• Είναι γνωστό ότι κατά τον χωρικό σχεδιασμό μέχρι σήμερα έχει ακολουθηθεί το μοντέλο του «μέσου χρήστη», με αποτέλεσμα αυτός να λειτουργεί συχνά ως εμπόδιο για τη συμμετοχή στις κοινωνικο-οικονομικές δραστηριότητες όλων των πολιτών που αποκλίνουν από αυτό το μοντέλο, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται οι ηλικιωμένοι και τα άτομα μειωμένης κινητικότητας γενικότερα. Η εφαρμογή των αρχών του «Καθολικού Σχεδιασμού» («Universal design» ή «Design For All»), που προωθείται τόσο διεθνώς όσο και από την Ευρωπαϊκή Ένωση (βλ. Resolution ResAP(2007)3 “Achieving full participation through Universal Design”, που υιοθετήθηκε από την Επιτροπή Υπουργών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 12.12.2007 στην 1014η συνεδρίασή της), αποδεδειγμένα οδηγεί στη δημιουργία αειφόρων περιβαλλόντων, ασφαλέστερων και χωρίς διακρίσεις, που προάγουν την κοινωνική συνοχή και βιώσιμη ανάπτυξη. Η Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία (Ν.4074/2012), ορίζοντας στο άρθρο 1 ότι «τα άτομα με αναπηρίες περιλαμβάνουν εκείνα που έχουν μακροχρόνιες σωματικές, διανοητικές, πνευματικές ή αισθητήριες αναπηρίες, που, σε αλληλεπίδραση με διάφορα εμπόδια, μπορούν να παρεμποδίσουν την πλήρη και αποτελεσματική συμμετοχή τους στην κοινωνία, σε ίση βάση με τους άλλους», συσχετίζει άμεσα την αναπηρία με το περιβάλλον διαβίωσης, αστικό ή αγροτικό. Διαπιστώνοντας λοιπόν ότι: •το παρόν σχέδιο νόμου αφενός ακολουθεί το μοντέλο του «μέσου χρήστη» αφετέρου εκτός από μία αναφορά στην κοινωνική διάσταση της βιώσιμης ανάπτυξης (βλ. άρθρο 1, παρ. ε.2) διαπνέεται από καθαρά τεχνοκρατική αντίληψη και δεν φαίνεται να λαμβάνει υπόψη τη διάσταση του χωρικού σχεδιασμού ως μέσου επίτευξης κοινωνικής συνοχής, και λαμβάνοντας υπόψη: α) τις παρακάτω απαιτήσεις του συντάγματος και της εθνικής νομοθεσίας μας: -της παρ. 6 του Άρθρου 21 του Συντάγματος της χώρας, σύμφωνα με την οποία «τα άτομα με αναπηρίες έχουν δικαίωμα να απολαμβάνουν μέτρων που εξασφαλίζουν την αυτονομία, την επαγγελματική ένταξη και τη συμμετοχή τους στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της Χώρας», - του Ν.4074/2012 (ΦΕΚ 88 Α΄/11.04.2012), με τον οποίο κυρώθηκε από τη χώρα μας η Διεθνής Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία, στον οποίο υπαγορεύονται τα εξής: « 1. Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναλαμβάνουν να διασφαλίζουν και να προάγουν την πλήρη υλοποίηση όλων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θεμελιωδών ελευθεριών για όλα τα άτομα με αναπηρίες, χωρίς διακρίσεις οποιουδήποτε είδους βάσει της αναπηρίας. Προς το σκοπό αυτό, τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναλαμβάνουν: [..] στ. Να αναλάβουν ή να προάγουν την έρευνα και ανάπτυξη των καθολικά σχεδιασμένων αγαθών, υπηρεσιών, εξοπλισμού και εγκαταστάσεων, όπως αυτό καθορίζεται στο άρθρο 2 της παρούσας Σύμβασης, που θα πρέπει να απαιτήσουν την ελάχιστη δυνατή προσαρμογή και το λιγότερο κόστος, προκειμένου να ικανοποιούνται οι συγκεκριμένες ανάγκες ενός ατόμου με αναπηρίες, να προάγουν τη διαθεσιμότητα και τη χρήση τους και να προάγουν τον καθολικό σχεδιασμό κατά την ανάπτυξη των προτύπων και κατευθυντήριων οδηγιών […]» (άρθρο 4 «Γενικές Υποχρεώσεις») - «Προκειμένου να επιτρέψουν στα άτομα με αναπηρίες να ζουν ανεξάρτητα και να συμμετέχουν πλήρως σε όλες τις πτυχές της ζωής, τα Συμβαλλόμενα Κράτη λαμβάνουν κατάλληλα μέτρα προκειμένου να διασφαλίζουν στα άτομα με αναπηρίες την πρόσβαση, σε ίση βάση με τους άλλους, στο φυσικό περιβάλλον, τα μέσα