Yπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'Support Earth' | 4 Δεκεμβρίου 2020, 15:31

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Ως Support Earth, μια πρωτοβουλία ενεργών πολιτών και συλλογικοτήτων για την προάσπιση του πλανήτη μας και όλων των οικοσυστημάτων του, θέλουμε να παρέμβουμε στη δημόσια διαβούλευση για το παρόν σχέδιο νόμου. Το νέο νομοσχέδιο, σε συνέχεια του νέου ΕΣΔΑ, θεσμοθετεί την καύση (ενεργειακή αξιοποίηση) των απορριμμάτων με σκοπό την επίτευξη της μείωσης της υγειονομικής ταφής τους και την ενσωμάτωση της αντίστοιχης ευρωπαϊκής οδηγίας. Ωστόσο, αυτός ο σχεδιασμός αποτελεί εγκληματική επιλογή η οποία θα επιβαρύνει την υγεία όλων μας, ρυπαίνοντας τόσο την ατμόσφαιρα, όσο και τα χερσαία εδάφη όπως έχει δείξει μια πληθώρα από επιδημιολογικές μελέτες παγκοσμίως. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, οι διοξίνες, κύρια αιτία έκλυσης των οποίων είναι η παρουσία χλωρίου σε καιόμενα απορρίμματα, είναι περιβαλλοντικοί ρύποι εξαιρετικά τοξικοί και ανήκουν στη λεγόμενη «βρώμικη δωδεκάδα», μια ομάδα επικίνδυνων χημικών ουσιών γνωστών ως «ανθεκτικοί περιβαλλοντικοί ρύποι» (Persistent Environmental Pollutants - POPs). Τα αστικά απορρίμματα περιέχουν βαρέα μέταλλα, που κατά τη διάρκεια της θερμικής επεξεργασίας μπορούν να αλλάξουν τη φυσική και χημική τους μορφή και να απελευθερωθούν στην ατμόσφαιρα μαζί με μικροσωματίδια. Επιπλέον, τα βαρέα μέταλλα θα μπορούσαν να διαφύγουν από την τέφρα και να μολύνουν το περιβάλλον. Μελέτες παγκοσμίως έχουν δείξει ότι η μακροχρόνια έκθεση σε διοξίνες συνδέεται με νεοπλάσματα, εξασθένιση του ανοσοποιητικού συστήματος, βλάβες του αναπτυσσόμενου νευρικού συστήματος, του ενδοκρινικού συστήματος και των αναπαραγωγικών λειτουργιών. Σε περιοχές που υπάρχουν εργοστάσια καύσης απορριμμάτων, υπάρχει αύξηση παθήσεων του αναπνευστικού συστήματος, αύξηση καρκίνου του μαστού στις γυναίκες και πολλαπλό μυέλωμα στους άνδρες, καρκίνος του ήπατος και του πνεύμονα, αύξηση παιδικών καρκίνων. Η καύση σκουπιδιών παράγει διοξίνες και φουράνια τα οποία βιοσυσωρεύονται στον οργανισμό και μπορούν να περάσουν ακόμη και από το μητρικό γάλα στο μωρό. Η πλειονότητα του καδμίου που υπάρχει στην ατμόσφαιρα είναι αποτέλεσμα μεταξύ άλλων της αποτέφρωσης αστικών αποβλήτων. Η εισπνοή καδμίου προκαλεί: κεφαλαλγία, ζάλη, ρίγη, αδυναμία, ρινοφαρυγγικό ερεθισμό, πόνο στο στήθος, δύσπνοια, πνευμονίτιδα (δυνητικά θανατηφόρο) και μπορεί να προκαλέσει πνευμονική ίνωση Το κάδμιο συσσωρεύεται πρωτίστως στους νεφρούς και ο βιολογικός χρόνος ημιζωής στον άνθρωπο είναι 10-35 έτη. Η συσσώρευση καδμίου στους νεφρούς μπορεί να οδηγήσει σε μη αναστρέψιμη