ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ (ΕΕ) 2018/851 ΤΗΣ 30ΗΣ ΜΑΪΟΥ 2018 ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 2008/98/ΕΚ ΓΙΑ ΤΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ (L 150/109) Άρθρο 1 Σκοπός – Πεδίο εφαρμογής – Τροποποίηση του άρθρου 1 του ν. 4042/2012 (παρ. 1 άρθρου 1 της Οδηγίας (EΕ) 2018/851)

Η παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 4042/2012 (Α’ 24) αντικαθίσταται και το άρθρο 1 διαμορφώνεται ως εξής:
«Άρθρο 1
Σκοπός – Αντικείμενο – Πεδίο εφαρμογής
1. Με τα άρθρα 2 έως 9 της Ενότητας Α’ εναρμονίζεται το εθνικό δίκαιο προς την Οδηγία 2008/99/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 17ης Νοεμβρίου 2008 «σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος μέσω ποινικού δικαίου» (L328/28/6.12.2008) και θεσπίζονται αποτρεπτικές, αποτελεσματικές και αναλογικές κυρώσεις, μέσω του ποινικού δικαίου, για τις περιπτώσεις που προκαλείται ή ενδέχεται να προκληθεί ρύπανση ή υποβάθμιση του περιβάλλοντος, με σκοπό τη διασφάλιση της αποτελεσματικής ποινικής προστασίας του.
2. Με τα άρθρα 10 έως 48 της Ενότητας Β’ εναρμονίζεται το εθνικό δίκαιο προς την Οδηγία 2008/98/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 19ης Νοεμβρίου 2008 «για τα απόβλητα και την κατάργηση ορισμένων οδηγιών» (L 312/3 της 22.11.2008), όπως τροποποιήθηκε με την Οδηγία (ΕΕ) 2018/851 της 30ής Μαΐου 2018 «για την τροποποίηση της οδηγίας 2008/98/ΕΚ για τα απόβλητα» (L 150/109) και θεσπίζονται μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος και της ανθρώπινης υγείας, προλαμβάνοντας ή μειώνοντας την παραγωγή αποβλήτων, τις αρνητικές συνέπειες της παραγωγής και της διαχείρισης αποβλήτων, περιορίζοντας τον συνολικό αντίκτυπο της χρήσης των πόρων και βελτιώνοντας την αποδοτικότητά της, στοιχείο που έχει καθοριστική σημασία για τη μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία και για την εξασφάλιση της μακροπρόθεσμης ανταγωνιστικότητας της Ένωσης.»

  • 4 Δεκεμβρίου 2020, 16:05 | ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ – ΠΑΣΕΠΠΕ

    ΣΧΟΛΙΑ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

    Άρθρο 2: Η Παρ 4. «Εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής του παρόντος τα πλοία….», δεν περιλαμβάνεται στην Οδηγία, ως εκ τούτου δεν φαίνεται να εξυπηρετεί κάποιον σκοπό.

    Άρθρο 6., Παρ. 2. « …, με κοινή απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας και των κατά περίπτωση συναρμόδιων Υπουργών, να καθορίζονται…»: Το εδάφιο αυτό έρχεται σε αντίθεση με τα όσα αναφέρονται στην Παρ.3, σύμφωνα με την οποία τα αντίστοιχα αναλυτικά κριτήρια καθορίζονται σε ΜΠΕ. Ο καθορισμός κριτηρίων από διάφορες αδειοδοτούσες υπηρεσίες αυξάνει την περιπλοκότητα της διαδικασίας χαρακτηρισμού αποβλήτου ως υποπροϊόν.

    Άρθρο 6., Παρ.3 και Άρθρο 7, Παρ. 3, Προτείνεται να διαγραφούν οι εν λέγω παράγραφοι, ώστε η διαδικασία αποχαρακτηρισμού και κατηγοριοποίησης αποβλήτων να πραγματοποιείται μέσω μιας ενιαίας διαδικασίας. Κατ’ επέκταση, οι Εκτελεστικές Πράξεις της Επιτροπής θα αντικαθίστανται μόνο ως εξής: αίτημα προς την πενταμελή επιτροπή των αντίστοιχων Παρ.4, αξιολόγηση, και στη συνέχεια καθορισμός αναλυτικών κριτηρίων και έγκριση από Γ.Γ., όσον αφορά τις περιπτώσεις κατηγοριοποίησης.
    Για τις περιπτώσεις αποχαρακτηρισμού θα πρέπει να εκδοθεί ΚΥΑ.

    Άρθρο 11., Παρ. 2 «…μεταχειρισμένα αντικείμενα κάθε είδους,…»: Θα πρέπει να εξαιρεθούν τα επικίνδυνα οικιακά, όπως για παράδειγμα λαμπτήρες φθορισμού, μπαταρίες και φάρμακα.

    Άρθρο 20, Παρ.1: Στις ελάχιστες απαιτήσεις σε εξοπλισμό αναφέρονται και εκείνες που αφορούν θέματα ασφαλείας και όσον αφορά τα θέματα πυρασφάλειας, θα πρέπει να περιλαμβάνονται κατ’ ελάχιστο: μόνιμο πυροσβεστικό δίκτυο με αυτόματο σύστημα πυρανίχνευσης και χειροκίνητο σύστημα αναγγελίας πυρκαγιάς, και αυτόματο σύστημα πυρόσβεσης.

