Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ)

Μεταφορτώστε το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) εδώ.

  • 25 Αυγούστου 2020, 11:45 | ΔΑΜΑΣΚΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ

    1/ Είναι κωμικοτραγικό ….729 σελίδες με τις ‘’συνήθεις’’ κοινοτυπίες, ίδιες με τον προηγούμενο ΕΣΔΑ που υποτίθεται ότι έρχεται να διορθώσει , τα ίδια ‘’ευχολόγια’’ (με πρόσθετους λεονταρισμούς ως προς την στοχοθέτηση) , με τις ίδιες ανακρίβειες στοιχείων, σκόρπιες λέξεις γύρω από το ΠοΠ κλπ, ξανά χωρίς καμία κατεύθυνση ως προς τους τρόπους εφαρμογής τους, που ήταν και το θεμελιώδες έλλειμμα του προηγούμενου.
    2/ Και όλα αυτά με τον ίδιο μελετητή (google: ENVIROPLAN ΚΥΠΡΟΣ ΠΕΣΔΑ ΟΕΔΑ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΥ….κ.α.).
    3/ Όπως, ‘’παραδόξως’’, έχει πει και ο κ. Κωστής Χατζηδάκης (σημερινός ΥΠ.ΕΝ.) από βήματος της τελευταίας εκδήλωσης (27/01/20 ΖΑΠΕΙΟ) της Π.Α. για στην διαχείριση των απορριμμάτων
    <> προσθέτω ..και με τους ίδιους ανθρώπους αν και εδώ δεν πρόκειται για ανοησία, υπάρχει πρόθεση που εξηγούν άριστα πολλοί από τους συμμετέχοντες στην διαβούλευση (βλ. ΔΥΤΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ) και επίσης στην κάτωθι δημοσίευσή της η WWF-HELLAS
    https://m.huffingtonpost.gr/entry/to-neo-ethniko-schedio-yia-ta-apovleta-einai-pros-te-lathos-kateethense_gr_5f3f7910c5b697824f972568?ncid=other_facebook_eucluwzme5k&fbclid=IwAR3D0o8ndBcSmZTd18F9YE_rWT370xuSkoPh0Y1i89hVYeNsE3GHMXy1el0

    4/ Ο ‘’νέος’’ αυτός ΕΣΔΑ δεν φαίνεται να έχει λάβει καμία γνώση από τις προσβλητικές απορρίψεις χρηματοδότησης και τα ‘’σημειώματα’’ από την Ε.Ε. θεωρώντας προφανώς ότι όλα αυτά αλλά και τα ‘’επόμενα’’ θα μπορέσει να τα αποκρύπτει από τον ελληνικό λαό, όπως και η προηγούμενη της οποίας ‘’το έργο’’ συνεχίζει. (βλ. άρση χρηματοδότησης Ο.Ε.Δ.Α. ΧΥΤΑ Γραμματικού από το 2015 που η Π.Α. και το ΥΠ.ΟΙΚ. συνεχίζουν να αποκρύπτουν μέχρι και σήμερα).
    https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/PDF/?uri=CELEX:C2013/028/02&from=LT
    https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q&esrc=s&source=web&cd=1&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwj_teGwjsvhAhX-wsQBHZ_oAv8QFjAAegQIAhAB&url=http%3A%2F%2Fec.europa.eu%2Fenvironment%2Fwaste%2Fframework%2Fearly_warning.htm&usg=AOvVaw2eDpRjMwgHHG0EimugM0wI&fbclid=IwAR2VzcDzAJLUrt1ZSFbqGE6oIQHsrbEOS4NeTPYAwyYZfLXkMRaoZeSiSes
    https://notospress.gr/article.php?id=52219&fbclid=IwAR0UB15_5tmO-O1DH0jUEd0slHqavj7_Y38L72M4H_rvN4EsDkPTJeaF9tA
    5/ Οι λόγοι αυτής της διαρκούς και συνεχιζόμενης κακοδιοίκησης πρέπει να εντοπισθούν (είναι προκαταρκτικά χρήσιμα τα παρακάτω βοηθήματα).
    (GRECO REPORT)
    https://rm.coe.int/fourth-evaluation-round…/168078f072?fbclid=IwAR29fbWt-H1HMqmVsfDwXZRLkK0sM9I126jEYpfP6RelRka3Vw7NcBFIzM4
    https://www.facebook.com/damaskosdimitrios/posts/3315486958490331

    6/ Μία συνεχιζόμενη προφανής έλλειψη στα στοιχεία βάσης που παραθέτει ο ‘’νέος’’ ΕΣΔΑ είναι τα οικονομικά.
    Παρακάτω σας παραθέτω (σε δική μου σύνθεση-πίνακα) τα στοιχεία κόστους διαχείρισης ΑΣΑ από την EUROSTAT για το έτος 2018 (τελευταία στοιχεία Eurostat)

    MSW – EUROSTAT DATA – year 2018

    management COST (per year)
    PRODUCTION deduced-declared GDP/cap
    population kgr/cap. thou.ton / year MILLION euro % GDP cost (euro/ton) (euro)
    E.U. 27(2020) 446.861.789 492 219.856 46.584 0,3 212 30.190
    Belgium 11.430.657 411 4.698 1.856 0,4 395 40.210
    Bulgaria 7.031.941 407 2.862 334 0,6 117 7.980
    Czechia 10.632.479 351 3.732 618 0,3 165 19.850
    Denmark 5.792.383 814 4.715 119 0,0 25 52.010
    Germany 82.947.967 615 51.013 4.984 0,1 98 40.480
    Estonia 1.320.988 405 535 60 0,2 112 19.740
    Ireland 4.805.556 576 2.768 35 0,0 13 67.270
    Greece 10.744.048 504 5.415 1.169 0,6 216 17.210
    Spain 46.783.158 475 22.222 6.524 0,5 294 25.730
    France 66.929.791 527 35.272 12.872 0,5 365 35.100
    Croatia 4.092.593 432 1.768 44 0,1 25 12.620
    Italy 60.450.902 499 30.165 10.137 0,6 336 29.210
    Cyprus 858.713 637 547 46 0,2 84 24.290
    Latvia 1.928.747 407 785 99 0,3 126 15.080
    Lithuania 2.803.879 464 1.301 100 0,2 77 16.160
    Luxembourg 608.197 610 371 106 0,2 286 98.640
    Hungary 9.787.402 381 3.729 254 0,2 68 13.690
    Malta 484.375 640 310 66 0,5 214 25.560
    Netherlands 17.232.877 511 8.806 4.004 0,5 455 44.920
    Austria 8.841.105 579 5.119 182 0,0 36 43.640
    Poland 37.948.328 329 12.485 506 0,1 41 12.950
    Portugal 10.279.528 508 5.222 446 0,2 85 19.870
    Romania 19.470.588 272 5.296 568 0,3 107 10.510
    Slovenia 2.076.132 486 1.009 16 0,0 16 22.080
    Slovakia 5.444.444 414 2.254 357 0,4 158 16.450
    Finland 5.519.056 551 3.041 55 0,0 18 42.360
    Sweden 10.175.115 434 4.416 1.029 0,2 233 46.260
    U.K. 66.492.441 463 30.786 13.247 0,5 430 36.480
    Iceland 342.988 656 225 85 0,4 377 61.800
    Norway 5.313.938 739 3.927 842 0,2 214 69.260
    Switzerland 8.551.920 703 6.012 930 0,2 155 70.120
    Τελειώνοντας θα μιλήσω απλά.
    Αν ήταν ειλικρινείς οι προβαλλόμενες προθέσεις τους, στο να εξ-ορθολογίσουν τις χρεώσεις και να δημιουργήσουν έτσι κίνητρα στους πολίτες για διαχωρισμούς-ανακύκλωση, οικιακή κομποστοποίηση κλπ απαιτουμένων για την μείωση των σύμμεικτων θα εφάρμοζαν ΤΩΡΑ το »Πληρώνω Οσο Πετάω» αρχίζοντας από τα εύκολα που είναι η εξατομίκευση (με ζύγισμα) των χρεώσεων στους μεγάλους παραγωγούς (π.χ. ξενοδοχεία, μονάδες εστίασης κ.ο.κ.) ως επίσης πρωτίστως στην διαίρεση των δήμων στις φυσικές τους οικιστικές ενότητες χρεώνοντας την κάθε μία ανάλογα με τις επιδόσεις της.
    Ως επίσης αν ήθελαν να πείσουν τους λιγότερο εύπιστους επί των προθέσεων και των πολιτικών τους, θα μπορούσαν να αρχίσουν αυτή την στιγμή με το βασικό , εύκολο και αυτονόητα βασικό, για την επιτυχία του εγχειρήματος τους, που είναι να δώσουν ΤΩΡΑ την εντολή στους δήμους να διαχωρίσουν λογιστικά τα έξοδα ελεκτροφωτισμού-καθαριότητας-διαχείρισης απορριμμάτων
    Πράγμα που έχει ήδη επισημανθεί από την Ε.Ε. σαν ένα από τα βασικότερα προαπαιτούμενα επιλεξιμότητας χρηματοδότησης.
    (EARLY WARNING REP. EC)
    https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q&esrc=s&source=web&cd=1&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwj_teGwjsvhAhX-wsQBHZ_oAv8QFjAAegQIAhAB&url=http%3A%2F%2Fec.europa.eu%2Fenvironment%2Fwaste%2Fframework%2Fearly_warning.htm&usg=AOvVaw2eDpRjMwgHHG0EimugM0wI&fbclid=IwAR2VzcDzAJLUrt1ZSFbqGE6oIQHsrbEOS4NeTPYAwyYZfLXkMRaoZeSiSes

    Θα μπορέσετε όμως να περάσετε πλειοψηφικά στην Βουλή αυτόν τον ΕΣΔΑ επειδή δεν έχετε ουσιαστικό αντίλογο με πρόταση καθώς και σε αυτή την διαβούλευση ελάχιστοι φάνηκε να καταλαβαίνουν το συνεχιζόμενο λάθος ……ελάχιστοι καταλαβαίνουν ότι η μόνη σωστή επιλογή θα ήταν μια γρήγορη μετάβαση από τους κοινόχρηστους κάδους στους ατομικούς….6-ρευμάτων….»πόρτα-πόρτα συλλογή»…450 κάτοικοι ανά εργαζόμενο συλλογής….πληρώνω όσα σύμμεικτα παράγω (ατομική χρέωση)….κερδίζω για όσα ανακυκλώσιμα παραδίδω (ατομική πίστωση)…..διαφάνεια….ιχνηλασιμότητα….κλπ..κλπ…..πλήρως επιδοτούμενα σε υποδομές από ΕΣΠΑ κλπ…(σχεδόν παρακαλάνε)…. Ούτε καταλαβαίνουν ότι αυτός είναι ο μόνος (ΚΑΤΑΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΣ πανευρωπαικά) τρόπος μείωσης των σύμμεικτων και του τελικού κόστους διαχείρισης των απορριμμάτων της χώρας μας που είναι στον πάτο της κατάταξης ανάμεσα στις δύο ακριβότερες (με πρώτη την Μάλτα!)….(ξοδεύουμε περί το 0.6% του ΑΕΠ ενώ ο ευρωπαικός μέσος όρος είναι στο 0,3% του ΑΕΠ……δηλαδή θα έπρεπε να εξοικονομούμε πάνω από 700.000.000 ευρώ ετησίως…!!!!!!!).
    Τελειώνοντας σας επισυνάπτω τους παρακάτω συνδέσμους για ανάγνωση και χρήσιμη προετοιμασία για τις συζητήσεις που θα επακολουθήσουν.
    https://www.lakones.gr/2020/03/blog-post_5.html?spref=fb&fbclid=IwAR1aoHa94xjOdqLWQAejsIJJSSywN5P5TiW5A4SETg2_CnozomVgCwEnXts
    https://www.edsna.gr/images/pdf/473/%CE%94%CE%AE%CE%BC%CE%BF%CF%85%20%CE%9C%CE%B1%CF%81%CE%B1%CE%B8%CF%8E%CE%BD%CE%B1+.zip
    https://waste4think.eu/seveso
    https://waste4think.eu/university-of-deusto-publishes-a-deu?fbclid=IwAR1IbbO9BYGO9fCSI1v3GV2vh8duHK94EjrZtCuAlDH7plvf8gk_wqh0UMs
    https://www.voria.gr/article/blepei-bienni-gia-ta-sterea-apoblita-o-dimos-thessalonikis

    Ευχαριστώ για την φιλοξενία και την ανάγνωση.
    Η ελπίδα πεθαίνει πάντα τελευταία.

  • 25 Αυγούστου 2020, 11:12 | ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΤΡΑΥΛΟΣ Διευθυντής Ερευνών ΕΚΕΦΕ ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ

    Το γεγονός ότι στο ΕΣΔΑ γίνεται αναφορά στο πρόβλημα με τα απόβλητα αμιάντου είναι ιδιαιτέρως θετικό. Παρ’ όλα αυτά δεν προτείνεται κάτι άμεσο πέρα από μελέτες που θα διαρκέσουν και πάλι 2-3 χρόνια και στην συνέχεια θα χρειαστούν άλλα τόσα χρόνια για να εφαρμοστούν. Εν τω μεταξύ, το πρόβλημα οξύνεται καθημερινά με σημαντικές οικονομικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Πολύ περισσότερα απόβλητα αμιάντου διατίθενται παράνομα σε χωματερές ή στην ύπαιθρο από ότι εξάγονται νόμιμα στο εξωτερικό.
    Ένα άμεσο μέτρο που θα διευκόλυνε πολύ είναι το παρακάτω:
    Σύμφωνα με την απόφαση του Συμβουλίου ΕΚ του Δεκεμβρίου 2002, τα απόβλητα αμιάντου μπορούν να εναποτίθενται, υπό προϋποθέσεις, σε ΧΥΤ μη επικινδύνων αποβλήτων.
    Επομένως, μπορούμε να διευκολύνουμε με νομικές παρεμβάσεις αυτή την λύση σε περιοχές που είναι γνωστό ότι αντιμετωπίζουν αυξημένο πρόβλημα (πχ περιοχές που είχαν υποστεί σεισμικές καταστροφές στο παρελθόν και είχε επιλεγεί η δόμηση με υλικά αμιάντου) ή νησιά από τα οποία η μεταφορά είναι επικίνδυνη και ακριβή (πχ Κρήτη). Οι εγκαταστάσεις αυτές θα μπορούσαν να είναι επεκτάσιμες ανάλογα με τις ανάγκες που θα προκύπτουν. Το κόστος κατασκευής και λειτουργείας τους μπορεί να καλυφθεί από την αμοιβή που θα εισπράττεται από τους ιδιοκτήτες των αποβλήτων.
    Ιδιαίτερα στην περίπτωση της ΑΜΙΑΝΤΙΤ, όπου τα απόβλητα ανέρχονται σε πολλές δεκάδες χιλιάδες τόνους, η διαχείρισή τους επιβάλλεται να γίνει εντός της ευρύτερης περιοχής δεδομένου ότι η διακίνηση τέτοιων ποσοτήτων σε μεγάλες αποστάσεις ενέχει υψηλό κίνδυνο.

  • 25 Αυγούστου 2020, 11:13 | ΔΕΗ Α.Ε. / Διεύθυνση Περιβάλλοντος

    Το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) υιοθετεί καινοτόμες πολιτικές για την προώθηση της πρόληψης, επαναχρησιμοποίησης και αξιοποίησης των αποβλήτων, στο πλαίσιο των αρχών της κυκλικής οικονομίας. Παρακαλούμε στο πλαίσιο αυτό να ληφθούν υποψία και οι προτάσεις της ΔΕΗ:

    – Λόγω της παρούσας μεταλλευτικής δραστηριότητας, αλλά κυρίως λόγω της προβλεπόμενης από το ΕΣΕΚ απολιγνιτοποίησης, προβλέπεται η απαλλοτρίωση και κατεδάφιση οικισμών και μεγάλου αριθμού εγκαταστάσεων (ατμοηλεκτρικοί σταθμοί, συνεργεία, κ.ά.) σε περιοχές λιγνιτωρυχείων. Θα πρέπει να τεθεί ως προτεραιότητα, με βάση και την αρχή της εγγύτητας, η αξιοποίηση των εξαιρετικά μεγάλων ποσοτήτων των υλικών που προέρχονται από αυτές τις δραστηριότητες, απαλλαγμένων από επικίνδυνες ουσίες και υλικά, απόβλητα μετάλλων, πλαστικών, υαλοπινάκων, κεραμικών, ξύλων, πορσελάνης κ.λπ., στις αποθέσεις των ορυχείων για την αποκατάστασή τους. Με τον τρόπο αυτό, θα εφαρμόζεται η πρώτη προτεραιότητα στην ιεράρχηση των αποβλήτων, που είναι η πρόληψη δημιουργίας τους, καθώς τα υλικά αυτά θα αποτελούν χρήσιμες πρώτες ύλες. Σε κάθε περίπτωση, σημειώνεται ότι, λόγω των πολύ μεγάλων ποσοτήτων υλικών που αναμένεται να προκύψουν, το κόστος για την εναλλακτική διαχείρισή τους ως ΑΕΚΚ από Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης, εκτιμάται ότι θα είναι απαγορευτικό.
    Γενικότερα, η μείωση του επιβαλλόμενου τέλους θα μπορούσε να λειτουργήσει ως κίνητρο για την αύξηση των αποδιδόμενων αποβλήτων αυτής της κατηγορίας στα ΣΕΔ.

    – Περαιτέρω επίσπευση της δημιουργίας και οργάνωσης ΧΥΤΕΑ, για την παύση της ιδιαίτερα κοστοβόρας εξαγωγής των επικίνδυνων αποβλήτων στο εξωτερικό για διάθεση. Μέχρι την ολοκλήρωση αυτών των υποδομών, να μην υπάρχει το ασφυκτικό χρονικό πλαίσιο της εγκυκλίου 13141/11.03.2016 για την προσωρινή αποθήκευση στο χώρο του παραγωγού. Ειδικότερη πρόβλεψη θα πρέπει να υπάρξει και για τις απομακρυσμένες και δυσπρόσιτες περιοχές όπως τα νησιά, όπου η αποκομιδή είναι ιδιαίτερα δύσκολη.

    – Στην σελ. 15 του κειμένου του ΕΣΔΑ, από τα απόβλητα που εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής, στον όρο «Λύματα» να προστεθεί σε παρένθεση και ο αγγλικός όρος waste waters, σε συμφωνία με το Άρθρο 10, παρ. 2, σημείο α) του Ν. 4042/2012, καθώς περιλαμβάνει και τα υδατικά (υγρά) βιομηχανικά απόβλητα, τα οποία επίσης δεν περιλαμβάνονται στο ΕΣΔΑ.

    – Να εξεταστεί η διεύρυνση των κατηγοριών ελαστικών που μπορούν να αξιοποιηθούν για ανακύκλωση μετάλλων, τεμαχισμό, μηχανική κοκκοποίηση και ενεργειακή αξιοποίηση ή για επαναχρησιμοποίηση τμημάτων αυτών σε άλλες εφαρμογές/χρήσεις, συμπεριλαμβάνοντας τα ελαστικά ταινιόδρομων στο τέλος κύκλου ζωής τους.

    – Για την επίτευξη του στόχου ανακύκλωσης των ΑΣΟΒ στο 100%, προτείνεται η υιοθέτηση του μέτρου της υποχρεωτικής απόδοσης του παλαιού συσσωρευτή προκειμένου να παραληφθεί ο νέος (ακολουθούμενης της μέχρι τώρα οικονομικής πολιτικής). Το μέτρο αυτό εφαρμόζεται ήδη επιτυχώς στο εξωτερικό.

    – Εξαίρεση των εργασιών απομάκρυνσης επικινδύνων αποβλήτων από την φορολόγηση για τις διαδικασίες που αποσκοπούν στη διαφύλαξη της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων και τη δημόσια υγεία (π.χ. αποξήλωση – απομάκρυνση αμιαντούχων υλικών).

    – Παροχή κινήτρων στην εφαρμογή καινοτόμων καλών πρακτικών για τη διαχείριση των αποβλήτων, τηρουμένων των όρων υγείας και ασφάλειας στα στάδια της κυκλικής οικονομίας, όπως αυτά περιγράφονται στο νέο ΕΣΔΑ.

    – Άμεση εφαρμογή του ΒΕΑ.3 για «Παροχή οικονομικών κινήτρων για τον περιβαλλοντικό εκσυγχρονισμό των βιομηχανικών εγκαταστάσεων με στόχο την ευρύτερη δυνατή εισαγωγή Βέλτιστων Διαθέσιμων Τεχνικών στην παραγωγική διαδικασία», σε όλες τις εμπίπτουσες εγκαταστάσεις.

    – Επέκταση της Βιομηχανικής Συμβίωσης και συνέργειας συμπεριλαμβάνοντας στην προτεινόμενη ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα αποβλήτων ερευνητικά κέντρα και πανεπιστήμια που θα μπορούσαν να συμμετέχουν προσφέροντας τεχνογνωσία ως προϊόν έρευνας.

    – Κατ’ αντιστοιχία του ΑΣΑ.51, προτείνεται η ενίσχυση – επιδότηση των επιχειρήσεων για τη διοργάνωση εκπαιδευτικών προγραμμάτων που σκοπό θα έχουν: α) την ενημέρωση του συνόλου των εργαζομένων για την απομείωση των παραγομένων αποβλήτων εντός και εκτός των χώρων εργασίας, β) την επαγγελματική κατάρτιση ειδικών κατηγοριών εργαζομένων για την κατηγοριοποίηση των αποβλήτων σε επικίνδυνα ή μη και την εφαρμογή καλών πρακτικών για την διατήρηση του όγκου των επικινδύνων στα χαμηλότερα δυνατά επίπεδα.

    – Επιδότηση εκπόνησης διπλωματικών εργασιών σε θέματα διαχείρισης αποβλήτων, επιπέδου μεταπτυχιακής εξειδίκευσης, σε συνεργασία επιχειρήσεων και εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, με απώτερο σκοπό την αποκόμιση ωφελειών για όλες τις πλευρές.

  • 25 Αυγούστου 2020, 11:44 | ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

    ΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΕΔΣΑ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΟ ΕΘΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ (ΕΣΔΑ)

    To νέο ΕΣΔΑ αποτελεί μια προσπάθεια ταχείας μετάβασης από το γραμμικό μοντέλο κατανάλωσης στο οποίο η χώρα μας είναι εγκλωβισμένη δεκαετίες με αποτέλεσμα ποσοστά διάθεσης με ταφή της τάξης του 80%, προς το κυκλικό μοντέλο που έχει κύριο στόχο και αποτέλεσμα αφενός την μεγιστοποίηση της επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης υλικών (άνω του 65% το 2035) και αφετέρου την ελαχιστοποίηση της ταφής (κάτω από 10%).
    Στην προσπάθεια αυτή, για την επίτευξη των εθνικών στόχων σύμφωνα και με τη νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι αναγκαία η προώθηση στο μέγιστο δυνατό της διαλογής στην πηγή και αφού εξαντληθούν όλα τα περιθώρια είναι απαραίτητη συμπληρωματικά και η ενεργειακή αξιοποίηση. Για το σκοπό αυτό είναι απαραίτητος ένας κεντρικός εθνικός σχεδιασμός με σαφή κατεύθυνση για την επίτευξη οικονομιών κλίμακας, και την παρακολούθηση υλοποίησης τόσο σε εθνικό όσο και σε περιφερειακό επίπεδο, ενώ τα ΠΕΣΔΑ θα εξειδικεύουν την υλοποίηση όλων των δράσεων και των υποδομών κάθε Περιφέρειας.
    Ωστόσο για να γίνει αυτή η μετάβαση με επιτυχία είναι ιδιαίτερα σημαντικό να ληφθούν υπ’ όψη τα ακόλουθα:

    1) Πρόληψη Παραγωγής Αποβλήτων
    Στο νέο ΕΣΔΑ δεν τίθεται στόχος για ξεκάθαρη μείωση της κατά κεφαλήν παραγωγής σε σημαντικούς τομείς όπως η σπατάλη τροφίμων (η ΕΕ με σειρά μελετών φαίνεται να καταλήγει σε στόχο μείωσης 30%).
    Επιπρόσθετα το θέμα της παραγωγής αποβλήτων για το 2025 και το 2030 θα πρέπει να εκτιμηθεί με μεγαλύτερη τεκμηρίωση βασιζόμενη σε μελέτες-εκτιμήσεις διεθνών οργανισμών για την εξέλιξη του τουρισμού και σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να στοχεύσουμε στην κατά κεφαλή μείωση παραγωγής αποβλήτων στις τουριστικές εγκαταστάσεις, καθώς πέραν του προφανούς περιβαλλοντικού οφέλους θα μειώσει και τα κόστη των τουριστικών επιχειρήσεων. Επίσης για να αξιολογηθεί ολοκληρωμένα το νέο ΕΣΔΑ θα έπρεπε να συνυποβληθεί για διαβούλευση με το Εθνικό Σχέδιο Πρόληψης Παραγωγής Αποβλήτων κάτι που δεν έχει γίνει έως σήμερα.

    2) Επαναχρησιμοποίηση, Επισκευή, Ανακύκλωση με προτεραιότητα στη διαλογή στην πηγή
    Στο νέο ΕΣΔΑ, δεν φαίνεται να προτείνεται η καθολική χωριστή συλλογή σε 4 διακριτά ρεύματα (χαρτί, πλαστικό, μέταλλο, γυαλί). Η ανωτέρω απαίτηση είναι πλέον υποχρεωτική από τις νέες οδηγίες της ΕΕ ενώ η ανάμικτη χωριστή συλλογή (π.χ. όπως σήμερα 1 μπλε κάδος με 2-4 ρεύματα) επιτρέπεται μόνο κατ’ εξαίρεση σε λιγότερα ρεύματα με απόλυτη αιτιολόγηση (π.χ. σε απομακρυσμένες περιοχές). Γι’ αυτό το λόγο τα ΣΕΔ θα πρέπει να προσαρμοστούν άμεσα σε αυτή την απαίτηση.

    Επιπρόσθετα απαιτείται:
    Α) Ο εκσυγχρονισμός των υφιστάμενων ΚΔΑΥ παλαιάς τεχνολογίας και συμπληρωματικά η αξιοποίηση των τμημάτων Μηχανικής Διαλογής των ΜΕΑ συμμίκτων ώστε να λειτουργούν και ως ΚΔΑΥ, με αποτέλεσμα να μπορούν να διαλέγουν σε διαφορετικές ποιότητες τα χωριστά συλλεχθέντα ανακυκλώσιμα.
    Β) Η δημιουργία δικτύου πράσινων σημείων ανά Δήμο και διαδημοτικών κεντρικών πράσινων σημείων (π.χ. ανά Περιφερειακή Ενότητα) για να λειτουργεί ως Logistics center για την προώθηση υλικών στην αγορά.

    3) Διαλογή στην πηγή Βιοαποβλήτων-Κομποστοποίηση-Αναερόβια Χώνευση
    Η ΔσΠ Βιοαποβλήτων δεν έχει εφαρμογή χωρίς την ύπαρξη μονάδων (ΜΕΒΑ) υποδοχής, επεξεργασίας (κομποστοποίησης ή αναερόβιας χώνευσης), οι οποίες θα πρέπει να επιδιώκεται να είναι κοντά στα κέντρα παραγωγής για να είναι περισσότερο οικονομικά βιώσιμη η αποκομιδή και μεταφορά των βιοαποβλήτων. Επίσης επειδή η οικονομικά βιώσιμη διαλογή στην πηγή είναι κλειδί για την επιτυχία απαιτείται να υπάρξουν κατευθύνσεις για έξυπνα συστήματα αποκομιδής είτε επί των απορριμματοφόρων είτε επί των καφέ κάδων που θα μετρούν την ποσότητα και θα καθορίζουν την συχνότητα και τα βέλτιστα δρομολόγια αποκομιδής με αποτέλεσμα την σημαντική (έως και 50%) εξοικονόμηση χρόνου, ανθρώπινων πόρων, εξοπλισμού και καυσίμων.

    4) Επεξεργασία Συμμίκτων ΑΣΑ – Παραγωγή δευτερογενών προϊόντων
    Είναι θετικό που η αρμόδια ΓΓ ΥΠΕΝ συντονίζει αποτελεσματικά τις διαδικασίες για την έγκαιρη υλοποίηση του δικτύου των νέων ΜΕΑ που βρίσκονται σε στάδιο κατασκευής, δημοπράτησης ή τελικής ωρίμανσης. Είναι θετικό επίσης ότι η μελέτη του ΕΣΔΑ είναι αναλυτική σε πολλά σημεία. Η αναφορά όμως στο παράρτημα του ΕΣΔΑ με απόλυτη ακρίβεια στον αριθμό, στη θέση, στη δυναμικότητα και τα ισοζύγια μάζας των ΜΕΑ, στερεί την απαραίτητη ευελιξία στην ωρίμανση και μπορεί να δημιουργήσει γραφειοκρατικές εμπλοκές στην αδειοδότηση τους αλλά και στην ευελιξία προσαρμογής τους στη συνέχεια. Επίσης μπορεί να οδηγήσει σε διαδικαστικά προβλήματα έγκρισης και υλοποίησης τους.

    Περαιτέρω για την αποτελεσματική λειτουργία των ΜΕΑ θα έπρεπε ο ΕΣΔΑ να συνοδεύεται από τις ακόλουθες μελέτες (ή κατ’ ελάχιστον να προβλεφθούν να γίνουν προ της έναρξης της νέας προγραμματικής περιόδου ΕΣΠΑ 2021-2027):
    A) Μελέτη, για την δυνατότητα απορρόφησης του CLO και σε βάθος 15ετίας ή 10ετίας (ήτοι 2035 που είναι και το έτος ορόσημο της ΕΕ για το στόχο 10% ταφής ή 2030 που είναι το έτος για το ίδιο ορόσημο με βάση το ΕΣΔΑ) με στοιχεία από ΥΠΕΝ (Δ/νση Μεταλλείων) και από την αγορά (μεταλλευτικές επιχειρήσεις) ως υλικό αποκατάστασης τοπίου ή/και για ενεργειακή αξιοποίηση.
    B) Επιχειρησιακό σχέδιο (master plan) για την ενεργειακή αξιοποίηση απορριμματογενών καυσίμων και υπολειμμάτων σε βάθος 15ετίας ή 10ετίας (ήτοι 2035 που είναι και το έτος ορόσημο της ΕΕ για το στόχο 10% ταφής ή 2030 που είναι το έτος για το ίδιο ορόσημο με βάση το ΕΣΔΑ) και πάντα με βάση τις προτεραιότητες της ΕΕ. To επιχειρησιακό σχέδιο θα προτείνει τη βέλτιστη λύση που θα πρέπει να περιλαμβάνει τις επιλογές, τόσο της αξιοποίησης της υφιστάμενης εγχώριας βιομηχανίας π.χ. συνεπεξεργασία στην τσιμεντοβιομηχανία όσο και της ενεργειακής αξιοποίησης (WtE) από νέες μονάδες συμπαραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας-θερμότητας. Οι λύσεις αυτές μπορούν να είναι συμπληρωματικές στη χώρα μας όπως και στις περισσότερες χώρες της ΕΕ. Για το σκοπό αυτό το επιχειρησιακό σχέδιο θα λάβει υπόψιν την κατευθυντήρια οδηγία της ΕΕ για τον ρόλο της ενεργειακής αξιοποίησης στην κυκλική οικονομία ειδικά για χώρες με υψηλά ποσοστά ταφής. Θα εξετάζει το κόστος παραγωγής, μεταφοράς & διαχείρισης από τελικούς αποδέκτες των απορριμματογενών καυσίμων και υπολειμμάτων τις αναγκαίες επενδύσεις & τρόπους χρηματοδότησης κατά περίπτωση, τα παράπλευρα οφέλη (μείωση κόστους ταφής, μείωση εκπομπών CO2 κλπ.), την έρευνα αγοράς για ποσοτικές/ποιοτικές απαιτήσεις απορρόφησης από τη βιομηχανία και τις νέες μονάδες WtE, την ανάλυση για την εξασφάλιση ενός βιώσιμου κόστους από τους ΦΟΔΣΑ κλπ. Στόχος του επιχειρησιακού σχεδίου θα πρέπει να είναι η παραγωγή μιας ελάχιστης ποσότητας εναλλακτικών καυσίμων σε εθνικό επίπεδο και ο επιμερισμός της ανά Περιφέρεια ενώ τα ΠΕΣΔΑ στη συνέχεια θα διανέμουν την παραγωγή SRF\RDF σε επίπεδο ΜΕΑ.
    Το τελικό επιχειρησιακό σχέδιο, πρέπει να προωθεί τη συμπληρωματικότητα των λύσεων και να εκπονηθεί πριν την έγκριση των νέων ΠΕΣΔΑ.
    Με βάση τα αποτελέσματα των ανωτέρω μελετών, μπορεί να μετατραπούν και οι υφιστάμενες ΜΕΑ – όσες απαιτούνται – από παραγωγή CLO σε εναλλακτικά καύσιμα.
    O ορισμός των ρευμάτων των βιομηχανικών αποβλήτων που δύνανται να αποτελέσουν δευτερογενή α’ ύλη ή και εναλλακτικό καύσιμο από βιομηχανικές εγκαταστάσεις ανά την επικράτεια τηρώντας την ισχύουσα νομοθεσία και τις αντίστοιχες βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές καθώς και o καθορισμός των τεχνικών προδιαγραφών για τη χρήση των ανόργανων αποβλήτων βιομηχανικής προέλευσης ως δευτερογενών υλικών είναι σημαντικό να διευκρινιστεί πως θα πραγματοποιείται σύμφωνα πάντα με διεθνή πρότυπα αλλά και την κείμενη νομοθεσία.

    5) Διάθεση υπολειμμάτων στους ΧΥΤΥ
    Στο νέο ΕΣΔΑ θα πρέπει να είναι σαφές ότι περιοχές με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά (π.χ. μικρά νησιά) που δεν έχουν την κατάλληλη κλίμακα για λειτουργία ΧΥΤΥ, θα έχουν ειδικό στόχο χωριστής συλλογής και ανάκτησης καθαρών υλικών (π.χ. χαρτί, πλαστικό, μέταλλο, γυαλί, βιοαπόβλητα κοκ) και τα υπολειμματικά σύμμεικτα δύναται να υπόκεινται σε ταφή ανεπεξέργαστα δηλαδή σε μικρούς ΧΥΤΑ, χωρίς να αποκλείεται η δυνατότητα ΧΥΤΥ καθώς η πρόοδος νέων τεχνολογιών μπορεί να δώσει λύσεις εφαρμοσμένες μικρότερης κλίμακας έως το 2030.
    Επίσης, θα πρέπει να επισημάνουμε ότι ενώ ως πολιτική βούληση είναι σημαντικό ο στόχος του 10% ταφής να τεθεί 5 έτη νωρίτερα (το 2030) από τον προβλεπόμενο χρόνο της ΕΕ (το 2035), υπάρχει ο κίνδυνος σε περίπτωση αστοχίας (πχ 30% αντί για 10%) οι νέοι /επεκτάσεις ΧΥΤΥ να κορεστούν νωρίτερα προ του 2030, με ανυπολόγιστη ζημιά καθώς πέραν του ότι θα απαιτηθούν επιπλέον χρήματα από το Εθνικό ΠΔΕ, σε περίπτωση αδυναμίας επέκτασης λόγω τεχνικών περιορισμών, να έχουμε αναβίωση Χωματερών (ΧΑΔΑ) με νέα εθνικά πρόστιμα. Γι’ αυτό ο σχεδιασμός των νέων/επεκτάσεων ΧΥΤΥ θα πρέπει να γίνει με συντελεστή ασφάλειας επιπλέον 5 ετών (δηλαδή το 2035 10%).

    6) Χρηματοδοτικά θέματα
    Στο νέο ΕΣΔΑ οι αναφορές σε εναλλακτικούς τρόπους χρηματοδότησης θα πρέπει να είναι συγκεκριμένες ανά είδος έργου και όχι να μην υπάρχουν γενικεύσεις (π.χ. ΣΔΙΤ) που οδηγούν σε συμπεράσματα ότι με ένα εργαλείο θα καλυφθούν όλες οι ανάγκες.
    Ενδεικτικά αναφέρουμε, την ανάγκη αναφοράς στον ΕΣΔΑ σε εκτιμώμενα ποσά και παραδείγματα έργων προς χρηματοδότηση για χρηματοδοτήσεις που καλύπτονται από:
    – υποχρεώσεις των παραγωγών στο πλαίσιο «Διευρυμένης Ευθύνης Παραγωγού» από ΣΕΔ (κάδοι, οχήματα, ευαισθητοποίηση, καθαρισμοί ακτών)
    – επιδοτήσεις προερχόμενες από ειδικά τέλη/εισφορές που έχουν θεσπιστεί από την πολιτεία (πχ περιβαλλοντική εισφορά κυκλικής οικονομίας, κλπ.)
    – επιδοτήσεις προερχόμενες από το νέο ΕΣΠΑ πρόγραμμα ΥΜΕΠΕΡΑΑ με βάση τις επιλέξιμες δράσεις
    – χρηματοδοτικά κίνητρα προς τις ιδιωτικές επιχειρήσεις μέσα από το ΕΠΑΝΕΚ για τις ΜΜΕ
    – ειδικές επιδοτήσεις προς τα Πανεπιστήμια και την Καινοτομία μέσα από προγράμματα ΕΣΠΑ πχ Ερευνώ-Καινοτομώ
    – τις (δανειακές/κεφαλαιακές) χρηματοδοτήσεις από 3ους είτε στην μορφή μεγάλης κλίμακας έργων με το ειδικό πλαίσιο ΣΔΙΤ είτε στην μορφή μικρότερης κλίμακας χωρίς το ειδικό πλαίσιο ΣΔΙΤ.
    – Μείωση ΦΠΑ στις συσκευασίες που χρησιμοποιούν rPet.

    7) Διάφορα συναφή Θέματα
    Για την υλοποίηση του νέου ΕΣΔΑ απαιτείται να υπάρξουν προβλέψεις για:
    – Ενίσχυση του προσωπικού των ΟΤΑ με κατάλληλες ειδικότητες κατάλληλου αριθμού, ειδικοτήτων (πχ υπεύθυνος οργάνωσης χωριστής συλλογής, υπεύθυνος ευαισθητοποίησης, οδηγοί για την χωριστή συλλογή, υπάλληλος πράσινου σημείου κοκ). Το καθεστώς ενίσχυσης με προσωπικό δεν θα πρέπει να υπόκειται σε δημοσιονομικούς περιορισμούς, λόγω του ότι αποτελεί ανταποδοτική υπηρεσία.
    – Υλοποίηση Εθνικών, Περιφερειακών και Δημοτικών Εκστρατειών Ενημέρωσης, Ευαισθητοποίησης με επιβράβευση των πολιτών που ανακυκλώνουν, το οποίο θα έχει ειδικό χρηματοδοτικό πλαίσιο σε ετήσια βάση.
    – Το τέλος ταφής χρειάζεται να λειτουργήσει άμεσα ως ισχυρό αντικίνητρο. Πολύ σημαντική αλλαγή είναι η διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής της περιβαλλοντικής εισφοράς – που αποτελεί θετικό μέτρο – και στα υπολείμματα των ΜΕΑ/ΜΕΒΑ, ώστε να ενθαρρύνονται λύσεις ΔσΠ και υψηλής ανάκτησης/χαμηλού υπολείμματος σύμφωνα με τις νέες οδηγίες ΕΕ περί περιορισμού της ταφής στο 10%. Το τέλος ταφής θα πρέπει:
    o Να αφορά στο σύνολο των αποβλήτων που οδηγούνται σε ΧΥΤΑ-ΧΥΤΥ
    o Το ύψος του να καθοριστούν λαμβάνοντας υπόψη τα πραγματικά κόστη των εναλλακτικών στην ταφή τρόπων διάθεσης και αντίστοιχο τουλάχιστον με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
    o Να εφαρμοστεί κατά τον ίδιο τρόπο σε όλη τη χώρα.
    – Θεσμοθέτηση του πληρώνω όσο πετάω με εξειδίκευση για το πώς θα εφαρμοστεί.
    – Προώθηση της εφαρμογής συστημάτων επιβράβευσης ανακύκλωσης (reward as you recycle) από πλευράς Δήμων με τελικούς ωφελούμενους τους πολίτες/επιχειρήσεις που ανακυκλώνουν στην πηγή.
    – Επανασχεδιασμός των συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης π.χ. συσκευασιών ώστε να βελτιωθεί η ανταποδοτικότητα των εισφορών των υπόχρεων προς όφελος της κοινωνίας και της οικονομίας.
    – Εφαρμογή συστήματος εγγύησης-επιστροφής (Deposit – Refund System) κατόπιν τεχνοοικονομικής μελέτης εφαρμογής για τη διασφάλιση της μέγιστης δυνατής χωριστής συλλογής για τις πλαστικές φιάλες έως τριών λίτρων και περαιτέρω διερεύνηση για μεταλλικές και γυάλινες συσκευασίες. Το σύστημα για να είναι βιώσιμο πρέπει να είναι ενιαίο, κεντρικό και υποχρεωτικό σύστημα (όχι πολλά διαφορετικά).
    – Η επίτευξη ανακύκλωσης, δηλαδή επιτυχούς επαν-εισαγωγής ανακυκλώσιμων υλικών από τα απόβλητα στον παραγωγικό κύκλο, ως δευτερογενών πρώτων υλών, πρέπει να υπολογίζεται (ανά υλικό) με βάση τις ροές ανακυκλώσιμων υλικών που αποδεδειγμένα καταλήγουν για ανακύκλωση στη βιομηχανία και μπορούν να αξιοποιηθούν, σύμφωνα με τις προβλέψεις της απόφασης 2019/1004 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Τυχόν προσμείξεις που δεν μπορούν να αξιοποιηθούν προς ανακύκλωση, θεωρούνται απόβλητα και τυγχάνουν περαιτέρω διαχείρισης (ενδεχόμενη ενεργειακή αξιοποίηση ή διάθεση με ταφή) με ευθύνη παραγωγού και οικονομική διαχείριση του ΣΕΔ ή του όποιου άλλου αρμόδιου φορέα.
    – Όσον αφορά στα Εθνικά πρόστιμα για τους εν ενεργεία ΧΑΔΑ το στοίχημα είναι η εξάλειψη τους με ταυτόχρονη δημιουργία υποδομών ασφαλούς διάθεσης και κυρίως με απαρέγκλιτη τήρηση της νομοθεσίας & επιβολής προστίμων προς τους εκάστοτε υπαιτίους αν επιχειρηθεί να δημιουργηθούν νέοι.
    – Όσον αφορά στα Γεωργοκτηνοτροφικά απόβλητα να συμπεριληφθεί η ενεργειακή αξιοποίηση στις εναλλακτικές λύσεις διαχείρισης τους.
    – Σε σχέση με τα ιστορικά αποθηκευμένα απόβλητα, πρέπει να συμπληρωθεί το σχέδιο διαχείρισης με την πρόβλεψη να θεωρείται ότι στο τέλος του 2023 τελούν σε διαδικασία απομάκρυνσης και απόβλητα της κατηγορίας αυτής τα οποία παραμένουν αποθηκευμένα, ωστόσο οι υποδομές διαχείρισης που θα τα υποδεχθούν βρίσκονται (στις 31/12/2023) σε διαδικασία κατασκευής και με προβλεπόμενο χρόνο ολοκλήρωσης το αργότερο μέχρι 30/06/2024.
    Συνολικά προτείνεται η σύσταση Ομάδας Διακυβέρνησης (πολύ-επίπεδη διακυβέρνηση) με στόχο να διασφαλίζεται η αποτελεσματική εφαρμογή των προβλεπόμενων δράσεων, να επιβάλλει τις απαραίτητες διορθώσεις για την ευθυγράμμιση των ΠΕΣΔΑ αλλά και να διευκολύνεται η συνεργασία μεταξύ εμπλεκόμενων φορέων είτε του δημοσίου είτε και του ιδιωτικού τομέα.

    Τα ανωτέρω αποτελούν τα εποικοδομητικά μας σχόλια με τα μέχρι σήμερα δεδομένα. Για να μπορέσουμε να έχουμε ολοκληρωμένη εικόνα απαιτείται να τεθούν σε διαβούλευση :
    A) και να νομοθετηθούν άμεσα όλες οι οδηγίες ΕΕ του πακέτου της κυκλικής οικονομίας (οδηγία πλαίσιο για τα απόβλητα, ταφή και τις συσκευασίες) και
    B) το νέο Εθνικό Σχέδιο Πρόληψης Παραγωγής Αποβλήτων.
    Επίσης θεωρούμε ότι πρέπει να δοθεί ο χρόνος σε όλους τους φορείς παραγωγικούς, επιστημονικούς, κοινωνικούς, περιβαλλοντικούς να εκφράσουν τις απόψεις τους και ως εκ τούτου, η διαβούλευση θα πρέπει να συνεχιστεί και μετά τις 25/8/20 με συζήτηση και στο Εθνικό Συμβούλιο Κυκλικής Οικονομίας με γνώμονα την εξασφάλιση της προώθησης της κυκλικής οικονομίας και μέσω του ΕΣΔΑ.

