αποφάση των Διοικητικών Συμβουλίων του οικείων Φορέων Διαχείρισης δύναται να ιδρύονται άμισθες συμβουλευτικές επιτροπές και στους υπόλοιπους ΦΔΠΠ του άρθρου 2 του παρόντος. Οι επιτροπές δύναται να λειτουργούν επικουρικά και συμβουλευτικά στο έργο των ΦΔΠΠ ή ως επιτροπές λογοδοσίας, διαβούλευσης, συνδιαχείρισης, συνδιαμόρφωσης και συντονισμού προτεραιοτήτων και δράσεων για την αποτελεσματική προστασία και ολοκληρωμένη διαχείριση των περιοχών ευθύνης τους. Στις επιτροπές μετέχουν ανάλογα με τα χαρακτηριστικά της κάθε περιοχής, εκπρόσωποι των οικείων οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού, αρμόδιων κεντρικών ή αποκεντρωμένων δημόσιων υπηρεσιών, πολιτιστικών, περιβαλλοντικών, επιστημονικών, παραγωγικών και επαγγελματικών φορέων, ακαδημαϊκών και ερευνητικών ιδρυμάτων, μη κυβερνητικών περιβαλλοντικών οργανώσεων και ειδικοί επιστήμονες που δραστηριοποιούνται στις προστατευόμενες περιοχές, των οποίων την αρμοδιότητα έχει ο ΦΔΠΠ και εμπλέκονται στη διαχείρισή τους ή ενδιαφέρονται για αυτή. Με όμοια απόφαση καθορίζεται ο τρόπος λειτουργίας και κάλυψης των δαπανών των επιτροπών και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια.»
Ποια θα είναι η νέα ζωνοποίηση;
Πότε (χρονικά) θα καθοριστεί;
Τα όρια των Φορέων δεν φαίνεται να έχουν χαραχτεί εφαρμόζοντας κάποια ενιαία κριτήρια παντού και σε κάποιες περιπτώσεις είναι προβληματικά. Σε κάθε περίπτωση, με βάση τα γεωγραφικά όρια που προτείνονται θα πρέπει να δημιουργηθούν πολλά παραρτήματα προκειμένου οι φορείς να είναι λειτουργικοί (ειδικά στα νησιά).
Παρακαλώ όπως στην ειδική άμισθη συμβουλευτική επιτροπή της παραγράφου 4 ίνα προβλεφθεί να συμμετέχει δασολόγος ή δασοπόνος του Δασαρχείου Θεσσαλονίκης ως και επιστήμονας ή τεχνολόγος της ομοσπονδιακής θηροφυλακής με σκοπό την πληρέστερη διαχείριση και προστασία του ευαίσθητου αυτού οικοσυστήματος.
Ευχαριστώ πολύ.