Αρχική Χερσαία περιοχή του όρους Ολύμπου ως Εθνικό ΠάρκοΆρθρο 2 ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΚΑΙ ΖΩΝΩΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣΣχόλιο του χρήστη WWF Ελλάς | 12 Οκτωβρίου 2011, 17:10
  • Σχόλιο του χρήστη 'WWF Ελλάς' | 12 Οκτωβρίου 2011, 17:10

    1. Σύμφωνα με το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος, τα μέτρα προστασίας κλιμακώνονται από την Ζώνη Α΄ προς τη Γ΄ με φθίνουσα αυστηρότητα, έτσι ώστε να επιτυγχάνεται ένα συνεκτικό και αποτελεσματικό θεσμικό πλαίσιο προστασίας. Η κλιμάκωση αυτή είναι απαραίτητη για τη σωστή διαχείριση και προστασία του ευαίσθητου οικοσυστήματος αλλά ταυτόχρονα εξυπηρετεί τις ανάγκες της κοινωνίας της περιοχής για βιώσιμη ανάπτυξη. Ωστόσο, στο ΝΑ-ΝΔ τμήμα του νεοσυσταθέντος Εθνικού Πάρκου μεταξύ των ζωνών Α΄ και Γ΄ δεν παρεμβάλλεται η ζώνη Β΄, ενώ σε ένα τμήμα η ζώνη Α΄ συμπίπτει με τα εξωτερικά όρια του Πάρκου. Επίσης στο μεγαλύτερο τμήμα της περιοχής αυτής το όριο της ζώνης Γ΄ τοποθετείται σε πολύ μεγάλο υψόμετρο, πάνω από τα 2.400 μ. Αυτό το γεγονός ενδέχεται να προκαλέσει προβλήματα στην Α΄ ζώνη λόγω της γειτνίασης με δραστηριότητες που δεν συνάδουν με το καθεστώς προστασίας της ή με οχλούσες δραστηριότητες που θα επηρεάζουν άμεσα τον πυρήνα του Εθνικού Πάρκου. 2. Επίσης η περιοχή που περικλείεται από τα σημεία Κακαβράκας (17), Μεταμόρφωση (42), Σαμάρι (19) και Γρίβα (18) δεν είναι σαφές σε ποια ζώνη ανήκει. Σύμφωνα με την περιγραφή των ορίων και τον επισυναπτόμενο χάρτη η ζώνη Β΄ δεν «κλείνει» στο σημείο αυτό με σαφή τρόπο, με αποτέλεσμα να υπάρχει αμφιβολία αν η παραπάνω περιοχή ανήκει στην ζώνη Β΄ ή στην ζώνη Γ΄, ποια είναι τα όρια της και ποιοι περιορισμοί ισχύουν. 3. Προτείνεται για λόγους προστασίας η ένταξη ολόκληρης της υποαλπικής ζώνης (στις περιοχές που δεν έχει ενταχθεί) στη ζώνη Γ΄ του Εθνικού Πάρκου, από την ισοϋψή των 1.800 μ. Η ένταξη αυτή θα συμβάλλει στην κλιμάκωση των ζωνών (όπου αυτό δεν γίνεται, βλέπε σημείο 1). Παράλληλα να υπάρξει απαγόρευση πρόσβασης σε δρόμους που οδηγούν σε υψηλά υψόμετρα εντός των ζωνών Α΄ και Β΄ (π.χ. ο δρόμος που οδηγεί στη θέση «Χριστάκη» στα 2.450μ.) 4. Το προτεινόμενο Π.Δ. προβλέπει μείωση του πυρήνα του Εθνικού Δρυμού (μετατρέπεται σε Ζώνη Α΄), και έτσι εξαιρείται μεταξύ των άλλων η περιοχή του οροπεδίου των Μουσών και των κορυφών Στεφάνι και Μύτικας, ενδεχομένως για να διευκολυνθούν οι πεζοπορικές δραστηριότητες που πραγματοποιούνται στον Όλυμπο και αποτελούν μια σημαντική πηγή οικοτουριστικής ανάπτυξης για την ευρύτερη περιοχή και τη διεθνή προβολή του Ολύμπου. Παρόλα αυτά το άρθρο 5 του νόμου 3937/2011 για την Βιοποικιλότητα δεν παρέχει το δικαίωμα αλλαγής των ορίων του εθνικού δρυμού ή του πυρήνα του ["οι εθνικοί δρυμοί που έχουν κηρυχθεί κατά το άρθρο 78 του ν.δ. 86/1969 (ΦΕΚ 7 Α΄), όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 3 του ν.δ. 996/1971 (ΦΕΚ 192Α`) και οι υγρότοποι διεθνούς σημασίας κατά τη Σύμβαση Ραμσάρ, η οποία κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν.δ. 191/1974 (ΦΕΚ 350 Α΄), χαρακτηρίζονται εθνικά πάρκα με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής κατά τη διαδικασία του άρθρου 21"]. Επομένως τέτοιο δικαίωμα δεν προκύπτει. Αυτό που προκύπτει είναι ότι οι δρυμοί θα πρέπει να αποκτήσουν ένα ισοδύναμο καθεστώς απλώς με ένταξη τους στις νέες κατηγορίες. Άλλωστε, οι διατάξεις που αφορούν τους εθνικούς δρυμούς δεν έχουν καταργηθεί. 