Άρθρο 23 – Εκπαίδευση

1.       Η εκπαίδευση των μηχανοδηγών περιλαμβάνει:

(α)     ένα μέρος το οποίο αφορά την άδεια και αντικατοπτρίζει γενικές επαγγελματικές γνώσεις όπως περιγράφονται στο άρθρο 31, Παράρτημα ΙΙΙ, και

(β)     ένα μέρος το οποίο αφορά το πιστοποιητικό και αντικατοπτρίζει ειδικές επαγγελματικές γνώσεις όπως περιγράφονται στο άρθρο 31, Παραρτήματα IV και V.

2.       Η εκπαιδευτική μέθοδος πληροί τα κριτήρια του Παραρτήματος ΙΙ άρθρου 31.

3.       Οι αναλυτικοί στόχοι της εκπαίδευσης καθορίζονται στο άρθρο 31, παράρτημα IIΙ όσον αφορά την άδεια, και στο άρθρο 31 Παραρτήματα IV και V όσον αφορά το πιστοποιητικό. Οι αναλυτικοί αυτοί στόχοι της εκπαίδευσης μπορούν να συμπληρώνονται:

α)      είτε με τις σχετικές ΤΠΔ που θεσπίζονται σύμφωνα με την οδηγία 96/48/ΕΚ του Συμβουλίου, της 23ης Ιουλίου 1996, σχετικά με τη διαλειτουργικότητα του διευρωπαϊκού σιδηροδρομικού συστήματος μεγάλης ταχύτητας (ΕΕ L 235 της 17.9.1996, σ. 6) ή την οδηγία 2001/16/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 19ης Μαρτίου 2001, σχετικά με τη διαλειτουργικότητα του συμβατικού διευρωπαϊκού σιδηροδρομικού συστήματος (ΕΕ L 110 της 20.4.2001, σ. 1)·

β)      είτε με τα κριτήρια τα οποία προτείνει ο Οργανισμός βάσει του άρθρου 17 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 881/2004.

4.       Τα εκπαιδευτικά κέντρα οφείλουν να μεριμνούν ώστε οι υποψήφιοι μηχανοδηγοί να έχουν ισότιμη και αμερόληπτη πρόσβαση στην εκπαίδευση που απαιτείται για να εκπληρώσουν τους όρους απόκτησης της αδείας και του πιστοποιητικού. Οι σιδηροδρομικές επιχειρήσεις και διαχειριστές υποδομής οφείλουν να παρέχουν ισότιμη και αμερόληπτη συνδρομή στα εκπαιδευτικά κέντρα όπου τούτο είναι απαραίτητο για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου.

5.       Τα καθήκοντα εκπαίδευσης που αφορούν τις γενικές επαγγελματικές γνώσεις όπως προβλέπει το άρθρο 11 παράγραφος 4, τις γλωσσικές γνώσεις όπως προβλέπει το άρθρο 12 και τις επαγγελματικές γνώσεις σχετικά με το τροχαίο υλικό όπως προβλέπει το άρθρο 13 παράγραφος 1, εκτελούνται από πρόσωπα ή οργανισμούς αναγνωρισμένους από την Αρχή σύμφωνα με το άρθρο 20.

6.       Τα καθήκοντα εκπαίδευσης που αφορούν τη γνώση της υποδομής όπως προβλέπει το άρθρο 13 παράγραφος 2, συμπεριλαμβανομένων των γνώσεων της διαδρομής και των κανόνων και των διαδικασιών λειτουργίας, εκτελούνται από πρόσωπα ή οργανισμούς αναγνωρισμένους από την Αρχή. Οι διαχειριστές υποδομής μεριμνούν για την υλοποίηση της παρούσας παραγράφου ως προς την οικεία υποδομή, το αργότερο εντός εξαμήνου από τον καθορισμό των κριτηρίων για την αναγνώριση σύμφωνα με την παράγραφο 12 του παρόντος άρθρου.

