Αρχική Αντιμετώπιση νέων μορφών βίας κατά των γυναικών –Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2024/1385 – Πρόσθετες ρυθμίσεις στον νόμο περί ενδοοικογενειακής βίας –Αναδιοργάνωση των ιατροδικαστικών υπηρεσιών...ΜΕΡΟΣ Α’ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΝΕΩΝ ΜΟΡΦΩΝ ΒΙΑΣ ΚΑΤΑ ΓΥΝΑΙΚΩΝ – ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 2024/1385 ΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΔΟΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΒΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’ ΣΚΟΠΟΣ-ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ (Άρθρα 1-21)Σχόλιο του χρήστη Ευρωπαϊκό Δίκτυο κατά της Βίας | 7 Ιανουαρίου 2025, 07:50
Άρθρα 15, 16 και 17 του παρόντος – Τροποποίηση άρθρων 11, 12 και 13 του ν. 3500/2006 ___________________________________________________________________________ Εφόσον δεν καταργηθεί η Ποινική Διαμεσολάβηση από τον Ν.3500/2006, σας παραθέτουμε τα σχόλια μας για τις προτεινόμενες τροποποιήσεις Από τις τροποποιήσεις που προτείνονται καταλαβαίνουμε πως το Δικαστικό Σύστημα έχει αρχίσει να αντιλαμβάνεται την ακαταλληλότητα του θεσμού της Ποινικής διαμεσολάβησης στα εγκλήματα ενδοοικογενειακής βίας, ίσως και την επικινδυνότητά του για τα θύματα. ΟΜΩΣ, αντί να προχωρήσει στην κατάργηση της, επιχειρεί να την μετατρέψει σε μια ΙΔΙΑΖΟΥΣΑ μορφή ποινικής συνδιαλλαγής - ΧΩΡΙΣ ΕΓΓΥΗΣΗ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΩΝ ΘΥΜΑΤΩΝ και ΧΩΡΙΣ ΚΑΜΙΑ ΚΥΡΩΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΡΑΣΤΗ. _____________ Επειδή θέτει ως προϋπόθεση (άρ. 11, παρ. 2) για την έναρξη της διαδικασίας της Ποινικής Διαμεσολάβησης, «ο δράστης να αναγνωρίσει τα βασικά περιστατικά της υπόθεσης» αναγκάζεται να προβλέψει πως, σε περίπτωση που ο/η Εισαγγελέας δεν «δεχθεί τη συμφωνία των μερών για διαμεσολάβηση» (Άρ. 12, παρ. 5) ή διακόψει τη διαδικασία Ποινικής Διαμεσολάβησης (Άρ. 13, παρ. 3), το σχετικό υλικό καταστρέφεται με ανάλογη εφαρμογή της παρ. 5 του άρθρου 302 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας περί ποινικής συνδιαλλαγής (που σημαίνει πως δεν λαμβάνονται υπόψη σε κανένα στάδιο της δίκης και σε καμία άλλη διαδικασία). Όμως, ο εξαναγκασμός του θύματος να δεχτεί την έναρξη Ποινικής Διαμεσολάβησης και η αδυναμία του να αρνηθεί είναι ένδειξη ευαλωτότητας του θύματος και/ή αυξημένης επικινδυνότητας του δράστη. Η δε διακοπή της Ποινικής Διαμεσολάβησης επειδή ο δράστης παραβίασε τους όρους της ή επειδή ασκήθηκε εναντίον του νέα ποινική δίωξη κατά τη διάρκεια της 3ετίας που διαρκεί η διαμεσολάβηση, αποτελεί ένδειξη υψηλής επικινδυνότητας του δράστη, ακόμα και για τη ζωή των θυμάτων. Είναι, επομένως, κρίσιμο αυτού του είδους πληροφορίες να μεταβιβάζονται ΑΜΕΣΑ στον φορέα που, κατ’ άρθρον 23Α, Ν.3500/2006, (ΘΑ) υλοποιεί αξιολόγηση κινδύνου ή θα επικαιροποιεί την υφιστάμενη, προκειμένου να ληφθούν τάχιστα τα κατάλληλα μέτρα προστασίας. Η καταστροφή του σχετικού υλικού θα καθιστά ανέφικτες τέτοιου είδους ενέργειες. Επιπλέον, με δεδομένη την καταστροφή του υλικού για την διακοπείσα Ποινική Διαμεσολάβηση, δεν είναι σαφές πως μπορεί να βρει εφαρμογή η πρόβλεψη του άρ. 13, παρ. 3, πως η «ποινική Διαδικασία συνεχίζεται κατά τις οικείες διατάξεις του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, χωρίς να επιτρέπεται πλέον η υποβολή νέου αιτήματος για ποινική διαμεσολάβηση». Τέλος, η αναγνώριση των βασικών περιστατικών της υπόθεσης από τον δράστη δεν έχει τίποτα να προσφέρει στα θύματα της ενδοοικογενειακής βίας, εκτός εάν επιφέρει αυξημένα μέτρα προστασίας και/ή υποστήριξής τους, το οποίο όμως δεν φαίνεται να συμβαίνει με τις τροποποιήσεις που εισάγονται. Από την 1/5/2024, το Άρ.11, παρ. 1, Ν.3500/2006 (όπως τροποποιήθηκε με το άρ. 123, Ν.5090/2024), έχει δοθεί αρμοδιότητα και σε ανακριτικούς υπαλλήλους να διερευνούν τη δυνατότητα έναρξης ποινικής διαμεσολάβησης. Δεν είναι, επομένως σαφές, πως θα μεταφέρονται οι αναγκαίες πληροφορίες ώστε να αντιληφθεί η/ο Εισαγγελέας ποιες είναι οι «εξαιρετικές περιπτώσεις» στις οποίες χρειάζεται «να μην δεχθεί τη συμφωνία των μερών για διαμεσολάβηση» ώστε να εκδόσει την αιτιολογημένη διάταξή της/του. Οι τροποποιήσεις στην παρ. 5 του άρ. 12 και η εισαγωγή της νέας παραγράφου (5Α), προβλέπουν πως ο/η Εισαγγελέας, επιπρόσθετα στις ενέργειες του άρ. 12, παρ. 2.α και παρ. 4, ενδέχεται να καλέσει ακόμα ΤΡΕΙΣ ΦΟΡΕΣ το θύμα σε ακρόαση (α) προκειμένου να διαμορφώσει κρίση για το εάν απαιτείται να μην δεχθεί τη συμφωνία των μερών για διαμεσολάβηση, (β) σε περίπτωση που ο δράστης προσφύγει κατά της συγκεκριμένης Εισαγγελικής διάταξης και (γ) σε περίπτωση που χρειαστεί τροποποίηση των όρων της διαμεσολάβησης (παρ. 5Α). Η συγκεκριμένη διαδικασία αποτελεί δευτερογενή θυματοποίηση του θύματος και, επιπλέον, δεν διευκρινίζεται (α) εάν η/ο Εισαγγελέας καλεί τα μέρη διαδοχικά (κατά τη διαδικασία του άρ. 12) και όχι μαζί και (β) πως θα τύχει εφαρμογής όταν την διερεύνηση της έναρξης ποινικής διαμεσολάβησης υλοποιεί ανακριτικός υπάλληλος και όχι Εισαγγελέας (Αρ. 11, παρ. 1, Ν.3500/2006 (όπως τροποποιήθηκε με το άρ. 123, Ν.5090/2024).