Αρχική Δημοτική Αστυνομία, Φορείς Λαϊκών Αγορών, Απλούστευση διαδικασιών μεταξύ Ο.Τ.Α. και Αποκεντρωμένων Διοικήσεων και λοιπές ρυθμίσεις του Υπουργείου ΕσωτερικώνΜΕΡΟΣ Δ’: ΛΟΙΠΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ (άρθρα 60-101)Σχόλιο του χρήστη Λάμπρος Καφίδας | 18 Νοεμβρίου 2022, 12:07
  • Σχόλιο του χρήστη 'Λάμπρος Καφίδας' | 18 Νοεμβρίου 2022, 12:07

    Σχόλια επί της ουσίας των διατάξεων του άρθρου 71 για τα επιτελικά στελέχη: Α. [ΕΞΟΜΟΙΩΣΗ «ΕΠΙΤΕΛΙΚΩΝ ΣΤΕΛΕΧΩΝ» ΜΕ ΑΠΟΦΟΙΤΟΥΣ ΕΣΔΔΑ] Με την παρ. 1 επιχειρείται η εξομοίωση των υπαλλήλων του κλάδου ΠΕ Επιτελικών Στελεχών με τους αποφοίτους της ΕΣΔΔΑ, προς κατάληψη συγκεκριμένων θέσεων ευθύνης. Δεν θεωρώ ότι αυτά τα δύο εκπαιδευτικά προγράμματα μπορούν να εξισωθούν για προφανείς λόγους. Εφόσον όμως είναι αυτή η βούληση θα πρέπει να επισημανθεί το εξής: Ενώ η αποφοίτηση από την ΕΣΔΔΑ πριμοδοτείται στη σχετική μοριοδότηση προϊσταμένων με αρκετά μόρια ώστε να τεκμαίρεται η κατά προτεραιότητα επιλογή τους, τούτο δεν προβλέπεται ρητά για τα επιτελικά στελέχη του κλάδου που δεν είναι απόφοιτοι ΕΣΔΔΑ. Συνεπώς προκειμένου να τεκμηριωθεί στην πράξη η κατά προτεραιότητα επιλογή του προσωπικού αυτού εκεί, θα πρέπει να εισαχθεί νέα ειδική διάταξη στον ΥΚ για επιπρόσθετη μοριοδότηση για τον κλάδο ΠΕ Επιτελικών Στελεχών, αντίστοιχη με αυτή των αποφοίτων ΕΣΔΔΑ. Σε διαφορετική περίπτωση, η ευχέρεια που αποδίδεται σε μη-αποφοίτους ΕΣΔΔΑ, που μετατάσσονται στον νέο κλάδο, να απολάβουν διακριτικής μεταχείρισης, αντίστοιχης των αποφοίτων ΕΣΔΔΑ, για θέσεις ευθύνης των Υπηρεσιών Συντονισμού, ενδέχεται να μείνει κενό γράμμα νόμου όπως της πρόβλεψης περί ποσόστωσης της παρ. 3 του άρθρου 25 του π.δ. 57/2007 για τους αποφοίτους ΕΣΔΔΑ που παραμένει σε τυπική ισχύ. Β. [ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥ - ΔΙΑΚΡΙΣΕΩΝ, ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ «ΣΙΛΟ» ΚΑΙ ΜΕΙΩΜΕΝΗΣ ΕΝΔΟΥΠΗΡΕΣΙΑΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ] Δεδομένου του περιορισμένου αριθμού του προσωπικού του κλάδου ΠΕ Επιτελικών Στελεχών, θα μπορούσε να υποστηριχθεί ότι το λοιπό προσωπικό των υπηρεσιών του Δημοσίου υπόκειται σε δυσμενή μεταχείριση, καθόσον μέχρι σήμερα δεν υπάρχει τρόπος ουσιαστικής αναγνώρισης των δεξιοτήτων και της πρακτικής εμπειρίας του στα σχετικά αντικείμενα. Π.