Αρχική Δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση για το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών με τίτλο: «ΕΘΝΙΚΟΣ ΤΕΛΩΝΕΙΑΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ – ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ»ΜΕΡΟΣ Β΄ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ (Άρθρα 206-266)Σχόλιο του χρήστη ΓΙΩΡΓΟΣ | 4 Ιουλίου 2025, 19:17
Η άποψη της Συνεργασίας Ανεξάρτητων Σχημάτων για την κατάργηση του Σ.Δ.Ο.Ε. και για την προβληματική λειτουργία της Α.Α.Δ.Ε. Με την παρούσα, κατατίθεται η άποψη της Συνεργασίας Ανεξάρτητων Σχημάτων Εφοριακών, αναφορικά στην κατάργηση του Σ.Δ.Ο.Ε. μέσω της απορρόφησής του από την Α.Α.Δ.Ε. Θεωρούμε ότι η μοναδική λύση για το ζήτημα αυτό είναι η ενδυνάμωση του Σ.Δ.Ο.Ε. με πόρους, μέσα και προσωπικό και η αυτόνομη λειτουργία του. Η Α.Α.Δ.Ε. είναι μέρος του προβλήματος και άρα δεν μπορεί, σε οποιαδήποτε περίπτωση, να αποτελέσει μέρος της λύσης του, εξαιτίας του εξαιρετικά προβληματικού τρόπου λειτουργίας της. Παράλληλα και με αφορμή τα ανωτέρω, καταθέτουμε μια σειρά από θέσεις και προτάσεις που αποδεικνύουν τον προβληματικό ρόλο της Α.Α.Δ.Ε. αναφορικά στη λειτουργία της και στη μη καταπολέμηση της μεγάλης φοροδιαφυγής. Τις προτάσεις αυτές έχουμε καταθέσει στο παρελθόν στο ανώτατο συνδικαλιστικό όργανο, την ΑΔΕΔΥ. Επίσης καταγράφουμε ένα μέρος από τα δεκάδες ψηφίσματα διαφόρων φορέων, ενάντια στα σχέδια του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. για το κλείσιμο των περιφερειακών Δ.Ο.Υ., ώστε να καταδειχθεί ότι είναι κοινή άποψη ότι η λειτουργία της Α.Α.Δ.Ε. είναι άκρως προβληματική. Η ενδυνάμωση του Σ.Δ.Ο.Ε. είναι η μοναδική λύση που εξυπηρετεί το Δημόσιο Συμφέρον Σε μια περίοδο που κεντρικό ζήτημα στον δημόσιο διάλογο είναι η κατασπατάληση των κοινοτικών και εθνικών πόρων, είναι τόσο ακατανόητη όσο και σκανδαλώδης η πρόθεση της κυβέρνησης να καταργήσει, εν μία νυκτί, μια εμβληματική ελεγκτική υπηρεσία όπως το Σ.Δ.Ο.Ε. (Σώμα Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος) που αποδεδειγμένα μπορεί, εφόσον ενισχυθεί με προσωπικό και μέσα, να συμβάλει αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση φαινομένων διαφθοράς, όπως το σκάνδαλο του Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε.. Ειδικότερα, το Σ.Δ.Ο.Ε. λειτουργεί ως υπηρεσία με αρμοδιότητες που αναφέρονται στην πάταξη του οικονομικού εγκλήματος και της φοροδιαφυγής ενώ συγχρόνως συνεργάζεται με το γραφείο του Ευρωπαίου Εισαγγελέα (EPPO) στην Αθήνα, μεταξύ άλλων για θέματα διασπάθισης κοινοτικού χρήματος. Ως εκ τούτου, έχει αρμοδιότητα να ελέγχει και να δημοσιοποιεί ευρήματα από σημαντικές υποθέσεις ένταξης σε αναπτυξιακά προγράμματα και ελέγχου επιδοτήσεων (Υπάρχουν αναλυτικές ανακοινώσεις του Συλλόγου Αττικής και Κυκλάδων, οι με αρ. 295/18-6-2025 & 311/30-6-2025). Ωστόσο, η προωθούμενη κατάργηση του Σ.