• Σχόλιο του χρήστη 'ΕΚΕΤΑ' | 29 Απριλίου 2013, 11:04

    Παρατηρήσεις και προτάσεις του ΕΚΕΤΑ στο υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου με τίτλο «Αντικατάσταση και συμπλήρωση διατάξεων για τη Ζώνη Καινοτομίας Θεσσαλονίκης» Το Διοικητικό Συμβούλιο του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ), αφού έλαβε γνώση του σχεδίου νόμου «Αντικατάσταση και συμπλήρωση διατάξεων για τη Ζώνη Καινοτομίας Θεσσαλονίκης» και της αιτιολογικής έκθεσης επί του νομοσχεδίου, όπως κατατέθηκαν σε δημόσια διαβούλευση και, δεδομένης της σπουδαιότητας του προτεινόμενου νομοσχεδίου, συμμετέχει στη δημόσια διαβούλευση, διατυπώνοντας τις παρούσες απόψεις, παρατηρήσεις και προτάσεις του, με σκοπό να συμβάλει στην πληρέστερη διαμόρφωση του τελικού σχεδίου νόμου. Το Δ.Σ. του ΕΚΕΤΑ επιθυμεί να συνεισφέρει στην αποτελεσματικότερη λειτουργία και μεγαλύτερη ευελιξία της Αλεξάνδρειας Ζώνης Καινοτομίας Α.Ε. που επιχειρείται με το υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου. Αν και με τις νέες νομοθετικές ρυθμίσεις φαίνεται να περιορίζεται η γραφειοκρατία, με τη μείωση του αριθμού των απαιτούμενων υπογραφών για την έκδοση διοικητικών πράξεων από τους αρμόδιους Υπουργούς από 47 σε 30, ωστόσο αυτό δεν αρκεί, αφού το ζητούμενο δεν είναι η μείωση αλλά η εξάλειψη της γραφειοκρατίας, ιδιαίτερα στην περίπτωση ενός τέτοιου εγχειρήματος που συντελείται στον τομέα της καινοτομίας, όπου οι εξελίξεις είναι ραγδαίες και οι γραφειοκρατικές διαδικασίες αποτελούν τροχοπέδη στη λειτουργία της εταιρείας και ανασταλτικό παράγοντα στην ανάπτυξή της. Καινοτομία και γραφειοκρατία είναι έννοιες μη συμβατές μεταξύ τους με την τελευταία να αναιρεί ουσιαστικά την πρώτη. Η εταιρεία πρέπει να διαθέτει την ευελιξία να μπορεί να βρίσκεται συνεχώς μπροστά από τις εξελίξεις στην τεχνολογία, να μπορεί να προβλέψει και να αντιμετωπίσει οποιαδήποτε πρόκληση άμεσα και αποτελεσματικά, έτσι ώστε να αναπτυχθεί τάχιστα η Ζώνη Καινοτομίας και να αποφέρει τα αναμενόμενα αποτελέσματα στην οικονομία όχι μόνο της περιοχής, αλλά και της χώρας γενικότερα, το συντομότερο δυνατό. Το εγχείρημα αυτό, προκειμένου να επιφέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα και να επιταχυνθεί η υλοποίησή του, θα πρέπει να συμπεριλάβει συνέργειες με φορείς και υφιστάμενες υποδομές, δημόσιες ή ιδιωτικές, οι οποίες υπάρχουν κατ’ αρχήν εντός της οριοθετημένης ζώνης της Ζώνης Καινοτομίας, αλλά και εκτός, σε άλλες ήδη οριοθετημένες περιοχές βιομηχανικής δραστηριότητας (π.χ. ΒΙΠΕ Σίνδου). Ως προς τις επί μέρους διατάξεις παρατηρούνται τα ακόλουθα: 1) Επί του άρθρου 6 περ. α του νομοσχεδίου: Με τη νέα ρύθμιση αναδιατυπώνεται το άρθρο 6 και επανεισάγεται ο «Κανονισμός Προμηθειών και Παροχής Υπηρεσιών» και ο «Κανονισμός Εκτέλεσης Έργων», με στόχο «την απλοποίηση και την επιτάχυνση των διαδικασιών σύναψης σύμβασης παροχής υπηρεσιών και προμήθειας αγαθών, ως και συμβάσεων εκτέλεσης έργων με τρίτους», όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην Αιτιολογική Έκθεση του νομοσχεδίου. Μέχρι την έγκριση όμως του Κανονισμού Προμηθειών και Παροχής Υπηρεσιών, «εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις