Yπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ' | 12 Ιουλίου 2022, 20:34

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Άρθρο 11 Επιτρεπόμενες χρήσεις γης στις ζώνες προστατευόμενων περιοχών του Δικτύου «Φύση 2000», Άρθρο 12 Ζώνες προστασίας και διαχείρισης που περιλαμβάνονται στις ειδικές περιβαλλοντικές μελέτες – Τροποποίηση παρ. 4 και 5 άρθρου 19 ν. 1650/1986, Άρθρο 13 Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες, σχέδια διαχείρισης και καθορισμός χρήσεων γης στις προστατευόμενες περιοχές – Τροποποίηση άρθρου 21 ν. 1650/1986 Με την προτεινόμενη διάταξη, η οποία εξακολουθεί να στηρίζει το δίπολο καθορισμού της ταυτότητας των προστατευόμενων περιοχών όσον αφορά το χαρακτηρισμό τους αφενός και τις επιτρεπόμενες χρήσεις αφετέρου, επιχειρείται μια ανεπίτρεπτη διεύρυνση των επιτρεπόμενων χρήσεων και δραστηριοτήτων εντός ζωνών απολύτου προστασίας και προστασίας της φύσης, και ιδίως επιχειρείται στις τελευταίες να νομιμοποιηθεί: α) η ανάπτυξη τουριστικών καταλυμάτων, β) οι εξορυκτικές δραστηριότητες, γ) η εγκατάσταση ΑΠΕ. Αντίστοιχες προβλέψεις εισάγονται και για τις ζώνες διατήρησης οικοτόπων και ειδών, με ακόμα πιο δυσμενείς όρους, οι οποίες σε καμία περίπτωση δεν συνάδουν με τον χαρακτηρισμό των περιοχών αυτών ως προστατευόμενων. Είναι δε αξιοσημείωτο ότι στις κατευθύνσεις που έχει παράσχει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, οι χρήσεις που προβλέπονται για τις περιοχές απολύτου προστασίας είναι απολύτως περιορισμένες και ήπιες. Δεν είναι σαφές από τη διάταξη εάν και σε ποιο βαθμό θα ληφθούν υπόψιν τα αποτελέσματα των ΕΠΜ, και τι θα συμβεί σε περίπτωση αντικρουόμενων θέσεων. Ωστόσο, με τη συνδυαστική θεώρηση των άρθρων 11, 12 και 13, φαίνεται ότι τα αποτελέσματα των ΕΠΜ δεν θα ληφθούν υπόψη για την επιλογή και εξειδίκευση, κατά περίπτωση, για τις χρήσεις γης για κάθε προστατευόμενη περιοχή, ενώ δίδεται προβάδισμα στα περιφερειακά και ειδικά χωρικά πλαίσια. Κάθε δε αναφορά σε περιοχές άνευ δρόμων και «Απάτητα βουνά» δεν φαίνεται να έχει καμία σημασία, αφού οι δρόμοι επιτρέπονται πια και στις περιοχές απολύτου προστασίας της φύσης. Αν προσθέσει κανείς και την παρεκτροπή του αρ. 218 ν. 4782/2021 για την οποία οι περιβαλλοντικές οργανώσεις είχαν μιλήσει στο παρελθόν (βλ. Το ράβε-ξήλωνε των περιοχών του δικτύου Natura 2000 στην Ελλάδα, διαθέσιμο στο https://www.ornithologiki.gr/el/enhmerwsh-ekpaideush/enimerosi/ta-nea-mas/106-natura-2001) τότε το μέλλον των προστατευόμενων περιοχών συσκοτίζεται ακόμα περισσότερο. Το γενικότερο ζήτημα της συμβατότητας των χρήσεων γης με τη φύση και τον προορισμό των προστατευόμενων περιοχών αποτελεί ένα μάλλον πολύπλοκο θέμα, που καλείται να επιλύσει τα ζητήματα που ανακύπτουν κατά τη συνάντηση των πολεοδομικών ρυθμίσεων με εκείνες που αφορούν την προστασία του περιβάλλοντος. Πέραν των όποιων φιλοδοξιών, η Πολιτεία καλείται να νομοθετήσει και να θεσπίσει διατάξεις οι οποίες θα είναι σύμφωνες με την ενωσιακή