Αρχική Βελτίωση της Ενεργειακής Απόδοσης - Ενεργειακές ΥπηρεσίεςΆρθρο 13Σχόλιο του χρήστη ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΜΑΤΘΑΙΟΥ | 16 Μαρτίου 2010, 11:42
  • Σχόλιο του χρήστη 'ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΜΑΤΘΑΙΟΥ' | 16 Μαρτίου 2010, 11:42

    Με μεγάλη μας χαρά στην ιστοσελίδα του ΥΠΕΚΑ και στον διαδικτυακό τόπο www.opengov.gr βλέπουμε ότι τίθεται σε δημόσια διαβούλευση νομοσχέδιο με τίτλο «Μέτρα για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης κατά την τελική χρήση, ενεργειακές υπηρεσίες και άλλες διατάξεις» στο οποίο μεγάλη βαρύτητα δίνεται στο θέμα της εξοικονόμησης ενέργειας και στον κτιριακό τομέα. Η εταιρεία μας δραστηριοποιείται στο αντικείμενο των εγκαταστάσεων θέρμανσης, κλιματισμού, φυσικού αερίου, παθητικών ηλιακών συστημάτων και συστημάτων καταμέτρησης και εξοικονόμησης ενέργειας από το 1985. Στην διάρκεια της επαγγελματικής μας πορείας έχουμε συναντήσει πολλές περιπτώσεις κατασπατάλησης ενέργειας με την μορφή καυσίμου κεντρικής θερμάνσεως, ηλεκτρικού ρεύματος ή και μη αξιοποίησης των δυνατοτήτων εκμετάλλευσης απλών αλλά οικονομικά προσιτών και αποδοτικών συστημάτων ΑΠΕ όπως τα απλά ηλιακά θερμοσίφωνα. Λειτουργία συστημάτων κεντρικής θερμάνσεως. Η πραγματικότητα της λειτουργίας των κεντρικών θερμάνσεων στα ελληνικά κτίρια θα μπορούσε να χωριστεί σε κάποιες κατηγορίες: 1. Δημόσια κτίρια: Στα περισσότερα δημόσια κτίρια η θέρμανση λειτουργεί με μόνη προϋπόθεση να υπάρχει καύσιμο και εν λειτουργία εγκατάσταση. Πέραν τούτου κανένας άλλος περιορισμός δεν υπάρχει. Η θέρμανση λειτουργεί ανεξάρτητα από το αν υπάρχει πραγματική ανάγκη, στις περισσότερες περιπτώσεις συνεχώς σε όλο το κτίριο κατά τις ώρες λειτουργίας του, για όλη την χειμερινή περίοδο, χωρίς απολύτως κανέναν έλεγχο. Κάποιοι λόγω του τρόπου λειτουργίας μπορεί να κρυώνουν και να χρησιμοποιούν και ηλεκτρικές συσκευές για να πετύχουν τις επιθυμητές συνθήκες ενώ ταυτόχρονα κάποιοι άλλοι να σκάνε και να ανοίγουν παράθυρα ή και κλιματιστικά οπότε ή να πετάμε ενέργεια ή να καταναλώνουμε και επιπλέον ηλεκτρικό. Κατ αρχήν θα πρέπει να προτείνουμε έναν τρόπο λειτουργίας για τον λέβητα κεντρικής θερμάνσεως και η πρότασή μας αυτή είναι να ελέγχεται με αντιστάθμιση καυστήρα κεντρικής θερμάνσεως ένα «έξυπνο» δηλαδή ελεγκτή ο οποίος λαμβάνει υπόψη του τις συνθήκες εξωτερικής θερμοκρασίας, τις συνήθειες χρήσης της εγκατάστασης και προγραμματίζει πότε και ως ποιο επίπεδο θερμοκρασίας πρέπει να λειτουργεί ο λέβητας. Το σύστημα αυτό σύμφωνα με τις εταιρείες που κατασκευάζουν αντισταθμίσεις μπορεί από μόνο του να φέρει ως και 20% εξοικονόμηση καυσίμου σε σύγκριση με την λειτουργία της κεντρικής θέρμανσης με εντολή on – off