Εισαγωγή
Το παρόν τμήμα του Εθνικού Σχεδίου Δράσης αφορά το άρθρο 24 του νόμου 4036/2012 (ΦΕΚ Α΄8) σχετικά με την ενημέρωση των ανθρώπων οι οποίοι θα μπορούσαν να εκτεθούν σε μετακινούμενο ψεκαστικό νέφος, με τo οποίo εναρμονίζεται η εθνική νομοθεσία με το άρθρο 10 της οδηγίας 2009/128/ΕΚ, με σκοπό την επίτευξη της ορθολογικής χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων.
Τα αναφερόμενα στο παρόν εφαρμόζονται μόνον στην περίπτωση όπου η εφαρμογή του γεωργικού φαρμάκου μπορεί να δημιουργήσει μετακινούμενο ψεκαστικό νέφος. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε τους ψεκασμούς με ψεκαστήρες υψηλής πίεσης (τουρμπίνες).
Υποχρέωση του επαγγελματία χρήστη είναι η ελαχιστοποίηση της πιθανότητας μετακινούμενου ψεκαστικού νέφους και η ελαχιστοποίηση της πιθανότητας έκθεσης ανθρώπων σε μετακινούμενο ψεκαστικό νέφος και για το λόγο αυτό οφείλει ενδεικτικά και όχι περιοριστικά να λάβει τα παρακάτω μέτρα:
- § Να διερευνήσει τη δυνατότητα και οικονομικότητα εφαρμογής μη χημικών μεθόδων για την αντιμετώπιση του προβλήματος που υφίσταται στην καλλιέργειά του.
- § Να διερευνήσει τη δυνατότητα και οικονομικότητα διενέργειας της εφαρμογής με ψεκαστικά μέσα που δεν δημιουργούν μετακινούμενο ψεκαστικό νέφος.
- § Ο ψεκασμός να διενεργείται σε μέρες και ώρες που μειώνεται η πιθανότητα έκθεσης ανθρώπων σε μετακινούμενο ψεκαστικό νέφος.
- § Τα χρησιμοποιούμενα ακροφύσια του ψεκαστικού μηχανήματος (μπεκ) είτε να είναι ειδικού τύπου που μειώνουν το ψεκαστικό νέφος (drift reduction nozzles), είτε να είναι επαρκώς συντηρημένα και ρυθμισμένα για τη μείωση του μετακινούμενου ψεκαστικού νέφους.
- § Να μην υφίσταται δυνατός άνεμος κατά τη διάρκεια της εφαρμογής. Σε περίπτωση μεταβολής της έντασης του ανέμου και αύξησής του κατά την εφαρμογή, ο ψεκασμός πρέπει να σταματά άμεσα μέχρι τη μείωση της έντασης των ανέμων. Σε περίπτωση διαρκούς μεταβαλλόμενης έντασης των ανέμων, η έναρξη της εφαρμογής πρέπει να γίνεται αφού πρώτα σταθεροποιηθεί η χαμηλή ένταση των ανέμων.
Ενημέρωση κατοίκων, εργαζομένων ή περαστικών
Η ενημέρωση των ανθρώπων οι οποίοι θα μπορούσαν να εκτεθούν σε μετακινούμενο ψεκαστικό νέφος αναλύεται ως προς τους παρακάτω παράγοντες:
ü Χρόνος ενημέρωσης
Η έναρξη της ενημέρωσης πρέπει να γίνεται πριν την εφαρμογή:
Σε περίπτωση που οι άνθρωποι που κάτοικοι που θα μπορούσαν να εκτεθούν σε μετακινούμενο ψεκαστικό νέφος αποτελούν κατοίκους της περιοχής ή άτομα που λόγω της επαγγελματικής ή άλλης ενασχόλησης επισκέπτονται σε τακτά διαστήματα την περιοχή όπου θα μπορούσε να μετακινηθεί το ψεκαστικό νέφος, η προειδοποίηση πρέπει να γίνεται τουλάχιστον σαράντα οχτώ (48) ώρες πριν.