  • 25 Αυγούστου 2020, 11:08 | ΠΑΝΔΟΙΚΟ

    ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΔΙΚΤΥΟ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ
    PAN-HELLENIC NETWORK OF ECOLOGICAL ORGANIZATIONS
    Γαζή 216, 382.22-Βόλος / Gazi 216, 382.22-VOLOS
    Tel-Fax: ++30 24210 38387
    e-mail: pandoiko@gmail.com/ site: http://www.pandoiko.org
    Βόλος 25/08/2020 ΠΑΝΔΟΙΚΟ2019-20/480

    Το Πανελλήνιο Δίκτυο Οικολογικών Οργανώσεων (ΠΑΝΔΟΙΚΟ) διαπιστώνει ότι η προηγούμενη και η παρούσα Κυβέρνηση κράτησαν στα συρτάρια τους, επί τέσσερα περίπου χρόνια, το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΕΣΔΑ), με συνέπειες στο περιβάλλον και τους στόχους ανακύκλωσης που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση, κρατώντας τη χώρα μας ουραγό στο θέμα αυτό. Τώρα, η παρούσα Κυβέρνηση, με τον Υπουργό Περιβάλλοντος κύριο Χατζηδάκη, πιστή στους αιφνιδιασμούς και τη νομοθετική κακοποίηση του περιβάλλοντος, έθεσε σε ασφυκτική διαβούλευση 20 ημερών και μάλιστα στην περίοδο των διακοπών, νέο ΕΣΔΑ, 729 σελίδων! Προβλέπουμε όμως ότι αυτό δεν θα μείνει στα συρτάρια αφού ευνοεί τα επιχειρηματικά συμφέροντα σε βάρος της τοπικής αυτοδιοίκησης και της προόδου της χώρας στον τομέα της ανακύκλωσης. Έτσι αντί για βελτίωση του ΕΣΔΑ θα σημειωθεί οπισθοχώρηση. Το νομοσχέδιο γενικεύει και επιβάλλει τη διαχείριση των αστικών αποβλήτων από ιδιώτες εργολάβους αντί των διαδημοτικών φορέων. Αποτέλεσμα θα είναι η αύξηση του κόστους που θα μεταπηδήσει στους δημότες. Το νέο ΕΣΔΑ επιδιώκει την επίτευξη των στόχων του κυρίως μέσω της καύσης αποβλήτων, η οποία συνδέεται άμεσα με την ανάπτυξη μονάδων επεξεργασίας σύμμεικτων αποβλήτων (ΜΕΑ) και ενός δικτύου μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης (συμπεριλαμβανομένων των τσιμεντοβιομηχανιών), που θα χρησιμοποιούν υπολείμματα επεξεργασίας αποβλήτων ή/και δευτερογενή καύσιμα. Η διαδικασία αυτή θα απελευθερώσει καρκινογόνους ρύπους σε βάρος της υγείας των πολιτών, τη στιγμή που τα προηγμένα ευρωπαϊκά κράτη θέτουν νέους στόχους αναφορικά με τα ποσοστά ανακύκλωσης και μείωσης ταφής, ενώ ταυτόχρονα σταδιακά τείνουν να καταργήσουν την καύση αποβλήτων. Το ΠΑΝΔΟΙΚΟ ελπίζει, έστω και την τελευταία στιγμή, να δοθεί προτεραιότητα στη διαλογή στην πηγή, στα πράσινα σημεία, στην κομποστοποίηση και στην δημιουργία υποδομών ανακύκλωσης και όχι καύσης των απορριμμάτων.

    Η Επταμελής Γραμματεία του ΠΑΝΔΟΙΚΟ

    Ν. Ασλάνογλου (Βέροια) 6946-381707 Κ. Βολιώτης (Βόλος) 6977-686838
    Θαν Θεοδωρόπουλος (Πάτρα) 6972-880774 Γ. Καλλιαμπέτσος (Αθήνα) 6944-842384
    Δ. Μίχαλος (Ρόδος) 6944-862254 Γ. Παλαμάρης (Κορινθία) 27430-95428
    Μαίρη Χουλιέρη (Χαλκίδα) 6978-026141

  • 25 Αυγούστου 2020, 11:28 | ΧΡΗΣΤΟΣ

    1. Το νομοσχέδιο γενικεύει και επιβάλλει τη διαχείριση των αστικών αποβλήτων από ιδιώτες εργολάβους, που για την ώρα διαχειρίζονται οι ΟΤΑ και οι διαδημοτικοί φορείς διαχείρισης.. Σε λίγα χρόνια ο τομέας αυτός θα ελέγχεται απόλυτα από ιδιωτικά συμφέροντα και θα χαθεί ο σημερινός δημόσιος χαρακτήρας του. Αυτό θα έχει δύο δυσμενή αποτελέσματα: α) αύξηση του κόστους που θα μεταπηδήσει στους δημότες και β) επιδείνωση των συνθηκών εργασίας και των αμοιβών για τους εργαζόμενους. Είναι ύποπτο το γεγονός ότι στο νέο ΕΣΔΑ δεν αναφέρεται το κόστος που θα κληθούν να πληρώνουν οι πολίτες, καθώς και στους τρόπους που θα χρηματοδοτηθούν οι πολλές επενδύσεις που θα απαιτηθούν. Δεν αναφέρεται επίσης το κόστος που θα επωμισθούν οι δύο φορές άτυχοι πολίτες που στις περιφέρειές τους θα προκριθεί η καύση απορριμμάτων αντί της επαναχρησιμοποίησης και της ανακύκλωσης. Σύμφωνα με το WWF το κόστος λειτουργίας των μονάδων καύσης θα είναι της τάξης των 150-200€ ανά τόνο εισερχόμενων απορριμμάτων. Επιπλέον, το κόστος ανά τόνο σκουπιδιών θα ανέβει σε όσες περιοχές θα υπάρχουν εργοστάσια μηχανικής επεξεργασίας, δηλ. παντού.
    2. Είναι γεγονός ότι το νέο ΕΣΔΑ επιδιώκει την επίτευξη των στόχων του κυρίως μέσω της καύσης αποβλήτων, η οποία συνδέεται άμεσα με την ανάπτυξη μονάδων επεξεργασίας σύμμεικτων αποβλήτων (ΜΕΑ) και ενός δικτύου μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης (συμπεριλαμβανομένων των τσιμεντοβιομηχανιών), που θα χρησιμοποιούν υπολείμματα επεξεργασίας αποβλήτων ή/και δευτερογενή καύσιμα. Είναι επίσης γεγονός ότι τα προηγμένα ευρωπαϊκά κράτη θέτουν νέους στόχους αναφορικά με τα ποσοστά ανακύκλωσης και μείωσης ταφής, ενώ ταυτόχρονα σταδιακά τείνουν να καταργήσουν την καύση αποβλήτων ως ανταγωνιστική πρακτική της ανακύκλωσης και της επαναχρησιμοποίησης. Είναι γνωστές οι διεθνείς επιδημιολογικές μελέτες και επιστημονικές έρευνες (ενδεικτικά οι πιο πρόσφατες: https://bit.ly/2UsslRJ, https://bit.ly/2y1RICz, https://www.mdpi.com/1660-4601/17/6/1919) που παρουσιάζουν την αύξηση κινδύνου νοσηρότητας και θνησιμότητας όσων διαμένουν κοντά σε μονάδες καύσης αποβλήτων/εναλλακτικών καυσίμων. Αναφορικά με τις θανατηφόρες επιπτώσεις της καύσης απορριμμάτων, ο κ. Φάμελλος προέτασσε το επιχείρημα ότι δεν πρόκειται για μικτά απόβλητα αλλά για το υπόλειμμα της ανακύκλωσης. Τώρα, καταρρίπτεται κι αυτό το πρόσχημα της κυβέρνησης και μιλάμε για κάθε είδους απόβλητο που θα έχει υποστεί κάποια επεξεργασία στις ΜΕΑ με ασύλληπτες επιπτώσεις για τη δημόσια υγεία.

  • 25 Αυγούστου 2020, 11:41 | Λευτέρης Παπαδόπουλος

    1.Στο προτεινόμενο ΕΣΔΑ υπάρχουν προτάσεις και προσεγγίσεις που θα πρέπει οπωσδήποτε να συζητηθούν σε βάθος με όλους τους εμπλεκόμενους και ενδιαφερόμενους φορείς, δεδομένης της πιθανότητας να επιφέρουν αρνητικές επιπτώσεις.
    2.Το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) σαφώς δίνει τις πολιτικές και τις κατευθύνσεις για όλα τα σχετικά θέματα όμως η επιτυχία του δεν κρίνεται από τη φιλόδοξη στρατηγική του, αλλά: α) από συγκεκριμένα και ρεαλιστικά μέτρα που υλοποιούν αυτήν την στρατηγική, β) από το επίπεδο και την θέληση αυτών, που καλούνται να εφαρμόσουν τα όποια μέτρα και γ) από τους οικονομικούς πόρους που θα διατεθούν για την υλοποίησή τους.
    3.Το ΕΣΔΑ θα πρέπει να εμπεριέχει, με όση περισσότερη λεπτομέρεια μπορεί, εάν είναι δυνατόν όλες τις κατευθύνσεις, τεχνικές και προτάσεις για κάθε θέμα, ώστε να μην υπάρχουν πολλά περιθώρια ασάφειας και άρα μετέπειτα καθυστερήσεων ή αναβολών.
    Με βάση τα ανωτέρω παρακαλούμε για την χορήγηση εύλογης χρονικής παράτασης της διαβούλευσης.

  • 25 Αυγούστου 2020, 11:16 | ΧΑΤΖΗΜΑΡΚΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ

    ΕΙΔΙΚΟΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΣ ΔΙΑΒΑΘΜΙΔΙΚΟΣ
    ΦΟΡΕΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ
    ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ
    «ΦΟΔΣΑ ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ Α.Ε»
    Αρ. Πρωτ: 9/2020 (Ρόδος 25/08/2020)

    ΠΡΟΣ τους
    Αξιότιμο κ. Κωστή Χατζηδάκη, Υπουργό Υ.Π.ΕΝ
    Αξιότιμο κ. Εμμανουήλ Γραφάκο, Γενικό Γραμματέα Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του Υ.Π.ΕΝ

    ΘΕΜΑ : « Παράθεση απόψεων κατά τη διαδικασία της διαβούλευσης του ΕΣΔΑ»

    Σχετικά με το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων 2020 – 2030 με τη μορφή που αυτό τέθηκε σε διαβούλευση από το ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ & ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ, επισημαίνονται τα ακόλουθα :

    1) Κρίνεται απαραίτητη η προσθήκη στο τελικό κείμενο των επιθυμητών/ απαραίτητων περιεχομένων για τα προς εκπόνηση νέα Περιφερειακά Σχέδια Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ).

    Η ανωτέρω πρόταση αναλύεται στη συνέχεια.
    Στη σελ. 14 του εν λόγω κειμένου αναγράφεται :
    Για την εφαρμογή των πολιτικών και κατευθύνσεων του ΕΣΔΑ καταρτίζονται σε κάθε Περιφέρεια τα Περιφερειακά Σχέδια Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ), με τα οποία εξειδικεύεται η διαχείριση του συνόλου των αποβλήτων που παράγονται στην οικεία γεωγραφική ενότητα, σε συμμόρφωση με τους στόχους και τις προβλέψεις του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων.
    Συμπληρωματικά αναγράφεται στη σελ. 40 του εν λόγω κειμένου
    Επικαιροποίηση των Περιφερειακών Σχεδίων Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ), ώστε να διασφαλιστεί η συμμόρφωσή τους με τις διατάξεις του παρόντος ΕΣΔΑ,…
    Στη σελ. 74 του εν λόγω κειμένου αναγράφεται :
    Τονίζεται ιδιαίτερα η δυνατότητα διαπεριφερειακής συνεργασίας για την ανάπτυξη ή / και τη χρήση και την αξιοποίηση του παραπάνω δικτύου βασικών υποδομών, εφόσον οι κατά περίπτωση συνθήκες το ευνοούν ή το επιβάλλουν. Η υλοποίηση της δυνατότητας διαπεριφερειακής συνεργασίας εναπόκειται στα οικεία ΠΕΣΔΑ ή/και στους οικείους ΦΟΔΣΑ, όμως μπορεί αυτό να γίνει και με πρωτοβουλία του ΥΠΕΝ, εφόσον κριθεί απαραίτητο. Οι αποφάσεις του ΥΠΕΝ στην περίπτωση αυτή θα κατισχύουν έναντι των υπολοίπων. Στην περίπτωση αυτή το ΥΠΕΝ μπορεί να προχωρήσει τόσο στη λήψη της σχετικής απόφασης, όσο και σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για την υλοποίησή της, όπως – ενδεικτικά – η ωρίμανση σχετικών έργων.
    Στη σελ. 78 του εν λόγω κειμένου αναγράφεται :
    Η πιθανή δημιουργία νέων Μονάδων Προεπεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΠΑ) δεν έχει ληφθεί υπόψη στο κεντρικό ισοζύγιο, αφού αφενός η δημιουργία τους επαφίεται στα νέα ΠΕΣΔΑ και τις αποφάσεις των οικείων ΦΟΔΣΑ και ΟΤΑ α’ βαθμού, …
    Τα ισοζύγια αυτά [Παράρτημα VII] και όλα τα παρατιθέμενα δεδομένα τους (όπως μέθοδοι, τεχνολογίες, ποσότητες, προїόντα, βαθμοί απόδοσης) είναι απολύτως ενδεικτικά και ουδόλως περιοριστικά, και δεν είναι υποχρεωτικό να υιοθετηθούν από τα οικεία ΠΕΣΔΑ, τα οποία εκ της φύσεώς τους καλούνται να εξειδικεύσουν το ΕΣΔΑ στην περιοχή εφαρμογής τους, λαμβάνοντας υπ’ όψη τις ιδιαίτερες συνθήκες κάθε περιοχής και τον μεγαλύτερο βαθμό πληροφορίας και ανάλυσης που αρμόζει στα ΠΕΣΔΑ. Αυτό δεν αναιρεί την αναγκαιότητα τα ΠΕΣΔΑ από πλευράς κατευθύνσεων, στόχων και αποτελέσματος να είναι εναρμονισμένα με το ΕΣΔΑ στον βαθμό που τους αντιστοιχεί. …
    Δεσμευτικό πάντως είναι, ότι όλα τα ΠΕΣΔΑ κινούμενα στις αρχές και κατευθύνσεις του ΕΣΔΑ πρέπει να επιτυγχάνουν όλους τους στόχους διαχείρισης για τα ΑΣΑ που φαίνονται στον Πίνακα 9, με εξαίρεση μόνο τις τρεις Περιφέρειες με έντονη νησιωτικότητα (Βορείου Αιγαίου, Ιονίων Νήσων, Νοτίου Αιγαίου), οι οποίες μπορούν να αποκλίνουν μόνο ως προς τον στόχο του μέγιστου ποσοστού διάθεσης προς Υγειονομική Ταφή 10% κ.β. των ΑΣΑ για το έτος 2030.
    Από τα ανωτέρω αναγραφόμενα προκύπτει η σημαντικότητα των Περιφερειακών Σχεδίων Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ), που καλούνται να εναρμονίσουν κατευθύνσεις, στόχους και αποτελέσματα με το ΕΣΔΑ λαμβάνοντας υπ’ όψη τις ιδιαίτερες συνθήκες κάθε περιοχής.
    Άλλωστε σύμφωνα με το άρθρο 83 του Ν. 4685/2020 (ΦΕΚ 92 Α) η γνώμη του Γενικού Γραμματέα Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, προηγείται της έγκρισης του ΠΕΣΔΑ από την Περιφέρεια με απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου.
    Στο άρθρο 84 (Τοπικός Σχεδιασμός Διαχείρισης Αποβλήτων) του Ν. 4685/2020 (ΦΕΚ 92 Α) αναγράφεται ότι το Τοπικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΤΣΔΑ) καταρτίζεται από τους ΟΤΑ Α’ βαθμού για τη διαχείριση των αστικών αποβλήτων, σύμφωνα με τους στόχους του οικείου ΠΕΣΔΑ, και η υποβολή του ΤΣΔΑ αποτελεί προϋπόθεση για την αξιολόγηση προτάσεων των ΟΤΑ Α’ βαθμού για την υλοποίηση προγραμμάτων μέσω χρηματοδοτικών εργαλείων στον τομέα διαχείρισης αποβλήτων.

    Στο άρθρο 95 (Καταργούμενες διατάξεις) του Ν. 4685/2020 (ΦΕΚ 92 Α), αναγράφεται ότι από την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού (07-05-2020) καταργείται η Κ.Υ.Α. υπ’ αρ. Η.Π. 50910/2727/2003 (Β 1909).
    Στην ΚΥΑ υπ’ αρ. Η.Π. 50910/2727/2003 (Β 1909) που καταργήθηκε περιλαμβάνονταν οι προδιαγραφές και τα περιεχόμενα των Περιφερειακών Σχεδίων Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ).

    Σχετικά με τα περιεχόμενα των Περιφερειακών Σχεδίων Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ), την τρέχουσα περίοδο, ουσιαστική αναφορά γίνεται στο άρθρο 35 (Εθνικός και Περιφερειακός Σχεδιασμός Διαχείρισης Αποβλήτων) του Ν. 4042/2012 (ΦΕΚ 24 Α’):
    (α) Για κάθε Περιφέρεια καταρτίζεται Περιφερειακό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ). Το ΠΕΣΔΑ αποτελεί ένα ολοκληρωμένο σχέδιο διαχείρισης του συνόλου των αποβλήτων, τα οποία παράγονται σε μία Περιφέρεια, προσδιορίζει τις γενικές κατευθύνσεις για τη διαχείριση τους, σε συμφωνία με τις κατευθύνσεις του Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης Αποβλήτων και των άρθρων 22 και 23 και υποδεικνύει τα κατάλληλα μέτρα που προωθούν ιεραρχικά και συνδυασμένα: α) την πρόληψη, β) την επαναχρησιμοποίηση, γ) την ανακύκλωση, δ) άλλου είδους ανάκτηση, όπως ανάκτηση ενέργειας, και ε) την ασφαλή τελική διάθεση σε επίπεδο Περιφέρειας.

    Κρίνεται απαραίτητο στο προς διαβούλευση Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων 2020 – 2030, να προστεθούν κατευθυντήριες προτάσεις αν όχι εξειδικευμένες προδιαγραφές – περιεχόμενα για τα προς εκπόνηση νέα ΠΕΣΔΑ. Προτείνεται να μη θεωρηθούν απαραίτητες πολυσέλιδες περιγραφές των εξυπηρετούμενων περιοχών (τα στοιχεία άλλωστε αυτά είναι διαθέσιμα σε άλλες διαχειριστικές μελέτες, αναπτυξιακά σχέδια) που καθιστούν δύσχρηστα τα κείμενα και αποπροσανατολίζουν από τον επιδιωκόμενο στόχο.
    Η ύπαρξη αυτών των προδιαγραφών θα δράσει βοηθητικά στην εξάλειψη τυχόν παρερμηνειών και στην ταχεία κατά το δυνατόν εκπόνηση και έγκριση των ΠΕΣΔΑ και συνακόλουθα των εξαρτώμενων έργων και δράσεων.

    2) Απαιτείται διασαφήνιση για τις αποφάσεις του ΥΠΕΝ που θα αφορούν υλοποίηση της δυνατότητας διαπεριφερειακής συνεργασίας εφόσον κριθεί απαραίτητο. Μάλιστα επειδή όπως αναγράφεται οι αποφάσεις του ΥΠΕΝ στην περίπτωση αυτή θα κατισχύουν έναντι των υπολοίπων (οικεία ΠΕΣΔΑ ή/και οικείοι ΦΟΔΣΑ), απαιτείται να διευκρινισθεί με σαφήνεια ποιες συνθήκες θα συντελούν ώστε να κρίνεται απαραίτητο και με ποιο τρόπο θα συνεκτιμώνται οικονομοτεχνικά (κόστος και ρεαλιστικές δυνατότητες μεταφοράς) κριτήρια και περιβαλλοντικά κριτήρια.
    Απαιτείται λοιπόν καθορισμός προϋποθέσεων και διαδικασιών (κρίνεται απαραίτητη η λήψη τεκμηριωμένης άποψης των οικείων ΦΟΔΣΑ) πριν τη λήψη αυτών των αποφάσεων.

    3) Διερεύνηση τυχόν απαίτησης συμπλήρωσης των προδιαγραφών θαλάσσιας μεταφοράς ΑΣΑ.
    Τόσο η δυνατότητα διαπεριφερειακής συνεργασίας που αναγράφεται ανωτέρω, όσο και λοιπές μεταφορές αποβλήτων σε νησιωτικές Περιφέρειες προϋποθέτουν θαλάσσιες μεταφορές διάφορων κατηγοριών αποβλήτων.
    Κρίνεται σκόπιμο να εξεταστεί αν το άρθρο 84 του ν. 4316/2014 (Α’ 270), όπως ισχύει, που ρυθμίζει θέματα θαλάσσιας μεταφοράς αστικών στερεών αποβλήτων επαρκεί για όλες τις περιπτώσεις μεταφοράς αποβλήτων που δεν θα αφορούν σε περιορισμένο χρονικό διάστημα, αλλά ενδεχομένως θα αποτελούν συστατικό στοιχείο του σχεδίου διαχείρισης αποβλήτων.
    Οι μεταφορές αυτές θα αφορούν σε μικτά αστικά απόβλητα, σε υπολείμματα επεξεργασίας, σε οργανικά υλικά, σε υλικά συσκευασίας κ.λπ.
    Η θαλάσσια μεταφορά αστικών στερεών αποβλήτων εκτιμάται ότι θα αποτελέσει κρίσιμο παράγοντα στα σχέδια διαχείρισης των νησιωτικών Περιφερειών, οπότε η ύπαρξη αντίστοιχων πλήρων προδιαγραφών κρίνεται απαραίτητη (καθορίζονται οι απαιτούμενες υποδομές, κόστη πάγια και λειτουργικά κ.λπ.).

    4) Προβληματισμοί για την αξιοπιστία στοιχείων του ΕΣΔΑ
    Η ποιοτική σύνθεση των αποβλήτων στις περισσότερες Περιφέρειες δεν είναι ακριβής και δεν έχει προκύψει σε όλες τις περιπτώσεις από δειγματοληψίες και αναλύσεις, αλλά από εκτιμήσεις. Τα στοιχεία (ποσοτικά και ποιοτικά) των αποβλήτων δεν θεωρούνται πραγματικά (εξαρτώνται από τα στοιχεία που δηλώνουν οι ΟΤΑ Α’ βαθμού, ΦΟΔΣΑ κ.λπ. στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων) και ως αποτέλεσμα οι στόχοι και τα μέσα επίτευξής τους πιθανότατα δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.

    5) Πρωτοβουλία στους Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦοΔΣΑ) να επιλέξουν στο πλαίσιο των Περιφερειακών Σχεδίων
    Ο σχεδιασμός και η διαχείριση των αστικών αποβλήτων αποτελεί το κατ’ εξοχήν πεδίο ευθύνης και δραστηριοποίησης της τοπικής αυτοδιοίκησης, η οποία και εισπράττει από τους πολίτες ανταποδοτικά τέλη για τις υπηρεσίες διαχείρισης που παρέχει. Το ΕΣΔΑ δεν θα πρέπει να είναι δεσμευτικό (όπως αναφέρεται στην αρχική σελίδα της διαβούλευσης…….«Στον τομέα της διαχείρισης των αποβλήτων το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων, είναι δεσμευτικό» ….. αλλά να θέτει τις πολιτικές και τις κατευθύνσεις για όλα τα σχετικά θέματα, να παρουσιάζει εναλλακτικά σενάρια, και να αφήνει την πρωτοβουλία στους Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦοΔΣΑ) να επιλέξουν στο πλαίσιο των Περιφερειακών Σχεδίων (μετά από σχετικές οικονομοτεχνικές μελέτες και διαβούλευση με τις τοπικές κοινωνίες) ποιο σενάριο να υλοποιήσουν. Οι Περιφερειακοί Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦοΔΣΑ) να έχουν την ευθύνη επίτευξης των στόχων που τίθενται από το ΕΣΔΑ, πέραν της εκπόνησης και υλοποίησης του ΠΕΣΔΑ.

    6) Μείωση χρονοβόρων διαδικασιών, αναβάθμιση των ΦΟΔΣΑ και κατάλληλη συνεργασία των εμπλεκομένων δημόσιων υπηρεσιών
    Στο ΕΣΔΑ περιγράφεται η ανάπτυξη και η λειτουργία πολλών υποδομών και μονάδων, η οποία προϋποθέτει την απαραίτητη εξασφάλιση χρηματοδοτήσεων, η αναλυτική περιγραφή των οποίων χρηματοδοτήσεων θα πρέπει να αναφερθεί, να εξασφαλισθούν οι απαραίτητοι πόροι από ιδιωτικές επενδύσεις μέσω ΣΔΙΤ, κάτι το οποίο απαιτεί την διαβούλευση με ιδιωτικούς φορείς, αλλά επιπλέον σύμφωνα με την μέχρι τώρα εμπειρία, θα πρέπει να εξασφαλισθεί η μείωση χρονοβόρων διαδικασιών, η αναβάθμιση των ΦΟΔΣΑ και η κατάλληλη συνεργασία των εμπλεκομένων δημόσιων υπηρεσιών.
    Στην λογική που η Δημόσια Διοίκηση δεσμεύεται για την ολοκλήρωση κρίσιμων διαδικασιών θα πρέπει να αντιμετωπιστεί πέρα από την εξασφάλιση χρηματοδοτήσεων και η περιβαλλοντική αδειοδότηση των έργων υποδομής που προβλέπονται στο ΕΣΔΑ και στα ΠΕΣΔΑ, θέτοντας αυστηρά χρονικά όρια στην δημόσια διοίκηση να ανταποκριθεί στην διεκπεραίωση τους. Προτείνουμε να οριστεί το τετράμηνο (4 μήνες) ως όριο έγκρισης των συγκεκριμένων περιβαλλοντικών αδειοδοτήσεων.

    7) Αξιοποίηση του compost CLO
    Αναφέρεται στο ΕΣΔΑ ότι το Compost Like Output CLO, μετά το 2026, δεν θα υπολογίζεται ως ανάκτηση, εκτός εάν προωθείται σε διαδικασίες επίχωσης, όπως για την αποκατάσταση λατομείων. Πρέπει να προβλεφθεί η διαχείριση του CLO σε εργασίες επίχωσης για την αποκατάσταση λατομείων ή ακόμα η αξιοποίηση του compost CLO στην γεωργία, η οποία είναι μια συνήθης Ευρωπαϊκή πρακτική.

    8) Πρόβλεψη Χρηματοδότησης Δράσεων Ευαισθητοποίησης
    Στο κομμάτι της Ευαισθητοποίησης, ενημέρωσης πρέπει να προβλεφθεί αυξημένη χρηματοδότηση για τις δράσεις αυτές και ως το 2% του προϋπολογισμού ενός έργου, αναλόγως της δυναμικότητας, του πληθυσμού και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών (νησιά, τουριστικές περιοχές, κλπ)

    9) Μελέτες εκτίμησης της εποχιακής διακύμανσης των αποβλήτων λόγω του τουρισμού
    Στην σελίδα 5 αναφέρεται ότι «Υπολογίζεται ότι περίπου το 3,3% των παραγόμενων ΑΣΑ (έτος αναφοράς 2018) είναι αποτέλεσμα των εξωτερικών τουριστικών ροών στη χώρα…». Από που προκύπτει αυτό το νούμερο ; Στην πραγματικότητα οι ποσότητες των αποβλήτων κυρίως στα νησιά (Ρόδος, Μύκονος, Κρήτη) μετά από μελέτες σε Ευρωπαϊκά Προγράμματα (Βλέπε BLUEISLANDS Interreg Med) κατά τους καλοκαιρινούς μήνες τουλάχιστον διπλασιάζονται λόγω του τουρισμού. Προτείνουμε οι ΦΟΔΣΑ να προχωρήσουν άμεσα σε μελέτες ποιοτικών χαρακτηριστικών των αποβλήτων καθώς και σε μελέτες εκτίμησης της εποχιακής διακύμανσης των αποβλήτων λόγω του τουρισμού.

    10) Χώροι Υγειονομικής Ταφής Επικίνδυνων Αποβλήτων (ΧΥΤΕΑ)
    Το υπόλειμμα των Μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης χρήζει ειδικής διαχείρισης οπότε να προβλεφθεί η ένταξη και κατασκευή ΧΥΤΕΑ στο ΣΔΙΤ της όποιας Μονάδας Ενεργειακής Αξιοποίησης.

    11) Φιλόδοξοι στόχοι του ΕΣΔΑ
    Λαμβάνοντας υπόψη τους απαιτούμενους χρόνους μελέτης, αδειοδότησης, χρηματοδότησης, διαγωνιστικής διαδικασίας και κατασκευής, της έλλειψης πρότυπων προδιαγραφών και τευχών δημοπράτησης (και πιθανές καθυστερήσεις λόγω προσφυγών) θεωρούμε πως ο στόχος κατασκευής «26 ΜΕΑ και πάνω από 35 ΜΕΒΑ μέχρι το 2023» όπως αναφέρεται στο ΕΣΔΑ είναι υπερβολικά φιλόδοξος.

    12) Κλείνοντας θα θέλαμε να τονίσουμε ένα πολύ σημαντικό ζήτημα, αυτό της διαπεριφερειακής συνεργασίας, όπως περιγράφεται στο ΕΣΔΑ ώστε τα απόβλητα κάποιου νησιού να μεταφέρονται σε κάποιο άλλο νησί.
    Για τις μονάδες (ΜΕΑ) στο νησιωτικό χώρο και τη Μονάδα Ενεργειακής Αξιοποίησης στην Κρήτη στις οποίες αναφέρεται πως υπάρχει πρόβλεψη να δέχονται και τα φορτία (απόβλητα) από τα άλλα νησιά δεν γίνεται καμιά αναφορά για το κόστος της θαλάσσιας μεταφοράς ούτε για τις απαραίτητες υποδομές (λιμάνια, οδικό δίκτυο, ΣΜΑ κ.α.) που απαιτείται να κατασκευαστούν και το σχετικό εξοπλισμό (πλοία, ειδικά κοντέινερ κ.α). Η συνεκτίμηση όλων αυτών των παραμέτρων (που δεν έγινε στο ΕΣΔΑ) ενδέχεται να καταστήσει ανέφικτη τη συγκεκριμένη πρόταση.

    Ο Πρόεδρος
    ΦΟΔΣΑ ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ Α.Ε
    Γιώργος Χατζημάρκος
    Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου

  • 25 Αυγούστου 2020, 11:41 | ΧΑΤΖΗΛΑΚΟΥ ΔΙΟΝΥΣΙΑ

    1. Ενότητα 1.4.3: Κύριοι στόχοι για το 2030
    1.1. Αναφορικά με τον πρωταρχικό στόχο για την μειωμένη παραγωγή αποβλήτων, είναι σκόπιμο να τεθεί η διάσταση της δημιουργίας τους: ποια είναι η πηγή; Πριν από τον καταναλωτή που αγοράζει ένα προϊόν, υπάρχει ο παραγωγός που συσκευάζει το προϊόν. Από τον Πίνακα των παραγόμενων ποσοτήτων ΑΣΑ (έτους 2018, σελ. 17-18), προκύπτει ότι σχεδόν τα μισά είναι ανακυκλώσιμα υλικά, και από αυτά, το 30% είναι υλικά συσκευασιών. Πολλά προϊόντα περιβάλλονται από διαδοχικές «στρώσεις» συσκευασιών, οι οποίες δεν είναι απαραίτητες, πέραν από την προσέλκυση της προσοχής του καταναλωτή. Προτείνεται λοιπόν, στο πλαίσιο της «θέσπισης κινήτρων και αντικινήτρων για τους παραγωγούς αποβλήτων, άμεσους και έμμεσους, όπως για τους πολίτες, για τις επιχειρήσεις και για τους ΟΤΑ» του παρόντος Εθνικού Σχεδίου, να εξεταστεί η θέσπιση αντι-κινήτρων για τις πολλαπλές συσκευασίες, από τη φάση του σχεδιασμού των προϊόντων, όπου φυσικά αυτό δεν αντίκειται στη νομοθεσία της ΕΕ για τη διατήρηση των προϊόντων και τη προστασία του καταναλωτή (π.χ. από επιμόλυνση, μηχανική καταπόνηση, αλλοίωση των προϊόντων).

    1.2. Στο ίδιο πνεύμα, προτείνεται να υποστηριχθεί περισσότερο η χρήση του αμύλου/κυτταρίνης (που ως φυτικά πολυμερή είναι 100% αφομοιώσιμα από τη φύση) για: α) τη παραγωγή υλικών συσκευασίας και β) τη παραγωγή σάκων απορριμμάτων (αντικαθιστώντας τόσο τις απλές πλαστικές όσο και τις «βιοδιασπώμενες» σακούλες, που απλώς θρυμματίζονται και αθέατες εισέρχονται στη τροφική αλυσίδα), με στόχο η χρήση τέτοιων αφομοιώσιμων υλικών να υποκαταστήσει εντελώς τα πλαστικά. Αυτό θα διευκόλυνε τη περαιτέρω αξιοποίηση των βιο-αποβλήτων (ως compost κ.α) καθότι θα κομποστοποιούνται και οι σάκοι, αλλά και την αφομοίωσή τους, όταν καταλήγουν στους ΧΥΤΥ.

    1.3. Για τα απόβλητα κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων, τα οποία έρχονται πρώτα στον συνολικό όγκο παραγόμενων αποβλήτων (32%), και στα πλαίσια του στόχου για «…πλήρη ανάπτυξη δικτύου Συλλογής βιοαποδομήσιμων αποβλήτων …..για την ανάκτηση επ’ ωφελεία της γεωργίας, την παραγωγή προϊόντων (ιδίως ζωοτροφών) ή/ και την παραγωγή ενέργειας από βιοαέριο/ βιομάζα…», προτείνεται να διερευνηθεί -μεταξύ άλλων λύσεων- και η δυνατότητα αξιοποίησης των εγκαταστάσεων του εγκαταλελειμμένου Εργοστασίου Αζωτούχων λιπασμάτων Πτολεμαϊδας (ΑΕΒΑΛ) (μετά από σχετική αναβάθμιση, εκσυγχρονισμό κλπ)για τη διαχείριση αποβλήτων κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων της εγγύς περιοχής και την αξιοποίησή τους προς παραγωγή εδαφο-βελτιωτικών και βιοαερίου. Το γεγονός δε ότι χωροταξικά το εργοστάσιο βρίσκεται επάνω στον οδικό άξονα Κοζάνης–Πτολεμαϊδας και στα 19χλμ από την διασταύρωσή του με την Εγνατία Οδό, ίσως καθιστά οικονομικά ελκυστική τη διαχείριση και των αποβλήτων κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων των γειτονικών Περιφερειών της Κεντρικής Μακεδονίας και της Θεσσαλίας, οι οποίες φαίνεται ότι έχουν την μεγαλύτερη ετήσια παραγωγή βιομάζας γεωργοκτηνοτροφικών αποβλήτων στην Ελλάδα (min 1.042.296 τόνοι στη Κ.Μακεδονία, min 800.000 τόνοι στη Θεσσαλία, πηγή Σιούλας 2009).

    2. Ενότητα 1.4.4: Αλλαγές που φέρνει το νέο ΕΣΔΑ
    2.1. Η ορθή ενημέρωση των πολιτών είναι πολύ σημαντική. Επικοινωνιακός «βομβαρδισμός» από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δέουσα προβολή διαφημιστικών σποτ τουλάχιστον από την κρατική τηλεόραση, συνεχής εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση των μαθητών από την πρωτοβάθμια εκπαίδευση.

    2.2. Η πληροφορία πάνω στους κάδους προκαλεί σύγχυση. Καταρχήν, μεγάλη μερίδα του πληθυσμού δεν γνωρίζει τί σημαίνει η λέξη «οργανικά» που αναγράφεται πάνω στους καφέ κάδους (περιλαμβάνονται μόνο τα φυτικά υπολείμματα; Ή και τα ζωϊκά; Τα κόκκαλα επιτρέπονται; κ.ο.κ.). Όταν δε δίπλα στον καφέ κάδο υπάρχει ο μεταλλικός κάδος-κώδωνας, όπου απεικονίζεται –μεταξύ άλλων- ένα ψαροκόκκαλο, αυτό τί σημαίνει; Επιτρέπονται και τα ζωικά υπολείμματα; Ή μόνο τα κόκκαλα; Σε ποιόν από τους δύο κάδους πρέπει να τα ρίξει; Επομένως, θα πρέπει οι Δήμοι να μεριμνήσουν να υπάρχει πάνω στους κάδους κατάλογος των κατηγοριών υπολειμμάτων που επιτρέπεται να απορρίπτονται.

  • 25 Αυγούστου 2020, 11:38 | ΔΕΔΙΣΑ ΧΑΝΙΩΝ

    ΑΠΟΨΕΙΣ ΕΠΙ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΕΣΔΑ

    Γενικά.

    Ο νέος ΕΣΔΑ θα πρέπει να είναι συνεκτικός, να δίνει τις βασικές κατευθύνσεις σε σχέση με την στοχοθεσία για την επόμενη δεκαετία και να παρέχει μια ευελιξία στους αρμόδιους φορείς να επιλέξουν μίγμα τεχνολογιών, υποδομών και δράσεων ώστε να επιτευχθούν οι τελικοί στόχοι.
    Με αυτόν τον προσανατολισμό, θα πρέπει να περιοριστεί σε ένα περισσότερο συνεκτικό κείμενο.

    Διευρυμένη ευθύνη παραγωγού -Σ.Ε.Δ.

    Η εμπειρία στην διαχείριση των ΑΣΑ, στην ανάκτηση υλικών από αυτά, αλλά και στην εμπορία τους, υποδεικνύει την αναγκαιότητα της επέκτασης της διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού και την δημιουργία νέων Σ.Ε.Δ., εκτός από αυτά που προτείνει το σχέδιο του ΕΣΔΑ. Αυτό ενισχύεται από την δυσκολία και συνήθως την αδυναμία διάθεσης συγκεκριμένων αποβλήτων, με αποτέλεσμα τα περισσότερα από αυτά να καταλήγουν σε Χώρους Υγειονομικής Ταφής. Για τον λόγο αυτό προτείνουμε:
    1. Δημιουργία συστήματος εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων συσκευασίας φυτοφαρμάκων.
    2. Δημιουργία συστήματος διαχείρισης αποβλήτων φωτοβολταϊκών μετά το τέλος του κύκλου ζωής.
    3. Δημιουργία συστήματος εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων στρωμάτων-Ανακύκλωση και διαχείριση μέσω των ΦΟΔΣΑ.
    4. Δημιουργία συστήματος εναλλακτικής διαχείρισης πλαστικών παιχνιδιών.
    5. Δημιουργία συστήματος εναλλακτικής διαχείρισης για απόβλητα σωλήνων άρδευσης.

    Βιοαπόβλητα-Οργανική ουσία

    Ο σχεδιασμός και η επίτευξη των στόχων από την Διαλογή στην Πηγή Βιοαποβλήτων επικεντρώνεται στην ανάκτηση κυρίως οργανικής ουσίας και παραγωγής κομπόστ αλλά και ενέργειας (είτε με αερόβια είτε με αναερόβια χώνευση). Επειδή θα ξεκινήσουν να παράγονται μεγάλες ποσότητες κομπόστ όταν ολοκληρωθούν οι υποδομές, σύμφωνα με την εμπειρία, θα αντιμετωπιστούν προβλήματα διάθεσης του. Προκειμένου λοιπόν να μην συσσωρεύονται ποσότητες που δεν μπορούν να διατεθούν, ο σχεδιασμός θα πρέπει να συνοδεύεται από εκσυγχρονισμένο νομικό πλαίσιο για την διάθεση του κομπόστ που θα παράγεται με βάση την ποιότητα του τελικού προϊόντος. Παράλληλα, θα πρέπει υποχρεωτικά να ενταχθεί η χρήση του στις μελέτες ανάπλασης ή δημιουργίας χώρων πρασίνου, πάρκων, αναδασωτέων εκτάσεων, αποκαταστάσεων τραυματισμένων τοπίων κ.λπ, που εκπονούν φορείς δημοσίου συμφέροντος (υπουργεία, ΟΤΑ κ.λπ.).
    Σχετικά με την καύση οργανικής ουσίας όπως π.χ. για το CLO, θεωρούμε ότι θα πρέπει να απορριφθεί ως λύση. Αντίθετα, επιβάλλεται η πλήρης αξιοποίηση της οργανικής ουσίας για εδαφοβελτίωση ακόμα και για το CLO, (αποκατάσταση ανενεργών και ενεργών λατομείων, αναδασώσεις κ.λπ.) από την στιγμή μάλιστα που η χώρα μας διαθέτει τόσο φτωχά εδάφη.

    Ενημέρωση- Ευαισθητοποίηση

    Κομβικό ρόλο στην επίτευξη των στόχων που τίθενται, διαδραματίζει η συμμετοχή των πολιτών στα διάφορα προγράμματα. Κανένα πρόγραμμα δεν θα έχει επιτυχία και κανένας στόχος δεν θα επιτευχθεί, χωρίς την συμμετοχή των πολιτών. Για τον λόγο αυτό θα πρέπει να δημιουργηθεί μια περιβαλλοντική κουλτούρα, η διαμόρφωση της οποίας θα ξεκινάει από την προσχολική αγωγή και θα συνεχίζεται σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης.
    Για τον λόγο αυτό είναι απαραίτητη η ένταξη εξειδικευμένων υποχρεωτικών προγραμμάτων περιβαλλοντικής αγωγής σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης, όπου μέσα σε αυτά θα εντάσσεται και η ενημέρωση-ευαισθητοποίηση σε θέματα πρόληψης και διαχείρισης αποβλήτων.

    Σταθμοί Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ)

    Δεν υπάρχει σαφής αναφορά στην αναγκαιότητα ολοκλήρωσης του δικτύου ΣΜΑ σε όποιες περιοχές εμφανίζεται υστέρηση. Οι ΣΜΑ αναφέρονται μόνο στο παράρτημα ΙΧ, ενώ θα πρέπει να αναφέρεται σαφώς στο παρόν σχέδιο ως σημαντικό έργο υποδομής. Η ανάλυση σε σχέση με την αναγκαιότητα, την χωροθέτηση κ.λπ. θα εξειδικεύεται μέσω της διαδικασίας αναθεώρησης των ΠΕΣΔΑ.

    Ειδικά.

