Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΑΥΡΟΓΙΑΝΝΗΣ' | 16 Φεβρουαρίου 2025, 11:06

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Δυστυχώς στο υπό διαβούλευση νομοσχέδιο προκρίθηκε η διατήρηση της ίδιας διοικητικής δομής του Σώματος και επιχειρείται ουσιαστικά ενοποίηση σε ενιαίο κείμενο των διατάξεων που διέπουν τη λειτουργία του, με αλλαγές αφενός στις ονομασίες τίτλων θέσεων και υπηρεσιών και αφετέρου στη διοικητική υπαγωγή κάποιων εξ αυτών, με ελάχιστες θετικές διαφοροποιήσεις ουσίας στις αρμοδιότητες των υπηρεσιών. Για κάθε μάχιμη υπηρεσία επιπέδου τμήματος ή υποδιεύθυνσης εξακολουθούν να υφίστανται τέσσερις προϊστάμενες επιτελικές υπηρεσίες επιπέδου διεύθυνσης αστυνομίας, γενικής αστυνομικής διεύθυνσης, γενικής επιθεώρησης και αρχηγείου, διάρθρωση που δεν γνωρίζω να υφίσταται σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα και τα μόνα αποτελέσματά της είναι η κατακόρυφη αύξηση της γραφειοκρατίας, η επικάλυψη αρμοδιοτήτων και ο διαμοιρασμός των ευθυνών για την περίπτωση μη άσκησή τους, η κατασπατάληση προσωπικού και πόρων και η εξασφάλιση ήσυχου εργασιακού βίου για τα στελέχη του Σώματος που υπηρετούν στις προαναφερόμενες επιτελικές υπηρεσίες. Αντ’ αυτού προτείνεται ο σταδιακός περιορισμός του αριθμού των επιτελικών υπηρεσιών σε δύο (σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο) με διακριτές αρμοδιότητες, ώστε η ευθύνη άσκησής τους να βαρύνει μία μόνο υπηρεσία. Για παράδειγμα όλες οι προμήθειες ειδών ένδυσης, υπόδησης, εξοπλισμού κ.λπ. θα πρέπει να διενεργούνται μαζικά μόνο από την αρμόδια διεύθυνση του αρχηγείου, ώστε να επιτυγχάνεται η προμήθεια ομοιόμορφων αγαθών για όλες τις υπηρεσίες, στο μικρότερο δυνατό κόστος και αφού έχει διαπιστωθεί εκ των προτέρων η πλήρη συμμόρφωσή τους με τις τεθείσες προδιαγραφές, μέσω του ελέγχου τους, ακόμη και με προηγούμενη επίδειξη και δοκιμή τους, από εξειδικευμένες προς τούτο επιτροπές. Η μέχρι σήμερα πρακτική, της διενέργειας διαγωνισμών σε περιφερειακό επίπεδο με το επιχείρημα της διάθεσης πόρων στην Ελληνική αγορά, έχει οδηγήσει στην προμήθεια αγαθών τόσο σε υψηλές τιμές όσο και μη πληρούντων τις σχετικές προδιαγραφές, παρά τις περί του αντιθέτου δηλώσεις των προμηθευτών τους, επειδή τα ορισθέντα μέλη των οικείων επιτροπών είτε δεν διαθέτουν τις απαιτούμενες για το σχετικό έλεγχο γνώσεις είτε δεν έχουν τη δυνατότητα προηγούμενης επίδειξης και ελέγχου των υπό προμήθεια αγαθών. Περαιτέρω, η εποπτεία και ο έλεγχος των υπηρεσιών θα πρέπει να διεξάγεται εξ αποστάσεως, με τη χρήση τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών, ακόμη και με αυτοματοποιημένες διαδικασίες, σε ό,τι αφορά τα υπηρεσιακά βιβλία και έγγραφα και την έγκαιρη περαίωση ποινικών και διοικητικών υποθέσεων. Η επιτόπια επιθεώρηση θα πρέπει να περιοριστεί στον έλεγχο της κατάστασης των αστυνομικών καταστημάτων, εξοπλισμού και μέσων, στην εμφάνιση και παράσταση του προσωπικού, στην ακρόασή του και στην παροχή κατευθύνσεων προς αυτό. Στις προτεινόμενες περιφερειακές επιτελικές υπηρεσίες προτείνεται η λειτουργία σε 24ωρη βάση κέντρου επιχειρήσεων, με επικεφαλή ανώτατο ή ανώτερο αξιωματικό, με λειτουργία