• Σχόλιο του χρήστη 'Ελληνικό Δίκτυο ΦΙΛΟΙ της ΦΥΣΗΣ' | 11 Απριλίου 2021, 20:07

    Ελληνικό Δίκτυο ΦΙΛΟΙ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΣΤΟ «ΝΕΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΚΛΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ», Μάρτιος 2021. Τρεις γενικές παρατηρήσεις: 1- Αν και υπάρχει μια ασαφής αναφορά ότι «το 2018 το Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής ενέκρινε το πλαίσιο δημόσιας πολιτικής για την κυκλική οικονομία…» 2.1. σελίδα 11 στο κείμενο δεν υπάρχει ευκρινής αναφορά στο τι έχει προηγηθεί του «νέου σχεδίου». Ο όρος «νέο σχέδιο» υποδηλώνει ότι προϋπήρχε προγενέστερο Εθνικό σχέδιο. ΠΡΟΤΑΣΗ: Επειδή το κράτος έχει συνέχεια προτείνεται να υπάρχει αναφορά στο προγενέστερο Εθνικό Σχέδιο το οποίο παρουσιάστηκε 1ο FORUM ΚΥΚΛΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ 8 & 9 Απριλίου 2019 στην Αίγλη Ζαππείου (δυστυχώς ο ιστότοπος του Forum που είχαν αναρτηθεί όλες οι ομιλίες έχει καταργηθεί https://www.circular-economy.gr ). Η χώρα μας ήταν μία από τις 10 ευρωπαϊκές χώρες που από το 2019 είχαν καταρτίσει Εθνικό Σχέδιο για την Κυκλική Οικονομία. 2- Η χώρα μας θα πρέπει να εφαρμόσει την ΟΔΗΓΙΑ 2009/125/ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 21ης Οκτωβρίου 2009 για τη θέσπιση πλαισίου για τον καθορισμό απαιτήσεων οικολογικού σχεδιασμού όσον αφορά τα συνδεόμενα με την ενέργεια προϊόντα». Με απλά λόγια να περιοριστεί η “Προγραμματισμένη απαξίωση προϊόντων” (αγγλικό όρος Planned Obsolescence) 3- Στο Εθνικό Συμβούλιο Κυκλικής Οικονομίας απουσιάζουν εκπρόσωποι της Τοπικής ή και της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης καθώς επίσης εκπρόσωποι των εργαζομένων και των καταναλωτών. Αξίζει να σημειωθεί ότι η « Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε και εξέδωσε έκθεση γνωμοδότησης της Επιτροπής των Περιφερειών σχετικά με την ευρωπαϊκή στρατηγική για τα πλαστικά και την κυκλική οικονομία» - «A European strategy for plastics in the circular economy local and regional dimension» (2018 - https://bit.ly/3wLs92h ). Ειδικότερες παρατηρήσεις – Σχόλια – Προτάσεις [Καταθέτουμε επιλεκτικά σχόλια και προτάσεις που συνήθως απουσιάζουν από το δημόσιο διάλογο] 1. «Βασικά Χαρακτηριστικά του νέου σχεδίου δράσης» (2.2 0 –σ. 14). Πρόταση να παρουσιαστεί η «πυραμίδα των βέλτιστων επιλογών» πριν από την ανακύκλωση και προφανώς πριν την «κυκλική οικονομία» η οποία δέχεται ήδη τεκμηριωμένη κριτική για τις «υποσχέσεις των απείρων ανακυκλώσιμων προϊόντων». 2. «Κίνητρα – Αντικίνητρα» - «Πληρώνω όσο πετάω» (ή ο ρυπαίνων πληρώνει). (Α8). Το θέμα αυτό χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή γιατί οδηγεί στη λογική «ο έχων χρήματα πληρώνει και πετάει όσα θέλει». Θα πρέπει να υπάρξει καταναλωτική συνείδηση και αντίστοιχη συμπεριφορά , η οποία (συμπεριφορά) δημιουργείται μέσω της εκπαίδευσης, της συμμετοχής, του διαλόγου κ.λπ. 3. «ΔΡΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΙΓΟΤΕΡΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ» (σ.26) – Σχεδιασμοί για δράσεις, χωρίς τη συμμετοχή των πολιτών δεν φέρνουν αποτελέσματα: Ενδεικτικές προτάσεις συμμετοχής α) Ένα πλαίσιο για τη διαμόρφωση βιώσιμων τρόπων ζωής | A framework for shaping sustainable lifestyles UNEP β) Μοντέλο 4 παραμέτρων για την εξασφάλιση παρεμβάσεων | 4Ε Defra 4Es model - The Sustainable Lifestyles Framework [ΕΔΩ ΕΔΩ] γ) ppCΙΤΥ - Ολοκληρωμένο Σύστημα Λήψης Χωρικών Αποφάσεων & Συμμετοχικού Σχεδιασμού https://www.commonspace.gr/ppcity] 4. «Προώθηση της χρήσης δευτερογενών (απορριμματογενών) καυσίμων… δημιουργία θερμικής επεξεργασίας…. για την ενεργειακή αξιοποίηση των υπολειμμάτων ΑΣΑ...» (Α.7 – σ.30). Η πρόβλεψη αυτή που δρομολογεί την καύση αποβλήτων από τα παράθυρο, έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την φιλοσοφία της κυκλικής οικονομίας. Η καύση αποβλήτων εγκαταλείπεται στην ΕΕ και δεν είναι μέθοδος που με μεγάλες δυσκολίες θα χρηματοδοτηθεί. 5. «Οι πόλεις και το νέο σχέδιο δράσης της Ελλάδας» (2.2.4 – σ.17). Η οργάνωσης και η στελέχωση των δήμων, όπως είναι σήμερα, δεν εξασφαλίζουν τις προϋποθέσεις για την προώθηση και την εφαρμογή της κυκλικής οικονομίας σε τοπικό ή και περιφερειακό επίπεδο (ή ομάδες δήμων). Στις οριζόντιες δράσεις, αν και γίνεται μια αναφορά για τη δημιουργία «εργαλειοθήκης» και στην έκδοση της ΕΕΤΑΑ, η περιγραφή είναι αόριστη και για αυτό μη πειστική (Ο.13 σ.35) . Χρειάζονται πόροι, ανθρώπινο δυναμικό, υποδομές και η εξασφάλιση της συμμετοχής τον πολιτών [περισσότερα για τη συμμετοχή στον α/α 3]. 6. «Κίνητρα για την ανάπτυξη πρωτοβουλιών για τους πολίτες…» (Ο.15 - σ.35). Δεν φτάνουν μόνο οι περιγραφές και οι αγαθές προθέσεις για αυτό. Χρειάζονται αντίστοιχες πολιτικές, μηχανισμούς υποστήριξης και οικονομικές διευκολύνσεις. Η μέχρι τώρα πολιτική έχει δείξει ότι δεν υπάρχει πρακτική υποστήριξης στις ΚΑΛΟ και στις Ενεργειακές Κοινότητες για να συσταθούν, να αντέξουν και να αναπτυχθούν. 7. «ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ – ΚΤΗΡΙΑ» (από σ. 41). Δεν αναφέρεται ο όρος και δεν προβλέπεται πολιτική «επανάχρησης κτηρίων». Υπάρχουν δεκάδες ή εκατοντάδες κτήρια του ευρύτερου δημόσιου τομέα τα οποία είναι άδεια, δεν λειτουργούν. Η επανάχρηση των κτηρίων είναι ένα σημαντικό στοιχείο της κυκλικής οικονομίας και θα πρέπει να προβλεφθεί στο νέο Σχέδιο Δράσης για την Κυκλική Οικονομία. 8. [συνέχεια από 7]. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η θετική πρόβλεψη του Σχεδίου Δράσης «για την προώθηση πρωτοβουλιών για τη μείωση της σφράγισης του εδάφους (Ε.6.1 – σ.41]. Ωστόσο και αυτή η πρόβλεψη θα αποτελέσει κενό γράμμα αν δεν συνδυαστεί με Ευρωπαϊκές Πολιτικές και ιδιαίτερα με τη «Θεματική Στρατηγική για Υγιή Εδάφη» και με την επικαιροποίηση του στόχου “zero net land take” έως το 2050. https://bit.ly/3260POk Τέλος για να υπάρξει και να λειτουργήσει η «Κυκλική Οικονομία» θα πρέπει να συνδυαστεί, να συνάδει, να τροφοδοτεί, να επηρεάζει και να επηρεάζεται με τα Περιφερειακά και τα Τοπικά Σχέδια Διαχείρισης Αποβλήτων. Ελληνικό Δίκτυο ΦΙΛΟΙ της ΦΥΣΗΣ https://www.naturefriends.gr