Άρθρο 16 Σχηματισμοί Δικαστικών και Εξωδικαστικών Υποθέσεων

1. Με απόφαση του Προέδρου του ΝΣΚ, η οποία δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης και αναρτάται στην ιστοσελίδα του ΝΣΚ, μπορούν να συγκροτούνται οι παρακάτω θεματικοί Σχηματισμοί, με αντικείμενο τον ενιαίο και συνολικό χειρισμό ομάδων δικαστικών ή εξώδικων υποθέσεων:
α) Σχηματισμός διαφορών δικαιοδοσίας Διοικητικών Δικαστηρίων, καθώς και του συνόλου των διαφορών μεταξύ του Δημοσίου και των λοιπών φορέων των οποίων το ΝΣΚ διεξάγει τη νομική υπηρεσία και των απασχολουμένων σε αυτούς, με οποιαδήποτε σχέση εργασίας,
β) Σχηματισμός φορολογικών-τελωνειακών υποθέσεων και υποθέσεων εκτέλεσης,
γ) Σχηματισμός διαφορών δικαιοδοσίας Πολιτικών Δικαστηρίων (εμπράγματες, ενοχικές, κληρονομικές, εκούσια δικαιοδοσία, πτωχευτικές και υποθέσεις απαλλοτριώσεων),
δ) Σχηματισμός ποινικών υποθέσεων,
ε) Σχηματισμός συνταξιοδοτικών και κοινωνικοασφαλιστικών διαφορών,
στ) Σχηματισμός συμβάσεων μεγάλων προμηθειών, έργων και επενδυτικών σχεδίων, αρμόδιος και για τη νομική συνδρομή στη Διοίκηση κατά την κατάρτιση των συμβάσεων αυτών,
ζ) Σχηματισμός υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Δικαστηρίων της, του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και Δικαστηρίων της αλλοδαπής,
η) Σχηματισμός εθνικών και διεθνών διαιτησιών, αρμόδιος και για την επεξεργασία ρήτρας διαιτησίας σε συμβάσεις που συνάπτουν, το Ελληνικό Δημόσιο, τα ν.π.δ.δ. και οι Ανεξάρτητες Αρχές των οποίων διεξάγει τη νομική υπηρεσία.
2. Με την ίδια απόφαση ορίζονται οι αρμοδιότητες, η οργάνωση, η έδρα, τα επιμέρους Γραφεία των θεματικών Σχηματισμών, ο τρόπος λειτουργίας, η ανά πενταετία ανανέωση του ενός τρίτου (1/3) των λειτουργών που υπηρετούν σε αυτούς και η αντίστοιχη ανακατανομή τους στους Σχηματισμούς και στα Γραφεία Νομικού Συμβουλίου του Κράτους. Προϊστάμενοι των Σχηματισμών αυτών, τοποθετούνται λειτουργοί του ΝΣΚ, με βαθμό Αντιπροέδρου του ΝΣΚ ή Νομικού Συμβούλου του Κράτους.

  • 9 Ιουνίου 2021, 19:52 | ΕΝΩΣΗ ΜΕΛΩΝ ΝΣΚ

    Η προτεινόμενη, με το άρθρο 16 του σχεδίου νόμου δυνατότητα συγκρότησης, με απόφαση του Προέδρου του Ν.Σ.Κ., δικαστικών σχηματισμών – θεματικών ανά κλάδο (διοικητικά, αστικά δικαστήρια) – σε κεντρικό επίπεδο δημιουργεί τα ακόλουθα ζητήματα:
    1. Η εξουσιοδοτική διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 16 είναι αντίθετη με το άρθρο 43 παρ 2 του Συντάγματος, διότι δεν μπορεί να θεωρηθεί ειδική και ορισμένη. Mε βάση την εξουσιοδοτική αυτή διάταξη παρέχεται η αρμοδιότητα στον Πρόεδρο του Ν.Σ.Κ να αλλάζει ολόκληρη τη δομή και τη λειτουργία του Ν.Σ.Κ., να καθορίζει τις αρμοδιότητες, την οργάνωση, την έδρα, τα επιμέρους Γραφεία των θεματικών Σχηματισμών, τον τρόπο λειτουργίας, την ανά πενταετία ανανέωση του 1/3 των λειτουργών που υπηρετούν σε αυτούς και την αντίστοιχη ανακατανομή τους στους Σχηματισμούς και στα Γραφεία Νομικού Συμβουλίου του Κράτους. Συνακόλουθα, τα θέματα αυτά δεν αποτελούν ειδικότερα θέματα της λειτουργίας του Ν.Σ.Κ. και δεν μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο ρύθμισης με απόφαση του Προέδρου Ν.Σ.Κ, αλλά μόνο με νομοθετική διάταξη, αφού αλλάζει ολόκληρη η δομή της λειτουργίας του .
