Αρχική Κώδικας Πολιτικής ΔικονομίαςΠρώτο Βιβλίο: Γενικές ΔιατάξειςΣχόλιο του χρήστη Γιάννης Καμπούρης Παρασκευή Φράγγου για τον Όμιλο Νομικού Προβληματισμού Έρεισμα Δράσης | 28 Μαρτίου 2014, 11:49
  • Σχόλιο του χρήστη 'Γιάννης Καμπούρης Παρασκευή Φράγγου για τον Όμιλο Νομικού Προβληματισμού Έρεισμα Δράσης' | 28 Μαρτίου 2014, 11:49

    ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ Άρθρο 14 Καθ’ ύλην αρμοδιότητα ΑΛΛΑΓΗ: Μεταβολή της καθ’ ύλην αρμοδιότητας – μείωση των ποσών ΣΧΟΛΙΟ: Μειώνεται η ύλη των ειρηνοδικείων και αποφορτίζονται τα ήδη βεβαρημένα πινάκια του. Άρθρο 18 ΑΛΛΑΓΗ: Επιστροφή έφεσης κατά αποφάσεως ειρηνοδικείου σε Πολυμελές ΣΧΟΛΙΟ: Κινείται προς την ορθή κατεύθυνση λόγω της πολυμελούς σύνθεσης Άρθρο 79 ΑΛΛΑΓΗ: Κατάργηση δυνατότητας για άσκηση κύριας παρεμβάσεως για πρώτη φορά στο δευτεροβάθμιο δικαστήριο ΣΧΟΛΙΟ: Αντίκειται στην αρχή της οικονομίας της δίκης Άρθρο 89, 91 & 92 ΑΛΛΑΓΗ: Υποχρέωση τήρησης προθεσμίας για κοινοποίηση προσεπίκλησης ΣΧΟΛΙΟ: Αποτρέπεται ο αιφνιδιασμός του καθ’ ου η προσεπίκλησης και ως εκ τούτου διασφαλίζεται το δικαίωμα άμυνας Άρθρο 94 ΑΛΛΑΓΗ: Υποχρέωση παράσταση σε όλα τα δικαστήρια ΣΧΟΛΙΟ: Κατοχύρωση του δικηγορικού επαγγέλματος και ταυτόχρονα διασφάλιση δικαιωμάτων διαδίκων π.χ. από κίνδυνο αοριστίας της αγωγής. Άρθρο 115 ΑΛΛΑΓΗ: Υποχρεωτική η κατάθεση των προτάσεων στα ειρηνοδικεία. ΣΧΟΛΙΟ: Συνδέεται με το προηγούμενο σχόλιο για υποχρεωτική παράσταση των δικηγόρων. Άρθρα 116 ΑΛΛΑΓΗ: Προστίθεται μια δεύτερη παράγραφο ΣΧΟΛΙΟ: Δεν προβλέπεται κύρωση από την παραβίαση (lex imperfecta)– Να προβλεφθεί το απαράδεκτο της σχετικής πράξης. Άρθρο 116Α ΠΡΟΣΘΗΚΗ: Συμβιβαστική επίλυση με πρωτοβουλία του δικαστηρίου ΣΧΟΛΙΟ: Μεταφορά της δυνατότητας που προέβλεπε το άρθρο 233§§ 2-4 – καταργείται η λεπτομερής διαδικασία που καθιέρωνε η προηγούμενη διάταξη Άρθρο 119 ΑΛΛΑΓΗ: Προσθήκη ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ΣΧΟΛΙΟ: Εκσυγχρονισμός του δικηγορικού επαγγέλματος. Άρθρο 148 ΑΛΛΑΓΗ: Η συμφωνία της παράτασης της προθεσμίας δεν αφορά τα ένδικα μέσα. ΣΧΟΛΙΟ: Αφού έχουν τη δυνατότητα να μην επιδώσουν την απόφαση οπότε δε χρειάζεται και πρόβλεψη για παράταση της προθεσμίας για άσκηση ενδίκων μέσων. ΟΙ ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΤΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΤΑ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ Άρθρο 208 επ. ΑΛΛΑΓΗ: Κατάργηση της υποχρεωτικής απόπειρας του ειρηνοδίκη για συμβιβασμό των διαδίκων ΣΧΟΛΙΟ: Δεν εφαρμοζόταν στην πράξη – άλλωστε διατηρείται η ευχέρεια του άρθρου 209. Άρθρο 215 ΑΛΛΑΓΗ: Επίδοση αγωγής εντός 30 ημερών από την κατάθεση της αγωγής. ΣΧΟΛΙΟ: Παρέχεται μεγαλύτερο χρονικό διάστημα στον αντίδικο του ενάγοντος για προετοιμασία της υπόθεσης – Μετά την κατάθεση της αγωγής θα πρέπει να γίνεται άμεσα η