7.       Με την επιφύλαξη του δευτέρου εδαφίου της παρούσας παραγράφου, με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται ύστερα από πρόταση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και του αρμόδιου Υπουργού καθορίζονται τα επαγγελματικά δικαιώματα των κατόχων άδειας μηχανοδηγού. Όσον αφορά τις άδειες, το γενικό σύστημα αναγνώρισης των επαγγελματικών προσόντων του π./δτος 38/2010 (Α΄ 78) εξακολουθεί να ισχύει για την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων των μηχανοδηγών οι οποίοι είναι πολίτες κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και οι οποίοι έχουν αποκτήσει το πιστοποιητικό εκπαίδευσής τους σε Τρίτη, εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, χώρα.

8.       Κάθε σιδηροδρομική επιχείρηση και διαχειριστής υποδομής οφείλει να δημιουργήσει, ως μέρος του οικείου συστήματος διαχείρισης της ασφάλειας, διαδικασία επιμόρφωσης για να διατηρείται η επάρκεια του προσωπικού, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 29 παράρτημα ΙΙΙ σημείο 2 στοιχείο ε) του π.δ/τος 160/2007.

9.       Η εκπαίδευση των υποψηφίων μηχανοδηγών για το μέρος που αφορά στην άδεια κατά το στοιχείο α) της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου, παρέχεται από τα εκπαιδευτικά κέντρα κατά τα ειδικότερα οριζόμενα παρακάτω, με την επιφύλαξη και των λοιπών διατάξεων του παρόντος άρθρου:

α)      Η διάρκεια της εκπαίδευσης ορίζεται σε δύο (2) ημερολογιακά τετράμηνα και πρόσβαση σ’ αυτήν έχουν τελειόφοιτοι κατ’ ελάχιστο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ή ισοδύναμης.

β)      Η ανωτέρω εκπαίδευση είναι θεωρητική μετά το πέρας της οποίας ακολουθεί, υπό την ευθύνη του εκπαιδευτικού κέντρου πρακτική άσκηση των εκπαιδευομένων συνολικής διάρκειας τεσσάρων (4) μηνών σε σιδηροδρομική επιχείρηση και σε διαχειριστή υποδομής. Η πρακτική άσκηση πρέπει να πραγματοποιείται κατά τα 2/3 αυτής σε αμαξοστοιχίες σε υπηρεσία με υποχρεωτική παρουσία μηχανοδηγού εν ενεργεία κατ’ αρχάς και αργότερα με πιστοποιημένο μηχανοδηγό.

γ)       Το εκπαιδευτικό κέντρο συντάσσει οδηγό σπουδών τον οποίο υποβάλλει προς έγκριση στην Αρχή.

10.     Η εκπαίδευση των μηχανοδηγών για το μέρος που αφορά το Πιστοποιητικό κατά το στοιχείο β) της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου παρέχεται από τα εκπαιδευτικά κέντρα κατά τα ειδικότερα οριζόμενα παρακάτω, με την επιφύλαξη και των λοιπών διατάξεων του παρόντος άρθρου:

α)      Τα εκπαιδευτικά κέντρα εκπονούν τα σχετικά προγράμματα κατάρτισης. Η διδακτέα ύλη, τα προγράμματα κατάρτισης και η διάρκεια αυτών υποβάλλεται προς έγκριση στην Αρχή.

β)      Τα προγράμματα κατάρτισης υποχρεωτικά περιλαμβάνουν θεωρητική και πρακτική εκπαίδευση.

Η πρακτική εκπαίδευση των προγραμμάτων αυτών είναι υποχρεωτική, διάρκειας τουλάχιστον δύο (2) μηνών. Ειδικότερα η πρακτική εκπαίδευση του προγράμματος κατάρτισης που αφορά στην υποδομή περιλαμβάνει οδήγηση του κάθε τύπου τροχαίου υλικού, όπως αυτό αναγράφεται στο πιστοποιητικό, επί της σιδηροδρομικής υποδομής που θα εργαστεί ο μηχανοδηγός.

11.     Τα προγράμματα κατάρτισης που αφορούν στο Παραρτήματα ΙΙΙ, IV και V του άρθρου 30 είναι διακριτά μεταξύ τους.

12.     Με απόφαση του Υπουργού Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων και τυχόν συναρμόδιων Υπουργών καθορίζονται τα προβλεπόμενα από το άρθρο 20 κριτήρια βάσει των οποίων θα γίνεται η αναγνώριση των εκπαιδευτικών κέντρων του παρόντος άρθρου, τα δικαιολογητικά που υποβάλλονται και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου.