Αρχική Παρεμβάσεις στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας - Τροποποιήσεις σχετικά με τη δημοσίευση διαθηκών - Τροποποιήσεις στο ρυθμιστικό πλαίσιο των ανακοπών…ΜΕΡΟΣ Α΄ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΚΩΔΙΚΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ – ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΔΙΑΘΗΚΩΝ – ΣΥΣΤΑΣΗ ΜΗΤΡΩΟΥ ΔΙΑΘΗΚΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ’ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΚΟΥΣΙΑΣ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑΣ – ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΕΚΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΚΩΔΙΚΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ (Άρθρα 76-99)Σχόλιο του χρήστη Ε.Μ.-Δικηγόρος/Δικ. Γραφολόγος | 10 Ιουλίου 2025, 12:37
Αναφορικά με το άρθρο 89/ άρθρο 808+808Α Στην παρούσα φάση αλλά και με το νομοσχέδιο υπάρχει μία ανασφάλεια δικαίου, η οποία δημιουργήθηκε από τη λύση στην οποία καταφεύγουν οι πολίτες, με τη δυνατότητα που παρέχουν ορισμένοι συμβολαιογράφοι ήτοι σύνταξης αποδοχής κληρονομίας με εξωτικούς κληρονόμους με μόνη τη δημοσίευση της διαθήκης, όχι κήρυξη αυτής κυρίας. Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, η αίτηση κήρυξης κυρίας μίας ιδιόγραφης διαθήκης με εξωτικό κληρονόμο θα συνοδεύεται υποχρεωτικά από γραφολογική πραγματογνωμοσύνη. Θεωρώ προβληματική τη διατύπωση γιατί είναι διφορούμενη, ασαφής, που επιτρέπει διαφορετικές ερμηνείες. Τι σημαίνει αυτό; Κάνει λόγο για πραγματογνωμοσύνη, όχι γνωμοδότηση. Άρα πώς θα ορίζεται ο πραγματογνώμονας; Θα επιλέγεται από τον αιτούντα; Με τι κριτήρια; Θα προεκτείνω τη σκέψη μου αναφορικά με τις ιδιόγραφες διαθήκες εξ αδιαθέτου κληρονόμων. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις πλαστών διαθηκών, οι οποίες έχουν ως τετιμημένους εξ αδιαθέτου κληρονόμους, "αφήνοντας απ 'εξω" έτερους εξ αδιαθέτου κληρονόμους, οι οποίοι μάλιστα ενδέχεται και να μην πληροφορηθούν καν την ύπαρξη της πλαστής διαθήκης, ειδικά εάν μένουν μακριά ή/και εκτός Ελλάδος ή δεν είχαν συχνή επαφή με το θανόντα. Με τη μέχρι σήμερα διαδικασία αλλά και με το νομοσχέδιο αρκεί η βεβαίωση της γνησιότητας της διαθήκης από δύο μάρτυρες (ενώπιον δικαστή/ενώπιον συμβολαιογράφου κατά το νομοσχέδιο), χωρίς να απαιτείται γραφολογική πραγματογνωμοσύνη. Μπορεί κάποιος να πει ότι πρόκειται για ιδιωτική υπόθεση, δεν εμπλέκεται το Δημόσιο ως πιθανός κληρονόμος, όπως στην περίπτωση εξωτικού κληρονόμου, χωρίς έτερους εξ αδιαθέτου κληρονόμους, όμως το αντεπιχείρημα είναι ότι η πλαστογραφία προσβάλλει την έννομη τάξη, πλήττει την ασφάλεια των συναλλαγών, την εμπιστοσύνη στα δημόσια και ιδιωτικά έγγραφα και την ορθή λειτουργία της δικαιοσύνης και της διοίκησης. Επομένως, δεν αφορά μόνο το έννομο συμφέρον ενός προσώπου, αλλά το σύνολο της κοινωνίας και την ορθή λειτουργία του κράτους δικαίου.Για αυτό άλλωστε είναι καταρχάς αυτεπάγγελτα διωκόμενο έγκλημα. Επιπλέον, το νέο νομοσχέδιο αποσκοπεί στην πάταξη της πλαστογραφίας, μεταξύ άλλων, άρα θα έπρεπε να διασφαλιστούν και οι περιπτώσεις "συμφωνημένων" μεταξύ των κληρονόμων πλαστών διαθηκών, που γίνονται κατεξοχήν για φορολογικούς λόγους (αποφυγή διπλών μεταβιβάσεων κλπ), οι οποίες δε προσβάλλονται ποτέ, με το Δημόσιο ωστόσο, αν και δεν καλείται ως κληρονόμος, να μην εισπράττει τους αναλογούντες φόρους. Συγχρόνως, μπορεί το μητρώο διαθηκών να διευκολύνει την αναζήτηση ύπαρξης διαθήκης, όχι όμως τη δυνατότητα πληροφόρησης του θανάτου του διαθέτη, αναγκαία προϋπόθεση της εν γένει διαδικασίας, ώστε οι όποιοι κληρονόμοι του να αναζητήσουν τυχόν διαθήκη. Τέλος, τι γίνεται στις περιπτώσεις διαθηκών όπου υπάρχει και εξωτικός κληρονόμος και κληρονόμος-σύζυγος/σύμφωνο συμβίωσης/ με συγγενική σχέση τουλάχιστον τέταρτου βαθμού; Θα διενεργείται υποχρεωτικά γραφολογική πραγματογνωμοσύνη για τον εξωτικό και όχι για τον έτερο κληρονόμο; Και εάν δεν προσκομιστεί γραφολογική πραγματογνωμοσύνη από τον εξωτικό, είτε είναι αιτών είτε όχι, ο έτερος κληρονόμος πώς θα διασφαλιστεί; Η διαδικασία της δημοσίευσης και ενδεχομένως κήρυξης κυρίας θα αφορά ΜΟΝΟ στον έτερο κληρονόμο; Η διατύπωση του νέου άρθρου 808Α (αποκλειστικός κληρονόμος) δημιουργεί και πάλι συγχύσεις και ασάφειες. Προτάσεις: α) να διευκρινιστεί η διαδικασία της πραγματογνωμοσύνης που θα συνοδεύει τη σχετική αίτηση κήρυξης κυρίας μίας ιδιόγραφης διαθήκης, με παραπομπή στο νέο άρθρο 794 β) να διατάσσεται η διενέργεια γραφολογικής πραγματογνωμοσύνης ΣΕ ΚΑΘΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗΣ ιδιόγραφης διαθήκης, όχι απλώς στις περιπτώσεις κήρυξης αυτής κυρίας και όχι μόνο στην περίπτωση των εξωτικών κληρονόμων, αλλά και όλων των κληρονόμων, γεγονός το οποίο θα διευκολύνει και την περίπτωση διαθήκης με εξωτικό και έτερο κληρονόμο αλλά και συγχρόνως θα καλύψει και τις "συμφωνημένες" περιπτώσεις πλαστών διαθηκών γ) να δημιουργηθεί ένα ηλεκτρονικό μητρώου θανάτων, για την έγκαιρη και έγκυρη πληροφόρηση, ώστε να ακολουθήσει η αναζήτηση τυχόν διαθήκης