Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'Zepos & Yannopoulos' | 8 Ιουλίου 2025, 16:47

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Επί του άρθρου 237: 1η προτεινόμενη τροποποίηση (i) Πρόταση ρύθμισης Η τροποποίηση του εν λόγω άρθρου όπως έχει συμπεριληφθεί στο παρόν σχέδιο νόμου είναι προς θετική κατεύθυνση και προτείνεται να επεκταθεί και στην αντίστοιχη απαλλαγή που ήδη ισχύει για δωρεές/γονικές παροχές. Συγκεκριμένα, προτείνεται να συμπεριληφθεί στο παρόν σχέδιο νόμου και τροποποίηση του άρθρου 43, παρ. Γ, περ (ζ), εδάφιο α’, προκειμένου να παρέχεται η απαλλαγή για τις δωρεές/γονικές παροχές κινητών περιουσιακών στοιχείων στην αλλοδαπή από Έλληνες υπηκόους που είναι εγκατεστημένοι στην αλλοδαπή για πέντε (5) τουλάχιστον συνεχόμενα έτη. Συνεπώς το άρθρο 43 παρ. Γ περ (ζ) προτείνεται να διαμορφωθεί ως εξής: «ζ) Οι δωρεές κινητών περιουσιακών στοιχείων που βρίσκονται, κατά τον χρόνο της δωρεάς, στην αλλοδαπή, από Έλληνα υπήκοο, που είναι εγκατεστημένος στην αλλοδαπή για πέντε (5) τουλάχιστον συνεχομένα έτη και, σε περίπτωση μετεγκατάστασής του στην Ελλάδα δεν έχει παρέλθει διάστημα μεγαλύτερο των πέντε (5) ετών, εκτός αν η φορολογική αρχή αποδείξει ότι αυτά είχαν αποκτηθεί κατά τα τελευταία δώδεκα (12) έτη στην ημεδαπή. Για τους Έλληνες υπηκόους, που είναι εγκατεστημένοι στην αλλοδαπή για είκοσι (20) τουλάχιστον συνεχόμενα έτη και δεν έχουν μετεγκατασταθεί κατά τον χρόνο της δωρεάς στην Ελλάδα, τα δωρούμενα κινητά περιουσιακά στοιχεία που βρίσκονται κατά τον χρόνο της δωρεάς στην αλλοδαπή. Δεν περιλαμβάνονται στην απαλλαγή αυτή περιουσίες δημοσίων υπαλλήλων, στρατιωτικών και υπαλλήλων επιχειρήσεων που εδρεύουν στην Ελλάδα, εφόσον τα πρόσωπα αυτά εγκαταστάθηκαν στην αλλοδαπή λόγω της ιδιότητάς τους αυτής.» (ii) Αιτιολόγηση Η προτεινόμενη ρύθμιση τελεί σε απόλυτη ευθυγράμμιση και με την πρόθεση του νομοθέτη, όπως αυτή έχει διατυπωθεί στην αιτιολογική έκθεση του άρθρου 6 του Ν. 4714/2020 με το οποίο είχε εισαχθεί η ως άνω απαλλαγή για τις δωρεές /γονικές παροχές από Έλληνες υπηκόους αλλοδαπών κινητών περιουσιακών στοιχείων, όπου σκοπός ήταν η επέκταση και στη φορολογία δωρεών της ρύθμισης που ισχύει για απαλλαγή από τον φόρο κληρονομιάς της κινητής περιουσίας Έλληνα υπηκόου που κατοικούσε στο εξωτερικό για δέκα (πλέον 5 σύμφωνα με την προτεινόμενη τροποποίηση) τουλάχιστον συναπτά έτη, υπό τις ίδιες προϋποθέσεις. Σημειώνεται δε ότι η επέκταση της εν λόγω απαλλαγής και στις δωρεές/γονικές παροχές κρινόταν σκόπιμη, προκειμένου να υπάρξει ενιαία αντιμετώπιση της κινητής περιουσίας των Ελλήνων κατοίκων αλλοδαπής τόσο αιτία θανάτου όσο και αιτία δωρεάς, εφόσον ο κάτοικος αλλοδαπής είχε αναπτύξει για μεγάλο χρονικό διάστημα την οικονομική του δραστηριότητα στο εξωτερικό και απέκτησε εκεί τη μεταβιβαζόμενη (αιτία θανάτου ή δωρεάς) περιουσία, οπότε κατά την ορθή κρίση του νομοθέτη, ήταν δικαιότερο και εύλογο να ισχύσει η απαλλαγή αυτή και στις δωρεές. 