Αρχική Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του Ειδικού Χωρικού Σχεδίου (ΕΧΣ) για το Εκθεσιακό Κέντρο ΘεσσαλονίκηςΣτρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του Ειδικού Χωρικού Σχεδίου (ΕΧΣ) για το Εκθεσιακό Κέντρο ΘεσσαλονίκηςΣχόλιο του χρήστη Ευστράτιος Μάνος, Αναστασία Λαδά | 5 Απριλίου 2019, 13:35
  • Σχόλιο του χρήστη 'Ευστράτιος Μάνος, Αναστασία Λαδά' | 5 Απριλίου 2019, 13:35

    Κριτική στην ΣΜΠΕ Το σημαντικότερο ζήτημα που αφορά την ΔΕΘ, δεν τίθεται καν σε διαβούλευση. Αφορά τον επανακαθορισμό της σχέσης της Θεσσαλονίκης με την ΔΕΘ. Η οποία σχέση, έχει μετατραπεί από συνεργατική και συμβιωτική στις αρχές του περασμένου αιώνα, σε σχέση αντιπαλότητας, την στιγμή που ενώ η Θεσσαλονίκη βρίσκεται σε κρίση και η ΔΕΘ σε απαξίωση του κτιριακού της αποθέματος, η τελευταία αποπειράται να αναλώσει έναν από τους ελάχιστους διαθέσιμους πόρους που θα μπορούσαν να βελτιώσουν την ζωή στο κέντρο της πόλης και σε κάποιο βαθμό στο σύνολό της. Με την μέθοδο της σαλαμοποίησης της διαδικασίας λήψης αποφάσεων και την εν κρυπτώ εκπόνησης μελετών, η πόλη έχει μόνο να χάσει και η ΔΕΘ, απλά να κερδίσει λίγα περισσότερα έσοδα. Όμως η ΣΜΠΕ, έχει μεγάλη αξία καθώς πλέον, μας αποκαλύπτει ότι η ΔΕΘ (α) προγραμματίζει να διαφοροποιήσει έντονα το επιχειρηματικό της αντικείμενο «…με ταυτόχρονο άνοιγμα σε εκδηλώσεις και δραστηριότητες που θα απευθύνονται στο ευρύ κοινό της πόλης.» (σελ. 55 της ΣΜΠΕ), χωρίς να δηλώνει την ένταση αυτού του «εμπλουτισμού». Και είναι αδύνατον να γίνει ένας κάποιος ποσοτικός ή έστω ποιοτικός προσδιορισμός αυτής της αλλαγής, αφού ανερυθρίστα παραδέχεται ότι ΔΕΝ υπάρχει ΚΑΝΕΝΑ επιχειρησιακό Σχέδιο (σελ. 156, Κεφ.9-Δυσκολίες που ανέκυψαν κατά την εκπόνηση της ΣΜΠΕ). Αναδεικνύεται, ξεκάθαρα η λογική «δώστε μας πρώτα όρους δόμησης και μετά εμείς θα σκεφτούμε σε ποια τμήματα της εκθεσιακής και συνεδριακής αγοράς θα απευθυνθούμε». Μια γνήσια αντίληψη αντιπαροχής, που θριαμβεύει στον 21ο αιώνα. Ότι, (β) οι διαμορφώσεις στον Τομέα V θα περιλαμβάνουν «…και χώρους υπαιθρίων εκδηλώσεων και εκθέσεων μεγέθους ανάλογου με τη φέρουσα ικανότητα του ελεύθερου χώρου.» (σελ. 61 της ΣΜΠΕ), χωρίς την παραμικρή αναφορά σε κάποιον ποσοτικό προσδιορισμό της φέρουσας ικανότητας του Τομέα. Ότι, (γ) η ΔΕΘ θα σώσει την πόλη, καθώς θα της προσφέρει γη για δραστηριότητες που δεν έχει ή είναι ελλειματικές!!! «… ως κύρια ζητήματα προκύπτουν όχι μόνον η οικονομική βιωσιμότητα του με κριτήρια αυστηρώς ιδιωτικο-οικονομικά και η ελκυστικότητά του ως επένδυση αλλά και η αξιοποίηση του χώρου για προσφορά γης σε ελλειμματικές κεντρικές δραστηριότητες και χρήσεις.» (σελ. 69 της ΣΜΠΕ). Προφανώς η «βέβαιη» οικονομική βιωσιμότητα που θα προκύψει από χρήσεις που το κέντρο της πόλης «δεν έχει», προηγείται των επιβαρύνσεων, από τις πρόσθετες κεντρικές δραστηριότητες, που «λείπουν», τις οποίες η ΣΜΠΕ τις αντιμετωπίζει ως αόρατες. Το (δ) αυξημένο ενδιαφέρον της ΔΕΘ για δραστηριότητες αναψυχής στην περιοχή, όπου καταλήγει να διαπιστώσει την μεγάλη επισκεψιμότητα τους, άρα την ευθεία σχέση ανάμεσα στις χρήσεις αναψυχής και την βιωσιμότητα της νέας επένδυσης «…Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφερθεί ότι, στην περιοχή άμεσης επιρροής καταγράφεται και σημαντικός αριθμός χώρων αναψυχής….. ή στην πλευρά της ΔΕΘ επί της οδού Αγγελάκη και παρουσιάζουν μεγάλη επισκεψιμότητα.» (σελ. 91 της ΣΜΠΕ). Τα τέσσερα σημεία που εντοπίστηκαν (α, β, γ, δ), αποδεικνύουν ότι το ΕΧΣ, μέσα από την έντεχνη ασάφειά του, στόχο έχει να νομιμοποιήσει μια στρατηγική απόφαση που αφορά το μέλλον του οργανισμού, την στροφή του σε δραστηριότητες αναψυχής και ψυχαγωγίας (εκείνου του τύπου που απαιτεί μεγάλους χώρους, όπως εργοστάσιο Σοκολάτας, Τριβιζάς κτλ), που θα μετατρέψουν την έκταση της ΔΕΘ σε μια ιδιότυπο πάρκο αναψυχής (π.