που διέπουν τις αντίστοιχες συμβάσεις του Δημοσίου». Παρότι δεν υπάρχει αντίστοιχη ρύθμιση και για τον Κανονισμό Εκτέλεσης Έργων, θωρείται σχεδόν βέβαιο ότι αντίστοιχη ρύθμιση θα ισχύει και σ’ αυτή την περίπτωση. Η εφαρμογή, έστω και αναλόγως, διατάξεων που διέπουν τις αντίστοιχες συμβάσεις του Δημοσίου, για τις συμβάσεις παροχής υπηρεσιών και προμήθειας αγαθών, ως και συμβάσεων εκτέλεσης έργων με τρίτους που συνάπτει η εταιρεία, μέχρι την έγκριση των ως άνω Κανονισμών (ας σημειωθεί ότι μέχρι σήμερα δεν έχει εγκριθεί ούτε καν ο Κανονισμός Εσωτερικής Λειτουργίας της εταιρείας), δεν συνάδει με την πανηγυρική διακήρυξη του άρθρου 3 παρ. 1 του νομοσχεδίου, σύμφωνα με την οποία «Η εταιρεία δεν υπάγεται στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, όπως αυτός οριοθετείται κάθε φορά, και λειτουργεί αποκλειστικά με τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας, …». Επιπρόσθετα, η ρύθμιση αυτή θα αποτελέσει τροχοπέδη στη λειτουργία της, η οποία εκ των πραγμάτων θα πρέπει να είναι και ευέλικτη και τάχιστη, ιδιαίτερα στην αρχή της λειτουργίας της και την πλήρη ανάπτυξή της. Ως εκ τούτου, προτείνεται η σύναψη των ανωτέρω συμβάσεων, μέχρι την έγκριση των ανωτέρω Κανονισμών, να γίνεται κατά παρέκκλιση των διατάξεων που διέπουν τις αντίστοιχες συμβάσεις του Δημοσίου, με αποφάσεις του Δ.Σ. της εταιρείας, στα πλαίσια των αρχών της χρηστής διοίκησης και της διαφάνειας. 2) Επί του άρθρου 7 του νομοσχεδίου: Αν και στην παρ. 2 του άρθρου 7 ορίζεται ότι η Γενική Συνέλευση (Γ.Σ.) είναι το ανώτατο όργανο της εταιρείας, ωστόσο, όπως φαίνεται από τις επόμενες παραγράφους, η Γενική Συνέλευση τύποις μόνο ανακηρύσσεται ως το ανώτατο όργανο της εταιρείας, αφού τόσο ο Πρόεδρος και τα μέλη του Δ.Σ. της εταιρείας διορίζονται με απόφαση του εποπτεύοντος Υπουργού (και μάλιστα μετά από πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος που δημοσιοποιείται μέσω του έντυπου και ηλεκτρονικού τύπου), όσο και ο Διευθύνων Σύμβουλος, ο οποίος προσλαμβάνεται επίσης με απόφαση του εποπτεύοντος Υπουργού, ύστερα από δημόσια προκήρυξης της θέσης. Σε ποια ανώνυμη εταιρεία του ιδιωτικού τομέα ο Πρόεδρος, ο Διευθύνων Σύμβουλος και τα μέλη του Δ.Σ. της εταιρείας, ορίζονται κατά τέτοιο τρόπο; Η συγκεκριμένη διαδικασία δεν συνάδει τόσο με το θεσμικό πλαίσιο της ίδιας της Α.Ε., όσο και με τη λειτουργία αυτής με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια. Προτείνεται το Δ.Σ. της εταιρείας να εκλέγεται από τη Γ.Σ., που είναι και το ανώτατο όργανο της εταιρείας, με πενταετή θητεία. Κατ΄ αυτό τον τρόπο, για όσο χρόνο μεν το Δημόσιο κατέχει το σύνολο του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας θα μπορεί προφανώς να ορίζει και τα μέλη του Δ.Σ. Εφόσον όμως μεταβιβάσει μετοχές της εταιρείας σε άλλα νομικά πρόσωπα, ή, αν λόγω μελλοντικής αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου αλλάξει αυτή η σύνθεση των μετόχων, τότε πράγματι η Γ.Σ. θα επιβεβαιώσει το ρόλο της, αφού όλοι οι μέτοχοι που θα μετέχουν σ΄ αυτή θα μπορούν να συμμετέχουν στην εκλογή των μελών του Δ.