Δ.Ο.Ε. μέσω της ενσωμάτωσής του στην Α.Α.Δ.Ε., στην οποία η κυβέρνηση ενσωμάτωσε και τον Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε., καθιστούν ως κενές περιεχομένου τις υποσχέσεις του πρωθυπουργού περί καταπολέμησης του «βαθέως κράτους». Τουναντίον, οι κινήσεις αυτές προσομοιάζουν με μία προσπάθεια συγκάλυψης και «μπαζώματος» ενός ακόμη σκανδάλου. Πώς αλλιώς θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η δημιουργία ασυμβίβαστου, δηλαδή η συνύπαρξη στον ίδιο φορέα, εν προκειμένω στην Α.Α.Δ.Ε., τόσο του ελεγκτή, δηλαδή του Σ.Δ.Ο.Ε. όσο και του ελεγχόμενου, δηλαδή του Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε.. Ως εκ τούτου, η πολυσυζητημένη εξυγίανση του Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε. δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί με παράλληλη απορρόφηση του Σ.Δ.Ο.Ε. από την Α.Α.Δ.Ε. Ούτως η άλλως, η Α.Α.Δ.Ε. δεν δύναται να αποτελεί λύση για οποιαδήποτε νόσο αφού και αυτή πανθομολογουμένως νοσεί βαριά. Η Α.Α.Δ.Ε., σύμφωνα με τον ιδρυτικό της νόμο, απολαμβάνει λειτουργική ανεξαρτησία και διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια ενώ υπόκειται σε κοινοβουλευτικό έλεγχο και εποπτεία από κυβερνητικά όργανα. Κάτι τέτοιο όμως, όπως γνωρίζουν όλοι οι παροικούντες την Ιερουσαλήμ, δεν εφαρμόζεται όταν ακόμη και μέλη του κοινοβουλίου αδυνατούν να πάρουν απαντήσεις για όσα τους απασχολούν, κάτι που αναιρεί την υποτιθέμενη υποχρέωση λογοδοσίας. H Α.Α.Δ.Ε. αποτελεί μέρος του προβλήματος και όχι μέρος της λύσης Περαιτέρω, η λειτουργία και η διάρθρωση της Α.Α.Δ.Ε. εμφανίζει σοβαρά ζητήματα αδιαφάνειας, αναξιοκρατίας, χαμηλής αποτελεσματικότητας, προβληματικής εξυπηρέτησης του πολίτη, με σημαντικότερο την συστηματική απαξίωση του ελεγκτικού μηχανισμού. Συγκεκριμένα: Απαξίωση των ελεγκτικών υπηρεσιών Η πάταξη της μεγάλης φοροδιαφυγής δεν είναι εφικτή όταν υφίσταται εξαιρετικά μεγάλη υποστελέχωση σημαντικών για τη διασφάλιση των δημοσίων εσόδων, ελεγκτικών υπηρεσιών. Για παράδειγμα, η συγχώνευση των δύο μεγαλύτερων ελεγκτικών κέντρων της χώρας (Κ.Ε.ΜΕ.ΕΠ. και ΚΕ.ΦΟ.ΜΕ.Π.) σε μία νέα υπηρεσία, το ΚΕ.ΜΕ.Φ., που έχει ως κύριο αντικείμενο τον εντοπισμό της φοροδιαφυγής πολυεθνικών εταιριών, των πολύ μεγάλων επιχειρήσεων και των φυσικών προσώπων μεγάλου πλούτου, συνοδεύτηκε με ταυτόχρονη μείωση κατά 30% των οργανικών θέσεων των ελεγκτών. Σε μία συγκυρία, που η Διοίκηση της Α.