Αρχική Ενιαίο Σύστημα Κοινωνικής Ασφάλειας - Μεταρρύθμιση ασφαλιστικού - συνταξιοδοτικού συστήματος - Ρυθμίσεις φορολογίας εισοδήματος και τυχερών παιγνίωνΆρθρο 53 – Ευθύνη διοικούντων προσώπων νομικών προσώπων ή νομικών οντοτήτων για ληξιπρόθεσμες οφειλές προς ασφαλιστικούς φορείς και εργαζομένους/ Αλληλέγγυα ευθύνη

Άρθρο 53 – Ευθύνη διοικούντων προσώπων νομικών προσώπων ή νομικών οντοτήτων για ληξιπρόθεσμες οφειλές προς ασφαλιστικούς φορείς και εργαζομένους/ Αλληλέγγυα ευθύνη

1. Το άρθρο 31 του ν.4321/2015 «Ρυθμίσεις για την επανεκκίνηση της οικονομίας ρύθμιση οφειλών, τροποποίηση ΚΦΕ, ΦΠΑ κλπ) (ΦΕΚ 32 Α΄) αντικαθίσταται ως ακολούθως:
«1. Τα πρόσωπα που είναι νόμιμοι εκπρόσωποι, πρόεδροι, διαχειριστές, διευθύνοντες σύμβουλοι, εντεταλμένοι στη διοίκηση και εκκαθαριστές των νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων, όπως αυτές προσδιορίζονται στο άρθρο 3 του ν. 4174/2013, Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας (Α΄ 170), κατά το χρόνο της διάλυσης ή συγχώνευσής τους, ευθύνονται προσωπικά και αλληλέγγυα και εις ολόκληρον για την καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών, πρόσθετων τελών, προσαυξήσεων και λοιπών επιβαρύνσεων που οφείλονται από αυτά τα νομικά πρόσωπα και τις νομικές οντότητες προς τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, ανεξάρτητα από το χρόνο βεβαίωσής τους καθώς και για κάθε είδους ληξιπρόθεσμη απαίτηση των εργαζομένων των νομικών προσώπων ή οντοτήτων αυτών που πηγάζουν από τις συμβάσεις εξαρτημένης εργασίας που έχουν συνάψει οι πρώτοι με αυτά και έχουν επιδικασθεί με εκτελεστές δικαστικές αποφάσεις.
2. Στα νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες που συγχωνεύονται, ευθύνεται αλληλεγγύως και εις ολόκληρον μαζί με τα πιο πάνω πρόσωπα, για την πληρωμή των κατά την προηγούμενη παράγραφο οφειλόμενων ασφαλιστικών εισφορών και ληξιπρόθεσμων εργατικών απαιτήσεων του διαλυόμενου νομικού προσώπου μέχρι διετίας από τη διάλυση του νομικού προσώπου και εκείνο το νομικό πρόσωπο ή εκείνη η νομική οντότητα που το απορρόφησε ή το νέο νομικό πρόσωπο ή η νέα νομική οντότητα που συστήθηκε, ανεξάρτητα από το χρόνο βεβαίωσής τους. Η προσωπική και αλληλέγγυα ευθύνη των προσώπων που έχουν τις παραπάνω ιδιότητες για την καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών, πρόσθετων τελών, προσαυξήσεων, λοιπών επιβαρύνσεων και ληξιπρόθεσμων μέχρι διετίας -από τότε που κατέστησαν ληξιπρόθεσμες- εργατικών απαιτήσεων που οφείλονται από τα νομικά πρόσωπα και τις νομικές οντότητες υπάρχει και κατά τη διάρκεια λειτουργίας του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας που εκπροσωπούν.