χ.: οι μέχρι σήμερα αναλυτές πληροφορικής ή οικονομολόγοι που έχουν στηρίξει και εφαρμόσει τις -κατά κοινή ομολογία- επιτυχημένες μεταρρυθμίσεις ψηφιακού μετασχηματισμού και προϋπολογισμού επιδόσεων, δεν θα πριμοδοτούνται κατά προτεραιότητα, στην επιλογή σχετικών θέσεων ευθύνης εφόσον δεν είναι απόφοιτοι ΕΣΔΔΑ ή υπάλληλοι του νέου κλάδου 'επιτελικών στελεχών'. Ο ενδεχόμενος αποκλεισμός μέρους ήδη έμπειρων και υψηλά καταρτισμένων στελεχών δεν βοηθά στην αποτελεσματική δικτύωση εντός του φορέα και στην ανάπτυξη εσωτερικών συνεργειών, με κίνδυνο να επεκταθούν φαινόμενα "σιλό" και κλειστές κάστες που θα συνομιλούν με τον εαυτό τους και που θα (αυτο)αποκλείονται επί της ουσίας από οποιαδήποτε δράση των υπολοίπων οργανικών μονάδων. Φαινόμενα που έχουν επισημανθεί πολλές φορές τα τελευταία χρόνια από όλους τους διεθνείς οργανισμούς που έχουν προσφέρει τεχνική βοήθεια στη χώρα μας. Η (περί πολλού -για να μην πω 'σέξι') ονομασία "επιτελικό στέλεχος" αντιπαραβάλλεται ως όρος στην έννοια του εμπειρογνώμονα (expert) ενός θεματικού τομέα πολιτικής. Το ερώτημα λοιπόν είναι: για ποιο λόγο να θέλει να συνεργαστεί ο expert με έναν επιτελικό συντονιστή όταν αυτός θα περιβάλλεται/προστατεύεται από ένα πέπλο ειδικότερων διατάξεων μέσω του προφίλ που επιχειρείται να δημιουργηθεί; Για ποιο λόγο να θέλει ο expert να μεταδώσει ουσιαστική πληροφορία και γνώση ώστε ο "επιτελικός" να καρπωθεί την εργασία του μέσα σε ένα κλειστό κύκλο από τον οποίο θα αποκλείεται θεσμικά; Η πρακτική αυτή είναι πολύ πιθανόν να μειώσει την εμπιστοσύνη και τη συνεργασία εντός του φορέα, και να δημιουργήσει μία κουλτούρα αποξένωσης και αντιπαράθεσης μεταξύ "επιτελικών" και "experts". Επιπλέον, θα υφίστανται επιπρόσθετες μισθολογικές διακρίσεις, όχι μόνο μεταξύ υπηρεσιών του ίδιου υπουργείου, αλλά και εντός της ίδιας Υπηρεσίας Συντονισμού αφού εργαζόμενοι που θα εκτελούν τις ίδιες εργασίες θα αμοίβονται διαφορετικά εκ του γεγονότος ότι για τους ανήκοντες στο νέο κλάδο προβλέπεται ενισχυμένα μισθολογικά κλιμάκια. Γενικότερα βέβαια, τα πρόσωπα που προβλέπονται να υποστηρίξουν τις πολιτικές του επιτελικού κράτους αμοίβονται ήδη με διαφορετικό τρόπο, αν π.χ. συμπεριλάβουμε τους εσωτερικούς ελεγκτές και συμβούλους ακεραιότητας (καμία πρόσθετη αμοιβή) ή του Επιθεωρητές (ΜΚ19 x 1,2) και το προσωπικό των θεματικών Γεν.Δ/νσεων (ΜΚ19) της ΕΑΔ. Γ. [ΑΣΑΦΕΣ ΚΑΙ ΑΒΕΒΑΙΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ] Οι διαρκείς και απροσδόκητες ρυθμίσεις για τα θέματα του κλάδου ΠΕ Επιτελικών Στελεχών, που μεταβάλλουν το πλαίσιο στο οποίο θα ενταχθεί και θα δράσει το προσωπικό αυτό, δεν παρέχουν την απαιτούμενη θεσμική ασφάλεια για την απρόσκοπτη άσκηση των καθηκόντων που άπτονται στις νέες ειδικότητες νομοτεχνών και αναλυτών του κλάδου. Μάλιστα, οι ρυθμίσεις αυτές λαμβάνουν χώρα τη στιγμή κατά την οποία έχουν ήδη