επίδοση, οπότε δύσκολα θα ξεχνά ο δικηγόρος να κάνει την επίδοση της αγωγής. Αποφεύγεται έτσι η αναβολή της συζήτησης για εμπρόθεσμη επίδοση. Άρθρο 237 ΑΛΛΑΓΗ: Μεταβάλλεται το σύστημα κατάθεσης των προτάσεων – Υποχρεωτική η κατάθεση των προτάσεων πριν τη συζήτηση της υπόθεσης – Περιορισμός της προφορικότητας και ενίσχυση της έγγραφης προδικασίας. ΣΧΟΛΙΟ: Αναμφίβολα, πρόκειται για κάτι εντελώς καινούργιο για το ελληνικό δικονομικό σύστημα. Η υποβάθμιση του αποδεικτικού μέσου των μαρτύρων, καθώς πλέον αποκτούν επικουρικό ρόλο, δεν είναι σίγουρο ότι θα δημιουργήσει προβλήματα. Η δυνατότητα για συζήτηση της υπόθεσης χωρίς την παρουσία των πληρεξούσιων δικηγόρων σε συνδυασμό με τον κατ’ αρχήν αποκλεισμό των μαρτύρων επιταχύνει τη διαδικασία, καθώς εξοικονομείται πολύτιμος χρόνος, του οποίου γινόταν σπατάλη στην επ’ ακροατηρίου συζήτηση. Πρόβλημα δημιουργείται με τη δυνατότητα αναβολής της συζήτησης, καθώς αφού δεν υπάρχει στάδιο στο οποίο μπορεί να προβληθεί το σχετικό αίτημα. Ίσως όταν και τα δυο μέρη συμφωνούν σε αναβολή της συζήτησης, να πρέπει να δηλώνεται αυτό στις προτάσεις που θα καταθέτει το κάθε ένα μέρος ξεχωριστά. Άρθρο 238 ΑΛΛΑΓΗ: Υποχρέωση κατάθεσης της παρέμβαση, προσεπίκλησης κλπ μέσα σε εξήντα ημέρες από την κατάθεση της αγωγής. ΣΧΟΛΙΟ: Ακόμη μια διάταξη που εντάσσεται στο γενικότερο πνεύμα της προώθησης της προδικασίας. Στα θετικά σημεία της αλλαγής συγκαταλέγεται ότι μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα από την κατάθεση της αγωγής ξεκαθαρίζει το υλικό της δίκης, οπότε έχει αποκρυσταλλωθεί πλήρως η διαφοράς ως προς τις βασικές της πτυχές. Ωστόσο, μειονέκτημα αποτελεί η ικανοποίηση αναγκών που θα ανακύψουν μετά την εξηκοστή ημέρα από την κατάθεση της αγωγής. Σε αντίθεση με τη βασική διακήρυξη ότι επιδιώκεται και με αυτό νομοθέτημα η επιτάχυνση της διαδικασίας η εν λόγω διάταξη λειτουργεί μάλλον προς την αντίθετη κατεύθυνση. Ειδικά, για τις ανακοινώσεις και τις παρεμβάσεις θα έπρεπε να απαλειφθεί η ρύθμιση για την τήρηση της προδικασίας ώστε να εξασφαλισθεί μεγαλύτερη ελαστικότητα. Άρθρο 251 ΑΛΛΑΓΗ: Πλήρης κατάργηση του καθήκοντος καθοδήγησης του ειρηνοδίκη. ΣΧΟΛΙΟ: Ενόψει της υποχρεωτικής παράστασης με δικηγόρο στις διαδικασίες ενώπιον του ειρηνοδικείο και με δεδομένο ότι διατηρείται ακέραιη η γενική διάταξη του άρθρου 236 (που καθιερώνει την καθοδηγητική υποχρέωση του δικαστή) η εν λόγω ρύθμιση στερείται πλέον αντικείμενου και ορθώς καταργείται. Άρθρο 260 ΑΛΛΑΓΗ: Μη ασκηθείσα η αγωγή εάν δεν προσδιοριστεί νέα συζήτηση μέσα σε 60 ημέρες από την ματαίωση. ΣΧΟΛΙΟ: Πρέπει να διευκρινισθεί ότι ματαιώνεται η συζήτηση μόνο εάν και οι δυο οι διάδικοι δεν λάβουν κανονικά μέρος στη δίκη. Εάν μόνο ένας από αυτούς δεν παρίσταται κανονικά, τότε η συζήτηση της υπόθεσης θα πρέπει να διεξάγεται, συνεκτιμώμενης της μη κανονικής