Α.Δ.Ε. μπορούσε να δημιουργήσει ένα νέο ελεγκτικό κέντρο, όπου οι υπάλληλοι θα εκπαιδεύονταν κατάλληλα και θα χειρίζονταν εξειδικευμένα θέματα ελέγχου και υψηλού ενδιαφέροντος, αλλά αντ’ αυτού βρήκε την ευκαιρία για να προχωρήσει σε μείωση των οργανικών θέσεων με πρόφαση των ωφέλεια από την εξοικονόμηση πόρων από τη μισθοδοσία του προσωπικού, στερώντας από τα δημόσια ταμεία σημαντικά ποσά ετήσιων βεβαιώσεων φόρων και προστίμων. Σύμφωνα με τη λογική του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε., θα μπορούσε να καταργηθεί συνολικά η υπηρεσία αυτή, προκειμένου να μειωθούν οι δαπάνες μισθοδοσίας της Α.Α.Δ.Ε. Μειωμένος έλεγχος του μεγάλου πλούτου και χαριστικές ρυθμίσεις Η Α.Α.Δ.Ε. έχει εφαρμόσει ένα προβληματικό σύστημα προτεραιοποίησης των φορολογικών υποθέσεων, χωρίς διαφάνεια και λογοδοσία, με στόχευση στον έλεγχο κυρίως των φυσικών προσώπων χαμηλού ή μεσαίου εισοδήματος και στον έλεγχο μικρομεσαίων επιχειρήσεων, τη στιγμή που μένουν στο απυρόβλητο τομείς επιχειρηματικής δραστηριότητας που παρουσιάζουν αυξημένη ροπή προς τη φοροδιαφυγή. Περαιτέρω, υπάρχουν πολλές αποφάσεις της Α.Α.Δ.Ε. που χρήζουν κοινοβουλευτικού ελέγχου του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. αφού στην ουσία ευνοείται η φοροδιαφυγή υψηλών εισοδημάτων (Παράρτημα 2). Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι με μια αδιανόητη για ευνομούμενη χώρα απόφαση του Διοικητή χορηγήθηκε ποινική ασυλία της φοροδιαφυγής των ενδοομιλικών συναλλαγών των πολυεθνικών εταιρειών στην Ελλάδα (transfer pricing), με συνέπεια να ευνοούνται οι αυξήσεις τιμών σε βασικά αγαθά, ενώ πέραν αυτών υπάρχουν και χαριστικές αποφάσεις που αυξάνουν τα υπερκέρδη των μονοπωλίων και συμβάλουν στην καλυμμένη φοροδιαφυγή των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων. Τοξικό νομικό πλαίσιο Ο φορολογικός έλεγχος διενεργείται σε ένα εξαιρετικά «τοξικό» νομικό πλαίσιο. με διαχρονικά αυξανόμενη ποσοτική στοχοθεσία, για το οποίο η Ομοσπονδία των Εφοριακών απέστειλε εξώδικη διαμαρτυρία στη Διοίκηση, στις 26 Μαΐου του τρέχοντος έτους. Τελευταίο τρανταχτό παράδειγμα αποτελεί το άρθρο 28 του Νόμου 5104/2024 (νέος Κ.Φ.Δ.), με το οποίο θεσπίσθηκε μείωση του χρόνου παραγραφής από την πενταετία στο ένα έτος, μία διάταξη σαφώς βλαπτική για το δημόσιο συμφέρον. Διαπιστωμένα σκάνδαλα και κακοδιοίκηση στην Α.Α.Δ.Ε. Εντός της ίδιας της Α.Α.Δ.Ε. έχουν διαπιστωθεί σοβαρές περιπτώσεις διαφθοράς που δεν εντοπίστηκαν από την Υπηρεσία Εσωτερικού Ελέγχου της Α.Α.Δ.Ε., όπως θα έπρεπε να είχε συμβεί. Οι περιπτώσεις αυτές αποκαλύφθηκαν με βάση ενέργειες του Τμήματος Εσωτερικών Υποθέσεων της Ελληνικής Αστυνομίας. Ειδικά στις περιπτώσεις της Χαλκίδας και της Κέρκυρας, η ευθύνη της Διοίκησης της Α.