Αρχική Εκσυγχρονισμός νομικού πλαισίου οργάνωσης και λειτουργίας της «Ελληνικής Ραδιοφωνίας Τηλεόρασης Ανώνυμης Εταιρείας (Ε.Ρ.Τ. Α.Ε.)» και ενίσχυση του δημόσιου χαρακτήρα τηςΜΕΡΟΣ Α’ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΑ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ – ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΣΤΟΝ Ν. 4173/2013   ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’ ΣΚΟΠΟΣ – ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ   Άρθρο 1 ΣκοπόςΣχόλιο του χρήστη ΠΟΕΣΥ | 1 Οκτωβρίου 2025, 18:41
  • Σχόλιο του χρήστη 'ΠΟΕΣΥ' | 1 Οκτωβρίου 2025, 18:41

    ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΝΩΣΕΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ ΕΝΩΣΙΣ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΩΝ ΑΘΗΝΩΝ ΕΝΩΣΗ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ - ΘΡΑΚΗΣ ΕΝΩΣΗ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΩΝ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ – ΗΠΕΙΡΟΥ – ΝΗΣΩΝ ΕΝΩΣΗ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΩΝ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ-ΣΤ. ΕΛΛΑΔΑΣ & ΕΥΒΟΙΑΣ ΕΝΩΣΗ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΤΥΠΟΥ Ι. Γενικές παρατηρήσεις. Το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο περιλαμβάνει μία σειρά ρυθμίσεων για την Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση, ενώ περιέχει ρυθμίσεις για την εφαρμογή του Κανονισμού ΕΕ 2024/1083 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την θέσπιση κοινού πλαισίου για τις υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης στην εσωτερική αγορά και την τροποποίηση της οδηγίας 2010/13/ΕΕ (EuropeanFreedomACT). Εισαγωγικά, πρέπει να γίνει αναφορά στο Κανονισμό για την Ελευθερία των Μέσων Ενημέρωσης, ο οποίος θεσπίστηκε στις 11 Απριλίου 2024 από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η σημασία του εν λόγω Κανονισμού συνίσταται, στο γεγονός, ότι αναγνωρίζει ευθέως την αξία της Ελευθερίας των Μέσων Ενημέρωσης ως πυλώνα της Δημοκρατίας και του Κράτους Δικαίου (σκ. 2 του Προοιμίου) και περιέχει σειρά ρυθμίσεων για την διασφάλιση της συντακτικής ελευθερίας των δημοσιογράφων αλλά και την δημοκρατική και διαφανή λειτουργία των Μέσων Ενημέρωσης. Ο εν λόγω Κανονισμός περιέχει γενικές ρυθμίσεις, τα δε Κράτη Μέλη δύνανται στο πλαίσιο αυτών να εξειδικεύσουν και να προσαρμόσουν την εφαρμογή του Κανονισμού στην εθνική έννομη τάξη. Στο πλαίσιο αυτό, το προτεινόμενο νομοσχέδιο εξειδικεύει τις ρυθμίσεις του Κανονισμού, αν και η χρήση αόριστων νομικών εννοιών σε ορισμένα ζητήματα, όπως είναι η συντακτική ελευθερία καταλείπει περιθώρια διαφορετικών ερμηνειών. Είναι απολύτως αληθές, ότι σύμφυτη με την έννοια της ελευθερίας σε οποιονδήποτε τομέα είναι η αποφυγή περιοριστικών κρατικών ρυθμίσεων, πλην όμως, δεν μπορεί να παραβλεφθεί το γεγονός, ότι οι δημοσιογράφοι, που απασχολούνται σε παρόχους υπηρεσιών Μέσων Ενημέρωσης τελούν σε σχέση εξάρτησης προς τον εργοδότη τους, σχέση, η οποία δύναται να θέσει σε κίνδυνο την αναγνωριζόμενη από το παρόν νομοσχέδιο αλλά και τον Κανονισμό συντακτική τους ελευθερία. Άποψη μας, συνεπώς, είναι