σωληναριακή δυσλειτουργία. Επίσης η εισπνοή καδμίου σε υψηλές συγκεντρώσεις μπορεί να προκαλέσει βλάβες στους πνεύμονες, ακόμη και πνευμονικό οίδημα, το οποίο μπορεί να είναι θανατηφόρο. Ο υδράργυρος είναι από τους πλέον τοξικούς και ανθεκτικούς ρύπους στο φυσικό μας περιβάλλον και η αποτέφρωση των αποβλήτων αποτελεί μία από τις πηγές του. Τα απόβλητα αντιπροσωπεύουν μια πιθανή πηγή βιολογικού κινδύνου λόγω της απελευθέρωσης μικροοργανισμών ή/και τοξινών που μπορούν να μεταφερθούν στον αέρα σχηματίζοντας βιολογικά αερολύματα. Οι οργανισμοί που υπάρχουν σε αυτά τα βιολογικά αερολύματα μπορεί να είναι βακτήρια (κύτταρα ή σπόρια), μύκητες, τμήματα μικροβίων, τοξίνες, μεταβολίτες, ιοί και παράσιτα. Οι εργαζόμενοι σε σταθμούς μεταφοράς, χώρους υγειονομικής ταφής και μονάδες αποτέφρωσης αποβλήτων παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο αναπνευστικών παθήσεων (άσθμα, βρογχίτιδα), συχνά γαστρεντερικά προβλήματα (ναυτία και διάρροια) καθώς και ερεθισμό του δέρματος, των οφθαλμών, του ρινικού βλεννογόνου και του ανώτερου αναπνευστικού. Λαμβάνοντας υπόψιν τον τρόπο λειτουργίας του εργοστασίου της ΑΓΕΤ Lafarge στο Βόλο και το Μηλάκι Ευβοίας, καθώς και του ΤΙΤΑΝ στη Θεσσαλονίκη, είναι φανερό πως: • δεν υπάρχει επαρκής έλεγχος όσον αφορά στην επάρκεια και την αδιάκοπη λειτουργία των απαραίτητων φίλτρων, • δεν έχουν προβλεφθεί έγκυρες και αδιάβλητες μετρήσεις των παραγόμενων ρύπων, από τη στιγμή που για τον έλεγχο των παραγόμενων ρύπων τα στοιχεία δίνονται κυρίως από τις μετρήσεις των ρυπαινουσών βιομηχανιών, οι κρατικοί μετρητές υπολειτουργούν και αμφισβητούνται οι μετρήσεις της ειδικής ερευνητικής ομάδας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας «Green Your Air»,που δείχνουν υπέρβαση της μέσης συγκέντρωσης των βλαπτικών για την υγεία αιωρούμενων σωματιδίων διαμέτρου έως 2,5 μικρόμετρα (PM2.5) κατά 200,3%με βάση τα όρια που έχει θεσπίσει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και 20,12% με βάση τα όρια που έχει θεσπίσει η ελληνική νομοθεσία, βάσει της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2008/50/ΕΚ. • δεν υπάρχουν επαρκείς έλεγχοι της σύστασης των απορριμματογενών καυσίμων. Στο Βόλο ελέγχεται δειγματοληπτικά το 1 τοις χιλιοίς ενώ αν αποφασιστεί, όπως ήδη έχει συμβεί στο Βόλο, η εισαγωγή απορριμματογενούς καυσίμου μπορεί να γίνεται χωρίς κάποια προηγούμενη κρατική έγκριση, όπως προβλέπει η ελεύθερη μετακίνηση απορριμμάτων στο εσωτερικό της Ε.