• Σχόλιο του χρήστη 'διαΝΕΟσις' | 13 Δεκεμβρίου 2019, 17:25

    (Σχόλια του ανεξάρτητου, μη-κερδοσκοπικού ερευνητικού οργανισμού διαΝΕΟσις για το θέμα της ηλεκτροκίνησης στην Ελλάδα, όπως αυτό περιγράφεται στο ΕΣΕΚ. Τα σχόλια προέρχονται από άρθρο του Δρ. Άγγελου Αμδίτη*) Τα προβλεπόμενα στο ΕΣΕΚ οικονομικά κίνητρα για την ηλεκτροκίνηση είναι μια πάρα πολύ καλή πρώτη βάση, που στοχεύουν κυρίως στην αντιμετώπιση του προβλήματος του υψηλού αρχικού κόστους των ηλεκτρικών οχημάτων για να διευρυνθεί η αγοραστική βάση και να αυξηθεί το μερίδιο ηλεκτρικών οχημάτων στον στόλο. Όμως, όπως το ΕΣΕΚ ορθά αναγνωρίζει, η ολοκλήρωση του θεσμικού πλαισίου για τη λειτουργία της αγοράς ηλεκτροκίνησης και η ανάπτυξη των απαιτούμενων υποδομών αποτελεί μια εξίσου σημαντική παράμετρο και πρόκληση για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης. Δεδομένου ότι το θέμα είναι σύνθετο, θα πρέπει για την ισόρροπη προώθηση όλων των συμβαλλόμενων συνιστωσών και κατ’ αναλογία, να θεσπιστούν συγκεκριμένα κίνητρα αλλά και ποσοτικοί στόχοι και για την ανάπτυξη της υποδομής δημοσίων σταθμών φόρτισης. Τα κίνητρα για την τοποθέτηση και λειτουργία δημόσιων σταθμών φόρτισης θα πρέπει να απευθύνονται σε όλες τις επιχειρήσεις που μπορούν να τοποθετήσουν τέτοιους σταθμούς, είτε για την εξυπηρέτηση των εργαζομένων τους είτε για τους πελάτες τους, και να περιλαμβάνουν επιχειρήσεις και φορείς του δημοσίου τομέα με χώρους στάθμευσης, καθεαυτό χώρους στάθμευσης αλλά και πρατήρια καυσίμων. Ακόμη θα μπορούσε να συζητηθεί η υποχρέωση τοποθέτησης και λειτουργίας σταθμού φόρτισης ανάλογα με το μέγεθος του χώρου στάθμευσης, αρχικά τουλάχιστον για φορείς του δημοσίου τομέα. Ένα άλλο θέμα που αποτρέπει τη χρήση ηλεκτρικών οχημάτων είναι τα πιθανά προβλήματα λόγω μη ύπαρξης ικανοποιητικού δικτύου σταθμών φόρτισης ειδικά για ταξίδια εκτός πόλεων, για παράδειγμα κατά μήκος αυτοκινητοδρόμων. Θα πρέπει να θεσπιστούν ειδικά κίνητρα και συγκεκριμένοι στόχοι κάλυψης του εθνικού δικτύου, ώστε να εγκατασταθούν σταθμοί ταχείας φόρτισης σε πρατήρια καυσίμων ή σε σταθμούς εξυπηρέτησης κατά μήκος των αυτοκινητοδρόμων αλλά και στο λοιπό εθνικό και επαρχιακό δίκτυο. Επίσης θα πρέπει να συζητηθεί και η πιθανή υποχρέωση εγκατάστασης σταθμού φόρτισης, ανάλογα με το μέγεθος της επιχείρησης και την απόσταση από το αστικό περιβάλλον. Ήδη το ΕΣΕΚ αναφέρει ότι σχεδιάζεται η ενίσχυση των πρατηρίων ώστε να εκσυγχρονιστούν και να προμηθεύουν στους καταναλωτές το σύνολο των εναλλακτικών καυσίμων, αλλά θα πρέπει να θεσπιστούν συγκεκριμένοι ποσοτικοί στόχοι για την χωροταξική κάλυψη της χώρας με σταθμούς φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων. Ταυτόχρονα με το δημόσιο δίκτυο θα πρέπει να προβλεφθούν κίνητρα και να τεθεί σε ισχύ το απαιτούμενο ρυθμιστικό πλαίσιο για την εγκατάσταση σταθμών φόρτισης σε συγκροτήματα κατοικιών ώστε να εξυπηρετούνται οι κάτοικοί τους. Το πλαίσιο θα πρέπει να ρυθμίζει θέματα αδειοδότησης, δικαιώματος χρήσης, χρεώσεων και ίσως να επιβάλλει επίσης υποχρέωση εγκατάστασης ανάλογα με το μέγεθος του συγκροτήματος και το ενδιαφέρον των κατοίκων. Είναι δεδομένο βέβαια ότι θα απαιτηθεί πολύ χρόνος ώστε να αναπτυχθεί ένα ικανοποιητικό δίκτυο δημόσιων σταθμών φόρτισης. Το πιο πιθανό είναι πως η ανάπτυξη του δικτύου δεν θα ακολουθήσει το πρώτο διάστημα τουλάχιστον την αύξηση των αναγκών τόσο λόγω της αναμενόμενης