Αρχική Εθνικός Μηχανισμός Διαχείρισης Κρίσεων και Αντιμετώπισης Κινδύνων, Αναδιάρθρωση της ΓΓΠΠ, Αναβάθμιση Εθελοντισμού Πολιτικής Προστασίας, Αναδιοργάνωση του Πυροσβεστικού Σώματος και άλλες διατάξειςΆρθρο 09 – Εθνική Πολιτική Μείωσης Κινδύνου Καταστροφών – Εθνικός Σχεδιασμός Πολιτικής ΠροστασίαςΣχόλιο του χρήστη ΕΘΝΙΚΗ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ | 13 Ιανουαρίου 2020, 14:58
  • Σχόλιο του χρήστη 'ΕΘΝΙΚΗ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ' | 13 Ιανουαρίου 2020, 14:58

    Η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) -που αποτελεί τον τριτοβάθμιο κοινωνικό και συνδικαλιστικό φορέα των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους στη χώρα, επίσημα αναγνωρισμένο Κοινωνικό Εταίρο της ελληνικής Πολιτείας σε ζητήματα αναπηρίας και ιδρυτικό μέλος του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Ατόμων με Αναπηρία, του μεγαλύτερου φορέα εκπροσώπησης των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους σε ευρωπαϊκό επίπεδο- με την παρούσα επιστολή σας υποβάλλει τις προτάσεις της επί του Σχεδίου Νόμου «Εθνικός Μηχανισμός Διαχείρισης Κρίσεων και Αντιμετώπισης Κινδύνων, Αναδιάρθρωση της ΓΓΠΠ, Αναβάθμιση Εθελοντισμού Πολιτικής Προστασίας, Αναδιοργάνωση του Πυροσβεστικού Σώματος και άλλες διατάξεις». Όπως είναι γνωστό, όλα τα σχέδια εκκένωσης, διαφυγής, πολιτικής προστασίας εν γένει που αφορούν στον γενικό πληθυσμό προφανώς μπορούν να αφορούν οποιεσδήποτε πληθυσμιακές ομάδες. Στην περίπτωση όμως των ατόμων με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις τα σχέδια αυτά για να είναι αποτελεσματικά πρέπει να είναι λεπτομερέστερα, προσωποποιημένα και εξειδικευμένα στις συγκεκριμένες ανάγκες κάθε πολίτη με αναπηρία, δεδομένου ότι κανένα άτομο με αναπηρία ή χρόνια πάθηση δεν έχει τις ίδιες ανάγκες με ένα άλλο άτομο, ακόμη εάν έχουν το ίδιο είδος αναπηρίας/χρόνιας πάθησης (π.χ. ένα άτομο σε αμαξίδιο με ένα άτομο που χρησιμοποιεί πατερίτσες ή έχει κάποιο τεχνητό μέλος -αν και όλα είναι άτομα με κινητική αναπηρία- ή δύο άτομα τυφλά ένα συνηθισμένο στην ύπαρξη συνοδού και ένα με αυτόνομη κίνηση κ.λπ.). Η προσωπικότητα του κάθε ατόμου, ο βαθμός κινητικότητάς ή/και αυτονομίας του, ο ενδεχόμενος συνδυασμός αναπηριών, ο βαθμός εξάρτησής του από κάποια φαρμακευτική αγωγή ή/και υποστηρικτικό εξοπλισμό κ.λπ. ποικίλουν από το ένα άτομο στο άλλο. Η παραμικρή διαφοροποίηση ενδέχεται να αποβεί μοιραία σε έκτακτες συνθήκες. Στη βάση των ιδιαίτερων αναγκών των ατόμων με αναπηρία, η Ε.Σ.Α.μεΑ. έχει κατά καιρούς αιτηθεί από τους αρμόδιους φορείς τα ακόλουθα: -Την καταγραφή των ατόμων με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις σε τοπικό επίπεδο. -Την εφαρμογή δράσεων ενημέρωσης σε μορφές προσβάσιμες στα άτομα με αναπηρία. -Την κατάρτιση και υποστήριξη των ατόμων με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις για τη σύνταξη «Ατομικού Σχεδίου Εκκένωσης Έκτακτης Ανάγκης» που να είναι αυστηρά προσαρμοσμένα στις ανάγκες του συγκεκριμένου ατόμου, το οποίο να περιλαμβάνει προσωποποιημένες αναφορές ως προς το πως αυτό μπορεί να διαφύγει από συγκεκριμένο κτίριο (π.