Ε. • Η απόφαση να επιτραπεί η καύση εισαγόμενου απορριμματογενούς καυσίμου από την Ιταλία στο εργοστάσιο της ΑΓΕΤ στο βόλο, καθιστά ακόμα πιο αμφίβολη και επικίνδυνη τη σύσταση των προς καύση απορριμμάτων, ειδικά από τη στιγμή που στην Ιταλία τα συστήματα διαχείρισης απορριμμάτων συχνά έχουν κατηγορηθεί ως σκιώδη και ήδη στη Ρουμανία ο τελωνειακός έλεγχος εντόπισε φορτίο με ραδιενεργά και επικίνδυνα απόβλητα, το οποίο παρανόμως προοριζόταν να αξιοποιηθεί ως καύσιμο σε ιδιωτικό εργοστάσιο. Τη στιγμή που ολόκληρος ο πλανήτης προσπαθεί να αντιμετωπίσει μια φονική πανδημία και οι πολίτες βρίσκονται σε υποχρεωτικό εγκλεισμό, προωθείτε ένα νέο σχέδιο που περιλαμβάνει την καύση ως βασική μέθοδο διαχείρισης των απορριμμάτων προωθώντας παράλληλα ένα υγειονομικό έγκλημα! Έχετε θέσει σε διαβούλευση ένα νομοσχέδιο που προωθεί την ανακύκλωση, στην ουσία όμως προωθείτε την καύση των σκουπιδιών με τις παραπάνω εγκληματικές συνέπειες! Δηλώνοντας αναίσχυντα και αντιφατικά στο εν λόγω σχέδιο Νόμου πως έως το τέλος του 2020 η Ελλάδα θα έχει πετύχει ανακύκλωση του 50% του βάρους των παραγόμενων απορριμμάτων, την ίδια στιγμή που στο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) του 2020 αναφέρεται ξεκάθαρα ότι δεν επετεύχθη κανένας από τους στόχους στα ποσοστά ανακύκλωσης που είχαν οριστεί από τον προηγούμενο ΕΣΔΑ του 2015, επενδύετε ένα υπέρογκο ποσοστό κονδυλίων στην κατασκευή των μονάδων καύσης (από 1 έως 1,3 δισεκατομμύρια ευρώ με βάση το παράρτημα ΙΧ του ΕΣΔΑ, χωρίς να υπολογίζεται το κόστος των μονάδων παραγωγής απορριμματογενούς καυσίμου). Εύλογα αναρωτιόμαστε: • Πώς θα προωθηθεί η ανακύκλωση, όταν η επιδότηση μονάδων καύσης και μονάδων παραγωγής απορριμματογενούς καυσίμου απομυζούν χρήματα που οφείλουν να διατεθούν για εναλλακτικές και ιεραρχικά ανώτερες της καύσης μεθόδους διαχείρισης των απορριμμάτων. • Πώς θα επιδιωχθεί μείωση των παραγόμενων απορριμμάτων αν υπάρχουν ρήτρες εγγυημένης απόδοσης καυσίμου στις σχεδιαζόμενες μονάδες. Να σημειωθεί πως στην περίπτωση της Σουηδίας που επετεύχθη ο στόχος της ανακύκλωσης με συνακόλουθη μείωση του όγκου των απορριμμάτων, οδηγήθηκαν σε εισαγωγή απορριμμάτων προκειμένου να εξασφαλιστεί η σταθερή ροή απορριμμάτων και να επιτευχθεί μια εύλογη απόσβεση κόστους και κερδοφόρος απόδοση των εγκαταστάσεων. • Πώς θεωρείτε ότι οι κεντρικές μονάδες καύσης θα συγχρηματοδοτηθούν από την ΕΕ, από τη στιγμή που ήδη από το 2017 έχει δηλωθεί ότι η συγχρηματοδότηση από την ΕΕ για οποιαδήποτε νέα μονάδα μηχανικής –βιολογικής επεξεργασίας σε επίπεδο ΠΕΣΔΑ θα περιορίζεται μόνο σε επαρκώς αιτιολογημένες περιπτώσεις, που η χωρητικότητά τους δε θα υπερβαίνει το 50% της παραγόμενης ποσότητας αποβλήτων της εν λόγω Περιφέρειας, έτσι ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος δημιουργίας υπερδιαστασολογημένων εγκαταστάσεων και ώστε να τηρούνται