παράστασης του ενός διαδίκου. Σε σχέση με τη θεώρηση της αγωγής ως μη ασκηθείσας εάν δεν προσδιοριστεί νέα συζήτηση της υπόθεσης μέσα σε 60 ημέρες από την ματαίωση της, είναι αναγκαίο να παρατηρηθεί ότι αποσκοπεί στην οριστική εκκαθάριση της διαφοράς μέσα σε σύντομο χρόνο. Ωστόσο για μη δημιουργηθούν προβλήματα από την εν λόγω διάταξη που σχετίζονται με την παραγραφή των αξιώσεων, θα πρέπει να γίνει δεκτή εν προκειμένω η εφαρμογή του άρθρου 263 ΑΚ. Επομένως, σε περίπτωση που η αγωγή λογισθεί ως μη ασκηθείσα εξαιτίας του μη προσδιορισμού νέας συζήτησης μέσα 60 ημέρες από την ματαίωση, τότε ο ενάγων θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να ασκήσει νέα αγωγή μέσα σε 6 μήνες ώστε να θεωρηθεί ότι η παραγραφή διακόπηκε με την άσκηση της πρώτης αγωγής. Άρθρο 268 ΑΛΛΑΓΗ: Κατάργηση ευχέρειας για κατάθεση ανταγωγής με προτάσεις. ΣΧΟΛΙΟ: Αφού ο τρόπος και η προθεσμία για κατάθεση της ανταγωγής προβλέπεται στο άρθρο 238, παρέλκει η σχετική αναφορά στο άρθρο 268. Διαπιστώνεται, όμως, ότι καταργείται η δυνατότητα για κατάθεση ανταγωγής με τις προτάσεις, καθώς πλέον αυτή μπορεί να ασκηθεί μόνο με αυτοτελές δικόγραφο. Επίσης, με αυτόν τον τρόπο αποτρέπεται ο αιφνιδιασμός του αντιδίκου. Άρθρο 269 ΑΛΛΑΓΗ: Πλήρης κατάργηση. ΣΧΟΛΙΟ: Η εισαγωγή ενός νέου τρόπου εισαγωγής του πραγματικού υλικού της δίκης, όπως αυτός καθιερώνεται στα άρθρα 237 και 238, θα καθιστούσε άνευ αντικειμένου τη ρύθμιση του άρθρου 269 και ως εκ τούτου ορθώς καταργήθηκε πλήρως. Άρθρο 271 ΑΛΛΑΓΗ: Η εμπρόθεσμη επίδοση της αγωγής ανάγεται σε όρο του παραδεκτού της αγωγής. ΣΧΟΛΙΟ: Εξαιρετικά αυστηρή η νέα ρύθμιση. Προφανώς επιδιώκει να αποτρέψει το φαινόμενο της μη επιδόσεως της αγωγής ώστε να ζητείται αναβολή κατά την πρώτη συζήτηση. Η μη εμπρόθεσμη κλήτευση, που δεν είναι σπάνιο γεγονός, δεν είναι δυνατόν να εξομοιώνεται με μη κλήτευση. Άλλωστε, ο κανόνας είναι ότι η μη εμπρόθεσμη επίδοση μιας πράξης δεν έχει ως συνέπεια το ανυπόστατο αυτής (εξαίρεση αποτελεί η μη εμπρόθεσμη επίδοση της κατασχετήριας έκθεσης). Με τη νέα ρύθμιση ουσιαστικά η μη εμπρόθεσμη κλήτευση εξομοιώνεται με την περίπτωση που η αγωγή κατατίθεται στην γραμματεία χωρίς να επιδίδεται ποτέ -έστω και εκπρόθεσμα- στον εναγόμενο. Ιωάννης Καμπούρης _____ Άρθρο 215: Άσκηση αγωγής με κατάθεση και επίδοση. Η αλλαγή έγκειται στην επίδοση, η οποία θα πρέπει να λαμβάνει χώρα μέσα σε 30 ημέρες από την κατάθεση. Η αγωγή επιδίδεται χωρίς πράξη προσδιορισμού της συζήτησής της (άρθρα 237§1 και 215 §2, βλ. και κατάργηση άρθρου 229 ΚΠολΔ). Επιπλέον, αν η αγωγή δεν επιδοθεί μέσα στην ως άνω προθεσμία, θεωρείται μη ασκηθείσα. ΣΧΟΛΙΟ: Εάν η επίδοση είναι εκπρόθεσμη, η αγωγή θεωρείται μη ασκηθείσα. Θα πρέπει να προσδιορισθεί ποια η τύχη των συνεπειών που επέρχονται από την κατάθεση της αγωγής, δηλαδή των