• Σχόλιο του χρήστη 'Tάσσος Δίκας, αρχιτέκτονας' | 25 Ιουλίου 2011, 19:29

    "Crowdsourcing":ΕΙΚΟΣΙ ΠΑΡAMETΡOI ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗΣ ΣΕ ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΠΕΔΙΑ ΟΠΩΣ Η ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ Η ΣΧΕΣΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΜΝΗΜΕΙΩΝ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΑΘΩΝΙΚΗ ΧΕΡΣΟΝΗΣΟ. Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΟΥ ΚΕΔΑΚ. ΠΑΡΑΔΟΧΕΣ: 1α.Oι κυρίαρχες αγιορείτικες μονές είναι είκοσι, με διαφορετικά μοναστηριακά σύνολα ως προς το μέγεθος την έκταση του κάθε μοναστηριακού συγκροτήματος και με ποικιλομορφία ιστορικότητας των επί αρχιτεκτονικών τμημάτων και φθορών που επιβάλλουν συντήρηση. Όπως είναι διαφορετικές οι προτεραιότητες της κάθε αδελφότητας ως προς το σκέλος της κάλυψης συγκεκριμένων αναγκών. Το ίδιο συμβαίνει με τα εξαρτήματα των μονών (σκήτες, κελλιά, ησυχαστήρια κλπ). 2.ΦΟΡΕΑΣ-ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: 2α. Είναι πολιτικά αναγκαίο ένας φορέας της πολιτείας να έχει τον συνολικό συντονισμό του γίγνεσθαι στην Αγιορείτικη Κληρονομιά . Όπως επίσης να διοικείται από ανάλογο Διοικητικό Συμβούλιο με κατοχυρωμένο ευέλικτο και σφαιρικό ρόλο, με αυξημένες αρμοδιότητες. 2β.Πρέπει να υπάρχει ενιαίος σφαιρικός σχεδιασμός και συντονισμένη αρωγή προς την Αθωνική πολιτεία από πλευράς των φορέων της Ελληνικής πολιτείας.(Αρωγή πολιτείας δεν σημαίνει μόνο χρηματοδότηση έργων.) 2γ.Η χρηματοδότηση των έργων είναι μία αναγκαία συνιστώσα στην πολιτιστική πολιτική για την Αγιορείτικη Κληρονομιά. 2δ.Ο χαρακτήρας της προστασίας και ανάδειξης σε μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς δεν είναι διεκπεραιωτικός. Κατ΄επέκταση το ζητούμενο της διαβούλευσης σε πολιτιστικά πεδία είναι η συνέχιση ύπαρξης φορέων πολιτείας που οι διοικήσεις τους να χαράσσουν αντίστοιχες εξειδικευμένες πολιτικές(όπως πχ το Δ.Σ. ΚεΔΑΚ στο Άγιον Όρος) 3. ΘΕΣΜΙΚΟΤΗΤΑ ΦΟΡΕΩΝ: Η Πολιτεία καλείται, αξιολογώντας και αξιοποιώντας το σύνολο των εργαλείων της -θεσμικών και διοικητικών με τον βέλτιστο τρόπο- να υλοποιήσει στη πράξη την πολιτική της βούληση εντάσσοντας σε σαφή σχεδιασμό το όλο πολιτισμικό εγχείρημα (όπως πχ συνέχιση της όλης 30χρονης αρωγής στο Άγιον Όρος από το ΚεΔΑΚ.) 4.ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ: Η άσκηση των αποτελεσματικής και σφαιρικής πολιτικής προστασίας προϋποθέτει την αυτονόητη πολιτική στήριξη όλων εκείνων που έχουν, σύμφωνα με Νόμο, εκχωρήσει τις αρμοδιότητές τους.(Δεν συμβαίνει πάντα στη Δημόσια Διοίκηση). 5.ΣΥΝΕΧΟΜΕΝΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑ: Όταν -σε κτιριολογικό επίπεδο και σε έργα υποδομής- υπάρχουν περισσότερα από 2500 έργα που έχουν γίνει σε όλο το φάσμα της Αθωνικής Πολιτείας από το 1981 σε μέχρι σήμερα μόνο από το αρμόδιο Κέντρο Διαφύλαξης Αγιορείτικης Κληρονομιάς, η Ελληνική πολιτεία δικαιούται να έχει σαφή συνολική εικόνα, λόγω της φύσης των έργων και του ιδιαίτερου χαρακτήρα του χώρου και να προσδιορίσει πολιτικά τα χαρακτηριστικά του φορέα που θα έχει την συνολική εποπτεία. 6.ΠΑΡΑΔΟΧΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ: Για την Αγιορείτικη Κληρονομιά απαιτείται μέριμνα συστηματικής ιστορικής-αρχιτεκτονικής τεκμηρίωσης της επέμβασης (επιστημονικός τομέας)αλλά της συσχέτισης με προηγούμενες επεμβάσεις που έγιναν στο ίδιο Καθίδρυμα(επιτελικός τομέας θεσμικής αξιολόγησης επέμβασης-Διοικητικό Συμβούλιο του φορέα), καθώς και ανάδειξης στο κοινωνικό σύνολο. 7.ΔΙΑΥΓΕΙΑ: Οι όποιες αντιφάσεις-δυσλειτουργίες-αντιπαλότητες παρουσιάζονται ή διαφαίνονται σε θεσμικό, διοικητικό, διαδικαστικό επίπεδο, πρέπει να δώσουν την θέση τους σε μία δυναμική και διαυγή πολιτική προστασίας και ανάδειξης της Αγιορείτικης Κληρονομιάς. Αυτό σημαίνει σαφείς ρόλους, θεσμικά κατοχυρωμένους σε φορείς και Διοικήσεις αλλά και σε πολιτικές ηγεσίες που θα έχουν την όλη πολιτισμική ευθύνη για την διαφύλαξη της Αγιορείτικης κληρονομιάς. (Δεν ήταν πάντα εφικτό στο χώρο των Αγιορείτικων Μνημείων) 8.ΑΠΟΣΑΦΗΝΙΣΗ ΡΟΛΩΝ: Υπάρχει ανάγκη αποσαφήνισης σχέσεων-δράσεων-ρόλου όλων των σχετικών με την πολιτιστική Κληρονομιά φορέων της Πολιτείας, οι οποίοι τα τελευταία χρόνια δημιουργούν αυτόνομες δράσεις με όχι σαφείς ρόλους. 9.ΡΟΛΟΣ ΔΙΟΙΚΗΣΕΩΝ: Κατά τον νόμο 1198/81 το Διοικητικό Συμβούλιο του ΝΠΔΔ Κέντρου Διαφύλαξης Αγιορείτικης Κληρονομιάς «προγραμματίζει, συντονίζει, εποπτεύει, χρηματοδοτεί κλπ τα πάσης φύσεως έργα», έχοντας τις συγκεκριμένες αρμοδιότητες.Η σαφήνεια του νόμου δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνειών. 10.ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ: Για τις αρμοδιότητες υπάρχουν το τελευταίο διάστημα διαφορετικές ερμηνείες από τους άμεσα ενδιαφερομένους φορείς, συμπεριλαμβανομένης και της Ιεράς Κοινότητας του Αγίου Όρους, πράγμα που επιβάλει αντίστοιχη αποσαφήνιση για άρση των όποιων εντυπώσεων. 11.ΦΟΡΕΑΣ ΠΟΛΥΣΥΛΛΕΚΤΙΚΟΣ: Σημειώνεται ότι στο Διοικητικό Συμβούλιο του Κέντρου Διαφύλαξης Αγιορείτικης Κληρονομιάς συμμετέχει όλο το φάσμα θεσμικών παραγόντων που υπεισέρχονται στην Αγιορείτικη πραγματικότητα, δηλαδή Διοικητής Αγίου Όρους, Έφοροι Αρχαιοτήτων, εκπρόσωποι της Ιεράς Κοινότητας, εκπρόσωπος Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, καθηγητές Πολυτεχνικής, Φιλοσοφικής και Θεολογικής ΑΠΘ. 12.ΑΡΩΓΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ: Η Πολιτεία είναι πράγματι παρούσα με συνεχή αρωγή προς το Άγιον Όρος και μάλιστα συστηματικά από το 1981 και μετά, πλην όμως αξίζει να εκτιμηθεί πολιτικά η όλη προσπάθεια που έχει πολλές διακυμάνσεις και αντιπαλότητες. 13.ΡΟΛΟΣ: Ο ρόλος του Κέντρου Διαφύλαξης που αποτελεί τον ενδιάμεσο θεσμικό εργαλείο για τα έργα στο Άγιον Όρος μπορεί να επιβεβαιωθεί ή να τροποποιηθεί αλλά σε κάθε περίπτωση να στηριχθεί πολύπλευρα. Ολος ο τομέας τεκμηρίωσης και προβολής μπορεί και πρέπει να αποτελεί συστηματικό πεδίο δράσης, παράλληλα με το επιτελούμενο έργο στο Άγιο Όρος σε ενιαίο σχεδιασμό. ΑΝΑΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ 14.Το ΝΠΔΔ ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΑΦΥΛΑΞΗΣ ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ -θεσμική έκφραση ενιαίας και σφαιρικής προσέγγισης της Αγιορείτικης Κληρονομιάς- θα πρέπει να λειτουργήσει με ευεληξία και αναδιοργάνωση τυπικά και ουσιαστικά στα πλαίσια της προβλεπόμενης από τον νόμο αρμοδιότητάς του. Παράλληλα η συνολική του αναδιοργάνωση μπορεί να συμπεριλάβει σαν συνιστώσα την λειτουργία του σαν Κέντρο τεκμηρίωσης της Αγιορείτικης Κληρονομιάς, αξιοποιώντας την σύγχρονη τεχνολογία. 