Σ., κατά το λόγο της συμμετοχής τους στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας. Περαιτέρω, προτείνεται έως 3 από τα 7 μέλη του Δ.Σ. να προτείνονται και να συμμετέχουν αυτοδίκαια από θεσμικούς φορείς ή νομικά πρόσωπα που θα διαθέσουν έτοιμες υποδομές για τη δημιουργία θυλάκων στη Ζώνη Καινοτομίας. Στη συνέχεια, το Δ.Σ., αφού συγκροτηθεί σε σώμα, θα ορίζει τον Πρόεδρο και τον Αντιπρόεδρο αυτού. Η εκλογή του Δ.Σ. και ο ορισμός του Προέδρου μπορεί να εγκρίνεται με απόφαση του εποπτεύοντος Υπουργού, εφόσον το Δημόσιο εξακολουθεί να είναι ο βασικός μέτοχος της εταιρείας. Τέλος, προτείνεται η επιλογή, τα κριτήρια και η διαδικασία επιλογής του Διευθύνοντος Συμβούλου της εταιρείας να γίνεται από το Δ.Σ. της εταιρείας, όπως γίνεται σε κάθε Α.Ε. του ιδιωτικού τομέα. Το Δ.Σ. της εταιρείας μπορεί να ορίσει τον Πρόεδρο αυτού ως Διευθύνοντα Σύμβουλο. Επειδή η ιδιότητα του Προέδρου και του Διευθύνοντος Συμβούλου μπορεί να συντρέχουν στο ίδιο πρόσωπο, προτείνεται, η θητεία ή η συμβατική σχέση του Διευθύνοντος Συμβούλου της εταιρείας να συμπίπτει χρονικά με αυτή του Δ.Σ. Το τελευταίο θα βοηθήσει στην εύρυθμη και αποτελεσματική διοίκηση και λειτουργία της εταιρείας. Στην περίπτωση που η ιδιότητα Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου συμπίπτουν στο ίδιο πρόσωπο, το Δ.Σ. μπορεί να προσλάβει Γενικό Διευθυντή για την υποβοήθηση του έργου του Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου. Οι αρμοδιότητες του Δ.Σ. καθορίζονται με βάση το καταστατικό της, το Ν. 2190/1920 (περί ανωνύμων εταιρειών) και τις αποφάσεις της Γ.Σ. Οι αρμοδιότητες του Προέδρου, του Αντιπροέδρου, του Διευθύνοντος Συμβούλου και του Γενικού Διευθυντή καθορίζονται κάθε φορά με απόφαση του Δ.Σ. της εταιρείας. Το Δ.Σ. της εταιρείας αποτελεί το κατ’ εξοχήν αρμόδιο όργανο για την επιλογή του κατάλληλου προσώπου που θα έχει και την ευθύνη της εταιρείας καθώς επίσης και για τον καθορισμό των αρμοδιοτήτων του Διευθύνοντος Συμβούλου. 3) Επί του άρθρου 10 του νομοσχεδίου (άρθρο 11 του ιδρυτικού νόμου 3489/2006): Το άρθρο 11 του Ν. 3489/2006 αναφέρεται στη δημιουργία Θυλάκων Υποδοχής Καινοτόμων Δραστηριοτήτων (Θ.Υ.Κ.Δ.). Αν και η διαδικασία ίδρυσης νέων Θ.Υ.Κ.Δ., η οποία περιγράφεται στις παραγράφους 2-6 του άρθρου 11, φαίνεται κατ’ αρχήν ορθή ως προς το σκοπό τον οποίο επιδιώκει, ωστόσο, δεν μπορεί να παραβλέψει κανείς ότι είναι μια χρονοβόρα και πολύπλοκη διαδικασία, η οποία δεν συνάδει με τον χαρακτήρα του εγχειρήματος, ως του περιβάλλοντος εκείνου που θα διαμορφώσει τις κατάλληλες συνθήκες και το κατάλληλο πλαίσιο για να υποδεχθεί όλους εκείνους τους φορείς και τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε έρευνα αιχμής και καινοτόμες τεχνολογίες, σε τομείς δηλαδή που εξελίσσονται με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Θα πρέπει συνακόλουθα και όλες οι απαιτούμενες διαδικασίες για τη διαμόρφωση αυτού του περιβάλλοντος να είναι τέτοιες, ώστε, αν όχι να προπορεύονται, τουλάχιστον να μπορούν να συμπορεύονται με τις εξελίξεις που λαμβάνουν χώρα στους τομείς αυτούς και όχι να τις ακολουθούν και να κινδυνεύουν να καταστούν παρωχημένες, πριν καν εφαρμοστούν. Σε κάθε περίπτωση πάντως, θα πρέπει η διαδικασία ίδρυσης των Θ.