    – Στο παρόν σχέδιο αναφέρονται μόνο μπλε κώδωνες για το γυαλί ενώ σε κάποιες περιοχές χρησιμοποιούνται και κίτρινοι.
    – Σελ 89. Ισοζύγιο ΑΣΑ: Βιολογική Επεξεργασία προδιαλεγμένου οργανικού και πράσινων/αποβλήτων κήπων:901.839 τόνοι→ Παραγόμενο Κομπόστ: 494.073 τόνοι. Η εκτίμηση για την παραγόμενη ποσότητα κομπόστ ως τελικό προϊόν δεν είναι ρεαλιστική καθώς στην πράξη και μετά το πέρας της ωρίμανσης, προκύπτει ως τελικό προϊόν περίπου το 30% της αρχικής μάζας. Στην προκειμένη περίπτωση ο ρεαλιστικός υπολογισμός θα κατέληγε στην ποσότητα των 270.551 τόνων. Παράλληλα, οι προσμίξεις που καταλήγουν ως υπόλειμμα είναι υποεκτιμημένες.
    Αντίστοιχα, ισχύουν σε όλα τα ισοζύγια που αφορούν την Βιολογική επεξεργασία.
    – Οι ποσότητες που παρατίθενται ως στοιχεία βάσης για τον υπολογισμό της εξέλιξης της παραγωγής αποβλήτων και κατ’ επέκταση της στοχοθεσίας τουλάχιστον στην Π.Ε. Χανίων, απέχουν από τις πραγματικές. Ειδικά για τα ογκώδη και τα πράσινα απόβλητα/απόβλητα κήπων οι αποκλίσεις είναι μεγάλες και μάλιστα σημαντικά υποεκτιμημένες.
    – Σχετικά με το μέτρο ΑΣ.6 να προστεθούν στην στήλη Φορέας και οι ΦΟΔΣΑ, δεδομένου ότι λειτουργούνται ΚΔΑΥ και από ΦΟΔΣΑ τα οποία δεν έχουν χρηματοδοτηθεί από ΣΕΔ.
    – Στο κεφάλαιο 2.1.8 στα Χρηματοδοτικά εργαλεία/Χρηματοπιστωτικά μέσα να είναι επιλέξιμοι φορείς στο ‘’Πράσινο Ταμείο’’ και στο ‘’Αντώνης Τρίτσης’’ και οι ΦΟΔΣΑ.
    – Επικίνδυνα Βιομηχανικά Απόβλητα: Θεωρούμε ότι στα προτεινόμενα μέτρα και δράσεις για την υλοποίηση του σχεδίου (ενότητα 3.2.5 σχετικού με α/α 2) θα συνεισέφερε η πρόβλεψη του ακόλουθου μέτρου: «Παροχή κινήτρων για τη Σταδιακή απομάκρυνση των σχετικών ΒΕΑ»
    – Γεωκτηνοτροφικά Απόβλητα (ΓΚΤ): Θεωρούμε ότι η συμμετοχή ως εμπλεκόμενοι φορείς, εφόσον είναι επιθυμητό, των ΟΤΑ και των ΦοΔΣΑ στα προτεινόμενα μέτρα ΓΚΤ.3, ΓΚΤ.4 και ΓΚΤ.8 (Πίνακας 57 σχετικού με α/α 2) μπορεί να συνεισφέρει ουσιαστικά και να διασφαλίσει την ευρύτερη αποδοχή των μέτρων από τους παραγωγούς των αποβλήτων αυτών.
    – Επικίνδυνα Απόβλητα Υγειονομικών Μονάδων: Στο σχέδιο υπάρχει πρόβλεψη για τη διαχείριση των Επικίνδυνων Υγειονομικών Μονάδων από κατ’οίκον νοσηλεία (ΕΑΥΜ) που εμπεριέχονται στα σύμμεικτα απορρίμματα, καθώς πρέπει να συλλέγονται χωριστά, προκειμένου να αποφεύγεται η ρύπανση των αστικών αποβλήτων με επικίνδυνα απόβλητα, που θα μπορούσε να περιορίσει την ποιότητα της ανακύκλωσης και να εξασφαλιστεί η περιβαλλοντικά συμβατή διαχείριση των επικινδύνων αποβλήτων. Θεωρούμε ότι η συμμετοχή ως εμπλεκόμενοι/αρμόδιοι φορείς, εφόσον είναι επιθυμητό και των ΦοΔΣΑ στο προτεινόμενο μέτρο ΕΑΥΜ.6 (Πίνακας 97 σχετικού με α/α 2) μπορεί να συνεισφέρει στην αποτελεσματικότητα και στην βιωσιμότητα αυτών των συστημάτων συλλογής, καθώς διασφαλίζει και την εφαρμογή σε πλέον του ενός δήμου. Στο ίδιο μέτρο προτείνουμε να συμπεριλαμβάνονται (ως δυνατότητα συμμετοχής στο δημοτικό/διαδημοτικό σύστημα χωριστής συλλογής) και μικρών μονάδων και ιατρείων/κτηνιατρείων.
    – Κριτήρια χωροθέτησης μελλοντικών/προβλεπόμενων υποδομών:
    1. Τα «Συστήματα Περιβαλλοντικών Υποδομών» «..δεν κατατάσσονται στους βαθμούς όχλησης της απόφασης της παρ. 9 του άρθρου του ν. 3982/2011 (Α’ 143)…» (§1, άρθρ. 78 ν. 4442/2016/ΦΕΚ Α 230-07.12.2016, /όπως ισχύει) και συνεπώς δεν έχουν εφαρμογή οι (αυστηρές) διατάξεις των πδ/24-5-1985 (Δ’ 270) και πδ/ 16-5-1989 (Δ’ 293).
    2. Στο υπό διαβούλευση ΕΣΔΑ αναφέρεται ως στόχος: «Ανάπτυξη του δικτύου Πράσινων Σημείων (ΠΣ), Γωνιών Ανακύκλωσης (ΓΑ) και Κέντρων Ανακύκλωσης και Εκπαίδευσης Διαλογής στην Πηγή (ΚΑΕΔΙΣΠ) με απλούστευση των κριτηρίων χωροθέτησης..». Για την απλούστευση των κριτηρίων χωροθέτησης των Πράσινων Σημείων (και όχι μόνο) αλλά και την διευκόλυνση των ΟΤΑ στην εξεύρεση κατάλληλων γεωτεμαχίων για την εγκατάσταση αυτών των περιβαλλοντικών υποδομών θα μπορούσε να συμπεριλαμβάνει τα παρακάτω:
    • Να αναφερθούν διακριτά στις επιτρεπτές επεμβάσεις σε δάση/δασικές εκτάσεις υπό όρους (ν.998/1979, άρθρο 53, §3α), ώστε να αποκλεισθούν νομικές διχογνωμίες/αντιγνωμίες κατά την εφαρμογή της διάταξης: «Απαγορεύεται η εγκατάστασή τους σε περιοχές που διέπονται από ειδικές προστατευτικές διατάξεις για το περιβάλλον, την πολιτιστική, αρχιτεκτονική και φυσική κληρονομιά» (άρθρο 21 του ν. 4447/16).
    • Να μειωθούν έως εκμηδενισθούν οι τυχόν προβλεπόμενες αποστάσεις από τα όρια των οικισμών.

  • 25 Αυγούστου 2020, 11:22 | ΧΑΤΖΗΜΑΡΚΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ

    ΕΙΔΙΚΟΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΣ ΔΙΑΒΑΘΜΙΔΙΚΟΣ ΦΟΡΕΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ
    ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ «ΦΟΔΣΑ ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ Α.Ε»
    Αρ. Πρωτ: 9/2020 (Ρόδος 25/08/2020)

    ΠΡΟΣ τους
    Αξιότιμο κ. Κωστή Χατζηδάκη, Υπουργό Υ.Π.ΕΝ
    Αξιότιμο κ. Εμμανουήλ Γραφάκο, Γενικό Γραμματέα Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του Υ.Π.ΕΝ

    ΘΕΜΑ : «Παράθεση απόψεων κατά τη διαδικασία της διαβούλευσης του ΕΣΔΑ»
    Σχετικά με το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων 2020 – 2030 με τη μορφή που αυτό τέθηκε σε διαβούλευση από το ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ & ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ, επισημαίνονται τα ακόλουθα :

    1) Κρίνεται απαραίτητη η προσθήκη στο τελικό κείμενο των επιθυμητών/ απαραίτητων περιεχομένων για τα προς εκπόνηση νέα Περιφερειακά Σχέδια Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ).

    Η ανωτέρω πρόταση αναλύεται στη συνέχεια.
    Στη σελ. 14 του εν λόγω κειμένου αναγράφεται :
    Για την εφαρμογή των πολιτικών και κατευθύνσεων του ΕΣΔΑ καταρτίζονται σε κάθε Περιφέρεια τα Περιφερειακά Σχέδια Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ), με τα οποία εξειδικεύεται η διαχείριση του συνόλου των αποβλήτων που παράγονται στην οικεία γεωγραφική ενότητα, σε συμμόρφωση με τους στόχους και τις προβλέψεις του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων.
    Συμπληρωματικά αναγράφεται στη σελ. 40 του εν λόγω κειμένου
    Επικαιροποίηση των Περιφερειακών Σχεδίων Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ), ώστε να διασφαλιστεί η συμμόρφωσή τους με τις διατάξεις του παρόντος ΕΣΔΑ,…
    Στη σελ. 74 του εν λόγω κειμένου αναγράφεται :
    Τονίζεται ιδιαίτερα η δυνατότητα διαπεριφερειακής συνεργασίας για την ανάπτυξη ή / και τη χρήση και την αξιοποίηση του παραπάνω δικτύου βασικών υποδομών, εφόσον οι κατά περίπτωση συνθήκες το ευνοούν ή το επιβάλλουν. Η υλοποίηση της δυνατότητας διαπεριφερειακής συνεργασίας εναπόκειται στα οικεία ΠΕΣΔΑ ή/και στους οικείους ΦΟΔΣΑ, όμως μπορεί αυτό να γίνει και με πρωτοβουλία του ΥΠΕΝ, εφόσον κριθεί απαραίτητο. Οι αποφάσεις του ΥΠΕΝ στην περίπτωση αυτή θα κατισχύουν έναντι των υπολοίπων. Στην περίπτωση αυτή το ΥΠΕΝ μπορεί να προχωρήσει τόσο στη λήψη της σχετικής απόφασης, όσο και σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για την υλοποίησή της, όπως – ενδεικτικά – η ωρίμανση σχετικών έργων.
    Στη σελ. 78 του εν λόγω κειμένου αναγράφεται :
    Η πιθανή δημιουργία νέων Μονάδων Προεπεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΠΑ) δεν έχει ληφθεί υπόψη στο κεντρικό ισοζύγιο, αφού αφενός η δημιουργία τους επαφίεται στα νέα ΠΕΣΔΑ και τις αποφάσεις των οικείων ΦΟΔΣΑ και ΟΤΑ α’ βαθμού, …
    Τα ισοζύγια αυτά [Παράρτημα VII] και όλα τα παρατιθέμενα δεδομένα τους (όπως μέθοδοι, τεχνολογίες, ποσότητες, προїόντα, βαθμοί απόδοσης) είναι απολύτως ενδεικτικά και ουδόλως περιοριστικά, και δεν είναι υποχρεωτικό να υιοθετηθούν από τα οικεία ΠΕΣΔΑ, τα οποία εκ της φύσεώς τους καλούνται να εξειδικεύσουν το ΕΣΔΑ στην περιοχή εφαρμογής τους, λαμβάνοντας υπ’ όψη τις ιδιαίτερες συνθήκες κάθε περιοχής και τον μεγαλύτερο βαθμό πληροφορίας και ανάλυσης που αρμόζει στα ΠΕΣΔΑ. Αυτό δεν αναιρεί την αναγκαιότητα τα ΠΕΣΔΑ από πλευράς κατευθύνσεων, στόχων και αποτελέσματος να είναι εναρμονισμένα με το ΕΣΔΑ στον βαθμό που τους αντιστοιχεί. …
    Δεσμευτικό πάντως είναι, ότι όλα τα ΠΕΣΔΑ κινούμενα στις αρχές και κατευθύνσεις του ΕΣΔΑ πρέπει να επιτυγχάνουν όλους τους στόχους διαχείρισης για τα ΑΣΑ που φαίνονται στον Πίνακα 9, με εξαίρεση μόνο τις τρεις Περιφέρειες με έντονη νησιωτικότητα (Βορείου Αιγαίου, Ιονίων Νήσων, Νοτίου Αιγαίου), οι οποίες μπορούν να αποκλίνουν μόνο ως προς τον στόχο του μέγιστου ποσοστού διάθεσης προς Υγειονομική Ταφή 10% κ.β. των ΑΣΑ για το έτος 2030.
    Από τα ανωτέρω αναγραφόμενα προκύπτει η σημαντικότητα των Περιφερειακών Σχεδίων Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ), που καλούνται να εναρμονίσουν κατευθύνσεις, στόχους και αποτελέσματα με το ΕΣΔΑ λαμβάνοντας υπ’ όψη τις ιδιαίτερες συνθήκες κάθε περιοχής.
    Άλλωστε σύμφωνα με το άρθρο 83 του Ν. 4685/2020 (ΦΕΚ 92 Α) η γνώμη του Γενικού Γραμματέα Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, προηγείται της έγκρισης του ΠΕΣΔΑ από την Περιφέρεια με απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου.
    Στο άρθρο 84 (Τοπικός Σχεδιασμός Διαχείρισης Αποβλήτων) του Ν. 4685/2020 (ΦΕΚ 92 Α) αναγράφεται ότι το Τοπικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΤΣΔΑ) καταρτίζεται από τους ΟΤΑ Α’ βαθμού για τη διαχείριση των αστικών αποβλήτων, σύμφωνα με τους στόχους του οικείου ΠΕΣΔΑ, και η υποβολή του ΤΣΔΑ αποτελεί προϋπόθεση για την αξιολόγηση προτάσεων των ΟΤΑ Α’ βαθμού για την υλοποίηση προγραμμάτων μέσω χρηματοδοτικών εργαλείων στον τομέα διαχείρισης αποβλήτων.

    Στο άρθρο 95 (Καταργούμενες διατάξεις) του Ν. 4685/2020 (ΦΕΚ 92 Α), αναγράφεται ότι από την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού (07-05-2020) καταργείται η Κ.Υ.Α. υπ’ αρ. Η.Π. 50910/2727/2003 (Β 1909).
    Στην ΚΥΑ υπ’ αρ. Η.Π. 50910/2727/2003 (Β 1909) που καταργήθηκε περιλαμβάνονταν οι προδιαγραφές και τα περιεχόμενα των Περιφερειακών Σχεδίων Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ).

    Σχετικά με τα περιεχόμενα των Περιφερειακών Σχεδίων Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ), την τρέχουσα περίοδο, ουσιαστική αναφορά γίνεται στο άρθρο 35 (Εθνικός και Περιφερειακός Σχεδιασμός Διαχείρισης Αποβλήτων) του Ν. 4042/2012 (ΦΕΚ 24 Α’):
    (α) Για κάθε Περιφέρεια καταρτίζεται Περιφερειακό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ). Το ΠΕΣΔΑ αποτελεί ένα ολοκληρωμένο σχέδιο διαχείρισης του συνόλου των αποβλήτων, τα οποία παράγονται σε μία Περιφέρεια, προσδιορίζει τις γενικές κατευθύνσεις για τη διαχείριση τους, σε συμφωνία με τις κατευθύνσεις του Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης Αποβλήτων και των άρθρων 22 και 23 και υποδεικνύει τα κατάλληλα μέτρα που προωθούν ιεραρχικά και συνδυασμένα: α) την πρόληψη, β) την επαναχρησιμοποίηση, γ) την ανακύκλωση, δ) άλλου είδους ανάκτηση, όπως ανάκτηση ενέργειας, και ε) την ασφαλή τελική διάθεση σε επίπεδο Περιφέρειας.

    Κρίνεται απαραίτητο στο προς διαβούλευση Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων 2020 – 2030, να προστεθούν κατευθυντήριες προτάσεις αν όχι εξειδικευμένες προδιαγραφές – περιεχόμενα για τα προς εκπόνηση νέα ΠΕΣΔΑ. Προτείνεται να μη θεωρηθούν απαραίτητες πολυσέλιδες περιγραφές των εξυπηρετούμενων περιοχών (τα στοιχεία άλλωστε αυτά είναι διαθέσιμα σε άλλες διαχειριστικές μελέτες, αναπτυξιακά σχέδια) που καθιστούν δύσχρηστα τα κείμενα και αποπροσανατολίζουν από τον επιδιωκόμενο στόχο.
    Η ύπαρξη αυτών των προδιαγραφών θα δράσει βοηθητικά στην εξάλειψη τυχόν παρερμηνειών και στην ταχεία κατά το δυνατόν εκπόνηση και έγκριση των ΠΕΣΔΑ και συνακόλουθα των εξαρτώμενων έργων και δράσεων.

    2) Απαιτείται διασαφήνιση για τις αποφάσεις του ΥΠΕΝ που θα αφορούν υλοποίηση της δυνατότητας διαπεριφερειακής συνεργασίας εφόσον κριθεί απαραίτητο. Μάλιστα επειδή όπως αναγράφεται οι αποφάσεις του ΥΠΕΝ στην περίπτωση αυτή θα κατισχύουν έναντι των υπολοίπων (οικεία ΠΕΣΔΑ ή/και οικείοι ΦΟΔΣΑ), απαιτείται να διευκρινισθεί με σαφήνεια ποιες συνθήκες θα συντελούν ώστε να κρίνεται απαραίτητο και με ποιο τρόπο θα συνεκτιμώνται οικονομοτεχνικά (κόστος και ρεαλιστικές δυνατότητες μεταφοράς) κριτήρια και περιβαλλοντικά κριτήρια.
    Απαιτείται λοιπόν καθορισμός προϋποθέσεων και διαδικασιών (κρίνεται απαραίτητη η λήψη τεκμηριωμένης άποψης των οικείων ΦΟΔΣΑ) πριν τη λήψη αυτών των αποφάσεων.

    3) Διερεύνηση τυχόν απαίτησης συμπλήρωσης των προδιαγραφών θαλάσσιας μεταφοράς ΑΣΑ.
    Τόσο η δυνατότητα διαπεριφερειακής συνεργασίας που αναγράφεται ανωτέρω, όσο και λοιπές μεταφορές αποβλήτων σε νησιωτικές Περιφέρειες προϋποθέτουν θαλάσσιες μεταφορές διάφορων κατηγοριών αποβλήτων.
    Κρίνεται σκόπιμο να εξεταστεί αν το άρθρο 84 του ν. 4316/2014 (Α’ 270), όπως ισχύει, που ρυθμίζει θέματα θαλάσσιας μεταφοράς αστικών στερεών αποβλήτων επαρκεί για όλες τις περιπτώσεις μεταφοράς αποβλήτων που δεν θα αφορούν σε περιορισμένο χρονικό διάστημα, αλλά ενδεχομένως θα αποτελούν συστατικό στοιχείο του σχεδίου διαχείρισης αποβλήτων.
    Οι μεταφορές αυτές θα αφορούν σε μικτά αστικά απόβλητα, σε υπολείμματα επεξεργασίας, σε οργανικά υλικά, σε υλικά συσκευασίας κ.λπ.
    Η θαλάσσια μεταφορά αστικών στερεών αποβλήτων εκτιμάται ότι θα αποτελέσει κρίσιμο παράγοντα στα σχέδια διαχείρισης των νησιωτικών Περιφερειών, οπότε η ύπαρξη αντίστοιχων πλήρων προδιαγραφών κρίνεται απαραίτητη (καθορίζονται οι απαιτούμενες υποδομές, κόστη πάγια και λειτουργικά κ.λπ.).

    4) Προβληματισμοί για την αξιοπιστία στοιχείων του ΕΣΔΑ
    Η ποιοτική σύνθεση των αποβλήτων στις περισσότερες Περιφέρειες δεν είναι ακριβής και δεν έχει προκύψει σε όλες τις περιπτώσεις από δειγματοληψίες και αναλύσεις, αλλά από εκτιμήσεις. Τα στοιχεία (ποσοτικά και ποιοτικά) των αποβλήτων δεν θεωρούνται πραγματικά (εξαρτώνται από τα στοιχεία που δηλώνουν οι ΟΤΑ Α’ βαθμού, ΦΟΔΣΑ κ.λπ. στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων) και ως αποτέλεσμα οι στόχοι και τα μέσα επίτευξής τους πιθανότατα δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.

    5) Πρωτοβουλία στους Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦοΔΣΑ) να επιλέξουν στο πλαίσιο των Περιφερειακών Σχεδίων
    Ο σχεδιασμός και η διαχείριση των αστικών αποβλήτων αποτελεί το κατ’ εξοχήν πεδίο ευθύνης και δραστηριοποίησης της τοπικής αυτοδιοίκησης, η οποία και εισπράττει από τους πολίτες ανταποδοτικά τέλη για τις υπηρεσίες διαχείρισης που παρέχει. Το ΕΣΔΑ δεν θα πρέπει να είναι δεσμευτικό (όπως αναφέρεται στην αρχική σελίδα της διαβούλευσης…….«Στον τομέα της διαχείρισης των αποβλήτων το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων, είναι δεσμευτικό» ….. αλλά να θέτει τις πολιτικές και τις κατευθύνσεις για όλα τα σχετικά θέματα, να παρουσιάζει εναλλακτικά σενάρια, και να αφήνει την πρωτοβουλία στους Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦοΔΣΑ) να επιλέξουν στο πλαίσιο των Περιφερειακών Σχεδίων (μετά από σχετικές οικονομοτεχνικές μελέτες και διαβούλευση με τις τοπικές κοινωνίες) ποιο σενάριο να υλοποιήσουν. Οι Περιφερειακοί Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦοΔΣΑ) να έχουν την ευθύνη επίτευξης των στόχων που τίθενται από το ΕΣΔΑ, πέραν της εκπόνησης και υλοποίησης του ΠΕΣΔΑ.

    6) Μείωση χρονοβόρων διαδικασιών, αναβάθμιση των ΦΟΔΣΑ και κατάλληλη συνεργασία των εμπλεκομένων δημόσιων υπηρεσιών
    Στο ΕΣΔΑ περιγράφεται η ανάπτυξη και η λειτουργία πολλών υποδομών και μονάδων, η οποία προϋποθέτει την απαραίτητη εξασφάλιση χρηματοδοτήσεων, η αναλυτική περιγραφή των οποίων χρηματοδοτήσεων θα πρέπει να αναφερθεί, να εξασφαλισθούν οι απαραίτητοι πόροι από ιδιωτικές επενδύσεις μέσω ΣΔΙΤ, κάτι το οποίο απαιτεί την διαβούλευση με ιδιωτικούς φορείς, αλλά επιπλέον σύμφωνα με την μέχρι τώρα εμπειρία, θα πρέπει να εξασφαλισθεί η μείωση χρονοβόρων διαδικασιών, η αναβάθμιση των ΦΟΔΣΑ και η κατάλληλη συνεργασία των εμπλεκομένων δημόσιων υπηρεσιών.
    Στην λογική που η Δημόσια Διοίκηση δεσμεύεται για την ολοκλήρωση κρίσιμων διαδικασιών θα πρέπει να αντιμετωπιστεί πέρα από την εξασφάλιση χρηματοδοτήσεων και η περιβαλλοντική αδειοδότηση των έργων υποδομής που προβλέπονται στο ΕΣΔΑ και στα ΠΕΣΔΑ, θέτοντας αυστηρά χρονικά όρια στην δημόσια διοίκηση να ανταποκριθεί στην διεκπεραίωση τους. Προτείνουμε να οριστεί το τετράμηνο (4 μήνες) ως όριο έγκρισης των συγκεκριμένων περιβαλλοντικών αδειοδοτήσεων.

    7) Αξιοποίηση του compost CLO
    Αναφέρεται στο ΕΣΔΑ ότι το Compost Like Output CLO, μετά το 2026, δεν θα υπολογίζεται ως ανάκτηση, εκτός εάν προωθείται σε διαδικασίες επίχωσης, όπως για την αποκατάσταση λατομείων. Πρέπει να προβλεφθεί η διαχείριση του CLO σε εργασίες επίχωσης για την αποκατάσταση λατομείων ή ακόμα η αξιοποίηση του compost CLO στην γεωργία, η οποία είναι μια συνήθης Ευρωπαϊκή πρακτική.

    8) Πρόβλεψη Χρηματοδότησης Δράσεων Ευαισθητοποίησης
    Στο κομμάτι της Ευαισθητοποίησης, ενημέρωσης πρέπει να προβλεφθεί αυξημένη χρηματοδότηση για τις δράσεις αυτές και ως το 2% του προϋπολογισμού ενός έργου, αναλόγως της δυναμικότητας, του πληθυσμού και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών (νησιά, τουριστικές περιοχές, κλπ)

    9) Μελέτες εκτίμησης της εποχιακής διακύμανσης των αποβλήτων λόγω του τουρισμού
    Στην σελίδα 5 αναφέρεται ότι «Υπολογίζεται ότι περίπου το 3,3% των παραγόμενων ΑΣΑ (έτος αναφοράς 2018) είναι αποτέλεσμα των εξωτερικών τουριστικών ροών στη χώρα…». Από που προκύπτει αυτό το νούμερο ; Στην πραγματικότητα οι ποσότητες των αποβλήτων κυρίως στα νησιά (Ρόδος, Μύκονος, Κρήτη) μετά από μελέτες σε Ευρωπαϊκά Προγράμματα (Βλέπε BLUEISLANDS Interreg Med) κατά τους καλοκαιρινούς μήνες τουλάχιστον διπλασιάζονται λόγω του τουρισμού. Προτείνουμε οι ΦΟΔΣΑ να προχωρήσουν άμεσα σε μελέτες ποιοτικών χαρακτηριστικών των αποβλήτων καθώς και σε μελέτες εκτίμησης της εποχιακής διακύμανσης των αποβλήτων λόγω του τουρισμού.

    10) Χώροι Υγειονομικής Ταφής Επικίνδυνων Αποβλήτων (ΧΥΤΕΑ)
    Το υπόλειμμα των Μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης χρήζει ειδικής διαχείρισης οπότε να προβλεφθεί η ένταξη και κατασκευή ΧΥΤΕΑ στο ΣΔΙΤ της όποιας Μονάδας Ενεργειακής Αξιοποίησης.

    11) Φιλόδοξοι στόχοι του ΕΣΔΑ
    Λαμβάνοντας υπόψη τους απαιτούμενους χρόνους μελέτης, αδειοδότησης, χρηματοδότησης, διαγωνιστικής διαδικασίας και κατασκευής, της έλλειψης πρότυπων προδιαγραφών και τευχών δημοπράτησης (και πιθανές καθυστερήσεις λόγω προσφυγών) θεωρούμε πως ο στόχος κατασκευής «26 ΜΕΑ και πάνω από 35 ΜΕΒΑ μέχρι το 2023» όπως αναφέρεται στο ΕΣΔΑ είναι υπερβολικά φιλόδοξος.

    12) Κλείνοντας θα θέλαμε να τονίσουμε ένα πολύ σημαντικό ζήτημα, αυτό της διαπεριφερειακής συνεργασίας, όπως περιγράφεται στο ΕΣΔΑ ώστε τα απόβλητα κάποιου νησιού να μεταφέρονται σε κάποιο άλλο νησί.
    Για τις μονάδες (ΜΕΑ) στο νησιωτικό χώρο και τη Μονάδα Ενεργειακής Αξιοποίησης στην Κρήτη στις οποίες αναφέρεται πως υπάρχει πρόβλεψη να δέχονται και τα φορτία (απόβλητα) από τα άλλα νησιά δεν γίνεται καμιά αναφορά για το κόστος της θαλάσσιας μεταφοράς ούτε για τις απαραίτητες υποδομές (λιμάνια, οδικό δίκτυο, ΣΜΑ κ.α.) που απαιτείται να κατασκευαστούν και το σχετικό εξοπλισμό (πλοία, ειδικά κοντέινερ κ.α). Η συνεκτίμηση όλων αυτών των παραμέτρων (που δεν έγινε στο ΕΣΔΑ) ενδέχεται να καταστήσει ανέφικτη τη συγκεκριμένη πρόταση.

    Ο Πρόεδρος
    ΦΟΔΣΑ ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ Α.Ε
    Γιώργος Χατζημάρκος
    Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου

  • 25 Αυγούστου 2020, 10:52 | Δίκτυο ΦοΔΣΑ

    ΣΧΟΛΙΑ ΣΤΟ ΕΣΔΑ – ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΣ ΦοΔΣΑ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Α.Ε

    Ο σχεδιασμός ολοκληρωμένης διαχείρισης της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας περιλαμβάνει τα παρακάτω :

    Ι. ΜΕΑ Θήβας (εξυπηρετούμενοι Δήμοι)

    Α. Για το σύνολο των ρευμάτων
    – Θηβαίων
    – Τανάγρας
    – Αλιάρτου Θεσπιέων
    – Λοκρών

    * Η ΜΕΒΑ Λοκρών δεν θα κατασκευαστεί

    Β. Για το σύνολο των ρευμάτων (εκτός μέρους των οργανικών, το οποίο θα διαχειρίζεται η ΜΕΒΑ Λιβαδειάς)
    – Λεβαδέων
    – Ορχομενού

    ΙΙ. ΜΕΑ Χαλκίδας

    Α. Για το σύνολο των ρευμάτων
    – Διρφύων – Μεσσαπίων
    – Χαλκιδέων
    – Ερέτριας
    – Κύμης – Αλιβερίου

    Β. Για το σύνολο των ρευμάτων (εκτός των οργανικών του Δήμου Καρύστου που διαχειρίζονται στη ΜΕΒΑ Καρύστου)
    – Καρύστου

    ΙΙΙ. ΜΕΑ Φωκίδας (εξυπηρετούμενοι Δήμοι)

    Α. Για το σύνολο των ρευμάτων
    – Δελφών
    – Δωρίδας

    Β. Για το σύνολο των ρευμάτων (εκτός μέρους των οργανικών, το οποίο θα διαχειρίζεται η ΜΕΒΑ Λιβαδειάς)
    – Διστόμου – Αράχωβας – Αντίκυρας

    ΙV. ΜΕΑ Λαμίας (εξυπηρετούμενοι Δήμοι)

    Α. Για το σύνολο των ρευμάτων
    – Καρπενησίου
    – Αγράφων
    – Μακρακώμης
    – Αμφίκλειας – Ελάτειας
    – Καμένων Βούρλων
    – Λαμιέων
    – Στυλίδας
    – Δομοκού
    – Ιστιαίας – Αιδηψού
    – Λίμνης – Μαντουδίου – Αγίας Άννας

    * Η ΜΕΒΑ Δομοκού & Ιστιαίας – Αιδηψού δεν θα κατασκευαστεί

    V. ΜΕΒΑ Σκύρου (εξυπηρετούμενοι Δήμοι)
    – Σκύρου

    ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΣ ΦοΔΣΑ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Α.Ε

  • 25 Αυγούστου 2020, 10:14 | ΕΝΙΑΙΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΚΡΗΤΗΣ

    ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Ε.Σ.Δ.Α.Κ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗΣ ΤΟΥ ΕΣΔΑ
    Στον υπό αναθεώρηση εθνικό σχεδιασμό προτείνουμε:
    • Στην ενότητα Σχέδια και Προγράμματα (Σελ. 40-41) να προβλεφθεί η ενθάρρυνση της συνεργασίας μεταξύ ΦΟΔΣΑ αλλά και της διαπεριφερειακής συνεργασίας για την υλοποίηση ολοκληρωμένων βιώσιμων επενδύσεων στο πλαίσιο ειδικών πολεοδομικών σχεδίων (Πάρκων Κυκλικής Οικονομίας). Στα Πάρκα θα συγκεντρώνονται δραστηριότητες κατά μήκος της αλυσίδας αξίας των αποβλήτων με στόχο την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της διαχείρισης, τη δημιουργία οικονομιών κλίμακας και την αποφυγή παράλληλων επενδύσεων. Ειδικότερα, οι χώροι στους οποίους ήδη φιλοξενούνται εγκαταστάσεις διαχείρισης αποβλήτων είναι σκόπιμο να υποδεχθούν και νέες συναφείς δραστηριότητες αυξημένης προστιθέμενης αξίας όπως μονάδες αξιοποίησης ανακυκλώσιμων, εργαστήρια ανάπτυξης καινοτομιών στο περιβάλλον καθώς και υποδομές (κτιριακές και ψηφιακές) κοινωνικής καινοτομίας για την ενεργή συμμετοχή των πολιτών στην πορεία μετάβασης στην κυκλική οικονομία. Όπως έχει σχεδιαστεί και υλοποιείται το Πάρκο Κυκλικής οικονομίας Ηρακλείου. Προς αυτή την κατεύθυνση είναι αναγκαίο να παρέχονται κατά περίπτωση τα κατάλληλα θεσμικά και αναπτυξιακά κίνητρα που θα καθιστούν το εγχείρημα λειτουργικά και οικονομικά βιώσιμο πάντα προς όφελος των πολιτών.
    • Σχέδιο για την δυνατότητα αξιοποίησης και διακίνησης των συλλεγόμενων ανακτωμένων ανακυκλώσιμων από τις προβλεπόμενες ΜΕΑ σε επίπεδο Περιφέρειας.
    • Βραχυπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο σχέδιο για την ευνοϊκή κοστολόγηση της διαχείρισης των χωριστά διαδεχθέντων Βιοαποβλήτων στις ΜΕΒΑ, προκειμένου να δοθούν κίνητρα στους Δήμους για την άμεση εγκατάσταση των συστημάτων χωριστής διαλογής και την οικονομική βιωσιμότητα του συστήματος.
    • Προτυποποίηση για το παραγόμενο κομπόστ από τις ΜΕΒΑ, ώστε να είναι ευκολότερη η διακίνηση, η διάθεσή και η εμπορική εκμετάλλευση του προϊόντος στην αγορά.
    • Ειδικότερη πρόβλεψη για την ασφαλή διάθεση των παραγόμενων ποσοτήτων CLO από τις υφιστάμενες ΜΕΑ στη Κρήτη, αφού σήμερα υπάρχει σημαντικός περιορισμό από τη νομοθεσία, όσον αφορά στη διάθεση τους (λατομεία και υλικό επικάλυψης ΧΥΤΑΣ). Οι παραγόμενες ποσότητες υπερκαλύπτουν τους διαθέσιμους αποδέκτες.
    • Οριζόντια πρόβλεψη για την παροχή κινήτρων στους πολίτες (πχ. Χρήση πράσινης κάρτας) και οικονομική ενίσχυση των δήμων προκειμένου να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα των ΠΣ.
    • Κεντρική Διαχείριση/logistics συλλεγόμενων ανακτωμένων προϊόντων από τα πράσινα σημεία και άλλες δομές ΔσΠ σε επίπεδο Περιφέρειας.
    • Πρόβλεψη ΣΕΔ στη Κρήτη για τη διαχείριση ρευμάτων των κτηνοτροφικών αποβλήτων και συγκεκριμένα των αποβλήτων πλαστικού φιλμ θερμοκηπίων και εδαφοκάλυψης και αποβλήτων συσκευασιών φυτοφαρμάκων, δεδομένου ότι στη Κρήτη υπάρχουν σημαντικές παραγόμενες ποσότητες των εν λόγω αποβλήτων λόγω των υφιστάμενων γεωργικών δραστηριοτήτων. Σημειώνεται ότι ελλείψει συγκεκριμένου πλαίσιο διαχείρισης τα απόβλητα αυτά συνδιαχειρίζονται με τα σύμμεικτα.

    Πέραν από το υπό διαβούλευση σχέδιο ο Φορέας μας έχει εντοπίσει και ζητήματα που σχετίζονται με την κοστολόγηση της διαχείρισης, την απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδότησης και δημοπράτησης έργων ΑΣΑ και τα επισημαίνει με το παρόν υπόμνημα. Ειδικότερα:
    • Απλοποίηση των διαδικασιών σύνταξης των μελετών και εκτέλεσης έργων. Στο πλαίσιο αυτό προτείνουμε την απαλλαγή από έκδοση Οικοδομικής Άδειας (Δόμησης) των Μονάδων επεξεργασίας των ΑΣΑ με ένα εκ των 2 τρόπων:
    • Τροποποίηση συμπλήρωση της &6 του Ν3463/2006 με την προσθήκη …. (Μονάδες Μηχανικής / η ΄άλλης επεξεργασίας Απορριμμάτων- Μονάδες Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων – Παραγωγής ενέργειας από Βιοαπόβλητα / Βιοαέριο / RDF / SRF / Υπολειμμάτων επεξεργασίας Παραγωγής εναλλακτικών καυσίμων) απορριμμάτων και ανακυκλώσιμων υλικών (Κέντρα Διαλογής Επεξεργασίας Ανακυκλώσιμων Υλικών, Χώροι αποθήκευσης…
    Η παρ. 6 του άρθρου 209 του Ν.3463/2006, όπως ισχύει σήμερα: «6. Κατά παρέκκλιση των πολεοδομικών διατάξεων, τεχνικά έργα και εγκαταστάσεις που εξυπηρετούν την ύδρευση και αποχέτευση «,την τηλεθέρμανση» δήμων η΄ κοινοτήτων, την άρδευση περιοχών τους, καθώς και την κατασκευή και λειτουργία χώρων υγειονομικής ταφής απορριμμάτων (Χ.Υ.Τ.Α.) και Σταθμών Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων, τα οποία προβλέπονται από τεχνικές μελέτες, δεν υπόκεινται στους όρους και περιορισμούς των διατάξεων αυτών και για την κατασκευή τους δεν απαιτείται η έκδοση άδειας δόμησης από τις αρμόδιες αρχές. Όσα από τεχνικά έργα και τις εγκαταστάσεις αυτές έχουν μεγάλο όγκο η΄ ύψος εκτελούνται ύστερα από γνωμοδότηση του αρμόδιου Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής.»

    • Με την ερμηνεία της &3 του άρθρου 36 (έκδοση Αδειών) του Ν4042/2012 που αναφέρει:
    &3. Υφιστάμενες εγκαταστάσεις διαχείρισης αποβλήτων, οι οποίες λειτουργούν και προβλέπονται από τον Εθνικό η΄ Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Αποβλήτων, εξακολουθούν να λειτουργούν. Η συνέχιση της λειτουργίας τους, εφόσον απαιτείται επέκταση η΄ συμπλήρωση των υφιστάμενων υποδομών, προϋποθέτει μόνο εκπόνηση Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και την έκδοση Α.Ε.Π.Ο, με την επιφύλαξη των διατάξεων του Κεφαλαίου Α΄ του ν.4014/2011 (Α΄209). Δεν απαιτείται οποιαδήποτε άλλη πρόσθετη μελέτη ακόμα και όταν τέτοιες εγκαταστάσεις εμπίπτουν με την μεταγενέστερη ρύθμιση σε περιοχές προστασίας της φύσης. Επίσης στις περιπτώσεις που δεν είναι δυνατή η μη έκδοση αδειών δόμησης των εγκαταστάσεων, τουλάχιστον να μην απαιτείται η παρέμβαση του «Ελεγκτή Δόμησης», καθόσον παρεμβάλλονται στη διαδικασία οι Μηχανικοί του Δημοσίου ως επιβλέποντες, μέλη Επιτροπών παραλαβής και αποτύπωσης Φυσικού εδάφους, ΠΑΕ κτλ.
    • Να εξεταστεί η δυνατότητα και στο πλαίσιο αναθεώρησης του Ν.4412 στις Επιτροπές των Διαγωνισμών για τα έργα διαχείρισης απορριμμάτων να συμμετείχαν τουλάχιστον ένας τεχνικός υπάλληλός του Φορέα Δημοπράτησης ή άλλου ΦΟΔΣΑ για την ορθή αξιολόγηση των προσφορών λόγω ιδιαίτερης εμπειρίας σε έργα αυτής της μορφής.
    • Προτείνουμε την επαναφορά του κόστους λειτουργίας των εγκαταστάσεων διαχείρισης ΑΣΑ (ΣΜΑ- ΧΥΤΑ- ΜΕΑ) στο μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ. Μ’ αυτό το τρόπο θα υπάρξει άμεση μείωση του κόστους διαχείρισης των απορριμμάτων προς όφελος των Φορέων Διαχείρισης και κατ’ επέκταση των Δήμων μελών τους και των δημοτών.

  • 25 Αυγούστου 2020, 10:19 | ΕΝΙΑΙΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΚΡΗΤΗΣ (ΕΣΔΑΚ)

    ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Ε.Σ.Δ.Α.Κ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗΣ ΤΟΥ ΕΣΔΑ
    Στον υπό αναθεώρηση εθνικό σχεδιασμό προτείνουμε:
    • Στην ενότητα Σχέδια και Προγράμματα (Σελ. 40-41) να προβλεφθεί η ενθάρρυνση της συνεργασίας μεταξύ ΦΟΔΣΑ αλλά και της διαπεριφερειακής συνεργασίας για την υλοποίηση ολοκληρωμένων βιώσιμων επενδύσεων στο πλαίσιο ειδικών πολεοδομικών σχεδίων (Πάρκων Κυκλικής Οικονομίας). Στα Πάρκα θα συγκεντρώνονται δραστηριότητες κατά μήκος της αλυσίδας αξίας των αποβλήτων με στόχο την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της διαχείρισης, τη δημιουργία οικονομιών κλίμακας και την αποφυγή παράλληλων επενδύσεων. Ειδικότερα, οι χώροι στους οποίους ήδη φιλοξενούνται εγκαταστάσεις διαχείρισης αποβλήτων είναι σκόπιμο να υποδεχθούν και νέες συναφείς δραστηριότητες αυξημένης προστιθέμενης αξίας όπως μονάδες αξιοποίησης ανακυκλώσιμων, εργαστήρια ανάπτυξης καινοτομιών στο περιβάλλον καθώς και υποδομές (κτιριακές και ψηφιακές) κοινωνικής καινοτομίας για την ενεργή συμμετοχή των πολιτών στην πορεία μετάβασης στην κυκλική οικονομία. Όπως έχει σχεδιαστεί και υλοποιείται το Πάρκο Κυκλικής οικονομίας Ηρακλείου. Προς αυτή την κατεύθυνση είναι αναγκαίο να παρέχονται κατά περίπτωση τα κατάλληλα θεσμικά και αναπτυξιακά κίνητρα που θα καθιστούν το εγχείρημα λειτουργικά και οικονομικά βιώσιμο πάντα προς όφελος των πολιτών.
    • Σχέδιο για την δυνατότητα αξιοποίησης και διακίνησης των συλλεγόμενων ανακτωμένων ανακυκλώσιμων από τις προβλεπόμενες ΜΕΑ σε επίπεδο Περιφέρειας.
    • Βραχυπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο σχέδιο για την ευνοϊκή κοστολόγηση της διαχείρισης των χωριστά διαδεχθέντων Βιοαποβλήτων στις ΜΕΒΑ, προκειμένου να δοθούν κίνητρα στους Δήμους για την άμεση εγκατάσταση των συστημάτων χωριστής διαλογής και την οικονομική βιωσιμότητα του συστήματος.
    • Προτυποποίηση για το παραγόμενο κομπόστ από τις ΜΕΒΑ, ώστε να είναι ευκολότερη η διακίνηση, η διάθεσή και η εμπορική εκμετάλλευση του προϊόντος στην αγορά.
    • Ειδικότερη πρόβλεψη για την ασφαλή διάθεση των παραγόμενων ποσοτήτων CLO από τις υφιστάμενες ΜΕΑ στη Κρήτη, αφού σήμερα υπάρχει σημαντικός περιορισμό από τη νομοθεσία, όσον αφορά στη διάθεση τους (λατομεία και υλικό επικάλυψης ΧΥΤΑΣ). Οι παραγόμενες ποσότητες υπερκαλύπτουν τους διαθέσιμους αποδέκτες.
    • Οριζόντια πρόβλεψη για την παροχή κινήτρων στους πολίτες (πχ. Χρήση πράσινης κάρτας) και οικονομική ενίσχυση των δήμων προκειμένου να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα των ΠΣ.
    • Κεντρική Διαχείριση/logistics συλλεγόμενων ανακτωμένων προϊόντων από τα πράσινα σημεία και άλλες δομές ΔσΠ σε επίπεδο Περιφέρειας.
    • Πρόβλεψη ΣΕΔ στη Κρήτη για τη διαχείριση ρευμάτων των κτηνοτροφικών αποβλήτων και συγκεκριμένα των αποβλήτων πλαστικού φιλμ θερμοκηπίων και εδαφοκάλυψης και αποβλήτων συσκευασιών φυτοφαρμάκων, δεδομένου ότι στη Κρήτη υπάρχουν σημαντικές παραγόμενες ποσότητες των εν λόγω αποβλήτων λόγω των υφιστάμενων γεωργικών δραστηριοτήτων. Σημειώνεται ότι ελλείψει συγκεκριμένου πλαίσιο διαχείρισης τα απόβλητα αυτά συνδιαχειρίζονται με τα σύμμεικτα.

    Πέραν από το υπό διαβούλευση σχέδιο ο Φορέας μας έχει εντοπίσει και ζητήματα που σχετίζονται με την κοστολόγηση της διαχείρισης, την απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδότησης και δημοπράτησης έργων ΑΣΑ και τα επισημαίνει με το παρόν υπόμνημα. Ειδικότερα:
    • Απλοποίηση των διαδικασιών σύνταξης των μελετών και εκτέλεσης έργων. Στο πλαίσιο αυτό προτείνουμε την απαλλαγή από έκδοση Οικοδομικής Άδειας (Δόμησης) των Μονάδων επεξεργασίας των ΑΣΑ με ένα εκ των 2 τρόπων:
    • Τροποποίηση συμπλήρωση της &6 του Ν3463/2006 με την προσθήκη …. (Μονάδες Μηχανικής / η ΄άλλης επεξεργασίας Απορριμμάτων- Μονάδες Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων – Παραγωγής ενέργειας από Βιοαπόβλητα / Βιοαέριο / RDF / SRF / Υπολειμμάτων επεξεργασίας Παραγωγής εναλλακτικών καυσίμων) απορριμμάτων και ανακυκλώσιμων υλικών (Κέντρα Διαλογής Επεξεργασίας Ανακυκλώσιμων Υλικών, Χώροι αποθήκευσης…
    Η παρ. 6 του άρθρου 209 του Ν.3463/2006, όπως ισχύει σήμερα: «6. Κατά παρέκκλιση των πολεοδομικών διατάξεων, τεχνικά έργα και εγκαταστάσεις που εξυπηρετούν την ύδρευση και αποχέτευση «,την τηλεθέρμανση» δήμων η΄ κοινοτήτων, την άρδευση περιοχών τους, καθώς και την κατασκευή και λειτουργία χώρων υγειονομικής ταφής απορριμμάτων (Χ.Υ.Τ.Α.) και Σταθμών Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων, τα οποία προβλέπονται από τεχνικές μελέτες, δεν υπόκεινται στους όρους και περιορισμούς των διατάξεων αυτών και για την κατασκευή τους δεν απαιτείται η έκδοση άδειας δόμησης από τις αρμόδιες αρχές. Όσα από τεχνικά έργα και τις εγκαταστάσεις αυτές έχουν μεγάλο όγκο η΄ ύψος εκτελούνται ύστερα από γνωμοδότηση του αρμόδιου Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής.»