χ. την κατοικία του, τον τόπο εργασίας του) ή σε ποιο σημείο αυτού να καταφύγει ή ποιον να ειδοποιήσει και με ποιο τρόπο, και στο οποίο πρέπει να αποτυπώνεται ο βαθμός γνώσης αυτών από το συγκεκριμένο άτομο. -Την ενημέρωση/κατάρτιση του προσωπικού πολιτικής προστασίας στις ανάγκες των διαφορετικών κατηγοριών ατόμων με αναπηρία καθώς και στις διαφορετικές ανάγκες των ατόμων με χρόνιες παθήσεις (π.χ. νεφροπαθείς, καρδιοπαθείς, άτομα με αναπνευστικά προβλήματα ή συνδυασμό των παραπάνω κ.λπ.) προκειμένου αυτές να λαμβάνονται υπόψη κατά τον σχεδιασμό των σχετικών δράσεων. -Την κατάρτιση εργαλείων, προδιαγραφών κ.λπ. που θα απευθύνονται σε όσους ασχολούνται με τον αρχιτεκτονικό ή λειτουργικό σχεδιασμό, με στόχο τη βελτίωση του τρόπου προστασίας των ατόμων με αναπηρία/χρόνιες παθήσεις σε έκτακτες συνθήκες π.χ. αναφορά στις ανάγκες αυτών για σύντομες διαδρομές εκκένωσης και πιθανής υποστήριξης, στην ανάγκη πρόβλεψης προσβάσιμων προσωρινών καταλυμάτων κ.λπ. -Τη μελέτη και βελτίωση της προσβασιμότητας στα άτομα με αναπηρία του ευρωπαϊκού αριθμού έκτακτης ανάγκης 112 και την εφαρμογή δράσεων ενημέρωσης των πολιτών με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις σχετικά με τον αριθμό 112 σε προσβάσιμες μορφές. Λαμβάνοντας λοιπόν υπόψη: • ότι ο πληθυσμός των ατόμων με αναπηρία στη χώρα είναι ιδιαίτερα μεγάλος, καθώς σύμφωνα με τον δείκτη GALI (Global Activity Limitation Index) το ποσοστό των ατόμων με αναπηρία, δηλαδή με μακροπρόθεσμο περιορισμό της συνήθους δραστηριότητας λόγω προβλημάτων υγείας, ανέρχεται στο 24,7%, του πληθυσμού ηλικίας 16 ετών και άνω, δηλαδή 2.231.197 σε σύνολο 9.016.247 ατόμων. Εξ αυτών, 1.014.177 άτομα, δηλαδή το 11,2% του συνολικού πληθυσμού (16+), αντιμετωπίζουν σοβαρής μορφής περιορισμό στην δραστηριότητα τους , • ότι ο σχεδιασμός του αστικού ιστού έχει ακολουθήσει το μοντέλο του «μέσου χρήστη» και όχι τις αρχές του «καθολικού σχεδιασμού», με αποτέλεσμα κάθε πολίτης που αποκλίνει από αυτόν τον ανύπαρκτο «μέσο χρήστη», όπως είναι τα άτομα με αναπηρία, να εμποδίζεται στην καθημερινή ζωή, ακόμη περισσότερο δε σε έκτακτες καταστάσεις, • πως το κράτος δεν έχει λάβει συγκεκριμένα μέτρα για να διασφαλίσει την προστασία των ατόμων με αναπηρία σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, • τις Τελικές Συστάσεις (Concluding Observations) της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες (μετά από την εξέταση της χώρας μας στη Γενεύη στις 3 & 4/09/2019), στις οποίες αναφέρεται ότι η χώρα μας πρέπει : «(α) Να υιοθετήσει αποτελεσματικές διαδικασίες για το άσυλο και τους πρόσφυγες, και να αναπτύξει μια ολοκληρωμένη στρατηγική και πρωτόκολλα για γενικές καταστάσεις κινδύνου, σύμφωνα με το Πλαίσιο Σεντάι για Μείωση του Κινδύνου Καταστροφών 2015-2030. Επίσης, η Επιτροπή συνιστά να καταστούν οι εγκαταστάσεις υποδοχής προσβάσιμες και να παρέχονται οι απαραίτητες υγειονομικές υπηρεσίες, σύμφωνα με το γενικό σχόλιο Αρ. 2 (2014) της Επιτροπής, σε στενή διαβούλευση και με την ενεργό εμπλοκή των ατόμων με αναπηρία, μέσω των αντιπροσωπευτικών τους οργανώσεων» (παρ.16), • τα αιτήματα της Ε.