• Σχόλιο του χρήστη 'Διονύσης Ρηγόπουλος' | 13 Ιουλίου 2016, 12:14

    ΨΗΦΙΑΚΟ ΟΡΓΑΝΟΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ: ΑΣ ΤΟ ΚΑΝΟΥΜΕ ΣΩΣΤΑ! Σε χωριστή ανάρτηση σ’ αυτή τη διαβούλευση, εξέθεσα αναλυτικότερα γιατί το Ψηφιακό Οργανόγραμμα του Δημοσίου είναι πολύτιμο για όλους μας. Έπρεπε να έχει δημιουργηθεί από χρόνια, ως θεμελιώδης αποτύπωση του Δημοσίου και ως εργαλείο συνολικής αξιοκρατικής διαχείρισης των πόρων του. Η πλήρης, ανοικτή και διαχρονική δομική αποτύπωσή του, είναι χρήσιμη και ως «κρεμάστρα» για να νοικοκυρευτούν πάμπολλα ψηφιακά δεδομένα: Στοχοθεσία, αξιολόγηση, στοιχεία εξοπλισμού, κέντρα κόστους, επιχειρησιακή ικανότητα μονάδων, παραγωγικότητα, είναι λίγα απ’ αυτά. Συνδυάζοντας αυτά τα δεδομένα, μπορεί κανείς να εντοπίζει προβλήματα δομών, προσωπικού ή εξοπλισμού, που αχρηστεύουν ολόκληρους τομείς. Μπορεί ακόμα να παρακολουθεί και να βοηθάει να βελτιώνονται, πρακτικά και μετρήσιμα, πολλές λειτουργίες του Κράτους μας. Τεχνικά το θέμα είναι απλό. Θεωρώντας την έλλειψη του ψηφιακού οργανογράμματος τεράστια παράλειψη, που επειγόντως πρέπει και εύκολα μπορεί να αποκατασταθεί, πρότεινα τη δημιουργία του στη διαβούλευση του νομοσχεδίου του Υπουργείου Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης για «Διαφάνεια, Αξιοκρατία και Αποτελεσματικότητα της Δημόσιας Διοίκησης», σε ένα άρθρο με 9 παραγράφους (http://www.opengov.gr/ypes/?p=3194, σχόλια στο άρθρο 01, 10 Δεκεμβρίου 2015). Στο παρόν άρθρο με τίτλο «Ψηφιακό Οργανόγραμμα της Δημόσιας Διοίκησης», υιοθετήθηκαν, κατά το μεγαλύτερο μέρος τους, οι τρεις πρώτες παράγραφοι εκείνης της πρότασης. Ωστόσο, στο παρόν νομοσχέδιο, ορίζεται ως «Ψηφιακό Οργανόγραμμα», όχι η συστηματική καταγραφή όλων των καταστάσεων και μεταβολών του, σε λεπτομερή, αδιάβλητη και κατάλληλη για πλείστες εφαρμογές βάση δεδομένων, αλλά μερικές ελλιπείς στιγμιαίες αποτυπώσεις του Δημοσίου. Εξυπηρετεί αποκλειστικά την κινητικότητα, όπου οι υπάλληλοι αναζητούν τις κατάλληλες γι’ αυτούς διαθέσιμες θέσεις. Πριν από λίγα χρόνια, που επιβλήθηκε «κινητικότητα» χωρίς να έχουν καταγραφεί και να φαίνονται οι κενές θέσεις του Δημοσίου, δημιουργήθηκαν προβλήματα επειδή αποπέμφθηκαν υπάλληλοι με πολύτιμες γνώσεις και εμπειρία, ενώ διατηρήθηκαν άλλοι με λιγότερες δυνατότητες. Συνεπώς, για την κινητικότητα, το «οργανόγραμμα» του τωρινού νομοσχεδίου είναι πρόοδος. Είναι όμως ανεπαρκές για βασικές διαδικασίες συνολικής οργάνωσης και βελτίωσης του Κράτους, δηλαδή, για το πρωταρχικό μέλημα. Επιπλέον, όταν ονομάζεται «Ψηφιακό Οργανόγραμμα» ένα υπολογιστικό βοήθημα περιορισμένου σκοπού για την εξεύρεση κενών θέσεων στο Δημόσιο, δημιουργείται εσφαλμένα η εντύπωση ότι το σωστό ψηφιακό οργανόγραμμα είναι υπό κατασκευήν, και, συνεπώς, κάθε προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση κινδυνεύει να ανακοπεί. . Το οργανόγραμμα, όπως ορίζεται στο παρόν νομοσχέδιο, έχει τα εξής προβλήματα, που εύκολα μπορεί να θεραπευθούν, ώστε να αποκτήσει την απαιτούμενη γενικότερη και θεμελιώδη λειτουργικότητα: Πρώτον, δεν είναι πλήρες. «Αποτυπώνεται» μόνον «η διάρθρωση και η στελέχωση όλων των φορέων του Δημοσίου, όπως αυτοί περιγράφονται στην παράγραφο 1 του άρθρου 3». Οι παράγραφοι 6 και 7 του άρθρου 3 αναφέρουν μερικούς (προνομιούχους;) που μένουν εκτός ψηφιακού οργανογράμματος. Δεύτερον, δεν ορίζεται ρητά ως ελεύθερα προσβάσιμο στο διαδίκτυο (υπαγόμενο στις αρχές των ανοικτών δεδομένων και στους περιορισμούς από λόγους εθνικής ασφάλειας). Τρίτον, δεν