υποβληθεί αιτήσεις από ενδιαφερομένους υπαλλήλους για την παρακολούθηση του συγκεκριμένου επιμορφωτικού προγράμματος, στους οποίους δεν παρέχεται ορθή πληροφόρηση, αφού κάθε τόσο αλλάζουν διαδικασίες, προθεσμίες και προβλέψεις που σχετίζονται τόσο με το πρόγραμμα επιμόρφωσης όσο και με τον κλάδο εν γένει. Σε ένα τέτοιο εύπλαστο πλαίσιο, δεν θα ήταν απίθανο να πιθανολογηθεί ότι μέχρι την ολοκλήρωση της πρώτης (και μόνης;) εκπαιδευτικής σειράς να μεσολαβήσουν και άλλες τροποποιήσεις που ενδεχομένως θεωρηθούν, ιδίως από όσους τελικά δεν συμμετάσχουν στην διαδικασία επιλογής, ως "τέχνασμα" για τον αποκλεισμό τους, απομειώνοντας πλήρως την αξιοπιστία του εγχειρήματος. Δ. [ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ - ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ] Όλα αυτά είναι πολύ σοβαρά θέματα για το ανθρώπινο δυναμικό τα οποία χρήζουν -όχι αποσπασματικών κατά περίπτωση ρυθμίσεων, αλλά μελετημένης/τεκμηριωμένης (evidence-based) δημόσιας πολιτικής και προσεκτικής εφαρμογής, προκειμένου να επιτευχθεί ουσιαστική αναβάθμιση των εσωτερικών λειτουργιών των υπουργείων και να αποφευχθεί η δημιουργία εστιών εντάσεων και αντιπαραγωγικών δυσαρμονιών ή έως και η ανάπτυξη τεχνοδομών στο Δημόσιο που θα ενδιαφέρονται για το ίδιον και όχι για το δημόσιο συμφέρον. Αντί αυτών καλό θα ήταν να ενταθεί η προσπάθεια να εκπαιδευτεί όσο περισσότερο προσωπικό του Δημοσίου στις νέες ειδικότητες νομοτεχνών και αναλυτών πολιτικής, προς δημιουργία μιας "κοινωνίας της γνώσης". Από τη δεξαμενή αυτή θα μπορούν να στελεχώνονται όλες οι υπηρεσίες των υπουργείων, καθόσον τα γνωστικά αντικείμενα των ως άνω ειδικοτήτων δεν έχει νόημα να συνδέονται περιοριστικά με έναν κλειστό κλάδο κατ'ονομασία "επιτελικών στελεχών" παραβλέποντας την πραγματική ανάγκη αναβάθμισης όλων των υπηρεσιών των υπουργείων (θεματικών, ρυθμιστικών, εκτελεστικών, υποστηρικτικών, επιτελικών). Άλλωστε, οι ισχυρές κεντρικές μονάδες συντονισμού και διακυβέρνησης στηρίζονται πρωτίστως σε στιβαρές θεματικές υπηρεσίες των Γενικών Γραμματειών. Το μοντέλο της "δεξαμενής" πιστοποιημένου προσωπικού, που λειτουργεί ήδη για το σκέλος του εσωτερικού ελέγχου στο Δημόσιο και ομοίως προβλέπεται για τους Συμβούλους Ακεραιότητας, αποτελεί ένα υγιές πρότυπο ανάπτυξης ικανοτήτων του Κράτους. Συνοψίζοντας, στην βάση των ανωτέρω, θα ήταν προτιμότερο: α) να επανεισαχθούν οι 3 αρχικοί κλάδοι "Νομοτεχνών", "Αναλυτών Δημοσίων Πολιτικών" και "Αναλυτών Ψηφιακής Πολιτικής" όπως είχαν αρχικά προταθεί στον νόμο για το επιτελικό κράτος, καθόσον ο όρος 'επιτελικά στελέχη' λειτουργεί