• Σχόλιο του χρήστη 'Σάκης Γαλιγάλης' | 18 Δεκεμβρίου 2021, 13:18

    Κεφάλαιο Γ’ Γενικά μέτρα πολιτικής Άρθρα 10 μέχρι 22 Τα 13 άρθρα του Κεφαλαίου στοχεύουν να ικανοποιήσουμε όλες τις ενεργειακές ανάγκες μας, με ηλεκτρισμό, που όμως θα παράγουμε αποκλειστικά από ΑΠΕ. Ας δούμε τι σημαίνει αυτό, συγκεκριμένα. Ο ηλεκτρισμός που σήμερα (2020) καταναλίσκουμε στη χώρα μας προέρχεται κατά 20% από εισαγωγές (αγνώστου μίγματος), 45% από ορυκτά καύσιμα (λιγνίτης, μαζούτ, πετρέλαιο Diesel και φυσικό αέριο, στο εξής ΦΑ) και κατά 35% από ΑΠΕ (αιολική, ηλιακή (φωτοβολταική, θερμική) και υδροηλεκτρική). Για να πιάσουμε τη λεγόμενη «Κλιματική ουδετερότητα» μέχρι το 2050, δηλαδή σε 29 χρόνια πρέπει να γυρίσουμε το 45 % (χωρίς τις εισαγωγές) ή το 65% (με τις εισαγωγές) της σημερινής ηλεκτροπαραγωγής σε πρόσθετο ηλεκτρισμό από ΑΠΕ! Σαν να μην έφτανε αυτό, θα πρέπει να γυρίσουμε και όλη τη σημερινή ενέργεια των μεταφορών από βενζίνες, πετρέλαιο Diesel και ΦΑ σε πρόσθετο ηλεκτρισμό από ΑΠΕ (ηλεκτρικά αυτοκίνητα...)! Το Σχέδιο προχωράει. Επιτάσσει να γυρίσουμε σε πρόσθετο ηλεκτρισμό από ΑΠΕ και τη θέρμανση χώρων, στην όποια κλίμακα αυτή σήμερα γίνεται με εγκαταστάσεις βασισμένες σε πετρέλαιο θέρμανσης, υγραέριο, ΦΑ και βιομάζα (ξύλα)! Πρόσεξα ότι παραλείπει την ανάγκη γυρίσματος του μαγειρέματος και της παραγωγής ζεστού νερού χρήσεως σε πρόσθετο ηλεκτρισμό από ΑΠΕ, στην όποια κλίμακα αυτά σήμερα γίνονται με υγραέριο, ΦΑ και βιομάζα! Επίσης, δεν κάνει καμιά αναφορά στην ενέργεια της ναυτιλίας (μαζούτ, Diesel, ΦΑ) και αεροπορίας (Jet A1)! Αλήθεια, πόση δόση ρεαλισμού μπορεί να έχουν όλες αυτές οι στοχεύσεις κι ας αναφέρονται σε βάθος 29ετίας; Κατά τη γνώμη μου μικρή, γιατί, εκτός των άλλων, αφήνουν στο απυρόβλητο τη διαχείριση της σημερινής αλόγιστης ζήτησης. Βάζουν «Όλα τα αυγά τους σε μόνο ένα καλάθι, τις ΑΠΕ», θεωρώντας τες πανάκεια. Είναι όμως έτσι; Τις δυο τελευταίες δεκαετίες, προκειμένου να μην αλλάξουμε τόσο δα το σημερινό τρόπο ζωής μας, «ερωτευθήκαμε» τις ΑΠΕ και έτσι, τρομάρα μας, θεωρούμε ότι έχουμε ήσυχη τη συνείδησή μας, με το περιβάλλον... Τι κι’ αν οι ΑΠΕ σχετίζονται με την προσφορά, όχι με τη ζήτηση ενέργειας, η οποία, κατ’ εμέ, είναι η πρωτογενής αιτία του ενεργειακού προβλήματος και των επιπτώσεών του στο περιβάλλον, άρα και στην κλιματική αλλαγή. Ναι, οι ΑΠΕ έχουν το μεγάλο πλεονέκτημα ότι δεν εκλύουν αέρια του θερμοκηπίου, κατά τη λειτουργία τους. Έχουν όμως και μειονεκτήματα. Ηλιακή και αιολική ενέργεια από τη φύση τους είναι διαθέσιμες σε μικρή πυκνότητα (ενέργεια ανά επιφάνεια). Για να τις αξιοποιήσουμε πρέπει να κάνουμε μεγάλης επιφάνειας εγκαταστάσεις συλλογής (ηλιακοί συλλέκτες, μεγάλου μήκους πτερύγια ανεμογεννητριών). Αυτό ανεβάζει την αναγκαία επένδυση και μειώνει την οικονομική ελκυστικότητά τους. Οι ΑΠΕ δεν είναι πάντα διαθέσιμες. Έχουμε χρονιές χαμηλής