Σ.Α.μεΑ., στα οποία προαναφερθήκαμε, καθώς και τις παρακάτω επιταγές και απαιτήσεις (σύμφωνα με τις οποίες η διάσταση της αναπηρίας και της προσβασιμότητας πρέπει να ενσωματώνεται σε κάθε πολιτική, διαδικασία, δράση, μέτρο και πρόγραμμα Πολιτικής Προστασίας): α) της παρ. 6 του Άρθρου 21 του Συντάγματος της χώρας, σύμφωνα με την οποία «τα άτομα με αναπηρίες έχουν δικαίωμα να απολαμβάνουν μέτρων που εξασφαλίζουν την αυτονομία, την επαγγελματική ένταξη και τη συμμετοχή τους στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της Χώρας», β) της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών (ΗΕ) για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες, η οποία κυρώθηκε από τη χώρα μας με τον ν. 4074/2012, ιδιαιτέρως δε αυτές που περιλαμβάνονται στην παρ. 1 του άρθρου 9 «Προσβασιμότητα», 11 «Καταστάσεις κινδύνου και έκτακτων ανθρωπιστικών αναγκών» και στην παρ. 3 του άρθρου 4 «Γενικές υποχρεώσεις». Πιο συγκεκριμένα: i) στην παρ. 1 του άρθρου 9 προβλέπονται τα εξής: «1. Προκειμένου να επιτρέψουν στα άτομα με αναπηρίες να ζουν ανεξάρτητα και να συμμετέχουν πλήρως σε όλες τις πτυχές της ζωής, τα Συμβαλλόμενα Κράτη λαμβάνουν κατάλληλα μέτρα προκειμένου να διασφαλίζουν στα άτομα με αναπηρίες την πρόσβαση, σε ίση βάση με τους άλλους, στο φυσικό περιβάλλον, τα μέσα μεταφοράς, την πληροφορία και τις επικοινωνίες, συμπεριλαμβανομένων και των τεχνολογιών και συστημάτων πληροφορίας και επικοινωνιών και σε άλλες εγκαταστάσεις και υπηρεσίες που είναι ανοικτές ή παρέχονται στο κοινό, τόσο στις αστικές όσο και στις αγροτικές περιοχές. Τα μέτρα αυτά, που θα συμπεριλαμβάνουν τον προσδιορισμό και την εξάλειψη των εμποδίων και κωλυμάτων προσβασιμότητας, θα ισχύουν, μεταξύ άλλων, για: α. τα κτίρια, τους δρόμους, τις μεταφορές και λοιπές εσωτερικές και υπαίθριες εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένων και των σχολείων, των κατοικιών, των ιατρικών εγκαταστάσεων και των εργασιακών χώρων, β. τις πληροφορίες, τις επικοινωνίες και λοιπές υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένων και των ηλεκτρονικών υπηρεσιών και των υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης», ii) στο άρθρο 11 προβλέπονται τα εξής: «Τα Συμβαλλόμενα Κράτη λαμβάνουν, σύμφωνα με τις υποχρεώσεις τους βάσει του διεθνούς δικαίου, συμπεριλαμβανομένου και του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου και του διεθνούς δικαίου ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όλα τα απαιτούμενα μέτρα προκειμένου να διασφαλίζουν την προστασία και ασφάλεια των ατόμων με αναπηρίες σε καταστάσεις κινδύνου, συμπεριλαμβανομένων και των καταστάσεων ενόπλων συγκρούσεων, έκτακτων ανθρωπιστικών αναγκών και των περιστατικών