Όταν μόνον περαστικοί μπορεί να εκτεθούν σε μετακινούμενο ψεκαστικό νέφος, η ενημέρωση γίνεται πριν την έναρξη του ψεκασμού.
ü Τρόπος ενημέρωσης
Η ενημέρωση εφόσον οι άνθρωποι που μπορεί να εκτεθούν σε μετακινούμενο ψεκαστικό νέφος είναι κάτοικοι της περιοχής ή βρίσκονται σε συγκεκριμένο οίκημα της περιοχής (χώρος εργασίας, χώρος σπουδών κλπ) γίνεται με έγγραφη ενημέρωση στην οποία αναφέρεται:
- 1. Ο εκτιμώμενος χρόνος έναρξης του ψεκασμού
- 2. Η καλλιέργεια και η θέση της καλλιέργειας, όπου θα γίνει η εφαρμογή.
- 3. Τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα που θα χρησιμοποιηθούν (εμπορική ονομασία) και
- 4. Η σήμανση τοξικότητας (Xn, Xi, κλπ) που αναγράφεται επί της συσκευασίας και οι αντίστοιχες φράσεις κινδύνου (π.χ. «Ερεθίζει το αναπνευστικό σύστημα» κ.α.)
Η Διεύθυνση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με εγκύκλιό της καθορίζει τη μορφή του εντύπου ενημέρωσης των ανθρώπων οι οποίοι θα μπορούσαν να εκτεθούν σε μετακινούμενο ψεκαστικό νέφος και το οποίοι πρέπει να χρησιμοποιείται από τους επαγγελματίες χρήστες φυτοπροστατευτικών προϊόντων.
Η έγγραφη ενημέρωση με ευθύνη του επαγγελματία χρήστη των γεωργικών φαρμάκωναναρτάται επί της εισόδου κάθε οικήματος ή επαγγελματικού χώρου ανθρώπων οι οποίοι θα μπορούσαν να εκτεθούν σε μετακινούμενο ψεκαστικό νέφος, ή επιδίδεται από τον επαγγελματία χρήστη εφόσον αυτό είναι δυνατόν.
Η ενημέρωση ανθρώπων που θα μπορούσαν να εκτεθούν σε μετακινούμενο ψεκαστικό νέφος αλλά είναι περαστικοί από την περιοχή γίνεται με τοποθέτηση της ανωτέρω έγγραφης ενημέρωσης είτε σε σταθερά σημεία (κολόνες κλπ) πέριξ του χώρου που γίνεται η εφαρμογή, είτε σε κινητά σημεία (πάσσαλοι κλπ) με ευθύνη του επαγγελματία χρήστη φυτοπροστατευτικών προϊόντων.
Ενημέρωση επαγγελματιών
Η ενημέρωση των επαγγελματιών των οποίων η δραστηριότητα θα μπορούσε να επηρεαστεί αρνητικά από μετακινούμενο ψεκαστικό νέφος γίνεται τουλάχιστον σαράντα οχτώ (48) ώρες πριν τη διενέργεια του ψεκασμού και τη δημιουργία μετακινούμενου ψεκαστικού νέφους.
Ως επαγγελματίες στη συγκεκριμένη περίπτωση νοούνται:
Μελισσοκόμοι
Σαλιγκαροτρόφοι
Κτηνοτρόφοι
Άλλοι επαγγελματίες των οποίων η δραστηριότητα θα μπορούσε να επηρεαστεί αρνητικά από μετακινούμενο ψεκαστικό νέφος.
Στην ενημέρωση των επαγγελματιών των οποίων η δραστηριότητα θα μπορούσε να επηρεαστεί αρνητικά από μετακινούμενο ψεκαστικό νέφος, ισχύουν τα ανωτέρω αναφερόμενα για την ενημέρωση των ανθρώπων που κατοικούν ή εργάζονται στην περιοχή με την επιπρόσθετη υποχρέωση ενημέρωσή τους για τις επιδράσεις που τυχόν αναγράφονται επί της συσκευασίας του φυτοπροστατευτικού προϊόντος που πρόκειται να χρησιμοποιηθεί στη δραστηριότητά τους.
