• Ελληνική Ένωση Διαπιστευμένων Φορέων Επιθεώρησης-Πιστοποίησης Αθήνα, 22 Ιανουαρίου 2010 Αρ. Πρωτ.1084 Προς :Υπ. Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής αλλαγής Υπουργό κα Τίνα Μπιρμπίλη, Υφυπουργό κο Γιάννη Μανιάτη, Γενικό Γραμματέα κο Μαθιουδάκη (210 6969877-78 fax 210 6969608) Ειδική Γραμματεία Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κα Μαργ. Καραβασίλη ( 210 6974730, 6974742 ) Κοιν: Γρ. Πρωθυπουργού κο Αλέξανδρο Αθανασάκη Υπ. Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας Υπουργό κα Λούκα. Κατσέλη, Γεν. Γραμματέα, κο Φούρλα Υπ. Παιδείας , Δια βίου μάθησης Υπουργό κα Άννα Διαμαντοπούλου, Υφυπουργό κα Εύη Χριστοφιλοπούλου, κο Γ. Πανάρετο ΕΣΥΔ ΘΕΜΑ: ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ –ΑΚΕΡΑΙΟΤΗΤΑ – ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ ΣΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΤΙΡΙΩΝ Αξιότιμοι Κύριες, Κύριοι, Α. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το 2003 μετά από προσπάθειες ετών και ενθάρρυνσης από το ΥΠΑΝ, ιδρύθηκε η Ελληνική Ένωση Διαπιστευμένών Φορέων Πιστοποίησης και Ελέγχου (ΗellαsCert). Η ΗellαsCert είναι η <> που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας, τόσο στον προαιρετικό (πχ. Συστήματα Ποιότητας ISO 9001 ), όσο και στον υποχρεωτικό τομέα ( Ασφάλεια, Ποιότητα και εξοικονόμηση ενέργειας, Προϊόντων με σήμανση CE), σύμφωνα με τα Ευρωπαϊκά πρότυπα Διαπίστευσης, ΙSΟ/ΙΕC 17020, ΕΝ 45011, ΙSΟ/ΈC 17021 και ΙSΟ/ΙΕC 17024. Σκοπός της Ίδρυσης της ΗellαsCert είναι 1. Η διάδοση των εννοιών <>, <>, <> 2. Η βελτίωση της ποιότητας και της ασφάλειας προϊόντων και υπηρεσιών, στην υπηρεσία της κοινωνίας, μέσα από τις διαδικασίες Επιθεώρησης / Πιστοποίησης 3. Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των Ελληνικών Επιχειρήσεων με την παροχή πιστοποιητικών με διεθνή αναγνώριση και προστιθέμενη αξία σε συνεργασία με τους αρμόδιους πολιτικούς και υπηρεσιακούς παράγοντες της πολιτείας. Β. ΓΕΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Ένα από τα θέματα που αφορά την συμβολή των μελών μας στην προώθηση της υλοποίησής του, είναι η Εξοικονόμηση Ενέργειας στα κτίρια. Σε όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες διενεργούνται ενεργειακές Επιθεωρήσεις από διαπιστευμένους οργανισμούς. Με τον τρόπο αυτό κινείται ήδη αυτό που ονομάζεται πράσινη ανάπτυξη, συμβάλλοντας στην εξοικονόμηση ενέργειας, την προστασία του περιβάλλοντος ενώ δημιουργούνται ταυτόχρονα σημαντικές θέσεις εργασίας. Όπως γνωρίζετε, η Ευρωπαϊκή Οδηγία 2002/91 για Ενεργειακή Απόδοση Κτιρίων, εκδόθηκε 16.12.2002 και δόθηκε χρονικό περιθώριο έως 04.01.2006 για να ενσωματωθεί στις εθνικές νομοθεσίες. Στη χώρα μας υπάρχουν καθυστερήσεις που ξεπερνούν και τις ειδικές παρατάσεις που έχουν δοθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την εφαρμογή της οδηγίας 2002/91.