βροχόπτωσης (υδροηλεκτρικά), περιόδους μικρής ταχύτητας ανέμου (οριακά σε καύσωνα, άπνοιας), για τα αιολικά και ημέρες έντονης συννεφιάς (ηλιακά). Ένα ηλεκτρικό σύστημα βασισμένο αποκλειστικά σε ΑΠΕ, όπως το Σχέδιο επιδιώκει, θα έχει μείζονα προβλήματα σταθερότητας τάσεως και συχνότητας, συνεπώς κινδύνων μερικών ή γενικευμένων διακοπών (blackouts). Η ανάγκη ύπαρξης αναγκαίων εφεδρειών ισχύος θα συνεπάγεται πολύ μεγαλύτερες επενδύσεις. Αν κανείς δει τις αναγκαίες πρώτες ύλες, για την παραγωγή εξοπλισμού αξιοποίησης των ΑΠΕ και της ηλεκτροκίνησης των πάντων (Ανάλυση Κύκλου Ζωής) σκοντάφτει σε ευρύτερα σοβαρά περιβαλλοντικά προβλήματα. Πρόσφατο άρθρο του Der Spiegel, με τον ευρηματικό τίτλο «Πράσινη μετάβαση, μαύρη αλήθεια» παραθέτει μερικά. «Ανεμογεννήτριες, φωτοβολταϊκά, ηλεκτρικά αυτοκίνητα, μπαταρίες λιθίου, κυψέλες καυσίμου, έχουν όλα έναν κοινό “παρονομαστή”: ασύλληπτες ποσότητες ακατέργαστων κρίσιμων πρώτων υλών, για την παραγωγή των οποίων απαιτείται η κατανάλωση επίσης ασύλληπτων ποσοτήτων ενέργειας. Γεννάται, λοιπόν, το εύλογο ερώτημα: Πόσο καθαρές είναι στην πραγματικότητα οι καθαρές τεχνολογίες;». Υπάρχουν και αισθητικές ενστάσεις για κάποιες ΑΠΕ. Πολλοί προτιμούν να ζουν π.χ. έχοντας λιγότερα φώτα αναμμένα στα σπίτια τους, από το να βλέπουν ανεμογεννήτριες και ηλιακά - τέρατα σε όλες τις κορυφογραμμές, στους κάμπους, ακόμα και στις θάλασσες, μαζί με τις υπέργειες γραμμές διασύνδεσής τους… Έχω και μια σύντομη αναφορά στο «σωσίβιο-υδρογόνο», είτε για ηλεκτροπαραγωγή, είτε για «καύση» (π.χ. στα αυτοκίνητα). Δείχνουμε να μας διαφεύγει ότι το υδρογόνο δεν είναι πρωτογενής πηγή ενέργειας, είναι φορέας (carrier) ενέργειας. Δεκαετίες, τώρα, η σχετική τεχνολογία δεν ξεκόλλησε από το πειραματικό στάδιο, δεν είναι τυχαίο. Δεν υπάρχει ελεύθερο υδρογόνο στη φύση. Μπορεί να παραχθεί από το νερό με ηλεκτρόλυση, αλλά πρέπει και το νερό να είναι (αρκετά) καθαρό. Η ιδέα να το παράγουμε από θαλασσινό νερό σε απομακρυσμένες θαλάσσιες περιοχές επάνω σε πλατφόρμες (όπως της άντλησης υπεράκτιου αργού πετρελαίου) ή σε ακατοίκητα νησιά κάνει το εγχείρημα πολύ πιο δαπανηρό. Πριν την ηλεκτρόλυση, πρέπει να προηγηθεί αφαλάτωση του θαλασσινού νερού. Ο αναγκαίος ηλεκτρισμός τόσο για την ηλεκτρόλυση όσο και για την αφαλάτωση θα προέρχεται κι αυτός από ΑΠΕ, π.χ. ανεμογεννήτριες επάνω σε επιπλέουσες (;) λόγω μεγάλου βάθους πλατφόρμες. Αυτά και μόνον δείχνουν ότι η αξιοποίηση του υδρογόνου χρειάζεται απαγορευτικά μεγάλη επένδυση και γι’ αυτό, πολύ δύσκολα θα εξελιχθεί σε «σωσίβιο», έστω και μετά από 29 χρόνια. Συμπερασματικά, βρίσκω το Σχέδιο: • ελλιπές (διαχείριση της ζήτησης), • με μικρή δόση ρεαλισμού (γενικευμένη υποκατάσταση ορυκτών καυσίμων με ηλεκτρισμό από ΑΠΕ) και • αμφίβολα φιλικό στο περιβάλλον, παρά το ότι μορφοποιήθηκε, υποτίθεται, στο όνομά του. Προτείνω ριζική αναθεώρησή του.