2η προτεινόμενη τροποποίηση (i) Πρόταση ρύθμισης Προτείνεται τροποποίηση της διάταξης ούτως ώστε να αναφέρεται στην απαλλαγή φορολογίας κληρονομιών κινητής περιουσίας η οποία ανήκει όχι μόνο σε Έλληνες, αλλά και σε αλλοδαπούς υπηκόους, οι οποίοι ήταν εγκατεστημένοι για μεγάλο χρονικό διάστημα στο εξωτερικό και είχαν αναπτύξει την οικονομική τους δραστηριότητα στην αλλοδαπή όπου και απέκτησαν εκεί τη μεταβιβαζόμενη (αιτία θανάτου ή δωρεάς) περιουσία. Συνεπώς το άρθρο 25 παρ. 2 περ (ε) προτείνεται να διαμορφωθεί ως εξής: «ε) Η κινητή περιουσία που βρίσκεται στην αλλοδαπή Έλληνα ή αλλοδαπού υπηκόου που είναι εγκατεστημένος σε αυτή για πέντε (5) τουλάχιστον συναπτά έτη. Δεν περιλαμβάνονται στην απαλλαγή αυτή περιουσίες δημοσίων υπαλλήλων, στρατιωτικών και υπαλλήλων επιχειρήσεων που εδρεύουν στην Ελλάδα, εφόσον τα πρόσωπα αυτά εγκαταστάθηκαν στην αλλοδαπή λόγω της ιδιότητας τους αυτής.» (ii) Αιτιολόγηση Προτείνεται η τροποποίηση της παρούσας διάταξης σύμφωνα με τις γενικές αρχές του δικαίου της Ε.Ε., και ειδικότερα την αρχή της μη διακριτικής μεταχείρισης λόγω ιθαγένειας (άρθρο 18 ΣΛΕΕ). Εξάλλου, η ήδη υπάρχουσα απαλλαγή φορολογίας κινητής περιουσίας για φυσικά πρόσωπα που έχουν εγκατασταθεί στο εξωτερικό για τουλάχιστον δέκα (πλέον 5 με την προτεινόμενη τροποποίηση) χρόνια συμβαδίζει με τις θεμελιώδεις ελευθερίες της Ε.Ε., όπως την ελευθερία κίνησης κεφαλαίων (άρθρο 63 ΣΛΕΕ). Συνεπώς, η διαφορετική μεταχείριση μεταξύ Ελλήνων και αλλοδαπών μπορεί να θεωρηθεί ως περιορισμός αυτής της ελευθερίας και συνεπώς να συνιστά παράβαση του ενωσιακού δικαίου. Εξάλλου, η εφαρμογή της διάταξης χωρίς διάκριση βάσει ιθαγένειας ενισχύει την ισονομία και διασφαλίζει ότι τα δικαιώματα που παρέχονται στους Έλληνες πολίτες δίδονται και σε πολίτες άλλων κρατών και ενισχύει την ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας, καθιστώντας την πιο ελκυστική για πολίτες άλλων κρατών, ενισχύοντας έτσι και την εισροή κεφαλαίων και τη χρηματοοικονομική δραστηριότητα στη χώρα. Περαιτέρω, η εξίσωση των δικαιωμάτων των αλλοδαπών και των Ελλήνων πολιτών συμβάλλει στη δημιουργία ενός πιο ελκυστικού φορολογικού περιβάλλοντος για διεθνείς επενδυτές, οι οποίοι θέλουν να διασφαλίσουν την αδιάλειπτη λειτουργία των αλλοδαπών περιουσιακών τους στοιχείων (π.