• Σχόλιο του χρήστη 'ΞΕΝΟΦΩΝ ΣΠΗΛΙΩΤΗΣ' | 24 Αυγούστου 2020, 15:26

    ΑΠΟ: Ξενοφώντα Σπηλιώτη, Καθηγητή, Διευθυντή του Εργαστηρίου “Χημικής Τεχνολογίας Επιστήμης και Μηχανικής Συμπεριφοράς των Υλικών”, του Τμήματος Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (Γαιόπολις, Λάρισα). ΠΡΟΣ: ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ, ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ, (Υπ’ όψιν: κ. Μανώλη Γραφάκου – ΓΕΝΙΚΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑ) ΘΕΜΑ: Δημόσια διαβούλευση για το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) Αξιότιμε κύριε Γραμματέα, Θέτουμε υπόψη σας το ενδιαφέρον του Εργαστηρίου “Χημικής Τεχνολογίας Επιστήμης και Μηχανικής Συμπεριφοράς των Υλικών”, του Τμήματος Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας για συμμετοχή στη διαδικασία της διαβούλευσης του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων ( Ε.Σ.Δ.Α.). Το Εργαστήριο επικεντρώνεται, σε έναν από τους τομείς δραστηριότητάς του, σε θέματα κυκλικής οικονομίας και ειδικότερα στην ανίχνευση δυνατοτήτων για την αξιοποίηση υποπροϊόντων και/η αποβλήτων, επικίνδυνων και μη, με στόχο τη μετατροπή τους σε υποπροϊόντα και παραγωγικούς πόρους, μέσω της ενσωμάτωσής τους σε κεραμικά πηλώδη χώματα για παραγωγή δομικών κεραμικών υλικών με προηγμένη δομή και χαμηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Η Ευρωπαϊκή πλατφόρμα για την κυκλική οικονομία (European Circular Economy Stakeholder Platform), αναγνωρίζοντας την έρευνα που διεξάγεται στο Εργαστήριο “Χημικής Τεχνολογίας Επιστήμης και Μηχανικής Συμπεριφοράς των Υλικών”, έχει υιοθετήσει και έχει αναρτήσει ως καλές πρακτικές για την κεραμική βιομηχανία, μεθόδους αξιοποίησης επικίνδυνων και μη αποβλήτων και μετατροπής τους σε δευτερογενείς πόρους, μέσω της ενσωμάτωσής τους στην κεραμική μάζα για παραγωγή ασφαλών δομικών κεραμικών υλικών, που αναπτύχθηκαν στο Εργαστήριό μας. Ενδεικτικά έργα που υλοποιήθηκαν στο Εργαστήριο “Χημικής Τεχνολογίας Επιστήμης και Μηχανικής Συμπεριφοράς των Υλικών” για την εκπλήρωση του παραπάνω σκοπού, με χρηματοδότηση από εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους: • “Ισχυροποίηση κεραμικών υλικών με διασπορά κονιών από βιομηχανικά στερεά απόβλητα” (ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ ΙΙ, 01-01-2005 έως 31-12-2007). • “Μελέτη συστημάτων καολίνη + ίνες γραφίτη, τσιμέντο + ιπτάμενη τέφρα, χαρακτήρες + μηχανικές ιδιότητες + στατιστική ανάλυση” (ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ ΙΙ, 01-01-2005 έως 31-12-2007). • “Μελέτη για την Ανάπτυξη Κατάλληλων Τεχνολογιών για τη Διάθεση-Διαχείριση: Στερεών και Υγρών Υποπροϊόντων Ελαιοτριβείων, Λυματολάσπης, Στερεού Εναλλακτικού Καυσίμου (ASF) & Πετρελαϊκού Άνθρακα (PETCOKE)” (Ιδιωτική χρηματοδότηση). • “Καινοτόμα Κεραμικά Υλικά” (Συνεργασία 2011 - Συμπράξεις παραγωγικών και ερευνητικών φορέων σε εστιασμένους ερευνητικούς και τεχνολογικούς τομείς, στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα “Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα” (ΕΠΑΝ-ΙΙ), Άξονας Προτεραιότητας (Α.Π.) 1 “Δημιουργία και Αξιοποίηση της Καινοτομίας Υποστηριζόμενης από Έρευνα και Τεχνολογική Ανάπτυξη”, 1-1-2013 έως 30-6-2015. • “Nanostructrured Geopolymers and Calcium Phosphate based Biocements and Implants (NANO.GEO.S.CA.PHO. L.)”, ΘΑΛΗΣ, ΕΠΕΔΒΜ, 2011-2015 Σε σχέση με την διαβούλευση για το “Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων”, το Εργαστήριο “Χημικής Τεχνολογίας Επιστήμης και Μηχανικής Συμπεριφοράς των Υλικών”, προτείνει να ληφθούν υπόψη: 1. οι διεθνείς αναφορές και η εγχώρια έρευνα σε θέματα διαχείρισης στερεών αποβλήτων, με όρους κυκλικής οικονομίας, υιοθετώντας την κεντρική πολιτική επιλογή της Ε.