Υ.Κ.Δ. να προσδιοριστεί όσο το δυνατόν πληρέστερα και συγκεκριμένα, και ει δυνατόν με σαφές χρονοδιάγραμμα, προκειμένου η ίδρυση των Θ.Υ.Κ.Δ. να μη χαθεί μέσα στις δαιδαλώδεις γραφειοκρατικές διαδικασίες και σε ατέρμονες επικοινωνίες μεταξύ των εμπλεκομένων φορέων. Προτείνεται έτσι, τουλάχιστον τα κριτήρια με τα οποία μπορούν να ορίζονται ως Θ.Υ.Κ.Δ. υπάρχουσες υποδομές φορέων και η αξιολόγηση τέτοιων υποδομών ως υποψηφίων Θ.Υ.Κ.Δ. να ανήκουν στην αρμοδιότητα του Δ.Σ. της εταιρείας. Στη συμφωνία παραχώρησης τέτοιου είδους υπαρχουσών υποδομών να προσδιορίζονται τουλάχιστον βασικοί όροι, όπως π.χ. οι όροι δόμησης, η ρυμοτόμησή τους, η χρήση της γης, τυχόν περιβαλλοντικοί όροι κλπ. Στη συνέχεια, μετά από πρόταση του Δ.Σ. και εισήγηση του εποπτεύοντος Υπουργού, να εκδίδεται η σχετική πράξη ορισμού μιας περιοχής ως Θ.Υ.Κ.Δ., στην οποία θα εξειδικεύονται περαιτέρω οι ανωτέρω όροι. 4) Επί του άρθρου 12 του νομοσχεδίου (άρθρο 13 του ιδρυτικού νόμου 3489/2006): Στο άρθρο 12 παρ. 3 και 4 του νομοσχεδίου ορίζεται ο τρόπος ορισμού των μελών, του Προέδρου, του αναπληρωτή του και της μεταβολής της σύνθεσης της «Συμβουλευτικής Επιτροπής Ανάπτυξης» της Ζ.ΚΑΙ.Θ., η οποία συνεπικουρεί το Δ.Σ. στο έργο του. Οποιαδήποτε αναφορά στις ρυθμίσεις του νομοσχεδίου σε επιλογή των μελών της Επιτροπής από Διοικητικό όργανο (π.χ. Υπουργό) και μάλιστα μετά από «δημόσια προκήρυξη της θέσης» παραπέμπει σε γραφειοκρατικές διαδικασίες και σε κανόνες λειτουργίας του Δημοσίου, οι οποίες δεν συνάδουν ούτε με το χαρακτήρα της εταιρείας ως ανώνυμης εταιρείας, ούτε και με την πανηγυρική διακήρυξη του νομοσχεδίου ότι η εταιρεία δεν υπάγεται στον ευρύτερο δημόσιο τομέα και λειτουργεί αποκλειστικά με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια. Προτείνεται, ο ορισμός των μελών, του Προέδρου της, του αναπληρωτή του, τα κριτήρια επιλογής τους, καθώς και οποιαδήποτε μεταβολή της σύνθεσης αυτής, να γίνεται από το Δ.Σ. της εταιρείας, το οποίο, έχοντας τις ειδικές γνώσεις του αντικειμένου και του σκοπού της, θεωρείται κατά τεκμήριο, ως το πλέον αρμόδιο όργανο να αποφασίζει για τα θέματα αυτά. Επίσης, προτείνεται τουλάχιστον τα μισά από τα μέλη της Επιτροπής να προέρχονται από θεσμικούς φορείς. Αν και οι ρυθμίσεις που περιλαμβάνονται στο υπό διαβούλευση νομοσχέδιο αποτελούν βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση, ωστόσο, ο δρόμος που απομένει μέχρι την πλήρη απαγκίστρωση της Αλεξάνδρειας Ζώνης Καινοτομίας Θεσσαλονίκης από το Δημόσιο τομέα και τη λειτουργία της αποκλειστικά με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια είναι ακόμη μακρύς και απαιτούνται αρκετά τολμηρά νομοθετικά βήματα για την επίτευξη του σκοπού αυτού. Το Δ.Σ. του ΕΚΕΤΑ είναι διατεθειμένο, εφόσον του ζητηθεί, να συνδράμει το εποπτεύον Υπουργείο στο δύσκολο έργο της επιλογής εκείνων των καίριων νομοθετικών παρεμβάσεων που θεωρούνται απαραίτητες για την πληρέστερη διαμόρφωση του τελικού κειμένου του νόμου με στόχο την αποτελεσματικότερη λειτουργία της εταιρείας και την ταχύτερη υλοποίηση του εγχειρήματος. Το ΔΣ του ΕΚΕΤΑ