• Σχόλιο του χρήστη 'Θεμιστοκλής Λέκκας ομ. καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής, π. πρύτανης ΠΑ, πρόεδρος Ελληνικής Γεωργικής Ακαδημίας' | 18 Νοεμβρίου 2016, 09:18

    Επιβολή ενός μοντέλου συλλογής σε όλη τη χώρα (4 ρεύματα) Άρθρο 7, Παρ. 3 «3. Η οργάνωση από τα ΑΣΕΔ ή ΣΣΕΔ αποβλήτων συσκευασιών της χωριστής συλλογής των επιμέρους υλικών συσκευασίας από γυαλί, πλαστικό, μέταλλα ή χαρτί, είναι υποχρεωτική. Με απόφαση του Ε.Ο.ΑΝ. που εκδίδεται μετά από αίτηση του οικείου Ο.Τ.Α, η οποία συνοδεύεται από τεκμηριωμένη πρόταση για την οργάνωση της συλλογής αποβλήτων συσκευασίας, επιτρέπεται να εξαιρούνται από την υποχρέωση χωριστής συλλογής πλαστικά και μέταλλα σε οριοθετημένες περιοχές ΟΤΑ για λόγους αποκλειστικά τεχνικούς, περιβαλλοντικούς ή οικονομικούς.» Tο κύριο επιχείρημα της Διοίκησης για την υποχρεωτική αυτή επιβολή των τεσσάρων ρευμάτων είναι ότι προβλέπεται από την Ευρωπαϊκή Νομοθεσία. Αυτό είναι ανακριβές όπως αποδεικνύεται από το γνωστό διευκρινιστικό Ευρωπαϊκό νομικό κείμενο που αναφέρεται πιο κάτω, όσο και από το γεγονός ότι παρά την (δυνητική) πρόβλεψη των τεσσάρων ρευμάτων που γίνεται στην οδηγία 98/2008, σήμερα, οκτώ χρόνια αργότερα, τέσσερα ρεύματα υπάρχουν σε τέσσερες μόνον (σχετικά μικρές ) χώρες της ΕΕ: Ολλανδία, Σουηδία, Τσεχία και Φιλανδία. Όλες οι υπόλοιπες 24 χώρες δεν εφαρμόζουν τέσσερα ρεύματα χωρίς βέβαια να παρανομούν έναντι του Ευρωπαϊκού Δικαίου (έχουν δύο ή τρία ρεύματα),(πηγή: Assessment of separate collection schemes in the 28 capitals of the EU in cooperation with Copenhagen Resource Institute 13/11/15 for EU Commission). Δηλαδή τα τέσσερα ρεύματα εφαρμόζονται σε ένα πολύ μικρό ποσοστό, γύρο στο 10%, της ΕΕ. Στη χώρα μας υπάρχουν δύο ρεύματα (μπλε κάδος και μπλε κώδωνας), ενώ τα 2/3 του χαρτιού συλλέγεται σε ξεχωριστό ρεύμα. Γίνονται επίσης και πιλοτικά έργα όπου εξετάζεται η σκοπιμότητα τρίτου κάδου για το χαρτί με στόχο τις μεγαλύτερες ποσότητες διότι δεν υφίσταται ζήτημα ποιότητας. Διερωτάται λοιπόν κανείς που βασίζεται η άποψη της Διοίκησης ότι τα τέσσερα ρεύματα είναι υποχρεωτικά λόγω ΕΕ; Δεν είναι ορθό από τεχνική και οικονομική άποψη να επιβάλλεται στους ΟΤΑ μια μοναδική μέθοδος σε όλη τη χώρα, δηλαδή χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι τοπικές συνθήκες. Η επιβολή αυτή είναι σε αντίθεση με την υπό εξέλιξη διαδικασία σύνταξης ΤΣΔΑ που ζητά από τους ΟΤΑ να καθορίσουν τη μέθοδο συλλογής, άρα να αποφασίσουν οι ίδιοι οι ΟΤΑ για τη βέλτιστη μέθοδο συλλογής. Η απόφαση για τον αριθμό και το είδος των ρευμάτων είναι τεχνική και οικονομική, αφορά πρωτίστως τους Δήμους και σε κάθε περίπτωση πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα πραγματικά στοιχεία και αποτελέσματα συγκεκριμένων έργων. Υπογραμμίζεται ότι δεν είναι υποχρεωτικά τα τέσσερα ρεύματα στην Ευρωπαϊκή Νομοθεσία. Συγκεκριμένα το σχετικό κείμενο της ΕΕ “Guidelines on the interpretation of key provisions of Directive 2008/98/EC on waste June 2012” και ειδικότερα η παράγραφος «4.3.4 Possibility of co-mingling» αναφέρει: «…On the other hand, setting up a separate