Ε. για αξιοποίηση των πόρων με ασφαλή τρόπο. 2. η συγκρότηση των επιτροπών που προβλέπονται για τον αποχαρακτηρισμό των αποβλήτων εφόσον αυτό τεκμαίρεται επιστημονικά (άρθρο 40 του Ν. 4042/2012). 3. και η βιομηχανία κεραμοποιΐας, κατ’ αντιστοιχία προς την τσιμεντοβιομηχανία, ως προς τη δυνατότητα αδρανοποίησης στερεών αποβλήτων στην κεραμική μάζα, αξιοποιώντας τις έρευνες που έχουν διεξαχθεί στην Ελλάδα και διεθνώς. 4. η τάση που επικρατεί στην Ευρώπη και παγκοσμίως, στην αναμόρφωση των ΧΥΤΕΑ σε ΧΥΤΥ, ήτοι την εκταφή χρήσιμων υλικών που άκριτα οδηγήθηκαν σε χώρους υγειονομικής ταφής (επικίνδυνα, μη επικίνδυνα, βιομηχανικά και άλλα απόβλητα), με βάση τις σύγχρονες τεχνολογίες και την υιοθέτηση των αρχών της κυκλικής οικονομίας. Η παρατήρηση αφορά και την διερεύνηση για τεχνολογίες που αναπτύχθηκαν και μπορούν να αποτρέψουν την ύστατη λύση της υγειονομικής ταφής. Ειδικότερα, όσον αφορά την προγραμματιζόμενη κατασκευή ΧΥΤΕΑ για την απόθεση των αποβλήτων αμιάντου, το Εργαστήριο διευρύνει την μέχρι σήμερα διεξαχθείσα έρευνα για την αξιοποίηση των αποβλήτων αμιάντου στην παραγωγή δομικών κεραμικών υλικών, οριοθετώντας τα ποσοστά ενσωμάτωσης του αποβλήτου στην κεραμική μάζα, ώστε να καταστούν τα απόβλητα αμιάντου χρήσιμος πόρος, εκμεταλλευόμενοι τις υψηλές θερμοκρασίες που αναπτύσσονται στους φούρνους κεραμοποιΐας. 5. ο εντοπισμός ευρύτερων κατάλληλων περιοχών, εντός των οποίων ενδέχεται να χωροθετηθεί το προβλεπόμενο έργο διαχείρισης αποβλήτων, να γίνεται με γνώμονα την αρχή της εγγύτητας. Η διαδικασία θα εξυπηρετηθεί από την αξιοποίηση ευρημάτων από προγράμματα ερευνητικών εργαστηρίων που στοχεύουν στην αξιοποίηση αποβλήτων ως παραγωγικών πόρων. 6. στην περίπτωση ύπαρξης τεκμηριωμένου ερευνητικού αποτελέσματος από πιστοποιημένο ερευνητικό φορέα, ερευνητικό εργαστήριο, ή ακαδημαϊκό Ίδρυμα και πρακτική εμπειρία, για την αξιοποίηση των αποβλήτων ως παραγωγικών πόρων, να εφαρμόζεται άσχετα με τη φάση αναθεώρησης των ΒΑΤ. 7. η εντατική προσπάθεια και συμμετοχή στην αναθεώρηση των ΒΑΤ, με βάση τεκμηριωμένη έρευνα και πρακτική εμπειρία, παράλληλα με την καταγραφή των ΑΕΠΟ που έχουν εκδοθεί για κάθε είδους δραστηριότητα. 8. σε σχέση με ενεργειακή αξιοποίηση των αποβλήτων, η καύση, όπως φαίνεται από το κείμενο προς διαβούλευση, θεωρείται σχεδόν μονόδρομος. Η μέθοδος της πυρόλυσης, χρησιμοποιείται διεθνώς ως εναλλακτική μέθοδος και μπορεί να αποβεί αποδοτικότατη σε περιπτώσεις όπως η διαχείριση των ελαστικών, ειδικώς για κατηγορίες που δεν διαχειρίζεται η ECOELASTICA (ελαστικά διαμέτρου άνω των 1400mm). 9. η πρόβλεψη διαχείρισης του αποβλήτου της φωσφογύψου, για το οποίο δεν υπάρχει καταγραφή των ιστορικά αποθηκευμένων ποσοτήτων στην Ελλάδα (Καβάλα, Θεσ/νίκη, Δραπετσώνα). 10. σε σχέση με την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών (Βρυξέλλες, 26.1.2017, COM(2017) 34 final) με τίτλο, “Ο ρόλος της παραγωγής ενέργειας από απόβλητα στην κυκλική οικονομία”: θα πρέπει στο κείμενο της διαβούλευσης να συμπεριληφθεί και τονιστεί και ο ρόλος της κεραμικής βιομηχανίας ως ενεργοβόρου βιομηχανίας, είτε μέσω της άμεσης χρήσης ενέργειας από απόβλητα ή της έμμεσης από ενσωμάτωση αποβλήτων σε ποσοστό στη μάζα των κεραμικών. Αναφορές https://circulareconomy.europa.eu/platform/en/good-practices/close-loop-ceramic-industry