αντίστοιχη με αυτήν του κέντρου επιχειρήσεων που υφίσταται στο αρχηγείο. Παρεμπιπτόντως, στις αρμοδιότητες του κέντρου επιχειρήσεων του αρχηγείου προτείνεται να προστεθεί η λειτουργία μηχανισμού για την έγκαιρη, έγκυρη και τακτική ενημέρωση των πολιτών, που είτε κατοικούν σε συγκεκριμένη περιοχή της χώρας είτε ασκούν ορισμένο επάγγελμα, τόσο για τον τρόπο δράσης των εγκληματικών ομάδων που κατά σύστημα δραστηριοποιούνται στην περιοχή τους ή στρέφονται σε βάρος συγκεκριμένων επιτηδευματιών ή εργαζομένων, όπως τα δεδομένα αυτά αντλούνται από τις κοινοποιηθείσες σηματικές αναφορές των υπηρεσιών, όσο και για τα μέτρα προστασίας που πρέπει να λαμβάνουν οι εν λόγω πολίτες, προς αποτροπή της θυματοποίησής τους. Η προαναφερόμενη ενημέρωση προτείνεται να λαμβάνει χώρα ηλεκτρονικά, μέσω της αξιοποίησης του αρχείου της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, με τις διευθύνσεις ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, τους αριθμούς κινητών τηλεφώνων, τους τόπους κατοικίας και τις ασκούμενες οικονομικές δραστηριότητες των πολιτών. Προφανώς της αναδιάρθρωσης των υπηρεσιών μέχρι επιπέδου διεύθυνση θα ακολουθήσει αυτή των υπηρεσιών επιπέδου σταθμού, τμήματος και υποδιεύθυνσης. Στα πλαίσια αυτού του έργου προτείνεται η κατάργηση αφενός όλων των υπηρεσιών επιπέδου σταθμού (πλην αυτών που υφίστανται σε μικρά νησιά), λόγω του παρωχημένου, εδώ και χρόνια, τρόπου λειτουργίας τους, και αφετέρου των υπηρεσιών επιπέδου τμήματος που έχουν περιορισμένο φόρτο εργασίας και γειτνιάζουν με έτερες. Θα πρέπει επιτέλους να αποσυνδεθεί η ταύτιση της τοπικής αρμοδιότητας των αστυνομικών υπηρεσιών με αυτήν τον οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου βαθμού και για τον καθορισμό της θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη μόνο τα δεδομένα που σχετίζονται με την τοπική εγκληματικότητα, τη μεγιστοποίηση του βαθμού αντιμετώπισής της και την προαγωγή της προληπτικής εμφανούς αστυνόμευσης. Στα πλαίσια του ελέγχου των σχεδίων εμφανούς αστυνόμευσης και της ταχείας και αποτελεσματικότερης καταστολής του εγκλήματος, προτείνεται ο εξ αποστάσεως έλεγχος από τα κέντρα επιχειρήσεων της κανονικής κίνησης και θέσης όλων των περιπολικών οχημάτων με την τοποθέτηση επ’ αυτών και ενεργοποίηση συστημάτων γεωεντοπισμού, όπως εξάλλου συμβαίνει και με τα οχήματα του Πυροσβεστικού Σώματος. Επιπλέον, το υπάρχον σύστημα εποπτείας των υπηρεσιών (ορισμός ενός επόπτη αξιωματικού για όλες τις υπηρεσίες του Νομού, ο οποίος, πολλές φορές, καλείται να δώσει τις αρχικές κατευθύνσεις για το χειρισμό υποθέσεων για τις οποίες αγνοεί ποιες διαδικασίες πρέπει να ακολουθηθούν, καθόσον οι εν λόγω υποθέσεις κείνται εκτός της καθ’ ύλην αρμοδιότητας της υπηρεσίας προέλευσής του), προτείνεται να μεταβληθεί με τον ορισμό, σε κάθε νέα υπηρεσία επιπέδου τμήματος ή υποδιεύθυνσης, επικεφαλής βάρδιας με το βαθμό του Αστυνόμου ή Αστυνομικού Υποδιευθυντή, όπως εξάλλου συμβαίνει και σε αστυνομίες άλλων χωρών της ευρωπαϊκής ένωσης, με την παράλληλη διάθεση ως αξιωματικών υπηρεσίας Ανθυπαστυνόμων ή Υπαστυνόμων. Βασικό προσόν για την περαιτέρω βαθμολογική εξέλιξη των Αστυνόμων και Αστυνομικών