φυσικών καταστροφών» και iii) στην παρ. 3 του άρθρου 4, προβλέπονται τα εξής: «3. Κατά την ανάπτυξη και εφαρμογή της νομοθεσίας και των πολιτικών, για να εφαρμοστεί η παρούσα Σύμβαση και σε άλλες διαδικασίες λήψης αποφάσεων που αφορούν ζητήματα σχετικά με τα άτομα με αναπηρίες, τα Συμβαλλόμενα Κράτη θα συμβουλεύονται συνεχώς και θα εμπλέκουν ενεργά τα άτομα με αναπηρίες, συμπεριλαμβανομένων και των παιδιών με αναπηρίες, μέσω των αντιπροσωπευτικών οργανώσεών τους». γ) των άρθρων 61-66 του ν.4488/2017, ο οποίος περιλαμβάνει τις κατευθυντήριες και οργανωτικές διατάξεις υλοποίησης της Σύμβασης, ιδίως δε i) την παρ. 1 του άρθρου 61 στην οποία αναφέρεται ότι: «1. Κάθε φυσικό πρόσωπο ή νομικό πρόσωπο δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου υποχρεούται να διασφαλίζει την ισότιμη άσκηση των δικαιωμάτων των ΑμεΑ στο πεδίο των αρμοδιοτήτων ή δραστηριοτήτων του, λαμβάνοντας κάθε πρόσφορο μέτρο και απέχοντας από οποιαδήποτε ενέργεια ή πρακτική που ενδέχεται να θίγει την άσκηση των δικαιωμάτων των ΑμεΑ. Ιδίως υποχρεούται: α) να αφαιρεί υφιστάμενα εμπόδια κάθε είδους, β) να τηρεί τις αρχές καθολικού σχεδιασμού σε κάθε τομέα της αρμοδιότητάς του ή της δραστηριοποίησής του, προκειμένου να διασφαλίζει για τα ΑμεΑ την προσβασιμότητα των υποδομών, των υπηρεσιών ή των αγαθών που προσφέρει, γ) να παρέχει, όπου απαιτείται σε συγκεκριμένη περίπτωση, εύλογες προσαρμογές υπό τη μορφή εξατομικευμένων και κατάλληλων τροποποιήσεων, ρυθμίσεων και ενδεδειγμένων μέτρων, χωρίς την επιβολή δυσανάλογου ή αδικαιολόγητου βάρους, δ) να απέχει από πρακτικές, κριτήρια, συνήθειες και συμπεριφορές που συνεπάγονται διακρίσεις σε βάρος των ΑμεΑ, ε) να προάγει με θετικά μέτρα την ισότιμη συμμετοχή και άσκηση των δικαιωμάτων των ΑμεΑ στον τομέα της αρμοδιότητας ή δραστηριότητάς του» και ii) την παρ. 1 του άρθρου 64 στην οποία αναφέρεται ότι: «1. Τα διοικητικά όργανα και οι αρχές στο πλαίσιο της αρμοδιότητάς τους μεριμνούν για τη διασφάλιση της ισότιμης πρόσβασης των ΑμεΑ στο φυσικό και δομημένο περιβάλλον, τόσο σε συνήθεις συνθήκες όσο και σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.», δ) τις παρ. 7 και 8 του άρθρου 4 του ν.3979/2011, στις οποίες αναφέρεται ότι: «7. Οι φορείς του δημόσιου τομέα διαμορφώνουν την πληροφόρηση και επικοινωνία και εν γένει τις υπηρεσίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης κατά τρόπο, ώστε αυτές να είναι φιλικές προς τον χρήστη, να διασφαλίζουν και να ενισχύουν την ισότητα ως προς την πρόσβαση σε πληροφορίες και υπηρεσίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και να λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαίτερες ανάγκες πρόσβασης ορισμένων ομάδων ή ατόμων και ιδίως των ατόμων με αναπηρία. 