αύξησης χρήσης ηλεκτρικών οχημάτων από τους κατοίκους της Ελλάδας όσο και λόγω της ολοένα και αυξανόμενης ζήτησης που θα προκύψει από τις ανάγκες τουριστών αλλά και μεταφορικών εταιρειών που θα χρησιμοποιούν τη χώρα μας ως ενδιάμεσο σταθμό. Τη μεταβατική αυτή περίοδο θα πρέπει να σκεφτούμε καινοτόμες ιδέες όπως την δυνατότητα χρήσης ιδιωτικών οικιακών σταθμών φόρτισης μέσω ενός μοντέλου ανάλογου με αυτό που χρησιμοποιούμε σήμερα για τις μεταφορικές ανάγκες μας (πχ UBER, BEAT και άλλες ανάλογες εφαρμογές). Κάτι τέτοιο θα απαιτούσε φυσικά και ανάλογο ρυθμιστικό πλαίσιο. Ένα άλλο μείζον θέμα είναι η πρόβλεψη των ενεργειακών αναγκών φόρτισης μεγάλου αριθμού ηλεκτρικών οχημάτων και οι απαιτήσεις από το δίκτυο ενέργειας. Αυτό θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ήδη από τη φάση του σχεδιασμού της υποδομής φόρτισης για να αποφευχθούν προβλήματα στο υφιστάμενο δίκτυο. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να γίνει με την χρήση τοπικών συστημάτων αποθήκευσης που θα εξυπηρετούν όλους τους σταθμούς φόρτισης μιας επιχείρησης ή κάποιου χώρου στάθμευσης, τα οποία θα αποθηκεύουν ενέργεια όταν είναι διαθέσιμη, ιδανικά από ΑΠΕ, και θα τη χρησιμοποιούν για φόρτιση των οχημάτων. Θα πρέπει να δοθούν επίσης κίνητρα και να είναι απαιτούμενη η μελέτη και εγκατάσταση τέτοιων συστημάτων αποθήκευσης και συστημάτων έξυπνης φόρτισης, όταν θα προγραμματίζεται η εγκατάσταση πολλαπλών σταθμών φόρτισης στην ίδια θέση. Παράλληλα με τα παραπάνω θέματα υπάρχουν και άλλες υποδομές που είναι απαραίτητες για την ενίσχυση της ηλεκτροκίνησης αλλά και της βελτίωσης των μεταφορών γενικότερα. Ζούμε στην εποχή των δεδομένων, τα οποία και θεωρούνται πλέον το νέο πετρέλαιο της οικονομίας. Ειδικά για την ηλεκτροκίνηση η συγκέντρωση, ελεύθερη χρήση και σωστή διαχείριση των μεταφορικών δεδομένων θα παίξει κρίσιμο ρόλο στην πιο αποτελεσματική και αποδοτική χρήση των ηλεκτρικών οχημάτων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η χρήση δεδομένων πλοήγησης σε συνδυασμό με τα διαθέσιμα σημεία φόρτισης. Η διαθεσιμότητα και η ελεύθερη χρήση δεδομένων, πάντα τηρώντας τους κανόνες ιδιωτικότητας και ασφάλειας, θα επιτρέψει την ακόμη πιο βέλτιστη και οικονομική χρήση των ηλεκτρικών οχημάτων και μέσω της δημιουργίας έξυπνων εφαρμογών. Η ύπαρξη για παράδειγμα μιας πλατφόρμας, μέσω της οποίας οι χρήστες θα ενημερώνονται για το πού βρίσκονται διαθέσιμοι σταθμοί φόρτισης, θα βοηθούσε ιδιαίτερα τους χρήστες/οδηγούς ηλεκτρικών οχημάτων ειδικά την περίοδο που το δίκτυο φόρτισης δεν θα είναι ακόμη τόσο εκτεταμένο. Τέλος, μελέτες έχουν δείξει ότι το περιβαλλοντικό όφελος από τη χρήση ηλεκτρικών οχημάτων αντί οχημάτων που κινούνται με ορυκτά καύσιμα, εξαρτάται κατά μεγάλο ποσοστό από τη μέθοδο παραγωγής της ηλεκτρικής ενέργειας αλλά επίσης και από τον τρόπο ανακύκλωσης της μπαταρίας. Για να υπάρχει σημαντικό όφελος θα πρέπει η χρησιμοποιούμενη ηλεκτρική ενέργεια αλλά και η μπαταρία να παράγεται κατά μεγάλο ποσοστό από ανανεώσιμες πηγές και η μπαταρία να ανακυκλώνεται κατάλληλα. Κατά τη γνώμη μου τα παραπάνω θα αποτελέσουν καταλυτικούς παράγοντες για την τελική μαζική χρήση και κατ’ επέκταση επιτυχία της ηλεκτροκίνησης, όχι απλά στην Ελλάδα αλλά παγκοσμίως. *O Δρ. Άγγελος Αμδίτης είναι Διευθυντής Έρευνας ΕΠΙΣΕΥ/ΕΜΠ, Πρόεδρος ERTICO-ITS Europe και Μέλος ΔΣ της Eυρωπαϊκής Πλατφόρμας Εφοδιαστικής Αλυσίδας ALICE.