Στο άρθρο 351 του ν. 4781/2021 (Α΄ 31), περί των τυπικών προσόντων προαγωγής, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στην παρ. 1, αα) στην περ. β), i) στο πρώτο εδάφιο, η λέξη «τετραετής» αντικαθίσταται από τη λέξη «τριετής», ii) καταργείται το δεύτερο εδάφιο, αβ) η περ. η) καταργείται, β) στην παρ. 2, βα) στις περ. α), β) δ) και στ) η λέξη «γνώμη» αντικαθίσταται από τις λέξεις «σύμφωνη γνώμη», ββ) στην περ. γ), οι λέξεις «κατόπιν επιτυχίας του υπαλλήλου σε δοκιμασία, η οποία οργανώνεται από τη Διπλωματική Ακαδημία συνεκτιμωμένων των φύλλων αξιολόγησης» αντικαθίστανται από τις λέξεις «μετά από σύμφωνη γνώμη του Υπηρεσιακού Συμβουλίου», βγ) στην περ. ε), στο πρώτο εδάφιο, η λέξη «γνώμη» αντικαθίσταται από τις λέξεις «σύμφωνη γνώμη» και το άρθρο 351 διαμορφώνεται ως εξής:
«Άρθρο 351
Τυπικά προσόντα προαγωγής
- Για την προαγωγή των υπαλλήλων του Διπλωματικού Κλάδου απαιτείται από τον βαθμό:
α) Του Ακολούθου Πρεσβείας στον βαθμό του Γραμματέα Πρεσβείας Γ’ διετής υπηρεσία στον βαθμό αυτόν, στον οποίο συνυπολογίζεται και ο χρόνος φοίτησης στη Διπλωματική Ακαδημία.
β) Του Γραμματέα Πρεσβείας Γ’ στον βαθμό του Γραμματέα Πρεσβείας Β’, τριετής υπηρεσία στον κατεχόμενο βαθμό.
γ) Του Γραμματέα Πρεσβείας Β’ στον βαθμό του Γραμματέα Πρεσβείας Αί τετραετής υπηρεσία στον κατεχόμενο βαθμό.
δ) Του Γραμματέα Πρεσβείας Α’ στον βαθμό του Συμβούλου Πρεσβείας Β, τετραετής υπηρεσία στον κατεχόμενο βαθμό.
ε) Του Συμβούλου Πρεσβείας Β’ στον βαθμό του Συμβούλου Πρεσβείας Α’, τριετής υπηρεσία στον κατεχόμενο βαθμό.
στ) Του Συμβούλου Πρεσβείας Α’ στον βαθμό του Πληρεξούσιου Υπουργού Β, τριετής υπηρεσία στον κατεχόμενο βαθμό.
ζ) Του Πληρεξούσιου Υπουργού Β’ στον βαθμό του Πληρεξούσιου Υπουργού Α’ τριετής υπηρεσία στον κατεχόμενο βαθμό.
η) [Καταργείται].
- α) Η προαγωγή από τον βαθμό του Ακολούθου Πρεσβείας στον βαθμό του Γραμματέα Πρεσβείας Γ’ διενεργείται με απόφαση του Υπουργού Εξωτερικών, μετά από σύμφωνη γνώμη του Υπηρεσιακού Συμβουλίου.
β) Η προαγωγή από τον βαθμό του Γραμματέα Πρεσβείας Γ’ έως τον βαθμό του Γραμματέα Πρεσβείας Α’ διενεργείται με απόφαση του Υπουργού Εξωτερικών, μετά από σύμφωνη γνώμη του Υπηρεσιακού Συμβουλίου.
γ) Η προαγωγή από τον βαθμό του Γραμματέα Πρεσβείας Α’ στον βαθμό του Συμβούλου Πρεσβείας Β’ διενεργείται, εφόσον υπάρχει κενή οργανική θέση, με απόφαση του Υπουργού Εξωτερικών, μετά από σύμφωνη γνώμη του Υπηρεσιακού Συμβουλίου.
