Αρχική Προστασία Δασών και Δασικών Εκτάσεων που Επλήγησαν από τις Πυρκαγιές του Αυγούστου 2009Σχέδιο Νόμου για την προστασία των δασών και των δασικών εκτάσεων που επλήγησαν από τις πυρκαγιές του Αυγούστου 2009 και λοιπές διατάξειςΣχόλιο του χρήστη Αρνέλλος Γιάννης | 29 Οκτωβρίου 2009, 23:57
Πραγματικά είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι μας δίνεται την δυνατότητα να εκθέσουμε απόψεις επί νομοσχεδίου ανεξάρτητα του πως θα εξελιχθεί (αν θα δημιουργήσει καθυστερήσεις ή ακόμα και μεγαλύτερη σύγχυση από την τεράστια διάσταση απόψεων) αποτελεί ένα άλμα για την δημοκρατία που το είχε ανάγκη ο τόπος. Επί του προκειμένου: 1) Η Δασική Νομοθεσία στην Ελλάδα είναι τεράστια αχανής και χαώδης . Αν και δασολόγος (μελετητής ελεύθερος επαγγελματίας ) δεν γνωρίζω κανένα που να γνωρίζει ολόκληρη την δασική νομοθεσία τόσο από την νομική πλευρά όσο και από την πλευρά των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από την εφαρμογή της. (έχει και τέτοιες) . Επειδή ταυτόχρονα έχει εξελιχτεί σε βάθος χρόνου μεγαλύτερο του αιώνα (πλησιάζει τους δύο αιώνες) αρχίζει να παρουσιάζει συμπτώματα γεροντικής άνοιας. Ο πρώτος στόχος της ήταν να αυξηθεί η παραγωγικότητα των δασών και μέσω αυτού να τονωθούν οι κοινωνίες των απομακρυσμένων περιοχών. Ταυτόχρονα όμως το κράτος επέβαλε την παρουσία του σε περιοχές και πληθυσμούς που λειτουργούσαν κάπως αυτόνομα επίσης διεκδικούσε εκτάσεις που ήταν νομικά κρατικές και που κάποιοι τις θεωρούσαν δικές τους. Δηλαδή η προστασία του Φυσικού Περιβάλλοντος δεν αποτελούσε κύριο λόγο αλλά δευτερεύοντα. 2) Μέσω της δασικής νομοθεσίας και επειδή υπήρχε η δομή των δασαρχείων υπήρξε μία ταύτιση του φυσικού περιβάλλοντος με το δάσος . Αυτό όμως δεν αποτελεί αλήθεια ούτε επιστημονική ούτε κατά την κοινή λογική. Η όποια προσπάθεια προσαρμογής των υπαρχουσών διοικητικών δομών και της υπάρχουσας νομοθεσίας εμπεριέχει την ανακύκλωση των ίδιων προβλημάτων που καταλήγουν αργά ή γρήγορα στο ίδιο αποτέλεσμα, δηλαδή την γρήγορη υποβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος.( το πρώτο που παρατηρείται είναι η κατάτμηση του Φυσικού Περιβάλλοντος και ακολουθεί αλλού αργά αλλού γρηγορότερα η κατάρρευση του) Είναι απαραίτητο όλες οι επιστημονικές γνώσεις και όλοι οι επιστημονικοί κλάδοι που αφορούν το Φυσικό Περιβάλλον να ενταχθούν σε νέες δομές που θα δίνουν την δυνατότητα να διατυπωθούν ολοκληρωμένες απόψεις που θα οδηγήσουν σε μία διαχείριση με συνολικό όραμα που ταυτόχρονα θα έχει την δυνατότητα να προσαρμόζεται τόσο στις εξελίξεις όσο και στις τοπικές ιδιαιτερότητες. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το φυσικό περιβάλλον δεν είναι κάτι στατικό εξελίσσεται διαρκώς και αν θέλουμε να είμαστε σοβαροί στην διαχείριση του είμαστε αναγκασμένοι να προσαρμόζουμε την διαχείριση μας σε αυτές τις εξελίξεις. Αυτή η δυνατότητα (της προσαρμογής και της εξέλιξης ) δεν υπάρχει με την υπάρχουσα διοικητική μορφή. Νομίζω πως δεν είναι απαραίτητο να το αναλύσω περισσότερο, είναι σε όλους γνωστό. 