τηρεί ιστορικό. Όμως, μια μάστιγα του Δημοσίου είναι οι ευνοιοκρατικές επιλογές, τόσο στη διαμόρφωση δομών όσο και στις τοποθετήσεις ατόμων. Μόνον όταν τηρείται ψηφιακά το ιστορικό όλων ανεξαιρέτως των μεταβολών του οργανογράμματος (όπως προέβλεπε η παράγραφος 7 της πρότασής μου) αυτές παραμένουν εμφανείς και γίνεται εφικτό να μελετώνται οποτεδήποτε και τεκμηριωμένα. Τέταρτον, δεν διασφαλίζει το υποχρεωτικό των καταχωρίσεων. Το «αμελλητί», που διατηρήθηκε στο παρόν νομοσχέδιο, έχει αποδειχθεί ανίσχυρο στην πράξη. Γι’ αυτό, συμπληρωματικά προτεινόταν οι καταχωρίσεις στο οργανόγραμμα να αποδεικνύονται με Κωδικό Διαδικτυακής Ανάρτησης, να αποτελούν προϋπόθεση ισχύος οποιασδήποτε μεταβολής –όπως γίνεται στη «Διαύγεια»– και να προβλέπονται κυρώσεις για καταχώριση αναληθών η παραποιημένων στοιχείων (παράγραφοι 6 και 8). Τέλος, είναι βασική αρχή αξιοπιστίας ενός συστήματος, κάθε πληροφορία να τηρείται σε ένα σημείο και να μην επαναλαμβάνεται σε ανεξάρτητες καταχωρίσεις, ώστε να μη προκύπτουν ασυμφωνίες κατά τις ενημερώσεις. Γι’ αυτό προτεινόταν, το ψηφιακό οργανόγραμμα να αποτελεί το (μοναδικό) αποθετήριο, από το οποίο θα αντλούνται τα Οργανογράμματα όλων των Φορέων και Υπηρεσιών, που ο ν. 3861/2010 ορίζει να αναρτώνται υποχρεωτικά στους ιστοτόπους τους (παράγραφος 9). . Πολύ συχνά, ορισμένοι κατηγορούν (ή και διασύρουν) το Δημόσιο για προβλήματα στελέχωσης, δομής, οικονομικά ή υπηρεσιών που παρέχει. Άλλοι το διαφεντεύουν, αντικρούοντας τις κατηγορίες. Και οι μεν και οι δε γενικεύουν τα συμπεράσματά τους από μεμονωμένες περιπτώσεις, επιχειρώντας –και συχνά πετυχαίνοντας– να δημιουργούν ευρύτερο θόρυβο και εντυπώσεις ή να προκαλούν κινήσεις, που αρκετές φορές αποδεικνύονται πρόχειρες, εσφαλμένες και επιζήμιες. Το πλήρες Ψηφιακό Οργανόγραμμα του Δημοσίου, είναι η αναγκαία υποδομή για την αναζήτηση της αλήθειας. Όλα τα σχετικά δεδομένα θα συναρτώνται με τις μονάδες, τις θέσεις και τα άτομα που αφορούν, και θα παράγονται τεκμηριωμένα, αναλύσεις και απαντήσεις σε συγκεκριμένα ερωτήματα. Ακόμη, θα δίνει τη δυνατότητα να διαπιστώνονται και να αξιολογούνται μεταβολές καθώς και πρόοδος (ως λόγος μιας μεταβολής δια του χρόνου που αυτή συντελέστηκε). Με δεδομένο ότι η τεχνικά απλή δημιουργία του σωστού Ψηφιακού Οργανογράμματος απαιτεί μικρό κόστος και λίγο χρόνο, ποιος μπορεί να είναι ο λόγος να μη θέλει κάποιος αυτό το γενικό νοικοκύρεμα του Δημοσίου; Ακόμα και οι υποστηρικτές της ιδέας του Ψηφιακού Οργανογράμματος, δύσκολα μπορούν να φανταστούν τα πολυπληθή και ποικίλα ωφέλιμα αποτελέσματα και τις θετικές συνέπειες που αυτό θα επιφέρει για το σύνολο της Δημόσιας Διοίκησης. Το θέμα είναι εξαιρετικά σοβαρό και βρίσκεται στην καρδιά της διοικητικής μεταρρύθμισης και της βελτίωσης του Κράτους μας. Γι’ αυτό, επιβάλλεται να ρυθμίζεται με νόμο, με τη μέγιστη δυνατή λεπτομέρεια και σαφήνεια, και όχι με μελλοντικές υπουργικές αποφάσεις. Πόσω μάλλον που ο ίδιος ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, εκφράζοντας και το κοινό αίσθημα, στηλιτεύει την πολυνομία και την κακονομία ως πληγές του Κράτους Δικαίου. Θα είναι καθοριστική και πελώρια κατάκτηση του Δημοσίου, αν κατά την επεξεργασία που θα ακολουθήσει την παρούσα διαβούλευση, το άρθρο συμπληρωθεί με τις απαραίτητες προσθήκες και, τελικά, το πλήρες Ψηφιακό Οργανόγραμμα του Δημοσίου ψηφιστεί ολοκληρωμένο και λειτουργικό για το καλό όλων! Αθήνα, 13.7.2016 Διονύσης Ρ. Ρηγόπουλος Μηχανικός ΕΜΠ Ph.D. Carnegie Mellon University Δημόσιος Υπάλληλος