    • Με την ερμηνεία της &3 του άρθρου 36 (έκδοση Αδειών) του Ν4042/2012 που αναφέρει:
    &3. Υφιστάμενες εγκαταστάσεις διαχείρισης αποβλήτων, οι οποίες λειτουργούν και προβλέπονται από τον Εθνικό η΄ Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Αποβλήτων, εξακολουθούν να λειτουργούν. Η συνέχιση της λειτουργίας τους, εφόσον απαιτείται επέκταση η΄ συμπλήρωση των υφιστάμενων υποδομών, προϋποθέτει μόνο εκπόνηση Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και την έκδοση Α.Ε.Π.Ο, με την επιφύλαξη των διατάξεων του Κεφαλαίου Α΄ του ν.4014/2011 (Α΄209). Δεν απαιτείται οποιαδήποτε άλλη πρόσθετη μελέτη ακόμα και όταν τέτοιες εγκαταστάσεις εμπίπτουν με την μεταγενέστερη ρύθμιση σε περιοχές προστασίας της φύσης. Επίσης στις περιπτώσεις που δεν είναι δυνατή η μη έκδοση αδειών δόμησης των εγκαταστάσεων, τουλάχιστον να μην απαιτείται η παρέμβαση του «Ελεγκτή Δόμησης», καθόσον παρεμβάλλονται στη διαδικασία οι Μηχανικοί του Δημοσίου ως επιβλέποντες, μέλη Επιτροπών παραλαβής και αποτύπωσης Φυσικού εδάφους, ΠΑΕ κτλ.
    • Να εξεταστεί η δυνατότητα και στο πλαίσιο αναθεώρησης του Ν.4412 στις Επιτροπές των Διαγωνισμών για τα έργα διαχείρισης απορριμμάτων να συμμετείχαν τουλάχιστον ένας τεχνικός υπάλληλός του Φορέα Δημοπράτησης ή άλλου ΦΟΔΣΑ για την ορθή αξιολόγηση των προσφορών λόγω ιδιαίτερης εμπειρίας σε έργα αυτής της μορφής.
    • Προτείνουμε την επαναφορά του κόστους λειτουργίας των εγκαταστάσεων διαχείρισης ΑΣΑ (ΣΜΑ- ΧΥΤΑ- ΜΕΑ) στο μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ. Μ’ αυτό το τρόπο θα υπάρξει άμεση μείωση του κόστους διαχείρισης των απορριμμάτων προς όφελος των Φορέων Διαχείρισης και κατ’ επέκταση των Δήμων μελών τους και των δημοτών.

  • 25 Αυγούστου 2020, 10:07 | Δίκτυο ΦοΔΣΑ

    Στα πλαίσια του νέου ΕΣΔΑ γίνεται μια αξιολόγηση και σχολιασμός του υφιστάμενου . Επισημαίνεται από το κείμενο ότι οι στόχοι του ΕΣΔΑ το 2015 ήταν φιλόδοξοι. Διαπιστώνεται σημαντική υστέρηση επίτευξης των στόχων και κρίνεται το υφιστάμενο καθεστώς ανεπαρκές. Πρέπει βέβαια να λάβουμε υπόψη ότι βρισκόμαστε στην τελική ευθεία υλοποίησης του. Οι ΦΟΔΣΑ καθ’ ύλην αρμόδιοι φορείς να υλοποιήσουν του οικείους ΠΕΣΔΑ και ΕΣΔΑ δεν είχαν μέχρι πρόσφατα ξεκάθαρο καθεστώς θεσμικού ρόλου.
    Κι αν ο προηγούμενος σχεδιασμός κρίνεται φιλόδοξος, πώς θα έπρεπε να χαρακτηρίζεται ο προτεινόμενος που ανεβάζει τους στόχους και μικραίνει το χρονοδιάγραμμα;
    Βεβαίως έχουν προβλεφθεί πολλές νέες διαδικασίες που θα βελτιώσουν και θα ολοκληρώσουν το πλαίσιο της διαχείρισης αποβλήτων αναβαθμίζοντας, ενσωματώνοντας και άλλες πολιτικές όπως η κυκλική οικονομία, το σχέδιο για την κατάργηση των πλαστικών μίας χρήσης κ.α.
    Είναι παραδεκτό ότι πρόκειται για ένα πιο ολοκληρωμένο σχεδιασμό σε επίπεδο χώρας, καθώς έχει γίνει μια προσπάθεια ενσωμάτωσης όλων των κατηγοριών αποβλήτων αλλά και μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης.
    Ο προτεινόμενος νέος όμως ΕΣΔΑ, θέτει στόχο μείωσης της υγειονομικής ταφής των ΑΣΑ, σε ποσοστό μικρότερο του 10%. Πολύ συνοπτικά αυξάνονται οι στόχοι για τη διαλογή στην πηγή των ανακυκλώσιμων και μειώνεται το ποσοστό προς ταφή. Η Διαλογή στην Πηγή (ΔσΠ) απαιτεί μακροχρόνια προσπάθεια ενημέρωσης ευαισθητοποίησης, εφαρμογής δίκαιης τιμολογιακής πολιτικής και μέριμνα για την αξιοποίηση των προϊόντων που αυτή τη στιγμή είναι αμφίβολα (αφού το compost και τα ανακυκλώσιμα δεν έχουν αγορά). Οι μονάδες επεξεργασίας θα παράγουν πολύ CLO και RDF που δεν υπάρχει αντίστοιχα βιώσιμη διαχείρισή τους.
    Η ενεργειακή αξιοποίηση είναι η ενδεδειγμένη λύση για σίγουρα αποτελέσματα σε όλη την Ελλάδα. Όμως είναι ένα πολύ-παραγοντικό και δύσκολο θέμα που θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη την πολύ μεγάλη δυσκολία χωροθέτησης, το περιβαλλοντικό αποτύπωμα (αύξηση μεταφορών, εκπομπές ρύπων, παραγωγή επικίνδυνων υπολειμμάτων), το μεγάλο επενδυτικού και λειτουργικού κόστους, την αναγκαιότητα να λειτουργεί αποδεδειγμένα ως διαδικασία ανάκτησης και όχι διάθεσης, κλπ.
    Πέρα όμως από οποιαδήποτε κριτική επί των τεχνολογιών και των αποτελεσματικών πρακτικών είναι κρίσιμο για την προσέγγιση των στόχων, να λυθεί το θεσμικό πλαίσιο των ΦΟΔΣΑ, εφαρμόζοντας το υφιστάμενο ή/και βελτιώνοντας σημειακά όπου είναι απαραίτητο . Επίσης για την σύντμηση των χρόνων ωρίμανσης των έργων και των διαγωνιστικών διαδικασιών χρήζει άμεσης παρέμβασης το θεσμικό πλαίσιο ανάθεσης έργων , στην κατεύθυνση της απλοποίησης των διαδικασιών ώστε η πολιτεία να παράσχει τα εργαλεία στους ΦΟΔΣΑ για την επίτευξη των στόχων που σήμερα μπορεί να φαίνονται ανέφικτοι.

    Σελ. 105 ΜΕΤΡΟ ΑΣΑ.5
    Αναμόρφωση θεσμικού πλαισίου ΦΟΔΣΑ με στόχο – μεταξύ άλλων- την ενίσχυσή τους, την ενδεχόμενη περαιτέρω μείωση του αριθμού τους, τη διερεύνηση επέκτασης των αρμοδιοτήτων τους σε άλλα αντικείμενα και σε άλλα ρεύματα (όπως δυνατότητα δημιουργίας πράσινων σημείων, ΚΔΕΥ, ΧΥΤΕΑ, εγκαταστάσεων διαχείρισης ΜΠΕΑ).
    Αναφέρεται ότι το μέτρο ΜΕΤΡΟ ΑΣΑ.5 θα καλύψει τους στόχους 1 και 2 για τα ΑΣΑ και τα Απόβλητα Συσκευασίας .
    Η αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου των ΦΟΔΣΑ αυτή την χρονική στιγμή και με το δεδομένο ότι ο χρονικός ορίζοντας είναι εντός του 2020, καθιστά ανώφελη αλλά και ανεδαφική την τροποποίηση του θεσμικού πλαισίου με το δεδομένο ότι και το προηγούμενο δεν έχει εφαρμοστεί ακόμη , είναι σε εξέλιξη διαγωνιστικές διαδικασίες για ΜΕΑ που θα συμβάλλουν στους στόχους του τρέχοντος αλλά και του νέου ΕΣΔΑ και οι οποίες θα καθυστερήσουν να ολοκληρωθούν με τα γνωστά αποτελέσματα , απώλεια πόρων μετατόπιση των χρονοδιαγραμμάτων υλοποίησης και όλες οι γνωστές παθογένειες . Προτείνεται η διατήρηση του υφιστάμενου πλαισίου τουλάχιστον μέχρι την ολοκλήρωση της τρέχουσας δημοτικής περιόδου , που άλλωστε συμπίπτει με το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης των έργων .

    Σελ. 109 ΜΕΤΡΟ ΑΣΑ.26

    Μελέτες – έργα – προμήθειες – υπηρεσίες για τη δημιουργία Πάρκων Κυκλικής Οικονομίας για τη συνεργητική δράση υποδομών Διαχείρισης Αποβλήτων και την παραγωγή προϊόντων υψηλότερης προστιθέμενης αξίας .

    Είναι κρίσιμο για την προώθηση δράσεων κυκλικής οικονομίας να προβλεφθούν τομείς της οικονομίας για τους οποίους ο νέος ΕΣΔΑ θα προάγει την ανάπτυξή τους ώστε να συμβάλλουν στο νέο μοντέλο οικονομίας . Επειδή απ’ ότι είναι προφανές ο νέος ΕΣΔΑ επικεντρώνεται και προάγει την χρήση των δευτερογενών καυσίμων και την ενεργειακή αξιοποίηση του υπολείμματος της επεξεργασίας ως κύριους μοχλούς για τον μετασχηματισμό του οικονομικού μοντέλου.

    Σελ. 138 Αστικά Στερεά Απόβλητα λόγω τουριστικών ροών

    Έναρξη χωριστής συλλογής των βιοαποβλήτων με ευθύνη των μεγάλων ξενοδοχειακών μονάδων και παρόμοιων μεγάλων παραγωγών (όπως κάμπινγκ κ.λπ.) κατά τη διάρκεια της τουριστικής περιόδου, και διαχείρισή τους στις σχετικές υποδομές των ΟΤΑ Α’ Βαθμού ή των ΦΟΔΣΑ, με ταυτόχρονη εξέταση της δυνατότητας διαχείρισής τους εντός των ξενοδοχειακών/τουριστικών μονάδων.

    Η δυνατότητα διαχείρισης διαχρονικά μπορεί να στερήσει πόρους από τους ΟΤΑ Α’ βαθμού οι οποίοι έχουν ήδη μεριμνήσει και έχουν εγκαταστήσει ΜΕΑ ή/και ΜΕΒΑ . Για την παροχή της δυνατότητας διαχείρισης οποιουδήποτε αποβλήτου εντός των ξενοδοχειακών / τουριστικών μονάδων πρέπει να παρέχεται μετά την σύμφωνη γνώμη του οικείου ΟΤΑ ή/και ΦΟΔΣΑ.

    Σελ. 73

    Μονάδες Ενεργειακής Αξιοποίησης, στις οποίες μπορεί να γίνεται ανάκτηση ενέργειας με θερμική επεξεργασία των Υπολειμμάτων των ΜΕΑ ή/και των εναλλακτικών καυσίμων για τη δραστική ελαχιστοποίηση του τελικού υπολείμματος προς υγειονομική ταφή (απαραίτητες για την επίτευξη του στόχου ταφής έως 10% μέχρι το 2030).

    Από την λειτουργία των μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης θα προκύψει υπόλειμμα σε ποσοστό 25%. Στο υπόλειμμα αυτό συμπεριλαμβάνεται το σύνολο των στερεών υπολειμμάτων των μονάδων αυτών, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων μπορεί να διατεθεί σε ΧΥΤΥ μη επικίνδυνων αποβλήτων, ενώ μικρό μέρος τους αναμένεται να πρέπει να υποστεί κατάλληλη διαχείριση ως επικίνδυνα απόβλητα, όπως π.χ στερεοποίηση – σταθεροποίηση, διάθεση σε ΧΥΤΕΑ,

    Για την Περιφέρεια Κρήτης θα έχει δυναμικότητα 127.326 τόνους /έτος και υπόλειμμα 31.832 τόνους /έτος .

    Είναι τεχνικά εφικτό και ορθολογικό το μικρό μέρος του υπολείμματος που χρήζει διαχείρισης σε ΧΥΤΕΑ , να μεταφερθεί σε κεντρική βιομηχανική εγκατάσταση της Χώρας όπου θα πραγματοποιείται κεντρικά η διαχείριση του.

    Σελ. 145
    ΙΛΥΕΣ.1
    Κατασκευή νέων μονάδων επεξεργασίας ιλύος συνδεδεμένων με μεγάλες και μεσαίες ΕΕΛ, σύμφωνα με τα πρότυπα και προδιαγραφές. Υιοθέτηση συμβατικών ή προχωρημένων τεχνολογιών επεξεργασίας ιλύος, αναλόγως του μεγέθους της ΕΕΛ και οικονομοτεχνικών κριτηρίων, ενδεικτικά: • Αναερόβια επεξεργασία στη μεσοφιλική/ θερμοφιλική περιοχή συνοδευόμενη από θερμική επεξεργασία (παστερίωση) • Θερμοφιλική αερόβια επεξεργασία • Ηλιακή ή Θερμική Ξήρανση • Επεξεργασία με ασβέστη για την επίτευξη υψηλού pH και υψηλών θερμοκρασιών (Ασβεστοποίηση) • Κομποστοποίηση ή συγκομποστοποίηση με άλλα οργανικά απόβλητα

    Στους αρμόδιους Φορείς που δύνανται να υλοποιήσουν τις παραπάνω μονάδες πρέπει να περιληφθούν οι ΦΟΔΣΑ.

    ΦοΔΣΑ Βόρειας Πεδιάδας

  • 25 Αυγούστου 2020, 10:15 | Δρ. Σταύρος Μαυρουδέας

    Θεωρώ ότι πρέπει να τεθούν συγκεκριμένοι στόχοι για την ανάκτηση υλικών/ενέργειας από τις ΜΕΑ, η παρακολούθησή τους να είναι συνεχής και να ελέγχονται σε τακτά χρονικά διαστήματα (π.χ. 4 φορές το έτος). Επίσης, να εκπονούνται ετήσιες εκθέσεις για τη λειτουργία της μονάδας, οι οποίες να είναι διαθέσιμες προς το κοινό. Η επεξεργασία των αποβλήτων σε ΜΕΑ με τελική διάθεση σε ΧΥΤΑ/ΧΥΤΥ άνω του 50% (βλέπε σχετικά στοιχεία από τη λειτουργία του ΕΜΑΚ Άνω Λιοσίων) δεν αποτελεί «ορθή διαχείριση των αποβλήτων».

    Προτείνω να γίνουν διαθέσιμες προς το κοινό οι πληροφορίες από την παρακολούθηση των αέριων ρύπων όλων των μονάδων επεξεργασίας αποβλήτων που λειτουργούν στην Ελλάδα, με την πρόσβαση των πολιτών στα στοιχεία των μετρήσεων σε πραγματικό χρόνο.

    Η πληροφόρηση του κοινού είναι σημαντική και πρέπει να γίνεται συχνά και με συνεχείς δράσεις. Η τοποθέτηση καφέ κάδων δεν έχει συνδυαστεί έως τώρα με τη συστηματική ενημέρωση του κοινού. Το αποτέλεσμα σε ορισμένους δήμους είναι η μετατροπή των καφέ κάδων σε κάδους για την ανακύκλωση συσκευασιών (π.χ. Δήμος Αγίας Παρασκευής στην Αττική), καθώς χωρίς την ενημέρωση του κοινού, στους κάδους δεν συλλεγόταν μόνο οργανικό υλικό.

    Τέλος, η οργάνωση συστήματος εναλλακτικής διαχείρισης για τις συσκευασίες επικίνδυνων αποβλήτων είναι απαραίτητη, καθώς αυτά είτε συλλέγονται μαζί με μη επικίνδυνα ή απορρίπτονται στο περιβάλλον.

  • 25 Αυγούστου 2020, 10:59 | Περιφερειακός Σύνδεσμος Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Κεντρικής Μακεδονίας (ΦοΔΣΑ ΚΜ)

    Ο Περιφερειακός Σύνδεσμος Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Κεντρικής Μακεδονίας (ΦοΔΣΑ ΚΜ) συμφωνεί με τον νέο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων και τις όποιες επιμέρους παρατηρήσεις του τις έχει ενσωματώσει στις τοποθετήσεις που έχουν κατατεθεί από τα συλλογικά όργανα στα οποία συμμετέχει.

    Εκείνο που θα θέλαμε να επισημάνουμε μόνο είναι ότι:

    (Α) Πιστεύουμε πως η ενεργειακή αξιοποίηση όπως άλλωστε έχει τονιστεί κι από την πρόταση μας για την «Εγνατία Διαχείριση Απορριμμάτων» είναι απαραίτητο να εφαρμοστεί, τόσο για την επίτευξη των στόχων διαχείρισης των αποβλήτων από τη χώρα μας, όσο και για να συνεισφέρει στην προσπάθεια απολιγνιτοποίησης της

    (Β) Στα πάρκα κυκλικής οικονομίας (εργαλείο που στόχο έχει να συμβάλει στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας) εντάσσεται και η ενεργειακή αξιοποίηση ως μία άκρως απαραίτητη και αναγκαία δράση με στόχο την ανάκτηση των δευτερογενών πρώτων υλών, στο πλαίσιο μιας στρατηγικής ανάπτυξης «οικοσυστήματος» περιβαλλοντικής βιομηχανίας και μεταποίησης

    (Γ) Θα πρέπει το νέο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων να εξασφαλίζει πως οι Δημότες και κατ’ επέκταση η Τοπική Αυτοδιοίκηση που επωμίζονται μέχρι τώρα το κόστος διαχείρισης των απορριμμάτων, να δούνε, αν όχι ελάττωση των τελών διαχείρισης τουλάχιστον τη μη αύξηση τους

  • 25 Αυγούστου 2020, 10:06 | Δίκτυο ΦοΔΣΑ

    «Συμμετοχή στη δημόσια διαβούλευση του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων»
    Στο πλαίσιο της ενεργούς δημόσιας διαβούλευσης του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) (συμπεριλαμβανομένων και των επικίνδυνων αποβλήτων) του Υπουργείου Περιβάλλοντος & Ενέργειας (ΥΠΕΝ) και της πρόσκλησης συλλογικής τοποθέτησης των ΦοΔΣΑ της ελληνικής επικράτειας μέσω του συντονιστικού οργάνου του Δικτύου ΦοΔΣΑ, η Υπηρεσία μας παραθέτει τις ακόλουθες θέσεις, παρόλο τον ασφυκτικά περιορισμένο διαθέσιμο χρόνο μελέτης εκ μέρους του Υπουργείου:
    1. Οι προβλεπόμενες από το Νέο ΕΣΔΑ αρμοδιότητες των ΦοΔΣΑ είναι πολυσχιδείς και απαιτητικές (λ.χ. εκπόνηση μελετών και κατασκευή έργων, αναθεώρηση / επικαιροποίηση και υλοποίηση έργων και δράσεων ΠΕΣΔΑ), πράγμα το οποίο διαγράφει και καθιστά πάγιο αίτημα την αναγκαιότητα ενίσχυσης, υποστήριξης ή / και στελέχωσής τους με προσωπικό, θεσμοθετώντας ειδικό καθεστώς άμεσης κάλυψης.
    2. Η λειτουργία περισσότερων του ενός ΦοΔΣΑ ανά Περιφέρεια, περιπτώσει της Περιφέρειας Θεσσαλίας όπου λειτουργούν τρεις ΦοΔΣΑ διαφορετικής νομικής μορφής, απαιτεί τη θέσπιση των όρων του πλαισίου συνεργασίας, ανάληψης υποχρεώσεων και συντονισμού ενεργειών, ώστε να καταστεί εφικτή η υλοποίηση οποιουδήποτε χρονοδιαγράμματος και η επίτευξη οποιωνδήποτε στόχων του οικείου Περιφερειακού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ).
    3. Οι ΦοΔΣΑ,εφόσον εμπλέκονται στη διαχείριση των αποβλήτων εκσκαφών, κατεδαφίσεων και κατασκευών (ΑΕΚΚ), λ.χ. με την κατασκευή χώρου για την υποδοχή του υπολείμματος ΑΕΚΚ που δεν δύναται να ανακυκλωθεί, θα πρέπει να μεριμνήσουν για τον σχετικό προγραμματισμό χρηματοδότησης επένδυσης και να συμπεριλάβουν το σχετικό τέλος ταφής στον οικείο Κανονισμό Τιμολόγησης.
    4. Οι ΦοΔΣΑ καλούνται να διαχειριστούν μη επικίνδυνα απόβλητα στρατιωτικών
    εγκαταστάσεων, με τις οποίες θα πρέπει να αναπτυχθεί ένα συγκεκριμένο πλαίσιο συνεργασίας, δεδομένου ότι η υπαγωγή τη λειτουργίας των εν λόγω εγκαταστάσεων στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας τις απαλλάσσει από το κείμενο νομοθετικό πλαίσιο του ΥΠΕΝ (λ.χ. μη υπόχρεες εγγραφής στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων).
    5. Οι ΦοΔΣΑ θα πρέπει να συνδράμουν στην ενσάρκωση του πνεύματος της «βιομηχανικής συμβίωσης» των ιδιωτικών επιχειρήσεων – πελατών τους, αλλά και την πρωτοβουλία θέσπισης Συμβούλου ταξινόμησης αποβλήτων για την ορθή και τεκμηριωμένη κατάταξή τους, σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Κατάλογο Αποβλήτων, δεδομένης της καταφανούς – κατά πλειοψηφία- αδυναμίας των ιδιωτικών επιχειρήσεων.
    6. Οι ΦοΔΣΑ καλούνται να προγραμματίσουν και σχεδιάσουν -εφόσον κρίνεται
    τεχνικοοικονομικά βιώσιμη- επένδυση αποτέφρωσης επικίνδυνων ιατρικών αποβλήτων σε συνεργασία με τις οικείες Υγειονομικές Περιφέρειες.
    7. Οι ΟΤΑ ΠΕ Λάρισας, ήτοι οι Δήμοι Ελασσόνας, Κιλελέρ και Φαρσάλων, οι οποίοι δεν έχουν προβλεφθεί στον σχεδιασμό της Μονάδας Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων (ΜΕΒΑ) ΠΕ Λάρισας (Υποέργο της Μονάδας Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ) ΠΕ Λάρισας), δεν αποτυπώνονται στους στόχους αυτόνομων ΜΕΒΑ του ΕΣΔΑ (σελ. 245).

    Με εκτίμηση,

    Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ
    ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΔΗΜΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ Ν. ΛΑΡΙΣΑΣ

    Αντώνης Ν. Γκουντάρας
    Δήμαρχος Αγιάς

  • 25 Αυγούστου 2020, 09:41 | Δίκτυο ΦοΔΣΑ

    ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΔΙΑΔΥΜΑ ΣΤΟ ΝΕΟ ΕΣΔΑ
    – Η εφαρμογή προγραμμάτων ΔσΠ Βιοαποβλήτων με τον καφέ κάδο να είναι υποχρεωτική (για μία τουλάχιστον 5ετία πέραν του 2022) για όλους τους οικισμούς με πληθυσμό μεγαλύτερο από 500 κατοίκους και σε όλους τους τουριστικούς οικισμούς με εποχικό πληθυσμό (ανεξαρτήτως μόνιμου πληθυσμού). Η ανάπτυξη καφέ κάδου σε μικρούς, απομακρυσμένους, ορεινούς οικισμούς δημιουργεί μόνο πρόσθετο κόστος στους Δήμους χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα στην ανακτώμενη ποσότητα βιοαποβλήτων. Προτεραιότητα στους μικρούς αυτούς οικισμούς θα είναι η εφαρμογή προγραμμάτων οικιακής κομποστοποίησης, σε συνδυασμό μάλιστα με την ήδη εφαρμοζόμενη χρήση σημαντικού τμήματος των βιοαποβλήτων στη σίτιση οικόσιτων ζώων.
    – Αντί του όρου Κέντρα Δημιουργικής Επανάχρησης Υλικών (ΚΔΕΥ), να χρησιμοποιηθεί ο όρος Κέντρα Επανάχρησης (ή Επαναχρησιμοποίησης) Υλικών (ΚΕΥ), καθώς το ακρωνύμιο ΚΔΕΥ συνδέεται λεκτικά και παραπέμπει στα ΚΔΑΥ, δημιουργώντας ασάφεια. Επίσης θα πρέπει να γίνουν νομοθετικές ρυθμίσεις για την εύρυθμη λειτουργία αυτών σε ότι αφορά την λογιστική και οικονομική παρακολούθησή τους.
    – Θα ήταν εύλογο να υπάρχει ένας συγκεκριμένος στόχος αξιοποίησης (εργασίες R) για τα ΒΜΕΑ, ΒΕΑ και λοιπά απόβλητα για τα οποία δεν υπάρχει κατανομή στόχου μεταξύ εργασιών R/D.
    – Για τη διαχείριση των ΒΕΑ θα ήταν εύλογο να υπάρχει ρητή αναφορά για πρόβλεψη δημιουργίας τουλάχιστον ενός ΧΥΤΕΑ για την εξυπηρέτηση της χώρας (εκτός των ιδιωτικών ΧΥΤΕΑ).
    – Θα πρέπει να υπάρχει πρόβλεψη για δυνατότητα συνδιάθεσης σε ΧΥΤΑ/ΧΥΤΥ και μη επικινδύνων ΒΜΕΑ που δεν μπορούν να αξιοποιηθούν με εργασίες R.
    – H πρόβλεψη παραγωγής αποβλήτων αμιάντου της τάξης μόλις των 10.000 τόνων για τη 10ετία 2020-2030, ίσως δημιουργήσει προβλήματα στο σχεδιασμό, στην σκοπιμότητα/ βιωσιμότητα δημιουργίας ενός τουλάχιστον ΧΥΤΑΜ στη χώρα. Ακόμη, πρέπει να προβλεφθεί ότι, υπό κατάλληλες προϋποθέσεις και θεσμικό πλαίσιο, θα μπορούν σε περιοχές ΧΥΤΑ/Υ να δημιουργηθούν ειδικά μικρά κύτταρα υγ.ταφής αποβλήτων αμιάντου όπως προβλέπεται και στην Απόφαση 2003/33/ΕΚ.
    – Για την ορθή διαχείριση των ΜΠΕΑ (εκτός λαμπτήρων, οικιακών μπαταριών, ληγμένων φαρμάκων) θα πρέπει να υπάρξει ευελιξία στο σχεδιασμό προγραμμάτων χωριστής συλλογής τους (όχι μόνο συλλογή σε Πράσινα Σημεία) και μετέπειτα διαχείρισής τους. Ενδεικτικά προτείνεται να μπορούν, μετά από κατάλληλη αδειοδότηση σε ΣΜΑ, να μπορεί να γίνεται ταξινόμηση και αποθήκευσή τους κλπ.
    – Σε ότι αφορά τη διαχείριση των υπολειμμάτων και των δευτερογενών καυσίμων των ΜΕΑ σε νέες μονάδες ενεργειακής αξιοποίησης, είναι απαραίτητο να γίνει αναφορά στην απαίτηση δημιουργίας βιώσιμων δικτύων μεταφοράς των υλικών από τις κατά τόπους μονάδες στην κεντρική μονάδα.
    – Είναι αναγκαίο να αναφερθούν στοιχεία, να παρατεθούν δεδομένα και να γίνουν εκτιμήσεις για το κόστος λειτουργίας των προτεινόμενων έργων διαχείρισης και να δοθούν γενικότερα στοιχεία και δείκτες για το διαχείρισης των αποβλήτων ως ποσοστό του κατά κεφαλήν ΑΕΠ ή και άλλων δεικτών.
    – Οι παράθεση αναλυτικών υπολογισμών στόχων ανά Περιφέρεια και ΠΕ, δεν είναι απαραίτητη καθώς θα δημιουργήσει ασάφειες και προβλήματα στη σύνταξη και αξιολόγηση των νέων ΠΕΣΔΑ.
    – Η εφαρμογή της Περιβαλλοντικής Εισφοράς να αφορά ποσότητες που πάνε για ταφή και ξεπερνούν το στόχο του 10%, αφού οποιαδήποτε λύση και να εφαρμοστεί πάντοτε θα υπάρχει υπόλειμμα το οποία θα πρέπει να οδηγηθεί σε ταφή.
    – Η παραγωγή εναλλακτικών δευτερογενών καυσίμων από τις ΜΕΑ ή/και τα ΚΔΑΥ, θα πρέπει να προβλεφθεί ακόμα και στις περιπτώσεις που είναι αδύνατη η διάθεση προς ανακύκλωση των ανακτηθέντων ΑΥ όπως π.χ. πλαστική σακούλα (φιλμ), χαρτί πολύ κακής ποιότητας. Η συσσώρευση ποσοτήτων σε αποθηκευτικούς χώρους, λόγω της μη διάθεσής τους, εγκυμονεί κινδύνους ενώ και η μακροχρόνια αποθήκευση επιφέρει αλλαγές στα χαρακτηριστικά των ΑΥ.
    – Η αναφορά στα χρώματα για τα ξεχωριστά ρεύματα συλλογής, να προσδιορίζονται στα ΠΕΣΔΑ.
    – Η διαπεριφερειακή συνεργασία θα πρέπει να είναι δυνατή σε όλες τις δραστηριότητες της διαχείρισης αποβλήτων, είτε αυτή αφορά αξιοποίηση υφιστάμενων υποδομών είτε την δημιουργία νέων. Η ενδιάμεση περίοδος πριν γίνει οποιαδήποτε προσθήκη στα ΠΕΣΔΑ, θα πρέπει να είναι εφικτή με απόφαση ΥΠΕΝ και σύμφωνη γνώμη των εμπλεκόμενων φορέων. Το μέγεθος και οι ποσότητες που θα εξυπηρετούνται από μονάδες διαπεριφερειακής εμβέλειας θα καθορίζονται από οικονομοτεχνικές μελέτες οι οποίες θα εξετάζουν την βιωσιμότητα κάθε μονάδας.

    Διαχείριση Απορριμμάτων Δυτικής Μακεδονίας (ΔΙΑΔΥΜΑ ΑΕ)

  • 25 Αυγούστου 2020, 09:10 | Δίκτυο ΦοΔΣΑ

    ΑΠΟΨΕΙΣ ΕΠΙ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΕΣΔΑ

    Γενικά.

    Ο νέος ΕΣΔΑ θα πρέπει να είναι συνεκτικός, να δίνει τις βασικές κατευθύνσεις σε σχέση με την στοχοθεσία για την επόμενη δεκαετία και να παρέχει μια ευελιξία στους αρμόδιους φορείς να επιλέξουν μίγμα τεχνολογιών, υποδομών και δράσεων ώστε να επιτευχθούν οι τελικοί στόχοι.
    Με αυτόν τον προσανατολισμό, θα πρέπει να περιοριστεί σε ένα περισσότερο συνεκτικό κείμενο.
    Διευρυμένη ευθύνη παραγωγού -Σ.Ε.Δ.

    Η εμπειρία στην διαχείριση των ΑΣΑ, στην ανάκτηση υλικών από αυτά, αλλά και στην εμπορία τους, υποδεικνύει την αναγκαιότητα της επέκτασης της διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού και την δημιουργία νέων Σ.Ε.Δ. Αυτό ενισχύεται από την δυσκολία και συνήθως την αδυναμία διάθεσης συγκεκριμένων αποβλήτων, με αποτέλεσμα τα περισσότερα από αυτά να καταλήγουν σε Χώρους Υγειονομικής Ταφής. Για τον λόγο αυτό προτείνουμε:
    1. Δημιουργία συστήματος εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων συσκευασίας φυτοφαρμάκων.
    2. Δημιουργία συστήματος διαχείρισης αποβλήτων φωτοβολταϊκών μετά το τέλος του κύκλου ζωής.
    3. Δημιουργία συστήματος εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων στρωμάτων-Ανακύκλωση και διαχείριση μέσω των ΦΟΔΣΑ.
    4. Δημιουργία συστήματος εναλλακτικής διαχείρισης πλαστικών παιχνιδιών.
    5. Δημιουργία συστήματος εναλλακτικής διαχείρισης για απόβλητα σωλήνων άρδευσης.

    Βιοαπόβλητα-Οργανική ουσία

    Ο σχεδιασμός και η επίτευξη των στόχων από την Διαλογή στην Πηγή Βιοαποβλήτων επικεντρώνεται στην ανάκτηση κυρίως οργανικής ουσίας και παραγωγής κομπόστ αλλά και ενέργειας (είτε με αερόβια είτε με αναερόβια χώνευση). Επειδή θα ξεκινήσουν να παράγονται μεγάλες ποσότητες κομπόστ όταν ολοκληρωθούν οι υποδομές, σύμφωνα με την εμπειρία, θα αντιμετωπιστούν προβλήματα διάθεσης του. Προκειμένου λοιπόν να μην συσσωρεύονται ποσότητες που δεν μπορούν να διατεθούν, ο σχεδιασμός θα πρέπει να συνοδεύεται από εκσυγχρονισμένο νομικό πλαίσιο για την διάθεση του κομπόστ που θα παράγεται με βάση την ποιότητα του τελικού προϊόντος. Παράλληλα, θα πρέπει υποχρεωτικά να ενταχθεί η χρήση του στις μελέτες ανάπλασης ή δημιουργίας χώρων πρασίνου, πάρκων, αναδασωτέων εκτάσεων, αποκαταστάσεων τραυματισμένων τοπίων κ.λπ, που εκπονούν φορείς δημοσίου συμφέροντος (υπουργεία, ΟΤΑ κ.λπ.).
    Σχετικά με την καύση οργανικής ουσίας όπως π.χ. για το CLO, θεωρούμε ότι θα πρέπει να απορριφθεί ως λύση. Αντίθετα, επιβάλλεται η πλήρης αξιοποίηση της οργανικής ουσίας για εδαφοβελτίωση ακόμα και για το CLO, (αποκατάσταση ανενεργών και ενεργών λατομείων, αναδασώσεις κ.λπ.) από την στιγμή μάλιστα που η χώρα μας διαθέτει τόσο φτωχά εδάφη.

    Ενημέρωση- Ευαισθητοποίηση

    Κομβικό ρόλο στην επίτευξη των στόχων που τίθενται, διαδραματίζει η συμμετοχή των πολιτών στα διάφορα προγράμματα. Κανένα πρόγραμμα δεν θα έχει επιτυχία και κανένας στόχος δεν θα επιτευχθεί, χωρίς την συμμετοχή των πολιτών. Για τον λόγο αυτό θα πρέπει να δημιουργηθεί μια περιβαλλοντική κουλτούρα, η διαμόρφωση της οποίας θα ξεκινάει από την προσχολική αγωγή και θα συνεχίζεται σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης.
    Για τον λόγο αυτό είναι απαραίτητη η ένταξη εξειδικευμένων υποχρεωτικών προγραμμάτων περιβαλλοντικής αγωγής σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης, όπου μέσα σε αυτά θα εντάσσεται και η ενημέρωση-ευαισθητοποίηση σε θέματα πρόληψης και διαχείρισης αποβλήτων.

    Σταθμοί Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ)

    Δεν υπάρχει σαφής αναφορά στην αναγκαιότητα ολοκλήρωσης του δικτύου ΣΜΑ σε όποιες περιοχές εμφανίζεται υστέρηση. Οι ΣΜΑ αναφέρονται μόνο στο παράρτημα ΙΧ, ενώ θα πρέπει να αναφέρεται σαφώς στο παρόν σχέδιο ως σημαντικό έργο υποδομής. Η ανάλυση σε σχέση με την αναγκαιότητα, την χωροθέτηση κ.λπ. θα εξειδικεύεται μέσω της διαδικασίας αναθεώρησης των ΠΕΣΔΑ.

    Ειδικά.

    – Στο παρόν σχέδιο αναφέρονται μόνο μπλε κώδωνες για το γυαλί ενώ σε κάποιες περιοχές χρησιμοποιούνται και κίτρινοι.
    – Σελ 89. Ισοζύγιο ΑΣΑ: Βιολογική Επεξεργασία προδιαλεγμένου οργανικού και πράσινων/αποβλήτων κήπων:901.839 τόνοι→ Παραγόμενο Κομπόστ: 494.073 τόνοι. Η εκτίμηση για την παραγόμενη ποσότητα κομπόστ ως τελικό προϊόν δεν είναι ρεαλιστική καθώς στην πράξη και μετά το πέρας της ωρίμανσης, προκύπτει ως τελικό προϊόν περίπου το 30% της αρχικής μάζας. Στην προκειμένη περίπτωση ο ρεαλιστικός υπολογισμός θα κατέληγε στην ποσότητα των 270.551 τόνων. Παράλληλα, οι προσμίξεις που καταλήγουν ως υπόλειμμα είναι υποεκτιμημένες.
    Αντίστοιχα, ισχύουν σε όλα τα ισοζύγια που αφορούν την Βιολογική επεξεργασία.
    – Οι ποσότητες που παρατίθενται ως στοιχεία βάσης για τον υπολογισμό της εξέλιξης της παραγωγής αποβλήτων και κατ’ επέκταση της στοχοθεσίας τουλάχιστον στην Π.Ε. Χανίων, απέχουν από τις πραγματικές. Ειδικά για τα ογκώδη και τα πράσινα απόβλητα/απόβλητα κήπων οι αποκλίσεις είναι μεγάλες και μάλιστα σημαντικά υποεκτιμημένες.
    – Σχετικά με το μέτρο ΑΣ.6 να προστεθούν στην στήλη Φορέας και οι ΦΟΔΣΑ, δεδομένου ότι λειτουργούνται ΚΔΑΥ και από ΦΟΔΣΑ τα οποία δεν έχουν χρηματοδοτηθεί από ΣΕΔ.
    – Στο κεφάλαιο 2.1.8 στα Χρηματοδοτικά εργαλεία/Χρηματοπιστωτικά μέσα να είναι επιλέξιμοι φορείς στο ‘’Πράσινο Ταμείο’’ και στο ‘’Αντώνης Τρίτσης’’ και οι ΦΟΔΣΑ.
    – Επικίνδυνα Βιομηχανικά Απόβλητα: Θεωρούμε ότι στα προτεινόμενα μέτρα και δράσεις για την υλοποίηση του σχεδίου (ενότητα 3.2.5 σχετικού με α/α 2) θα συνεισέφερε η πρόβλεψη του ακόλουθου μέτρου: «Παροχή κινήτρων για τη Σταδιακή απομάκρυνση των σχετικών ΒΕΑ»
    – Γεωκτηνοτροφικά Απόβλητα (ΓΚΤ): Θεωρούμε ότι η συμμετοχή ως εμπλεκόμενοι φορείς, εφόσον είναι επιθυμητό, των ΟΤΑ και των ΦοΔΣΑ στα προτεινόμενα μέτρα ΓΚΤ.3, ΓΚΤ.4 και ΓΚΤ.8 (Πίνακας 57 σχετικού με α/α 2) μπορεί να συνεισφέρει ουσιαστικά και να διασφαλίσει την ευρύτερη αποδοχή των μέτρων από τους παραγωγούς των αποβλήτων αυτών.
    – Επικίνδυνα Απόβλητα Υγειονομικών Μονάδων: Στο σχέδιο υπάρχει πρόβλεψη για τη διαχείριση των Επικίνδυνων Υγειονομικών Μονάδων από κατ’οίκον νοσηλεία (ΕΑΥΜ) που εμπεριέχονται στα σύμμεικτα απορρίμματα, καθώς πρέπει να συλλέγονται χωριστά, προκειμένου να αποφεύγεται η ρύπανση των αστικών αποβλήτων με επικίνδυνα απόβλητα, που θα μπορούσε να περιορίσει την ποιότητα της ανακύκλωσης και να εξασφαλιστεί η περιβαλλοντικά συμβατή διαχείριση των επικινδύνων αποβλήτων. Θεωρούμε ότι η συμμετοχή ως εμπλεκόμενοι/αρμόδιοι φορείς, εφόσον είναι επιθυμητό και των ΦοΔΣΑ στο προτεινόμενο μέτρο ΕΑΥΜ.6 (Πίνακας 97 σχετικού με α/α 2) μπορεί να συνεισφέρει στην αποτελεσματικότητα και στην βιωσιμότητα αυτών των συστημάτων συλλογής, καθώς διασφαλίζει και την εφαρμογή σε πλέον του ενός δήμου. Στο ίδιο μέτρο προτείνουμε να συμπεριλαμβάνονται (ως δυνατότητα συμμετοχής στο δημοτικό/διαδημοτικό σύστημα χωριστής συλλογής) και μικρών μονάδων και ιατρείων/κτηνιατρείων.
    – Κριτήρια χωροθέτησης μελλοντικών/προβλεπόμενων υποδομών:
    1. Τα «Συστήματα Περιβαλλοντικών Υποδομών» «..δεν κατατάσσονται στους βαθμούς όχλησης της απόφασης της παρ. 9 του άρθρου του ν. 3982/2011 (Α’ 143)…» (§1, άρθρ. 78 ν. 4442/2016/ΦΕΚ Α 230-07.12.2016, /όπως ισχύει) και συνεπώς δεν έχουν εφαρμογή οι (αυστηρές) διατάξεις των πδ/24-5-1985 (Δ’ 270) και πδ/ 16-5-1989 (Δ’ 293).
    2. Στο υπό διαβούλευση ΕΣΔΑ αναφέρεται ως στόχος: «Ανάπτυξη του δικτύου Πράσινων Σημείων (ΠΣ), Γωνιών Ανακύκλωσης (ΓΑ) και Κέντρων Ανακύκλωσης και Εκπαίδευσης Διαλογής στην Πηγή (ΚΑΕΔΙΣΠ) με απλούστευση των κριτηρίων χωροθέτησης..». Για την απλούστευση των κριτηρίων χωροθέτησης των Πράσινων Σημείων (και όχι μόνο) αλλά και την διευκόλυνση των ΟΤΑ στην εξεύρεση κατάλληλων γεωτεμαχίων για την εγκατάσταση αυτών των περιβαλλοντικών υποδομών θα μπορούσε να συμπεριλαμβάνει τα παρακάτω:
    • Να αναφερθούν διακριτά στις επιτρεπτές επεμβάσεις σε δάση/δασικές εκτάσεις υπό όρους (ν.998/1979, άρθρο 53, §3α), ώστε να αποκλεισθούν νομικές διχογνωμίες/αντιγνωμίες κατά την εφαρμογή της διάταξης: «Απαγορεύεται η εγκατάστασή τους σε περιοχές που διέπονται από ειδικές προστατευτικές διατάξεις για το περιβάλλον, την πολιτιστική, αρχιτεκτονική και φυσική κληρονομιά» (άρθρο 21 του ν. 4447/16).
    • Να μειωθούν έως εκμηδενισθούν οι τυχόν προβλεπόμενες αποστάσεις από τα όρια των οικισμών.

    ΔΙΑΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Α.Ε. (ΟΤΑ)

  • 25 Αυγούστου 2020, 09:43 | ΧΑΤΖΗΜΑΡΚΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ

    ΕΙΔΙΚΟΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΣ ΔΙΑΒΑΘΜΙΔΙΚΟΣ ΦΟΡΕΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ
    ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ «ΦΟΔΣΑ ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ Α.Ε»
    Αρ. Πρωτ: 9/2020 (Ρόδος 25/08/2020)

    ΠΡΟΣ τους
    Αξιότιμο κ. Κωστή Χατζηδάκη, Υπουργό Υ.Π.ΕΝ
    Αξιότιμο κ. Εμμανουήλ Γραφάκο, Γενικό Γραμματέα Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του Υ.Π.ΕΝ

    ΘΕΜΑ : «Παράθεση απόψεων κατά τη διαδικασία της διαβούλευσης του ΕΣΔΑ»
    Σχετικά με το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων 2020 – 2030 με τη μορφή που αυτό τέθηκε σε διαβούλευση από το ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ & ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ, επισημαίνονται τα ακόλουθα :

    1)Κρίνεται απαραίτητη η προσθήκη στο τελικό κείμενο των επιθυμητών/ απαραίτητων περιεχομένων για τα προς εκπόνηση νέα Περιφερειακά Σχέδια Διαχείρισης Αποβλήτων(ΠΕΣΔΑ).
    Η ανωτέρω πρόταση αναλύεται στη συνέχεια.
    Στη σελ. 14 του εν λόγω κειμένου αναγράφεται :
    Για την εφαρμογή των πολιτικών και κατευθύνσεων του ΕΣΔΑ καταρτίζονται σε κάθε Περιφέρεια τα Περιφερειακά Σχέδια Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ), με τα οποία εξειδικεύεται η διαχείριση του συνόλου των αποβλήτων που παράγονται στην οικεία γεωγραφική ενότητα, σε συμμόρφωση με τους στόχους και τις προβλέψεις του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων.
    Συμπληρωματικά αναγράφεται στη σελ. 40 του εν λόγω κειμένου
    Επικαιροποίηση των Περιφερειακών Σχεδίων Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ), ώστε να διασφαλιστεί η συμμόρφωσή τους με τις διατάξεις του παρόντος ΕΣΔΑ,…
    Στη σελ. 74 του εν λόγω κειμένου αναγράφεται :
    Τονίζεται ιδιαίτερα η δυνατότητα διαπεριφερειακής συνεργασίας για την ανάπτυξη ή / και τη χρήση και την αξιοποίηση του παραπάνω δικτύου βασικών υποδομών, εφόσον οι κατά περίπτωση συνθήκες το ευνοούν ή το επιβάλλουν. Η υλοποίηση της δυνατότητας διαπεριφερειακής συνεργασίας εναπόκειται στα οικεία ΠΕΣΔΑ ή/και στους οικείους ΦΟΔΣΑ, όμως μπορεί αυτό να γίνει και με πρωτοβουλία του ΥΠΕΝ, εφόσον κριθεί απαραίτητο. Οι αποφάσεις του ΥΠΕΝ στην περίπτωση αυτή θα κατισχύουν έναντι των υπολοίπων. Στην περίπτωση αυτή το ΥΠΕΝ μπορεί να προχωρήσει τόσο στη λήψη της σχετικής απόφασης, όσο και σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για την υλοποίησή της, όπως – ενδεικτικά – η ωρίμανση σχετικών έργων.
    Στη σελ. 78 του εν λόγω κειμένου αναγράφεται :
    Η πιθανή δημιουργία νέων Μονάδων Προεπεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΠΑ) δεν έχει ληφθεί υπόψη στο κεντρικό ισοζύγιο, αφού αφενός η δημιουργία τους επαφίεται στα νέα ΠΕΣΔΑ και τις αποφάσεις των οικείων ΦΟΔΣΑ και ΟΤΑ α’ βαθμού, …
    Τα ισοζύγια αυτά [Παράρτημα VII] και όλα τα παρατιθέμενα δεδομένα τους (όπως μέθοδοι, τεχνολογίες, ποσότητες, προїόντα, βαθμοί απόδοσης) είναι απολύτως ενδεικτικά και ουδόλως περιοριστικά, και δεν είναι υποχρεωτικό να υιοθετηθούν από τα οικεία ΠΕΣΔΑ, τα οποία εκ της φύσεώς τους καλούνται να εξειδικεύσουν το ΕΣΔΑ στην περιοχή εφαρμογής τους, λαμβάνοντας υπ’ όψη τις ιδιαίτερες συνθήκες κάθε περιοχής και τον μεγαλύτερο βαθμό πληροφορίας και ανάλυσης που αρμόζει στα ΠΕΣΔΑ. Αυτό δεν αναιρεί την αναγκαιότητα τα ΠΕΣΔΑ από πλευράς κατευθύνσεων, στόχων και αποτελέσματος να είναι εναρμονισμένα με το ΕΣΔΑ στον βαθμό που τους αντιστοιχεί.
    Δεσμευτικό πάντως είναι, ότι όλα τα ΠΕΣΔΑ κινούμενα στις αρχές και κατευθύνσεις του ΕΣΔΑ πρέπει να επιτυγχάνουν όλους τους στόχους διαχείρισης για τα ΑΣΑ που φαίνονται στον Πίνακα 9, με εξαίρεση μόνο τις τρεις Περιφέρειες με έντονη νησιωτικότητα (Βορείου Αιγαίου, Ιονίων Νήσων, Νοτίου Αιγαίου), οι οποίες μπορούν να αποκλίνουν μόνο ως προς τον στόχο του μέγιστου ποσοστού διάθεσης προς Υγειονομική Ταφή 10% κ.β. των ΑΣΑ για το έτος 2030.
    Από τα ανωτέρω αναγραφόμενα προκύπτει η σημαντικότητα των Περιφερειακών Σχεδίων Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ), που καλούνται να εναρμονίσουν κατευθύνσεις, στόχους και αποτελέσματα με το ΕΣΔΑ λαμβάνοντας υπ’ όψη τις ιδιαίτερες συνθήκες κάθε περιοχής.
    Άλλωστε σύμφωνα με το άρθρο 83 του Ν. 4685/2020 (ΦΕΚ 92 Α) η γνώμη του Γενικού Γραμματέα Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, προηγείται της έγκρισης του ΠΕΣΔΑ από την Περιφέρεια με απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου.
    Στο άρθρο 84 (Τοπικός Σχεδιασμός Διαχείρισης Αποβλήτων) του Ν. 4685/2020 (ΦΕΚ 92 Α) αναγράφεται ότι το Τοπικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΤΣΔΑ) καταρτίζεται από τους ΟΤΑ Α’ βαθμού για τη διαχείριση των αστικών αποβλήτων, σύμφωνα με τους στόχους του οικείου ΠΕΣΔΑ, και η υποβολή του ΤΣΔΑ αποτελεί προϋπόθεση για την αξιολόγηση προτάσεων των ΟΤΑ Α’ βαθμού για την υλοποίηση προγραμμάτων μέσω χρηματοδοτικών εργαλείων στον τομέα διαχείρισης αποβλήτων.

    Στο άρθρο 95 (Καταργούμενες διατάξεις) του Ν. 4685/2020 (ΦΕΚ 92 Α), αναγράφεται ότι από την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού (07-05-2020) καταργείται η Κ.Υ.Α. υπ’ αρ. Η.Π. 50910/2727/2003 (Β 1909).
    Στην ΚΥΑ υπ’ αρ. Η.Π. 50910/2727/2003 (Β 1909) που καταργήθηκε περιλαμβάνονταν οι προδιαγραφές και τα περιεχόμενα των Περιφερειακών Σχεδίων Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ).

    Σχετικά με τα περιεχόμενα των Περιφερειακών Σχεδίων Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ), την τρέχουσα περίοδο, ουσιαστική αναφορά γίνεται στο άρθρο 35 (Εθνικός και Περιφερειακός Σχεδιασμός Διαχείρισης Αποβλήτων) του Ν. 4042/2012 (ΦΕΚ 24 Α’):
    (α) Για κάθε Περιφέρεια καταρτίζεται Περιφερειακό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ). Το ΠΕΣΔΑ αποτελεί ένα ολοκληρωμένο σχέδιο διαχείρισης του συνόλου των αποβλήτων, τα οποία παράγονται σε μία Περιφέρεια, προσδιορίζει τις γενικές κατευθύνσεις για τη διαχείριση τους, σε συμφωνία με τις κατευθύνσεις του Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης Αποβλήτων και των άρθρων 22 και 23 και υποδεικνύει τα κατάλληλα μέτρα που προωθούν ιεραρχικά και συνδυασμένα: α) την πρόληψη, β) την επαναχρησιμοποίηση, γ) την ανακύκλωση, δ) άλλου είδους ανάκτηση, όπως ανάκτηση ενέργειας, και ε) την ασφαλή τελική διάθεση σε επίπεδο Περιφέρειας.
    Κρίνεται απαραίτητο στο προς διαβούλευση Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων 2020 – 2030, να προστεθούν κατευθυντήριες προτάσεις αν όχι εξειδικευμένες προδιαγραφές – περιεχόμενα για τα προς εκπόνηση νέα ΠΕΣΔΑ. Προτείνεται να μη θεωρηθούν απαραίτητες πολυσέλιδες περιγραφές των εξυπηρετούμενων περιοχών (τα στοιχεία άλλωστε αυτά είναι διαθέσιμα σε άλλες διαχειριστικές μελέτες, αναπτυξιακά σχέδια) που καθιστούν δύσχρηστα τα κείμενα και αποπροσανατολίζουν από τον επιδιωκόμενο στόχο.
    Η ύπαρξη αυτών των προδιαγραφών θα δράσει βοηθητικά στην εξάλειψη τυχόν παρερμηνειών και στην ταχεία κατά το δυνατόν εκπόνηση και έγκριση των ΠΕΣΔΑ και συνακόλουθα των εξαρτώμενων έργων και δράσεων.

    2)Απαιτείται διασαφήνιση για τις αποφάσεις του ΥΠΕΝ που θα αφορούν υλοποίηση της δυνατότητας διαπεριφερειακής συνεργασίας εφόσον κριθεί απαραίτητο. Μάλιστα επειδή όπως αναγράφεται οι αποφάσεις του ΥΠΕΝ στην περίπτωση αυτή θα κατισχύουν έναντι των υπολοίπων (οικεία ΠΕΣΔΑ ή/και οικείοι ΦΟΔΣΑ), απαιτείται να διευκρινισθεί με σαφήνεια ποιες συνθήκες θα συντελούν ώστε να κρίνεται απαραίτητο και με ποιο τρόπο θα συνεκτιμώνται οικονομοτεχνικά (κόστος και ρεαλιστικές δυνατότητες μεταφοράς) κριτήρια και περιβαλλοντικά κριτήρια.
    Απαιτείται λοιπόν καθορισμός προϋποθέσεων και διαδικασιών (κρίνεται απαραίτητη η λήψη τεκμηριωμένης άποψης των οικείων ΦΟΔΣΑ) πριν τη λήψη αυτών των αποφάσεων.

    3)Διερεύνηση τυχόν απαίτησης συμπλήρωσης των προδιαγραφών θαλάσσιας μεταφοράς ΑΣΑ.
    Τόσο η δυνατότητα διαπεριφερειακής συνεργασίας που αναγράφεται ανωτέρω, όσο και λοιπές μεταφορές αποβλήτων σε νησιωτικές Περιφέρειες προϋποθέτουν θαλάσσιες μεταφορές διάφορων κατηγοριών αποβλήτων.
    Κρίνεται σκόπιμο να εξεταστεί αν το άρθρο 84 του ν. 4316/2014 (Α’ 270), όπως ισχύει, που ρυθμίζει θέματα θαλάσσιας μεταφοράς αστικών στερεών αποβλήτων επαρκεί για όλες τις περιπτώσεις μεταφοράς αποβλήτων που δεν θα αφορούν σε περιορισμένο χρονικό διάστημα, αλλά ενδεχομένως θα αποτελούν συστατικό στοιχείο του σχεδίου διαχείρισης αποβλήτων.
    Οι μεταφορές αυτές θα αφορούν σε μικτά αστικά απόβλητα, σε υπολείμματα επεξεργασίας, σε οργανικά υλικά, σε υλικά συσκευασίας κ.λπ.
    Η θαλάσσια μεταφορά αστικών στερεών αποβλήτων εκτιμάται ότι θα αποτελέσει κρίσιμο παράγοντα στα σχέδια διαχείρισης των νησιωτικών Περιφερειών, οπότε η ύπαρξη αντίστοιχων πλήρων προδιαγραφών κρίνεται απαραίτητη (καθορίζονται οι απαιτούμενες υποδομές, κόστη πάγια και λειτουργικά κ.λπ.).

    4)Προβληματισμοί για την αξιοπιστία στοιχείων του ΕΣΔΑ
    Η ποιοτική σύνθεση των αποβλήτων στις περισσότερες Περιφέρειες δεν είναι ακριβής και δεν έχει προκύψει σε όλες τις περιπτώσεις από δειγματοληψίες και αναλύσεις, αλλά από εκτιμήσεις. Τα στοιχεία (ποσοτικά και ποιοτικά) των αποβλήτων δεν θεωρούνται πραγματικά (εξαρτώνται από τα στοιχεία που δηλώνουν οι ΟΤΑ Α’ βαθμού, ΦΟΔΣΑ κ.λπ. στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων) και ως αποτέλεσμα οι στόχοι και τα μέσα επίτευξής τους πιθανότατα δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.

    5)Πρωτοβουλία στους Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦοΔΣΑ) να επιλέξουν στο πλαίσιο των Περιφερειακών Σχεδίων
    Ο σχεδιασμός και η διαχείριση των αστικών αποβλήτων αποτελεί το κατ’ εξοχήν πεδίο ευθύνης και δραστηριοποίησης της τοπικής αυτοδιοίκησης, η οποία και εισπράττει από τους πολίτες ανταποδοτικά τέλη για τις υπηρεσίες διαχείρισης που παρέχει. Το ΕΣΔΑ δεν θα πρέπει να είναι δεσμευτικό (όπως αναφέρεται στην αρχική σελίδα της διαβούλευσης…….«Στον τομέα της διαχείρισης των αποβλήτων το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων, είναι δεσμευτικό» ….. αλλά να θέτει τις πολιτικές και τις κατευθύνσεις για όλα τα σχετικά θέματα, να παρουσιάζει εναλλακτικά σενάρια, και να αφήνει την πρωτοβουλία στους Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦοΔΣΑ) να επιλέξουν στο πλαίσιο των Περιφερειακών Σχεδίων (μετά από σχετικές οικονομοτεχνικές μελέτες και διαβούλευση με τις τοπικές κοινωνίες) ποιο σενάριο να υλοποιήσουν. Οι Περιφερειακοί Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦοΔΣΑ) να έχουν την ευθύνη επίτευξης των στόχων που τίθενται από το ΕΣΔΑ, πέραν της εκπόνησης και υλοποίησης του ΠΕΣΔΑ.

    6)Μείωση χρονοβόρων διαδικασιών, αναβάθμιση των ΦΟΔΣΑ και κατάλληλη συνεργασία των εμπλεκομένων δημόσιων υπηρεσιών
    Στο ΕΣΔΑ περιγράφεται η ανάπτυξη και η λειτουργία πολλών υποδομών και μονάδων, η οποία προϋποθέτει την απαραίτητη εξασφάλιση χρηματοδοτήσεων, η αναλυτική περιγραφή των οποίων χρηματοδοτήσεων θα πρέπει να αναφερθεί, να εξασφαλισθούν οι απαραίτητοι πόροι από ιδιωτικές επενδύσεις μέσω ΣΔΙΤ, κάτι το οποίο απαιτεί την διαβούλευση με ιδιωτικούς φορείς, αλλά επιπλέον σύμφωνα με την μέχρι τώρα εμπειρία, θα πρέπει να εξασφαλισθεί η μείωση χρονοβόρων διαδικασιών, η αναβάθμιση των ΦΟΔΣΑ και η κατάλληλη συνεργασία των εμπλεκομένων δημόσιων υπηρεσιών.
    Στην λογική που η Δημόσια Διοίκηση δεσμεύεται για την ολοκλήρωση κρίσιμων διαδικασιών θα πρέπει να αντιμετωπιστεί πέρα από την εξασφάλιση χρηματοδοτήσεων και η περιβαλλοντική αδειοδότηση των έργων υποδομής που προβλέπονται στο ΕΣΔΑ και στα ΠΕΣΔΑ, θέτοντας αυστηρά χρονικά όρια στην δημόσια διοίκηση να ανταποκριθεί στην διεκπεραίωση τους. Προτείνουμε να οριστεί το τετράμηνο (4 μήνες) ως όριο έγκρισης των συγκεκριμένων περιβαλλοντικών αδειοδοτήσεων.

    7)Αξιοποίηση του compost CLO
    Αναφέρεται στο ΕΣΔΑ ότι το Compost Like Output CLO, μετά το 2026, δεν θα υπολογίζεται ως ανάκτηση, εκτός εάν προωθείται σε διαδικασίες επίχωσης, όπως για την αποκατάσταση λατομείων. Πρέπει να προβλεφθεί η διαχείριση του CLO σε εργασίες επίχωσης για την αποκατάσταση λατομείων ή ακόμα η αξιοποίηση του compost CLO στην γεωργία, η οποία είναι μια συνήθης Ευρωπαϊκή πρακτική.

    8)Πρόβλεψη Χρηματοδότησης Δράσεων Ευαισθητοποίησης
    Στο κομμάτι της Ευαισθητοποίησης, ενημέρωσης πρέπει να προβλεφθεί αυξημένη χρηματοδότηση για τις δράσεις αυτές και ως το 2% του προϋπολογισμού ενός έργου, αναλόγως της δυναμικότητας, του πληθυσμού και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών (νησιά, τουριστικές περιοχές, κλπ)

    9)Μελέτες εκτίμησης της εποχιακής διακύμανσης των αποβλήτων λόγω του τουρισμού
    Στην σελίδα 5 αναφέρεται ότι «Υπολογίζεται ότι περίπου το 3,3% των παραγόμενων ΑΣΑ (έτος αναφοράς 2018) είναι αποτέλεσμα των εξωτερικών τουριστικών ροών στη χώρα…». Από που προκύπτει αυτό το νούμερο ; Στην πραγματικότητα οι ποσότητες των αποβλήτων κυρίως στα νησιά (Ρόδος, Μύκονος, Κρήτη) μετά από μελέτες σε Ευρωπαϊκά Προγράμματα (Βλέπε BLUEISLANDS Interreg Med) κατά τους καλοκαιρινούς μήνες τουλάχιστον διπλασιάζονται λόγω του τουρισμού. Προτείνουμε οι ΦΟΔΣΑ να προχωρήσουν άμεσα σε μελέτες ποιοτικών χαρακτηριστικών των αποβλήτων καθώς και σε μελέτες εκτίμησης της εποχιακής διακύμανσης των αποβλήτων λόγω του τουρισμού.

    10) Χώροι Υγειονομικής Ταφής Επικίνδυνων Αποβλήτων (ΧΥΤΕΑ)
    Το υπόλειμμα των Μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης χρήζει ειδικής διαχείρισης οπότε να προβλεφθεί η ένταξη και κατασκευή ΧΥΤΕΑ στο ΣΔΙΤ της όποιας Μονάδας Ενεργειακής Αξιοποίησης.

    11) Φιλόδοξοι στόχοι του ΕΣΔΑ
    Λαμβάνοντας υπόψη τους απαιτούμενους χρόνους μελέτης, αδειοδότησης, χρηματοδότησης, διαγωνιστικής διαδικασίας και κατασκευής, της έλλειψης πρότυπων προδιαγραφών και τευχών δημοπράτησης (και πιθανές καθυστερήσεις λόγω προσφυγών) θεωρούμε πως ο στόχος κατασκευής «26 ΜΕΑ και πάνω από 35 ΜΕΒΑ μέχρι το 2023» όπως αναφέρεται στο ΕΣΔΑ είναι υπερβολικά φιλόδοξος.

    12) Κλείνοντας θα θέλαμε να τονίσουμε ένα πολύ σημαντικό ζήτημα, αυτό της διαπεριφερειακής συνεργασίας, όπως περιγράφεται στο ΕΣΔΑ ώστε τα απόβλητα κάποιου νησιού να μεταφέρονται σε κάποιο άλλο νησί.
    Για τις μονάδες (ΜΕΑ) στο νησιωτικό χώρο και τη Μονάδα Ενεργειακής Αξιοποίησης στην Κρήτη στις οποίες αναφέρεται πως υπάρχει πρόβλεψη να δέχονται και τα φορτία (απόβλητα) από τα άλλα νησιά δεν γίνεται καμιά αναφορά για το κόστος της θαλάσσιας μεταφοράς ούτε για τις απαραίτητες υποδομές (λιμάνια, οδικό δίκτυο, ΣΜΑ κ.α.) που απαιτείται να κατασκευαστούν και το σχετικό εξοπλισμό (πλοία, ειδικά κοντέινερ κ.α). Η συνεκτίμηση όλων αυτών των παραμέτρων (που δεν έγινε στο ΕΣΔΑ) ενδέχεται να καταστήσει ανέφικτη τη συγκεκριμένη πρόταση.

    Ο Πρόεδρος
    ΦΟΔΣΑ ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ Α.Ε
    Γιώργος Χατζημάρκος
    Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου

  • 25 Αυγούστου 2020, 09:53 | Φαίη Τζανετουλάκου

    Θεωρώ την συγκεκριμένη διαβούλευση ως μία ανείπωτη παρωδία, που μοναδικός της σκοπός είναι να εξαπατήσει τους άμεσους ενδιαφερομένους, τους πολίτες δηλαδή και να εξυπηρετήσει μια ανήθικη και χυδαία κάστα που λυμαίνεται το δημόσιο συμφέρον και τη δημόσια υγεία. Αν και προσχηματική λοιπόν η “διαβούλευση”, εντούτοις αποφασίσαμε να καταθέσουμε αυτήν την παρέμβαση, για λόγους ηθικούς και ιστορικούς.

    Ως μια γενική παρατήρηση είναι ότι ενώ οι αρμόδιες ελληνικές αρχές, και δη η γενική γραμματεία του ΥΠΕΝ για τη διαχείριση αποβλήτων, δήλωσαν ότι το διάστημα 60 ημερών δεν ήταν αρκετό για να απαντήσουν εγκαίρως για το έργο της Πελοποννήσου, το οποίο φανταζόμαστε είχαν σχεδιάσει σχολαστικά, για το εν λόγω ζήτημα ως εκ θαύματος θεωρούν πως μια προθεσμία 20 ημερών και μάλιστα μέσα στον Δεκαπενταύγουστο αρκεί για τη δημόσια διαβούλευση του εθνικού σχεδίου, ενός κειμένου 729 σελίδων, που θα καθορίσει τη διαχείριση στερεών αποβλήτων για τα επόμενα 30-40 έτη. Και μόνο αυτό το στοιχείο για εμάς “βρωμάει μπαρούτι” και διαφαίνεται η ύπουλη προσπάθεια της κυβέρνησης να “πιάσει στον ύπνο” την ελληνική κοινωνία, ώστε να υλοποιήσει καταστροφικές πρακτικές, αυτές της καύσης και της ιδιωτικοποίησης στο πεδίο-”χρυσωρυχείο” της διαχείρισης των αποβλήτων, που αποδεικνύεται να αποτελεί μία από τις επικερδέστερες επιχειρήσεις μετά τη διακίνηση ναρκωτικών και όπλων.

    Υπερθεματίζω τις θέσεις της WWF (https://bit.ly/34w7UtR) καθώς και του Δυτικού Μετώπου (https://bit.ly/3j8audz) αναφορικά με τη λανθασμένη και συντηρητική στροφή του νέου ΕΣΔΑ σε σχέση με το υφιστάμενο ΕΣΔΑ. Αντί να προηγηθεί μία αξιολόγηση του ΕΣΔΑ του 2015, ώστε να εκτιμηθούν οι λόγοι της μη υλοποίησης των στόχων του από την προηγούμενη κυβέρνηση, η σημερινή κυβέρνηση, το συγκαλύπτει γιατί προφανώς την εξυπηρετεί και επιπροσθέτως, το χρησιμοποιεί ως άλλοθι για να αφαιρέσει από αυτό τα πιο σημαντικά θετικά στοιχεία αντί για να το βελτιώσει. Είναι φυσικό βέβαια, αφού και οι δύο κυβερνήσεις προτάσσουν τα εργολαβικά συμφέροντα πάνω από το δημόσιο συμφέρον και τη δημόσια υγεία. Και να δικαιολογήσουμε αυτή μας τη θέση αναφορικά με τους δύο αυτούς άξονες, το δημόσιο συμφέρον (1) και τη δημόσια υγεία (2) με τα παρακάτω επιχειρήματα:

    1. Το νομοσχέδιο γενικεύει και επιβάλλει τη διαχείριση των αστικών αποβλήτων από ιδιώτες εργολάβους, που για την ώρα διαχειρίζονται οι ΟΤΑ και οι διαδημοτικοί φορείς διαχείρισης.. Σε λίγα χρόνια ο τομέας αυτός θα ελέγχεται απόλυτα από ιδιωτικά συμφέροντα και θα χαθεί ο σημερινός δημόσιος χαρακτήρας του. Αυτό θα έχει δύο δυσμενή αποτελέσματα: α) αύξηση του κόστους που θα μεταπηδήσει στους δημότες και β) επιδείνωση των συνθηκών εργασίας και των αμοιβών για τους εργαζόμενους. Είναι ύποπτο το γεγονός ότι στο νέο ΕΣΔΑ δεν αναφέρεται το κόστος που θα κληθούν να πληρώνουν οι πολίτες, καθώς και στους τρόπους που θα χρηματοδοτηθούν οι πολλές επενδύσεις που θα απαιτηθούν. Δεν αναφέρεται επίσης το κόστος που θα επωμισθούν οι δύο φορές άτυχοι πολίτες που στις περιφέρειές τους θα προκριθεί η καύση απορριμμάτων αντί της επαναχρησιμοποίησης και της ανακύκλωσης. Σύμφωνα με το WWF το κόστος λειτουργίας των μονάδων καύσης θα είναι της τάξης των 150-200€ ανά τόνο εισερχόμενων απορριμμάτων. Επιπλέον, το κόστος ανά τόνο σκουπιδιών θα ανέβει σε όσες περιοχές θα υπάρχουν εργοστάσια μηχανικής επεξεργασίας, δηλ. παντού.
    2. Είναι γεγονός ότι το νέο ΕΣΔΑ επιδιώκει την επίτευξη των στόχων του κυρίως μέσω της καύσης αποβλήτων, η οποία συνδέεται άμεσα με την ανάπτυξη μονάδων επεξεργασίας σύμμεικτων αποβλήτων (ΜΕΑ) και ενός δικτύου μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης (συμπεριλαμβανομένων των τσιμεντοβιομηχανιών), που θα χρησιμοποιούν υπολείμματα επεξεργασίας αποβλήτων ή/και δευτερογενή καύσιμα. Είναι επίσης γεγονός ότι τα προηγμένα ευρωπαϊκά κράτη θέτουν νέους στόχους αναφορικά με τα ποσοστά ανακύκλωσης και μείωσης ταφής, ενώ ταυτόχρονα σταδιακά τείνουν να καταργήσουν την καύση αποβλήτων ως ανταγωνιστική πρακτική της ανακύκλωσης και της επαναχρησιμοποίησης. Είναι γνωστές οι διεθνείς επιδημιολογικές μελέτες και επιστημονικές έρευνες (ενδεικτικά οι πιο πρόσφατες: https://bit.ly/2UsslRJ, https://bit.ly/2y1RICz, https://www.mdpi.com/1660-4601/17/6/1919) που παρουσιάζουν την αύξηση κινδύνου νοσηρότητας και θνησιμότητας όσων διαμένουν κοντά σε μονάδες καύσης αποβλήτων/εναλλακτικών καυσίμων. Όταν αναφερόμασταν στις θανατηφόρες επιπτώσεις της καύσης απορριμμάτων, ο κ. Φάμελλος μας προέτασσε το επιχείρημα ότι δεν πρόκειται για μικτά απόβλητα αλλά για το υπόλειμμα της ανακύκλωσης. Τώρα, καταρρίπτεται κι αυτό το πρόσχημα της κυβέρνησης και μιλάμε για κάθε είδους απόβλητο που θα έχει υποστεί κάποια επεξεργασία στις ΜΕΑ με ασύλληπτες επιπτώσεις για τη δημόσια υγεία.

    Συμφωνώ με την Επιτροπή Αγώνα Πολιτών Βόλου κατά της καύσης σκουπιδιών από την ΑΓΕΤ η οποία έχει σχεδιάσει πρόταση ορθολογικής διαχείρισης απορριμμάτων, η οποία βασίζεται στην παραγωγή μηδενικών αποβλήτων Zero Waste), σύμφωνα με την οποία τέτοιου είδους σχέδια δεν έχουν θέση.

    Ρητή πρόταση της Επιτροπής είναι να επενδυθούν κεφάλαια τόσο στην κατασκευή μικρών μονάδων ανακύκλωσης των υλικών (πχ πλαστικού, γυαλιού, χαρτιού, οργανικής ύλης) δηλαδή μετατροπής των υλικών αυτών σε επαναχρησιμοποιούμενες πρώτες ύλες, όσο και στη διαλογή στην πηγή, στη δημιουργία πράσινων σημείων και στην εκπαίδευση των πολιτών. Σύμφωνα με την παραπάνω πρόταση της Επιτροπής, οι πλαστικές συσκευασίες που θα συλλέγονται χωριστά από τον Δήμο, θα πηγαίνουν στο εργοστάσιο ανακύκλωσης πλαστικού, που θα τις μετατρέπει σε πρώτη ύλη για κατασκευή νέων πλαστικών συσκευασιών. Με αυτόν τον τρόπο θα γίνεται εξοικονόμηση φυσικών πόρων, που θα απαιτούνταν για παραγωγή πρώτων υλών, γεγονός που θα συμβάλλει στην προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας και δη, στη μείωση παραγωγής αερίων του θερμοκηπίου και άρα της κλιματικής αλλαγής. Επιπλέον, με αυτό τον τρόπο δεν θα χρειάζεται να μπαίνουν φωτιές σε κέντρα ανακύκλωσης και να χάνονται πολύτιμες πρώτες ύλες, ρυπαίνοντας ανεπανόρθωτα με διοξίνες Αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα και παγκοσμίως, αντιμετωπίζουμε πρόβλημα διάθεσης των ανακυκλώσιμων πλαστικών γιατί δεν υπάρχουν υποδομές ανακύκλωσης του πλαστικών συσκευασιών που συλλέγονται στους μπλε κάδους. Αντί λοιπόν η Κυβέρνηση να εστιάσει σε αυτό το πρόβλημα, επιλέγει να επενδύσει τεράστια ποσά σε φαραωνικού τύπου εργοστάσια τα οποία βραχυπρόθεσμα φαίνεται να αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμμάτων, μακροπρόθεσμα όμως αποτελούν τροχοπέδη στην οικολογική διαχείριση με στόχο την μηδενική παραγωγή απορριμμάτων.
    Ζητώ να δοθεί προτεραιότητα στη διαλογή στην πηγή, στα
    πράσινα σημεία και στην κομποστοποίηση και στην δημιουργία υποδομών ανακύκλωσης. Να ακυρωθεί το συγκεκριμένο ΕΣΔΑ.
    Αδιαπραγμάτευτο αίτημά είναι να απαγορευθεί η καύση αποβλήτων, ΕΙΔΙΚΑ ΄ΟΤΑΝ οι μονάδες που την εφαρμόζουν λειτουργούν μέσα ή δίπλα σε κατοικημένες περιοχές όπως η ΑΓΕΤ-LAFARGE HOLCIM στο Βόλο ή στον Τιτάνα στη Θεσσαλονίκη ως απεχθή παραδείγματα.

  • 25 Αυγούστου 2020, 09:18 | ΔΕΔΙΣΑ ΧΑΝΙΩΝ

    ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΗΣ ΔΕΔΙΣΑ ΧΑΝΙΩΝ ΕΠΙ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΕΣΔΑ

    Γενικά.

    Ο νέος ΕΣΔΑ θα πρέπει να είναι συνεκτικός, να δίνει τις βασικές κατευθύνσεις σε σχέση με την στοχοθεσία για την επόμενη δεκαετία και να παρέχει μια ευελιξία στους αρμόδιους φορείς να επιλέξουν μίγμα τεχνολογιών, υποδομών και δράσεων ώστε να επιτευχθούν οι τελικοί στόχοι.
    Με αυτόν τον προσανατολισμό, θα πρέπει να περιοριστεί σε ένα περισσότερο συνεκτικό κείμενο.

    Διευρυμένη ευθύνη παραγωγού -Σ.Ε.Δ.

    Η εμπειρία στην διαχείριση των ΑΣΑ, στην ανάκτηση υλικών από αυτά, αλλά και στην εμπορία τους, υποδεικνύει την αναγκαιότητα της επέκτασης της διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού και την δημιουργία νέων Σ.Ε.Δ., εκτός από αυτά που προτείνει το σχέδιο του ΕΣΔΑ. Αυτό ενισχύεται από την δυσκολία και συνήθως την αδυναμία διάθεσης συγκεκριμένων αποβλήτων, με αποτέλεσμα τα περισσότερα από αυτά να καταλήγουν σε Χώρους Υγειονομικής Ταφής. Για τον λόγο αυτό προτείνουμε:
    1. Δημιουργία συστήματος εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων συσκευασίας φυτοφαρμάκων.
    2. Δημιουργία συστήματος διαχείρισης αποβλήτων φωτοβολταϊκών μετά το τέλος του κύκλου ζωής.
    3. Δημιουργία συστήματος εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων στρωμάτων-Ανακύκλωση και διαχείριση μέσω των ΦΟΔΣΑ.
    4. Δημιουργία συστήματος εναλλακτικής διαχείρισης πλαστικών παιχνιδιών.
    5. Δημιουργία συστήματος εναλλακτικής διαχείρισης για απόβλητα σωλήνων άρδευσης.

    Βιοαπόβλητα-Οργανική ουσία

    Ο σχεδιασμός και η επίτευξη των στόχων από την Διαλογή στην Πηγή Βιοαποβλήτων επικεντρώνεται στην ανάκτηση κυρίως οργανικής ουσίας και παραγωγής κομπόστ αλλά και ενέργειας (είτε με αερόβια είτε με αναερόβια χώνευση). Επειδή θα ξεκινήσουν να παράγονται μεγάλες ποσότητες κομπόστ όταν ολοκληρωθούν οι υποδομές, σύμφωνα με την εμπειρία, θα αντιμετωπιστούν προβλήματα διάθεσης του. Προκειμένου λοιπόν να μην συσσωρεύονται ποσότητες που δεν μπορούν να διατεθούν, ο σχεδιασμός θα πρέπει να συνοδεύεται από εκσυγχρονισμένο νομικό πλαίσιο για την διάθεση του κομπόστ που θα παράγεται με βάση την ποιότητα του τελικού προϊόντος. Παράλληλα, θα πρέπει υποχρεωτικά να ενταχθεί η χρήση του στις μελέτες ανάπλασης ή δημιουργίας χώρων πρασίνου, πάρκων, αναδασωτέων εκτάσεων, αποκαταστάσεων τραυματισμένων τοπίων κ.λπ, που εκπονούν φορείς δημοσίου συμφέροντος (υπουργεία, ΟΤΑ κ.λπ.).
    Σχετικά με την καύση οργανικής ουσίας όπως π.χ. για το CLO, θεωρούμε ότι θα πρέπει να απορριφθεί ως λύση. Αντίθετα, επιβάλλεται η πλήρης αξιοποίηση της οργανικής ουσίας για εδαφοβελτίωση ακόμα και για το CLO, (αποκατάσταση ανενεργών και ενεργών λατομείων, αναδασώσεις κ.λπ.) από την στιγμή μάλιστα που η χώρα μας διαθέτει τόσο φτωχά εδάφη.

    Ενημέρωση- Ευαισθητοποίηση

    Κομβικό ρόλο στην επίτευξη των στόχων που τίθενται, διαδραματίζει η συμμετοχή των πολιτών στα διάφορα προγράμματα. Κανένα πρόγραμμα δεν θα έχει επιτυχία και κανένας στόχος δεν θα επιτευχθεί, χωρίς την συμμετοχή των πολιτών. Για τον λόγο αυτό θα πρέπει να δημιουργηθεί μια περιβαλλοντική κουλτούρα, η διαμόρφωση της οποίας θα ξεκινάει από την προσχολική αγωγή και θα συνεχίζεται σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης.
    Για τον λόγο αυτό είναι απαραίτητη η ένταξη εξειδικευμένων υποχρεωτικών προγραμμάτων περιβαλλοντικής αγωγής σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης, όπου μέσα σε αυτά θα εντάσσεται και η ενημέρωση-ευαισθητοποίηση σε θέματα πρόληψης και διαχείρισης αποβλήτων.

    Σταθμοί Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ)

    Δεν υπάρχει σαφής αναφορά στην αναγκαιότητα ολοκλήρωσης του δικτύου ΣΜΑ σε όποιες περιοχές εμφανίζεται υστέρηση. Οι ΣΜΑ αναφέρονται μόνο στο παράρτημα ΙΧ, ενώ θα πρέπει να αναφέρεται σαφώς στο παρόν σχέδιο ως σημαντικό έργο υποδομής. Η ανάλυση σε σχέση με την αναγκαιότητα, την χωροθέτηση κ.λπ. θα εξειδικεύεται μέσω της διαδικασίας αναθεώρησης των ΠΕΣΔΑ.

    Ειδικά.

    – Στο παρόν σχέδιο αναφέρονται μόνο μπλε κώδωνες για το γυαλί ενώ σε κάποιες περιοχές χρησιμοποιούνται και κίτρινοι.
    – Σελ 89. Ισοζύγιο ΑΣΑ: Βιολογική Επεξεργασία προδιαλεγμένου οργανικού και πράσινων/αποβλήτων κήπων:901.839 τόνοι→ Παραγόμενο Κομπόστ: 494.073 τόνοι. Η εκτίμηση για την παραγόμενη ποσότητα κομπόστ ως τελικό προϊόν δεν είναι ρεαλιστική καθώς στην πράξη και μετά το πέρας της ωρίμανσης, προκύπτει ως τελικό προϊόν περίπου το 30% της αρχικής μάζας. Στην προκειμένη περίπτωση ο ρεαλιστικός υπολογισμός θα κατέληγε στην ποσότητα των 270.551 τόνων. Παράλληλα, οι προσμίξεις που καταλήγουν ως υπόλειμμα είναι υποεκτιμημένες.
    Αντίστοιχα, ισχύουν σε όλα τα ισοζύγια που αφορούν την Βιολογική επεξεργασία.
    – Οι ποσότητες που παρατίθενται ως στοιχεία βάσης για τον υπολογισμό της εξέλιξης της παραγωγής αποβλήτων και κατ’ επέκταση της στοχοθεσίας τουλάχιστον στην Π.Ε. Χανίων, απέχουν από τις πραγματικές. Ειδικά για τα ογκώδη και τα πράσινα απόβλητα/απόβλητα κήπων οι αποκλίσεις είναι μεγάλες και μάλιστα σημαντικά υποεκτιμημένες.
    – Σχετικά με το μέτρο ΑΣ.6 να προστεθούν στην στήλη Φορέας και οι ΦΟΔΣΑ, δεδομένου ότι λειτουργούνται ΚΔΑΥ και από ΦΟΔΣΑ τα οποία δεν έχουν χρηματοδοτηθεί από ΣΕΔ.
    – Στο κεφάλαιο 2.1.8 στα Χρηματοδοτικά εργαλεία/Χρηματοπιστωτικά μέσα να είναι επιλέξιμοι φορείς στο ‘’Πράσινο Ταμείο’’ και στο ‘’Αντώνης Τρίτσης’’ και οι ΦΟΔΣΑ.
    – Επικίνδυνα Βιομηχανικά Απόβλητα: Θεωρούμε ότι στα προτεινόμενα μέτρα και δράσεις για την υλοποίηση του σχεδίου (ενότητα 3.2.5 σχετικού με α/α 2) θα συνεισέφερε η πρόβλεψη του ακόλουθου μέτρου: «Παροχή κινήτρων για τη Σταδιακή απομάκρυνση των σχετικών ΒΕΑ»
    – Γεωκτηνοτροφικά Απόβλητα (ΓΚΤ): Θεωρούμε ότι η συμμετοχή ως εμπλεκόμενοι φορείς, εφόσον είναι επιθυμητό, των ΟΤΑ και των ΦοΔΣΑ στα προτεινόμενα μέτρα ΓΚΤ.3, ΓΚΤ.4 και ΓΚΤ.8 (Πίνακας 57 σχετικού με α/α 2) μπορεί να συνεισφέρει ουσιαστικά και να διασφαλίσει την ευρύτερη αποδοχή των μέτρων από τους παραγωγούς των αποβλήτων αυτών.
    – Επικίνδυνα Απόβλητα Υγειονομικών Μονάδων: Στο σχέδιο υπάρχει πρόβλεψη για τη διαχείριση των Επικίνδυνων Υγειονομικών Μονάδων από κατ’οίκον νοσηλεία (ΕΑΥΜ) που εμπεριέχονται στα σύμμεικτα απορρίμματα, καθώς πρέπει να συλλέγονται χωριστά, προκειμένου να αποφεύγεται η ρύπανση των αστικών αποβλήτων με επικίνδυνα απόβλητα, που θα μπορούσε να περιορίσει την ποιότητα της ανακύκλωσης και να εξασφαλιστεί η περιβαλλοντικά συμβατή διαχείριση των επικινδύνων αποβλήτων. Θεωρούμε ότι η συμμετοχή ως εμπλεκόμενοι/αρμόδιοι φορείς, εφόσον είναι επιθυμητό και των ΦοΔΣΑ στο προτεινόμενο μέτρο ΕΑΥΜ.6 (Πίνακας 97 σχετικού με α/α 2) μπορεί να συνεισφέρει στην αποτελεσματικότητα και στην βιωσιμότητα αυτών των συστημάτων συλλογής, καθώς διασφαλίζει και την εφαρμογή σε πλέον του ενός δήμου. Στο ίδιο μέτρο προτείνουμε να συμπεριλαμβάνονται (ως δυνατότητα συμμετοχής στο δημοτικό/διαδημοτικό σύστημα χωριστής συλλογής) και μικρών μονάδων και ιατρείων/κτηνιατρείων.
    – Κριτήρια χωροθέτησης μελλοντικών/προβλεπόμενων υποδομών:
    1. Τα «Συστήματα Περιβαλλοντικών Υποδομών» «..δεν κατατάσσονται στους βαθμούς όχλησης της απόφασης της παρ. 9 του άρθρου του ν. 3982/2011 (Α’ 143)…» (§1, άρθρ. 78 ν. 4442/2016/ΦΕΚ Α 230-07.12.2016, /όπως ισχύει) και συνεπώς δεν έχουν εφαρμογή οι (αυστηρές) διατάξεις των πδ/24-5-1985 (Δ’ 270) και πδ/ 16-5-1989 (Δ’ 293).
    2. Στο υπό διαβούλευση ΕΣΔΑ αναφέρεται ως στόχος: «Ανάπτυξη του δικτύου Πράσινων Σημείων (ΠΣ), Γωνιών Ανακύκλωσης (ΓΑ) και Κέντρων Ανακύκλωσης και Εκπαίδευσης Διαλογής στην Πηγή (ΚΑΕΔΙΣΠ) με απλούστευση των κριτηρίων χωροθέτησης..». Για την απλούστευση των κριτηρίων χωροθέτησης των Πράσινων Σημείων (και όχι μόνο) αλλά και την διευκόλυνση των ΟΤΑ στην εξεύρεση κατάλληλων γεωτεμαχίων για την εγκατάσταση αυτών των περιβαλλοντικών υποδομών θα μπορούσε να συμπεριλαμβάνει τα παρακάτω:
    • Να αναφερθούν διακριτά στις επιτρεπτές επεμβάσεις σε δάση/δασικές εκτάσεις υπό όρους (ν.998/1979, άρθρο 53, §3α), ώστε να αποκλεισθούν νομικές διχογνωμίες/αντιγνωμίες κατά την εφαρμογή της διάταξης: «Απαγορεύεται η εγκατάστασή τους σε περιοχές που διέπονται από ειδικές προστατευτικές διατάξεις για το περιβάλλον, την πολιτιστική, αρχιτεκτονική και φυσική κληρονομιά» (άρθρο 21 του ν. 4447/16).
    • Να μειωθούν έως εκμηδενισθούν οι τυχόν προβλεπόμενες αποστάσεις από τα όρια των οικισμών.

  • 25 Αυγούστου 2020, 09:00 | Δίκτυο ΦοΔΣΑ

    Ύστερα από μελέτη του ΕΣΔΑ και έχοντας υπόψη τις συνθήκες που επικρατούν στη Λέσβο, προτείνουμε τα εξής:

    1) Να συνυπολογιστεί για όλες τις εκτιμήσεις του σχεδίου του ΕΣΔΑ, στον πληθυσμό της Λέσβου (απογραφή 2011) και του Βορείου Αιγαίου ο πληθυσμός των μεταναστών-προσφύγων, κάθε νησιού. Για τη Λέσβο ο πληθυσμός των μεταναστών-προσφύγων διακυμάνθηκε από 15.000 έως 27.000, εντός του 2020.
    2) Εξαίρεση από τέλος υγειονομικής ταφής λόγω έντονης νησιωτικότητας και προσφυγικού προβλήματος.
    3) Εκτενέστερη αναφορά των πράσινων σημείων (αριθμός εγκαταστάσεων).
    4) Καθορισμός προσφυγικών πράσινων σημείων.
    5) Η ενεργή σύμβαση για την ανακύκλωση (μπλε κάδοι) στη Λέσβο κατά τη γνώμη μας δεν είναι σωστή και προτείνουμε τη δημιουργία διαδημοτικού ΚΔΑΥ.