μεταφοράς, την πληροφορία και τις επικοινωνίες, συμπεριλαμβανομένων και των τεχνολογιών και συστημάτων πληροφορίας και επικοινωνιών και σε άλλες εγκαταστάσεις και υπηρεσίες που είναι ανοικτές ή παρέχονται στο κοινό, τόσο στις αστικές όσο και στις αγροτικές περιοχές. Τα μέτρα αυτά, που θα συμπεριλαμβάνουν τον προσδιορισμό και την εξάλειψη των εμποδίων και κωλυμάτων προσβασιμότητας, θα ισχύουν, μεταξύ άλλων, για: α. τα κτίρια, τους δρόμους, τις μεταφορές και λοιπές εσωτερικές και υπαίθριες εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένων και των σχολείων, των κατοικιών, των ιατρικών εγκαταστάσεων και των εργασιακών χώρων» (Άρθρο 9 «Προσβασιμότητα), -τις παρ. 7 και 8 του άρθρου 4 του Ν. 3979/2011 «Για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση και λοιπές διατάξεις» (ΦΕΚ 138 Α'/16.06.2011)7, σύμφωνα με τις οποίες: «Οι φορείς του δημόσιου τομέα διαμορφώνουν την πληροφόρηση και επικοινωνία και εν γένει τις υπηρεσίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης κατά τρόπο, ώστε αυτές να είναι φιλικές προς τον χρήστη, να διασφαλίζουν και να ενισχύουν την ισότητα ως προς την πρόσβαση σε πληροφορίες και υπηρεσίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και να λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαίτερες ανάγκες πρόσβασης ορισμένων ομάδων ή ατόμων και ιδίως των ατόμων με αναπηρία» και «Ο σχεδιασμός και η εφαρμογή υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και η διαμόρφωση και προμήθεια των αντίστοιχων πληροφοριακών και επικοινωνιακών συστημάτων και υπηρεσιών πρέπει να γίνεται με γνώμονα τη διασφάλιση της ηλεκτρονικής προσβασιμότητας σε άτομα με αναπηρίες και τη δυνατότητα αξιοποίησης των σχετικών υπηρεσιών από αυτά», -της ΥΑΠ/Φ.40.4/1/989 «Κύρωση Πλαισίου Παροχής Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης», όπου στο Παράρτημα Ι (στην ενότητα 7 «Προσβασιμότητα», ΚΥ. 49 -Βλ. επίσης ΚΠ.27) ορίζεται ότι οι δημόσιοι διαδικτυακοί τόποι πρέπει να συμμορφώνονται με το πρότυπο «Οδηγίες για την Προσβασιμότητα του Περιεχομένου του Ιστού» (WCAG) έκδοση 2.0, επίπεδο προσβασιμότητας «ΑΑ», το οποίο αποτελεί το de facto πρότυπο ηλεκτρονικής προσβασιμότητας, β) τις πρόνοιες για τα άτομα με αναπηρία του νέου θεματολογίου 2030 των Ηνωμένων Εθνών για τη βιώσιμη ανάπτυξη και δη του Στόχου 11, η Ε.Σ.Α.μεΑ. προτείνει τα εξής: 1) Το εδάφιο α) της παρ. 1 του άρθρου 3 «Εθνική Χωρική Στρατηγική» να συμπληρωθεί ως ακολούθως: «1. Για τη βιώσιμη ανάπτυξη και οργάνωση του εθνικού χώρου, η Κυβέρνηση διαμορφώνει Εθνική Χωροταξική Στρατηγική. Η Στρατηγική αποτελεί κείμενο αρχών και περιλαμβάνει βασικές κατευθύνσεις χωρικής οργάνωσης, τους βασικούς άξονες, τους μεσοπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στόχους χωρικής ανάπτυξης στο επίπεδο της Γενικής Κυβέρνησης και των επιμέρους φορέων της, καθώς και τα προτεινόμενα μέτρα και δράσεις για την υλοποίηση της επιδιωκόμενης ανάπτυξης. Η Στρατηγική αποτελεί βάση για τον συντονισμό των στρατηγικών χωρικών Πλαισίων, των επιμέρους επενδυτικών σχεδίων και προγραμμάτων του κράτους, των ΟΤΑ Α’ και Β’ βαθμού και των δημοσίων νομικών προσώπων που έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη και συνοχή του εθνικού χώρου . Ειδικότερα, η Στρατηγική μπορεί να περιλαμβάνει τους βασικούς άξονες για όλο το φάσμα των θεμάτων που καλύπτουν όλα τα επίπεδα σχεδίων και ιδίως για: α) τη βιώσιμη ανάπτυξη και δικτύωση του εθνικού χώρου διασφαλίζοντας την κοινωνική συνοχή και την άρση των αποκλεισμών, ιδιαιτέρως σε βάρος των ατόμων με αναπηρία[..]»