να αποσαφηνιστούν οι κανόνες, που θα διασφαλίζουν την ελευθερία των δημοσιογράφων να ασκούν το λειτούργημα τους, χωρίς να υφίστανται πιέσεις ή διώξεις όχι μόνο από κρατικούς ή ιδιωτικούς φορείς αλλά και έναντι των ιδίων των παρόχων, στους οποίους αυτοί απασχολούνται. Το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο κινείται κατ’ αρχήν στην ορθή κατεύθυνση, καθώς αφενός εξειδικεύει τις προβλέψεις του Κανονισμού για την Ελευθερία των Μέσων Ενημέρωσης ενώ γίνεται ιδιαίτερη αναφορά και μνεία στην Συντακτική Ελευθερία, η οποία αποτελεί σημαντικό στοιχείο για την Δημοκρατία και την ελευθερία λόγου. Επιπρόσθετα, με το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο, προβλέπεται ως όργανο αυτορρύθμισης η δημιουργία του Συμβουλίου Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης ενώ εισάγονται ρυθμίσεις για το Παρατηρητήριο Slapps της ΠΟΕΣΥ, ο ρόλος του οποίου ενισχύεται και αναγνωρίζεται ευθέως. ΙΙ. Επί των επιμέρους άρθρων του Νομοσχεδίου. Άρθρο 3 Εκσυχρονισμός νομικού πλαισίου της ΕΡΤ ΑΕ- Αντικατάσταση παρ. 3 άρθρου 1 του ν. 4173/2013 Στο άρθρο 1 του ν.4173/2013 προτείνουμε να προστεθεί με αριθμό (5) η εξής παράγραφος για τη διασφάλιση της αυτοτέλειας της ΕΡΤ3 : «5. Ειδικά η Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση 3 (ΕΡΤ3), με έδρα τη Θεσσαλονίκη, λειτουργεί στο πλαίσιο της ΕΡΤ Α.Ε. με διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια και με σκοπό την παραγωγή και μετάδοση προγραμμάτων μέσω τηλεοπτικού και ραδιοφωνικών σταθμών, καθώς επίσης του διαδικτύου και Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης. Τα θέματα οργάνωσης, διοίκησης και λειτουργίας της Ελληνικής Ραδιοφωνίας Τηλεόρασης 3 καθορίζονται με Υπουργική Απόφαση, μετά από πρόταση του Δ.Σ. της ΕΡΤ Α.Ε». Άρθρο 15 παρ. 7 Κίνητρο απόδοσης Σταθερή θέση των Ενώσεων Συντακτών της χώρας είναι οι πάγιες και διαρκείς ανάγκες της ΕΡΤ σε δημοσιογράφους και λοιπές κατηγορίες προσωπικού να καλύπτονται με συμβάσεις εξαρτημένης εργασίας αορίστου χρόνου ώστε οι εργαζόμενοι να απασχολούνται με σταθερές και ισότιμες σχέσεις εργασίας. Δυστυχώς σήμερα το ισοζύγιο μεταξύ αποχωρήσεων και προσλήψεων είναι συντριπτικό. Πάνω από 500 αποχωρήσεις τα τελευταία δέκα χρόνια και μηδενικές προσλήψεις αορίστου χρόνου, ιδιαίτερα για δημοσιογράφους. Ειδικότερα στον τομέα της ενημέρωσης απασχολούνται εκατοντάδες δημοσιογράφοι με συμβάσεις έργου, ενώ συνολικά στην ΕΡΤ απασχολούνται πάνω από 750 εργαζόμενοι, κάθε ειδικότητας, προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες. Οι αριθμοί καταδεικνύουν την αναγκαιότητα πρόσληψης προσωπικού αορίστου χρόνου στην ΕΡΤ, μέσω έγκρισης επαρκών θέσεων στον ετήσιο προγραμματισμό θέσεων ανθρωπίνου δυναμικού της δημόσιας διοίκησης και προκήρυξής τους με διαφανή κριτήρια και διαδικασίες από την ΕΡΤ. Mόνον έτσι θα σταματήσει η ομηρεία εκατοντάδων εργαζομένων και θα καλυφθούν οι ανάγκες της ΕΡΤ μακροπρόθεσμα και με ισοτιμία ως προς το εργασιακό καθεστώς των εργαζομένων της. Άρθρο 30 Διασφάλιση Συντακτικής Ανεξαρτησίας Το επίμαχο νομοσχέδιο, επικαλείται, ότι θεσπίζει κανόνες για την εφαρμογή του Κανονισμού, ο οποίος ούτως ή