    Ο Πρόεδρος
    του Δ.Σ. της ΔΕΔΑΠΑΛ Α.Ε.
    ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ

  • 25 Αυγούστου 2020, 09:16 | Δίκτυο ΦοΔΣΑ

    Το ΕΣΔΑ αποτυπώνει την υπέρμετρη προσπάθεια που καλείται να καταβάλλει η χώρα μας για την υλοποίηση των στόχων, που θέτει το νέο Ευρωπαϊκό πλαίσιο.
    Γι΄ αυτό, πιστεύουμε πως πρέπει να υπάρχει περισσότερη εμβάθυνση και μεγαλύτερη έμφαση σε μέτρα και δράσεις θεσμικού και διοικητικού χαρακτήρα.
    Η βελτίωση του «εσωτερικού περιβάλλοντος» των αρμόδιων δομών αποτελούν απαραίτητη προϋπόθεση για την αξιόπιστη και επιτυχή εφαρμογή του σχεδιασμού.
    Εκτιμούμε όμως, πως η διαδικασία αναμόρφωσης, χρειάζεται να είναι άμεση, πολύπλευρη και ριζική, και επιπλέον να πλαισιωθεί από εξίσου εκσυγχρονισμένες, ευέλικτες και ενδυναμωμένες δομές των άμεσα εμπλεκομένων. (Υπουργεία, ΦΟΔΣΑ, Διαχειριστικές, κ.λ.π.),
    Οι έως τώρα, αδυναμίες – ήδη διαπιστωμένες και καταγεγραμμένες στο σχέδιο του νέου ΕΣΔΑ – ως απουσία επαρκούς, διαρκούς και αποτελεσματικού συστήματος διακυβέρνησης – που εκτιμούμε ότι διατρέχει όλες τις βαθμίδες, επιβάλλει την εστίαση του ΕΣΔΑ και στην αντιστροφή του δομικού χαρακτήρα των προβλημάτων.
    Για παράδειγμα, μια σειρά περιορισμών, σε ότι αφορά τους ΦΟΔΣΑ, αποτελούν τροχοπέδη στους ρυθμούς λειτουργίας τους.
    Το αναφερόμενο μέτρο ΑΣΑ 5 (σελ. 105), για την αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου των ΦΟΔΣΑ, είναι στη σωστή κατεύθυνση.
    Επομένως, ο «Οδικός Χάρτης» εφαρμογής του σχεδίου χρειάζεται να είναι πλαισιωμένος – πλην του τεχνικού σχεδιασμού – και με αναλυτικές παρεμβάσεις νομοθετικού και διοικητικού χαρακτήρα.
    Επισημαίνουμε πως, η αποδοτικότητα της εφαρμογής του ΕΣΔΑ, συναρτάται ευθέως με τις δυνατότητες χρηματοδότησης των απαραίτητων έργων.
    Ένας κεντρικός και ενιαίος σχεδιασμός διαχείρισης των πόρων (ΕΣΠΑ, ΠΑΑ, ΠΔΕ – Εθνικοί πόροι, Πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης», Πράσινο Ταμείο, κ.λ.π.) θα πρέπει να περιλαμβάνεται στο ΕΣΔΑ, ως ικανή και αναγκαία συνθήκη την ενίσχυση των προτεραιοτήτων του και την στοχευμένη κατεύθυνσή του.
    Το ΕΣΔΑ είναι ο Στρατηγικός Σχεδιασμός και τα ΠΕΣΔΑ αποτελούν τους Επιχειρησιακούς Σχεδιασμούς. Ο ρόλος του ΕΣΔΑ είναι να χαράξει σαφείς κατευθυντήριες γραμμές, οι οποίες θα ιχνηλατούν και τα ΠΕΣΔΑ και ΤΣΔΑ των Δήμων.
    Υπό αυτή την έννοια η ανάλυση του ΕΣΔΑ σε επίπεδο έργων δεν θα πρέπει να αποτελεί δέσμευση στην πορεία ένταξης & χρηματοδότησης των έργων.
    Η ακριβής καταγραφή των έργων και η εξειδίκευση τους θα πρέπει να αποτυπωθεί με σαφήνεια στα υπό αναθεώρηση ΠΕΣΔΑ.

    Χαράλαμπος Τσοκανής
    Συντονιστής Δικτύου ΦοΔΣΑ
    Γ.Δ ΦοΔΣΑ Στερεάς Ελλάδας Α.Ε

  • 25 Αυγούστου 2020, 09:38 | billpaparizos

    Μία πρόταση ορθολογικής διαχείρισης απορριμμάτων, η οποία θα βασίζεται στην παραγωγή μηδενικών αποβλήτων (Zero Waste) προκρίνει περισσότερο τις θέσεις της κυκλικής οικονομίας απο το παρόν σχέδιο .
    Επομένως προτείνεται η επένδυση κεφαλαίων τόσο στην κατασκευή μικρών μονάδων ανακύκλωσης των υλικών (πχ πλαστικού, γυαλιού, χαρτιού, οργανικής ύλης) δηλαδή μετατροπής των υλικών αυτών σε επαναχρησιμοποιούμενες πρώτες ύλες, όσο και στη διαλογή στην πηγή, στη δημιουργία πράσινων σημείων και στην εκπαίδευση των πολιτών. Σύμφωνα με την παραπάνω πρόταση, οι πλαστικές συσκευασίες που θα συλλέγονται χωριστά από τον Δήμο, θα πηγαίνουν στο εργοστάσιο ανακύκλωσης πλαστικού, που θα τις μετατρέπει σε πρώτη ύλη για κατασκευή νέων πλαστικών συσκευασιών. Με αυτόν τον τρόπο θα γίνεται εξοικονόμηση φυσικών πόρων, που θα απαιτούνταν για παραγωγή πρώτων υλών, γεγονός που θα συμβάλλει στην προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας και δη, στη μείωση παραγωγής αερίων του θερμοκηπίου και άρα της κλιματικής αλλαγής. Επιπλέον, με αυτό τον τρόπο δεν θα χρειάζεται να μπαίνουν φωτιές σε κέντρα ανακύκλωσης και να χάνονται πολύτιμες πρώτες ύλες, ρυπαίνοντας ανεπανόρθωτα με διοξίνες Αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα και παγκοσμίως, αντιμετωπίζουμε πρόβλημα διάθεσης των ανακυκλώσιμων πλαστικών γιατί δεν υπάρχουν υποδομές ανακύκλωσης του πλαστικών συσκευασιών που συλλέγονται στους μπλε κάδους. Αντί λοιπόν το σχέδιο να εστιάσει σε αυτό το πρόβλημα, επιλέγει να προκρίνει τις επενδύσεις σε τεράστια ποσά σε φαραωνικού τύπου εργοστάσια τα οποία βραχυπρόθεσμα φαίνεται να αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμμάτων, μακροπρόθεσμα όμως αποτελούν τροχοπέδη στην οικολογική διαχείριση με στόχο την μηδενική παραγωγή απορριμμάτων.

    Για τους ανωτέρω λόγους προτείνω να δοθεί προτεραιότητα στη διαλογή στην πηγή, στα πράσινα σημεία και στην κομποστοποίηση και στην δημιουργία υποδομών ανακύκλωσης και να ακυρωθεί το συγκεκριμένο ΕΣΔΑ.
    Να απαγορευθεί η καύση αποβλήτων, ΕΙΔΙΚΑ ΄ΟΤΑΝ οι μονάδες που την εφαρμόζουν λειτουργούν εντός των διοικητικών ορίων των πόλεων.

  • 25 Αυγούστου 2020, 08:28 | ΕΝΩΣΗ ΠΤΥΧΙΟΥΧΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΛΟΓΩΝ ΕΛΛΑΔΑΣ

    Η επιλογή της περιόδου που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση το νέο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) 2020 – 2030 σε συνδυασμό με τις 729 σελίδες του κειμένου επιτάσσει νέα παράταση της προθεσμίας υποβολής των σχολίων καθώς είναι σχεδόν αδύνατη αφενός η αξιολόγηση και αφετέρου η εποικοδομητική συμμετοχή των φορέων και τα των πολιτών.

    Το νέο ΕΣΔΑ θέτει υπερβολικά φιλόδοξους στόχους παρά την εμπειρία και τα αποτελέσματα από το υφιστάμενο. Η απόκλιση των ποσοστών ανακύκλωσης των διαφόρων ρευμάτων από τους στόχους που είχε θέσει το ΕΣΔΑ για το 2020 διαπιστώνεται ότι είναι σημαντική.

    Η αδυναμία επίτευξης των στόχων του υφιστάμενου ΕΣΔΑ εκτιμάται ότι οφείλεται κυρίως στην έλλειψη ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών και την νοοτροπία που επικρατεί με αποτέλεσμα όχι μόνο την αναμενόμενη μη ενεργή συμμετοχή τους αλλά και την επιβάρυνση του περιεχομένου των μπλε κάδων με σύμμεικτα απορρίμματα. Με ελλειπή ενημέρωση του κοινού και έλλειψη κινήτρων και αντικινήτρων το σύστημα χωριστής διαλογής, έστω και σε αυτά τα ρεύματα που εφαρμόζεται σήμερα, δεν θα μπορούσε να είναι αποδοτικό. Για την μη επίτευξη στόχων ενδεχομένως να οφείλεται η έλλειψη των απαιτούμενων σύγχρονων και ολοκληρωμένων υποδομών και μονάδων διαχείρισης που προκλήθηκε και λόγω καθυστερήσεων εξαιτίας αντιδράσεων πολιτών και τοπικών φορέων. Βέβαια κωλυσιεργία διαπιστώνεται και στην κατασκευή μικρότερων έργων όπως για παράδειγμα τα πράσινα σημεία σε πολλούς Δήμους της χώρας όπου θα έπρεπε ήδη να λειτουργούν. Παρά το γεγονός ότι είναι σημαντική η έλλειψη αποτελεσματικής ενημέρωσης και δράσεων εκπαίδευσης του κοινού το νέο ΕΣΔΑ δεν αναφέρεται σε συγκεκριμένους τρόπους δράσης αλλά περιορίζεται σε γενικά μέτρα. Προκύπτει από τα παραπάνω ότι η εισαγωγή του μαθήματος της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης στις πρώτες τάξεις του δημοτικού αλλά και η ενίσχυση της σε επόμενες εκπαιδευτικές βαθμίδες είναι αναγκαία.

    Προς τη σωστή κατεύθυνση για την μείωση των παραγόμενων ΑΣΑ κρίνεται η επιλογή κινήτρων και αντικινήτρων για την εκτροπή από την ταφή και την προώθηση της επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης, μέσω της ενίσχυσης του τέλους ταφής και της εισαγωγής προγραμμάτων «Πληρώνω όσο Πετάω», η παροχή κινήτρων προς τους ΟΤΑ που υιοθετούν πρόσθετα μέτρα ενίσχυσης της πρόληψης και της διαλογής στην πηγή και χρήση των πόρων από το τέλος ταφής για την ενίσχυση του δικτύου χωριστής διαλογής καθώς επίσης και η παροχή αντίστοιχων κινήτρων και προς τους παραγωγούς αποβλήτων (ιδίως πολίτες και επιχειρήσεις). Για την επίτευξη των στόχων για τη χωριστή συλλογή συσκευασιών θετικά αξιολογείται η πρόταση του συστήματος εγγυοδοσίας η οποία θα «υποχρεώνει» οικονομικά τον καταναλωτή για την επιστροφή των συσκευασιών. Παρά την αναφορά στις μεθόδους και τα εργαλεία επίτευξης των στόχων δεν γίνεται αναφορά στα χρηματοδοτικά εργαλεία και εν τέλει το κόστος στον πολίτη.

    Τα οργανικά αποτελούν το μεγαλύτερο κλάσμα στη σύσταση των αποβλήτων συνεπώς μόνο αποτροπή ταφής του είναι σημαντικό όφελος για τους ΟΤΑ. Η λειτουργία των Μονάδων Επεξεργασίας Αποβλήτων σε διάφορες Περιφέρειες της επικράτειας είναι σημαντική ωστόσο η ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων από τις μονάδες επεξεργασίας βιοαποβλήτων να καλύπτουν τις προδιαγραφές που επιτάσσει η αγορά έτσι ώστε να να διατίθενται ασφαλώς και όχι να συνεχίσουν να αποτελούν προϊόν κάλυψης στους ΧΥΤΑ. Σύμφωνα με τα παραπάνω το νέο ΕΣΔΑ θα έπρεπε να προβλέπει την αντίστοιχη νομοθετική ρύθμιση για την ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων από τις μονάδες επεξεργασίας βιοαποβλήτων. Σημαντική παράμετρος για την επιτυχία της συλλογής των οργανικών και την εξασφάλιση καλής ποιότητας και ποσότητας προϊόντος είναι η συμμετοχή των πολιτών που απαιτεί πυκνό δίκτυο κάδων συλλογής, υψηλή συχνότητα συλλογής ειδικά τη θερμή περίοδο με σκοπό την αποφυγή πρόκλησης οχλήσεων λόγω οσμών. Παρά το γεγονός ότι το νέο ΕΣΔΑ προτείνει την κατασκευή ΜΕΑ δεν αναφέρει την πηγή χρηματοδότησης αυτών.

    Αν και εκτενές, το νέο ΕΣΔΑ είναι γενικό ενώ παραλείπει να αναφέρει συγκεκριμένες προτάσεις διαχείρισης για κάποια ρεύματα αποβλήτων (ΒΕΑΣ / κίτρινοι κάδοι για έντυπο χαρτί). Επίσης κρίνεται σκόπιμο στο νέο ΕΣΔΑ να αναφέρονται οι κωδικοί ΕΚΑ των εξεταζόμενων αποβλήτων ανά ρεύμα ταξινόμησης.

    Όσο αφορά τα ΜΠΕΑ δεν γίνεται αναφορά στους τρόπους και τα σημεία συλλογής χρωμάτων, λιπών και υπολειμμάτων χημικών οικιακής χρήσης.
    Η μείωση της χρήσης των φυσικών πόρων και η μείωσης της παραγωγής αποβλήτων είναι απαραίτητη συνεπώς και η στροφή στην κυκλική οικονομία είναι αναγκαία. Η ενεργειακή αξιοποίηση των υπολειμμάτων και των απορριμματογενών καυσίμων, συμβάλει στις ανάγκες της κυκλικής οικονομίας και αξιολογείται θετικά ωστόσο οι προδιαγραφές λειτουργίας τέτοιων μονάδων και ο έλεγχος των εκπομπών θα πρέπει να είναι αυστηρές και να πείθουν τον πολίτη ότι η λειτουργία τους συμβάλει στη διασφάλιση της προστασίας του περιβάλλοντος.

    Η αξιοποίηση των απορριμματογενών καυσίμων για την παραγωγή ενέργειας είτε σε τσιμεντοβιομηχανίες – όπως γίνεται την τελευταία δεκαετία – είτε σε εργοστάσια καύσης απαιτεί σοβαρό σχεδιασμό και χωροθέτηση ενώ σημαντικά θα πρέπει να είναι και τα οφέλη της τοπικής κοινωνίας από τη λειτουργία μιας τέτοιας μονάδας παραγωγής ενέργειας στην περιοχή εγκατάστασης. Όπως ειπώθηκε και παραπάνω η συνεχής επιτήρηση και ο αυστηρός έλεγχος των εκπομπών αέριων ρύπων έχουν καθοριστική σημασία τόσο στην προστασία της υγείας των πολιτών όσο και του περιβάλλοντος.

    Ως προς τα Γεωργοκτηνοτροφικά απόβλητα απαραίτητη κρίνεται η διαχείριση των συσκευασιών Φυτοπροστατευτικών Προϊόντων που χρησιμοποιούν οι γεωργοί δεδομένου της επικινδυνότητας, κυρίως, για το υδάτινο περιβάλλον. Θα πρέπει να συμπεριληφθούν μέτρα για την υποχρεωτική επιστροφή των συσκευασιών αυτών τόσο προληπτικά (π.χ. χρέωση συσκευασιών / επιστρεφόμενη συσκευασία) όσο και κατασταλτικά (απαγόρευση προμήθειας Φυτοπροστατευτικών Προϊόντων).

    Τέλος θετικά αξιολογείται η ανάπτυξη δικτύου συλλογής βιοαποδομήσιμων αποβλήτων γεωργοκτηνοτροφικής προέλευσης με σκοπό την παραγωγή προϊόντων (ιδίως ζωοτροφών) ή/ και την παραγωγή ενέργειας από βιοαέριο/ βιομάζα.

  • 25 Αυγούστου 2020, 08:03 | Π.Ο.Ε.-Ο.Τ.Α.

    ΠΑΡΩΔΙΑ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗΣ ΤΟ ΝΕΟ ΕΘΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ (Ε.Σ.Δ.Α.) ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

    Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας επέλεξε τον Αύγουστο για να θέσει σε Δημόσια Διαβούλευση το νέο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (Ε.Σ.Δ.Α.). Το σχέδιο αναρτήθηκε στον διαδικτυακό τόπο διαβουλεύσεων στις 6 Αυγούστου 2020 με ημερομηνία λήξης της διαβούλευσης την 21η Αυγούστου 2020. Αναγκάστηκαν για τα προσχήματα να δώσουν μία μικρή παράταση, ως τις 25 Αυγούστου 2020, και αφού είχε ξεσπάσει σάλος με τις σκοπιμότητες και τα συμφέροντα που εξυπηρετούσε η διαδικασία.
    Είναι ξεκάθαρο πως πρόκειται για μια παρωδία διαβούλευσης με στόχο να αιφνιδιαστούν οι αρμόδιοι φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Δήμοι – Φο.Δ.Σ.Α. – Κ.Ε.Δ.Ε.) και το συνδικαλιστικό κίνημα των εργαζομένων στους Ο.Τ.Α..
    Η κυβέρνηση με το νέο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (Ε.Σ.Δ.Α.) επιχειρεί την πλήρη ιδιωτικοποίηση ολόκληρου του κύκλου διαχείρισης απορριμμάτων μέσω των γνωστών Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (Σ.Δ.Ι.Τ.).
    Το νέο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (Ε.Σ.Δ.Α.) «Δίνει τη δυνατότητα και προτρέπει όλους τους δημόσιους φορείς της διαχείρισης αποβλήτων, για συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ). Αυτό αφορά όλα τα επίπεδα διαχείρισης των αποβλήτων (όπως συλλογή, διαλογή, επεξεργασία), εφόσον η συνεργασία αυτή επιτυγχάνει ικανοποιητικό λόγο ποιότητας-κόστους παροχής υπηρεσιών, προς όφελος των πολιτών και του περιβάλλοντος. Στα έργα που θα υλοποιηθούν εφεξής με ΣΔΙΤ, εφόσον επιλεγεί να τεθούν ελάχιστες εγγυημένες ποσότητες, αυτές θα πρέπει να συνάδουν με τους στόχους του ΕΣΔΑ και της ενωσιακής και εθνικής νομοθεσίας για την κυκλική οικονομία.» (σελ.5)
    Με το νέο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (Ε.Σ.Δ.Α.) επιχειρούν να εκχωρήσουν τα πάντα στους ιδιώτες μέσω Σ.Δ.Ι.Τ. και για αυτό το λόγο το σχέδιο υποκαθιστά τα Περιφερειακά (ΠΕ.Σ.Δ.Α.) και τα τοπικά σχέδια των Δήμων παρέχοντας την δυνατότητα στον εκάστοτε Υπουργό να αποφασίζει ακόμα και για την διαπεριφερειακή συνεργασία μεταξύ των Φο.Δ.Σ.Α. προκειμένου να γίνουν μεγάλες ιδιωτικές μονάδες καύσης και επεξεργασίας. «Η υλοποίηση της δυνατότητας διαπεριφερειακής συνεργασίας εναπόκειται στα οικεία ΠΕΣΔΑ ή/και στους οικείους ΦΟΔΣΑ, όμως μπορεί αυτό να γίνει και με πρωτοβουλία του ΥΠΕΝ, εφόσον κριθεί απαραίτητο. Οι αποφάσεις του ΥΠΕΝ στην περίπτωση αυτή θα κατισχύουν έναντι των υπολοίπων. Στην περίπτωση αυτή το ΥΠΕΝ μπορεί να προχωρήσει τόσο στη λήψη της σχετικής απόφασης, όσο και σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για την υλοποίησή της, όπως -ενδεικτικά-η ωρίμανση σχετικών έργων», σημειώνεται.
    Προβλέπουν «Έκδοση διάταξης για δυνατότητα αρμόδιων Φορέων (ιδίως Φο.Δ.Σ.Α./Ο.Τ.Α.) να δρομολογούν και να υλοποιούν δράσεις που δεν προβλέπονται από τα ισχύοντα ΠΕ.Σ.Δ.Α. αλλά συνάδουν με τις προβλέψεις του παρόντος Ε.Σ.Δ.Α., μέχρι την έγκριση των νέων ΠΕ.Σ.Δ.Α., κατόπιν σύμφωνης γνώμης του ΥΠ.ΕΝ.» (σελ. 111).
    Η καύση αποτελεί κατά την κυβέρνηση την… λύση προκειμένου να πετύχουν τους στόχους του νέου Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (Ε.Σ.Δ.Α.) Για το λόγο άλλωστε αυτόν προχωρούν στη κατασκευή τεσσάρων (4) εργοστασίων καύσης και δίνουν την δυνατότητα να υπάρχει καύση και στις νέες μονάδες επεξεργασίας με Σ.Δ.Ι.Τ. που ετοιμάζουν σε όλη την επικράτεια.
    Το νέο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (Ε.Σ.Δ.Α.) περιέχει μονάδες επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων που παράγουν δευτερογενή καύσιμα (SRF-RDF) που θα χρησιμοποιηθούν σαν εναλλακτικό καύσιμο (κυρίως, στην τσιμεντοβιομηχανία) και σε τέσσερις (4) ειδικές μονάδες για αποκλειστική παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας (ακόμη και σαν Α.Π.Ε.)!!!
    Η Π.Ο.Ε.-Ο.Τ.Α. είναι ξεκάθαρα κατά της καύσης γιατί εκτός του ότι αυτή η τεχνολογία επιβαρύνει αποδεδειγμένα το περιβάλλον, και για αυτό εγκαταλείπετε από πολλές Ευρωπαϊκές χώρες, κατασπαταλά πολύτιμους φυσικούς πόρους και αντιμάχεται την προδιαλογή των υλικών και την προσέγγιση του στόχου της κοινωνίας των μηδενικών αποβλήτων. Οι μονάδες καύσης για να λειτουργήσουν χρειάζονται σταθερά τεράστιες ποσότητες πρώτης ύλης, πράγμα που σημαίνει καθήλωση σε χαμηλά επίπεδα της προδιαλογής των υλικών, αλλά και της Ανακύκλωσης από τις Μ.Ε.Α.
    Η Π.Ο.Ε.-Ο.Τ.Α. εδώ και χρόνια προτείνει: Πρόληψη-Επαναχρησιμοποίηση-Ανακύκλωση με προδιαλογή στην πηγή και για ότι θα «ξεφεύγει» από την διαλογή στην πηγή, περαιτέρω ανάκτηση με μηχανική επεξεργασία. Μόνο έτσι θα γλυτώσουμε από το αίσχος των Χώρων Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (Χ.Υ.Τ.Α.) και θα μπορέσουμε να έχουμε τελική διάθεση σε μικρούς ασφαλείς Χώρους Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (Χ.Υ.Τ.Υ.).
    Στον πολύ κρίσιμο τομέα της Ανακύκλωσης που βρίσκεται στα χέρια των ιδιωτικών Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης (Σ.Ε.Δ.) διατηρείται ο αποτυχημένος μπλε κάδος για ανακυκλώσιμα και προστίθεται κίτρινος για χαρτί και εισάγεται ο καφέ κάδος για τα βιοαπόβλητα.
    Παράλληλα η κυβέρνηση πριμοδοτεί μέσω του Περιφερειάρχη Αττικής κ. Γιώργου Πατούλη και του Ε.Δ.Σ.Ν.Α. νέους παίχτες στον τομέα της Ανακύκλωσης, όπως η ιδιωτική «Ανταποδοτική Ανακύκλωση» και ετοιμάζει Σ.Δ.Ι.Τ. για την συλλογή και την επεξεργασία των Βιοαποβλήτων.
    Αντί δηλαδή να ενισχυθούν οι Δήμοι προκειμένου να αναπτύξουν σύγχρονα και αποτελεσματικά προγράμματα Διαλογής στην Πηγή (Σ.Μ.Α.Υ., πράσινα σημεία, αποθήκες κ.λπ.), εκχωρούνται τα πάντα στους ιδιώτες.
    Η Π.Ο.Ε.-Ο.Τ.Α. προειδοποιεί πως, με την πολιτική των ιδιωτικοποιήσεων θα έχουμε τεράστια αύξηση του κόστους διαχείρισης το οποίο θα κληθούν να πληρώσουν οι δημότες χωρίς κανένα όφελος τόσο για του πολίτες όσο και για τους φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
    Η κατάθεση του νέου Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (Ε.Σ.Δ.Α.) αποδεικνύει πως η κυβέρνηση είναι δέσμια των μεγάλων εργολαβικών και επιχειρηματικών συμφερόντων που θησαυρίζουν από την διαχείριση των απορριμμάτων και είναι σίγουρο ότι θα συναντήσει τη μαζική και δυναμική αντίδραση τόσο των εργαζομένων όσο και των πολιτών.

    ΑΠΟ ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΤΗΣ Π.Ο.Ε.-Ο.Τ.Α.

  • Ο σχολιασμός αφορά τη διαχείριση των αποβλήτων της μεταποίησης μη επικίνδυνων και επικίνδυνων. Οι προτάσεις περί αυξημένων ελέγχων και αυστηροποίησης των περιβαλλοντικών είναι πολυδιατυπωμένες στο παρελθόν και χωρίς κανένα αποτέλεσμα. Δεν είμαστε αντίθετοι ως βιομηχανία αφού μπορούν να διασφαλίσουν ίσους όρους ανταγωνισμού αρκεί να είναι συστηματικοί , αμερόληπτοι και όχι γραφειοκρατικοί. Θεωρούμε ότι στο σχεδιασμό μείωσης των αποβλήτων και και της κυκλικής οικονομίας δεν έχει γίνει αντιληπτή η σημασία της χημείας στην επαναφορά στην αλυσσίδα αξιών των χημικών ουσιών, είτε με απομάκρυνση των προσμείξεων ή με μετατροπή τους σε άλλα χρήσιμα μόρια. Η χημική ανακύκλωση μπορεί να αποτρέψει την εναπόθεση και τη καύση των αποβλήτων . Η βιομηχανία γνωρίζει τη σύσταση των αποβλήτων της ή μπορεί να τη προσδιορίσει, απαιτούνται όμως κίνητρα για ερευνητικά προγράμματα και προσιτή σε κόστος ενέργεια χαμηλού ανθρακικού αποτυπώματος .Απαιτεί συνεργασία του Υπουργείου με τις αρμόδιες Αρχές για τη χημική νομοθεσία (Γενικό Χημείο του Κράτους) που γνωρίζουν τους περιορισμούς των κανονισμών REACH, CLP, SKIP και πολλών άλλων . Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σύντομα θα ανακοινώσει τη νέα στρατηγική για τα χημικά στο επίκεντρο της οποίας είναι η κυκλική οικονομία. Η Πολιτεία δεν έχει αντιληφθεί έως τώρα τη διαφορά μεταξύ παραπροϊόντων που αποτελούν χημικές ουσίες πλήρως συμμορφούμενες προς τη χημική νομοθεσία και των αποβλήτων με αποτέλεσμα οι αποφάσεις να είναι λίγες σε αριθμό. Η αναφερόμενη κατ επανάληψη εφαρμογή των ΒΔΤ αφορά συγκεκριμένες μονάδες μεγάλου μεγέθους η άκριτη εφαρμογή χωρίς ισχυρά κίνητρα θα αποδυναμώσει τη βιομηχανία αντί να την ενισχύσει.

  • 24 Αυγούστου 2020, 23:07 | ΕΝΩΣΗ ΠΤΥΧΙΟΥΧΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΛΟΓΩΝ ΕΛΛΑΔΑΣ

    Η επιλογή της περιόδου που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση το νέο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) 2020 – 2030 σε συνδυασμό με τις 729 σελίδες του κειμένου επιτάσσει νέα παράταση της προθεσμίας υποβολής των σχολίων καθώς είναι σχεδόν αδύνατη αφενός η αξιολόγηση και αφετέρου η εποικοδομητική συμμετοχή των φορέων και τα των πολιτών.

    Το νέο ΕΣΔΑ θέτει υπερβολικά φιλόδοξους στόχους παρά την εμπειρία και τα αποτελέσματα από το υφιστάμενο. Η απόκλιση των ποσοστών ανακύκλωσης των διαφόρων ρευμάτων από τους στόχους που είχε θέσει το ΕΣΔΑ για το 2020 διαπιστώνεται ότι είναι σημαντική.

    Η αδυναμία επίτευξης των στόχων του υφιστάμενου ΕΣΔΑ εκτιμάται ότι οφείλεται κυρίως στην έλλειψη ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών και την νοοτροπία που επικρατεί με αποτέλεσμα όχι μόνο την αναμενόμενη μη ενεργή συμμετοχή τους αλλά και την επιβάρυνση του περιεχομένου των μπλε κάδων με σύμμεικτα απορρίμματα. Με ελλειπή ενημέρωση του κοινού και έλλειψη κινήτρων και αντικινήτρων το σύστημα χωριστής διαλογής, έστω και σε αυτά τα ρεύματα που εφαρμόζεται σήμερα, δεν θα μπορούσε να είναι αποδοτικό. Για την μη επίτευξη στόχων ενδεχομένως να οφείλεται η έλλειψη των απαιτούμενων σύγχρονων και ολοκληρωμένων υποδομών και μονάδων διαχείρισης που προκλήθηκε και λόγω καθυστερήσεων εξαιτίας αντιδράσεων πολιτών και τοπικών φορέων. Βέβαια κωλυσιεργία διαπιστώνεται και στην κατασκευή μικρότερων έργων όπως για παράδειγμα τα πράσινα σημεία σε πολλούς Δήμους της χώρας όπου θα έπρεπε ήδη να λειτουργούν. Παρά το γεγονός ότι είναι σημαντική η έλλειψη αποτελεσματικής ενημέρωσης και δράσεων εκπαίδευσης του κοινού το νέο ΕΣΔΑ δεν αναφέρεται σε συγκεκριμένους τρόπους δράσης αλλά περιορίζεται σε γενικά μέτρα. Προκύπτει από τα παραπάνω ότι η ενίσχυση της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης στις πρώτες τάξεις του δημοτικού είναι αναγκαία.

    Προς τη σωστή κατεύθυνση για την μείωση των παραγόμενων ΑΣΑ κρίνεται η επιλογή κινήτρων και αντικινήτρων για την εκτροπή από την ταφή και την προώθηση της επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης, μέσω της ενίσχυσης του τέλους ταφής και της εισαγωγής προγραμμάτων «Πληρώνω όσο Πετάω», η παροχή κινήτρων προς τους ΟΤΑ που υιοθετούν πρόσθετα μέτρα ενίσχυσης της πρόληψης και της διαλογής στην πηγή και χρήση των πόρων από το τέλος ταφής για την ενίσχυση του δικτύου χωριστής διαλογής καθώς επίσης και η παροχή αντίστοιχων κινήτρων και προς τους παραγωγούς αποβλήτων (ιδίως πολίτες και επιχειρήσεις). Για την επίτευξη των στόχων για τη χωριστή συλλογή συσκευασιών θετικά αξιολογείται η πρόταση του συστήματος εγγυοδοσίας η οποία θα «υποχρεώνει» οικονομικά τον καταναλωτή για την επιστροφή των συσκευασιών. Παρά την αναφορά στις μεθόδους και τα εργαλεία επίτευξης των στόχων δεν γίνεται αναφορά στα χρηματοδοτικά εργαλεία και εν τέλει το κόστος στον πολίτη.

    Τα οργανικά αποτελούν το μεγαλύτερο κλάσμα στη σύσταση των αποβλήτων συνεπώς μόνο αποτροπή ταφής του είναι σημαντικό όφελος για τους ΟΤΑ. Η λειτουργία των Μονάδων Επεξεργασίας Αποβλήτων σε διάφορες Περιφέρειες της επικράτειας είναι σημαντική ωστόσο η ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων από τις μονάδες επεξεργασίας βιοαποβλήτων να καλύπτουν τις προδιαγραφές που επιτάσσει η αγορά έτσι ώστε να να διατίθενται ασφαλώς και όχι να συνεχίσουν να αποτελούν προϊόν κάλυψης στους ΧΥΤΑ. Σύμφωνα με τα παραπάνω το νέο ΕΣΔΑ θα έπρεπε να προβλέπει την αντίστοιχη νομοθετική ρύθμιση για την ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων από τις μονάδες επεξεργασίας βιοαποβλήτων. Σημαντική παράμετρος για την επιτυχία της συλλογής των οργανικών και την εξασφάλιση καλής ποιότητας και ποσότητας προϊόντος είναι η συμμετοχή των πολιτών που απαιτεί πυκνό δίκτυο κάδων συλλογής, υψηλή συχνότητα συλλογής ειδικά τη θερμή περίοδο με σκοπό την αποφυγή πρόκλησης οχλήσεων λόγω οσμών. Παρά το γεγονός ότι το νέο ΕΣΔΑ προτείνει την κατασκευή ΜΕΑ δεν αναφέρει την πηγή χρηματοδότησης αυτών.

    Αν και εκτενές, το νέο ΕΣΔΑ είναι γενικό ενώ παραλείπει να αναφέρει συγκεκριμένες προτάσεις διαχείρισης για κάποια ρεύματα αποβλήτων (ΒΕΑΣ / κίτρινοι κάδοι για έντυπο χαρτί). Επίσης κρίνεται σκόπιμο στο νέο ΕΣΔΑ να αναφέρονται οι κωδικοί ΕΚΑ των εξεταζόμενων αποβλήτων ανά ρεύμα ταξινόμησης.

    Όσο αφορά τα ΜΠΕΑ δεν γίνεται αναφορά στους τρόπους και τα σημεία συλλογής χρωμάτων, λιπών και υπολειμμάτων χημικών οικιακής χρήσης.
    Η μείωση της χρήσης των φυσικών πόρων και η μείωσης της παραγωγής αποβλήτων είναι απαραίτητη συνεπώς και η στροφή στην κυκλική οικονομία είναι αναγκαία. Η ενεργειακή αξιοποίηση των υπολειμμάτων και των απορριμματογενών καυσίμων, συμβάλει στις ανάγκες της κυκλικής οικονομίας και αξιολογείται θετικά ωστόσο οι προδιαγραφές λειτουργίας τέτοιων μονάδων και ο έλεγχος των εκπομπών θα πρέπει να είναι αυστηρές και να πείθουν τον πολίτη ότι η λειτουργία τους συμβάλει στη διασφάλιση της προστασίας του περιβάλλοντος.

    Η αξιοποίηση των απορριμματογενών καυσίμων για την παραγωγή ενέργειας είτε σε τσιμεντοβιομηχανίες – όπως γίνεται την τελευταία δεκαετία – είτε σε εργοστάσια καύσης απαιτεί σοβαρό σχεδιασμό και χωροθέτηση ενώ σημαντικά θα πρέπει να είναι και τα οφέλη της τοπικής κοινωνίας από τη λειτουργία μιας τέτοιας μονάδας παραγωγής ενέργειας στην περιοχή εγκατάστασης. Όπως ειπώθηκε και παραπάνω η συνεχής επιτήρηση και ο αυστηρός έλεγχος των εκπομπών αέριων ρύπων έχουν καθοριστική σημασία τόσο στην προστασία της υγείας των πολιτών όσο και του περιβάλλοντος.

    Ως προς τα Γεωργοκτηνοτροφικά απόβλητα απαραίτητη κρίνεται η διαχείριση των συσκευασιών Φυτοπροστατευτικών Προϊόντων που χρησιμοποιούν οι γεωργοί δεδομένου της επικινδυνότητας, κυρίως, για το υδάτινο περιβάλλον. Θα πρέπει να συμπεριληφθούν μέτρα για την υποχρεωτική επιστροφή των συσκευασιών αυτών τόσο προληπτικά (π.χ. χρέωση συσκευασιών / επιστρεφόμενη συσκευασία) όσο και κατασταλτικά (απαγόρευση προμήθειας Φυτοπροστατευτικών Προϊόντων).

    Τέλος θετικά αξιολογείται η ανάπτυξη δικτύου συλλογής βιοαποδομήσιμων αποβλήτων γεωργοκτηνοτροφικής προέλευσης με σκοπό την παραγωγή προϊόντων (ιδίως ζωοτροφών) ή/ και την παραγωγή ενέργειας από βιοαέριο/ βιομάζα.

  • 24 Αυγούστου 2020, 22:24 | ΑΓΕΤ ΗΡΑΚΛΗΣ

    Με την παρούσα επιστολή θέτουμε υπόψη σας στοιχεία που αφορούν στην υφιστάμενη δραστηριότητα της εταιρίας μας και που άπτονται άμεσα της διαχείρισης ΑΣΑ και ΒΕΑΣ, ευελπιστώντας ότι θα τα λάβετε υπόψη σας κατά την εκπόνηση του τελικού κειμένου του ΕΣΔΑ για τη δεκαετία 2020-2030.
    Η ΑΓΕΤ ΗΡΑΚΛΗΣ
    • Έχει ήδη συμβάλλει στην εκτροπή από την υγειονομική ταφή περίπου 200.000 τν αποβλήτων (ΑΣΑ και ΒΕΑΣ) μέσω της ενεργειακής τους αξιοποίησης, με τη συντριπτική πλειοψηφία να αφορά σε υλικά προερχόμενα από την Περιφέρεια Αττικής όπου, όπως αναφέρεται στον ΕΣΔΑ ο ΧΥΤΑ «έχει φτάσει στα όρια κορεσμού του».
    • Έχει ήδη επενδύσει με ίδια κεφάλαια, στην απαραίτητη τεχνολογία για τη χρήση εναλλακτικών καυσίμων και δευτερογενών πρώτων υλών και στα δύο εργοστάσια, ενώ το πρόγραμμα των νέων, δρομολογημένων επενδύσεων στον τομέα αυτό υπερβαίνει τα 10 εκατομμύρια ευρώ για την επόμενη τριετία.
    • Βρίσκεται ήδη σε διαδικασία περαιτέρω βελτίωσης του περιβαλλοντικού της αποτυπώματος, έχοντας στόχο την άμεση και δραστική μείωση των εκπομπών CO2.
    ‘Ενας από τους βασικούς τρόπους μείωσης των εκπομπών CO2, είναι η αλλαγή του μίγματος των καυσίμων (σήμερα είναι σε μεγαλύτερο ποσοστό petcoke και κάρβουνο) και η υποκατάσταση των ορυκτών από εναλλακτικά καύσιμα. Η παραπάνω πρακτική είναι σε πλήρη εναρμόνιση με τις αρχές και τους στόχους της κυκλικής οικονομίας, της κλιματικής αλλαγής, της βιομηχανικής συμβίωσης, της ορθής διαχείρισης των αποβλήτων, της μείωσης των αποβλήτων που καταλήγουν σε υγειονομική ταφή καθώς και τους στόχους της αειφόρου και βιώσιμης ανάπτυξης της εταιρίας μας.
    Η Τσιμεντοβιομηχανία είναι η πλέον ασφαλής περιβαλλοντικά βιομηχανία αξιοποίησης εναλλακτικών καυσίμων χάρη στις συνθήκες παραγωγής του κλίνκερ, και συγκεκριμένα:
    1. Στις υψηλές θερμοκρασίες στους κλιβάνους
    2. Στην περίσσεια οξυγόνου
    3. Στο χρόνο παραμονής των υλικών
    4. Στη παραγωγή μηδενικών αποβλήτων (δεδομένου ότι η παραγόμενη κατά την συνεπεξεργασία τέφρα ενσωματώνεται στην κρυσταλλική δομή του κλίνκερ)

    Για τους παραπάνω λόγους, η χρήση εναλλακτικών καυσίμων από την τσιμεντοβιομηχανία αποτελεί βέλτιστη ευρωπαϊκή πρακτική που εφαρμόζεται εδώ και δεκαετίες στην Ευρώπη και για περισσότερα από 10 χρόνια και στην Ελλάδα χωρίς επιβάρυνση των αέριων ρύπων, όπως προκύπτει από τις πολλαπλές μετρήσεις έγκριτων, διαπιστευμένων εργαστηρίων.
    Η χρήση των εναλλακτικών καυσίμων εξασφαλίζει ταυτόχρονα την ανταγωνιστικότητα άρα και τη βιωσιμότητα των εργοστασίων μας. Η τσιμεντοβιομηχανία στην Ελλάδα αντιμετωπίζει μεγάλο ανταγωνισμό από χώρες που διαθέτουν εξαγωγικό δυναμικό και πρόσβαση στη θάλασσα όπως η Τουρκία, η Αίγυπτος και η Αλγερία, οι οποίες όπως γνωρίζετε δεν διέπονται από τους κανονισμούς της Ευρωπαϊκής ‘Ενωσης.
    Η συνεπεξεργασία εναλλακτικών καυσίμων από την τσιμεντοβιομηχανία είναι βέλτιστη περιβαλλοντικά πρακτική• δεν είναι ούτε τυχαία, ούτε περιστασιακή. Ιεραρχείται πολύ ψηλά στην Ευρωπαϊκή πυραμίδα διαχείρισης των αποβλήτων έχοντας σαφώς συγκριτικά πλεονεκτήματα έναντι της χρήσης εναλλακτικών καυσίμων σε αποτεφρωτήρες ή μονάδες waste to energy, που μπορούν να λειτουργήσουν συμπληρωματικά. Επίσης, είναι μονόδρομος, για να εξασφαλίσει τη βιωσιμότητα της Τσιμεντοβιομηχανίας, γεγονός που είμαστε βέβαιοι ότι το ΥΠΕΝ θα λάβει υπόψη του κατά την εκπόνηση του τελικού ΕΣΔΑ για τη δεκαετία 2020-2030 δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στα παρακάτω σημεία:

    Σελ 6
    Γίνεται αναφορά στον Εκσυγχρονισμό της «περιβαλλοντικής εισφοράς» (τέλος ταφής) στα απόβλητα που οδηγούνται σε ΧΥΤΑ – ΧΥΤΥ.
    Συμφωνούμε ότι πρέπει να χρησιμοποιηθούν οικονομικά εργαλεία ως αντικίνητρα για την ταφή. Αυτά θα πρέπει:
    • Να αφορούν στο σύνολο των αποβλήτων που οδηγούνται σε ΧΥΤΑ-ΧΥΤΥ (συμπεριλαμβανομένων και των υπολειμμάτων από τις ΜΕΑ και τα ΚΔΑΥ).
    • Να καθοριστούν λαμβάνοντας υπόψη τα πραγματικά κόστη των εναλλακτικών στην ταφή τρόπων διάθεσης
    • Να εφαρμοστούν κατά τον ίδιο τρόπο σε όλη τη χώρα.

    Επισημαίνουμε ότι η ΕΕΑΑ επιδοτούσε την ανάκτηση υλικών συσκευασίας που περιείχαν τα ΑΣΑ (υπόλειμμα της ανακύκλωσης που αντί να καταλήγει στην ταφή γίνεται SRF και οδηγείται σε ενεργειακή αξιοποίηση). Η εν λόγω επιδότηση διεκόπη με απόφαση του ΕΟΑΝ το 2018. Πρέπει να ισχύσει και πάλι, και να λειτουργήσει ως κίνητρο εκτροπής υλικών από την ταφή.

    Σελ 6
    Γίνεται αναφορά στην Ενίσχυση και αναβάθμιση των Κέντρων Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ). Μεταξύ άλλων αναφέρεται το εξής: «Παράλληλα, τα ΚΔΑΥ θα μπορούσαν να αναβαθμιστούν, ώστε από τα μη αξιοποιήσιμα υλικά να μπορούν να παράγουν εναλλακτικό (δευτερογενές) καύσιμο, κάτι όμως που μπορεί να επιτυγχάνεται και μέσω τροφοδότησης των υπολειμμάτων των ΚΔΑΥ στις αντίστοιχες ΜΕΑ.»
    Δεδομένου ότι έχουν ήδη γίνει επιτυχημένες δοκιμές ενεργειακής αξιοποίησης των υπολειμμάτων των ΚΔΑΥ στα εργοστάσια παραγωγής τσιμέντου της εταιρίας μας, στον ΕΣΔΑ πρέπει να συμπεριληφθεί όχι ως δυνατότητα αλλά ως υποχρέωση των ΚΔΑΥ και των υφιστάμενων ΜΕΑ η αναβάθμιση τους με στόχο την επεξεργασία των μη αξιοποιήσιμων υλικών για την παραγωγή εναλλακτικού καυσίμου, και άρα την άμεση εκτροπή του από την ταφή. Παράλληλα πρέπει να μειωθεί άμεσα το ποσοστό των εισερχομένων στις ΜΕΑ και ΚΔΑΥ υλικών που είναι δυνατόν να οδηγηθούν στην ταφή.

