1. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Οικονομικών και Ανάπτυξης και Επενδύσεων δύναται να ρυθμίζεται κάθε ειδικότερο ζήτημα και αναγκαία λεπτομέρεια για τη λειτουργία του προγράμματος χαμηλότοκων δανείων «Σπίτι μου» του Κεφαλαίου Α΄ του Μέρους Β΄ και, ιδίως:
α) η διαδικασία υποβολής και έγκρισης αιτήσεων των δικαιούχων για συμμετοχή στο πρόγραμμα, καθώς και η παροχή πληροφοριών και συνδρομής από τη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (Δ.ΥΠ.Α.) προς τους αιτούντες για τη διαδικασία αυτή,
β) ο τρόπος απόδειξης και τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για τους δικαιούχους, ιδίως σε σχέση με το εισόδημά τους και την έλλειψη άλλης κατοικίας ικανής για τη στέγασή τους, καθώς και η διαδικασία ελέγχου και επαλήθευσης των δικαιολογητικών,
γ) η διαδικασία ελέγχου ως προς την πλήρωση των κριτηρίων επιλεξιμότητας των δικαιούχων, η διαδικασία έγκρισης ή απόρριψης αιτημάτων, η διαδικασία υποβολής και εξέτασης ενστάσεων και το αρμόδιο όργανο,
δ) η διαδικασία νομικού ελέγχου και έγκρισης του φακέλου από το πιστωτικό ίδρυμα που χορηγεί το δάνειο, το κόστος της διαδικασίας και η κάλυψη αυτού,
ε) η διαδικασία κάλυψης της συμμετοχής της Δ.ΥΠ.Α. στο δάνειο,
στ) οι συνέπειες και η διαχείριση του δανείου σε περίπτωση υπερημερίας ως προς την αποπληρωμή του,
ζ) οι όροι και οι προϋποθέσεις για συνεργασία της Δ.ΥΠ.Α. με την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Α.Ε. για την υλοποίηση όλου ή μέρους του προγράμματος,
η) η διαδικασία διάθεσης των αναγκαίων κεφαλαίων στα πιστωτικά ιδρύματα, το άνοιγμα και η τήρηση ειδικών τραπεζικών λογαριασμών για τη διακίνηση των εν λόγω κεφαλαίων και η παροχή κάθε αναγκαίας εντολής, εξουσιοδότησης και πληρεξουσιότητας για τη διενέργεια αναλήψεων, καταθέσεων, χρεώσεων, πιστώσεων και μεταφορών από και προς τους λογαριασμούς αυτούς, και
θ) κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια.
2. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και Οικονομικών ορίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για τη σύμβαση κοινωνικής αντιπαροχής της παρ. 1 του άρθρου 5 και, ιδίως:
α) ο τύπος της σύμβασης κοινωνικής αντιπαροχής,
β) η διαδικασία επιλογής αναδόχου,
γ) η ρύθμιση των συμβατικών σχέσεων με μισθωτές μετά το πέρας της εκμετάλλευσης του ακινήτου από τον ανάδοχο και
δ) η διαδικασία παράδοσης και παραλαβής του ακινήτου και η σύνταξη του σχετικού πρωτοκόλλου.
3. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, η οποία εκδίδεται μετά από πρόταση του Διοικητικού Συμβουλίου της Δ.ΥΠ.Α., ορίζονται τα κριτήρια επιλογής των δικαιούχων μισθωτών της παρ. 3 του άρθρου 5 και ρυθμίζονται η διαδικασία δημόσιας πρόσκλησης και επιλογής τους, τα υποβαλλόμενα δικαιολογητικά και ο έλεγχος και η επαλήθευση αυτών.
4. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και Οικονομικών ορίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την κατάρτιση συμβάσεων μίσθωσης με σκοπό την εξαγορά μεταξύ δικαιούχων κοινωνικής κατοικίας που ανεγείρεται κατόπιν σύμβασης κοινωνικής αντιπαροχής και των ιδιοκτητών φορέων, και ιδίως:
α) οι ειδικότερες προϋποθέσεις για την κατάρτιση της σύμβασης και, ιδίως, οι οικονομικές και οικογενειακές προϋποθέσεις των δικαιούχων, καθώς και η διαδικασία για την επιλογή τους,
β) τα κριτήρια και η διαδικασία επιλογής ακινήτων για την κατάρτιση συμβάσεων μίσθωσης με σκοπό την εξαγορά και
γ) οι βασικοί όροι της σύμβασης μίσθωσης με σκοπό την εξαγορά, περιλαμβανομένου και του τρόπου καθορισμού του μισθώματος, καθώς και του τιμήματος της τελικής εξαγοράς.
5. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και Οικονομικών δύναται να προβλέπεται η επέκταση της δυνατότητας για κατάρτιση συμβάσεων μίσθωσης με σκοπό την εξαγορά (rent to own) και σε λοιπά ακίνητα φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, όπως ορίζεται στην περ. β’ της παρ. 1 του άρθρου 14 του ν. 4270/2014 (Α’ 143), πέραν αυτών που ανεγείρονται κατόπιν σύμβασης κοινωνικής αντιπαροχής. Με την ίδια ή όμοια απόφαση ρυθμίζονται τα υπόλοιπα ζητήματα της παρ. 4 σε σχέση με την κατάρτιση συμβάσεων μίσθωσης με σκοπό την εξαγορά για ακίνητα του πρώτου εδαφίου.
6. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Οικονομικών, Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης ρυθμίζεται κάθε ειδικότερο θέμα και αναγκαία λεπτομέρεια για τη λειτουργία του προγράμματος «Κάλυψη» του άρθρου 8 και, ιδίως:
α) η διαδικασία πρόσκλησης προς τους ιδιοκτήτες για περαιτέρω εκμίσθωση των ακινήτων τους,
β) η διαδικασία καταβολής των μισθωμάτων από τη Γενική Γραμματεία Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας,
γ) τα κριτήρια, τα δικαιολογητικά και η διαδικασία επιλογής των μισθωτών της παρ. 2 του άρθρου 8, καθώς και η διαδικασία ελέγχου και επαλήθευσης των δικαιολογητικών,
δ) οι όροι και προϋποθέσεις, η διαδικασία και τα δικαιολογητικά για την κάλυψη των δαπανών επισκευής του ακινήτου, καθώς και η διαδικασία ελέγχου και επαλήθευσης αυτών και
ε) η τοπική εφαρμογή του προγράμματος.
7. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Οικονομικών, Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης δύναται να ρυθμίζεται κάθε ειδικότερο θέμα και αναγκαία λεπτομέρεια για τη λειτουργία του προγράμματος «Ανακαινίζω – Νοικιάζω» του άρθρου 9 και, ιδίως:
α) οι ειδικότεροι όροι και προϋποθέσεις και η διαδικασία πρόσκλησης προς τους ιδιοκτήτες για συμμετοχή στο πρόγραμμα,
β) τα δικαιολογητικά απόδειξης των δαπανών που έχουν γίνει για την επισκευή και ανακαίνιση της οικίας, επί των οποίων παρέχεται η επιδότηση,
γ) η διαδικασία υποβολής, ελέγχου και επαλήθευσης των δικαιολογητικών και εκταμίευσης της επιδότησης,
δ) η διαδικασία ελέγχου της μίσθωσης της οικίας,
ε) η διαδικασία για τον έλεγχο και την επαλήθευση των δικαιολογητικών, τη διαπίστωση παραβάσεων, την ανάκληση της επιδότησης και την ανάκτηση του ποσού αυτής, όταν απαιτείται, και
στ) οι όροι και οι προϋποθέσεις για τη συνεργασία της Δ.ΥΠ.Α. με την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Α.Ε. για την υλοποίηση όλου ή μέρους του προγράμματος.
8. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Οικονομικών και Περιβάλλοντος και Ενέργειας ορίζεται η σύνθεση του οργάνου που θα παρακολουθεί την εκτέλεση των εργασιών του άρθρου 14, οι αρμοδιότητές του και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια.
9. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας δύναται να εξειδικεύεται η διαδικασία αδειοδότησης των έργων του άρθρου 14, να εξειδικεύονται τεχνικές προδιαγραφές των κτιρίων και κατασκευών που περιγράφονται στην απόφαση της παρ. 2 του άρθρου 14 και να ρυθμίζεται κάθε άλλη αναγκαία τεχνική λεπτομέρεια.
10. Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών ρυθμίζονται η μορφή και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για τη σύσταση του φορέα διαχείρισης της παρ. 5 του άρθρου 14.
11. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Οικονομικών, και Ψηφιακής Διακυβέρνησης καταρτίζεται ο Κανονισμός Διαχείρισης του Προγράμματος Στεγαστικής Αποκατάστασης, με τον οποίο ρυθμίζεται κάθε ειδικότερο ζήτημα και αναγκαία λεπτομέρεια για την επιλογή δικαιούχων και τη μεταβίβαση προς αυτούς των ακινήτων και, ιδίως:
α) οι αρμοδιότητες του φορέα διαχείρισης της παρ. 5 του άρθρου 14,
β) ο τρόπος απόδειξης των προϋποθέσεων των περ. β) έως δ) της παρ. 1 του άρθρου 16,
γ) τα εισοδηματικά κριτήρια για την επιλογή των δικαιούχων με βάση την οικογενειακή τους κατάσταση, η έκταση της οικίας που δικαιούνται, καθώς και ο τρόπος και τα αναγκαία δικαιολογητικά για την απόδειξη του εισοδήματος και της οικογενειακής κατάστασης,
δ) η διαδικασία υποβολής, παραλαβής και επεξεργασίας των αιτήσεων για συμμετοχή στο Πρόγραμμα, η μορφή, ο τύπος και το περιεχόμενο των αιτήσεων και τα αναγκαία δικαιολογητικά για την απόδειξη των προϋποθέσεων του άρθρου 16, καθώς και η διαδικασία ελέγχου και επαλήθευσης αυτών,
ε) τα κριτήρια και η διαδικασία μοριοδότησης, κατάταξης και επιλογής των δικαιούχων σε περίπτωση που οι διατιθέμενες κατοικίες είναι λιγότερες από τους δικαιούχους,
στ) η διαδικασία έκδοσης και ανάκλησης του παραχωρητηρίου και άλλα ζητήματα σχετικά με την παραχώρηση,
ζ) η αντιστοίχιση του μεταβιβαζόμενου δικαιώματος κυριότητας ή επικαρπίας επί ενός ή πλειόνων κυρίων ή επικαρπωτών σε σχέση με το αντίστοιχο δικαίωμα επί του ακινήτου που παραδίδεται προς κατεδάφιση,
η) η διαδικασία διάθεσης ακινήτων, των οποίων το παραχωρητήριο ανακαλείται, σε δικαιούχους που δεν είχαν επιλεγεί κατά την αρχική διαδικασία, και
θ) το όργανο που εξετάζει τις ενστάσεις της παρ. 1 του άρθρου 19 και η σχετική διαδικασία.
12. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, μετά από γνώμη του φορέα διαχείρισης της παρ. 5 του άρθρου 14, αποφασίζεται η διάθεση αδιάθετων ακινήτων για την κάλυψη άλλων προγραμμάτων στεγαστικής συνδρομής.
13. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών ρυθμίζεται κάθε ειδικότερο ζήτημα και αναγκαία λεπτομέρεια για τη διαχείριση και λειτουργία του ειδικού λογαριασμού του άρθρου 15 και, ιδίως:
α) η σύνθεση της Επιτροπής Διαχείρισης του λογαριασμού της παρ. 2 του άρθρου 15 και οι αρμοδιότητές της,
β) η διαδικασία κίνησης του λογαριασμού, τα δικαιολογητικά και η διαδικασία έγκρισης των πληρωμών και διαπίστωσης των προϋποθέσεων πληρωμής και
γ) η σύνθεση του οργάνου που θα ελέγχει τον λογαριασμό και η διαδικασία ελέγχου.
Όπως προαναφέρθηκε οι εξουσιοδοτικές διατάξεις περιορίζονται στην ρύθμιση διαδικαστικών θεμάτων ενώ στην πραγματικότητα λείπει μια προσεκτική καταγραφή όρων, προϋποθέσεων και κριτηρίων, ως πλαίσιο για την επεξεργασία τους σε πολλά από τα αντιμετωπιζόμενα θέματα.
Εξ άλλου η συγκεντρωτική καταγραφή των επικείμενων κανονιστικών πράξεων (ΥΑ ΚΥΑ κλπ) σε ένα άρθρο, χωρίς παραπομπή σ΄αυτό από το άρθρο στο οποίο επί της ουσίας αναφέρεται, δυσχεραίνει την κατανόηση και χρήση του νομοθετήματος.
Η όλη εκκίνηση του προγράμματος εκκινεί από 1.1.2023 κατόπιν εκδόσεως των Κοινών Υπουργικών Αποφάσεων. Δυστυχώς ο αρμόδιος Δημόσιος Φορέας της Δ.ΥΠ.Α είναι υποστελεχωμένος. Το εξειδικευμένο προσωπικό του ΟΕΚ απασχολείται σε πολλαπλά αντικείμενα ενώ στα ΚΠΑ2 ΔΥΠΑ που είναι οι υπηρεσίες πρώτης γραμμής το στεγαστικό αντικείμενο υλοποιείται εντός του γραφείου Υποστήριξης χωρίς να αποτελεί καν ξεχωριστό αντικείμενο. Το ίδιο συμβαίνει και σε επίπεδο των Περιφερειακών Διευθύνσεων αφού στις περισσότερες εργάζονται το πολύ 1-2 υπάλληλοι. Η Κεντρική Διεύθυνση Διοίκησης Στεγαστικής Συνδρομής και Ακίνητης Περιουσίας Γ1 Δ.ΥΠ.Α αρμόδια για τον συντονισμό όλων, είναι άκρως υποστελεχωμένη αφού τα τελευταία χρόνια πολλοί υπάλληλοι μετακινήθηκαν χωρίς αίτησή τους σε άλλες υπηρεσίες ενώ αρκετοί έχουν συνταξιοδοτηθεί.
Απαιτείται η σύσταση ενός Δημόσιου Φορέα Στέγασης και Μέριμνας με σκοπό την μελέτη και υλοποίηση στεγαστικών προγραμμάτων που θα έχουν εφαρμογή σε όλους όσους έχουν ανάγκη.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΙΒΕΡΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΔΕΣΜΕΥΤΗ ΦΩΝΗ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΟΑΕΔ