• Σχόλιο του χρήστη 'ΣΟΥΗΔΙΚΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΑΘΗΝΩΝ' | 26 Μαΐου 2011, 10:37

    Πόρος 20 Μαΐου 2011 Προς: Δήμο Πόρου Υπουργό κ. Μπιρμπίλη, ΥΠΕΚΑ Υπουργό κ. Γερουλάνο, ΥΠ.ΠΟ Αναπληρωτή υπουργό κ. Σηφουνάκη, ΠΕΚΑ ΘΕΜΑ: Συμβολή στην διαβούλευση γύρω από το σχέδιο νόμου «Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τις Υδατοκαλλιέργειες» Η προτεινόμενη ένταξη του Πόρου σε ζώνη Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών έχει εγείρει έντονες ανησυχίες στην τοπική κοινωνία, κυρίως λόγω της διαπίστωσης ότι το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο αγνοεί την παρούσα κατάσταση όσον αφορά την φυσιογνωμία και ανάπτυξη του τόπου. Οι αρχαιότητες του Πόρου και ειδικότερα αυτές που βρίσκονται στον βυθό της θάλασσας και στην παράκτια ζώνη, μέσα στην περιοχή στην οποία προτείνεται να αναπτυχθούν οι υδατοκαλλιέργειες, είναι μία απ’ αυτές τις πλευρές του Πόρου που το προτεινόμενο νομοσχέδιο αγνοεί. Οι αρχαιότητες αυτές ανασκάπτονται και ερευνούνται από διάφορους φορείς [Σουηδικό Ινστιτούτο Αθηνών, Ινστιτούτο Ενάλιων Αρχαιολογικών Ερευνών (Ι.ΕΝ.Α.Ε), ΚΣΤ Εφορεία Κλασσικών και Προϊστορικών Αρχαιοτήτων(ΚΣΤ ΕΚΠΑ)] υπό την εποπτεία την τελευταίας. Η παρούσα επιστολή έχει σκοπό να σας ενημερώσει για τις εργασίες του Σουηδικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου όσο αφορά τις εν λόγω αρχαιότητες και τη σημασία τους για τον Πόρο. Αναμφίβολα παρόμοιες επιστολές θα λάβετε και από τους υπόλοιπους φορείς που διενεργούν αρχαιολογικές έρευνες στην περιοχή. Το ιερό του Ποσειδώνα ανασκάφθηκε για πρώτη φορά από Σουηδούς αρχαιολόγους στα τέλη του 19ου αι. Οι νεώτερες ανασκαφές ξεκίνησαν το 1997 από το Σουηδικό Ινστιτούτο Αθηνών (πληροφορίες για τις έρευνες στο Ιερό του Ποσειδώνα στην Καλαυρεία στο www.kalaureia.gr). Η αρχαιολογική έρευνα μαρτυρά ότι ο χώρος κατοικούνταν ήδη από τα προϊστορικά χρόνια, ενώ ένα σπουδαίο ιερό πανελλαδικής εμβέλειας λειτουργούσε εδώ ήδη από τον 7ο αι. π.Χ. Το ιερό αποτέλεσε χώρο ασύλου στον οποίο κατέφυγε και ο ρήτορας Δημοσθένης και έδρα αμφικτυονίας εφτά πόλεων, οι περισσότερες εκ των οποίων παράκτιες. Η έρευνά μας αποδεικνύει ότι από τα προϊστορικά χρόνια ήδη, αλλά ιδιαίτερα κατά την περίοδο άνθησης του, το Ιερό, το οποίο ήταν εξάλλου αφιερωμένο στον Ποσειδώνα, είχε έντονα θαλασσινό χαρακτήρα. Παράκτιοι ψαράδες, ψαράδες των τόνων καθώς και παραγωγοί πορφύρας και αλατιού διακρίνονται στο ιερό μέσω των προϊόντων τους αλλά και των εργαλείων τους που ανέθεταν εκεί. Η θάλασσα υπήρξε κεντρικής σημασίας για το Ιερό του Ποσειδώνα στην Καλαυρεία, ως το στοιχείο που έφερνε σ το νησί προσκυνητές από διάφορες περιοχές της Ελλάδος . Σημείο προσέγγισης των επισκεπτών αυτών ήταν το λιμάνι στον κόλπο της Βαγιονιάς, στη βόρεια ακτή του νησιού. Εγκαταστάσεις του λιμανιού είναι σήμερα ορατές στα ρηχά νερά του κόλπου, ενώ μια επιγραφή που βρέθηκε κοντά στην ακτή μαρτυρά την ύπαρξη ενός ναού της Αφροδίτης πολύ κοντά στο αρχαίο λιμάνι. Οι παράκτιες και υποθαλάσσιες αρχαιότητες του Πόρου ωστόσο δεν περιορίζονται σ’ αυτές που ερευνά το Σουηδικό Ινστιτούτο. Ο προϊστορικός οικισμός στον Κάβο Βασίλη (ανασκαφή της ΚΣΤ ΕΚΠΑ υπό την διεύθυνση της κ. Ε. Κονσολάκη) και στο Μόδι (ανασκαφή τ ης ΚΣΤ ΕΚΠΑ υπό την διεύθυνση της κ. Ε. Κονσολάκη και του Ινστιτούτου Ενάλιων Αρχαιολογικών Ερευνών), καθώς και ένας αριθμός αρχαίων ναυαγίων διάσπαρτων στις ακτές του Πόρου, συμπληρώνουν μία εικόνα ενός πλούσιου αρχαιολογικά τόπου, του οποίου ο θαλασσινός προσανατολισμός αποτελεί διαχρονικό χαρακτηριστικό της φυσιογνωμίας του. Το αρχαιολογικό έργο στον Πόρο έχει ήδη οδηγήσει σε αξιόλογο αριθμό ακαδημαϊκών αλλά και εκλαϊκευτικών δημοσιεύσεων. Στα χρόνια που ενεργοποιούμαστε στο νησί, έχουμε γίνει μάρτυρες ενός συνεχώς αυξανόμενου ενδιαφέροντος εκ μέρους τον επισκεπτών, Ελλήνων και ξένων. Φοβούμαστε ότι η αλλαγή της φυσιογνωμίας του νησιού και η πιθανή αλλοίωση του φυσικού και ιστορικού του περιβάλλοντος μέσα από την εντατική ανάπτυξη υδατοκαλλιεργητικών δομών, θα λειτουργήσει ανασταλτικά στην περαιτέρω τουριστική ανάπτυξη του νησιού. Με εκτίμηση και εκ μέρους των μελών της ομάδας του Προγράμματος Καλαυρείας, Arto Penttinen. Διευθυντής Σουηδικού Ινστιτούτου Αθηνών και Ερευνητικού Προγράμματος Καλαυρείας Δήμητρα Μυλωνά. Υπεύθυνη περιβαλλοντικού τομές του Ερευνητικού Προγράμματος Καλαυρείας. Γιώργος Σταματέλος. Αρχιτεχνίτης.