Επιπλέον μέτρα ενημέρωσης
Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβάλουν στη Διεύθυνση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων προτάσεις για επιπλέον λήψη μέτρων ενημέρωσης των ανθρώπων οι οποίοι θα μπορούσαν να εκτεθούν σε μετακινούμενο ψεκαστικό νέφος με σχετική τεκμηρίωση. Οι προτάσεις μπορεί να είναι γενικές ή να αφορούν ειδικά μία περιοχή, καλλιέργεια ή τρόπο εφαρμογής.
Οι προτάσεις αυτές αξιολογούνται από τη Διεύθυνση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και όπου απαιτείται τροποποιούνται οι ανωτέρω προβλέψεις με σκοπό τη διασφάλιση της ανθρώπινης υγείας.
Τα σχόλια είναι απενεργοποιημένα Στο "ΤΜΗΜΑ ΣΤ: Ενημέρωση του κοινού"
#1 Σχόλιο Από Δρ Βαγγέλης Α. Μπούρμπος Γεωπόνος Ερευνητής Φυτοπαθολογος Οικοτοξικολόγος Στις 14 Δεκέμβριος, 2012 @ 10:24
Είναι εντελώς απαραίτητη και ιδιαίτερα του ευαισθητοποιημένου περιβαλλοντικά καταναλωτικού κοινού η συνεχής ενημέρωση γιατί με τον τρόπο του συμβάλλει στην ορθολογική χρησιμοποίηση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων.
#2 Σχόλιο Από Κωνσταντίνα Σδραβοπούλου Στις 17 Δεκέμβριος, 2012 @ 08:05
Σαν τεχνικός ασφάλειας έχω να επισημάνω τουλάχιστον τριάντα χρόνια καθυστέρηση στην ενημέρωση τόσο των κατοίκων των αγροτικών περιοχών, όσο και των ίδιων των αγροτών σε μια σειρά από θέματα που αφορούν την ασφαλή χρήση όχι μόνο των φυτιφαρμάκων αλλά και των γεωργικών μηχανημάτων. Μόνο η ευαισθησία των γεωπόνων και κάποιων εμπλεκόμενων φορέων έχει αποτρέψει τα μεγέθη των αριθμών ατυχημάτων, αν και ως προς την καταγραφή, επιφυλλάσομαι σχετικά με το κατά πόσον έχει γίνει και αν ναι, είναι ντροπή το υπουργείο να μη γνωρίζει από ποιούς τηρούνται τα σχετικά αρχεία για να τα επεξεργαστεί και να κατεθέσει συγκροτημένες και ποσοτικοποιημένες προτάσεις στη διαβούλευση και όχι γενικόλογες θεωρητικές διατυπώσεις. Τελικά καλείται εμάς, τους κατοίκους αγροτικών περιοχών σε διάλογο ή σε επίφαση διαλόγου; Δεν έχετε καν μιλήσει με τις ίδιες τις υπηρεσίες σας
#3 Σχόλιο Από Θεοδωρής Παναγιώτης Στις 28 Δεκέμβριος, 2012 @ 10:39
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΥ
Ένα από σημεία της οδηγίας που αναδεικνύει το βασικό της χαρακτηριστικό την ‘δυναμική’, λόγω των πολλών περιπτώσεων που μπορεί να συναντήσουμε στην πραγματικότητα. Υπάρχει ανάγκη θέσπισης μιας ‘εργαλειοθήκης’ (‘tool box approach’) η οποία θα συμπληρώνεται με πραγματικά σενάρια που κατά περίπτωση ανακύπτουν. Η αναφορά σε ενημέρωση 48 ώρες πριν τον ψεκασμό πιστεύω πως είναι ανεφάρμοστη.
