Αρχική Διαβούλευση του Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης για το εθνικό Κοινωνικό Κλιματικό ΣχέδιοΚοινωνικό Κλιματικό Σχέδιο (ΚΚΣ) Σχόλιο του χρήστη ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού | 17 Ιουλίου 2025, 11:15
  • Σχόλιο του χρήστη 'ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού' | 17 Ιουλίου 2025, 11:15

    Η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ) χαιρετίζει την πρωτοβουλία της Ελληνικής Κυβέρνησης να θέσει σε δημόσια διαβούλευση το προσχέδιο του Εθνικού Κοινωνικού Κλιματικού Σχεδίου (ΚΚΣ) 2027–2032, στο πλαίσιο του Κανονισμού (ΕΕ) 2023/955 για την αξιοποίηση των πόρων του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Κλιματικού Ταμείου. Το ΚΚΣ συνιστά βασικό εργαλείο της εθνικής στρατηγικής για τη στήριξη των ενεργειακά και μεταφορικά ευάλωτων νοικοκυριών και πολύ μικρών επιχειρήσεων, ενόψει της εφαρμογής του Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών 2 (ΣΕΔΕ2) στους τομείς των κτιρίων και των οδικών μεταφορών από το 2027. Στοχεύει, μέσω επενδυτικών, μεταρρυθμιστικών και επιδοματικών παρεμβάσεων, στη διασφάλιση κοινωνικής και περιφερειακής συνοχής, στη μείωση ενεργειακών και μεταφορικών ανισοτήτων και στη στήριξη μιας δίκαιης και βιώσιμης μετάβασης προς μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία. Η ΕΛΛΕΤ αναγνωρίζει τη σημασία και την αναγκαιότητα του εγχειρήματος και επιθυμεί να συμβάλει ουσιαστικά στον διάλογο, καταθέτοντας προτάσεις που ενισχύουν την κοινωνική αποδοχή του Σχεδίου, την περιφερειακή ισορροπία των παρεμβάσεων και τη διαφάνεια στον σχεδιασμό και την εφαρμογή των μέτρων. 1. Ο συνολικός προϋπολογισμός του ελληνικού ΚΚΣ 2027-2032 ανέρχεται στα περίπου 4,8 δισ. Ευρώ. Πέρα όμως από αυτό το ποσό, στα ταμεία του Ελληνικού Δημοσίου θα εισρεύσουν περίπου ακόμα 3 δισ. Ευρώ την ίδια περίοδο από τη δημοπράτηση των δικαιωμάτων εκπομπής του EU ETS2 που αντιστοιχούν στην Ελλάδα. Αυτά τα επιπλέον έσοδα θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν για σκοπούς παρόμοιους με αυτούς που περιλαμβάνει το Κλιματικό Ταμείο αλλά εδώ η κυβέρνηση έχει μεγαλύτερη ευελιξία στον σχεδιασμό και την υλοποίηση μέτρων. Για αυτό και η ΕΛΛΕΤ πιστεύει ότι θα πρέπει να δοθεί έμφαση στις δημόσιες μεταφορές και την καλύτερη πρόσβαση σε αυτές πολιτών με χαμηλό και μέσο εισόδημα καθώς και στην υλοποίηση μέτρων στήριξης στην περιφέρεια όπου είναι μεγαλύτερο και το ποσοστό των νοικοκυριών που θα επηρεαστούν από την εφαρμογή του EU ETS2. 2. Το υπό διαβούλευση ΚΚΣ δεν περιλαμβάνει καμία ανάλυση και καμία εκτίμηση όσον αφορά το κόστος, έμμεσο και άμεσο, που θα προκύψει για την ελληνική κοινωνία και οικονομία από την εφαρμογή του EU ETS2. Είναι προφανές ότι πρέπει να γίνουν σοβαρά βήματα για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και το EU ETS2 βρίσκεται σε αυτή την κατεύθυνση. Όμως η αποδοχή της κοινωνίας δεν κερδίζεται με την απόκρυψη του κόστους αλλά με την αναλυτική παρουσίαση όλων των πτυχών του θέματος (κόστους και ωφελειών), την ενημέρωση της κοινωνίας για τις αλλαγές που θα προκύψουν στην καθημερινή ζωή όλων μας και τη συμπερίληψη της κοινωνίας στον σχεδιασμό των μέτρων για την ανακούφιση των ευάλωτων πολιτών και μικρών επιχειρήσεων. 3. Στο υπό διαβούλευση ΚΚΣ δεν περιλαμβάνεται αποτύπωση δαπάνης ανά δράση. Υπάρχει μόνο ο γενικός προϋπολογισμός για την περίοδο 2027-2032 και η καταγραφή μιας σειράς δράσεων χωρίς όμως να αναφέρεται συγκεκριμένος προϋπολογισμός για κάθε δράση. Έτσι όμως είναι παντελώς αδύνατον να γίνει εκτίμηση της σπουδαιότητας και της βαρύτητας κάθε δράσης ή/και προτάσεις για την ανακατεύθυνση δαπανών. Κρίνουμε απαραίτητο μετά την χρονικά πιεστική κατάθεση του ΚΚΣ από την κυβέρνηση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, να ξεκινήσει άμεσα η ελληνική κυβέρνηση νέο κύκλο διαβούλευσης με όλους τους ενδιαφερόμενους για να προσδιοριστεί η δαπάνη για κάθε δράση που θα περιλαμβάνει το τελικό ΚΚΣ. 4. Η ΕΛΛΕΤ πιστεύει ότι το ελληνικό ΚΚΣ θα πρέπει να δώσει έμφαση στην ενίσχυση των μετακινήσεων με σιδηρόδρομο σε όλη την Ελλάδα και ειδικά στις περιοχές της περιφέρειας όπου ο σιδηρόδρομος μπορεί να διαδραματίσει σπουδαίο ρόλο στις μετακινήσεις των πολιτών. Αυτή η ενίσχυση μπορεί να αφορά τόσο την βελτιστοποίηση δρομολογίων και προσβασιμότητας σε υφιστάμενες γραμμές όσο και τη δημιουργία νέων γραμμών, ειδικά στις πιο φτωχές και δημογραφικά πληττόμενες περιοχές της Ελλάδας. 5. Το ΚΚΣ θα πρέπει να δώσει έμφαση στην ενίσχυση των προσπαθειών για την ανάπτυξη κοινωνικής κατοικίας — για παράδειγμα, μέσω της παροχής πόρων στους δήμους ώστε να μπορούν να ανακαινίζουν ανενεργά ή εγκαταλελειμμένα κτίρια και να τα διαθέτουν ως κοινωνικές κατοικίες. Αυτή η στρατηγική μπορεί να λειτουργήσει ως μηχανισμός ελάφρυνσης του συνολικού κόστους στέγασης για τα νοικοκυριά με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα. 6. Δεδομένου ότι το ενεργειακό κόστος αναμένεται να αυξηθεί ως ποσοστό του συνολικού κόστους στέγασης, είναι κρίσιμο να δοθεί η δυνατότητα σε αυτά τα νοικοκυριά να μειώσουν την επιβάρυνση από το ενοίκιο ή το στεγαστικό δάνειο, ώστε να διατηρηθεί το συνολικό κόστος στέγασης σε βιώσιμα επίπεδα.