άλλως εκ της φύσεως του τυγχάνει αμέσου εφαρμογής σε όλα τα Κράτη Μέλη. Ωστόσο, οι κανόνες, που περιέχει το προτεινόμενο νομοσχέδιο, δεν είναι αρκούντως σαφείς και ορισμένοι, με αποτέλεσμα να μην διασφαλίζουν την αναγκαία προστασία της συντακτικής ελευθερίας των δημοσιογράφων. Η διατύπωση του άρθρου 30 είναι εξαιρετικά γενικόλογη και μολονότι θεσπίζει την υποχρέωση των παρόχων υπηρεσιών Μέσων Ενημέρωσης να διασφαλίσουν την συντακτική ελευθερία, εν συνεχεία αρκείται στην παρ. 2 να αναφερθεί με τρόπο γενικό και πάλι στα μέτρα, που πρέπει να ληφθούν. Ουδεμία συγκεκριμένη διαδικασία καθορίζεται, ουδένα πλαίσιο διασφάλισης της εν λόγω διαδικασίας και των οργάνων, που καλούνται να επιληφθούν σε περιπτώσεις παραβιάσεως προβλέπεται, με αποτέλεσμα η εν λόγω ρύθμιση, να κινδυνεύει να παραμείνει ευχολόγιο. Σε ένα πεδίο τόσο σημαντικό, όπως η συντακτική ελευθερία δεν μπορεί να επαφίεται στην διάθεση του παρόχου Μέσων Ενημέρωσης, ενώ καμία ουσιαστική διασφάλιση δεν μπορεί να υπάρξει, εάν δεν προβλεφθούν συγκεκριμένοι μηχανισμοί προστασίας των δημοσιογράφων κατά την άσκηση του λειτουργήματος τους. Για την συγκεκριμενοποίηση των μέτρων, φρονούμε, ότι πρέπει να προβλεφθεί η υποχρέωση των παρόχων υπηρεσιών Μέσων Ενημέρωσης να θεσπίζουν Εσωτερικό Κανονισμό, δυνάμει του οποίου θα προβλέπονται οι διαδικασίες, τα μέσα και τα όργανα για την επίλυση θεμάτων, που άπτονται της συντακτικής ελευθερίας και τον τρόπο διασφάλισης αυτής, σύμφωνα με όσα προβλέπονται στην παρ. 2 του άρθρου 30 του προτεινόμενου νομοσχεδίου. Επιπροσθέτως, επιβάλλεται κατά την άποψη μας να προβλεφθεί προθεσμία εντός της οποίας, οι πάροχοι θα προβούν στην σύνταξη των εν λόγω Κανονισμών, όπως προβλέπεται σε άλλες περιπτώσεις Εσωτερικών Κανονισμών (πχ για την Βία και την Παρενόχληση στην εργασία) ενώ τα όργανα, που θα καλούνται να επιληφθούν των θεμάτων αυτών, πρέπει να διασφαλίζουν κατά το δυνατόν ότι θα εκφράζεται αμερόληπτη κρίση. Πρέπει, ομοίως, να επισημανθεί ότι οι στρατηγικές αγωγές, που σκοπό έχουν να φιμώσουν τους δημοσιογράφους (Slapps) αποτελούν έναν ακόμα κίνδυνο στην συντακτική ελευθερία των δημοσιογράφων, καθώς αυτοί συχνά καλούνται να αναλάβουν τον κίνδυνο μίας στρατηγικής αγωγής σε βάρος τους. Κατά την άποψή μας, επιβάλλεται να προβλεφθούν οι στρατηγικές αγωγές ως ένας σημαντικός κίνδυνος για τη συντακτική ελευθερία των δημοσιογράφων και να προβλεφθούν, ομοίως, μέτρα για την αποτροπή και την αντιμετώπισή τους. Σε αυτή την κατεύθυνση αναμένουμε να υλοποιηθούν το συντομότερο οι δεσμεύσεις που έχουμε λάβει για την προώθηση σχετικής νομοθεσίας για την ενσωμάτωση της αντι-slapps ευρωπαϊκής Οδηγίας με διευρυμένο πεδίο εφαρμογής τις υποθέσεις εντός συνόρων. Περαιτέρω, στην παρ. 3 του ιδίου άρθρου προβλέπεται, ότι τα μέτρα της παρ. 1 «β) δεν θίγουν την εδραιωμένη συντακτική γραμμή του οικείου παρόχουυπηρεσιών μέσων ενημέρωσης, καθώς και το δικαίωμα των ιδιοκτητών των ιδιωτικών παρόχων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης να θέτουν στρατηγικούς ή γενικούς στόχους ή να προωθούν την ανάπτυξη και την οικονομική βιωσιμότητα των επιχειρήσεών τους». Η πρόβλεψη αυτή, είναι ομοίως