ή τον χρονοπρογραμματισμό που συνήθως χρησιμοποιείται. Ο έλεγχος της θερμοκρασίας ανά χώρο θα μπορούσε να επιτευχθεί με την αντικατάσταση του πάνω διακόπτη των θερμαντικών σωμάτων και την εγκατάσταση θερμοστατικών διακοπτών με ρυθμιζόμενες κεφαλές. Πρόκειται για ένα απλό στην χρήση του σύστημα που μπορεί ο καθένας στον χώρο του να ρυθμίσει και να διατηρήσει σταθερή την θερμοκρασία που επιθυμεί, όταν το χρειάζεται. Μια άλλη παρέμβαση που απαιτείται για την ολοκλήρωση ενός τέτοιου συστήματος είναι η αντικατάσταση του κυκλοφορητή κεντρικής θέρμανσης με κυκλοφορητή τεχνολογίας INVERTER καθώς πλέον στο κάθε κτίριο μπορεί να λειτουργούν από κανένα εως όλα τα θερμαντικά σώματα. Άλλωστε οι κατασκευαστές τέτοιων κυκλοφορητών υποστηρίζουν πως αν ήταν δυνατόν να αντικατασταθούν όλοι οι κυκλοφορητές παλιάς τεχνολογίας με κυκλοφορητές τεχνολογίας INVERTER τότε θα εξοικονομούνταν σε ευρωπαϊκό επίπεδο το 10 % της κατανάλωσης ηλεκτρικού από νοικοκυριά. Η εγκατάσταση ενός τέτοιου συστήματος, με μόνη προϋπόθεση την εκπαίδευση για σωστή χρήση από το προσωπικό, θα μπορούσε να αποφέρει σημαντική εξοικονόμηση της τάξης του 35% από τα λειτουργικά κόστη θέρμανσης των κτιρίων και να εξασφαλίσει τις συνθήκες άνεσης των χρηστών του κτιρίου. Ακριβώς στην ίδια κατάσταση με τα ίδια προβλήματα και τις ίδιες λύσεις όσον αφορά την κεντρική θέρμανση μπορούν να υπαχθούν μεγάλου μεγέθους ιδιόκτητα κτίρια κατοικιών ή επαγγελματικών χώρων που τελικά δεν ενδιαφέρει η κατανομή του κόστους θέρμανσης. 2. Κτίρια ανεξάρτητων κατοικιών και χρήσεων: 2.1. Κτίρια κατασκευής πριν το 1985 Στα περισσότερα κτίρια πολυκατοικιών η θέρμανση λειτουργεί σε συγκεκριμένους, συμφωνημένους από τους ιδιοκτήτες ή ενοικιαστές χρόνους μέσα στην ημέρα συνήθως στο διάστημα από 15/10 εως 15/4 κάθε έτους. Η θέρμανση λειτουργεί ανεξάρτητα από το αν υπάρχει πραγματική ανάγκη, σε όλο το κτίριο κατά τις ώρες λειτουργίας της χωρίς απολύτως και πάλι κανέναν έλεγχο. Κάποιοι λόγω του τρόπου λειτουργίας μπορεί να κρυώνουν και να χρησιμοποιούν και ηλεκτρικές συσκευές για να πετύχουν τις επιθυμητές συνθήκες ενώ ταυτόχρονα κάποιοι άλλοι να σκάνε και να ανοίγουν παράθυρα ή και κλιματιστικά οπότε ή να πετάμε ενέργεια ή να καταναλώνουμε και επιπλέον ηλεκτρικό. Αρκετές είναι επιπλέον οι περιπτώσεις και διαφορετικών χρήσεων σε κτίρια του κέντρου των πόλεων που μπορεί το ισόγειο και οι πρώτοι όροφοι να χρησιμοποιούνται ως επαγγελματική στέγη και οι υπόλοιποι όροφοι ως κατοικίες. Επιπλέον είναι τακτικό φαινόμενο οι ένοικοι ενός κτιρίου να έχουν διαφορετικά προγράμματα εργασίας οπότε και ανάγκες για ετεροχρονισμένη χρήση της θέρμανσης. Επίσης σε πολλές κατοικίες είναι σύνηθες να χρησιμοποιούνται λίγα από τα