δ) Η προαγωγή από τον βαθμό του Συμβούλου Πρεσβείας Β’ στον βαθμό του Συμβούλου Πρεσβείας Α’ διενεργείται με απόφαση του Υπουργού Εξωτερικών, μετά από σύμφωνη γνώμη του Υπηρεσιακού Συμβουλίου.
ε) Η προαγωγή από τον βαθμό του Συμβούλου Πρεσβείας Α’ στον βαθμό του Πληρεξούσιου Υπουργού Β’ διενεργείται, εφόσον υπάρχει κενή οργανική θέση, με διάταγμα, το οποίο εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Εξωτερικών, μετά από σύμφωνη γνώμη του Ανώτατου Υπηρεσιακού Συμβουλίου. Η γνώμη του Ανώτατου Υπηρεσιακού Συμβουλίου, σε περίπτωση ομοφωνίας, είναι δεσμευτική για τον Υπουργό Εξωτερικών. Οι υπάλληλοι του Διπλωματικού Κλάδου, για να προαχθούν στον βαθμό του Πληρεξούσιου Υπουργού Β’, πρέπει να έχουν υπηρετήσει μία τουλάχιστον φορά σε Αρχή ειδικών συνθηκών, όπως οι αρχές αυτές ορίζονται βάσει της παρ. 4 του άρθρου 353, ή σε χώρες ειδικών συνθηκών, όπως οι χώρες αυτές ορίζονταν με βάση τις διατάξεις που ίσχυαν μέχρι την έναρξη ισχύος του παρόντος, καθώς και τέσσερα (4) τουλάχιστον έτη σε διπλωματική Αρχή, τρία (3) έτη σε Προξενική Αρχή ή Προξενικό Γραφείο. Η υποχρέωση τριετούς υπηρεσίας σε Προξενική Αρχή ή Προξενικό Γραφείο ισχύει για τους υπαλλήλους που εισήλθαν στον Διπλωματικό Κλάδο μετά την έναρξη ισχύος του ν. 3566/2007 (Α’ 117), ενώ για τους λοιπούς υπηρετούντες υπαλλήλους ισχύει η υποχρέωση διετούς υπηρεσίας σε Προξενική Αρχή ή Προξενικό Γραφείο.
στ) Η προαγωγή από τον βαθμό του Πληρεξούσιου Υπουργού Β’ στον βαθμό του Πληρεξούσιου Υπουργού Α’ διενεργείται με τη συμπλήρωση τριετούς υπηρεσίας στον κατεχόμενο βαθμό, με διάταγμα, το οποίο εκδίδεται ύστερα από πρόταση του Υπουργού Εξωτερικών και σύμφωνη γνώμη του Ανώτατου Υπηρεσιακού Συμβουλίου.».