Στην Ελληνική νομοθεσία μεταφέρθηκε με καθυστέρηση πέντε (5) και πλέον ετών, (Ν3661/08, ΦΕΚ 89Α/19-5-2008) Σήμερα μετά παρέλευση της ειδικής παράτασης άλλων τριών και πλέον ετών από την 04.01.2006, που προέβλεπε η οδηγία στο άρθρο 15, για κράτη μέλη που δεν διαθέτουν διαπιστευμένους εμπειρογνώμονες, δεν έχει ξεκινήσει η διαδικασία ενεργειακής επιθεώρησης, λόγω έλλειψης ενεργειακών επιθεωρητών. Η καθυστέρηση αυτή συνεπάγεται καταδίκη από το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών κοινοτήτων και επιβολή προστίμου μέχρι και 40.000 Εuro ημερησίως. Γ. ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Με δεδομένο το ανωτέρω περιγραφέν δυσμενές πλαίσιο, υπάρχουν πάραυτα, κατά περίεργη παρέκκλιση από την Ευρωπαϊκή Πρακτική, αναχρονιστικές και στενά συντεχνιακές απόψεις και πρακτικές που εκφράζονται στο σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος για τους ενεργειακούς επιθεωρητές που βρίσκεται σε διαβούλευση, στα πλαίσια της εφαρμογής του Ν3661/08, ΦΕΚ 89Α/19-5-2008, για την ενεργειακή απόδοση κτιρίων. Πιο συγκεκριμένα στο εν λόγω σχέδιο: 1. Δεν υπάρχει πουθενά η έννοια της Διαπίστευσης στην πιστοποίηση των ενεργειακών επιθεωρητών. Υπενθυμίζουμε, αν και στην Ελλάδα του 2010, μετά 12 χρόνια λειτουργίας του συστήματος διαπίστευσης από το ΕΣΥΔ αυτό θα έπρεπε να είναι αυτονόητο, ότι οι οργανισμοί που πιστοποιούν προσωπικό πρέπει να διαπιστεύονται από αναγνωρισμένους φορείς διαπίστευσης της Ευρωπαϊκής ένωσης, ότι πληρούν τα προσόντα προς τούτο και δεν διορίζονται. 2. Στο Άρθρο 6, η πρόταση – διορισμός του ΤΕΕ, ως αποκλειστικός φορέας που θα εκπαιδεύσει και εξετάσει τους υποψήφιους ενεργειακούς επιθεωρητές παραβιάζει κάθε αρχή ισότητας, ισονομίας, ανταγωνιστικότητας και διαφάνειας και βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση ή στην καλύτερη εκδοχή άγνοεί τις διαδικασίες διαπίστευσης και πιστοποίησης προσώπων. Δεν νοείται ο ίδιος φορέας να εκπαιδεύει και να πιστοποιεί, όταν μάλιστα δεν είναι διαπιστευμένος με βάσει τα διεθνή και Ευρωπαϊκά πρότυπα ( ΕΛΟΤ ΕΝ ΙSΟ/ΙΕC 17024). Υπενθυμίζουμε ότι το προηγούμενο σχέδιο ΚΕΝΑΚ προέβλεπε για την εκπαίδευση των επιθεωρητών ανώτατα επιστημονικά ή άλλα ιδρύματα ή/και φορείς σχετικούς με το αντικείμενο, όπως μέλη της ένωσής μας. 3. Στο Άρθρο 4, ορίζονται άδειες Α και Β τάξης, με όριο τα 1000m2 που στο άρθρο 6 γίνεται διαχωρισμός με βάση τους ΑΕΙ που μπορούν να γίνουν επιθεωρητές Α και Β τάξης και ΤΕΙ που περιορίζονται μόνο σε Α τάξης, ήτοι για κτίρια μέχρι 1000m2, πράγμα που όπως φαίνεται από τις πρώτες ημέρες της διαβούλευσης αποτελεί σημείο σφοδρής αντιπαράθεσης Η πρότασή μας βασίζεται στο μέγεθος και την πολυπλοκότητα της επιθεώρησης, την απαιτούμενη αξιοπιστία και διαδικασίες επιθεώρησης, τον απαιτούμενο εξοπλισμό και τις απαιτήσεις διαπίστευσης. Η επιθεώρηση κτιρίων άνω των 1000m2 , δεν αποτελεί μία απλή πραγματογνωμοσύνη που μπορεί να υλοποιηθεί από ένα άτομο. Πρέπει να διεξάγεται από