δωμάτια που αυτές διαθέτουν. Όλες αυτές οι περιπτώσεις οδηγούν τους ενοίκους σε συχνές προστριβές για το πότε και το πόσο θα πρέπει να λειτουργεί η κεντρική θέρμανση των κτιρίων αλλά και για το κόστος της λειτουργίας που πρέπει να επιβαρυνθεί ο καθένας. Κατ αρχήν θα πρέπει να προτείνουμε έναν τρόπο λειτουργίας για τον λέβητα κεντρικής θερμάνσεως και η πρότασή μας αυτή είναι να ελέγχεται με αντιστάθμιση καυστήρα κεντρικής θερμάνσεως ένα «έξυπνο» δηλαδή ελεγκτή ο οποίος λαμβάνει υπόψη του τις συνθήκες εξωτερικής θερμοκρασίας, τις συνήθειες χρήσης της εγκατάστασης και προγραμματίζει πότε και ως ποιο επίπεδο θερμοκρασίας πρέπει να λειτουργεί ο λέβητας. Το σύστημα αυτό σύμφωνα με τις εταιρείες που κατασκευάζουν αντισταθμίσεις μπορεί από μόνο του να φέρει ως και 20% εξοικονόμηση καυσίμου σε σύγκριση με την λειτουργία της κεντρικής θέρμανσης με εντολή on – off ή τον χρονοπρογραμματισμό που συνήθως χρησιμοποιείται. Ο έλεγχος της θερμοκρασίας ανά χώρο θα μπορούσε να επιτευχθεί με την αντικατάσταση του πάνω διακόπτη των θερμαντικών σωμάτων και την εγκατάσταση θερμοστατικών διακοπτών με ρυθμιζόμενες κεφαλές. Πρόκειται για ένα απλό στην χρήση του σύστημα που μπορεί ο καθένας στον χώρο του να ρυθμίσει και να διατηρήσει σταθερή την θερμοκρασία που επιθυμεί, όταν το χρειάζεται. Μια άλλη παρέμβαση που απαιτείται για την ολοκλήρωση ενός τέτοιου συστήματος είναι η αντικατάσταση του κυκλοφορητή κεντρικής θέρμανσης με κυκλοφορητή τεχνολογίας INVERTER καθώς πλέον στο κάθε κτίριο μπορεί να λειτουργούν από κανένα εως όλα τα θερμαντικά σώματα. Άλλωστε οι κατασκευαστές τέτοιων κυκλοφορητών υποστηρίζουν πως αν ήταν δυνατόν να αντικατασταθούν όλοι οι κυκλοφορητές παλιάς τεχνολογίας με κυκλοφορητές τεχνολογίας INVERTER τότε θα εξοικονομούνταν σε ευρωπαϊκό επίπεδο το 10 % της κατανάλωσης ηλεκτρικού από νοικοκυριά. Η εγκατάσταση ενός τέτοιου συστήματος, με μόνη προϋπόθεση την εκπαίδευση για σωστή χρήση από το προσωπικό, θα μπορούσε να αποφέρει σημαντική εξοικονόμηση της τάξης του 35% από τα κόστη θέρμανσης των κτιρίων και να εξασφαλίσει τις συνθήκες άνεσης των χρηστών του κτιρίου. Φυσικά σε αυτές τις περιπτώσεις πολύ σημαντικό ρόλο παίζει και η καταμέτρηση της πραγματικής κατανάλωσης κάθε θερμαντικού σώματος προκειμένου ο τελικός χρήστης να μπορεί να ελέγξει πόσο καταναλώνει και να εξασφαλίζεται ότι θα κληθεί να πληρώσει γι’ αυτό καθώς και το να μπορεί να συγκρίνει από έτος σε έτος την κατανάλωσή του έτσι ώστε να επιλέξει τον τρόπο χρήσης που θα του αποφέρει την μεγαλύτερη οικονομία καθώς θα έχει πραγματικό κίνητρο να την επιδιώξει. Τη δυνατότητα αυτή μας παρέχουν πλέον ηλεκτρονικές συσκευές που ονομάζονται κατανεμητές δαπανών θέρμανσης. Οι συσκευές αυτές