Αρχική Αντιμετώπιση νέων μορφών βίας κατά των γυναικών –Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2024/1385 – Πρόσθετες ρυθμίσεις στον νόμο περί ενδοοικογενειακής βίας –Αναδιοργάνωση των ιατροδικαστικών υπηρεσιών...ΜΕΡΟΣ Α’ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΝΕΩΝ ΜΟΡΦΩΝ ΒΙΑΣ ΚΑΤΑ ΓΥΝΑΙΚΩΝ – ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 2024/1385 ΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΔΟΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΒΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’ ΣΚΟΠΟΣ-ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ (Άρθρα 1-21)Σχόλιο του χρήστη Ευρωπαϊκό Δίκτυο κατά της Βίας | 7 Ιανουαρίου 2025, 06:13
  • Σχόλιο του χρήστη 'Ευρωπαϊκό Δίκτυο κατά της Βίας' | 7 Ιανουαρίου 2025, 06:13

    Παραβίαση και ελλιπής εφαρμογή της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης (Ν.4531/2018) και της Οδηγίας 2012/29 για την προστασία των θυμάτων. Στις 14.11.2023 δημοσιεύθηκε (https://www.coe.int/en/web/istanbul-convention/greece) η Έκθεση αξιολόγησης της GREVIO για τον τρόπο με τον οποίο η χώρα μας ΔΕΝ εφαρμόζει τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης: περιλαμβάνει 71 συστάσεις, εκ των οποίων το ¼ είναι κατεπείγουσες (παραβίαση ή μη εφαρμογή) και το ½ επείγουσες (σοβαρές ελλείψεις που πρέπει άμεσα να διορθωθούν), τις οποίες η χώρα μας οφείλει να υλοποιήσει εντός τριετίας. Το πρώτο έτος έχει ήδη παρέλθει σε απραξία, χωρίς καν να έχει μεταφραστεί και ευρέως διανεμηθεί η Έκθεση όπως ζητά η GREVIO. Παρόμοια ανενεργές παραμένουν σχεδόν όλες οι προβλέψεις του Ν.4478/2017 (ενσωμάτωση Οδηγίας 2012/29/ΕΕ), βάσει της οποίας δημιουργήθηκαν και τα «Σπίτια του Παιδιού», από τα οποία μέχρι σήμερα λειτουργεί μόνο της Αθήνας & Πειραιά. Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή για να μη συμβεί το ίδιο κατά την ενσωμάτωση στο Ελληνικό Δίκαιο της Οδηγίας 2024/1385/ΕΕ, μεγάλο τμήμα της οποίας συμπίπτει με τις προβλέψεις της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης. ___________________________________________________________________________ Οι σημαντικότερες παραβιάσεις της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης έχουν προκληθεί από τις προβλέψεις του Ν.4800/2021: η υποχρεωτική συνεπιμέλεια παρέχει, by default, σε όλους τους δράστες ενδοοικογενειακής βίας, ανεμπόδιστη πρόσβαση στα θύματά τους, εγκλωβίζοντας κακοποιημένες μητέρες και παιδιά υπό τον έλεγχο του δράστη και εκθέτοντάς τα σε μεγαλύτερο κίνδυνο από αυτόν στον οποίο βρίσκονταν πριν την καταγγελία. Και αυτό θα συνεχιστεί, έως ότου καταφέρει η επιζώσα να προσφύγει στη δικαιοσύνη για να τροποποιήσει την “by default” κατάσταση, η οποία μπορεί να δείχνει λογική για φυσιολογικά ζευγάρια που χωρίζουν ακόμα και συγκρουσιακά, αλλά είναι άκρως επικίνδυνη για τα θύματα της ενδοοικογενειακής βίας, ανήλικα και ενήλικα. Φανταστείτε πόσο οξύμωρο είναι, αμέσως μετά την υποβολή μήνυσης για ενδοοικογενειακή βία, να σας λένε πως οφείλετε: • να ενημερώσετε τον κακοποιητή σας που θα κοιμηθεί το βράδυ το παιδί σας και να τον προσκαλέσετε να έρθει να το δει όποτε θέλει – κι αν δεν το κάνετε, να πρέπει να αντιμετωπίσετε τις μηνύσεις του για αρπαγή ανηλίκου και έκθεσή του σε κίνδυνο, αλλά και τις προσωρινές διαταγές/ασφαλιστικά μέτρα/αγωγές του όπου σας κατηγορεί για γονική αποξένωση και ζητά από συνεπιμέλεια έως αφαίρεση της γονικής μέριμνας • να διευκολύνετε και να προωθείτε την επικοινωνία του τέκνου με τον άλλο γονέα (με τον οποίο δεν διαμένει το τέκνο) σε τακτή χρονική βάση (Άρ. 1520 Α.