περιβαλλοντική νομοθεσία, και ιδίως με τις διατάξεις της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για τη Βιοποικιλότητα 2020-2030, που απαιτεί αυστηρό καθεστώς προστασίας σε ποσοστό 10% επί των προστατευόμενων περιοχών, της νομοθεσίας υπό διαμόρφωση για την αποκατάσταση της φύσης έως το 2050. Μέχρις στιγμής, στις ολοκληρωμένες ΕΠΜ, το ποσοστό των περιοχών που περιλαμβάνεται στη ζώνη απολύτου προστασίας της φύσης είναι ελάχιστο, πολύ μακριά από το 10%, και αν προσθέσει κανείς ότι ακόμα και σε αυτές τις ζώνες επιχειρείται να επιτραπούν χρήσεις ασύμβατες με το χαρακτήρα αυτών, τότε η Ελλάδα απομακρύνεται ακόμα περισσότερο από το στόχο. Εδώ παρατίθενται ορισμένες ειδικότερες επισημάνσεις: - Ειδικότερα η πρόβλεψη του ν/σ για εξαίρεση από το αντικείμενο της ειδικής περιβαλλοντικής μελέτης και του αντίστοιχου προεδρικού διατάγματος των περιοχών εντός ορίων οικισμών ή σχεδίου πόλης ή οικισμών προ του 1923, θα πρέπει να κάνει ειδική μνεία για αμφιλεγόμενες περιπτώσεις όπως αυτή που αφορά την παράνομη δόμηση στο Μεγάλο Πάπιγκο εντός δήθεν ορίων οικισμού (βλ. Μεγάλο Πάπιγκο: Η ανομία χωρίς όρια συνεχίζεται!, διαθέσιμο στο https://ornithologiki.gr/el/enhmerwsh-ekpaideush/enimerosi/ta-nea-mas/1503-megalo-papigko-i-anomia-xoris-oria-synexizetai). . - Η πρόβλεψη για τη μετατροπή των υγροτόπων διεθνούς ενδιαφέροντος του άρθρου 2 της Σύμβασης Ραμσάρ, η οποία κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν.δ. 191/1974 (Α’ 350), σε εθνικά πάρκα με τη διαδικασία της παρ. 3, θα πρέπει να συνοδεύεται από ειδική μνεία ότι αυτό θα λάβει χώρα με τη συνοδεία των ειδικών ρυθμίσεων που ίσχυαν για τις περιοχές Ραμσάρ πχ απαγόρευση εγκαταστάσεων ΑΠΕ σύμφωνα με το Ειδικό Χωροταξικό ΑΠΕ, όχι μόνο στον Πυρήνα του Πάρκου αλλά σε όλη την έκταση κατά τα προηγουμένως ισχύοντα. - Η προτεινόμενη πρόσθετη πρόβλεψη της νέας παραγράφου 10 στο αρ. 21 ν. 1650/1986 ορίζει ότι για ήδη λειτουργούντα νομίμως έργα ή δραστηριότητες, εντός των προστατευόμενων περιοχών, οι οποίες είναι νομίμως αδειοδοτημένες και λειτουργούν, σύμφωνα με τους όρους της άδειάς τους, η εξακολούθηση της λειτουργίας τους προβλέπεται υπό την προϋπόθεση ότι η παραμονή τους δεν διακινδυνεύει την επίτευξη των στόχων διατήρησης της αντίστοιχης περιοχής, σύμφωνα με τις παρ. 2 και 3 του άρθρου 10 του ν. 4014/2011. Προκειμένου να διαπιστωθεί η συνδρομή της εν λόγω προϋπόθεσης, εφόσον υπάρχει σχετική απαίτηση του σχεδίου διαχείρισης της παρ. 3, ακολουθείται η διαδικασία της παρ. 9 του άρθρου 2 του ν. 4014/2011, δλδ η διαδικασία των τακτικών ή έκτακτων περιβαλλοντικών επιθεωρήσεων, οι οποίες ως αποτέλεσμα δύνανται να έχουν μόνον την τροποποίηση των περιβαλλοντικών όρων ή την επιβολή πρόσθετων. Η προτεινόμενη διάταξη κρίνεται ανεπαρκής, και ο νομοθέτης οφείλει να επιφυλαχθεί υπέρ της δυνατότητάς του να ανακαλεί άδειες λειτουργίας (ΑΕΠΟ) ήδη λειτουργούντων δραστηριοτήτων, εάν αυτές έρχονται σε καταφανή αντίθεση με τους στόχους διατήρησης της περιοχής.