• Σχόλιο του χρήστη 'ΑΝΤΩΝΗΣ ΤΖΑΝΑΚΑΚΗΣ' | 3 Δεκεμβρίου 2009, 19:12

    Χαιρετίζω την πρωτοβουλία για διάλογο .Πεποίθησή μου είναι ότι κάτι πρέπει να αλλάξει, δεδομένου ότι η εκπαίδευση δεν διοικείται, απλά κινείται λόγω αδράνειας. Στελέχη εναλλάσσονται ,ανάλογα με τις προτιμήσεις της κεντρικής διοίκησης, πολιτικών προσώπων της κάθε περιοχής ,συνδικαλιστών(σημαντικός και καθοριστικός ο ρόλος τους) κλπ. Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η Εκπαίδευση χρειάζεται σοβαρά και εμπνευσμένα στελέχη που να αποτελούν πρότυπα ηθικής στάσης,εργατικότητας και αξιοπρέπειας.Οι εκπαιδευτικοί αλλά και οι μαθητές μας «δεν κάνουν επιλογή τύραννων, αρνούνται την τυραννία» για να θυμηθώ το Γέρο της Δημοκρατίας. Αντί άλλου σχολίου ή πρότασης ,θα ήθελα να παραθέσω ένα απόσπασμα από εργασία μου ,στα πλαίσια μεταπτυχιακού μου στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο, στη Θεματική ενότητα Διοίκηση της Εκπαίδευσης. Ο ρόλος του διευθυντή. Οι προκλήσεις του 21ου αιώνα απαιτούν ένα σχολείο ευέλικτο, ικανό να προσαρμόζεται ανταγωνιστικά στις αλλαγές και να αντιμετωπίζει δημιουργικά την καινούρια γνώση στο πλαίσιο της κοινωνάς της πληροφορίας. Ο ρόλος του διευθυντή στην επίτευξη των παραπάνω στόχων καθίσταται σημαντικός. Η ανάπτυξη της δημιουργικότητας, η ανάληψη πρωτοβουλιών και η αποτελεσματική συμμετοχή όλων στην επίτευξη ενός αποδοτικού σχολείου, ,συνθέτουν τις απαιτήσεις από τη θέση του διευθυντή. Δημιουργείται λοιπόν το ερώτημα, αν και σε ποιο βαθμό έχει την ικανότητα να αντιμετωπίσει τις σύνθετες και ποικίλες ανάγκες του σχολείου και να ξεπεράσει τον παραδοσιακό γραφειοκρατικό ρόλο του «διορισμένου» προϊσταμένου του σχολείου, που προσπαθεί να συμπεριφέρεται σύμφωνα με τις προσδοκίες των ιεραρχικά ανώτερών του στην εκπαιδευτική βαθμίδα. Αρμοδιότητες Τα καθήκοντα και οι αρμοδιότητες του διευθυντή που προβλέπονται ,κυρίως, από την Αριθ.Φ.353.1./324/105657/Δ1/16-10-2002 Υ.Α σε συνδυασμό με την 6492/11-1-1983Υ.Α μπορούν να χωρισθούν σε τρείς βασικές κατηγορίες. Η πρώτη έχει σχέση με τις γραφειοκρατικές υποθέσεις του σχολείου ( αλληλογραφία, μισθοδοσία προσωπικού, μεταφορά μαθητών κ.ά.) , η δεύτερη με τη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού, έτσι ώστε να διαμορφώνεται το κατάλληλο εργασιακό και παιδαγωγικό κλίμα ,η τρίτη συνδέεται με την διοίκηση του σχολείου και την εκπροσώπησή του «σε όλες τις προς τρίτους σχέσεις του» . Επιπλέον, απαιτείται παιδαγωγική κατάρτιση για να δημιουργεί το κατάλληλο παιδαγωγικό κλίμα και να εμπνέει τους εκπαιδευτικούς στην άσκηση των καθηκόντων τους. Είναι, ωστόσο, επαρκής η παιδαγωγική κατάρτισή του για την επίλυση ανάλογων προβλημάτων στο σχολείο; Για παράδειγμα, πόσο επαρκής μπορεί να νιώσει ο διευθυντής, όταν αντιμετωπίζει προβλήματα πειθαρχίας, όπου