κατασκευάζονται σύμφωνα με το πρότυπο ΕΝ 834 και μια περίπτωση λειτουργίας και ενδείξεων τέτοιων συσκευών είναι η περίπτωση του κατανεμητή δαπανών θέρμανσης της Δανικής εταιρείας Brunata που αντιπροσωπεύουμε και παρατίθεται στην συνέχεια: Πως μετράμε την δική σας κατανάλωση θέρμανσης. Σε κάθε θερμαντικό σώμα, στο διαμέρισμά σας, υπάρχει ένας ηλεκτρονικός κατανεμητής θέρμανσης Brunata (τύπος FUTURA+). Είναι ένας ειδικός μετρητής σύμφωνα με την ευρωπαϊκή πιστοποίηση ποιότητας EN 834, ο οποίος εγγυάται την λειτουργικότητα και την απόλυτη μέτρηση. Ο ένας από τους αισθητήρες του μετράει την θερμοκρασία επιφανείας των θερμαντικών σωμάτων και ο άλλος την θερμοκρασία δωματίου. Η διαφορά θερμοκρασίας των δύο αισθητήρων είναι ανάλογη της ποσότητας θερμότητας που διαχέεται από τα καλοριφέρ στον χώρο. Η πατενταρισμένη αυτή συσκευή εγγυάται για όλο το 24ωρο της λειτουργίας της, την μέτρηση της θερμότητας που παράγεται από τα θερμαντικά σώματα. Η θερμότητα του ηλίου η άλλη πηγή θέρμανσης δεν μετριέται από ηλεκτρονική συσκευή της Brunata. Κάθε διανομέας έχει ένα μοναδικό νούμερο και είναι προγραμματισμένος με κλίμακα που ανταποκρίνεται στην θερμική ισχύ των σωμάτων. O διανομέας FUTURA+ μετριέται εύκολα, χωρίς την χρήση άλλων κουμπιών. Στα σύντομα μεσοδιαστήματα, στην οθόνη, εμφανίζονται οι παρακάτω ενδείξεις: -Πενταψήφιος σειριακός αριθμός ο οποίος δηλώνει την ταυτότητα του κατανεμητή -Η μέχρι στιγμής κατανάλωση. -Σας θυμίζει την περσινή κατανάλωση με σκοπό την εξοικονόμηση ενέργειας. -Ο μοναδικός κατανεμητής θέρμανσης οποίος δηλώνει τον τύπο του θερμαντικού σώματος Οι κατανεμητές δαπανών θέρμανσης FUTURA+ της BRUNATA έχουν μακρά διάρκεια ζωής γιατί οι μπαταρίες που χρησιμοποιούν είναι ανακυκλώσιμες μπαταρίες Λιθίου διάρκειας 10 ετών. Η BRUNATA εξοικονομεί ενέργεια τοποθετώντας την μπαταρία στην εκκίνηση της λειτουργίας του κατανεμητή. Η συσκευή FUTURA+ απομνημονεύει τα πάντα - την πραγματική κατανάλωση θέρμανσης, την θερμοκρασία των θερμικών στοιχείων και τη θερμοκρασία δωματίου. Σε περίπτωση βλάβης της συσκευής αποθηκεύονται στη μνήμη η ημερομηνία και η ώρα της βλάβης. Ο εξοπλισμός της BRUNATA και η άδεια συχνότητας τηλεμέτρησης μας δίνει την δυνατότητα να κάνουμε αξιόπιστη και ασφαλή μέτρηση Αρκετά πλέον χρόνια ασχολούμαστε με την εγκατάσταση τέτοιων ολοκληρωμένων συστημάτων αυτονόμισης κλασσικών δικτύων θέρμανσης και παρέχουμε στους πελάτες μας την δυνατότητα να επιτυγχάνουν τις συνθήκες άνεσης που επιθυμούν, όταν το χρειάζονται και να εξοικονομούν καύσιμο θέρμανσης με ότι αυτό συνεπάγεται για τον οικογενειακό προϋπολογισμό και το περιβάλλον. Έχοντας έρθει σε συζήτηση για την εγκατάσταση τέτοιων συστημάτων με πάρα πολλούς ιδιοκτήτες