    2. – Παρακάμπτεται η γνώμη της Διοικητικής Ολομέλειας ως συλλογικού οργάνου: Συγκεκριμένα, η δυνατότητα συγκρότησης Σχηματισμών, με μόνη την απόφαση του Προέδρου αναδεικνύει το ζήτημα της ενίσχυσης των αποφασιστικών αρμοδιοτήτων του για ζητήματα που αφορούν τη δομή, οργάνωση και λειτουργία του Σώματος και την υπηρεσιακή κατάσταση των λειτουργών του, χωρίς προηγούμενη σύμφωνη γνώμη της Διοικητικής Ολομέλειας που είναι το κατεξοχήν συλλογικό όργανο του Σώματος, συγκροτούμενο από τον Πρόεδρο Ν.Σ.Κ., τους Αντιπροέδρους και το σύνολο των Νομικών Συμβούλων του Κράτους. Όπως συνάγεται και από την παράγραφο 3 του άρθρου 7 του νομοσχεδίου, ο ρόλος της Διοικητικής Ολομέλειας δεν είναι αποφασιστικός, όπως θα όφειλε να είναι σε ένα δημοκρατικά και σύγχρονα δομημένο Σώμα της Διοίκησης. Επισημαίνεται ότι στον Οργανισμό του Συμβουλίου της Επικρατείας ο ρόλος της Διοικητικής Ολομέλειας του Σώματος είναι σημαντικά ενισχυμένος. Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι ο εκσυγχρονισμός και εκδημοκρατισμός του Σώματος προϋποθέτει ένα μοντέρνο και ορθολογικό τρόπο διαμόρφωσης της ιεραρχίας του Σώματος που θα εκκινεί από την κορυφή της ηγεσίας και θα διαχέεται σε όλο το Σώμα, σε μια top-down προσέγγιση που καταλήγει σε έναν έκαστο των λειτουργών του Ν.Σ.Κ.. Σε μια θεσμική αρχιτεκτονική προσανατολισμένη σ’ αυτό το σκοπό εντάσσεται και η ύπαρξη μιας Διοικητικής Ολομέλειας με αποφασιστικές αρμοδιότητες, η οποία μαζί με τον Πρόεδρο θα συμμετέχει ουσιαστικά στον προγραμματισμό και σχεδιασμό των αποφάσεων που αφορούν στη λειτουργία του Σώματος και στους λειτουργούς του.
    3. Δεν εξυπηρετείται με την παρούσα νομοθέτηση η αποτελεσματικότητα στην παροχή νομικών υπηρεσιών από το Ν.Σ.Κ. Ειδικότερα, η λειτουργία του Ν.Σ.Κ. μέσω των Τμημάτων και της Ολομέλειας (κατά την έκδοση των γνωμοδοτήσεων), των Σχηματισμών της Κεντρικής Υπηρεσίας, των Γραφείων Νομικού Συμβούλου ανά Υπουργείο, Ανεξάρτητη Αρχή ή νπδδ, των Δικαστικών Γραφείων της περιφέρειας, της Διοικητικής Ολομέλειας και των ομάδων εργασίας βασίζεται στην αρχή της συλλογικότητας. Υπό αυτή την έννοια, η συγκέντρωση της πλειοψηφίας των λειτουργών του Ν.Σ.Κ – του συνόλου των Δικαστικών Πληρεξουσίων και του μεγαλύτερου αριθμού των Παρέδρων – σε ένα κτίριο, αντί του υπάρχοντος ευέλικτου σχήματος των Γραφείων Νομικού Συμβούλου ανά Υπουργείο θα επιφέρει την αποκοπή και αποξένωση του μεγαλύτερου αριθμού του κυρίου προσωπικού του Ν.Σ.Κ. από την άμεση επαφή με τη Διοίκηση του κάθε Υπουργείου, τη στιγμή που τα Γραφεία του Νομικού Συμβουλίου έχουν ήδη επεκταθεί, πέραν των Υπουργείων και σε άλλα νπδδ, ΑΕΙ και Ανεξάρτητες Αρχές (ενδεικτικά αναφέρουμε ότι πρόσφατα δημιουργήθηκαν γραφεία στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, το Πανεπιστήμιο Κρήτης, το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, την Εθνική Αρχή Διαφάνειας (ΕΑΔ), τον Εθνικό