3. Αν κατά το χρόνο διάλυσης νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας δεν έχουν εξοφληθεί όλες οι κατά τα ανωτέρω υποχρεώσεις του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας προς τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης και τους εργαζομένους του, οι, κατά το χρόνο διάλυσης αυτών, μέτοχοι ή εταίροι κεφαλαιουχικών εταιρειών με ποσοστό συμμετοχής τουλάχιστον δέκα (10%) τοις εκατό ευθύνονται αλληλεγγύως και εις ολόκληρο με το νομικό πρόσωπο ή τη νομική οντότητα για την καταβολή των οφειλόμενων ασφαλιστικών εισφορών, προσθετών τελών, προσαυξήσεων, λοιπών επιβαρύνσεων και ληξιπρόθεσμων μέχρι διετίας – από τη διάλυση του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας-εργατικών απαιτήσεων. Επίσης , και κάθε πρόσωπο που υπήρξε μέτοχος ή εταίρος κεφαλαιουχικών εταιρειών με ποσοστό συμμετοχής τουλάχιστον δέκα (10%) τοις εκατό, ευθύνεται αλληλεγγύως και εις ολόκληρο με το νομικό πρόσωπο ή τη νομική οντότητα για την καταβολή των οφειλόμενων ασφαλιστικών εισφορών, προσθετών τελών, προσαυξήσεων, λοιπών επιβαρύνσεων και ως άνω εργατικών απαιτήσεων που δημιουργήθηκαν κατά τη χρονική περίοδο της ιδιότητας του μετόχου ή εταίρου. Οι ρυθμίσεις της παραγράφου αυτής δεν ισχύουν για νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών ή αναγνωρισμένο χρηματιστήριο σε άλλο κράτος – μέλος της Ε.Ε..
4. Τα πρόσωπα που κατά τις διατάξεις του παρόντος άρθρου ευθύνονται προσωπικά και αλληλέγγυα για τις οφειλές νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας προς Φ.Κ.Α., κατ’ εξαίρεση, είναι δυνατό να εξοφλήσουν ή να ρυθμίσουν αυτοτελώς κατά τις εκάστοτε ισχύουσες περί ρυθμίσεως οφειλών διατάξεις τις οφειλές του νομικού προσώπου προς τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης (Φ.Κ.Α.), που υπήρχαν κατά την ανάληψη των καθηκόντων τους, καθώς και αυτές που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια της θητείας τους, ανεξαρτήτως του χρόνου βεβαίωσής τους
5. Πρόσωπα ευθυνόμενα για την καταβολή ασφαλιστικών οφειλών και των ως άνω εργοδοτικών οφειλών εκ μέρους του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας, σύμφωνα με το παρόν άρθρο, δύνανται να ασκήσουν έναντι των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης και των ασκούντων των ανωτέρω κάθε είδους απαιτήσεων από τις συμβάσεις εξαρτημένης εργασίας εργαζομένων, παράλληλα με το νομικό πρόσωπο ή τη νομική οντότητα, οποιοδήποτε δικαίωμα θα είχε στη διάθεσή του το νομικό πρόσωπο ή η νομική οντότητα.
6. Οι ως άνω διατάξεις για την προσωπική, αλληλέγγυα και εις ολόκληρον ευθύνη των ανωτέρω προσώπων της παραγράφου 1, για κάθε είδους ληξιπρόθεσμη μέχρι δύο ετών- από τότε που κατέστη ληξιπρόθεσμη- απαίτηση των εργαζομένων των νομικών προσώπων ή οντοτήτων αυτών που πηγάζουν από τις συμβάσεις εξαρτημένης εργασίας που έχουν συνάψει οι πρώτοι με αυτά, καταλαμβάνουν και απαιτήσεις γεγενημένες πριν την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού, εάν η διετία συμπληρώνεται μετά την έναρξη ισχύος του.»
2. Οι ρυθμίσεις του άρθρου αυτού ισχύουν από την ημερομηνία κατάργησης του άρθρου 115 του ν. 2238/1994 για τα πρόσωπα που ήταν υπεύθυνα με βάση τις διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου 4 του ν. 2556/1997 (Α΄270), όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 2 του άρθρου 69 του ν. 2676/1999 (Α΄ 1). Για τα υπόλοιπα πρόσωπα ισχύει από την δημοσίευση του παρόντος νόμου.

