• Οι Ενώσεις Ιδιοκτητών Ραδιοφωνικών Σταθμών οφείλουμε, προ όποιας άλλης επισήμανσης, να τονίσουμε επί της αρχής ότι τα βήματα που έγιναν μέσω της Επιτροπής Διαλόγου που συνεστήθη βάσει της Υπουργικής Απόφασης ΥΠΠΟΑ/ΓΔΔΥ/ΔΙΟΙΚ/ΤΔΠΕΦ/250529/35794/29673/1687, η οποία συμπληρώθηκε με την ΥΠΠΟΑ/ΓΔΔΥ/ΔΙΟΙΚ/ΤΔΠΕΦ/3863/541/479/21, για την αλλαγή της νομοθεσίας στα πνευματικά και συγγενικά δικαιώματα, είναι σημαντικότατα και υιοθετήθηκαν μετά από εξαιρετικά επίπονη διαδιασία. Για τον λόγο αυτόν, τονίζουμε την ανάγκη να ληφθούν σοβαρά υπόψη τα Συμπεράσματα της Επιτροπής, και ιδίως στους τομείς στους οποίους σημειώθηκε συμφωνία σχεδόν όλων των αντιπροσωπευτικών ενώσεων, από τη μια πλευρά των χρηστών, και από την άλλη πλευρά των δικαιούχων πνευματικών και συγγενικών δικαιωμάτων. Δεδομένης της συμφωνίας που επετεύχθη στα λοιπά ζητήματα και στην οποία αναφερόμαστε, οι θέσεις των ΕΝΙΡΣ που παρατίθενται κατωτέρω επικεντρώνονται στα ακόλουθα θέματα: - Αποποινικοποίηση της δημόσιας εκτέλεσης πνευματικών έργων από επαγγελματίες χρήστες, τόσο υπό την έννοια της πλήρους αποποινικοποίησης στην έκταση που ήδη επιτρέπεται από τις Διεθνείς Συνθήκες, όσο και υπό την έννοια της μέγιστης δυνατής ποινικής υποβάθμισης των αδικημάτων (λ.χ. από πλημμελήματα σε πταίσματα) στο βαθμό που δεν επιτρέπεται η πλήρης αποποινικοποίηση, με ταυτόχρονη ενεργοποίηση της πολιτικής ηγεσίας για αλλαγή των Συνθηκών, άλλως των όρων συμμετοχής της χώρας μας στις Συνθήκες. - Αναβάθμιση του Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας (ΟΠΙ) σε ΝΠΔΔ με λειτουργική ανεξαρτησία, διοικητική αυτοτέλεια και αυξημένες κανονιστικές και ρυθμιστικές αρμοδιότητες, κατά τα πρότυπα της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. - Κατάργηση της έννοιας της "συνήθως καταβαλλόμενης αμοιβής" και αντικατάστασή της από την έννοια της "εύλογης αμοιβής" (άρθρο 56 §2 εδ. β' και γ' του Ν. 2121/1993). - Λοιπές ουσιαστικές και δικονομικές διατάξεις προς θεσμοθέτηση / βελτίωση, όπως ειδικότερα αναφέρονται κατωτέρω. Προ, δε, της ανάλυσης των επιμέρους θέσεών μας (κατ' άρθρο), πρέπει να τονιστεί πως αποτελεί όχι μόνο απαίτηση δική μας, αλλά καθολική αξίωση όλων των χρηστών μουσικών και οπτικοακουστικών έργων, η αλλαγή της νομικής αντιμετώπισης των μερών με σκοπό την αποκατάστασή ισονομίας και της ισορροπίας, τόσο ουσιαστικής όσο και δικονομικής, μεταξύ των χρηστών, από τη μια πλευρά, και των δικαιούχων Πνευματικών και Συγγενικών Δικαιωμάτων, από την άλλη. Τούτο διότι, κατά την ψήφιση του Ν. 2121/1993 και τη θέσπιση της ευρύτατης ανισορροπίας που εισήγαγε σε βάρος των χρηστών, ελήφθησαν κυρίως υπόψη ως βασικές τρεις παράμετροι, εκ των οποίων, ακόμη κι αν τότε ίσχυε κάποια, σήμερα πάντως δεν ισχύει καμμία: (α) Ότι ο δικαιούχος Πνευματικών ή Συγγενικών Δικαιωμάτων είναι το αδύναμο μέρος στη σύμβαση παραχώρησης άδειας εκμετάλλευσης έναντι του χρήστη. (β) Ότι θα υφίσταται καθεστώς υγιούς ανταγωνισμού μεταξύ των ΟΣΔ με το ίδιο αντικείμενο (π.χ. μεταξύ των ΟΣΔ Πνευματικών Δικαιωμάτων δημιουργών μουσικών έργων), και (γ) ότι είναι τεχνολογικά δυσχερής η εξαγωγή εξατομικευμένης πληροφόρησης για το καθεστώς χρήσης κάθε έργου, άρα κοστοβόρα η παρακολούθηση της πραγματικής χρήσης και αδύνατη η κατ' αποκοπήν οικονομική συναλλαγή. Ωστόσο, σήμερα: (α) αμφότεροι οι κυρίαρχοι ΟΣΔ στα Πνευματικά και Συγγενικά Δικαιώματα ήχου (ΑΕΠΙ ΑΕ και GEA) έχουν δεσπόζουσα θέση, στην πρώτη περίπτωση, και μονοπωλιακή στη δεύτερη, με τεράστια οικονομική επιφάνεια συγκρινόμενη με την οικονομική επιφάνεια οποιουδήποτε μεμονωμένου χρήστη, το κυριότερο (β) τα περιστατικά κατάχρησης της δεσπόζουσας θέσης είναι αμέτρητα (ουσιαστικά, πρόκειται για τη συνήθη πρακτική ορισμένων ΟΣΔ), και τέλος (γ) η τεχνολογία προσφέρει πλέον λύσεις οι οποίες, με ελάχιστο έως κανένα κόστος, επιτρέπουν τη βέλτιστη ανταλλαγή των πληροφοριών για τη χρήση κάθε έργου, μέχρι και την προώθηση της απευθείας συνεργασίας και συναλλαγής μεταξύ των δημιουργών / ερμηνευτών και των επαγγελματιών χρηστών (ιδίως των ραδιοσταθμών). Το πρώτο, λοιπόν, που κατά τη γνώμη μας πρέπει να αλλάξει, είναι η φιλοσοφία της νομοθεσίας περί προστασίας πνευματικών και συγγενικών δικαιωμάτων, η οποία πρέπει να επιστρέψει στη θεμελιώδη αρχή του ιδιωτικού Δικαίου, την επαναφορά της ισότητας μεταξύ των μερών, τόσο της ουσιαστικής όσο και της δικονομικής, με εξαίρεση την προστασία του αδύναμου μέρους (που, βεβαίως, είναι πλέον ο κάθε μεμονωμένος χρήστης έναντι των πανίσχυρων ΟΣΔ), και τούτο μόνο στην ελάχιστη έκταση και κατά το βαθμό που εκάστοτε απαιτείται. Όλες οι προτάσεις μας έχουν ως βάση την αποκατάσταση της ισορροπίας και της ισονομίας.