ενεργειακούς επιθεωρητές με 10ετή εμπειρία σε επιθεωρήσεις κτιρίων ή/και Η-Μ εγκαταστάσεων, που υπάγονται σε νομικό πρόσωπο, φορέα ενεργειακών επιθεωρήσεων, διαπιστευμένο από αναγνωρισμένους φορείς διαπίστευσης της Ευρωπαϊκής ένωσης με βάση το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ ΙSΟ/ΙΕC 17024. Αντίστοιχα για επιθεωρήσεις λεβήτων-συστημάτων θέρμανσης άνω των 100KW, συστημάτων κλιματισμού με κεντρικές μονάδες άνω των 40 KW, και φωτισμού άνω των 10 KW, η επιθεώρηση διεξάγεται από νομικό πρόσωπο, φορέα ενεργειακών επιθεωρήσεων, διαπιστευμένο από φορέα διαπίστευσης. 4. Στο άρθρο 2 και 5 ορίζονται 3 κατηγορίες ενεργειακών επιθεωρητών. Επιθεωρητές κτιρίων γενικώς, λεβήτων-συστημάτων θέρμανσης και συστημάτων κλιματισμού. Κρίνεται απαραίτητη η προσθήκη μιάς 4ης κατηγορίας, των επιθεωρητών μόνο κτιριακού κελύφους και φωτισμού που θα καλύψει τους αρχιτέκτονες και πολιτικούς μηχανικούς, οι οποίοι δεν ενδιαφέρονται να εκπαιδευτούν σε θέματα λεβήτων-συστημάτων θέρμανσης και συστημάτων κλιματισμού. 5. Στο άρθρο 5 ορίζεται ότι το μητρώο επιθεωρητών τηρείται, έναντι τέλους εγγραφής 150 Euro και ετήσιου τέλους διαχείρισης 100 Euro στο ΥΠΕΚΑ. Δεδομένου ότι οι επιθεωρητές πιστοποιούνται από διαπιστευμένους οργανισμούς πιστοποίησης προσώπων, κάθε οργανισμός, στα πλαίσια της διαπίστευσής του, υποχρεούται να τηρεί και να διαθέτει στον φορέα που τον διαπίστευσε (πχ. ΕΣΥΔ ), ενημερωμένα μητρώα των επιθεωρητών που έχει πιστοποιήσει, ο οποίος φορέας διαπίστευσης τα διαθέτει στο ΥΠΕΚΑ . Όσον αφορά το Αρχείο επιθεωρήσεων - πιστοποιητικών και εκθέσεων, αυτά τηρούνται υποχρεωτικά από τους επιθεωρητές στα πλαίσια των όρων πιστοποίησής τους και διατίθενται στο ΥΠΕΚΑ, για δε τα νομικά πρόσωπα τηρούνται στα πλαίσια των όρων διαπίστευσής τους στα φυλασσόμενα αρχεία τους, διατίθενται προς έλεγχο στο φορέα που τους διαπίστευσε (πχ. ΕΣΥΔ ) στα πλαίσια της επιτήρησής τους από αυτόν και στο ΥΠΕΚΑ σε περιπτώσεις ενστάσεων, καταγγελιών σύμφωνα με το άρθρο 9 και 10. 6. Στο άρθρο 11 ορίζεται ότι το εκπαιδευτικό πρόγραμμα καθορίζεται από το ΤΕΕ ενώ αυτό αναφέρεται το παράρτημα 1 του Προεδρικού Διατάγματος. Όταν σε νομοθέτημα υπάρχει πρόγραμμα εκπαίδευσης, τηρώντας αυτό ως βάση, το κάθε επιστημονικό ή άλλο ιδρύμα ή/και φορέας σχετικός με το αντικείμενο και όχι μόνο το ΤΕΕ, καταρτίζει το πρόγραμμα εκπαίδευσης, το οποίο αξιολογείται στα πλαίσια της πιστοποίησης των ενεργειακών επιθεωρητών από τους του διαπιστευμένους φορείς πιστοποίησης προσώπων. Σημειώνεται ότι η πρακτική εξάσκηση πρέπει να περιλαμβάνει αντίστοιχη επιτόπια επιθεώρηση σε κτίριο ή εγκατάσταση φωτισμού, θέρμανσης και κλιματισμού, ανάλογα με τη κατηγορία επιθεωρητή. 