Σχόλια
  • 21 Απριλίου 2016, 00:54 | Μιχάλης Αθανασίου

    Ορισμένοι προβάλλουν τη θέση ότι το εν λόγω άρθρο (άρθρο 53) δήθεν αποτελεί τροχοπέδη για την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας,καθώς μετακυλίει την ευθύνη από το νομικό πρόσωπο στους μετόχους, όταν υπάρχουν οφειλές προς οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης και εργαζόμενους.

    Έναντι της άποψης αυτής θα πρέπει να επισημανθεί ότι η επιχειρηματικότητα δεν μπορεί να ασκείται σε βάρος των φορέων κοινωνικής ασφάλισης και του ίδιου του κοινωνικού συνόλου, ούτε είναι νοητό να διαρρυγνύει τον κοινωνικό ιστό.

    Είναι σύνηθες το φαινόμενο να πτωχεύουν νομικά πρόσωπα με δόλιο και καταστρεπτικό τρόπο και να οδηγούν δεκάσες εργαζόμενους στην ανεργία, αλλά οι μέτοχοι τους να παραμένουν οικονομικά εύρωστοι ή να έχουν προνοήσει να εξαγάγουν τα κέρδη τους εκτός Ελλάδας (βλέπε τις περιπτώσεις του Alter και της Ελευθεροτυπίας).

  • 21 Απριλίου 2016, 00:28 | Γεώργιος Μούλκας

    Το άρθρο 53 είναι σκόπιμο να βελτιωθεί με ουσιαστικό τρόπο, ώστε να καταλάβει και τις απαιτήσεις εργαζομένων νομικών προσώπων που έχουν ήδη κηρυχθεί σε πτώχευση και τελούν σε διαδικασία συλλογικής ικανοποίησης των πιστωτών τους, όπως συμβαίνει με την Εκδοτική Βορείου Ελλάδος ΑΕ, που εξέδιδε την εφημερίδα «Αγγελιοφόρος» (110 εργαζόμενοι), και την Ηλεκτρονική Αθηνών ΑΕ του επιχειρηματία Ιωάννη Στρούτση (450 εργαζόμενοι), η οποία προσφάτως ετέθη σε καθεστώς πτώχευσης.

    Επιπλέον, το εν λόγω άρθρο θα πρέπει να θωρακιστεί έναντι πιθανών παρερμηνειών ή ασαφειών, που θα μπορούσαν να θέσουν υπό αμφισβήτηση την κύρια επιδίωξή του, δηλαδή την απόδοση ευθυνών σε όσους με τις πράξεις ή τις παραλείψεις τους οδηγούν σε πτώχευση – με δόλια και καταστρεπτικά μέσα – τα εταιρικά σχήματα που διοικούν ή κατέχουν, αφήνοντας σκοπίμως ανεκπλήρωτες τις υποχρεώσεις τους προς τους εργαζόμενους.

    Ειδικώς για την περίπτωση του «Αγγελιοφόρου» της γνωστής οικογένειας Αλέξανδρου Μπακατσέλου θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι απαιτήσεις των 110 εργαζόμενων ανέρχονται σήμερα περίπου σε πέντε (5) εκατ. ευρώ.

    Η ικανοποίηση αυτών των απαιτήσεων δεν εμπίπτει, δυστυχώς, ούτε στην περίπτωση της παραγράφου 1, δεδομένου ότι αυτή έχει εφαρμογή για τα νομικά πρόσωπα που θα λυθούν μετά την ισχύι του νόμου, ούτε στην περίπτωση της παραγράφου 6, δεδομένου ότι η Εκδοτική Βορείου Ελλάδος ΑΕ πτώχευσε και συνεπώς λύθηκε (άρθρο 47α του ν. 2190/1920) στις 15 Δεκεμβρίου 2015, γεγονός που σημαίνει ότι «η διετία (από τη λύση του νομικού προσώπου)» είναι αδύνατο να συμπληρωθεί «μετά την έναρξη ισχύος του νόμου», ακριβώς και μόνον επειδή το χρονικό σημείο έναρξης της (αντίστροφης) μέτρησης της εν λόγω διετίας τοποθετείται πριν από την έναρξη της ισχύος του (16-12-2015 / 16-12-2013).