#4 Σχόλιο Από Μάρκος Αλιπράντης Στις 9 Ιανουάριος, 2013 @ 21:33
Την χρονιά που μας πέρασε το 70% των μελισσοσμηνών της Πάρου αφανίστηκε από την χρήση των νεο-νικοτινοειδών φαρμάκων που χρησιμοποιήθηκαν είτε από ιδιώτες είτε από τον Δήμο(2011) αφού χωρίς έλεγχο διατίθεντο στον οποιονδήποτε να τα χρησιμοποιήσει κατά το δοκούν.
Παρ’όλες τις προσπάθειες που έγιναν από μέρους μας σαν Μελισσοκομικός Σύλλογος Πάρου και τις έντονες διαμαρτυρίες μας,την ενημέρωση του κοινού της Πάρου και όχι μόνο με φεϊγ βολάν μεγάλα Πανό κλπ τα αποτελέσματα ήταν τα προαναφερόμενα.Εκτός των μελισσών που όλοι ξέρουμε το πόσο συμβάλουν με την επικονίαση στην γεωργία και κατ’επέκταση στην τοπική οικονομία και στην οικονομία του Κράτους χάθηκαν και ΌΛΟΙ οι άλλοι επικονιαστές.
Υπήρχε οδηγία χρήσης τους στην κατ’ εξαίρεση έγκριση και προϋποθέσεις αλλά κανένας δεν τις τήρησε από πλευράς ιδιωτών αλλά και από το ΥΠΠΑΤ που ενώ η εγκύκλιος έλεγε οτι άν παρατηρηθούν απώλειες ζώων ή μελισσοσμηνών να τους ειδοποιήσουμε για να λάβουν μέτρα μέχρι και την διακοπή της χρήσης των φαρμάκων αλλά ακόμη και αποζημιώσεις στους πληγέντες από τις εταιρίες διακίνησης αυτοί σφήριζαν αδιάφορα.Τους στείλαμε επίσημο έγγραφο του Μπενακίου φυτοπαθολογικού ινστιτούτου και εμείς σαν σύλλογος αλλά και ο άλλος μεγάλος πληγέντας σύλλογος Ανατολικής Αττικής με 7500 χαμένα μελισσοσμήνη αλλά δεν έγινε τίποτα από όλα αυτά.
Απλά όλα αυτά περί διαβουλεύσεων είναι άχρηστα όταν οι ήδη υπάρχοντες νόμοι δεν τηρούνται και από το ΥΠΠΑΤ αλλά και από τους πολίτες που χρησιμοποιούν διασηστημικά φάρμακα.
Πρότασή μας λοιπόν είναι η κατάργηση όλων των νεο-νικοτινοειδών φαρμάκων είτε σε ψεκαστικό υγρό είσε σε επικάληψη σπόρων.
Μάρκος Αλιπράντης
Αντιπρόεδρος Μελισσοκομικού Συλλόγου Πάρου
#5 Σχόλιο Από ΓΕΩΤΕΕ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΚΡΗΤΗΣ Στις 10 Ιανουάριος, 2013 @ 02:17
1. Να προστεθεί στο τμήμα «τρόπος ενημέρωσης» η υποχρέωση για ενημέρωση και των δήμων προκειμένου να αναρτάται ανακοίνωση στα σημεία ανακοινώσεων της τοπικής κοινότητας.
2. Να επιδιώκεται ο συντονισμός μεταξύ των καλλιεργητών ομοειδών, όμορων καλλιεργειών για ταυτόχρονη εφαρμογή φυτοπροστασίας.