Κ.) αλλά και να υποχρεώνετε το παιδί σας, ακόμα κι αν αρνείται σθεναρά, να έχει δια ζώσης επικοινωνία με τον βίαιο γονέα κατά το 1/3 του συνολικού χρόνου του και πως, αν δεν τα κάνετε αυτά (ή θεωρηθεί πως δεν τα κάνετε) κινδυνεύετε να σας αφαιρεθεί ακόμα και η γονική μέριμνα του παιδιού σας (Άρ. 1532 Α.Κ.) • να ζητάτε τη συναίνεσή του για οποιαδήποτε ενέργεια αφορά το παιδί, από την εγγραφή ή μετεγγραφή του σε σχολείο έως την ψυχολογική του υποστήριξη (το οποίο θα χρειαστεί να εξακολουθήσετε να κάνετε ακόμα και μετά την έκδοση απόφασης που σας δίνει αποκλειστική επιμέλεια) • να διαπραγματεύεστε μαζί του (άτυπα ή μέσω διαμεσολάβησης) κάθε φορά που ανακύπτει διαφωνία και/ή για να μην απορριφθεί η Αγωγή σας στις υποθέσεις Οικογενειακού Δικαίου Τα παραπάνω θα μπορούσαν να αποτελούν ΟΡΙΣΜΟ της δευτερογενούς θυματοποίησης γυναικών και παιδιών από το Σύστημα στο οποίο προσέφυγαν για προστασία και υποστήριξη και ισχύουν ακόμα και για τις γυναίκες με παιδιά που μεταφέρει η Αστυνομία σε safe house. Στην Έκθεσή της GREVIO, οι μεγαλύτερες ανησυχίες διατυπώθηκαν σε αυτή την ενότητα που αποτελεί και την εκτενέστερη (σελ 45-49, παρ. 188-202 στο: https://www.coe.int/en/web/istanbul-convention/greece), διαπιστώνοντας πως όχι μόνο δεν έχει τεθεί σε εφαρμογή το άρθρο 31 (Επιμέλεια, δικαιώματα επίσκεψης και ασφάλεια) αλλά, επιπλέον, δια νόμου παραβιάζεται το δικαίωμα γυναικών και παιδιών στην ασφάλεια. Προτάσεις: • Τροποποίηση του Ν.4800/2021 προκειμένου, από τη στιγμή της καταγγελίας, να εξαιρούνται ρητά τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας από τις ανωτέρω «υποχρεώσεις» και, μέχρι να συμβεί αυτό, επείγουσα έκδοση διευκρινιστικών εγκυκλίων από όλες τις αρμόδιες Υπηρεσίες, ιδίως από τα Υπουργεία Παιδείας και Υγείας ώστε να μην αποκλείονται τα παιδιά από την εκπαίδευση και την παροχή υπηρεσιών υγείας. • Κατεπείγουσα διαβούλευση για τον σχεδιασμό εφικτών, άμεσων, διαδικασιών για την έναρξη υλοποίησης των συστάσεων της GREVIO για τα άρθρα 31, 49-53 και 26. Να ενσωματωθούν στις προβλέψεις του παρόντος νομοσχεδίου και στη σχετική ΚΥΑ που θα έπρεπε ήδη να έχει εκδοθεί βάσει του άρ. 23Α, παρ. 6, Ν.3500/2006 (όπως τροποποιήθηκε από τον Ν.5090/2024) για την αξιολόγηση και διαχείριση κινδύνου. Σε βάθος χρόνου απαιτείται διαρκής διαβούλευση • Διοικητικός υπολογισμός διατροφής παιδιών, καταβολή του από το Κράτος (με καταλογισμό στον υπόχρεο) • Θεσμοθέτηση που θα διευκολύνει τον ορισμό συγκεκριμένου «προσώπου αναφοράς» (Άρ 55.2, Ν.4531/2018) σε κάθε υπόθεση Ε.Β. (για αμφίδρομη επικοινωνία με την επιζώσα και συντονισμό των ενεργειών που απαιτούν διατομεακή συνεργασία) • Για τις περιπτώσεις που ο βίαιος γονιός διατηρεί το δικαίωμα επικοινωνίας με το παιδί, απαιτείται να δημιουργηθούν χώροι με εξειδικευμένο προσωπικό για εποπτευόμενη επικοινωνία (κατ εφαρμογή του άρ. 32 της Οδηγίας 2024/1385). Επιπλέον, απαιτούνται τυποποιημένες διαδικασίες για άμεση διασύνδεση με το δικαστικό σύστημα προκειμένου να λαμβάνονται άμεσα μέτρα προστασίας και να επιβάλλονται κυρώσεις, αμέσως μόλις προκύψει ανάγκη. • Δημιουργία και πιλοτική λειτουργία, τουλάχιστον ενός Κέντρου Οικογενειακής Δικαιοσύνης (Family Justice Center) για γυναίκες, θύματα ενδοοικογενειακής βίας και τα παιδιά τους, το οποίο θα μπορεί να παρέχει σχεδόν όλες τις υπηρεσίες κάτω από την ίδια στέγη και για τις υπόλοιπες θα παρέχει συνοδευτικές υπηρεσίες. Βλ. και σχόλιο με τίτλο: "Μέτρα προστασίας θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας" Μακροπρόθεσμα Δημιουργία πραγματικού, διακριτού, Συστήματος Προστασίας Παιδιών με αρμοδιότητες την διερεύνηση κάθε αναφοράς για κακοποίηση, παραμέληση η ακατάλληλες συνθήκες διαβίωσης παιδιού και την άμεση λήψη μέτρων προστασίας και υποστήριξης παιδιού και μη βίαιου γονέα.