    Για ΟΛΟΥΣ τους παραπάνω λόγους, καλό είναι να επέλθουν οι ακόλουθες νομοτεχνικές βελτιώσεις:

    Α. Με την παράγραφο 1 καθιερώνεται ευθύνη των νομίμων εκπροσώπων των νομικών προσώπων για όλες τις απαιτήσεις των εργαζομένων, θέτοντας ως μοναδική προϋπόθεση την ύπαρξη εκτελεστής δικαστικής απόφασης. Ωστόσο, με τον τρόπο αυτό ότι εισάγεται εξαίρεση στην αρχή της αλληλέγγυας ευθύνης, καθ’ όσον η ευθύνη του εκπροσώπου εξαρτάται από την προηγούμενη έκδοση απόφασης κατά του νομικού προσώπου (και μάλιστα όχι τελεσίδικης, αλλά απλά εκτελεστής).

    Β. Στην παράγραφο 1 η αναφορά σε «διάλυση» νομικού προσώπου θα πρέπει να αντικατασταθεί με τη φράση «η με οποιονδήποτε τρόπο λύση» νομικού προσώπου. Κι αυτό, διότι η «διάλυση» είναι γενικότερη έννοια, ενώ «η με οποιονδήποτε τρόπο λύση νομικού προσώπου» είναι ακριβέστερη διατύπωση και καταλαμβάνει όλους τους δυνατούς τρόπους (πάροδος χρόνου διάρκειας, πτώχευση, δικαστική απόφαση κ.ά.). Άλλωστε, ένα νομικό πρόσωπο θα μπορούσε να διαλυθεί, αλλά να μη λυθεί οριστικά, παρά μόνον μετά το πέρας της διαδικασίας της πτώχευσης, ήτοι έπειτα από 10 ή 15 έτη.

    Γ. Η ίδια ακριβώς διατύπωση, δηλαδή αυτή «της με οποιονδήποτε τρόπο λύσης» νομικού προσώπου θα πρέπει οπωσδήποτε να προκριθεί και στην παράγραφο 3, αντί της γενικότερης έννοιας της «διάλυσης».

    Δ. Το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 2 θα έπρεπε να είναι αυτοτελής παράγραφος, δεδομένου ότι καθιερώνεται με αυτό αυτοτελής αλληλέγγυα ευθύνη των νομίμων εκπροσώπων των νομικών προσώπων για τις απαιτήσεις των εργαζομένων, κατά τη διάρκεια της λειτουργίας τους, για μία διετία από τότε που αυτές κατέστησαν ληξιπρόθεσμες.

    Ε. Στην παράγραφο 6 θα πρέπει να αναγραφεί ρητώς ότι «οι ως άνω διατάξεις για την αλληλέγγυα ευθύνη» αφορούν ευθέως όσα αναφέρονται στις παραγράφους 1,2 και 3 του άρθρου 53 και όχι μόνον στην παράγραφο 1. Με άλλα λόγια, η αλληλέγγυα ευθύνη θα πρέπει να αφορά ρητώς όχι μόνον τους νομίμους εκπροσώπους, προέδρους, διαχειριστές κ.ά., αλλά και τους μετόχους ή εταίρους κεφαλαιουχικών εταιριών με ποσοστό τουλάχιστον 10%.

    ΣΤ. Στο τέλος της παραγράφου 6 θα πρέπει να προστεθεί η ακόλουθη διατύπωση:
    «…καταλαμβάνουν και απαιτήσεις γεγενημένες πριν από την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού, ανεξάρτητα από τη βεβαίωσή τους ή όχι με δικαστική απόφαση, στις εξής περιπτώσεις:
    α. εάν η διετία συμπληρώνεται μετά την έναρξη ισχύος του,
    β. εάν η τελεσίδικη επιδίκασή τους επέλθει μετά την έναρξη ισχύος του και
    γ. εάν, σε περίπτωση πτώχευσης του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας, η οριστική επαλήθευσή τους και τελική επιβεβαίωσή τους από το αρμόδιο πτωχευτικό δικαστήριο γίνει μετά την έναρξη ισχύος του.»