3. Η ύπαρξη μετακινούμενου ψεκαστικού νέφους αντιστρατεύεται την δυνατότητα για αναπτυξης Βιολογικής Καλλιέργειας , φυσικών καλλιεργητών σε γειτονικούς αγρούς. Να προστεθεί στο τμήμα «ενημέρωση επαγγελματιών» η υποχρέωση του επαγγελματία χρήστη που ψεκάζει με τουρμπίνες να λαμβάνει και να εκτελεί από την ΔΑΟΚ τις απαραίτητες συστάσεις για την ελαχιστοποίηση των κινδύνων μόλυνσης τυχόν γειτονικών βιολογικών καλλιεργειών.
#6 Σχόλιο Από Φανή Χατζήνα- Βιολόγος, Αναπληρώτρια Ερευνήτρια ΕΛΓΟ ΄ΔΗΜΗΤΡΑ» Στις 10 Ιανουάριος, 2013 @ 10:49
Η ενημέρωση του κοινού είναι σημαντική.
Των άλλων επαγγελματικών επίσης.
Όμως ούτε οι 48 ώρες δεν είναι αρκετές για να μεταφερθούν τα μελισσοσμήνη από μία περιοχή. Ο κάθε επαγγελματίας δεν είναι ανά πάσα στιγμή έτοιμος να ΄καβαλήσει’ το αυτοκίνητο και να μεταφέρει το βιος του. Και γιατί να μεταφερθεί ο μελισσοκόμος?
Ακόμα κι αν γίνει αυτό, ποιος θα τον ειδοποιήσει? Το Κράτος ή οι ιδιώτες που χρησιμοποιούν τα σκευάσματα? Και που θα τα μεταφέρει? Αν είναι σε νησί, δεν υπάρχουν πολλές εναλλακτικές λύσεις?
Μήπως τελικά η ενημέρωση θα πρέπει να πάρει αντίστροφη μορφή? Μήπως θα πρέπει οι ενδιαφερόμενοι να ενημερωθούν πρώτα για την τοξικότητα, για τις εναλλακτικές λύσεις?
#7 Σχόλιο Από Σπύρος Χάσκος Στις 10 Ιανουάριος, 2013 @ 10:56
Τα γενικότερα προβλήματα στην κοινωνία των μελισσών λόγω της εξάπλωσης της χρήσης των νεονικοτινοειδών είναι γνωστά εδώ και χρόνια και δεν χρειάζεται να επιχειρηματολογήσω περισσότερο επ’ αυτού.
Δυστυχώς εδώ και 3 χρόνια βιώνουμε το πρόβλημα από «πρώτο χέρι», σε μια περιοχή μάλιστα η οποία δεν μπορεί να χαρακτηριστεί αγροτική, όπως αυτή της Ανατολικής Αττικής.
Λόγω της εγκεκριμένης (κατά τ’ άλλα) κατ’ εξαίρεση χρήσης των παραπάνω σκευασμάτων στην προσπάθεια καταπολέμησης του κόκκινου σκαθαριού στα φοινικοειδή, η Ανατολική Αττική βιώνει μια άνευ προηγουμένου απώλεια μελισσοσμηνών. Δυστυχώς παρά τις επιβεβαιωμένες με δεκάδες αναλύσεις καταγγελίες μας και τις προφορικές δεσμεύσεις των αρμοδίων για εξαίρεση της Αττικής, για μια ακόμη χρονιά, την τελευταία στιγμή, εν κρυφώ και χωρίς ενημέρωση των φορέων μας, δόθηκε έγκριση για ψεκασμούς.
Η επίσημη έγκριση όχι μόνον επιβαρύνει την ήδη τραγική κατάσταση, αλλά καλύπτει με νομιμότητα και την παράνομη χρήση που ούτως ή άλλως ανθεί λόγω του οικονομικού κέρδους των εμπόρων των σχετικών σκευασμάτων αλλά και δεκάδων άλλων παρανόμως κυκλοφορούντων (στη διάθεσή σας σχετικές καταγγελίες).
Ως Μελισσοκομικός Σύλλογος Ανατολικής Αττικής, ζητούμε την δια παντός απαγόρευση χρήσης μελισσοτοξικών σκευασμάτων στην προστασία των φοινικοειδών, των νεονικοτινοειδών δε ειδικότερα.