χ. τύπου Disneyland), στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Συμπληρωματικά, σε αυτές τις δραστηριότητες, η μηδέποτε προσδιορισθείσα φέρουσα ικανότητα του ελεύθερου χώρου, ανοίγει την όρεξη και για υπαίθριες δραστηριότητες αναψυχής, με αποτέλεσμα το τμήμα των δραστηριοτήτων αναψυχής να αποκτήσει βαρύνουσα σημασία, χωρίς ποτέ να δηλωθεί ως τέτοιο, δηλαδή μια βαρέως τύπου οικονομική δραστηριότητα αναψυχής, που θα απαιτούσε τον κατάλληλο πολεοδομικό χειρισμό. Τα ακανθώδη ζητήματα, μετατοπίζονται σε επόμενα στάδια του σχεδιασμού, ώστε το κάθε σχέδιο να τυγχάνει αποδοχής, αφού δεν εντοπίζει κάποια αρνητικά ευρήματα. Στα επιμέρους προβλήματα της ΣΜΠΕ, εντοπίζουμε την αυθαίρετη, προβληματική και άνευ τεκμηρίωσης οριοθέτηση της «Ζώνης Άμεσης Επιρροής της περιοχής παρέμβασης» (σελ. 38-41). Κατά πάγια πρακτική, οι ζώνες επιρροής όπου ελέγχονται οι επιπτώσεις ενός έργου, προσδιορίζονται με αλλεπάλληλες («ομόκεντρες») γραμμές οι οποίες ακολουθούν το περίγραμμα του γηπέδου ενός έργου ή ενός κρίσιμου κτιρίου, σε απόσταση από αυτό κατά τα πλάτη που απαιτούνται κάθε φορά (10μ., 100μ., 500μ. κτλ). Στην περίπτωσή της ΔΕΘ, υιοθετείται μια οριοθέτηση, που εξυπηρετεί άλλους σκοπούς, όπως τον πολεοδομικό σχεδιασμό (ΓΠΣ Δ. Θεσσαλονίκης), σε καμμιά περίπτωση όμως, τον περιβαλλοντικό έλεγχο. Έτσι, η ΣΜΠΕ κρίνει ως δόκιμο τον περιβαλλοντικό έλεγχο στο φανάρι της διασταύρωσης Καυτατζόγλου με Αγ. Δημητρίου (απόσταση 1095 μ.) και όχι στο φανάρι της διασταύρωσης Εθν. Αμύνης με Σβώλου (112 μ.). Αποκλείει δηλαδή από τον περιβαλλοντικό έλεγχο, ολόκληρη την περιοχή Αγγελάκη – Εθν. Αμύνης – Τσιμισκή, η οποία είναι και η μόνη οικιστική περιοχή τόσο κοντά την ΔΕΘ !!! Θέση μας είναι ότι για το λόγο αυτό και μόνο, η ΣΜΠΕ πρέπει να απορριφθεί και να επιστραφεί προς ριζική αναθεώρηση. Σε άλλο σημείο της, η ΣΜΠΕ, παρότι αναφέρεται σε αρχαιολογικά ευρήματα (παλαιοχριστιανική Βασιλική επί της 3ης Σεπτεμβρίου, σελ. 40), το κάνει με τέτοιο έντεχνο τρόπο δηλ. αναφέρεται σε αυτά στα όρια του γηπέδου, ώστε να αποφύγει την αναφορά σε γνωστά και εντοπισμένα ευρήματα στην καρδιά του γηπέδου της ΔΕΘ. Αντίστοιχη άγνοια (ή σκόπιμη αποσιώπηση), γίνεται στην αναφορά στο μετρό της Θεσσαλονίκης, όπου δηλώνεται ότι «… Οι εργασίες κατασκευής του βασικού άξονα αναμενόταν να ολοκληρωθούν έως το 2012, ωστόσο έπειτα από διαρκείς καθυστερήσεις δεν έχει ολοκληρωθεί.», αγνοώντας ότι υπάρχει σημαντική εξέλιξη του έργου, με σαφές χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης. Στην ενότητα 3.2.2 Υδατικοί πόροι - Υγρά απόβλητα, απουσιάζει οποιαδήποτε αναφορά στο ρέμα των Χορτάτζηδων, το οποίο διαρρέει σήμερα την ΔΕΘ υπογείως. Δεν υπάρχει καμμία αναφορά για τις δυνατότητες αξιοποίησής του, αντιμετώπισης των όποιων προβλημάτων στις θεμελιώσεις των νέων κτιρίων, όσο και στα πλημμυρικά φαινόμενα που έχουν συμβεί περυσι και θα συμβούν στο άμεσο μέλλον. Για όλα τα παραπάνω εκτιμούμε ότι η ΣΜΠΕ πρέπει αν απορριφθεί, όπως και το ΕΧΣ, να αλλάξει κατεύθυνση και περιεχόμενο, επιλέγοντας την λύση της μετεγκατάστασης, στα δυτικά της πόλης.