7. Στο άρθρο 13 καθορίζεται ότι με Υπουργική απόφαση ορίζονται οι αμοιβές για την διενέργεια των ενεργειακών επιθεωρήσεων, Πρέπει να σημειώσουμε, βασισμένοι στην εμπειρία μας στην εφαρμογή ενεργειακών επιθεωρήσεων από μέλη μας ότι η συζητούμενη τιμή του 1Euro/ m2 δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα, πόσο μάλλον με τις νομοθετημένες αμοιβές των μηχανικών. Όταν για ένα κτίριο γραφείων 250 m2 , χρειάστηκε επιτόπου για αποτύπωση, μετρήσεις και καταγραφή στοιχείων η συνδρομή 2 μηχανικών για 4 ώρες ο καθένας και για τους υπολογισμούς, έκδοση πιστοποιητικών και έκθεσης με υποδείξεις άλλη μία ημέρα εργασίας ενός μηχανικού, ήτοι συνολικά 2 ανθρωποημέρες μηχανικού, τότε η αποζημίωση με 250Euro ξεφεύγει από κάθε έννοια αξιοπρέπειας, και ουσιαστικά θα οδηγήσει στην απαξίωση της επιθεώρησης, με όλες τις αρνητικές συνέπειες επί της ουσίας και του σκοπού του όλου εγχειρήματος. Οι αμοιβές πρέπει να ορίζονται με γνώμονα την ιδιαιτερότητα και την πολυπλοκότητα κάθε κτιρίου ή συστήματος-εγκατάστασης με βάση τις νομοθετημένες αμοιβές των μηχανικών.!! Δ. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ – ΣΥΝΟΨΗ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ Συνοπτικά σας αναφέρουμε τις θέσεις της Ένωσης μας ως εξής: • Οι Ενεργειακοί Επιθεωρητές να είναι εκπαιδευμένοι σύμφωνα με το σχετικό ΠΔ και πιστοποιημένοι από Διαπιστευμένους Φορείς από το ΕΣΥΔ σύμφωνα με το Πρότυπο ISO / IEC 17024 • Για την Ενεργειακή επιθεώρηση να χρησιμοποιούνται κτίρια αναφοράς. Σε αντίθετη περίπτωση απαιτείται αποτύπωση των Κτιρίων που θα είναι εξαιρετικά δαπανηρή για τους ιδιοκτήτες • Οι Ενεργειακοί Επιθεωρητές να μην έχουν καμία εμπλοκή σε θέματα ενεργειακών μελετών, επίβλεψης και κατασκευής όχι μόνο στα κτίρια που οι ίδιοι επιθεωρούν αλλά και σε οποιοδήποτε άλλο κτίριο. Αυτό εξασφαλίζει την ακεραιότητα, τη διαφάνεια και την αξιοπιστία των πιστοποιήσεων. Σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση υπέχει ο κίνδυνος της συνδιαλλαγής. • Στη κατηγορία Β΄ που αφορά κτίρια με επιφάνεια μεγαλύτερη των 1000m2 η επιθεώρηση γίνεται από ενεργειακούς επιθεωρητές Β΄ τάξης με 10χρονη εμπειρία που ταυτόχρονα ανήκουν σε Διαπιστευμένους Φορείς Επιθεώρησης σύμφωνα με το Πρότυπο ISO / IEC 17020. Επιπρόσθετα προτείνουμε την επίσπευση της διαδικασίας υλοποίησης του προγράμματος « ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΚΑΤ OIKON » στο οποίο, για την μεγαλύτερη διαφάνεια και καλύτερη εικόνα της κατάστασης των προς ένταξη στο πρόγραμμα κτιρίων, να προηγείται ο αντικειμενικός έλεγχος τρίτου μέρους, από φορείς ενεργειακής επιθεώρησης διαπιστευμένους από το ΕΣΥΔ. Επί των ανωτέρω θα θέλαμε την δική σας άμεση παρέμβαση έτσι ώστε να ληφθούν υπόψη οι προτάσεις μας και να αποφευχθούν οι όποιες επιπλοκές στη εφαρμογή του ΚΕΝΑΚ, ιδιαίτερα σε θέματα που αποκλίνουν από αρχές ισότητας, ισονομίας, ανταγωνιστικότητας και διαφάνειας, όπως αυτά αρμόζουν σε μία Ευρωπαϊκά ευνομούμενη χώρα του 2010. Για εκτενέστερη επεξήγηση του θέματος, θα επιθυμούσαμε μία σύντομη συνάντηση μαζί σας. Με εκτίμηση Για την Hellas Cert Σ. Πελτέκης Ι. Δημητριάδης Πρόεδρος Μέλος