Παρά την θετική κατεύθυνση της επαναφοράς της τριετούς υπηρεσίας στον βαθμό του ΓΠΓ’ ως τυπικό προσόν για την προαγωγή σε ΓΠΒ’, κρίνεται απαραίτητη η επαναφορά της τριετίας, ως χρονικής προϋπόθεσης για την προαγωγή, σε όλους τους βαθμούς του Γραμματέως Πρεσβείας, δεδομένου του αντικινήτρου που συνεπάγεται η τετραετής παραμονή στον βαθμό του ΓΠΒ΄και ΓΠΑ΄, τόσο για την ιεραρχική εξέλιξη των υπαλλήλων, όσο και για την μισθολογική αύξηση που συνοδεύει την προαγωγή. Επίσης, προτείνεται στη παράγραφο 2, εδάφιο ε΄, η διαμόρφωση της διατύπωση ως εξής: «Οι υπάλληλοι του Διπλωματικού Κλάδου, για να προαχθούν στον βαθμό του Πληρεξούσιου Υπουργού Β’, πρέπει να έχουν υπηρετήσει μία τουλάχιστον φορά και για τουλάχιστον 2 έτη σε Αρχή ειδικών συνθηκών». Προτείνεται επίσης, στο ίδιο άρθρο, η κάτωθι προσθήκη: «[…] τρία (3) έτη σε Προξενική Αρχή ή Προξενικό Γραφείο ή δύο (2) έτη σε Προξενική Αρχή ή Προξενικό Γραφείο σε Αρχή δυσμενών συνθηκών διαβίωσης»
Με την προτεινόμενη ρύθμιση, καταργείται η υποχρέωση τουλάχιστον διετούς υπηρεσίας σε Διεύθυνση που ασχολείται με θέματα της Ε.Ε. ή στη Μ.Α. Ε.Ε. ως προϋπόθεση προαγωγής από το βαθμό του Συμβούλου Πρεσβείας Α’ στο βαθμό του Πληρεξουσίου Υπουργού Β’. Η ως άνω προϋπόθεση εισήχθη, το πρώτον, με τον Οργανισμό του 2007 (Ν.3566/2007), σε μία προσπάθεια να διασφαλισθεί ότι οι προαγόμενοι σε πρεσβευτικό βαθμό διπλωμάτες διαθέτουν μία ελάχιστη εμπειρία σε θέματα Ε.Ε. Μία ελάχιστη υπηρεσιακή ενασχόληση με τα θέματα της Ε.Ε. αποτελεί αυτονόητη αναγκαιότητα για κάθε διπλωμάτη κράτους-μέλους της Ε.Ε. Επομένως, είναι σκόπιμη η διατήρηση της σχετικής προϋπόθεσης, η οποία, άλλωστε, συνάδει και με την αρχή της αξιοκρατίας.
Αναφορικά με την τροποποίηση παρ. 1 και 2 άρθρου 351 ν. 4781/2021, προσωπικά κρίνω ιδιαίτερα θετικό το γεγονός ότι ο χρόνος παραμονής στον βαθμό του ΓΠΓ΄ έως το βαθμό του ΓΠΒ΄ μειώθηκε στα τρία έτη, όπως ίσχυε παλαιότερα. Ωστόσο, η διατήρηση της προϋπόθεσης παραμονής σε τετραετή υπηρεσία (και όχι τριετή) για τους βαθμούς του ΓΠΒ΄ και του ΓΠΑ΄ έως την προαγωγή τους συνεχίζει να είναι ανακόλουθη με τις προϋποθέσεις προαγωγής των υπολοίπων κλάδων του ΥΠΕΞ.
Αναφορικά με την τροποποίηση παρ. 1 και 2 άρθρου 351 ν. 4781/2021, προσωπικά κρίνω ιδιαίτερα θετικό το γεγονός ότι ο χρόνος παραμονής στον βαθμό του ΓΠΓ΄ έως το βαθμό του ΓΠΒ΄ μειώθηκε στα τρία έτη, όπως ίσχυε παλαιότερα. Ωστόσο, η διατήρηση της προϋπόθεσης παραμονής σε τετραετή υπηρεσία (και όχι τριετή) για του βαθμούς του ΓΠΒ΄ και του ΓΠΑ΄ έως την προαγωγή τους συνεχίζει να είναι ανακόλουθη με τις προϋποθέσεις προαγωγής των υπολοίπων κλάδων του ΥΠΕΞ.
Αναφορικά με την εν λόγω τροποποίηση, για να έχει νόημα και να μην εισάγει αδκίες σε Υπαλλήλους που βρίσκονται ήδη στο βαθμό του ΓΠΓ΄, ευκταίο θα ήταν να προάχθουν αμα τη δημοσίευση σε ΓΠΒ’ και η παραμονή σε όλες τις βαθμίδες του Γραμματάς να είναι τριετης και όχι τετραετής από ΓΠΒ’ σε ΓΠΑ΄ και από ΓΠΆ σε ΣΠΒ’. Δεν θα είναι τόσο σημαντική η οικονομική επιβάρυνση σε αυτές τις βαθμίδες.