8. Ο σχεδιασμός και η εφαρμογή υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και η διαμόρφωση και προμήθεια των αντίστοιχων πληροφοριακών και επικοινωνιακών συστημάτων και υπηρεσιών πρέπει να γίνεται με γνώμονα τη διασφάλιση της ηλεκτρονικής προσβασιμότητας σε άτομα με αναπηρίες και τη δυνατότητα αξιοποίησης των σχετικών υπηρεσιών από αυτά», το πρώτο μέρος του ν.4591/2019, με τον οποίο ενσωματώθηκε στην εθνική μας νομοθεσία η Οδηγία (ΕΕ) 2016/2102 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Οκτωβρίου 2016, για την προσβασιμότητα των ιστότοπων και των εφαρμογών για φορητές συσκευές των οργανισμών του δημόσιου τομέα, και της ΥΑΠ/Φ.40.4/1/989 «Κύρωση Πλαισίου Παροχής Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης», όπου στο Παράρτημα Ι (στην ενότητα 7 «Προσβασιμότητα», ΚΥ. 49 -Βλ. επίσης ΚΠ.27), στην οποία ορίζεται ότι οι δημόσιοι διαδικτυακοί τόποι πρέπει να συμμορφώνονται με το πρότυπο «Οδηγίες για την Προσβασιμότητα του Περιεχομένου του Ιστού» (WCAG) έκδοση 2.0, επίπεδο προσβασιμότητας τουλάχιστον «ΑΑ», το οποίο αποτελεί το de facto πρότυπο ηλεκτρονικής προσβασιμότητας, ε) του Μέρους Πρώτου του ν.4591/2019 «Ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία: α) της Οδηγίας (ΕΕ) 2016/2102 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Οκτωβρίου 2016, για την προσβασιμότητα των ιστότοπων και των εφαρμογών για φορητές συσκευές των οργανισμών του δημόσιου τομέα», στ) του άρθρου 7 του Κανονισμού (ΕΕ) 1303/2013 (Κανονιστικό Πλαίσιο Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων για την προγραμματική περίοδο 2014 – 2020), σύμφωνα με το οποίο: «[…] Τα κράτη μέλη και η Επιτροπή λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα για να αποτρέψουν κάθε διάκριση εξαιτίας του φύλου, της φυλής ή της εθνοτικής καταγωγής, της θρησκείας ή των πεποιθήσεων, αναπηρίας, της ηλικίας ή του γενετήσιου προσανατολισμού κατά την εκπόνηση και υλοποίηση των προγραμμάτων. Ειδικότερα, η προσβασιμότητα για τα άτομα με αναπηρίες λαμβάνεται υπόψη σε όλα τα στάδια της προετοιμασίας και της εφαρμογής των προγραμμάτων [..]», η Ε.Σ.Α.μεΑ. προτείνει ανά άρθρο τα εξής: 1. Η παρ. 1 του άρθρου 9 «Εθνική Πολιτική Μείωσης Κινδύνου Καταστροφών - Εθνικός Σχεδιασμός Πολιτικής» να συμπληρωθεί ως ακολούθως: «1. Η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, μετά από εισήγηση του Συντονιστικού Οργάνου Πολιτικής Προστασίας, σχεδιάζει κάθε έξι (6) έτη την «Εθνική Πολιτική Μείωσης Κινδύνου Καταστροφών». Το ως άνω πρόγραμμα στοχεύει στην αύξηση του επιπέδου ασφάλειας των πολιτών και στην ενίσχυση της αειφόρου ανάπτυξης της Χώρας. Για τη διαμόρφωσή του, λαμβάνονται υπόψη η ανάλυση του κινδύνου καταστροφών σε συνάρτηση με τους διαθέσιμους οικονομικούς πόρους, τις οριζόντιες και τομεακές πολιτικές, ιδίως δε τις πολιτικές για την προστασία του περιβάλλοντος και την κλιματική αλλαγή, τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία, την υγεία, την ασφάλεια, την εκπαίδευση και κατάρτιση και μετέχουν, […]». Αιτιολόγηση: Η προαναφερθείσα προτεινόμενη συμπλήρωση απορρέει από το Σύνταγμα καθώς και από την υποχρέωση της χώρας να εφαρμόσει τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες (βλ. ν.4074/2012, ν.4488/2017 -Μέρος Δ’).