    Ζ. Εναλλακτικώς, αντί της προηγούμενης διατύπωσης, στο τέλος της παραγράφου 6 θα μπορούσε να προτιμηθεί η ακόλουθη φράση:
    «…καταλαμβάνουν και απαιτήσεις γεγενημένες πριν από την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού, εάν η διετία συμπληρώνεται μετά την έναρξη ισχύος του, όπως επίσης καταλαμβάνουν και περιπτώσεις νομικών προσώπων ή νομικών οντοτήτων που λύθηκαν με οποιονδήποτε τρόπο, συγχωνεύθηκαν ή πτώχευσαν μετά την 1/1/2014.»

    Η. Στη διάταξη της παραγράφου 6 ανακύπτει ένα σημαντικό κενό: δε διευκρινίζεται εάν οι νόμιμοι εκπρόσωποι, πρόεδροι, διαχειριστές, μέτοχοι, εταίροι κ.ά. θα ευθύνονται για όλες τις απαιτήσεις των εργαζομένων ή μόνο γι’ αυτές που επιδικάστηκαν με «εκτελεστές δικαστικές αποφάσεις», όπως αναφέρεται στην παράγραφο 1. Αυτό το σημείο θα πρέπει να αποσαφηνιστεί, για να μην προκύψουν παρερμηνείες.

  • 20 Απριλίου 2016, 22:25 | Εμμανουήλ Αθανασίου

    Μπράβο στην Κυβέρνηση που κάνει αυτή την ουσιαστική επέκταση για να καλύψει και τις απαιτήσεις των εργαζομένων. Όμως θα ήθελα να επισημάνω την ANAΓΚΑΙΟΤΗΤΑ η συγκεκριμένη τροποποίηση – επέκταση περί Αλληλέγγυας ευθύνης να συμπεριλάβει και τους μετόχους των επιχειρήσεων που έχουν πτωχεύσει και οι επαληθεύσεις των απαιτήσεων των εργαζομένων δεν έχουν επικυρωθεί από το πτωχευτικό δικαστήριο μέχρι την ψήφιση του συγκεκριμένου Νόμου. Πολύ σωστά πράττει η Κυβέρνηση και προνοεί για την πιθανή λαίλαπα πτωχεύσεων που έπεται, αλλά θα πρέπει- σύμφωνα με την ταπεινή μου άποψη – να πατάξει και «εγκλήματα» που έχουν συντελεστεί εις βάρος των εργαζομένων, όπου πάμπλουτοι μέτοχοι οδηγούν σε πτώχευση το νομικό πρόσωπο αφήνοντας απλήρωτους για 10 και μήνες τους εργαζόμενους (π.χ. εφημερίδα Αγγελιοφόρος) σαν να μη συνέβη τίποτα.

  • 20 Απριλίου 2016, 17:21 | Ιωάννης Λαγωνίκας

    H παράγραφος 3 είναι ο απόλυτος παραλογισμός. Πως είναι δυνατόν ένας μέτοχος μειοψηφίας, ο οποίος δεν έχει καν γνώση (πόσο μάλλον συμμετοχή στις αποφάσεις) να ευθύνεται απεριόριστα για κάτι που έκαναν άλλοι, τους οποίους ούτε καν επέλεξε ο ίδιος; Και μάλιστα αναδρομικά; Το παρόν άρθρο αποτελεί εν δυνάμει ποινικοποίηση της κάθε είδους επένδυσης και είναι κατάφωρα άδικο για μεγάλη μερίδα ανθρώπων που θα βρεθούν να χάσουν την προσωπική περιουσία τους, χωρίς σε πολλές περιπτώσεις να ξέρουν καν ότι η εταιρεία στην οποία υπήρξαν μέτοχοι είχε οφειλές.

Σχόλια