15.ΡΟΛΟΣ ΜΗ ΔΙΕΚΠΕΡΑΙΩΤΙΚΟΣ Ο ρόλος της ίδιας της Πολιτείας κινδυνεύει να γίνει απλά διεκπεραιωτικός, και οι αλληλοκαλυπτόμενες σχέσεις φορέων που συσκοτίζουν την ευκρίνεια και διαύγεια με την οποία η Αγιορείτικη Κληρονομιά πρέπει να προσεγγίζεται, πράγμα που ήταν τουλάχιστον η σαφής βούληση του νομοθέτη του αρ.9. ν.1198/81 16.ΑΡΩΓΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΦΟΡΕΩΝ: Η συστηματική αρωγή στην Ιερά Κοινότητα και στα Ιερά Καθιδρύματα του Αγίου Όρους είναι προφανής υποχρέωση, αλλά με συνολικούς όρους σχεδιασμού προγραμματισμού –κοινά αποδεκτού– για την Αγιορείτικη Κληρονομιά. 17.ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ: Υποχρέωση της πολιτείας να διατυπώσει –μετά την πολύχρονη συστηματική παρουσία φορέων στο Άγιον Όρος- σαφέστερες πολιτιστικές κατευθύνσεις για τη διαφύλαξη της Αγιορείτικης Κληρονομιάς.Εκτιμάτι ότι είναι επιβεβλημένος ο ενιαίος συντονισμός όλων των φορέων της Ελληνικής Πολιτείας που ασκούν δράσεις αποκατάστασης μνημείων στο Άγιον Όρος με την ανάλογη ουσιαστική εποπτεία του γίγνεσθαι των χρηματοδοτήσεων και των έργων. 18.ΕΝΙΣΧΥΣΗ: Το ζητούμενο είναι η στήριξη ενός φορέα πολιτικής και πολιτιστικής διαχείρισης του προγράμματος που ενεργοποιεί και συντονίζει το διαθέσιμο ή και αναγκαίο επιστημονικό δυναμικό από πλευράς πολιτείας. Ένας τέτοιος φορέας- όπως το ΚεΔΑΚ- πρέπει να ενισχυθεί πολιτικά και οργανωτικά με πρόσθετη στελέχωση ειδικού επιστημονικού δυναμικού.(από τον ιδρυτικό προβλέπονται 50 θέσεις ενώ σήμερα καλύπτει το 60%) 19.ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ: Επομένως από πλευράς Πολιτείας το ζητούμενο είναι η δημιουργική ένταξη στο ενιαίο σχεδιασμό πολιτιστικής πολιτικής, με σαφείς σχέσεις και με πλήρη διαφάνεια ενεργειών-διαδικασιών για την Αγιορείτικη Κληρονομιά. Το ζητούμενο δεν είναι ο μετασχηματισμός του φορέα σε Υπηρεσία κυρίως απορρόφησης πιστώσεων, αλλά ανασυγκρότηση σε φορέα-πολιτισμικό εργαλείο ανάδειξης μνημειακών (και όχι μόνον) αξιών που υπάρχουν στην Αθωνική χερσόνησο και φορέα αρωγής. 20.ΠΛΗΡΕΣΤΕΡΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑ: Η εμπειρία των 30χρόνων στο Άγιον Όρος πολιτιστικής πολιτικής (ανεξαρτητα φορέων και προγραμμάτων από πλευράς πολιτείας) είναι αντικειμενικά πολύτιμη. Πρέπει όμως σαν τέτοια να αξιολογηθεί και τα συμπεράσματα να αποτελέσουν στοιχείο μιας πληρέστερης παρουσίας της Πολιτείας ώστε να "προγραμματίσει, συντονίσει, εποπτεύσει, χρηματοδοτήσει και εκτελέσει τα πάσης φύσεως έργα στο Άγιον Όρος" (όπως σήμερα θεσμικά επιζητείται η λειτουργία του ΚεΔΑΚ με τον ν.1198/81, τ.1ο ΦΕΚ αρ.238/1-9-1981). ΟΙ ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΑΡAMETΡOI ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗΣ ΣΕ ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΠΕΔΙΑ ΟΠΩΣ Η ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ Η ΣΧΕΣΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΜΝΗΜΕΙΩΝ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΑΘΩΝΙΚΗ ΧΕΡΣΟΝΗΣΟ μπορούν να εμπλουτιστούν ακόμη περισσότερο μέσα από τη διαδικασία της διαβούλευσης Crowdsourcing.