Παραθέτω συνδέσμους σχετικούς με το παραπάνω θέμα
[1]
[2]
[3]
Σπύρος Χάσκος
Πρόεδρος Μ.Σ Ανατολικής Αττικής
#8 Σχόλιο Από ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΕΩΠΟΝΩΝ ΠΡΕΒΕΖΑΣ Στις 10 Ιανουάριος, 2013 @ 11:09
Για όποιον γνωρίζει στο ελάχιστο την ανάγκη άμεσης εφαρμογής ΦΠΠ για την αντιμετώπιση ορισμένων επιβλαβών οργανισμών που συνήθως είναι απροσδιόριστη χρονικά και την εξάρτηση της εφαρμογής από τις καιρικές συνθήκες, γίνεται εύκολα κατανοητό ότι η απαίτηση ενημέρωσης 48 ώρες πριν τον ψεκασμό είναι, πρακτικά, ανεφάρμοστη. Η υποχρέωση ενημέρωσης θα πρέπει να είναι δυναμική, ευέλικτη και κατά περίπτωση, στοχεύοντας πάντα στην αποτελεσματικότητα.
#9 Σχόλιο Από Ομοσπονδία Μελισσοκομικών Συλλόγων Ελλάδος Στις 10 Ιανουάριος, 2013 @ 14:19
Όσον αφορά την ενημέρωση πρέπει να επεκταθεί πέρα από την άμεση 48ωρη προειδοποίηση για μετακινούμενο ψεκαστικό νέφος….
Είναι πολύ ουσιαστική η ενημέρωση των γεωργών για τις επιπτώσεις στην υγεία τους από τα χρησιμοποιούμεν ΦΠΠ, για την τυχόν συσσώρευσή τους στο έδαφος και το πόσιμο νερό και τις επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα και στους επικονιαστές. Αυτή η ενημέρωση πρέπει να συνδυαστεί με εκπαίδευση των αγροτών στην ορθή γεωργική πρακτική και με κίνητρα για την εφαρμογή της.
Εξίσου σημαντική είναι η ενημέρωση των πολιτών. Το κάθε σκεύασμα πρέπει να αναφέρει σαφώς και με ευανάγνωστα στοιχεία τοξικότητας, μελισσοτοξικότητας και παραμονής στο έδαφος και το νερό.
Να υποχρεώνονται επίσης οι αγοραστές ΦΦΠ να επιστρέφουν τις χρησιμοποιημένες συσκευασίες στο κατάστημα από το οποίο αγόρασαν το ΦΦΠ σκευασμα και οι πωλητές οι οποίοι, ούτως οι άλλως πρέπει να τηρούν λίστα με το τι πούλησαν, σε ποιον, για ποια καλλιέργεια και με τι οδηγίες χρήσης και αναμονής, να ενημερώνουν τη λίστα και για το ότι παραδόθηκε η συσκευασία για ασφαλή ανακύκλωση.
Ωστόσο δεν πρέπει να στηριχθούμε στην ενημέρωση και το φιλότιμο του καθενός αλλά να απαγορευθεί άμεσα η χρήση των πλέον επικίνδυνων προϊόντων για την ανθρώπινη υγεία και το οικοσύστημα και ιδιαίτερα για τη μέλισσα που είναι ο θεμέλιος λίθος του οικοσυστήματος, αρχής γενομένης με τα νεονικοτινοειδή. Υπάρχουν πολύ λιγότερο τοξικά ΦΦΠ, εξίσου αποτελεσματικά.
#10 Σχόλιο Από WWF Ελλάς Στις 10 Ιανουάριος, 2013 @ 14:45
Να τηρούνται οι προβλεπόμενες θεσμικά αποστάσεις από τα όρια των Προστατευόμενων Περιοχών με τις γειτνιάζουσες περιοχές, που μπορεί να παρουσιαστεί μετακινούμενο ψεκαστικό νέφος.