3) μία πιθανή προσπάθεια να δημιουργηθούν και να λειτουργήσουν νέες δομές απαιτεί μεγάλο κόπο και σαφώς πολύ χρόνο. Στο μεσοδιάστημα θα μπορούσε να λειτουργήσουν απλές διοικητικές αποφάσεις αναστολής κάποιων δραστηριοτήτων. Πχ για τα καμένα: απαγόρευση κάθε κατασκευαστικής δραστηριότητας. Κλιμάκια της νομαρχίας και του υπουργείου θα μπορούσαν να επιτρέπουν ειδικευμένες δράσεις που θα αφορούν επισκευή προϋπαρχόντων βασικών υποδομών και δράσεις που αφορούν την γεωργία. Οι (όποιοι οριστούν) θα πρέπει να απαντούν σε ένα μόνο ερώτημα Αυτό που ζητείται να κατασκευαστεί – επισκευαστεί υπήρχε πριν την φωτιά ναι – όχι . Αν ναι επιτρέπεται να γίνει αν όχι δεν επιτρέπεται αν μπορεί αλλά δεν είμαστε σίγουροι δεν επιτρέπεται. Οι έκτακτες περιπτώσεις απαιτούν έκτακτα μέτρα. Ταυτόχρονα μία ρύθμιση της βοσκής. Αυτά μέχρι να μπορέσει να συσταθεί μια νέα δομή σύμφωνα με αυτά που γράφω στο 2 4) πραγματικά όποτε καταπιάνομαι με την ερώτηση πως θα πρέπει να διαχειριζόμαστε το Φυσικό Περιβάλλον προκύπτει ότι δεν υπάρχει η απαραίτητη γνώση για μια συνολική θεώρηση σε ένα άτομο ή μία επιστήμη . Με βάση αυτό είναι φανερό ότι μόνο συλλογικές προσπάθειες μπορούν να διατυπώσουν ολοκληρωμένες απόψεις. Παρόλα αυτά θα αναφέρω κάποιους προβληματισμούς και σκέψεις που προκύπτουν από την εμπειρία μου. Η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος δεν μπορεί να γίνει με αστυνόμευση. Οι πράξεις που το καταστρέφουν και το υποβαθμίζουν πρέπει να σταματάνε όσο ποιο σύντομα γίνεται και όχι να διαπιστώνονται εκ των υστέρων και κατόπιν να τιμωρούνται. Δεν είμαι κατά της τιμωρίας αλλά δεν προσφέρει το ζητούμενο. Για να γίνει εφικτό αυτό απαιτείται κάθε πολίτης που παρατηρεί μία δραστηριότητα να μπορεί πολύ γρήγορα να μάθει αν είναι νόμιμη ή παράνομη. Ή τέλος πάντων να υπάρχουν πολύ απλοί κανόνες που θα είναι κατανοητοί για να μπορεί να ξεχωρίσει την νόμιμη από την παράνομη δραστηριότητα. Επίσης θα πρέπει να έχει την δυνατότητα να απευθυνθεί κάπου, που άμεσα και υπεύθυνα, θα μπορούν να αποφανθούν αν αυτή δραστηριότητα είναι νόμιμη ή παράνομη και να μπορούν να επέμβουν αμέσως. Για να είναι εφικτά τα παραπάνω απαιτείται νέα νομοθεσία (από την αρχή με κατάργηση όλης της προηγούμενης) που να αναφέρεται στο Φυσικό Περιβάλλον συνολικά ( όχι αλλού για το δάσος αλλού για τα ποτάμια αλλού για την θάλασσα αλλού για τον αέρα κλπ) και να στηριχτεί σε νέες δομές νέες υπηρεσίες που θα διαθέτουν βέβαια τους εξειδικευμένους επιστήμονες και προσωπικό (υπάρχει είδη σκορπισμένο σε διάφορες υπηρεσίες και υπουργεία) αλλά κάτω από μία νέα δομή που θα λειτουργεί σύμφωνα με αυτά που αναφέρω στο 2. Επειδή, πάλι από την εμπειρία μου, γνωρίζω ότι η κάθε επιστήμη έχει διαφορετική προσέγγιση είναι απαραίτητο να υπάρξει ο συνδετικός κρίκος που θα δώσει την ώθηση για συνεργασία και ταυτόχρονα θα αμβλύνει και τις αντιπαραθέσεις μεταξύ κλάδων. Προσωπική μου άποψη είναι ότι αυτός ο συνδετικός κρίκος είναι το τοπίο. Η αρμονία η συνέχεια και η πολυπλοκότητα του τοπίου γίνεται άμεσα αντιληπτή τόσο από εξειδικευμένους επιστήμονες όσο και από απλούς ανθρώπους (χωρίς ειδικές γνώσεις για το περιβάλλον εννοώ). Δεν έχει νόημα να επεκταθώ περισσότερο αλλά θα αναφέρω δύο παραδείγματα που αναδεικνύουν την έλλειψη επιστημονικότητας στην δασική νομοθεσία. Το πρώτο αφορά την ελάχιστη έκταση του δάσους 0,3 εκτάρια (τρία στρέμματα) από πού προκύπτει κάτι τέτοιο ; Σε όλους τους δασολόγους είναι γνωστό ότι αυτό ορίστηκε για να αποδεσμευτούν εκτάσεις που η υπηρεσία δεν μπορούσε να εποπτεύσει και επιπλέον να αμβλυνθεί η αντίδραση του κόσμου. Το δεύτερο αφορά το ποσοστό κάλυψης με δασικά φυτά ήταν 15% έγινε 25% αλλά πουθενά σε βιβλιογραφία δεν υπάρχει ούτε μία αναφορά για τους λόγους που επιβάλουν κάτι τέτοιο. Οι πραγματικοί λόγοι είναι οι ίδιοι με τους παραπάνω. Άλλο ένα παράδειγμα έλλειψης προσαρμοστικότητας και εξέλιξης είναι η επιμονή της δασικής νομοθεσίας να θεωρεί δάση υψηλής αξίας τα πεύκα ενώ όχι τα κυπαρίσσια άρθρο 64 του 998/79…………………………………………. Αρνέλλος Γιάννης Δασολόγος Μελετητής