Οργανισμό Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ) στην Αθήνα, στην Ακαδημία Αθηνών, την Επιτροπή Λογιστικής Τυποποίησης και Ελέγχων (ΕΛΤΕ), την Αρχή Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών (ΑΕΠΠ) και την Επιτροπή Ανταγωνισμού). Η διάσπαση μεταξύ δικαστικού έργου που ασκείται στα πλαίσια Κεντρικού Σχηματισμού και γνωμοδοτικού έργου που ακολουθεί την κατά Υπουργείο οργάνωση της Διοίκησης, δυσχεραίνει αντί να διευκολύνει το έργο της Διοίκησης. Είναι αμφίβολο σε αυτή την περίπτωση με ποιον τρόπο θα καθίσταται δυνατή και αποτελεσματική η καθημερινή επικοινωνία και επαφή της διοίκησης του Υπουργείου με τους λειτουργούς του Γραφείου Νομικού Συμβούλου όλων των βαθμίδων, για το χειρισμό πληθώρας νομικών ζητημάτων, όπως η συνεργασία για την διατύπωση των απόψεων της διοίκησης ενώπιον των δικαστηρίων και η ενημέρωση ως προς την πορεία των δικαστικών υποθέσεων και των ερωτημάτων.
    4. Δεν εξυπηρετείται με την παρούσα νομοθέτηση η εξειδίκευση στην παροχή νομικών υπηρεσιών από το Ν.Σ.Κ. Ειδικότερα, ο σκοπός της προτεινόμενης ρύθμισης περί δημιουργίας «εξειδικευμένου προσωπικού» ανά κλάδο δικαίου ή ομάδα νομικών διαφορών (κοινωνικοασφαλιστικού δικαίου, εμπράγματου δικαίου κλπ), δεν δύναται να επιτευχθεί με αυτό τον τρόπο, διότι οι υποθέσεις κάθε Υπουργείου διέπονται από ειδική νομοθεσία και παρουσιάζουν ιδιαιτερότητες και δεν μπορούν να αντιμετωπισθούν ενιαία εντός ενός συγκεκριμένου Σχηματισμού. Σχετικά αναφέρουμε τις υποθέσεις που χειρίζονται οι λειτουργοί του ΝΣΚ στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας του οποίου οι συμβάσεις διέπονται από ειδικό νομικό πλαίσιο, στο Υπουργείο Εξωτερικών, στο Ειδικό Γραφείο Κοινοτικού Δικαίου στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, στο Ειδικό Νομικό Γραφείο Δημοσίων Εσόδων στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, στο Γραφείο Νομικού Συμβούλου στον e-ΕΦΚΑ. Συνεπώς, την απολύτως αναγκαία εξειδίκευση αποκτούν οι λειτουργοί του ΝΣΚ όταν υπηρετούν στα αρμόδια γραφεία Νομικού Συμβούλου εκάστου Υπουργείου. Η προτεινόμενη ρύθμιση θα μπορούσε να έχει νόημα μόνο για Σχηματισμούς που απαιτούν ειδικές γνώσεις σε πολύ εξειδικευμένα ζητήματα όπως η επεξεργασία συμβάσεων μεγάλων έργων και προμηθειών, εθνικές και διεθνείς διαιτησίες και όχι για Σχηματισμούς που θα χειρίζονται τρέχουσες υποθέσεις του κάθε Υπουργείου, με τις επιμέρους ιδιαιτερότητες αυτών.
    5. Η δημιουργία Σχηματισμών κεντρικά και θεματικά για την άσκηση του συνόλου των αρμοδιοτήτων του Ν.Σ.Κ. συνεπάγεται συγκέντρωση του συνόλου σχεδόν του προσωπικού του Ν.Σ.Κ. σε ένα και μόνο κτίριο και προϋποθέτει κτιριακές υποδομές, υλικοτεχνική υποδομή και ανθρώπινο διοικητικό δυναμικό και ως εκ τούτου αυξημένες δαπάνες για την υλοποίησή τους.
    6. Δεν εξυπηρετείται η αποτελεσματικότητα της λειτουργίας του Ν.Σ.Κ., ούτε η ταχύτητα στη συνδρομή του έργου της διοίκησης και της δικαιοσύνης.