collection is also subject to the principle of proportionality (subject to Article 10 (2) WFD: necessity and technical, environmental and economic practicability). Considering that the aim of separate collection is high-quality recycling the introduction of a separate collection system is not necessary if the aim of high-quality recycling can be achieved just as well with a form of co-mingled collection. So co-mingled collection of more than one single waste streams may be accepted as meeting the requirement of separate collection, but the benchmark of “high quality recycling” of separately collected single waste streams has to be examined; if subsequent separation can achieve high quality recycling similar to that achieved with separate collection, then co-mingling would be in line with Article 11 WFD and the principles of waste hierarchy. Practically, this usually excludes co-mingled of bio-waste and other “wet waste fractions” with dry fractions such as e.g. paper. On the other hand, subject to available separation technology, the co-mingled of certain dry recyclables (e.g. metal and plastic) should be possible, if these materials are being separated to high quality standards in a subsequent treatment process.» Είναι λοιπόν σαφές από την παράθεση της εγκυκλίου του Γενικού Διευθυντή της DG Environment κ. Karl Falkenberg ότι το ενιαίο ρεύμα ανακυκλωσίμων, είναι αποδεκτό, εφόσον παράγονται ανακυκλώσιμα υλικά υψηλής ποιότητας. Εδώ και δεκατέσσερα χρόνια στη χώρα μας λειτουργούν ΚΔΑΥ (σήμερα είναι 32) που δέχονται το ρεύμα του μπλε κάδου και παράγουν υλικά υψηλής ποιότητας όπως Χαρτί, Πλαστικά (ΡΕΤ, HDPE, LDPE, mixed plastics) Αλουμίνιο, Σίδηρο, υλικά που επιτυγχάνουν υψηλές τιμές στην αγορά των δευτερογενών υλικών στα ίδια επίπεδα με εκείνες της διεθνούς αγοράς. Τόσο η οδηγία της Ε.Ε. 98/2008 (άρθρα 10 και 11) όσο και ο νόμος 4042 (άρθρα 27 και 27) προβλέπουν δυνητικά την χωριστή συλλογή για την διευκόλυνση ή τη βελτίωση της ανάκτησης και υπό την αίρεση ότι είναι εφικτή από τεχνικής, περιβαλλοντικής και οικονομικής πλευράς. Εύλογο είναι το ερώτημα ποιος είναι ο στόχος της προτεινόμενης ρύθμισης που αλλάζει το σύνολο του σχεδιασμού, απαξιώνει τις επενδύσεις που έχουν γίνει στην υποδομή της ανακύκλωσης, και επιφέρει επιβάρυνση στους Δήμους (συλλογή 4-6 ρευμάτων), στην ΕΕΑΑ (π.χ. λειτουργία ΚΔΑΥ) και τελικά στον πολίτη (π.χ. χώρος και χρόνος για περίπλοκη διαλογή στο σπίτι, δηλ. 4 ως 6 διαφορετικές σακούλες!). Αυτή η επιβάρυνση δεν έχει υπολογιστεί. Για αυτό το λόγο η ΕΕΑΑ προτείνει να υλοποιηθούν σχετικά έργα σε συνεργασία με Δήμους, στα οποία θα υπάρξει αναλυτική καταγραφή των στοιχείων απόδοσης και κόστους, ώστε να αξιολογηθούν τα συμπεράσματα και στη συνέχεια να αποφασιστούν τα επόμενα βήματα. Πρόταση: Να παραμείνει ως έχει η πρόβλεψη του Νόμου 4042/2012 και των σχετικών οδηγιών της ΕΕ, δηλ. «Η οργάνωση από τα ΑΣΕΔ ή ΣΣΕΔ αποβλήτων συσκευασιών της χωριστής συλλογής των επιμέρους υλικών συσκευασίας από γυαλί, πλαστικό, μέταλλα ή χαρτί, γίνεται σύμφωνα με το άρθρα 26 και 27 του Νόμου 4042/2012.»