πλήρως οι στόχοι ιεράρχησης στη διαχείριση αποβλήτων. Επιπλέον, τα έργα αυτά θα πρέπει να σχεδιάζονται και να κατασκευάζονται με τρόπο που να επιτρέπει στο μέλλον τη μετατροπή τους, ώστε να εκτελούν εργασίες ανακύκλωσης. Κάνετε βήματα προς τα πίσω με ένα σχέδιο που εξυπηρετεί συγκεκριμένα επιχειρηματικά λόμπι, για χάρη των οποίων εφαρμόζετε την παρωχημένη και επικίνδυνη καύση των απορριμμάτων, αντί να κάνετε άλματα μπροστά δίνοντας προτεραιότητα στη μείωση τους, την επαναχρησιμοποίηση συσκευασιών, την κομποστοποίηση και τη σωστή ανακύκλωση. Την ίδια στιγμή που υποκλίνεστε στις πιέσεις των εργολάβων σας και προβάλλετε μόνο την ενεργειακή απόδοση από την καύση, απαξιώνετε επιδεικτικά τις διεθνείς περιβαλλοντικές οργανώσεις και τους χιλιάδες γιατρούς οι οποίοι καταγγέλλουν την καύση απορριμμάτων ως μια μέθοδο εξαιρετικά επιζήμια για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον, λόγω της παραγωγής διοξινών, φουρανίων και άλλων καρκινογόνων ουσιών. Αν κύριες και κύριοι ενδιαφέρεστε για την υστεροφημία σας και δεν επιθυμείτε να μείνουν τα ονόματα σας στην ιστορία αυτών που κατέστρεψαν το περιβάλλον και την υγεία , παρακαλούμε να αναθεωρήσετε και να μην προβείτε σε καμία ενέργεια που θα ενισχύσει την καύση απορριμμάτων! Ο κ. Χατζηδάκης χαρακτήρισε γραφικούς όσους εναντιώνονται στην καύση, αλλά σε αντίθεση με τον ίδιο είμαστε ανήσυχοι πολίτες που δίνουμε μάχη για ένα υγιές παρόν για τα παιδιά μας και ένα ασφαλές μέλλον για τις επόμενες γενιές Δηλώνουμε την πλήρη αντίθεσή μας με την καύση απορριμμάτων και επιθυμούμε: • άμεσα μέτρα για διαλογή στην πηγή, με ενίσχυση των ΟΤΑ και των επιχειρήσεων της κοινωνικής οικονομίας, με τη δημιουργία πολλών μικρής κλίμακας και αποκεντρωμένων μονάδων κομποστοποίησης, ανακύκλωσης και παραγωγής βιοαερίου • ενισχυμένα μέτρα για την αναμόρφωση της αγοράς προς την κατεύθυνση της πρόληψης, μείωσης, επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης • θέσπιση υποχρεωτικής σήμανσης σε όλα τα προϊόντα που να δηλώνει ξεκάθαρα αν και σε ποιο ποσοστό το συγκεκριμένο προϊόν ανακυκλώνεται στην Ελλάδα • σαφή και δεσμευτική υποχρέωση των Παραγωγών, στα πλαίσια της διευρυμένης ευθύνης τους, πως σε ορίζοντα 10 ετών ό,τι δεν ανακυκλώνεται θα σταματήσει να παράγεται • υποχρεωτικό σχεδιασμό και θεσμικά κίνητρα για δημιουργία συστημάτων επαναχρησιμοποίησης • πρόβλεψη και προώθηση της συμμετοχής της κοινωνίας των πολιτών στη διαχείριση των απορριμμάτων, με διεξαγωγή πανελλαδικών και τοπικών ενημερωτικών δράσεων, • ενίσχυση και θεσμική υποστήριξη της συνοικιακής κομποστοποίησης • κίνητρα για παραγωγή και χρησιμοποίηση του παραγόμενου κομπόστ στις καλλιέργειες