    Σελ 7
    Γίνεται αναφορά σε Δημιουργία μονάδων παραγωγής ενέργειας ώστε η χώρα να μπορέσει να επιτύχει τη μείωση των αποβλήτων που οδηγούνται σε ταφή, κάτω από 10%.
    O ΕΣΔΑ πρέπει οπωσδήποτε να λάβει υπ’ όψη τις ανάγκες της υφιστάμενης ενεργοβόρας βιομηχανίας, και συγκεκριμένα τις μονάδες ενεργειακής αξιοποίησης εναλλακτικών καυσίμων της τσιμεντοβιομηχανίας, εκτιμώντας το ότι αποδεδειγμένα ήδη παρέχει λύση στη διαχείριση των αποβλήτων, στηρίζοντας ταυτόχρονα την ανταγωνιστικότητα της.
    Εξάλλου η τσιμεντοβιομηχανία έχει ήδη επενδύσει στον εκσυγχρονισμό των εργοστασίων της και δεν απαιτεί εκταμιεύσεις δημοσίων πόρων για επενδύσεις. Επιπλέον, δύναται να δεσμευτεί σε σημαντικά χαμηλότερα gate fees σε σχέση με την ταφή για σημαντικές ποσότητες δευτερογενών καυσίμων, μετά από επεξεργασία των μη ανακυκλώσιμων υλικών, συγκεκριμένων προδιαγραφών.
    Προτείνουμε λοιπόν να συμπληρωθεί η πρόταση ως εξής: ….διαλογή των χωριστά συλλεγόμενων ρευμάτων, ώστε σε συνδυασμό με τα ανωτέρω, καθώς και με την ενεργειακή αξιοποίηση εναλλακτικών καυσίμων από την εγχώρια τσιμεντοβιομηχανία, η χώρα να μπορέσει να επιτύχει τη μείωση των αποβλήτων που οδηγούνται σε ταφή κάτω από 10%.
    Γίνεται αναφορά σε Δημιουργία επαρκούς εθνικού δικτύου μονάδων επεξεργασίας αποβλήτων (ΜΕΑ) σε όλη τη χώρα. Σήμερα λειτουργούν μόλις 5 μονάδες. Προβλέπονται άλλες 30- 38μονάδες μέχρι το τέλος του 2023, σύμφωνα με το Παράρτημα ΙΙΙ.
    Προτείνουμε να περιγραφεί σαφώς ότι μέρος των ΜΕΑ πρέπει να παράγουν και δευτερογενές καύσιμο SRF ώστε να εκτραπεί μεγαλύτερος όγκος απορριμμάτων από ταφή αξιοποιούμενο σε ήδη υπάρχουσες εγκαταστάσεις.

    Σελ 8
    Γίνεται αναφορά σε Ορισμό ρευμάτων των βιομηχανικών αποβλήτων που δύνανται να αποτελέσουν δευτερογενή πρώτη ύλη ή και εναλλακτικό καύσιμο από βιομηχανικές εγκαταστάσεις ανά την επικράτεια καθώς και καθορισμό των τεχνικών προδιαγραφών για τη χρήση των ανόργανων αποβλήτων βιομηχανικής προέλευσης ως δευτερογενών υλικών.
    Είναι σημαντικό να διευκρινιστεί ποιος θα ορίσει τα ρεύματα και με ποια κριτήρια.
    Με αυτή την ευκαιρία και με δεδομένη την πολυετή εμπειρία μας, θα θέλαμε να επισημάνουμε την ανάγκη εναρμόνισης των τεχνικών προδιαγραφών εναλλακτικών καυσίμων που δύνανται να χρησιμοποιηθούν από την τσιμεντοβιομηχανία, με τις απαιτήσεις του Ευρωπαϊκού προτύπου ΕΝ 15359:2011.

    H τσιμεντοβιομηχανία αποτελεί ιδανικό αποδέκτη δευτερογενών καυσίμων, καθώς:
    1. Έχει αποδεδειγμένη ευελιξία στα υλικά που συνεπεξεργάζεται (στα εργοστάσια μας εδώ και χρόνια αξιοποιούμε ενεργειακά βιομάζες (όπως κλαδέματα, υπολείμματα καλλιεργειών με ενδεικτική θερμογόνο περίπου 10Gj/tn)
    2. Σαφώς υπερέχει περιβαλλοντικά σε σχέση με τις μονάδες παραγωγής ενέργειας (Waste to Energy) δεδομένου ότι τα εργοστάσια μας παραγωγής τσιμέντου:
    a. Αναπτύσσουν υψηλότερες θερμοκρασίες στους κλιβάνους
    b. Δεν παράγουν κανένα απολύτως στερεό απόβλητο που να χρήζει περαιτέρω διαχείρισης σε ΧΥΤΑ/ΧΥΤΥ ή ΧΥΤΕΑ
    c. ‘Εχουν μεγαλύτερο βαθμό ενεργειακής απόδοσης σε σχέση με τις μονάδες waste to energy.
    3. Δεν απαιτεί εκταμίευση Δημοσίων πόρων για δημιουργία νέων μονάδων όπως η ενεργειακή αξιοποίηση.
    4. Η κατευθυντήρια οδηγία της ΕΕ(1) προβλέπει για τον ρόλο και την επιλογή της ενεργειακής αξιοποίησης στην κυκλική οικονομία. Ειδικά για χώρες με υψηλά ποσοστά ταφής προβλέπεται η αξιοποίηση της υφιστάμενης βιομηχανίας και στη συνέχεια η εξέταση ίδρυσης νέων μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης δεδομένου ότι η πρώτη αποτελεί άμεση λύση καθώς δεν απαιτεί χρονοβόρες διαδικασίες χωροθέτησης και αδειοδότησης όπως οι μονάδες ενεργειακής αξιοποίησης.
    5. Είναι κοινωνικός εταίρος που συνδράμει ουσιαστικά στην εκτροπή αποβλήτων από την ταφή, στόχος ιδιαίτερα σημαντικός όπως αναφέρεται πολλάκις στο υπό διαβούλευση ΕΣΔΑ

    (1) COMMUNICATION FROM THE COMMISSION TO THE EUROPEAN PARLIAMENT, THE COUNCIL, THE EUROPEAN ECONOMIC AND SOCIAL COMMITTEE AND THE COMMITTEE OF THE REGIONS “The role of waste-to-energy in the circular economy” COM (2017) 34 final/26.1.2017

    Σελ. 30
    Γίνεται εκτενής αναφορά σε «Δημιουργία δικτύου μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης από υπολείμματα επεξεργασίας αποβλήτων ή/και από εναλλακτικά καύσιμα», και παρεμπιπτόντως γίνεται και μία σύντομη αναφορά στην τσιμεντοβιομηχανία (« Επίσης, βάσει βέλτιστων ευρωπαϊκών πρακτικών τα εναλλακτικά καύσιμα μπορούν να αξιοποιούνται στην ενεργοβόρο βιομηχανία, αντικαθιστώντας τα παραδοσιακά ορυκτά καύσιμα»).
    Η εγχώρια τσιμεντοβιομηχανία, η οποία με ίδια μέσα και πόρους έχει ήδη επενδύσει στην ενεργειακή αξιοποίηση αποβλήτων όπως έχει προαναφερθεί, πρέπει να προτάσσεται ως ο πρώτος και αυτονόητος αποδέκτης των εναλλακτικών καυσίμων της χώρας δεδομένου ότι η υποκατάσταση των συμβατικών καυσίμων εξασφαλίζει όχι μόνο την βελτίωση του περιβαλλοντικού της αποτυπώματος αλλά και την ανταγωνιστικότητα και βιωσιμότητά της.

    Σελ 33
    Γίνεται αναφορά στα Βιολογικά Απόβλητα. Μεταξύ άλλων αναφέρεται το εξής:
    «Εναλλακτικές λύσεις διαχείρισής τους, όπως για την δημιουργία ζωοτροφών δεν πρέπει να αποκλείονται, εφόσον αυτό είναι συμβατό με τις σχετικές κανονιστικές διατάξεις. Λόγω όμως του εξαιρετικού χαρακτήρα τέτοιων δράσεων, δεν εξετάζονται περαιτέρω στο παρόν ΕΣΔΑ, χωρίς αυτό να τις καθιστά μη επιτρεπτές»
    Να συμπεριληφθεί στο παράδειγμα εναλλακτικών λύσεων διαχείρισης τους εκτός από τη δημιουργία ζωοτροφών και αναφορά στην ενεργειακή αξιοποίηση.

    Σελ 35
    Γίνεται αναφορά στα Γεωργοκτηνοτροφικά απόβλητα. Συγκεκριμένα αναφέρεται «Πλήρης ανάπτυξη δικτύου συλλογής βιοαποδομήσιμων αποβλήτων γεωργοκτηνοτροφικής προέλευσης για την ανάκτηση επ’ ωφελεία της γεωργίας, την παραγωγή προϊόντων (ιδίως ζωοτροφών) ή/ και την παραγωγή ενέργειας από βιοαέριο/ βιομάζα»
    Να συμπεριληφθεί και η δυνατότητα ενεργειακής αξιοποίησης.

    Σελ 39
    Στους ‘Αξονες Πολιτικής – Πως θα φτάσουμε το στόχο, στην ενότητα Δίκτυα και Υποδομές, αναφέρεται μεταξύ άλλων το εξής:
    • Δημιουργία μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης των υπολειμμάτων ή/και των δευτερογενών (απορριμματογενών) καυσίμων, κάτι που θα επιτρέψει αφενός την περαιτέρω αξιοποίηση των αποβλήτων μέσω της παραγωγής ενέργειας, και αφετέρου την επίτευξη του στόχου της κυκλικής οικονομίας για μείωση της τελικής διάθεσης σε ΧΥΤ, που να μην υπερβαίνει το 10% κατά βάρος του συνόλου των παραγόμενων ΑΣΑ. ▪
    • Παράλληλη συμπληρωματική δυνατότητα αξιοποίησης δευτερογενών καυσίμων από ενεργοβόρες βιομηχανικές εγκαταστάσεις, όπως η τσιμεντοβιομηχανία, σύμφωνα με τις αποφάσεις των οικείων φορέων (ΦοΔΣΑ και λοιπών παραγωγών ή διαχειριστών αποβλήτων).
    Για τους λόγους που έχουμε προαναφέρει στο παρόν έγγραφο, δεν είναι δυνατόν οι υφιστάμενες ενεργοβόρες βιομηχανικές εγκαταστάσεις όπως η τσιμεντοβιομηχανία που ήδη αξιοποιούν ενεργειακά απόβλητα να αναφέρονται στα Δίκτυα και Υποδομές ως: “Παράλληλη, συμπληρωματική δυνατότητα αξιοποίησης δευτερογενών καυσίμων”.

    Σελ 41
    Και σε αυτό το σημείο, γίνεται αναφορά «στην ενεργειακή αξιοποίηση αποβλήτων «σε πλήρη συμφωνία με τις κοινοτικές απαιτήσεις για το Waste to Energy, ώστε να μειωθεί στο ελάχιστο η ταφή» αλλά καμία απολύτως αναφορά στην υφιστάμενη ενεργοβόρα βιομηχανία της χώρας η οποία και συνεισφέρει ήδη περιβαλλοντικά με εκτροπή από την ταφή, στην οποία η αξιοποίηση εναλλακτικών καυσίμων είναι σαφώς περιβαλλοντικά ευμενέστερη σε σχέση με τις μονάδες ενεργειακής αξιοποίησης αλλά και διατηρεί την ανταγωνιστικότητα της υποκαθιστώντας συμβατικά καύσιμα με εναλλακτικά.

    Σελ 75
    Σχετικά με την τσιμεντοβιομηχανία αναφέρεται το εξής: «Οι εγκαταστάσεις παραγωγής τσιμέντου εκ της φύσεώς τους δεν αποτελούν υποδομές με στόχο τη διαχείριση αποβλήτων, όμως παρεμπιπτόντως υποδέχονται απόβλητα ή δευτερογενή προϊόντα τους, μεταξύ των οποίων και δευτερογενή καύσιμα (SRF/RDF). Για τον λόγο αυτόν στο παρόν κεφάλαιο συμπεριλαμβάνονται και οι εγκαταστάσεις αυτές με τη σημερινή και την εν δυνάμει μελλοντική δυναμικότητά τους ως προς την απορρόφηση SRF/RDF….».

    Είναι απαραίτητο να γίνει αντιληπτό από το ΥΠΕΝ, ότι η χρήση αποβλήτων ή δευτερογενών προϊόντων τους μεταξύ των οποίων και δευτερογενή καύσιμα (SRF/RDF) είναι μία δραστηριότητα η οποία δεν γίνεται ούτε τυχαία, ούτε περιστασιακά. Ακριβώς το αντίθετο, αποτελεί μακροπρόθεσμη στρατηγική.
    Είναι δραστηριότητα:
    1. Που εντάσσεται πλήρως στις αρχές της κυκλικής οικονομίας που ευαγγελίζεται ο ΕΣΔΑ
    2. Στην οποία η συνεπεξεργασία εναλλακτικών καυσίμων είναι περιβαλλοντικά φιλικότερη σε σχέση με τις μονάδες waste to energy, η οποία οφείλει να λειτουργήσει συμπληρωματικά με βάση την αρχή της εγγύτητας
    3. Που βελτιώνει το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της τσιμεντοβιομηχανίας
    4. Για την οποία, έχουν ήδη πραγματοποιηθεί επενδύσεις εκατομμυρίων ευρώ
    5. Για την οποία έχουν δρομολογηθεί επιπλέον επενδύσεις εκατομμυρίων ευρώ
    6. Απαραίτητη για την εξασφάλιση της βιωσιμότητας της βιομηχανίας
    Τα εργοστάσια μας παραγωγής τσιμέντου πρέπει να προβούν σε υποκατάσταση των ορυκτών καυσίμων με εναλλακτικά, ακριβώς για τους ίδιους λόγους που ανέφερε ο κ. Υπουργός ΠΕΝ όταν ανακοίνωσε την επιτακτική ανάγκη απολιγνιτοποίησης της ΔΕΗ.

    Σελ 78
    Γίνεται αναφορά στο βιολογικά επεξεργασμένο οργανικό κλάσμα «Γι΄αυτό και στο τέλος παρουσιάζεται και το λεγόμενο «ενδιάμεσο σενάριο-σενάριο 2α», κατά το οποίο το 50% του βιολογικά επεξεργασμένου οργανικού κλάσματος ενσωματώνεται στο υπόλειμμα, ενώ το υπόλoιπο 50% ενσωματώνεται στο SRF/RDF».
    Επισημαίνεται και σε αυτό το σημείο ότι για να είναι εφικτή η ενσωμάτωση του βιολογικά επεξεργασμένου οργανικού κλάσματος στο SRF/RDF πρέπει οι προδιαγραφές του SRF/RDF να εναρμονιστούν με της ευρωπαϊκής νομοθεσίας (ΕΝ 15359:2011), όπως έχει προαναφερθεί.
    Σελ 94-104
    Το Σενάριο 1 αγνοεί παντελώς την ύπαρξη της Ελληνικής Τσιμεντοβιομηχανίας η οποία αξιοποιεί δευτερογενή καύσιμα πάνω από 10 χρόνια με απόλυτα ασφαλή και επωφελή περιβαλλοντικά μέθοδο, ανώτερη του waste to energy και αφήνει στη διακριτική ευχέρεια των ΦΟΣΔΑ τη δημιουργία μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης μέσω ΣΔΙΤ ακόμα και σε περιοχές που γειτνιάζουν με υπάρχουσες τσιμεντοβιομηχανίες.
    Προτείνουμε να διαγραφεί το Σενάριο 1, καθώς τα σενάρια 2 και ειδικότερα το 2α είναι ευμενέστερο για το στόχο της μέγιστης δυνατόν μείωσης της ταφής με την οικονομικότερη και ταχύτερη μέθοδο.

    Σελ 102
    Στα πλεονεκτήματα της χρήσης δευτερογενούς καυσίμου από την τσιμεντοβιομηχανία δεν αναφέρεται η εξοικονόμηση εθνικών πόρων από τη κατασκευή λιγότερων μονάδων waste to energy.
    Αντίθετα, αναφέρονται τα ακόλουθα μειονεκτήματα:
    ‘Μείωση του βαθμού απόδοσης των Μονάδων Ενεργειακής Αξιοποίησης των ΦοΔΣΑ, λόγω της αφαίρεσης από το προς επεξεργασία υλικό του ρεύματος με το υψηλότερο θερμιδικό περιεχόμενο. Περαιτέρω, αυτό πιθανότατα θα δυσχεράνει την κατάταξη των Μονάδων Ενεργειακής Αξιοποίησης στην κατηγορία διαχείρισης R έναντι της κατηγορίας D.’
    Επισημαίνεται ότι η διαδικασία αξιοποίησης στις μονάδες waste to energy είναι εξ’ ορισμού διαδικασία R (=Recovery) και όχι D (=Disposal). Άλλωστε είναι θέμα ενεργειακής αποδοτικότητας και αξιοποιούμενης τεχνολογίας της μονάδας και όχι της της θερμιδικής αξίας των εισερχομένων υλικών.

    ‘Μη εξασφάλιση μίας καθετοποιημένης ασφαλούς λύσης σε μεσο- μακροπρόθεσμο ορίζοντα για τους ΦοΔΣΑ, είτε από πλευράς ποιοτικού αποτελέσματος (απορρόφηση δευτερογενών καυσίμων) είτε από οικονομικής πλευράς (σταθερότητα ή προβλεψιμότητα τιμών)’
    H τσιμεντοβιομηχανία προτίθεται να συνάψει μακροχρόνιες συμφωνίες αξιοποίησης δευτερογενών καυσίμων, όπως ακριβώς θα γίνει και με τις μονάδες waste to energy προ της κατασκευής τους.
    ‘Επαγόμενος ενδεχόμενος κίνδυνος για τη μη επίτευξη του στόχου μέγιστου ποσοστού αποβλήτων προς υγειονομική ταφή 10%.’
    ‘Τα προαναφερθέντα αποκτούν σημαντικότερη διάσταση για τη χώρα, λαμβανομένου υπόψη ότι αναμένεται η Υλοποίηση με ΣΔΙΤ των έργων MEA που καλύπτουν τις μεγαλύτερες πληθυσμιακές ενότητες της χώρας, και συγκεκριμένα της Περιφέρειας Αττικής και της Δυτικής Θεσσαλονίκης.’
    Είναι προφανές από τα σενάρια 2 αλλά και 2α του ΕΣΔΑ ότι δεν υπάρχει κίνδυνος ‘για τη μη επίτευξη του στόχου μέγιστου ποσοστού αποβλήτων προς υγειονομική ταφή 10%’. Αντίθετα έχει μικρότερο ποσοστό ταφής από το σενάριο 1, το οποίο προτείνουμε να διαγραφεί.

    Τέλος, όσον αφορά στα ποσοστά ανακύκλωσης:
    Για τους υπολογισμούς γίνεται η παραδοχή ότι όλα τα ανακυκλώσιμα που ανακτώνται έχουν αποδέκτη τη βιομηχανία. Όμως η πραγματικότητα δείχνει ότι αυτό εξαρτάται από την αγορά. Σε περίπτωση πτώσης των τιμών τα υλικά μένουν αδιάθετα στις ΜΕΑ δημιουργώντας τεράστια προβλήματα αποθήκευσης. Οι ΜΕΑ πρέπει να είναι εξοπλισμένες με γραμμές επεξεργασίας (πχ. τεμαχιστή) ώστε εάν χρειαστεί να μπορούν να διαθέσουν τα υλικά προς συνεπεξεργασία.

    (2) Σύμφωνα με τα “Guidelines on the interpretation of the R1 energy efficiency incineration facilities”, σελ. 31,32 δινεται παράδειγμα υπολογισμού R1 0.703 με MSW με NCV 10 MJ/kg

  • 24 Αυγούστου 2020, 22:16 | ΑΡΗΣ ΒΡΟΥΣΤΗΣ

    Περιμένοντας τον νέο Εθνικό Σχεδιασμό τους Περιφερειακούς Σχεδιασμούς, τα Τοπικά Σχέδια, τα Πράσινα Σημεία και τις Πράσινες Γωνίες, επισημαίνω τι έπρεπε ήδη να γίνεται, άρα τι πρέπει άμεσα να γίνει.
    Θα αναφερθώ στην Αττική, η οποία παράγει το 35% περίπου των ΑΣΑ της χώρας, (1.900.000 τόνους ετησίως), στον φορέα διαχείρισης τον ΕΔΣΝΑ και στον ρόλο των Δήμων.
    Α. ΚΔΑΥ
    Κάθε χρόνο, 150.000 τόνοι συγκεντρώνονται στους μπλε κάδους και οδηγούνται στα ΚΔΑΥ. Μετά την επεξεργασία, το 52% (δηλ 80.000 τόνοι) πηγαίνουν για ταφή αφού θεωρούνται άχρηστα υλικά. Τα ΚΔΑΥ, με ευθύνη της ΕΕΑΑ και του ΕΟΑΝ δεν κάνουν διαλογή του κάθε Δήμου χωριστά ώστε να γνωρίζει ο κάθε Δήμος το υπόλειμμα του. Έτσι, το «Πληρώνω όσο πετάω» δεν ισχύει, και ενώ ο Εθνικός Σχεδιασμός δίνει μεγάλη έμφαση σε αυτό, στην πράξη ακυρώνεται.
    Το υπόλειμμα αυτό μπορεί να εκτραπεί από την ταφή, με την μετατροπή του σε εναλλακτικό καύσιμο, με χαμηλότερο κόστος. Τα ΚΔΑΥ στην Αττική το μόνο που πρέπει να κάνουν είναι μια μικρή επένδυση για να τοποθετήσουν στο τέλος της υπάρχουσας γραμμής τους έναν τεμαχιστή. Η επένδυση αυτή δεν θα ξεπερνάει τις 500.000 ευρώ ανά ΚΔΑΥ, ποσό που άμεσα μπορούν να αποσβέσουν από τα ποσά που θα τους καταβάλλουν οι Δήμοι, τα οποία δεν θα ξεπερνούν το 50-60% του τέλους ταφής που ανέρχεται σήμερα σε 54 ευρώ ανά τόνο.
    Μέχρι τα ΚΔΑΥ να εξοπλιστούν, μπορεί το υπόλειμμα να κατευθύνεται στις αδειοδοτημένες εγκαταστάσεις που σήμερα παράγουν εναλλακτικά καύσιμα (ΕΜΑΚ ή/και ιδιωτικές). Με αυτό τον τρόπο μπορούμε άμεσα να μειώσουμε κατά 80.000 τόνους στην Αττική το υπόλειμμα που οδηγείται στην ταφή. Ταυτόχρονα, θα επωφεληθούν: το περιβάλλον αφού θα θάβουμε λιγότερα, οι Δήμοι αφού θα πληρώνουν πολύ λιγότερα, και η εγχώρια βιομηχανία εξασφαλίζοντας την ανταγωνιστικότητα της.

    Β. ΟΓΚΩΔΗ
    Μία μεγάλη κατηγορία υλικών που οδηγούνται στην ταφή είναι τα ογκώδη, που ανέρχονται σε περίπου 150.000 τόνους ετησίως. Αυτά περιλαμβάνουν έπιπλα, στρώματα κτλ και ο όγκος τους είναι πολλαπλάσιος του βάρους τους με αποτέλεσμα να γεμίζουμε τους ΧΥΤΑ χωρίς λόγο. Αυτά τα υλικά μπορούν επίσης να μετατραπούν σε εναλλακτικό καύσιμο και να οδηγηθούν στη βιομηχανία, αφού πρώτα αφαιρεθούν σίδηρος και αλουμίνιο. Αυτά τα υλικά μπορούν να οδηγηθούν με χαμηλότερο κόστος από την ταφή από τους Δήμους στις υπάρχουσες μονάδες που παράγουν εναλλακτικά καύσιμα, κάτι που ήδη εφαρμόζεται από ορισμένους Δήμους.

    Γ. ΚΛΑΔΕΜΑΤΑ
    Ένα μεγάλο και σημαντικό κομμάτι των υλικών που οδηγούνται στην ταφή είναι τα κλαδέματα. Μετά από μεγάλη προσπάθεια των Δήμων και του ΕΔΣΝΑ και ιδιαίτερα με την εφαρμογή το 2018 της σχετικής απόφασης του Δ.Σ. του ΕΔΣΝΑ, δόθηκε στους Δήμους η δυνατότητα να οδηγούν τα κλαδέματα τους ατελώς στο ΕΜΑΚ προκειμένου να γίνουν compost και εναλλακτικό καύσιμο (αλλιώς οι Δήμοι που θα τα οδηγούσαν στο ΧΥΤΑ θα πλήρωναν 100 ευρώ ανά τόνο αντί για 50 ευρώ που ίσχυε για τα υπόλοιπα απόβλητα). Η εφαρμογή αυτού του αντικινήτρου στην ταφή, είχε ως αποτέλεσμα το 2018 ποσότητα 60.000 τόνων κλαδεμάτων (που αντιστοιχούσαν σε 320.000 κυβικά μέτρα) να εκτραπούν από τα ΧΥΤΑ. Οι Δήμοι που νοιάστηκαν, και κατ’ επέκταση και οι δημότες τους, δεν φρόντισαν μόνο το περιβάλλον αλλά είχαν ένα μεγάλο θετικό οικονομικό αποτέλεσμα. Το 2020 όμως η Περιφέρεια της Αττικής αυτό το άλλαξε: κατήργησε το αντικίνητρο στην ταφή, και έβαλε τους Δήμους να πληρώνουν. Ως αποτέλεσμα, ήδη το πρώτο εξάμηνο τα κλαδέματα που οδηγούνται στο ΕΜΑΚ αντί να αυξάνονται μειώθηκαν κατά 30%. Τρανό παράδειγμα ο Δήμος Αθηναίων ο οποίος έστειλε στο ΕΜΑΚ το πρώτο εξάμηνο του 2020 μόλις 150 τόνους κλαδεμάτων, έναντι των 1.000 τόνων του 2019.

    Δ. ΕΜΑΚ
    Η μοναδική μονάδα που λειτουργεί στην Αττική είναι το ΕΜΑΚ για το οποίο, ο Περιφερειακός Σχεδιασμός του 2016 προέβλεπε ότι θα επεξεργαζόταν 450.000 τόνους αποβλήτων (350.000 σύμμεικτα και 100.000 οργανικά), η αναβάθμισή του δε είχε ενταχθεί στο ΕΣΠΑ, και ο διαγωνισμός ήταν σε εξέλιξη. Σε αυτόν προβλεπόταν υπόλειμμα που δεν θα ξεπερνούσε το 33%. Η σημερινή διοίκηση τον κατήργησε και αντ’ αυτού δημοσίευσε διαγωνισμό που είναι σε εξέλιξη για 300.000 τόνους εισερχομένων, μειώνοντας ουσιαστικά τη δυναμικότητα του κατά 150.000 τόνους ετησίως. Ταυτόχρονα, δυστυχώς, ανέβασε το επιτρεπόμενο υπόλειμμα σε 50%.
    Πως λοιπόν θα υλοποιηθεί ο στόχος του ΕΣΔΑ για 10% υπόλειμμα προς ταφή όταν οι φορείς που εμπλέκονται και είναι υπεύθυνοι για την υλοποίηση κινούνται σε άλλη κατεύθυνση;

    Ε. ΛΟΙΠΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ
    Το πρόγραμμα που υλοποιούσαμε αφορούσε τη διαχείριση 810.000 τόνων αποβλήτων ετησίως, συγκεκριμένα:
    • 450.000 τόνων στο ΕΜΑΚ
    • 80.000 τόνων στο Γραμματικό
    • 180.000 τόνων στο Σχιστό
    • 100.000 τόνων στη ΜΕΒΑ Μαρκόπουλου
    με κόστος επένδυσης που δεν θα ξεπερνούσε τα 100 εκατομμύρια ευρώ.
    Προς τι η τεράστια δαπάνη των 2,4 δισεκατομμυρίων ευρώ?
    Πολλά μπορεί να αναφέρει κανείς για τον υπό διαβούλευση Εθνικό Σχεδιασμό, και σίγουρα πολλά θα αναφερθούν και σε τυχόν νέους Περιφερειακούς και Τοπικούς Σχεδιασμούς. Αν θέλουμε όμως να έχουμε αποτέλεσμα και να μην μείνει και αυτός ο Εθνικός Σχεδιασμός στα χαρτιά όπως και οι άλλοι, θα πρέπει να αναληφθεί δράση στα πλαίσια των όσων προαναφέρθηκαν, και τα οποία είναι άμεσα υλοποιήσιμα από τους φορείς που θέλουν πράγματι να δώσουν λύση.

  • 24 Αυγούστου 2020, 22:28 | Στέφανος Κουνιάδος

    «ΔΙΑΛΟΓΗ ΣΤΗΝ ΠΗΓΗ», τι σημαίνει;

    Δεν (κομίζω «γλαύκες, δηλ. κουκουβάγιες, στην Αθήνα). Διότι οι γλαύκες βρίσκονταν στην Αρχαία Αθήνα και η θεά Αθηνά τις επέλεξε και τις ανέδειξε ως σύμβολο της αρχαίας πόλης των Αθηνών που παραπέμπει στη «σοφία» που διακονήθηκε ευρέως στην Αρχαία Αθήνα.
    Πηγή: iefimerida.gr – https://www.iefimerida.gr/news/116632/%CF%84%CE%B9-%CF%83%CE%B7%CE%BC%CE%B1%CE%AF%CE%BD%CE%B5%CE%B9-%CE%B7-%CF%86%CF%81%CE%AC%CF%83%CE%B7-%C2%AB%CE%BA%CE%BF%CE%BC%CE%AF%CE%B6%CF%89-%CE%B3%CE%BB%CE%B1%CF%8D%CE%BA%CE%B1-%CE%B5%CE%B9%CF%82-%CE%B1%CE%B8%CE%AE%CE%BD%CE%B1%CF%82%C2%BB-%CF%84%CE%BF-%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CF%8C%CE%B8%CF%89%CE%BD%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CF%80%CE%B5%CE%B9%CF%81%CE%B1%CE%B9%CE%AC
    Έτσι και για τη «Διαλογή στην Πηγή», δεν λέω κάτι ως καινοφανές.
    Αυτό που λέω, με μεγάλη ταπεινότητα, είναι ότι για όλα όσα απορρίπτουμε μετά τη χρήση τους πρέπει να τους συμπεριφερόμαστε όπως ακριβώς όταν τα αγοράσαμε και τα βάλαμε στα σπίτια μας, στα γραφεία μας, στις επιχειρήσεις μας.
    Δεν πρέπει να έχουν τη συμπεριφορά μας ως ΣΚΟΥΠΙΔΙΑ, που τα πετάμε οπουδήποτε ή με οποιοδήποτε τρόπο.
    Και σε αυτή τη συμπεριφορά η Πολιτεία δηλ. Κυβέρνηση, Βουλή, Περιφέρειες, Δήμοι και Κοινότητες Δήμων όπως και όλοι οι άλλοι κρατικοί φορείς στο θέμα αυτό παίρνουν πολλά μηδενικά 000000, συμμετέχοντας σε αυτό ο καθένας μας ατομικά και συλλογικά με λιγότερα μηδενικά 00 !!
    Ωστόσο, χωρίς να μπορέσω να μάθω ποιός ή ποιά ήταν ο «νονός» ή η «νονά» της ρήσης αυτής προτείνω τη δική μου εκδοχή για τη «Διαλογή στην Πηγή».
    Πριν 3 μέρες συζητούσα με ένα φίλο και μέλος της Κίνησης, συν/χο δάσκαλο. Ήρθε η κουβέντα ότι πήγε τις δύο μικρές εγγόνες του σε μια πηγή του χωριού του, για να τους δείξει και με «ζωντανό» τρόπο και παράδειγμα τί είναι μια πηγή και πώς λειτουργεί.
    Είπε διάφορα για την πηγή από την οποία βγαίνει το γάργαρο νερό, από πού έρχεται το νερό και πού πάει, τι προσφέρει και όσα καλά μπορούμε να πούμε για το νερό. ς, Δοκίμασαν το κρύο νερό της και τέλος με χαρές πήραν μαζί τους από το νερό της πηγής σε ένα μπουκάλι για το δείξουν στους γονείς τους.
    Ήταν ένα τόσο άγνωστο «μυστικό» μια μυσταγωγία που ανακάλυψαν μια πηγή που το έλεγαν και το ξανάλεγαν στο δρόμο.
    Κάποια στιγμή αναλογιζόμενος τη λέξη ΠΗΓΗ, δεν ξέρω πώς, η σκέψη μου αυτόματα έφτασε με συνειρμούς στη «ΔΙΑΛΟΓΗ στην ΠΗΓΗ». Στη «ΔΙΑΛΟΓΗ στην ΠΗΓΗ» όλων εκείνων των μη χρήσιμων πλέον αντικειμένων ή υπολειμμάτων που εμείς τους έχουμε δώσει τη συλλογική ονομασία «ΣΚΟΥΠΙΔΙΑ» (σκουπίδια λέγονταν παλιά ότι έπαιρνε η σκούπα από τα άχρηστα) και «επιστημονικά» απόβλητα ή απορρίμματα.
    Το κεντρικό συμπέρασμα που έβγαλα από τις σκέψεις μου ήταν ότι: η ΠΗΓΗ είναι ο φορέας και η ύλη που διέρχεται από την πηγή είναι το ΝΕΡΟ, και στην ουσία όταν λέμε ΠΗΓΗ εννοούμε το ΝΕΡΟ της.
    Αρά η εξήγηση είναι ότι, κατά την άποψή μου, όπως ακριβώς από την ΠΗΓΗ βγαίνει ΚΑΘΑΡΟ ΝΕΡΟ, έτσι και με τα ήδη που χρησιμοποιούμε, δηλ. όλα εκείνα τα μη χρήσιμα πλέον αντικείμενα ή υπολείμματα που φεύγουν από τα χέρια μας είναι το «οιονεί» ΚΑΘΑΡΟ νερό της ΠΗΓΗΣ.
    Η ΠΗΓΗ είναι ΚΑΘΑΡΗ αφού τη χρησιμοποιεί ο άνθρωπος (και η ανθρωπότητα επέζησε εκατομμύρια χρόνια λόγω της καθαρότητας νερού που έπινε από την ύπαρξη των ΚΑΘΑΡΩΝ ΠΗΓΩΝ ΝΕΡΟΥ και επέλεγε να χτίσει τους οικισμούς της εκεί που υπήρχε καθαρό νερό).
    Υπάρχουν όμως και ΠΗΓΕΣ που το νερό τους δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι είναι πόσιμο, όμως δεν είναι άχρηστο. Αυτές οι ΠΗΓΕΣ παραπέμπουν στα απορρίμματα μας και που δεν μπορούν να ανακυκλωθούν και είναι το ελάχιστο 10% για διάθεση σε ΧΥΤΥ.
    Όχι σε κάψιμο, γιατί μπορούν κάποια στιγμή να θεωρηθούν από την επιστήμη ως διαχειρίσιμα.
    Επομένως, τότε έχουν πραγματική αξία τα υπολείμματα ή απορρίμματα μας όταν είναι ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΚΑΘΑΡΑ, συλλέγονται ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΑ και σύμφωνα με τους κωδικούς που τα έχουμε κατατάξει για το κάθε ένα ΧΩΡΙΣΤΑ.
    Π.χ. τα πλαστικά έχουν διαχωριστεί σε 7 κατηγορίες. Γιατί να τα έχουμε κατηγοριοποιήσει όταν ή διαλογή τους έχει την έννοια του ΣΥΜΜΕΙΚΤΟΥ;
    ΄Η θα πρέπει να τα αποχαρακτηρίσουμε (οπότε χάνουν την αρχική τους αξία π.χ, το PET με κωδικό 1 όταν ανακυκλωθεί με τον κωδικό π.χ 4) ή να λαμβάνουμε από την ανακύκλωσή τους ένα 3ης και 4ης ποιότητας πλαστικό.
    Το ίδιο συμβαίνει και με όλες τις υπόλοιπες «ανακυκλώσιμες συσκευασίες».
    Θα με παραπέμψετε αντιλαμβάνομαι στο «αντι -οικονομικό κοστολόγιο για να τα διαχωρίσουμε. Δεν είναι δυνατόν να διαχωριστούν μέσα στις τεράστιες και αντιοικολογικές εγκαταστάσεις. Εκεί «σκουπίδια θα μπαίνουν – σκουπίδια θα βγαίνουν».
    Μόνο το ανθρώπινο χέρι μπορεί, όπως το ανθρώπινο χέρι δημιουργεί ένα έργο τέχνης, να επαναφέρει ένα, «όχι άχρηστο» αλλά μη χρήσιμο πλέον αντικείμενο ή υπόλειμμα, σε ένα νέο χρήσιμο αντικείμενο.
    Αν η ανθρωπότητα δεν μπορεί να αντιληφθεί ότι το «αντι –οικονομικό» είναι εναντίον του «οικολογικού» δηλ. της ΦΥΣΗΣ, τότε είναι άξια των δεινών που της απειλούνται.
    Οι ΠΗΓΕΣ για τα απορρίμματα μας είμαστε όλοι και ο καθένας χωριστά.
    Αν τα υπόλοιπα απορρίμματα που θα απορρίπτονται θα είναι πέρα από το όριο του 1% ΒΡΩΜΙΚΑ τότε οι ΠΗΓΕΣ μας, δηλ. ο κάθε ένας από εμάς, είναι βρώμικες και τα υπολείμματα μας ΑΧΡΗΣΤΑ, όχι όμως για να καούν, αυτό θα ήταν αυτοκτονικό.
    Εδώ θα πρέπει να αναφέρουμε ότι, τα όσα «επιστημονικοφανή» γράφονται και λέγονται με καινοφανείς ονομασίες, όπως» μεταξύ άπειρων άλλων ΑΚΡΟΝΥΜΙΩΝ όπως π.χ
    ΑΣΑ Αστικά Στερεά Απόβλητα
    CLO Compost-Like Output (κομπόστ που παράγεται από οργανικά που ανακτώνται από ΑΣΑ σε εργοστάσια ΜΕΑ)
    ΕΣΔΑ Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων
    ΚΔΑΥ Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (υλικά μπλε κάδων)
    ΕΜΑΚ Εργοστάσιο Μηχανικής Ανακύκλωσης και Κομποστοποίησης (υφιστάμενο στα Α. Λιόσια)
    ΜΕΑ Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων
    ΣΕΑ
    ΜΕΒΑ Μονάδα Επεξεργασίας Βιολογικών Αποβλήτων (ανακτώμενων από προγράμματα διαλογής στην πηγή)
    ΦοΔΣΑ Φορέας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων
    ΧΥΤΑ Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων
    δεν είναι παρά ο εκβιασμός της ΦΥΣΗΣ να απεμπολήσει τους ρυθμούς της.
    Η «ΔΙΑΛΟΓΗ στην ΠΗΓΗ» έχει μια θέση πτωχού συγγενή ενώ θα έπρεπε να έχει την πρώτη περίοπτη θέση.
    Εν πάσει περιπτώσει αν δεν γίνει αντιληπτό τι σημαίνει «ΔΙΑΛΟΓΗ στην ΠΗΓΗ» και δεν εμφυσηθεί στην κοινωνία, ακόμα και το 2030 θα πελαγοδρομούμε.
    Θα πληρώνουμε μετρητά δισεκατομμύρια σε ΕΥΡΩ για να κατασκευάζουμε ΜΟΝΑΔΕΣ ΚΑΥΣΗΣ και θα ΚΑΙΜΕ εκατομμύρια τόνους πρώτες ύλες ή πόρους αξίας δισεκατομμυρίων ΕΥΡΩ.
    Τι άλλο μπορεί να πει κανείς;

    Η ΤΕΛΙΚΗ ΜΟΥ ΠΡΟΤΑΣΗ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΑΠΟΣΥΡΘΕΙ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΤΟ «ΕΣΔΑ» ΚΑΙ ΝΑ ΣΥΝΤΑΧΘΕΙ ΕΝΑ ΝΕΟ ΣΥΜΒΑΤΟ ΜΕ ΤΟΥΣ ΡΥΘΜΟΥΣ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ.
    ΝΑ ΠΕΡΠΑΤΗΣΟΥΜΕ ΑΠΑΛΑ ΣΤΟ ΕΔΑΦΟΣ ΤΗΣ ΓΗΣ ΜΑΣ ΚΑΙ ΟΧΙ ΣΑΝ ΚΑΤΑΚΤΗΤΕΣ.
    ΠΟΛΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΣΥΝΗ ΕΠΕΣΕ ΚΑΙ ΕΧΟΥΜΕ ΧΑΣΕΙ ΤΟΥ ΡΥΘΜΟΥΣ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ.
    ΕΙΜΑΣΤΕ ΠΛΕΟΝ ΕΚΤΟΣ ΦΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΣ ΕΧΟΥΜΕ ΧΑΣΕΙ ΤΟΝ ΜΠΟΥΣΟΥΛΑ !!
    «Δυστυχώς, όταν αυτοί που μας κυβερνούν δεν έχουν ΟΡΑΜΑ οι κοινωνίες πάνε τα Διαόλου», όπως λέει και ο λαός. «Ο θεός να βάλει το χέρι του, μήπως και αλλάξουν ρότα».

  • 24 Αυγούστου 2020, 22:14 | Διονύσιος Γεωργόπουλος – ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ ΑΕ

    Η πρώτη ανάγνωση του ΕΣΔΑ, ιδιαίτερα όσον αφορά τα ΑΣΑ, αφήνει μια ευχάριστη αίσθηση αφού για πρώτη φορά γίνεται συγκροτημένη προσπάθεια να εξετασθούν σενάρια ολοκληρωμένης διαχείρισης που προσεγγίζουν την πραγματικότητα. Συμφωνώντας με την γενική κατεύθυνση και διάρθρωση αυτών των σεναρίων, θέλω να επισημάνω δύο σημαντικές ελλείψεις:

    1. Ενώ γενικά σωστά, με βάση βέβαια τα υπάρχοντα δεδομένα σύστασης των ΑΣΑ, υπολογίζονται τα ισοζύγια μάζας, δεν γίνεται προσπάθεια, να προσεγγισθούν έστω, κάποια ενεργειακά ισοζύγια. Το ενεργειακό περιεχόμενο των ΑΣΑ δεν είναι απεριόριστο, εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, και η ανακύκλωση ή η εκάστοτε επεξεργασία το επηρεάζει σημαντικά. Για παράδειγμα θέλει διερεύνηση, μετά από ανακύκλωση 50-60% και με αρχική υγρασία >50%, ποιό είναι το κόστος επεξεργασίας, ώστε το υπόλειμμα να διαθέτει την απαιτούμενη θερμογόνο δύναμη για να μπορεί να οδηγηθεί σε ενεργειακή μονάδα. Με δεδομένο μάλιστα ότι η καύση του υπολείμματος, θα πρέπει να καλύπτει την απαιτούμενη ενεργειακή απόδοση, ώστε να ταξινομηθεί σαν ανάκτηση και όχι διάθεση. Αυτό θα πρέπει να απασχολήσει περισσότερο τους ΠΕΣΔΑ, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις που η ενεργειακή αξιοποίηση του υπολείμματος αφορά άμεσα τις συγκεκριμένες Περιφέρειες που θα υλοποιηθούν ενεργειακές μονάδες. Εδώ θα ήθελα να σημειώσω ότι η τεχνολογία της βιοξήρανσης είναι φανερό ότι μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στις επιλογές εναλλακτικών τεχνολογιών όσον αφορά το ενεργειακό περιεχόμενο του υπολείμματος των ΜΕΑ. Θα πρέπει λοιπόν στο κεφάλαιο 2.1.5.3 (σελ. 73) του ΕΣΔΑ που δίνεται ο ορισμός της ΜΕΑ, η αναφορά σε αερόβια τεχνολογία να γίνει «…. αερόβια τεχνολογία (κομποστοποίηση ή βιοξήρανση)».