χ. αλλοδαπών εταιρειών) και την ομαλή μεταβίβασή τους στις επόμενες γενιές.   3η προτεινόμενη τροποποίηση (i) Πρόταση ρύθμισης Προτείνεται συμπλήρωση της διάταξης που αναφέρεται στην απαλλαγή φορολογίας κληρονομιών κινητής περιουσίας, προκειμένου να καταλαμβάνει αλλοδαπή κινητή περιουσία ημεδαπών και αλλοδαπών υπηκόων, οι οποίοι ήταν εγκατεστημένοι για μεγάλο χρονικό διάστημα στο εξωτερικό (5 έτη), χωρίς να απαιτείται το εν λόγω χρονικό διάστημα να εξικνείται μέχρι του θανάτου του εν λόγω φυσικού προσώπου, αλλά αντιθέτως να προβλέπεται ρητά ότι το εν λόγω χρονικό διάστημα εγκατάστασης του κληρονομούμενου στην αλλοδαπή δύναται να έχει λάβει χώρα σε οποιαδήποτε περίοδο της ζωής του ακόμη και εάν ο κληρονομούμενος κατά τον θάνατό του έχει μετοικήσει στην Ελλάδα. Συνεπώς το άρθρο 25 παρ. 2 περ (ε) προτείνεται να διαμορφωθεί ως εξής: «ε) Η κινητή περιουσία που βρίσκεται στην αλλοδαπή Έλληνα ή αλλοδαπού υπηκόου που είναι εγκατεστημένος σε αυτή για πέντε (5) τουλάχιστον συναπτά έτη, σε οποιαδήποτε περίοδο της ζωής του και ανεξαρτήτως του εάν το εν λόγω χρονικό διάστημα εξικνείται μέχρι του θανάτου του. Δεν περιλαμβάνονται στην απαλλαγή αυτή περιουσίες δημοσίων υπαλλήλων, στρατιωτικών και υπαλλήλων επιχειρήσεων που εδρεύουν στην Ελλάδα, εφόσον τα πρόσωπα αυτά εγκαταστάθηκαν στην αλλοδαπή λόγω της ιδιότητας τους αυτής.» (ii) Αιτιολόγηση Με την παρούσα προτεινόμενη τροποποίηση παρέχεται μεγαλύτερη σαφήνεια ως προς την ερμηνεία του διαστήματος που απαιτείται να είναι εγκατεστημένος στην αλλοδαπή ο κληρονομούμενος, καθώς η τροποποίηση εξασφαλίζει ότι το εν λόγω διάστημα εγκατάστασης στην αλλοδαπή μπορεί να έχει λάβει χώρα σε οποιαδήποτε φάση της ζωής του κληρονομούμενου, ακόμα κι αν ο ίδιος έχει επιστρέψει στην Ελλάδα προτού επέλθει ο θάνατός του. Επίσης, η τροποποίηση αυτή ευθυγραμμίζεται πλήρως με τη γνωμοδότηση υπ’ αρ. 384/1975 της Ολομέλειας του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους και της υπ’ αρ. 16236/1989 απόφασης του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών που ορίζουν ότι το εκ του νόμου απαιτούμενο χρονικό διάστημα εγκατάστασης στην αλλοδαπή μπορεί να έχει λάβει χώρα χωρίς να είναι συνδεδεμένο χρονικά με το θάνατο του κληρονομούμενου. Τέλος, με την προτεινόμενη τροποποίηση διασφαλίζεται η ομοιογένεια στην εφαρμογή της εν λόγω διάταξης από τη φορολογική διοίκηση, καθόσον έχει διαπιστωθεί συστηματική ανακολουθία στην αντιμετώπιση των σχετικών υποθέσεων από τις φορολογικές αρχές, γεγονός που δημιουργεί αβεβαιότητα στους φορολογούμενους και εγείρει ζήτημα έλλειψης ασφάλειας δικαίου, η οποία ούτως ή άλλως επιβάλλει τη σαφήνεια και την προβλέψιμη εφαρμογή των διατάξεων.