Υποδιευθυντών θα πρέπει να αποτελεί η επιτυχή άσκηση καθηκόντων επικεφαλής βάρδιας για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, όπως ακριβώς συμβαίνει στο Στρατό Ξηράς, όπου οι Ταγματάρχες και Αντισυνταγματάρχες δεν προάγονται στον επόμενο βαθμό εάν δεν ασκήσουν διοίκηση τριών και δύο ετών, αντίστοιχα, σε μονάδες όπου υπηρετούν στρατεύσιμοι. Περαιτέρω, προτείνεται η προσθήκη αρμοδιότητας στην οικεία διεύθυνση του αρχηγείου αναφορικά με την κατάρτιση κανονισμών με τις τεχνικές προδιαγραφές κατασκευής ή επιλογής κτηρίων που προορίζονται για αστυνομική χρήση (υφίστανται μόνο για τους χώρους κράτησης). Οι προδιαγραφές αυτές θα πρέπει να είναι προσανατολισμένες στη λήψη μέτρων που κατατείνουν στην μεγιστοποίηση της ασφάλειας των υποδομών, εγκαταστάσεων, μέσων και εξοπλισμών με την απασχόληση του ελάχιστου δυνατού ανθρώπινου δυναμικού. Επιβεβλημένη θεωρείται επίσης και η αντικατάσταση του κανονισμού αρμοδιοτήτων και υπηρεσιακών ενεργειών των αστυνομικών (Π.Δ/τος 141/1991), ο οποίος εν πολλοίς αποτελεί απόδοση στη δημοτική γλώσσα των αντίστοιχων κανονισμών της Ελληνικής Χωροφυλακής και της Αστυνομίας Πόλεων του 1958, καθόσον ο εν λόγω κανονισμός αφενός δεν ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις και τις ανάγκες της σύγχρονης εποχής και αφετέρου δεν περιέχει λεπτομερειακές ρυθμίσεις επί κρίσιμων ζητημάτων που σχετίζονται με τη διαφύλαξη των ατομικών δικαιωμάτων και ελευθεριών των πολιτών. Της αντικατάστασης του προαναφερόμενου κανονισμού και γενικότερα της δημιουργίας και επικαιροποίησης έτερων κανονισμών, βασικών διαταγών και μνημονίων θα πρέπει να προηγείται πάγια ηλεκτρονική εσωτερική διαβούλευση με σκοπό την παραγωγή εγγράφων που τα κείμενά τους θα προσαρμόζονται ταχύτερα στα νέα δεδομένα της αστυνομικής καθημερινότητας και θα διακρίνονται για την ευελιξία, την εγκυρότητα, τη νομιμότητα, την πληρότητα και τη διαχρονικότητά τους. Προς τούτο, θα πρέπει να προστεθεί αρμοδιότητα στις αρμόδιες διευθύνσεις του αρχηγείου αναφορικά με τη δημιουργία και διαχείριση ενδοδικτυακής εφαρμογής προς υποβολή των ως άνω προτάσεων, τόσο επί των υπό δημιουργία όσο και επί των ισχυουσών κανονισμών, διαταγών και μνημονίων. Μέσω αυτής της διαδικασίας θα καταστεί δυνατή η αξιοποίηση πολύτιμης γνώσης και εμπειρίας ευρύτερου αριθμού αστυνομικών, που θα έχει ως αποτέλεσμα την καθιέρωση ορθών και πάγιων διαδικασιών χειρισμού των επί μέρους θεμάτων που ανακύπτουν στην αστυνομική πρακτική, τον περιορισμό των πόρων, ανθρώπινων και μη, που θα διατίθενται προς παροχή διευκρινήσεων και εκπαίδευση του προσωπικού επί των συγκεκριμένων ζητημάτων και τη μεγιστοποίηση της συμμόρφωσης των αστυνομικών προς το περιεχόμενο των εν λόγω κανονισμών, διαταγών και μνημονίων, μέσω της αξίας που θα προσδίδεται στο πρόσωπό τους από την υιοθέτηση των προτάσεών τους. Φρονώ ότι οι προτεινόμενες αλλαγές στη δομή και τη λειτουργία του Σώματος θα συμβάλλουν στην εξοικονόμηση ανθρώπινου δυναμικού και πόρων, στη δίκαιη κατανομή αρμοδιοτήτων στο προσωπικό, στη δημιουργία πνεύματος συνεργασίας και υπευθυνότητας και εν τέλει στη διαρκή αναβάθμιση των υπηρεσιών που παρέχονται προς τους πολίτες.