Α.Δ.Ε. για τα πρόσωπα που επιλέχθηκαν ως επικεφαλής των Υπηρεσιών αυτών, είναι τεράστια, αφού ο Διοικητής της Α.Α.Δ.Ε. χρησιμοποίησε τις τακτικές της «ειδικής αιτιολογίας» και της «συνέντευξης» για την τοποθέτηση ημετέρων ως επικεφαλείς των Υπηρεσιών αυτών. Ειδικά για την περίπτωση της Κέρκυρας, οι εμπλεκόμενοι βαρύνονται με κακουργηματικές κατηγορίες περί εγκληματικής οργάνωσης. Στην περίπτωση του Τελωνείου Πειραιά, στην οποία συνελήφθησαν δύο τελωνειακοί υπάλληλοι, η δράση του κυκλώματος αποκαλύφθηκε από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία με τη συνδρομή του τμήματος Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΛ.ΑΣ. καθώς και της διεύθυνσης Εγκληματολογικών Ερευνών. Στην περίπτωση του Τελωνείου Ελευσίνας μάλιστα, σύμφωνα με τη δημοσιογραφική έρευνα της ιστοσελίδας hellasjournal.gr, ο ρόλος της Α.Α.Δ.Ε. χαρακτηρίστηκε ουσιαστικά ως ύποπτος για ενδεχόμενη συγκάλυψη. Παράλληλα, καμία πρόταση από όσες κατέθεσαν οι εργαζόμενοι, δεν έχει υιοθετηθεί από τη Διοίκηση της Α.Α.Δ.Ε. προκειμένου να μειωθούν οι εστίες πιθανής διαφθοράς, όπως η μοριοδότηση των υποθέσεων ελέγχου σε συνδυασμό με την τυχαιότητα χρέωσης εντολών, μια δικλείδα με την οποία ο Προϊστάμενος μιας ελεγκτικής υπηρεσίας δεν θα είχε τη δυνατότητα να ορίσει ο ίδιος τον ελεγκτή μιας υπόθεσης, κάτι που θα δυσχέραινε κατά πολύ τη λειτουργία κυκλωμάτων όπως αυτά στη Χαλκίδα και στην Κέρκυρα (Παράρτημα 2). Αναξιόπιστο και μεροληπτικό σύστημα επιλογής προϊσταμένων Η διαχείριση του ανθρωπίνου δυναμικού της Α.Α.Δ.Ε. και η στελέχωση των θέσεων ευθύνης είναι εξαιρετικά προβληματική αφού η επιλογή των Προϊσταμένων Υπηρεσιών και Τμημάτων γίνεται με αδιαφανή και υποκειμενικά κριτήρια, δεδομένου ότι υφίσταται πλήρης εργαλειοποίηση της διαδικασίας της συνέντευξης, δεν προβλέπεται δημοσίευση των πρακτικών και των πινάκων κατάταξης (ΣτΕ Ολομ. 711/2017, 3052/2009, 4835/2014) και πολλά άλλα προβληματικά σημεία. Αυτά μάλιστα εκτός από τις αντιδράσεις των υποψηφίων και των εργαζομένων, έχουν προκαλέσει και την αντίδραση της Ένωσης των Αποφοίτων της ΄Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης (1/4-3-2024), της οποίας σχετική ανακοίνωση προκάλεσε επερώτηση στην Βουλή, χωρίς όμως η Διοίκηση της Α.Α.Δ.Ε. να δώσει ουσιαστικές απαντήσεις. Τις καίριες αποφάσεις μάλιστα σε οτιδήποτε αφορά στο προσωπικό όπως επιλογή προσώπων για τις θέσεις ευθύνης, μεταθέσεις, αποσπάσεις, μετατάξεις, υπηρεσιακές μεταβολές κ.