διαμερισμάτων βασικός ανασταλτικός παράγοντας είναι ότι ο τρόπος κατανομής δαπανών θέρμανσης βρίσκεται ενσωματωμένος στο καταστατικό των πολυκατοικιών. Παρόλο που στις περισσότερες περιπτώσεις τα καταστατικά δεν έχουν συμμορφωθεί με την ισχύουσα από το 1983 νομοθεσία για την κατανομή δαπανών θέρμανσης, συνήθως απαιτείται η απόλυτη ομοφωνία για την αναθεώρησή τους. Είναι λοιπόν προφανές ότι στις περισσότερες των περιπτώσεων είναι αδύνατο να επιτευχθεί η απόλυτη ομοφωνία και κατά συνέπεια να μην είναι δυνατή η εγκατάσταση των ανωτέρω περιγραφομένων συστημάτων. Είναι πολύ συχνό φαινόμενο ένας ή δυο από τους ιδιοκτήτες ενός κτιρίου με 20 ή 30 ανεξάρτητες ιδιοκτησίες, να επιβάλλον την άποψή τους και να διαιωνίζονται τα προβλήματα που περιγράψαμε ποιο πάνω. Η ελληνική πολιτεία προκειμένου να προωθήσει την αντικατάσταση του καυσίμου από πετρέλαιο κεντρικής θέρμανσης σε φυσικό αέριο έχει δώσει την δυνατότητα οι αποφάσεις των γενικών συνελεύσεων των πολυκατοικιών να λαμβάνονται με απόλυτη πλειοψηφία (50% + 1 ψήφος) ανεξάρτητα με το τι προβλέπεται στο καταστατικό του κάθε κτιρίου. Προκειμένου λοιπόν να είναι δυνατή η εγκατάσταση συστημάτων εξοικονόμησης ενέργειας στα περισσότερα κτίρια με όλα τα οφέλη που διασφαλίζουν, είναι αναγκαίο να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα και να δοθεί η δυνατότητα λήψης απόφασης με αντίστοιχο τρόπο. Επιπλέον θα μπορούσαν να δοθούν κάποια οικονομικά ή φορολογικά κίνητρα για την εγκατάσταση τέτοιων συστημάτων σε αντιστοιχία με τα ισχύοντα για τις εγκαταστάσεις Φ.Α. 2.2. Κτίρια κατασκευής μετά το 1985 Στα περισσότερα κτίρια πολυκατοικιών αυτής της περιόδου η θέρμανση λειτουργεί αυτόνομα από τους ιδιοκτήτες ή ενοικιαστές του κάθε διαμερίσματος. Ο καθένας ρυθμίζει ανεξάρτητα το πότε και πόσο χρειάζεται να λειτουργεί η εγκατάσταση θέρμανσης του διαμερίσματός του. Η θέρμανση όμως λειτουργεί ταυτόχρονα σε όλο το διαμέρισμα ανεξάρτητα από το αν υπάρχει πραγματική ανάγκη γι’ αυτό. Σε αυτή την κατηγορία κτιρίων τα προβλήματα διαφοροποιούνται σε σύγκριση με τα προηγούμενα. Στα περισσότερα διαμερίσματα υπάρχουν εγκατεστημένοι θερμοστάτες που είτε λόγω της τεχνολογίας του είτε λόγω της κακής επιλογής της θέσης εγκατάστασης τους δεν διασφαλίζουν ουσιαστικά τον έλεγχο της θερμοκρασίας αλλά λειτουργούν απλά ως διακόπτες on – off. Είναι δε σύνηθες σε συστήματα με ποντεσιομετρική ρύθμιση με την πάροδο του χρόνου να απαντώνται διαφορές μεταξύ επιλεγμένης και πραγματικής θερμοκρασίας της τάξης των 10 C. Ο τελικός χρήστης δεν έχει την δυνατότητα πραγματικού ελέγχου και ενώ νομίζει ότι λειτουργεί με οικονομικό τρόπο την εγκατάστασή του τελικά φτάνει να ξοδεύει ως και 50 % περισσότερο καύσιμο από ότι πραγματικά θα