5. Για τους παραπάνω λόγους (σημείο 4) προτείνεται η ένταξη όλου του υφιστάμενου πυρήνα του Εθνικού Δρυμού Ολύμπου στην ζώνη Α΄ του Εθνικού Πάρκου Ολύμπου, ώστε να μην εξαιρούνται οι περιοχές που αναφέρονται στο σημείο 4. Στην περιοχή αυτή του πυρήνα έχουν χτιστεί και λειτουργούν ήδη εγκαταστάσεις (καταφύγια) και έχουν χαραχθεί πεζοπορικές διαδρομές. Για το λόγο αυτό προτείνεται η παράταση λειτουργίας τους χωρίς δικαίωμα επεκτάσεων και η ρητή απαγόρευση κατασκευής νέων (όπως προβλέπεται στο υφιστάμενο σχέδιο Π.Δ.). Είναι γνωστό ότι η εγκατάσταση των ορειβατικών καταφυγίων στη χώρας μας διέπεται από ένα ασαφές καθεστώς, χωρίς να εξαιρείται η περίπτωση του Ολύμπου. Η παρέμβαση της πολιτείας εκκρεμεί εδώ και δεκαετίες, καθώς δεν έχει βρεθεί μία λύση για τη διαχείριση οικοτουριστικών δραστηριοτήτων εντός των προστατευόμενων περιοχών. Επομένως, τονίζουμε την ανάγκη να υπάρξει άμεσα ειδική μέριμνα ώστε να δοθεί μια συνολική λύση που θα οδηγήσει στην προσαρμογή των δραστηριοτήτων αυτών στην προστασία. Εξάλλου αναμένεται παρόμοια προβλήματα να εντοπιστούν και σε επόμενους χαρακτηρισμούς προστατευόμενων περιοχών. Επίσης, είναι απαραίτητο να υπάρχει συγκεκριμένη μελέτη διαχείρισης επισκεπτών και μέριμνα για επιμέρους όρους από τον κανονισμό λειτουργίας του Εθνικού Πάρκου. Προτείνεται επίσης να επεκταθεί η απαγόρευση για κατασκευή νέων καταφυγίων και στη ζώνη Β΄. 6. Από το υπό διαβούλευση Π.Δ. και τον επισυναπτόμενο χάρτη φαίνεται ότι εξαιρούνται κάποιες περιοχές που ανήκουν στην περιοχή Natura GR1250001 «Όρος Όλυμπος» οι οποίες φιλοξενούν σημαντικούς βιοτόπους. Συγκεκριμένα αυτό συμβαίνει για παράδειγμα σε περιοχές του οικισμού Πέτρας, της Μονής Σπαρμού, νότια της θέσης Γρίβα και κορυφής Πύργου Γρίβα , του ΚΕΟΑΧ, δυτικά του Αγ. Κωνσταντίνου (ρέμα Ουρλιάς), στην ευρύτερη περιοχή του Λιτοχώρου. Υπενθυμίζεται ότι η Ελλάδα έχει την υποχρέωση να καθορίσει “τις προτεραιότητες σε συνάρτηση με τη σημασία των τόπων για τη διατήρηση ή την αποκατάσταση, σε ικανοποιητική κατάσταση διατήρησης, ενός τύπου φυσικών οικοτόπων ...και για τη συνεκτικότητα του Natura 2000, καθώς και σε συνάρτηση με τους κινδύνους υποβάθμισης ή καταστροφή ς που επαπειλούν τους εν λόγω τόπους” για το σύνολο μιας ΕΖΔ, σε συντομότατη προθεσμία (2012). Η ένταξη όλης της περιοχής Natura στο Εθνικό Πάρκο θα διασφαλίσει την ενιαία διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών, αντιμετωπίζοντας τα γενικά προβλήματα διαχείρισης που αντιμετωπίζουν οι περιοχές Natura στη χώρα μας. Προτείνουμε την ρητή πρόβλεψη για ένταξη ολόκληρης της περιοχής Natura GR1250001 «Όρος Όλυμπος» στο Εθνικό Πάρκο και την σαφή αποτύπωση των ορίων. 7. Σε συνέχεια του προηγούμενου σχολίου θα θέλαμε να επισημαίνουμε ότι η ευρύτερη έκταση του ΚΕΟΑΧ που είναι ενταγμένη στην περιοχή Natura GR1250001 «Όρος Όλυμπος», δεν φαίνεται να περιλαμβάνεται εντός της περιοχής του Εθνικού Πάρκου. Η περιοχή αυτή κατά καιρούς έχει προταθεί για δημιουργία Χιονοδρομικού Κέντρου, το οποίο εφόσον γειτνιάζει με ένα Εθνικό Πάρκο θα έχει αρνητικές επιπτώσεις (όπως έχει αποδειχθεί και σε άλλες προστατευόμενες περιοχές, π.χ. Εθνικός Δρυμός Παρνασσού). Επομένως προτείνουμε την ένταξη της συγκεκριμένης περιοχής στη ζώνη Γ΄ (δείτε και σημείο 3) και ρητή αναφορά αποκλεισμού ανάλογων δραστηριοτήτων.