λπ., λαμβάνει άτυπα μια συνδικαλιστική νομενκλατούρα, που πρόσκειται στο κυβερνών κόμμα. Περαιτέρω, σε αντίθεση με τις βέλτιστες πρακτικές άλλων, υγιών οργανισμών, η Διοίκηση της Α.Α.Δ.Ε.: - αγνοεί τις γραπτές προτάσεις των ίδιων των στελεχών της - απαξιώνει τα τυπικά προσόντα στις κρίσεις προϊσταμένων και επιλέγει να στελεχώσει νευραλγικές θέσεις με αδιαφανή κριτήρια - δεν συζητά, δεν ενημερώνει για τις σχεδιαζόμενες αλλαγές αλλά αντίθετα αιφνιδιάζει με τις αποφάσεις της - δεν απαντά ούτε καν σε υπομνήματα εργαζομένων, όπως αυτό των ελεγκτών των Ελεγκτικών Κέντρων της Θεσσαλονίκης, παρότι το ζήτημα απασχόλησε μέχρι και το ελληνικό κοινοβούλιο - απαξιεί να απαντήσει ακόμη και στα πενήντα προβλήματα των ελεγκτών, όπως αυτά απεστάλησαν από την Π.Ο.Ε. Δ.Ο.Υ., τα οποία παραμένουν στο συρτάρι του Διευθυντή Ελέγχου, ο οποίος απροκάλυπτα αποφεύγει οποιαδήποτε συνάντηση με την Ομοσπονδία - απαξιεί να λάβει θέση ακόμη και σε μια εξαιρετικά σημαντική απόφαση που έλαβε και της απέστειλε το Γενικό Συμβούλιου της Π.Ο.Ε. Δ.Ο.Υ., αναφορικά στην προσβλητική συμπεριφορά του Διευθυντή Ελέγχων της Α.Α.Δ.Ε. Απουσία πραγματικής ανεξαρτησίας της Διοίκησης της Α.Α.Δ.Ε. Η ίδια η πολυετής θητεία του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε., κυρίου Πιτσιλή, που είναι μία από της μακροβιότερες σε έναν τόσο κεντρικό θεσμό του κράτους, είναι ενάντια στις διεθνείς πρακτικές για τις ανεξάρτητες αρχές και έχει δημιουργήσει σοβαρές ενστάσεις για την ανεξαρτησία του θεσμού. Θυμίζουμε ότι το πρόσωπο αυτό: - Τοποθετήθηκε το έτος 2016 ως επικεφαλής της τότε Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων. - Το έτος 2017 τοποθετήθηκε ως Διοικητής της Α.Α.Δ.Ε. - Το έτος 2020 ανανεώθηκε η θητεία του. - Το έτος 2024 τροποποιήθηκε από την κυβέρνηση ο ιδρυτικός νόμος της Α.Α.Δ.Ε., ο οποίος προέβλεπε πως δεν μπορούσε να γίνει εκ νέου ανανέωση της θητείας του. Με την τροποποίηση του νόμου, ανανεώθηκε εκ νέου η θητεία του και, εκτός απροόπτου, θα παραμείνει στη θέση του για ακόμη πέντε χρόνια, έως το έτος 2030, δηλαδή θα πρόκειται για έναν κυβερνητικό διορισμό διάρκειας δεκαπέντε ετών. Οργανωτικές αλλαγές και αντιδράσεις Οι κινητοποιήσεις των εργαζομένων στις υπό κατάργηση περιφερειακές Δ.Ο.Υ., κατά τους τελευταίους δύο μήνες, με την σχεδόν καθολική συμμετοχή τους, με το αγκάλιασμα των κινητοποιήσεων από τις τοπικές κοινωνίες και φορείς, ανέδειξαν το ζήτημα ότι το κόστος της σχεδιαζόμενης κατάργησης των Δ.Ο.Υ. θα υποστούν τα φυσικά πρόσωπα και οι επιχειρήσεις, που θα κληθούν να μετακινούνται έως και εκατοντάδες χιλιόμετρα για να εξυπηρετηθούν και με τον χρόνο εξυπηρέτησης να φθάνει τους αρκετούς μήνες, όπως έχει διαπιστωθεί και από τα παραδείγματα του κλεισίματος των Δ.