δικονομικών, βλ. εκκρεμοδικία. Άρθρα 237 επ.: Aλλαγή συνολικά της διαδικασίας της συζήτησης στο ακροατήριο. Ειδικότερα: Μέσα σε 100 ημέρες από την κατάθεση ο διάδικος υποχρεούται να καταθέσει προτάσεις και σχετικά. Από την παρέλευση των 100 ημερών παρέχεται η δυνατότητα για αντίκρουση των ισχυρισμών του αντιδίκου με προσθήκη που κατατίθεται μέσα σε 15 ημέρες. Με την παρέλευση της παραπάνω προθεσμίας κλείνει ο φάκελος (237 §§1,2). Μέσα σε 15 ημέρες από το κλείσιμο του φακέλου της δικογραφίας ορίζεται η σύνθεση του δικαστηρίου ή ο εισηγητής δικαστής (στο Πολυμελές Πρωτοδικείο) και προσδιορίζεται η συζήτηση του δικογράφου σε χρόνο όχι μεγαλύτερο των 30 ημερών από την παρέλευση της ως άνω 15νθήμερης προθεσμίας. Ορίζεται ότι κατά την ορισμένη δικάσιμο δεν εξετάζονται μάρτυρες και η υπόθεση συζητείται χωρίς την παρουσία των διαδίκων ή των πληρεξουσίων δικηγόρων τους. Περαιτέρω, δεν επιτρέπεται αναβολή της συζήτησης (237§4). Μάρτυρες εξετάζονται εφόσον τούτο κριθεί αναγκαίο από το Δικαστήριο. Στην περίπτωση αυτή διατάσσεται επανάληψη της συζήτησης σε χρόνο όχι μικρότερο των δεκαπέντε ημερών. Η ολοκλήρωση της εξέτασης των μαρτύρων επιφέρει το τέλος της επανάληψης της συζήτησης (237§6). ΣΧΟΛΙΟ: Με τη διάταξη του άρθρου 237 προβλέπεται η καθιέρωση μια τελείως διαφορετικής διαδικασίας στα πρωτοβάθμια δικαστήρια από αυτήν που ισχύει μέχρι σήμερα. Συγκεκριμένα, προβλέπεται η επιχείρηση διαδικαστικών πράξεων (κατάθεση προτάσεων, αντίκρουση ισχυρισμών) μέσα σε προθεσμίες που έχουν ως σημείο εκκίνησης την ΚΑΤΑΘΕΣΗ και ΟΧΙ ΤΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ της αγωγής, η οποία σύμφωνα με τη διάταξη της παραγράφου 4 θα προσδιορίζεται σε 145 ημέρες από την κατάθεση της αγωγής. Ωστόσο, ο στόχος της επιτάχυνσης της απονομής δικαιοσύνης είναι αμφίβολο αν θα επιτευχθεί με τις εν λόγω αλλαγές στον ΚΠολΔ. Ειδικότερα, η υλοποίηση των προβλεπόμενων ρυθμίσεων προϋποθέτει όχι μόνο υλικοτεχνική υποδομή (λ.χ σύστημα ηλεκτρονικής παρακολούθησης δικογράφων και πινακίων), αλλά και επιπλέον ανθρώπινο δυναμικό που αφορά τόσο δικαστικούς λειτουργούς όσο και υπαλλήλους. Με βάση τις κρατούσες σήμερα συνθήκες, εκτός από συγκεκριμένες κατηγορίες υποθέσεων (λ.χ μισθωτικές διαφορές, μικροδιαφορές), ο προσδιορισμός της συζήτησης σε 145 το πολύ ημέρες από την κατάθεση της αγωγής παρίσταται ως γράμμα κενό εάν δεν επέλθουν και άλλες αλλαγές που αφορούν το σύστημα απονομής δικαιοσύνης και ειδικά την οργάνωση και υποδομή του (βλ. 237 §1,2,4 ΚΠολΔ). Καταρχήν, προτείνεται ο διορισμός επιπλέον δικαστικών λειτουργών, ιδίως σε Πρωτοδικεία με μεγάλο φόρτο εργασίας, η εύρεση περισσότερων αιθουσών ακροατηρίων και ο εκσυγχρονισμός του συστήματος μηχανοργάνωσης. 