καλείται να παίξει το ρόλο του ειδικού, του παιδαγωγού και του εκπαιδευτικού με νομοθετικές και δικαστικές εξουσίες. Έχει ,έστω και στοιχειώδη, Διοικητική Εμπειρία, γνώσεις Διοίκησης, διαχείρισης κρίσεων και προσωπικού; Επιλέγονται οι ,κατά τεκμήριο ,καταλληλότεροι και ικανότεροι; Κριτήρια επιλογής-Σχόλια Τα κριτήρια επιλογής(νόμος 3467/21 Ιουνίου 2006)κατά κατηγορία στελεχών της εκπαίδευσης, η αριθμητική αποτίμηση των αξιολογικών κριτηρίων και των επιμέρους στοιχείων κατά κατηγορία κριτηρίων έχουν ως εξής: Γ) Διευθυντές Σχολικών Μονάδων1)Υπηρεσιακή Κατάσταση εμπειρία 22 μονάδες κατ’ ανώτατο όριο2)Επιστημονική παιδαγωγική συγκρότηση:14 μονάδες κατ’ ανώτατο όριο 3)Προσωπικότητα -γενική συγκρότηση :20 αξιολογικές μονάδες4)Αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου όπως αυτό συνάγεται από τις αξιολογικές εκθέσεις του υποψηφίου:44 αξιολογικές μονάδες Αξίζει να σημειωθεί ότι:  Το τέταρτο κριτήριο είναι ανενεργό, δεδομένου ότι ουδέποτε έγινε αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου.  Η άσκηση καθηκόντων διευθυντή σχολικής μονάδος αποτιμάται σε 0,5 μονάδες ανά έτος και μέχρι1.Η άσκηση καθηκόντων υποδιευθυντή σχολικής μονάδος αποτιμάται σε 0,25 μονάδες ανά έτος και μέχρι 0.5.  Σε περίπτωση που ο υποψήφιος έχει ασκήσει καθήκοντα διευθυντή και υποδιευθυντή σχολικής μονάδος, οι αξιολογικές μονάδες δεν αθροίζονται, αλλά λαμβάνονται υπόψη μόνο οι μονάδες που είναι περισσότερες.  Στα κριτήρια επιστημονικής-παιδαγωγικής συγκρότησης αποτιμώνται με υψηλή μοριοδότηση , το διδακτορικό δίπλωμα, ο μεταπτυχιακός τίτλος, το δεύτερο πτυχίο ΑΕΙ, πλην όμως δεν αποτιμώνται ανάλογα με τις απαιτήσεις του διοικητικού έργου που πρόκειται να επιτελέσει, με συνέπεια να μη βοηθούν στην επιλογή των ικανότερων υποψηφίων διευθυντικών στελεχών ( Σαΐτης Χ., 2002: 59). Από τις ενδοϋπηρεσιακές επιμορφώσεις, η επιμόρφωση Σ.Ε.Λ.Μ.Ε αποτιμάται σε 1 μονάδα,η εξάμηνη σε 0,5 μονάδες, η τρίμηνη σε 0,25 μονάδες, η πιστοποιημένη επιμόρφωση στις νέες τεχνολογίες σε 0,25. Δεν αποτιμώνται, καμιά άλλη επιμόρφωση ή εξειδίκευση που υλοποιούνται από το Π.Ι, το K.E.E,τα Πανεπιστήμια, συμμετοχή και υλοποίηση Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων(in service training,CEDEFOP,ARION,COMENIUS) με αυστηρά κριτήρια συμμετοχής και χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΥΠΕΠΘ. Όσον αφορά τα κριτήρια επιλογής και την κρίση των υπηρεσιακών συμβουλίων υπογραμμίζουμε την υπεργενικευμένη νομοθετική βάση, το θολό υποκειμενισμό, την έλλειψη ομοιογενών συγκρίσιμων και αυξημένης αξιοπιστίας στοιχείων. Τα υπηρεσιακά συμβούλια υλοποιούν το έργο τους αυτοσχεδιάζοντας ( Σταματάκης Μ., 1990). Εκφράζεται αμφιβολία για το πώς είναι δυνατόν τα προσόντα ενός υποψηφίου διευθυντή να γίνονται αντιληπτά μέσα από μια απλή διαδικασία συνέντευξης ( Γεωργογιάννης Π.,2005: 49). Ο τρόπος διεξαγωγής της συνέντευξης επιβάλλεται να είναι αντικειμενικός, διαφανής και αδιάβλητος. Ειδικότερα, θα πρέπει να καθορίζονται νόμιμα κριτήρια συγκριτικής και εξατομικευμένης αξιολόγησης και αποτίμησης του υποψηφίου και θα πρέπει να προβλέπεται τήρηση πρακτικών, στα οποία θα καταγράφονται οι ερωτήσεις, οι απαντήσεις και γενικά τα τεκταινόμενα κατά τη διαδικασία της συνέντευξης ( Λώλη Ε., 2005: 124-127, Γεωργογιάννης Π., 2005: 71). Σε όλα τα νομοθετικά πλαίσια απουσιάζει η τεχνική περιγραφή της θέσης εργασίας των διευθυντών με αποτέλεσμα να περιορίζονται οι δυνατότητες προσδιορισμού και αξιολόγησης των θέσεων και των προσόντων που απαιτούνται για την πλήρωσή τους. ( Σαΐτης Χ., 2002 : 59-60). Εύστοχα επισημαίνεται ότι όταν η στελέχωση των διευθυντικών θέσεων του εκπαιδευτικού συστήματος δε στηρίζεται στην ανταγωνιστικότητα, σε όρους γνώσεων και ικανοτήτων αλλά σε άλλου είδους επιλογή, τότε είναι εύλογο να συμπεράνουμε ότι η παραγωγικότητα του συστήματος αυτού δεν μπορεί να φθάσει σε επιθυμητό όριο ( Σαΐτης Χ., 2002: 50). Διευθυντές, με στημένη συνέντευξη Η κομματική περγαμηνή του υποψηφίου υπερτερεί των ουσιαστικών προσόντων «Στη διαδικασία επιλογής διευθυντών για τα ελληνικά δημοτικά, γυμνάσια και λύκεια, η συνέντευξη έγινε, για μία ακόμη φορά στο ελληνικό Δημόσιο, το μέσο για να προαχθούν οι «ημέτεροι» έναντι των «ουδέτερων» που ελπίζουν στην αξιοκρατική επιλογή. Μάλιστα, όπως φαίνεται, οι ενδιαφερόμενοι διασφάλισαν «ομερτά» μεταξύ των ισχυρών. Ασφαλείς πληροφορίες της «Κ» αναφέρουν ότι οι συνδικαλιστές εκπαιδευτικοί των δύο μεγαλύτερων παρατάξεων του κλάδου, της ΔΑΚΕ (Ν.Δ.) και της ΠΑΣΚ (ΠΑΣΟΚ),αλλά και του ΣΥΡΙΖΑ, όπως στην Ανατολική Αττική(δική μου επισήμανση), είχαν αγαστή συνεργασία μεταξύ τους, αλλά κυρίως με τους προέδρους και τα λοιπά μέλη των ΠΥΣΔΕ, ώστε να πριμοδοτηθούν κατά τη διάρκεια της συνέντευξης οι ευνοούμενοι υποψήφιοι της κάθε πλευράς και της Διοίκησης, χωρίς να υπάρξει κατόπιν γκρίνια. Είναι ενδεικτικό, ότι με βάση τα στοιχεία που διαθέτει η «Κ», η συντριπτική πλειονότητα των αιρετών εκπροσώπων των συνδικαλιστών στα υπηρεσιακά συμβούλια που ήταν υποψήφιοι για θέσεις διευθυντών βαθμολογήθηκαν στη συνέντευξη με άριστα (20). Τι απαντά σε όλα αυτά το υπουργείο Παιδείας; Tι είδους διευθυντή θέλουμε; Διεκπεραιωτικό, πειθήνιο εκτελεστικό όργανο με μόνο στόχο την επανεκλογή του ή μήπως έναν δυναμικό διευθυντή, που να εμπνέει, να βάζει στόχους, να προστατεύει, να αξιολογεί; Πρόσφατη έρευνα του Κέντρου Εκπαιδευτικής Ερευνας (ΚΕΕ) κατέδειξε ότι οι περισσότεροι διευθυντές των σχολείων μετατρέπονται σε γρανάζια του γραφειοκρατικού συστήματος και δεν έχουν ουσιαστικό διοικητικό ή παιδαγωγικό έργο» ( Απόστολος Λακασάς , εφημερίδα Καθημερινή 11 Νοεμβρίου 2007) .