    2. Σωστά σε γενικές γραμμές ο ΕΣΔΑ, υπολογίζει τις απαιτούμενες επενδύσεις ανά εξεταζόμενο σενάριο. Με το CAPEX τα πάμε καλά, ειδικά όταν οι χρηματοδοτήσεις αφθονούν. Καμιά αναφορά δεν γίνεται όμως στο OPEX. Πόσο θα είναι ένα μέσο κόστος ανά τόνο της σχεδιαζόμενης από τον ΕΣΔΑ διαχείρισης; Βεβαίως η απάντηση εξαρτάται από το συγκεκριμένο σενάριο, από την περιοχή και από ένα σωρό άλλους παράγοντες. Όμως ο προσδιορισμός ενός μέσου κόστους έχει σημασία διότι προσγειώνει την συζήτηση στην πραγματικότητα. Αναφέρω μερικά μεγέθη εντελώς πρόχειρα και μόνο για την οικονομία της συζήτησης. Αν υποθέσουμε ότι σήμερα το κόστος αποκομιδής σύμμεικτου είναι 80€/τόνο. Τότε η ανακύκλωση (ακόμη και αν τα εναλλακτικά συστήματα χρηματοδοτήσουν το σύνολο του μεριδίου που τους αναλογεί δηλαδή περίπου το 30%) το κόστος αποκομιδής των υπό ανακύκλωση υλικών θα αυξήσει το συνολικό κόστος αποκομιδής έστω 50% δηλαδή 40€/τόνο. Το κόστος εισόδου (GATE FEE) στην ΜΕΑ (μαζί με την μεταφόρτωση και την ταφή του υπολείμματος) φαίνεται να διαμορφώνεται σε >50€/τόνο. Επομένως αν οδηγείται το 50% των ΑΣΑ στην ΜΕΑ, το κόστος αναγόμενο στα παραγόμενα ΑΣΑ, είναι 25€/τόνο. Το κόστος ενεργειακή αξιοποίησης του υπολείμματος (με τους καλύτερους όρους επιδότησης της κατασκευής των ενεργειακών μονάδων) δεν θα είναι χαμηλότερο από 60 €/τόνο και ένα μέσο κόστος μεταφοράς (λόγω των γενικά μεγαλύτερων αποστάσεων) 40€/τόνο για το 25% περίπου της παραγόμενης ποσότητας ΑΣΑ που θα οδηγείται στις θερμικές μονάδες. Δηλαδή με την αναγωγή στα παραγόμενα ΑΣΑ το κόστος θα είναι 25€/τόνο παραγόμενου ΑΣΑ. Κατά συνέπεια, η αύξηση του OPEX είναι 40+25+25 = 90€/τόνο. Επομένως κάποιος αρμόδιος μπορεί να μπεί στον πειρασμό !!! να σκεφθεί: «αν τα πάω σε ΧΥΤΑ πόσο θα πληρώσω? Γύρω στα 15€/τόνο. Ας αφήσουμε λοιπόν τα κορόιδα να κάνουν ανακύκλωση και επεξεργασίες!!». Μήπως αυτό είναι ένας από τους βασικότερους λόγους της αστοχίας του προηγούμενου ΕΣΔΑ? Η μη εφαρμογή του περιβόητου «φόρου ταφής» (που για 7η συνεχή χρόνια από την δειλή και ανεπαρκή θέσπιση του συνεχίζει να μην εφαρμόζεται!!!), άλλωστε είναι και η βασική διαπίστωση της Ευρωπαικής Επιτροπής στο έγγραφο «Εκθεση έγκαιρης προειδοποίησης για την Ελλάδα». Πόσο πρέπει να φθάσει ο φόρος ταφής? Εκτιμώ >100€ για να μην υπάρχουν κορόιδα …..! Και να αφορά όλες τι ποσότητες ΑΣΑ που θάβονται (ανεπεξέργαστα και υπολείμματα). Προφανώς με διαφοροποιήσεις και την ανάλογη χρονική κλιμάκωση. Η ΚΥΑ 31606/2019 έκανε μια δειλή και ατελή προσπάθεια κλιμάκωσης μιάς μικρής φορολόγησης της ταφής. Όμως ούτε και αυτή δεν εφαρμόσθηκε. Ο νέος ΕΣΔΑ αναφέρει ρητά στα προτεινόμενα μέτρα την ανάγκη θέσπισης φόρου ταφής. Ας ελπίσουμε ότι επιτέλους θα εφαρμοσθεί και θα εφαρμοσθεί ολοκληρωμένα με άμεση εντός του 2020 νομοθετική ρύθμιση όπως αναφέρει ο ΕΣΔΑ (η νομοθετική ρύθμιση επιβάλλεται να γίνει πριν την σύνταξη των ΠΕΣΔΑ ώστε να ληφθεί υπόψη στον σχεδιασμό τους).

    Πολύ σύντομα θα προσθέσω δύο παρατηρήσεις ακόμη:
    Α. Στον ΕΣΔΑ, πολύ σωστά αναφέρεται η ανάγκη μέτρων ενίσχυσης των ΦΟΔΣΑ. Πάνω από 10 χρόνια συζητιέται το θέμα και όμως ακόμη υπάρχουν ΦΟΔΣΑ (ακόμη και περιφερειακοί) χωρίς τεχνικές και οικονομικές υπηρεσίες που τους υποκαθιστούν οι Δήμοι ή οι Περιφέρειες. Όμως χωρίς εξειδικευμένη στελέχωση και ανθρώπους με αποκλειστική απασχόληση στα απορρίμματα (όχι μόνο σε κεντρικό αλλά και σε τοπικό επίπεδο), η διοίκηση δεν θα μπορέσει να ανταποκριθεί στους στόχους του ΕΣΔΑ. Επομένως η συγκρότηση και στελέχωση των ΦΟΔΣΑ με άμεση νομοθετική ρύθμιση (η οποία να παρακάμπτει τα όποια διαδικαστικά εμπόδια) είναι προυπόθεση για την επιτυχή σύνταξη των ΠΕΣΔΑ.
    Β. Πάνω από 10 χρόνια συζητάμε για χρηματοδότηση εγκαταστάσεων επεξεργασίας της βιολογικής ιλύος. Χρηματοδοτήσεις πέρασαν και χάθηκαν, περιμένοντας τα … συναρμόδια υπουργεία να συντάξουν μία ΚΥΑ. Όμως θεωρώ ότι και με την υφιστάμενη νομοθεσία τα έργα μπορούν να χρηματοδοτηθούν και να γίνουν. Ας μην περιμένουμε άλλο λοιπόν την ΚΥΑ – φάντασμα διότι η βιολογική ιλύς συνεχίζει να παράγεται και να προκαλεί ποικίλα προβλήματα.

  • 24 Αυγούστου 2020, 22:57 | ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ – ΠΑΣΕΠΠΕ

    O Πανελλήνιος Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Προστασίας Περιβάλλοντος -ΠΑΣΕΠΠΕ- επιθυμεί με τα ακόλουθα σχόλια να συμβάλλει στη διαμόρφωση ενός Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων κατάλληλου για την μετάβαση σε ένα μοντέλο κυκλικής οικονομίας. Ως γενική επισήμανση παρατηρείται η έλλειψη παράθεσης της μέχρι σήμερα εμπειρίας στους τομείς της αδειοδότησης, κατασκευής και λειτουργίας εγκαταστάσεων επεξεργασίας απορριμμάτων με αποτέλεσμα να προβάλλονται κατά την άποψή μας υπερβολικά αισιόδοξοι στόχοι.
    Συγκεκριμένα, υπερβολικά αισιόδοξες παραδοχές εκπόνησης του ΕΣΔΑ αποτελούν τα ακόλουθα:
    i. Η ελληνική μελετητική κατά κύριο λόγο και κατασκευαστική αγορά (λίγες εξειδικευμένες εταιρείες) δεν είναι δυνατό να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις σχεδιασμού, κατασκευής και λειτουργίας τόσο πολλών εγκαταστάσεων. Η κατασκευή 26 ΜΕΑ και πάνω από 35 ΜΕΒΑ μέχρι το 2023 κρίνεται ως ένας πολύ αισιόδοξος στόχος

    ii. Η αναθεώρηση των ΠΕΣΔΑ αναφορικά με την ενεργειακή αξιοποίηση θα πρέπει να γίνει με κεντρικό συντονισμό, καθώς απαιτούνται διαπεριφερειακές συνεργασίες, προκειμένου πάνω από μία περιφέρειες να χρησιμοποιούν την ίδια εγκατάσταση (με ενδεχόμενο σοβαρό πρόβλημα ασυμφωνίας ως προς τη χωροθέτησή της λόγω πολιτικών σκοπιμοτήτων). Είναι χαρακτηριστικό ότι για την έγκριση των ΠΕΣΔΑ που ισχύουν σήμερα απαιτήθηκαν από 10 μήνες έως και πάνω από ένα έτος μέχρι να ολοκληρωθεί, χωρίς να υπάρχει αναγκαιότητα συντονισμού και διαχείρισης αντίστοιχου προβλήματος.

    iii. Θα πρέπει να συμπληρωθεί ο ΕΣΔΑ και με μια εκτίμηση τελικού κόστους προς τον πολίτη.

    iv. Η ανάπτυξη των συστημάτων ΔσΠ και η βελτίωση των συλλεγόμενων υλικών μέσω της δημιουργίας σχετικής κουλτούρας στους πολίτες θα απαιτήσει σημαντικό χρόνο.

    v. Οι εκτιμήσεις για τις ανακτήσεις ανακυκλώσιμων υλικών από όλες τις εγκαταστάσεις (σελ. 90) δε λαμβάνουν υπόψη τους τις συνθήκες της αγοράς ανακυκλώσιμων υλικών οι οποίες είναι ζοφερές για την τρέχουσα βιωσιμότητα του κλάδου.

    vi. Τέλος αλλά το πιο σημαντικό στοίχημα αποτελεί η προεξόφληση της ανταπόκρισης των πολιτών στις απαιτήσεις της χωριστής συλλογής και το εξαιρετικά αισιόδοξο υπόλειμμα που προκύπτει από τις εργασίες στα ΚΔΑΥ και τις ΜΕΒΑ με κίνδυνο οι σχεδιαζόμενες ΜΕΑ να δέχονται πολύ μεγαλύτερες ποσότητες από τις υπολογιζόμενες και αφετέρου οι στόχοι για την ανάκτηση μέσω ΔσΠ να μην επιτυγχάνονται.

    Επίσης πολύ σημαντικές παρεμβάσεις αποτελούν τα ακόλουθα:
    1. Θεωρούμε επιτακτική ανάγκη της άμεσης θεσμοθέτησης λειτουργίας ΧΥΤ Βιομηχανικών Αποβλήτων.

    2. Για να λειτουργήσει σωστά το νέο ΕΣΔΑ, απαραίτητη προϋπόθεση αποτελεί η σύμφωνη γνώμη και εναρμόνιση όλων των περιφερειακών φορέων της χώρας, ανεξαιρέτως.

    3. Οι ΜΕΑ θα πρέπει να διαθέτουν κατάλληλη δυναμικότητα εφόσον προβλέπεται να παραλαμβάνουν και τα υπολείμματα των ΚΔΑΥ. Εναλλακτικά, θα πρέπει να προβλεφθεί ότι τα ΚΔΑΥ μπορούν να οδηγούν τα υπολείμματα τους απ’ ευθείας προς ενεργειακή αξιοποίηση. Εφόσον σε μια περιοχή δεν υπάρχει ΚΔΑΥ οι υφιστάμενες ΜΕΑ, εφόσον διαθέτουν την ικανότητα, θα πρέπει να είναι σε θέση να δέχονται και να επεξεργάζονται υλικά του ΜΠΛΕ κάδου.

    4. Υπολογίζεται ότι από τις δράσεις που θα αναπτυχθούν θα παράγονται σημαντικές ποσότητες κόμποστ από προδιαλεγμένα οργανικά, ~500.000τ/έτος. Παρά τις μεγάλες ποσότητες που αναμένεται να παραχθούν δεν υπάρχει νομικό πλαίσιο για την αξιοποίηση και τη χρήση του υλικού στην γεωργία ή την ανθοκομία ή και το λιανεμπόριο. Θα πρέπει στα μέτρα να συμπεριληφθεί η νομοθέτηση του πλαισίου ποιοτικών χαρακτηριστικών, χρήσης, παρακολούθησης κλπ στα πρότυπα των λιπασμάτων ώστε να δημιουργηθεί και η αντίστοιχη αγορά με υγιείς κανόνες.

    5. Προκειμένου να τηρηθεί το χρονοδιάγραμμα τροποποίησης των ΠΕΣΔΑ, υπάρχει άμεση αναγκαιότητα συμφωνίας με ενεργοβόρες βιομηχανίες σε τεχνικό επίπεδο (προδιαγραφές), ενδεχομένως και σε κεντρικό επίπεδο, πριν την έγκριση των ΠΕΣΔΑ.

    6. Θα πρέπει να προτυποποιηθούν σχεδιαστικά οι μικρότερες ΜΕΒΑ βάσει δυναμικότητας (κυρίως αυτές των μικρών νησιών) προκειμένου να γίνει ταχεία δημοπράτηση και να προβλεφθεί ειδική δράση για αυτόν τον σκοπό.

    7. Πριν την έναρξη της ενεργειακής αξιοποίησης του οργανικού κλάσματος των ΑΣΑ (αντί της παραγωγής CLO) πρέπει να υπάρξουν μέτρα στην κατάρτιση της αντίστοιχης νομοθεσίας ώστε να γίνει υποχρεωτική η αποκατάσταση των πολλών αργούντων λατομείων και ορυχείων της χώρας και να δοθούν τα κατάλληλα κίνητρα για τη χρήση του CLO σε ανενεργά λατομεία προκειμένου να διευκολυνθεί η διάθεσή του, η οποία συναντά σημαντικές γραφειοκρατικές δυσκολίες παρόλο που προβλέπεται στη σχετική νομοθεσία (Αριθμ. Οικ.56366/4351/ΦΕΚ 3339/12 Δεκεμβρίου 2014).

    8. Σε τεχνικό επίπεδο, ως προς την ανάκτηση ενέργειας από απορριμματογενή καύσιμα, υπάρχουν προφανείς συνέργειες μεταξύ εγκαταστάσεων ενεργειακής αξιοποίησης και ενεργοβόρας βιομηχανίας. Η μακροπρόθεσμη επίτευξη στόχων μπορεί να εξυπηρετηθεί μόνο από έναν σχεδιασμό αφιερωμένο στη διαχείριση αποβλήτων και όχι σε συνθήκες όπως η εκάστοτε οικονομική συγκυρία και η αξιοποίηση δευτερογενών καυσίμων για ανάκτηση ενέργειας να βασίζεται σε αυτήν μακροπρόθεσμα, ειδικά όταν η αγορά ανακυκλώσιμων υλικών επηρεάζεται από τις ίδιες οικονομικές συνθήκες (ζήτηση) και μπορεί να υπάρχει πρόσθετη αδυναμία απορρόφησής του. Ως μονάδες βάσης θα πρέπει να υπολογίζονται οι μελλοντικές εγκαταστάσεις ενεργειακής αξιοποίησης αποστέλλοντας και το κατάλληλο στήριγμα για την δημιουργία της σχετιζόμενης αγοράς απορριμματογενών καυσίμων.
    Η ενεργοβόρα βιομηχανία μπορεί άνετα να καλύψει τυχόν αιχμές.

    9. Η διαφορετική τιμολόγηση Προδιαλεγμένων Οργανικών και σύμμεικτων ΑΣΑ παρουσιάζεται ως ένα από τα βασικά μέτρα που προτείνει ο νέος ΕΣΔΑ, χωρίς όμως να λαμβάνει υπόψη ότι ειδικότερα τα πρώτα χρόνια ανάπτυξης των συστημάτων ΔσΠ των οργανικών τα συλλεγόμενα απόβλητα θα εμπεριέχουν ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά προσμίξεων. Αυτό έχει αποδειχθεί από την εμπειρία σε άλλες περισσότερο προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες αλλά και από την ανάπτυξη του “μπλε κάδου” στην χώρα μας όπου μετά από χρόνια λειτουργίας του συστήματος ακόμα τα ποσοστά προσμίξεων πλησιάζουν ακόμα και το 50% σε κάποιες περιοχές. Ως εκ των παραπάνω το κόστος επεξεργασίας των προδιαλεγμένων οργανικών αναμένεται να είναι υψηλό για τις νέες ΜΕΒΑ και η στόχευση για χαμηλότερο τέλος επεξεργασίας από τον ΕΣΔΑ μάλλον ανεδαφική.

    Ειδικές παρατηρήσεις:

    • Εισαγωγή – Συνοπτικά Στοιχεία: Σχετικά με τα Βασικά μέτρα που προτείνει το νέο ΕΣΔΑ, θα πρέπει να γίνουν οι εξής τροποποιήσεις:
    Σελίδα 8: «Ανάπτυξη ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας αποβλήτων με σκοπό την προώθηση της συνέργειας μεταξύ των βιομηχανικών κλάδων (βιομηχανική συμβίωση) για την ανάκτηση των βιομηχανικών αποβλήτων, πάντα σύμφωνα με εφαρμογή των ΒΔΤ, και τήρηση των προδιαγραφών για τον έλεγχο της ιχνηλασιμότητας.»
    Σελίδα 8: «Ορισμός ρευμάτων των βιομηχανικών μη επικίνδυνων αποβλήτων που δύνανται να αποτελέσουν δευτερογενή πρώτη ύλη ή και εναλλακτικό καύσιμο, σύμφωνα με συγκεκριμένες προδιαγραφές και τηρώντας την ισχύουσα νομοθεσία και τις αντίστοιχες βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές, από βιομηχανικές εγκαταστάσεις ανά την επικράτεια καθώς και ο καθορισμός των τεχνικών προδιαγραφών για τη χρήση των ανόργανων αποβλήτων βιομηχανικής προέλευσης ως δευτερογενών υλικών.»

    Η υφιστάμενη περιγραφή τείνει σαφώς προς την κατεύθυνση της κυκλικής οικονομίας και προς το όφελος της βιώσιμης ανάπτυξης, θα πρέπει όμως παράλληλα να τονισθεί η ανάγκη της ταυτόχρονης διασφάλισης ορθολογικής διαχείρισης με εφαρμογή των απαραίτητων ΒΔΤ, αλλά και της ιχνηλασιμότητας για τον έλεγχο των αποβλήτων. Τα βήματα αυτά απαιτούν την εφαρμογή σαφών και αυστηρών κριτηρίων και προδιαγραφών, έτσι ώστε να μην υπάρχει η δυνατότητα παρερμηνειών ή/και παράκαμψης ώστε να αποτελέσουν τελικά δίοδο για μηδενικό έλεγχο.

    • Εισαγωγή – Συνοπτικά Στοιχεία, «Ποσότητες κατηγορίες και ρεύματα αποβλήτων που καλείται να αντιμετωπίσει ο νέος ΕΣΔΑ», Σελίδα 10, επί της καταγραφής των τόνων Βιομηχανικών μη επικίνδυνων αποβλήτων, θα πρέπει να συμπεριληφθούν και οι τέφρες της ΔΕΗ μια και αποτελούν ένα εν δυνάμει απόβλητο προς ανάκτηση, σε αδειοδοτημένες εγκαταστάσεις.

    • Κεφάλαιο 1.4.3, σελίδα 30, και Κεφάλαιο 2.1.5.4.5, σελίδα 94: Δεν υπάρχει η πρόβλεψη ότι για τη βιώσιμη λειτουργία μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης θα πρέπει να υπάρχει ΧΥΤΕΑ για διάθεση της ιπτάμενης τέφρας. Θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη για τον σχεδιασμό και την περαιτέρω διαχείριση των αποβλήτων, στα πλαίσια της κυκλικής οικονομίας.

    • Κεφάλαιο 1.4.3, Σελίδα 33: Με βάση τις συνθήκες που επικρατούν τη στιγμή αυτή στον ελλαδικό χώρο (άγνοια κοινού, έλλειψη περιβαλλοντικής παιδείας, έλλειψη υποδομών και φορέων συλλογής και διαχείρισης κατά τόπους, αθέμιτος ανταγωνισμός κ.α.), ο στόχος αύξησης της προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση των ΑΣΑ τουλάχιστον σε ποσοστό 55% κ.β. μέχρι το 2025 και 60% κ.β. μέχρι το 2030, είναι πολύ πιθανό να μην επιτευχθεί.
    Θα πρέπει να δημιουργηθούν κατάλληλες υποδομές στην εκπαίδευση για τη διαμόρφωση περιβαλλοντικής παιδείας στους νέους. Διαλέξεις από περιβαλλοντολόγους – στελέχη μεγάλων εταιρειών διαχείρισης αποβλήτων στις δομές επιμόρφωσης σε όλες τις βαθμίδες τις εκπαίδευσης.

    • Κεφάλαιο 1.4.5, Σελίδα 43: Προτείνεται η τροποποίηση της δεύτερης παραγράφου από το τέλος, ως εξής: «Προώθηση της «βιομηχανικής συμβίωσης» με ενδυνάμωση της συνέργειας μεταξύ βιομηχανιών για ανταλλαγή ή/ και συνεπεξεργασία αποβλήτων, σύμφωνα πάντα με τις εφαρμοζόμενες κατά περίπτωση ΒΔΤ, αλλά και τα οριζόμενα από την σχετική νομοθεσία, με στόχο τη μεγιστοποίηση της αξιοποίησής τους και τη μείωση των εξαγωγών τους, κάτι που θα συμβάλλει και στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων.»

    Τα αναφερόμενα σαφώς και είναι στην κατεύθυνση της κυκλικής οικονομίας και προς το όφελος της βιώσιμης ανάπτυξης, θα πρέπει όμως παράλληλα να τονισθεί η ανάγκη της ταυτόχρονης διασφάλισης ορθολογικής διαχείρισης με εφαρμογή των απαραίτητων ΒΔΤ, αλλά και της ιχνηλασιμότητας για τον έλεγχο των αποβλήτων. Τα βήματα αυτά απαιτούν την εφαρμογή σαφών και αυστηρών κριτηρίων και προδιαγραφών, έτσι ώστε να μην υπάρχει η δυνατότητα παρερμηνειών ή/και παράκαμψης ώστε να αποτελέσουν τελικά δίοδο για μηδενικό έλεγχο.

    • Κεφάλαιο 2: Αν και η πρόβλεψη του ΕΣΔΑ σχετικά με την ευθυγράμμιση των τυχόν εγγυημένων ποσοτήτων σε έργα ΣΔΙΤ με τους εθνικούς ή/και ενωσιακούς στόχους είναι ορθή, θα πρέπει να σημειωθεί ότι ιδιαίτερα σημαντικό σε έργα ΣΔΙΤ είναι να εξασφαλίζεται η χρηματοδοτησιμότητα (bankabiity) των έργων. Ως εκ τούτου, και για να επιτευχθούν τα ιδιαίτερα σφιχτά χρονοδιαγράμματα κατασκευής νέων έργων, θα πρέπει να προβλεφθεί ένα χρηματο-οικονομικό μέγεθος το οποίο θα εξασφαλίζει την χρηματοδότηση από ιδιωτικά κεφάλαια των έργων ΣΔΙΤ το οποίο θα πρέπει να συμπεριληφθεί στα πρότυπα τεύχη έργων ΣΔΙΤ, ώστε να υπάρχει σαφές πλαίσιο για τους ΦΟΔΣΑ που θα επιλέξουν αυτού του είδους τη χρηματοδότηση.

    • Κεφάλαιο 2.1.1, Πίνακας 2, Σελίδα 48: Θα πρέπει να ληφθεί υπόψη και να διορθωθεί στον πίνακα η καταγραφή σχετικά τις φορητές ΗΣ&Σ, καθώς υπάρχει μια εγκατάσταση επεξεργασίας/αξιοποίησης αποβλήτων φορητών στηλών στην οποία πραγματοποιούνται εργασίες προεπεξεργασίας για ανάκτηση (R12).

    • Κεφάλαιο 2.1.5.4.5, σελίδα 94, Σενάριο 1: Η προκύπτουσα τέφρα των μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης θα πρέπει να διερευνάται κατά πόσο αποτελεί επικίνδυνο ή μη επικίνδυνο απόβλητο και να διατίθεται σε αντιστοίχους ΧΥΤΥ ή ΧΥΤΕΑ.

    • Κεφάλαιο 2.1.6, 1. Πίνακας 35, Σελίδα 106, Δείκτης του μέτρου ΑΣΑ.7: Η υιοθέτηση συστημάτων «πληρώνω όσο πετάω» απαιτεί συντονισμένες δράσεις από τους τοπικούς ΟΤΑ, οι οποίοι δεν έχουν τους απαιτούμενους πόρους. Η δράση ΑΣΑ.7 δε μπορεί να εξαντλείται στη «Θέσπιση διάταξης και έκδοση εγκυκλίου για την εφαρμογή συστημάτων Πληρώνω όσο πετάω και λοιπών οικονομικών εργαλείων». Χρειάζονται βάσεις δεδομένων, τεχνικές και λειτουργικές προδιαγραφές πληροφοριακών συστημάτων, συστήματα αυτοματοποιημένης χρέωσης κ.λπ..

    • Κεφάλαιο 2.1.6., 1., Πίνακας 35, Σελίδα 110, ΑΣΑ.31: Το μέτρο ΑΣΑ.31 (διερεύνηση του ενδεχόμενου επιδότησης της απορριμματογενούς kWh ως ΑΠΕ) δεν είναι δυνατό να έχει ως χρονοδιάγραμμα όλη την περίοδο του ΕΣΔΑ (2020 – 2030), καθώς δε θα μπορούν να ληφθούν οι σχετικές επενδυτικές αποφάσεις. Εφόσον υπάρχει τέτοια πρόθεση η απόφαση θα πρέπει να ληφθεί το πολύ μέχρι το τέλος του 2022. Σε διαφορετική περίπτωση ο στόχος υλοποίησης των εγκαταστάσεων μέχρι το τέλος του 2028 (προκειμένου να έχουμε υπόλειμμα 10% το 2030) δε θα επιτευχθεί.

    • Κεφάλαιο 2.1.6, 1., Πίνακας 35, Σελίδα 110, ΑΣΑ.32.: Το μέτρο ΑΣΑ.32 θα πρέπει να τροποποιηθεί ως εξής: «Διερεύνηση δυνατότητας συνεπεξεργασίας ΑΣΑ ή ορισμένων κλασμάτων αυτών με άλλα συμβατά ρεύματα αποβλήτων, όπως ιλύες αστικού τύπου, ορισμένες κατηγορίες ΒΜΕΑ, ορισμένες κατηγορίες ΓΚΤ σε ΜΕΑ ή ΜΕΒΑ ή σε μονάδες παραγωγής εναλλακτικού καυσίμου ή σε μονάδες ενεργειακής αξιοποίησης με θερμική επεξεργασία.»

    Θεωρούμε πως η δυνατότητα των μονάδων παραγωγής εναλλακτικών καυσίμων να δώσει λύση σε αυτά τα απόβλητα είναι δεδομένη και θα πρέπει να εξαντληθεί.

    • Κεφάλαιο 2.1.9, Σελίδα 138, σημείο στ), αναφορικά με τη χωριστή συλλογή των βιοαποβλήτων με ευθύνη των μεγάλων ξενοδοχειακών μονάδων, στα «Μέτρα» θα πρέπει να ενταχθεί η «Ανανέωση/ επέκταση υφιστάμενων αποφάσεων έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΑΕΠΟ) των ξενοδοχειακών εγκαταστάσεων και τον Μονάδων Εστίασης (σημείων υγειονομικού ενδιαφέροντος – συνολικά) ορίζοντας την μέγιστη δυνατή χρήση βέλτιστων διαθέσιμων τεχνικών (ΒΔΤ) για την μείωση των Συμμείκτων και τη μέγιστη αξιοποίηση των Βιοαποβλήτων.

    • Κεφάλαιο 2.1.9, Σελίδα 138, σημείο ζ), η εφαρμογή του συστήματος Πληρώνω Όσο Πετάω θα πρέπει Θα πρέπει να έχει άμεσο αντίκτυπο στα δημοτικά τέλη (μείωση δημοτικών τελών), ιδίως για τις ξενοδοχειακές μονάδες που διαχειρίζονται μόνες τους τα βιοαπόβλητα τους.

    • Κεφάλαιο 2.2.4, Σελίδα 143, Ιλύες Αστικού Τύπου, σχετικά με το 6.2: Με μέριμνα του ΥΠΕΝ σύσταση σχήματος/φορέα πιστοποίησης εδαφοβελτιωτικών. Ο στόχος είναι σαφής, αλλά στο σχέδιο δεν υπάρχουν συγκεκριμένες προτάσεις. Γίνεται αναφορά σε «πιλοτικά προγράμματα για χρήση στη γεωργία, την δασοκομία και τις ανθοκαλλιέργειες, σε σχέση με τους δείκτες παρακολούθησης ως προς την «Ποιοτική σύσταση ιλύος (έλεγχος τήρησης ορίων που τίθενται από τη νομοθεσία)» αλλά δεν γίνεται αναφορά σε ένα πιθανό σχήμα/φορέα πιστοποίησης εδαφοβελτιωτικών που θα έκαναν πολύ εύκολη την εφαρμογή και την επίτευξη του στόχου.

    • Κεφάλαιο 3.1: Ως προς τα ΒΜΕΑ δεν υπάρχει καμία καταγραφή ποσοτήτων κατάλληλων προς ενεργειακή αξιοποίηση, είτε συνολικά είτε ανά Περιφέρεια. Κατά συνέπεια, είναι πολύ δύσκολο να ενταχθούν σε ένα συνολικό σχέδιο ανάπτυξης εγκαταστάσεων ενεργειακής αξιοποίησης και αντίστοιχων επενδύσεων στην τσιμεντοβιομηχανία. Η μόνη αναφορά που γίνεται είναι για τις ποσότητες που δεν είναι κατάλληλες και αφορούν περίπου το 50% των ΒΜΕΑ για το 2018. Θα πρέπει ο ΕΣΔΑ να εξειδικευθεί περαιτέρω και να συμπεριλάβει στην ενεργειακή αξιοποίηση τις σημαντικές ποσότητες ΒΜΕΑ οι οποίες αφενός μπορούν να ωφελήσουν το ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας και αφετέρου οδηγούν προς ταφή το μεγαλύτερο μέρος των αποβλήτων τους μέχρι στιγμής.

    • Κεφάλαιο 3.1.3, Σελίδα 149, σχετικά με την παράγραφο 2: Δεν είναι διακριτά πολλά στοιχεία και άρα έχει χαθεί η ιχνηλασιμότητα. Θα πρέπει οπωσδήποτε να αποκατασταθεί και να αποτυπωθεί ορθώς η διαχείριση των εν λόγω ρευμάτων αποβλήτων. Τα ανωτέρω έχουν ως αποτέλεσμα να μην είναι γνωστά τα στοιχεία για ένα πολύ σημαντικό ποσοστό των βιομηχανικών αποβλήτων.
    Υπάρχει ανάγκη επιβεβαίωσης βάσει ορθού τρόπου διάκρισης και χαρακτηρισμού αποβλήτων (μελέτες) – Πρόταση προσθήκης: «Επιβεβαίωση παραγόμενων ΒΜΕΑ και ΒΕΑ ανά παραγωγό σύμφωνα με κανόνες διάκρισης αποβλήτων/παραπροϊόντων και χαρακτηρισμού αποβλήτων».

    • Κεφάλαιο 3.1.4, Σελίδα 152, Πίνακας 48: Το σημείο 7.2 θα πρέπει να τροποποιηθεί ως εξής: «Αύξηση στο μέγιστο δυνατό της ανάκτησης/ αξιοποίησης, τηρώντας τις απαιτούμενες οριζόμενες προδιαγραφές και τις ΒΔΤ, των ΒΜΕΑ μέσω των δυνατοτήτων:
    – απορρόφησης από άλλους παραγωγικούς κλάδους (π.χ. ως πρώτη ύλη, καύσιμο)
    – ανάκτησης υλικών από υφιστάμενες/ μελλοντικές εγκαταστάσεις επεξεργασίας αποβλήτων
    – συνδιαχείρισης των ΒΜΕΑ με ομοειδή ΜΕΑ άλλης προέλευσης»

    Τα αναφερόμενα σαφώς και είναι στην κατεύθυνση της κυκλικής οικονομίας και προς το όφελος της βιώσιμης ανάπτυξης, θα πρέπει όμως παράλληλα να τονισθεί η ανάγκη της ταυτόχρονης διασφάλισης ορθολογικής διαχείρισης με εφαρμογή των απαραίτητων ΒΔΤ, αλλά και της ιχνηλασιμότητας για τον έλεγχο των αποβλήτων. Τα βήματα αυτά απαιτούν την εφαρμογή σαφών και αυστηρών κριτηρίων και προδιαγραφών, έτσι ώστε να μην υπάρχει η δυνατότητα παρερμηνειών ή/και παράκαμψης ώστε να αποτελέσουν τελικά δίοδο για μηδενικό έλεγχο.

    • Κεφάλαιο 3.1.5, Σελίδα 153, Πίνακας 49 και Σελίδα 291, Το μέτρο ΒΜΕΑ.4 θα πρέπει να τροποποιηθεί ως εξής: «Εγχειρίδια εφαρμογής ευρωπαϊκού καταλόγου αποβλήτων για τις αρμόδιες περιβαλλοντικές αρχές και τους εμπλεκόμενους στην παραγωγή και διαχείριση βιομηχανικών αποβλήτων, στα οποία θα περιλαμβάνεται διαδικασία χαρακτηρισμού για κατοπτρικούς κωδικούς.»

    Η διαδικασία κατάταξης σε ΕΚΑ των αποβλήτων χρήζει βελτίωσης αλλά και ορθής ενημέρωσης προς τους παραγωγούς οι οποίοι έχουν την ευθύνη της κατάταξης.

    • Κεφάλαιο 3.1.5, Σελίδα 154, Πίνακας 49, Το μέτρο ΒΜΕΑ.8 θα πρέπει να τροποποιηθεί ως εξής: «Καθορισμός προδιαγραφών και προϋποθέσεων για τη χρήση ανόργανων αποβλήτων βιομηχανικής προέλευσης ως δευτερογενή υλικά».

    Τα αναφερόμενα σαφώς και είναι στην κατεύθυνση της κυκλικής οικονομίας και προς το όφελος της βιώσιμης ανάπτυξης, θα πρέπει όμως παράλληλα να τονισθεί η ανάγκη της ταυτόχρονης διασφάλισης ορθολογικής διαχείρισης με εφαρμογή των απαραίτητων ΒΔΤ, αλλά και της ιχνηλασιμότητας για τον έλεγχο των αποβλήτων. Τα βήματα αυτά απαιτούν την εφαρμογή σαφών και αυστηρών κριτηρίων και προδιαγραφών, έτσι ώστε να μην υπάρχει η δυνατότητα παρερμηνειών ή/και παράκαμψης ώστε να αποτελέσουν τελικά δίοδο για μηδενικό έλεγχο.

    • Κεφάλαιο 3.2.2, Σελίδα 162, Πίνακας 52, Το σημείο 8.2 θα πρέπει να τροποποιηθεί ως εξής: «Αύξηση στο μέγιστο δυνατό της ανάκτησης/αξιοποίησης , τηρώντας τις απαιτούμενες οριζόμενες προδιαγραφές και τις ΒΔΤ, των ΒΕΑ μέσω των δυνατοτήτων:
    – απορρόφησης από άλλους παραγωγικούς κλάδους (π.χ. ως πρώτη ύλη, καύσιμο)
    – ανάκτησης υλικών από υφιστάμενες/μελλοντικές εγκαταστάσεις επεξεργασίας αποβλήτων
    – συνδιαχείρισης των ΒΕΑ με ομοειδή ΕΑ άλλης προέλευσης»

    • Κεφάλαιο 3.2.2, Σελίδα 162, Πίνακας 52, σχετικά με το σημείο 8.4, θα πρέπει να θεσπιστούν κίνητρα στις υφιστάμενες μονάδες/υποδομές διαχείρισης αποβλήτων για να επεξεργαστούν/αξιοποιήσουν τα απόβλητα αυτά, προκειμένου να μη διαφεύγουν κεφάλαια στο εξωτερικό, με τη διασυνοριακή τους μεταφορά.

    • Κεφάλαιο 3.2.5, Σελίδα 163, Πίνακας 53, το μέτρο ΒΕΑ.5 θα πρέπει να τροποποιηθεί ως εξής: «Κατηγοριοποίηση/ομαδοποίηση ρευμάτων ΒΕΑ, σύμφωνα με συγκεκριμένες προδιαγραφές και τηρώντας την ισχύουσα νομοθεσία και τις αντίστοιχες βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές, που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως πρώτη ύλη, καύσιμο κλπ. από βιομηχανικές εγκαταστάσεις».

    Τα αναφερόμενα σαφώς και είναι στην κατεύθυνση της κυκλικής οικονομίας και προς το όφελος της βιώσιμης ανάπτυξης, θα πρέπει όμως παράλληλα να τονισθεί η ανάγκη της ταυτόχρονης διασφάλισης ορθολογικής διαχείρισης με εφαρμογή των απαραίτητων ΒΔΤ, αλλά και της ιχνηλασιμότητας για τον έλεγχο των αποβλήτων. Τα βήματα αυτά απαιτούν την εφαρμογή σαφών και αυστηρών κριτηρίων και προδιαγραφών, έτσι ώστε να μην υπάρχει η δυνατότητα παρερμηνειών ή/και παράκαμψης ώστε να αποτελέσουν τελικά δίοδο για μηδενικό έλεγχο.

    • Κεφάλαιο 3.2.5, Σελίδα 164, Πίνακας 53, το μέτρο ΒΕΑ.8 θα πρέπει να τροποποιηθεί ως εξής: «Σταδιακή απομάκρυνση των σχετικών ΒΕΑ, με παράλληλη μείωση των διασυνοριακών μεταφορών, εφαρμόζοντας την αρχή της εγγύτητας, αναφορικά με υφιστάμενες εγκαταστάσεις διαχείρισης/αξιοποίησης ΒΕΑ».

    Οι υφιστάμενες υποδομές που εφαρμόζουν ΒΔΤ και τηρούν απαρέγκλιτα τους ΠΟ, με δυνατότητες διαχείρισης ΒΕΑ θα πρέπει να υποστηριχθούν και να εξαντληθεί η δυναμικότητα τους, έναντι της διασυνοριακής μεταφοράς τους.

    • Κεφάλαιο 4.5, Σελίδα 170, Πίνακας 57: Θα πρέπει να προστεθεί στο κείμενο η «Ενίσχυση των καλλιεργητών» που χρησιμοποιούν οργανικά εδαφοβελτιωτικά που προέρχονται από γεωργοκτηνοτροφικά και άλλα μη επικίνδυνα απόβλητα, με φορείς παρακολούθησης και ελέγχου το ΥΠΕΝ και ΥΠΑΑΤ.

    Η τόνωση της χρήσης των πιστοποιημένων εδαφοβελτιωτικών αποτελεί σημαντικό κίνητρο για περιβαλλοντικά ορθή πρακτική. Τα οργανικά εδαφοβελτιωτικά που προέρχονται από γεωργοκτηνοτροφικά και άλλα μη επικίνδυνα απόβλητα αποτελούν βάση για καλές πρακτικές στα πλαίσια της κυκλικής οικονομίας και θα πρέπει να δίνονται κίνητρα για την χρήση τους.

    • Κεφάλαιο 4.5, Σελίδα 172, Πίνακας 57: Το μέτρο ΓΚΤ.8 θα πρέπει να τροποποιηθεί ως εξής: «Οργάνωση και αδειοδότηση Συλλογικού Συστήματος Εναλλακτικής Διαχείρισης για τις επικίνδυνες συσκευασίες φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην Ελλάδα», διότι οι συσκευασίες φυτοπροστατευτικών προϊόντων αποτελούν επικίνδυνα απόβλητα και θα πρέπει να διαχειρίζονται καταλλήλως και σύμφωνα με την Εθνική Νομοθεσία.

    Κεφάλαιο 6: Σχετικά με τα ΑΕΚΚ που αφορούν Δημόσια και Ιδιωτικά έργα, παρατηρείται πολυεπίπεδα προβληματική εικόνα στην οποία διαπιστώνεται έλλειψη επαρκών δεδομένων και στοιχείων, ασαφές πλαίσιο, έλλειψη υπολογιστικών μεθόδων κλπ. Απαιτούνται:
    – Σαφής ορισμός και διαχωρισμός της έννοιας «παραγωγή ΑΕΚΚ από δημόσια έργα»
    – Διαχωρισμός των αποβλήτων εκσκαφών από τα απόβλητα καθαιρέσεων
    – Καθορισμός των αποβλήτων που οδηγούνται υποχρεωτικά σε μονάδα
    – Να αποσαφηνίζεται ότι ο ανάδοχος του έργου δεν είναι παραγωγός αποβλήτων αλλά ενδιάμεσος φορέας
    – Επιτάχυνση των διαδικασιών κατασκευής μονάδων σε όλη την περιφέρεια
    – Να επιτραπεί η άμεση χρήση κινητής μονάδας λατομείων στα δημόσια έργα για όσο διάστημα λειτουργούν οι συμβάσεις αυτών, με ρητή εξαίρεση αδειοδότησης, ώστε να επιτυγχάνεται άμεση και ολοκληρωτική διαχείριση και ανάκτηση των υλικών στα έργα
    – Η ύπαρξη εξειδικευμένων μονάδων στις περιφέρειες ώστε να οδηγούνται τα λοιπά απόβλητα καθαιρέσεων στις οποίες θα λαμβάνουν χώρα οι εργασίες.
    – Ειδική ρύθμιση για την επίτευξη του στόχου κινήτρων και μοριοδότησης ανάκτησης δευτερογενών υλικών από ανακύκλωση στα δημόσια έργα

    • Κεφάλαιο 6.5, Σελίδα 184, Πίνακας 64, Το μέτρο ΑΕΚΚ.6 θα πρέπει να τροποποιηθεί ως εξής: «Κατασκευή απαιτούμενων ΧΥΤ για τη διάθεση των υπολειμμάτων επεξεργασίας των ΑΕΚΚ που δεν μπορούν να ανακυκλωθούν/ ανακτηθούν και να κατευθυνθούν προς παραγωγή εναλλακτικού καυσίμου. Προτεραιότητα θα δοθεί στα νησιά»

    Εφόσον είναι εφικτό τα απόβλητα αυτά να προωθηθούν για αξιοποίηση και παραγωγή εναλλακτικού καυσίμου, θα πρέπει να προηγηθεί της διάθεσης.

    • Κεφάλαιο 6.5, Πίνακας 64, Σελίδες 185, 186, 187, 188: Στη Στήλη «Δείκτες», το υπ αρ. 1, θα πρέπει να τροποποιηθεί ως εξής: «1.Ποσοστό επαναχρησιμοποίησης, ανακύκλωσης και ανάκτησης /παραγωγής εναλλακτικού καυσίμου ανά υλικό, για κάθε ΣΕΔ ξεχωριστά, σε επίπεδο Περιφερειών και συνολικά για τη χώρα (%).»

    Θα πρέπει να διαφαίνεται το ποσοστό ανάκτησης των αποβλήτων, όσον αφορά την προώθηση τους για παραγωγή εναλλακτικού καυσίμου, κάτι το οποίο θα δημιουργήσει την βάση και στόχους για βελτίωση.

    • Κεφάλαιο 8.5, Πίνακας 97, Σελίδες 220, 221, το μέτρο ΕΑΥΜ.5 θα πρέπει να τροποποιηθεί ως εξής: «Αξιοποίηση της υφιστάμενης μονάδας αποτέφρωσης ΕΑΥΜ καθώς και των νέων μονάδων για την επεξεργασία αποβλήτων άλλης προέλευσης (ιδίως ληγμένα φάρμακα από φαρμακοβιομηχανίες και φαρμακαποθήκες, βιομηχανικά απόβλητα), εφόσον η αποτέφρωση αποτελεί ενδεδειγμένη μέθοδο τελικής διάθεσής τους και η επιλεγείσα τεχνολογία αποτέφρωσης είναι η κατάλληλη για τα απόβλητα αυτά και δεν υπάρχει λύση επεξεργασίας εντός της χώρας υψηλότερη στην πυραμίδα ιεράρχησης μεθόδων επεξεργασίας αποβλήτων [π.χ. αξιοποίηση]»

    Εφόσον υφίσταται λύση για την ανάκτηση/ενεργειακή αξιοποίηση των αναφερόμενων αποβλήτων, αυτή και θα πρέπει να προωθηθεί. Η λύση της αποτέφρωσης θα υφίσταται μόνο για τα απόβλητα για τα οποία δεν υπάρχει και δεν ενδείκνυται καμία άλλα διαδικασία επεξεργασίας/διαχείρισης.

    • Παράρτημα V. 1, Σελίδα 261, σχετικά με το σημείο που αφορά το μέτρο ΑΣΑ.5, για το θέμα της δημιουργίας ΧΥΤΕΑ, είναι ξεκάθαρο ότι η ανάγκη είναι εθνική και όχι τοπική, και άρα ο ΕΣΔΑ και η κεντρική διοίκηση, καθορίζει και προτείνει, ενώ ο ρόλος των ΦΟΣΔΑ θα πρέπει να είναι περισσότερο συντονιστικός κατά την υλοποίηση των σχεδίων.

    Πανελλήνιος Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Προστασίας Περιβάλλοντος – ΠΑΣΕΠΠΕ-