237§§ 4,6: Διαφαίνεται μια τάση αποδυνάμωσης της προφορικότητας της διαδικασίας και ενίσχυσης της έγγραφης προδικασίας. Το αποδεικτικό μέσο του μάρτυρα περιορίζεται και υποκαθίσταται ουσιαστικά από τις ένορκες βεβαιώσεις (βλ. και προσθήκη ειδικού κεφαλαίου για τις ένορκες, άρθρα 421-424 ΚΠολΔ), πράγμα που αποτελεί ρωγμή στο σύστημα της αμεσότητας της αποδεικτικής διαδικασίας. Οι επιχειρούμενες αλλαγές αποσκοπούν στον περιορισμό ή και την εξάλειψη των δυσάρεστων φαινομένων που συντελούν στην καθυστέρηση ολοκλήρωσης της διαδικασίας στο ακροατήριο. Εντούτοις, για τις περιπτώσεις που το υλικό της δίκης δεν συνίσταται σε νομικούς μόνο ισχυρισμούς, οπότε και η εξέταση μαρτύρων ή των διαδίκων παρέλκει, η προφορικότητα της διαδικασίας θα πρέπει να διασφαλιστεί. Οι μάρτυρες αποτελούν αποδεικτικό μέσο που συνδέεται με την αμεσότητα της διαδικασίας και συνακόλουθα διευκολύνουν το δικαστή στην ανεύρεση της αλήθειας. Ακόμα και οι «εκπαιδευμένοι» μάρτυρες υφίστανται τη «βάσανο» του ακροατηρίου και εναπόκειται στην ευχέρεια του δικάζοντος η αξιολόγηση της μαρτυρικής κατάθεσης, δυνατότητα που τις περισσότερες φορές δεν παρέχεται με την καθ’ υπαγόρευση σύνταξη των ενόρκων βεβαιώσεων. Με την παρουσία μαρτύρων και ορισμένες φορές ακόμα και των ίδιων των διαδίκων παρέχεται στον δικάζοντα η δυνατότητα να σχηματίσει ολοκληρωμένη άποψη για τα πραγματικά περιστατικά της υπόθεσης. Άρθρο 260: Ματαίωση της συζήτησης αν οι διάδικοι δεν λάβουν κανονικά μέρος σε αυτή. Η αλλαγή αφορά τις συνέπειες εάν δεν ζητηθεί ο προσδιορισμός της συζήτησης μέσα σε 60 ημέρες από τη ματαίωση: η υπόθεση διαγράφεται από το πινάκιο και η αγωγή θεωρείται ως μη ασκηθείσα. ΣΧΟΛΙΟ: Η ρύθμιση στοχεύει στην ταχεία εκκαθάριση των πινακίων από εκκρεμείς υποθέσεις. Η ρύθμιση συνδέεται με το ζήτημα διακοπής της παραγραφής, συνέπεια που επέρχεται με την επίδοση της αγωγής. Ορθότερη η εφαρμογή της ΑΚ 263 και σε αυτήν την περίπτωση. Άρθρο 268: Η ανταγωγή ασκείται πλέον μόνο με αυτοτελές δικόγραφο (όχι με προτάσεις). Ο τρόπος άσκησης της ανταγωγής προβλέπεται πλέον στο 238 ΚΠολΔ. Άρθρο 269: Κατάργηση συγκεντρωτικού συστήματος ΣΧΟΛΙΟ: Η κατάργηση της διάταξης συνάδει με το γενικότερο πνεύμα επιτάχυνσης της διαδικασίας. Ο χρόνος πρότασης των ισχυρισμών (προτάσεις-αντίκρουση) προβλέπεται στη νέα διάταξη του 237 ΚΠολΔ (βλ. και 238 ΚΠολΔ σχετικά με την παραδεκτή άσκηση παρέμβασης, προσεπίκλησης, ανταγωγής, ανακοίνωσης δίκης). Ωστόσο, ζήτημα ανακύπτει με τη δυνατότητα πρότασης οψιγενών ισχυρισμών, δηλαδή τα πραγματικά γεγονότα που γεννώνται από το χρονικό σημείο του προσδιορισμού της συζήτησης της αγωγής, μέχρι την συζήτηση. Για λόγους οικονομίας της δίκης, θα πρέπει να προβλεφθεί ειδική ρύθμιση για την περίπτωση αυτή. Άρθρο 271: Εάν η αγωγή ή η κλήση προς συζήτηση δεν επιδόθηκαν εμπρόθεσμα, η αγωγή λογίζεται μη ασκηθείσα. ΣΧΟΛΙΟ: αυστηρή ρύθμιση που προβλέπει εξομοίωση μη εμπρόθεσμης κλήτευσης με μη κλήτευση. Παρασκευή Φράγγου