• ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Επιστημονικός μη κερδοσκοπικός Οργανισμός Συμβολής στην Βιώσιμη Ανάπτυξη National Member of the International Solid Waste Association Site: www.eedsa.gr, e-mail: info@eedsa.gr ΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΕΔΣΑ Για το Σχέδιο Νόμου «Ενίσχυση της ανακύκλωσης και βελτίωση της διαχείρισης των αποβλήτων» (Β) ΚΑΤ’ ΑΡΘΡΟ ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ (Β.1) ΤΡΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ Ν. 2939/2001 ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ ΣΕΔ ΑΡΘΡΟ 1 Υποχρεωτική συλλογή τεσσάρων ρευμάτων αποβλήτων συσκευασίας. Κατ’ αρχάς κινείται σε σωστή κατεύθυνση η υποχρέωση για συλλογή 4 ρευμάτων υλικών συσκευασίας, με δυνατότητα εξαιρέσεων όπου δεν είναι τεχνικοοικονομικά ή περιβαλλοντικά-χωροταξικά εφικτό. Είναι σε συμφωνία με τις κατευθύνσεις της οδηγίας 2008/98 και του ν. 4042/2012, για χωριστή συλλογή των αντίστοιχων 4 ρευμάτων υλικών. Αν η διάταξη αυτή παραμείνει ως έχει, θα πρέπει τουλάχιστον να προστεθεί η απαίτηση πριν την έγκριση από τον ΕΟΑΝ να έχει προηγηθεί γνωμοδότηση του οικείου Δήμου επί της αιτιολογημένης έκθεσης του ΣΕΔ. Πέραν τούτου, σε σχέση με τη συγκεκριμένη διάταξη, έχουμε και τις κάτωθι παρατηρήσεις: α) Σε περίπτωση που υιοθετηθεί η εναλλακτική λύση του άρθρου 8, παρ. 1α του ν. 2939/2001, δηλ. η οργάνωση από τον ΟΤΑ / ΦΟΔΣΑ χωρίς συνεργασία με ΣΕΔ, δεν νοείται να απαιτείται η γνωμοδότηση του ΣΕΔ. β) Από την διατύπωση του άρθρου, ότι εισηγείται «το ΣΕΔ», δίδεται η εντύπωση ότι υπάρχει και θα υπάρχει στο διηνεκές ένα και μόνο ΣΕΔ συσκευασιών. Όμως ούτε τώρα ισχύει αυτό, και σε κάθε περίπτωση ο νόμος επιτρέπει την ίδρυση και επιπλέον ΣΕΔ συσκευασιών. Άρα, υπαρχόντων περισσοτέρων του ενός ΣΕΔ, δεν είναι σαφές ποιο από όλα τα ΣΕΔ συσκευασιών θα γνωμοδοτεί και ούτε πως επιλέγεται αυτό. γ) Έλλειψη χρονοδιαγράμματος: Ενώ καθίσταται υποχρεωτική η χωριστή συλλογή 4 υλικών συσκευασίας, δεν τίθεται κανένα χρονοδιάγραμμα για αυτό. Αυτό δίνει κατ’ αρχάς την εντύπωση, ότι δεν τίθεται κανείς χρονικός περιορισμός, κάτι που μπορεί να καταστήσει τη διάταξη σε μεγάλο βαθμό ανενεργή. Αν όμως αυτό συνδυαστεί με την πρόβλεψη του άρθρου 27 του ν. 4042/2011, ότι η χωριστή συλλογή σε 4 υλικά οργανώνεται έως το 2015, ίσως δίνεται η εντύπωση, ότι όσοι ΟΤΑ δεν έχουν προλάβει να οργανώσουν χωριστή συλλογή σε 4 υλικά μέχρι την 01/01/2015 (ή διασταλτικά την 01/01/2016) θα καθίστανται αυτόματα παράνομοι. Το ίδιο ισχύει και για τα ΣΕΔ. Για τον λόγο αυτόν, αν η διάταξη για την χωριστή συλλογή σε 4 υλικά παραμείνει τελικά ως έχει, ως καθολική απαίτηση, τότε θα πρέπει να τεθεί εύλογη προθεσμία συμμόρφωσης ενός ΟΤΑ/ΦΟΔΣΑ αλλά και των ΣΕΔ με αυτήν τη απαίτηση. δ) Μέχρι τώρα, το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος των υλικών συσκευασίας συλλέγονται από κοινού σε έναν ενιαίο κάδο (μπλε κάδο). Ένα μεγάλο πρόβλημα που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια είναι η μείωση συλλογής ανακυκλώσιμων υλικών συσκευασίας (ιδίως του χαρτιού και των μετάλλων), λόγω της αφαίρεσής τους από τους μπλε κάδους από πλανόδιους. Θέλει πάρα πολύ μεγάλη προσοχή το γεγονός ότι η χωριστή συλλογή 4 υλικών συσκευασίας χωριστά, διευκολύνει πάρα πολύ τους πλανόδιους στην κλοπή των υλικών αυτών, αφού θα είναι ήδη προδιαλεγμένα. Αυτό θα πρέπει να ληφθεί υπόψη στην πρόνοια για κατάλληλα μέτρα και δράσεις, μπορεί όμως επίσης να ληφθεί υπόψη στην κατάρτιση του χρονοδιαγράμματος. ε) Ευθύνη για την επίτευξη των ποσοτικών στόχων Οποιαδήποτε και από τις δύο εναλλακτικές λύσεις του άρθρου 8 παρ. (1α) και παρ. (1β) επιλεγεί (οργάνωση μόνο από ΟΤΑ / ΦΟΔΣΑ ή οργάνωση από συνεργασία ΟΤΑ/ΦΟΔΣΑ με ΣΕΔ συσκευασιών), αυτό δεν συνάδει με το προστιθέμενο εδάφιο (δ) του ίδιου άρθρου (8.1), με το οποίο ορίζεται ότι σε κάθε περίπτωση την ευθύνη για την επίτευξη των ποσοτικών στόχων για την ανάκτηση και ανακύκλωση των αποβλήτων συσκευασιών έχουν μόνο τα ΣΕΔ. Όταν δηλαδή υπάρχει συναρμοδιότητα για την υλοποίηση, δεν είναι λογικό να υπάρχει αποκλειστική ευθύνη για την τυχόν αστοχία. Επιπρόσθετα μάλιστα, η προστιθέμενη διάταξη – άρθρο (8.1.δ) είναι σε ευθεία αντίθεση με την υπάρχουσα και διατηρούμενη διάταξη – άρθρο (8.1.α) του ν. 2939/2001, με βάση όσα έχουν προαναφερθεί.