• Σχόλιο του χρήστη 'Τάσος Λύτρας' | 21 Αυγούστου 2016, 11:01

    Τα μονοπάτια αποτελούσαν το κύριο οδικό δίκτυο από την αρχαιότητα μέχρι τον 19ο αιώνα. Βαθμιαία αντικαταστάθηκαν με αμαξιτούς δρόμους και η χρήση τους για σκοπούς μετακίνησης, εμπορίου, παραγωγικών δραστηριοτήτων, θρησκευτικών - λατρευτικών αναγκών κ.α. εγκαταλείφθηκε. Βαθμιαία πάλι, κατά την διάρκεια κυρίως του 20ου αιώνα άρχισαν, τα ίδια μονοπάτια, να χρησιμοποιούνται για σκοπούς φυσιολατρικούς, εξερευνητικούς, αναψυχής, άθλησης κ.α. Η ιστορική αυτή "διαδρομή" των μονοπατιών δεν μπορεί να μην λαμβάνεται υπόψη κατά την κατηγοριοποίησή τους. Έτσι, μπορούν να διακριθούν σε τρείς κατηγορίες: 1) Αυτά που συνέδεαν μεταξύ τους διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές. Κυρίως πρόκειται για τα μονοπάτια που διέσχιζαν τα Βαλκάνια και παραπέρα, που συνέδεαν τις εδαφικές περιοχές της Ρωμαϊκής, ύστερα της Βυζαντινής, ύστερα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Η αντιστοίχισή τους είναι τα σημερινά μονοπάτια με την κωδική σήμανση Ε. 2) Αυτά που συνέδεαν ένα κέντρο (πόλη, κάστρο) με τα χωριά και τους οικισμούς της περιφέρειάς του, καθώς και τα χωριά μεταξύ τους. 3) Αυτά που συνέδεαν τα χωριά και τους οικισμούς με θέσεις παραγωγικών δραστηριοτήτων (γεωργία, κτηνοτροφία), εγκαταστάσεων προβιομηχανικών εκμεταλλεύσεων (νερόμυλους, ανεμόμυλους, πριονιστήρια, νεροτριβές, λιοτρίβια, αλώνια κ.α.), θρησκευτικών - λατρευτικών ασχολιών (ξωκλήσια, σπήλαια) κ.α. Σε πολλές περιπτώσεις οι άνω κατηγορίες μονοπατιών συνέπιπταν ολικά ή μερικά. Τα μονοπάτια περνούσαν από θέσεις με νερό (πηγή, πηγάδι) και ξωκλήσια που χρησίμευαν και ως καταφύγια σε περιπτώσεις ανάγκης. Ολα τα πιό πάνω μονοπάτια πρέπει να καταγραφούν, να καθαριστούν, να συντηρηθούν και να επισκευαστούν (στα τμήματα που απαιτείται) και να σημανθούν για χρήση φυσιολατρική, οικοτουριστική κλπ. Μετά από αυτά η κατηγοριοποίηση που επιχειρείται ιδιαίτερα στα μονοπάτια μικρών διαδρομών κρίνεται τεχνητή μη ανταποκρινόμενη στην πραγματικότητα και πρέπει, αν κρίνεται οπωσδήποτε αναγκαίο, να επαναδιατυπωθεί, αφού ληφθεί υπόψη και ότι οι οποιοδήποτε χαρακτηρισμοί αφορούν τις διαδρομές (κυριολεκτικά τον σκοπό της διαδρομής) και όχι τα μονοπάτια καθεαυτά. Μία ορισμένη διαδρομή μάλιστα που για κάποιον είναι θρησκευτική για κάποιον άλλον μπορεί να είναι πολιτισμική κ.ο.κ. Το ενδεχόμενο αθλητικών μονοπατιών με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, όπως επίστρωση οδοστρώματος, πρέπει να αποκλειστεί ως ασύμβατο με τους σκοπούς διαχείρισης των μονοπατιών που πρέπει να είναι η διατήρηση των ιστορικών, πολιτισμικών, λαογραφικών κλπ χαρακτηριστικών τους.