Ο.Υ. της Αττικής. Οι κινητοποιήσεις ανέδειξαν επίσης την προχειρότητα και τον ανορθολογικό σχεδιασμό από την πλευρά των ιθυνόντων της Α.Α.Δ.Ε., οι οποίοι είναι παντελώς αποκομμένοι από τις υπηρεσίες αιχμής και αγνοούν ακόμη και βασικά στοιχεία της λειτουργίας τους. Η απάντηση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. στις κινητοποιήσεις δεν ήταν ο διάλογος με τους εργαζόμενους και τους τοπικούς φορείς αλλά η τιμωρητική και εκδικητική οδηγία που εξέδωσε, δείγμα του ήθους του ανδρός, με την οποία περικόπτει μια σειρά συνδικαλιστικών διευκολύνσεων, θεσπισμένων με υπουργικές αποφάσεις πολλών ετών, η οποία μάλιστα οδηγία βρίθει αστοχιών που θα καταπέσουν όπως θεωρούμε στις δικαστικές αίθουσες. Στο Παράρτημα 1 επισυνάπτονται τα δεκάδες ψηφίσματα από εργαζομένους, επαγγελματικούς φορείς, τοπική αυτοδιοίκηση, επερωτήσεις στην Βουλή κ.λπ. ενάντια στην κεντρικοποίηση των υπηρεσιών, τη μυωπική διοίκηση της Α.Α.Δ.Ε. και το χάος που έχει προκαλέσει στην εξυπηρέτηση του πολίτη. Η επιταχυνόμενη ιδιωτικοποίηση σημαντικών τομέων της Α.Α.Δ.Ε. Στην Α.Α.Δ.Ε., με σταθερό ρυθμό μεθοδεύονται ιδιωτικοποιήσεις πλήθους αντικειμένων, όπως η καθαριότητα, η φύλαξη των αρχείων, η ψηφιοποίηση των αρχείων, η τηλεφωνική εξυπηρέτηση των φορολογουμένων κ.λπ. που εκτός από επιβάρυνση του προϋπολογισμού έχουν προκαλέσει ακόμα και απώλεια δημόσιων εσόδων. Για παράδειγμα, η προβληματική πρόσβαση στο φυσικό αρχείο των πρώην Δ.Ο.Υ. της Αττικής, που διαχειρίζεται ιδιωτική εταιρία, καθιστά δυσχερή την υπεράσπιση του Δημοσίου στις δίκες του Δημοσίου με ιδιώτες με αποτέλεσμα να χάνονται δικαστικά πλήθος υποθέσεων. Επιπλέον, γεννάται σοβαρό ζήτημα από την πρόσβαση ιδιωτών στα φορολογικά στοιχεία φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων, τα οποία προστατεύονται από το φορολογικό απόρρητο. Περαιτέρω, η στελέχωση του τηλεφωνικού κέντρου του «myProperty» από ιδιώτες, οι οποίοι δεν έχουν γνώσεις του αντικειμένου του Κεφαλαίου, όπως μεταβιβάσεις ακινήτων, κληρονομιές κ.λπ., σε συνδυασμό με την ελλιπή εκπαίδευση αυτών, δεν επιλύουν αλλά αντίθετα εντείνουν τα υπάρχοντα προβλήματα. Επίσης, είναι εκπεφρασμένη η πρόθεση της Διοίκησης της Α.Α.Δ.Ε., σε συνεργασία πάντα με την κυβέρνηση, για πρόσληψη στελεχών (managers) από τον ιδιωτικό τομέα και για παραχώρηση μέρους του εισπρακτικού έργου σε ιδιώτες κατά τα πρότυπα του ΕΦΚΑ, ενάντια στο δημόσιο συμφέρον. Τα αποτυχημένα πειράματα τέτοιων πρακτικών έχουν φανεί στον Ε.Φ.Κ.Α., στην απονομή των συντάξεων από ιδιώτες λογιστές και δικηγόρους, από τα φορολογικά πιστοποιητικά και τον έλεγχο από ιδιωτικές ελεγκτικές εταιρείες κ.λπ.