έπρεπε. Η εγκατάσταση ψηφιακών πλέον θερμοστατών που παρέχονται από πληθώρα κατασκευαστών στην αγορά, με σωστή επιλογή του χώρου τοποθέτησης θα μπορούσε να επιλύσει τέτοιου είδους προβλήματα και να περιορίσει σημαντικά τα κόστη θέρμανσης, καθώς ο τελικός χρήστης μπορεί να επιλέξει με ακρίβεια αυτό που θέλει να επιτύχει και να ελέγχει πραγματικά την επίτευξή του. Ένα επιπλέον πρόβλημα που παρουσιάζεται πολύ έντονα είναι ο τρόπος καταμέτρησης της καταναλισκόμενης ενέργειας σε κάθε ανεξάρτητη ιδιοκτησία. Στα περισσότερα κτίρια χρησιμοποιείται η ωρομέτρηση, που ήδη και από το ΤΕΕ θεωρείται ως «ελληνική πατέντα» στο νέο σχέδιο νόμου για την κατανομή δαπανών θέρμανσης. Από τη στιγμή που κάποιος ανοίξει την θέρμανσή του γράφονται ώρες με τις οποίες θα κληθεί να καταβάλει τα αντίστοιχα κόστη. Αυτό όμως είναι τόσο προσεγγιστικό από τη μια καθώς δεν λαμβάνει υπόψη πραγματικές συνθήκες θερμοκρασίας εισόδου – εξόδου νερού από το δίκτυο αλλά ούτε και την παροχή νερού, για την μέτρηση θερμότητας, μετράει ώρες όπως το ρολόι αλλά και αποτρεπτικό για την επίτευξη οικονομίας από τον χρήστη. Σημαντικό συμπέρασμα που καταλήγουν πολλές ερευνητικές εργασίες είναι ότι για να μπορέσουμε να αξιολογήσουμε και να ελέγξουμε κάτι πρέπει να βρούμε ένα αξιόπιστο τρόπο να το μετρήσουμε. Στην περίπτωση αυτή των κτιρίων η τεχνολογία μας παρέχει συσκευές θερμιδομετρητών που μπορούν με απόλυτη ακρίβεια να μετράνε την ενέργεια που απορροφήθηκε από κάθε διαμέρισμα από το σύστημα κεντρικής θέρμανσης με τη μέτρηση θερμοκρασιών εισόδου και εξόδου του νερού από το δίκτυο και την παροχή νερού. Σε αυτή την περίπτωση είναι δυνατόν ο κάθε τελικός χρήστης να γνωρίζει το πραγματικό ποσό ενέργειας που καταναλώνει καθώς επίσης και να μπορεί να κάνει εξοικονόμηση με την χρήση θερμοστατικών διακοπτών ρυθμίζοντας την θερμοκρασία που επιθυμεί ανεξάρτητα σε κάθε χώρο. Το νέο σχέδιο νόμου για την κατανομή δαπανών θέρμανσης, που παραμένει σχέδιο από το 2005, προβλέπει την υποχρεωτική εγκατάσταση θερμιδομετρητών σε όλα τα νέα κτίρια και την σταδιακή εγκατάστασή τους στα υπάρχοντα. Παρόλα αυτά και μην έχοντας τεθεί σε ισχύ το εν λόγω νομοσχέδιο συνεχίζει η εφαρμογή της «ελληνικής πατέντας» των ωρομετρητών συντηρώντας την κατάσταση που ήδη έχει διαμορφωθεί και μη δίνοντας κίνητρα στα ελληνικά νοικοκυριά να ελέγξουν και να περιορίσουν τα κόστη θέρμανσης. Προκειμένου λοιπόν να είναι δυνατή η εγκατάσταση συστημάτων εξοικονόμησης ενέργειας στα κτίρια αυτής της κατηγορίας θα πρέπει να τεθεί σε εφαρμογή το εν λόγω νομοσχέδιο. Επιπλέον θα μπορούσαν να δοθούν κάποια οικονομικά ή φορολογικά κίνητρα για την εγκατάσταση τέτοιων συστημάτων σε αντιστοιχία με τα ισχύοντα για τις εγκαταστάσεις Φ.Α.