αποπροσανατολιστικά στη θέση και τον ρόλο των εν λόγω ειδικοτήτων, β) να διευρυνθεί η δυνατότητα επιμόρφωσης προσωπικού του Δημοσίου στις ως άνω νέες ειδικότητες, κατά τα πρότυπα των 'Εσωτερικών Ελεγκτών', και η εν λόγω εξειδικευμένη επιμόρφωση να αποσυνδεθεί από την περιοριστική και υποχρεωτική κάλυψη συγκεκριμένων θέσεων στις Υπηρεσίες Συντονισμού, καθόσον η νομοτεχνική και η ανάλυση πολιτικών είναι απαραίτητες δεξιότητες κυρίως για τις Γενικές Γραμματείες που εισηγούνται πρωτογενώς επί δημοσίων πολιτικών δια κανονιστικών πράξεων, γ) να επανεξεταστεί συνολικά το θεσμικό πλαίσιο των ειδικοτήτων που θεσπίστηκαν με τα άρθρα 104-108 του ν.4622/2019 προς υποστήριξη των ειδικών λειτουργιών του επιτελικού κράτους (στρατηγικός προγραμματισμός, νομοπαρασκευαστική διαδικασία, εσωτερικός έλεγχος, διαφάνεια και ακεραιότητα), καθόσον: >>> ήδη υφίστανται αποκλίσεις επί της στελέχωσης -με την συμπερίληψη των Υπηρεσιών Ψηφιακής Διακυβέρνησης και την εξαίρεση των Μονάδων Εσωτερικού Ελέγχου, ενώ έχει μεσολαβήσει ο ν.4795/2021 που περιλαμβάνει διατάξεις σχετικές με την υποστήριξη κρίσιμων λειτουργιών του επιτελικού κράτους, καθώς επίσης >>> υφίστανται διακριτά οικονομικά κίνητρα στο προσωπικό που υπηρετεί τις πολιτικές αυτές (νομοτέχνες, αναλυτές, εσωτ.ελεγκτές, σύμβουλοι ακεραιότητας, επιθεωρητές και υπάλληλοι ΕΑΔ, ειδικότητες πληροφορικής - ψηφιακού μετασχηματισμού κλπ), Τέλος, η καλλιέργεια κουλτούρας ανάπτυξης δεξιοτήτων στο προσωπικό και καινοτομιών εν γένει σε έναν φορέα είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τον εκσυγχρονισμό του, στην οποία οφείλει να επενδύει συνειδητά. Άλλωστε από το πνεύμα αυτό διαπνέεται και ο πρόσφατος ν.4940/2022 περί αξιολόγησης, κινήτρων απόδοσης, διοίκησης ολικής ποιότητας, ανάπτυξης ανθρωπίνου δυναμικού κλπ στο Δημόσιο. Μια γενικότερη πρόταση θα ήταν να προβλεφθεί ειδική πρόσθετη μοριοδότηση για επιλογή σε συγκεκριμένες θέσεις ευθύνης (ή/και ανταμοιβή) αναλόγως του γνωσιακού υποβάθρου - πιστοποιήσεων και εμπειρίας -π.χ. πριμοδότηση σε νομοτέχνες για τα τμήματα θεμάτων νομικής υποστήριξης, σε εσωτερικούς ελεγκτές για τις ΜΕΕ, σε λογιστές για τις ΓΔΟΥ κλπ. Σε κάθε περίπτωση, ένας ευφυής οργανισμός ΔΕΝ ΕΠΙΒΑΛΛΕΙ ΚΥΡΩΣΕΙΣ στο προσωπικό που επιθυμεί να καταρτιστεί. Αντιθέτως, ΕΠΕΝΔΥΕΙ ΣΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ του αναμένοντας υψηλή ανταπόδοση (ROI), και μάλιστα σε νέες ειδικότητες που είναι απολύτως απαραίτητες για μία σύγχρονη Κεντρική Δημόσια Διοίκηση προσανατολισμένη στην καλή εξυπηρέτηση πολιτών και επιχειρήσεων όπως επιχειρείται όλα τα τελευταία χρόνια.