εξαιρετικά γενική και καταλείπει μεγάλο βαθμό ελευθερίας στον πάροχο υπηρεσιών Μέσων Ενημέρωσης, να παρεμβαίνει στην συντακτική ελευθερία των δημοσιογράφων. Προτείνεται στην φράση «δεν θίγουν την εδραιωμένη συντακτική γραμμή του παρόχου υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης», να προστεθεί η φράση «λαμβανομένης υπόψη της δημοσιογραφικής δεοντολογίας». Άρθρο 42 Ελληνικό Συμβούλιο Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης Ο θεσμός των Συμβουλίων Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, αποτελεί έναν σημαντικό θεσμό αυτορρύθμισης των Μέσων Ενημέρωσης, που μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στην διαμόρφωση ενός νέου τοπίου σε πληθώρα ζητημάτων, όπως η προστασία του δημοσίου διαλόγου, η προστασία της πολυφωνίας και της συντακτικής ανεξαρτησίας, η ελευθερία του Τύπου και των Μέσων Ενημέρωσης. Κατ’ αρχάς, πρέπει να επισημανθεί, ότι η συμπερίληψη θεμάτων στο πεδίο λειτουργίας του Συμβουλίου, όπως οι στρατηγικές αγωγές νοθεύει το πραγματικό περιεχόμενο της λειτουργίας του και κινδυνεύει να θέσει το ζήτημα αυτό, σε μία διαφορετική βάση από αυτή, που επεδίωκε ο κοινοτικός νομοθέτης, καθιερώνοντας την σχετική Οδηγία. Προτείνεται συνεπώς, η απαλοιφή του θέματος των στρατηγικών αγωγών από το πεδίο αρμοδιοτήτων του Συμβουλίου. Θεωρούμε ότι για την διασφάλιση του ρόλου του Συμβουλίου και της αποστολής του να προβλεφθεί, ότι μόνο ένα Συμβούλιο μπορεί να συσταθεί καθώς η απουσία αυτής της πρόβλεψης εξ αρχής ναρκοθετεί την αξιοπιστία του εν λόγω φορέα, που τόσο σημαντικό ρόλο μπορεί να επιτελέσει για τον χώρο των Μέσων Ενημέρωσης στην χώρα μας, όπως και σε δεκάδες άλλες χώρες στην Ευρώπη. Άρθρο 44 Εθνική Στρατηγική για την Παιδεία στα Μέσα Με το επίμαχο άρθρο καθιερώνεται Εθνική Στρατηγική για την Παιδεία στα Μέσα. Δεδομένου του σημαντικού ρόλου, που δύνανται να διαδραματίσουν οι δημοσιογραφικές οργανώσεις στην διαμόρφωση μίας τέτοιας στρατηγικής, προτείνονται δύο παρεμβάσεις στο υπό διαβούλευση νομοσχέδιο. α) Να διευκρινιστεί στην παρ. 6 του άρθρου 44, η λέξη «δημοσιογραφικούς» και η παράγραφος να διατυπωθεί ως εξής: «6. Για την υποστήριξη της κατάρτισης της ετήσιας έκθεσης συστήνεται Γνωμοδοτική Επιτροπή για την Παιδεία στα Μέσα, η οποία απαρτίζεται από εμπειρογνώμονες, εκπροσώπους ανεξάρτητων αρχών, μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας, εκπροσώπους μη Κυβερνητικών οργανώσεων, εκπροσώπους της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ενώσεων Συντακτών (ΠΟΕΣΥ) και των Ενώσεων Συντακτών μελών της που αναπτύσσουν συναφείς δραστηριότητες, καθώς και διεθνείς φορείς». β) στην παρ. 7 προτείνεται να υπάρξει σαφής αναφορά στην παρ. ζ πέραν των λοιπών θεσμικών εταίρων και της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ενώσεων Συντακτών και των Ενώσεων Συντακτών μελών της καθώς και φορέων, που λειτουργούν υπό την εποπτεία αυτών, κατά τρόπο, ώστε να μην υπάρχει καμία αμφιβολία, ότι η Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας δύναται να συνάψει μνημόνια συνεργασίας και με τους φορείς αυτούς για την προώθηση της στρατηγικής για την Παιδεία στα Μέσα Ενημέρωσης.