    Άρθρο 20, Παρ. 4. και Παρ. 5: Προτείνεται να διαγραφούν, διότι εφόσον εφαρμοστούν και υλοποιηθούν τα όσα αναφέρονται στο Άρθρο 32, τα ανωτέρω καλύπτονται

    Άρθρο 23, Παρ 4., α) «έως το 2020,..»: θα πρέπει να αναπροσαρμοστεί το έτος 2020.

    Άρθρο 28, αναφορικά με την απαγόρευση καταστροφής προϊόντων, θα πρέπει να διασφαλίζεται ότι τα προϊόντα αυτά δεν θα μεταπωλούνται, ώστε να διασφαλίζεται η ακεραιότητα της εμπορικής ταυτότητας των παραγωγών/διανομέων τους.

    Άρθρο 30, «Το άρθρο 40 του ν.4042/2012….», Η οδηγία αναφέρεται σε απόβλητα Κατασκευών και Κατεδαφίσεων, όχι εκσκαφών.

    Άρθρο 32, Παρ.1 «Υπόχρεοι καταβολής του τέλους ταφής είναι οι…»: Θα πρέπει να προστεθεί ότι υπόχρεοι είναι και οι ιδιώτες, δηλαδή όλοι οι φορείς που διαθέτουν σε ΧΥΤΑ απόβλητα.

    Άρθρο 32, Παρ. 2 και παρ. 3: Το αναφερόμενο τέλος ταφής είναι ιδιαίτερα μικρό και δεν θα αποτελέσει αντικίνητρο. Προτείνεται κατ’ ελάχιστο 35 ευρώ/τόνο αποβλήτων με στόχο να φτάσει στα 50 ευρώ/τόνο αποβλήτων. Θα πρέπει επίσης να θεσπιστεί κεντρικά από τους ΦοΔΣΑ για τις τιμές διάθεσης των αποβλήτων που διατίθενται σε ΧΥΤΑ, από 1/1/21, ότι καθορίζεται ελάχιστο ποσό των 50 ευρώ /τόνο αποβλήτων κάθε είδους. Με αυτόν τον τρόπο θα αποφευχθεί η παράνομη μεταφορά αποβλήτων προς διάθεση σε ΧΥΤΑ από μια περιφέρεια σε άλλη.

    Άρθρο 34, Παρ.2 «Από της 1ης/1/2022 επιβάλλεται η τοποθέτηση ηλεκτρονικού συστήματος εντοπισμού θέσης….»
    Δεν καθορίζεται ο τρόπος εξασφάλισης ιχνηλασιμότητας από την παραλαβή μέχρι τον τελικό προορισμό των επικίνδυνων αποβλήτων. Οι κωδικοί 16 και 20 δεν θα πρέπει να εξαιρούνται καθώς περιλαμβάνουν πολλά είδη αποβλήτων και καλό θα είναι παρακολουθούνται επίσης.

    ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
    ΠΑΣΕΠΠΕ

  • 4 Δεκεμβρίου 2020, 16:48 | Μαρία Χατζηνικολάου

    Η ατμόσφαιρα εδώ στο βόλο είναι κάθε μέρα αφόρητη, υπάρχει διάχυτη μία μυρωδιά καμμενου πλαστικού που παρατηρείτε ειδικά τις πολύ πρωινές ώρες!!! Εδώ και μήνες οι αρμόδιοι δεν έχουν δώση καμία λύση στο πρόβλημα που έχει φέρει πολλούς συμπολήτες μας στο νοσοκομείο με πολλά προβλάματα δύσποιας και όχι μόνο. Οι επιστημονικοί και ιατρικοί φορείς της πόλης μας πήραν θέση μετά από έρευνα που έκαναν ότι αυτή η μυρωδιά προέρχεται από την κάυση σκουπιδών στο γνωστό εργοστάσιο, που βρίσκεται έντος του ιστού της πόλης καθώς και σε άλλα που βρίσκονται στη ΒΙ.ΠΕ Βόλου! Και τώρα έρχεστε να νομιμοποιήσετε την κάυση σκουπιδών που την ονομάζετε ανακύκλωση!!! ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΚΑΥΣΗ ΣΚΟΥΠΙΔΙΩΝ! Για την υγεία μας που είναι πιο σημαντική από τα συμφέροντα!!!

  • 4 Δεκεμβρίου 2020, 16:45 | KΩΣΤΑΣ ΖΑΝΗΣ

    OXI

  • 4 Δεκεμβρίου 2020, 16:23 | ΑΦΟΙ ΣΙΑΚΑΝΔΑΡΗ ΕΠΕ

    Το υπό διαβούλευση Σχέδιο Νόμου περιλαμβάνει σημαντικές και αναγκαίες ρυθμίσεις. Η μεταφορά των Οδηγιών 2018/851 και 2018/852 στην ελληνική έννομη τάξη πρέπει να τελεσθεί με επιλογή των μέσων εκείνων που εξυπηρετούν με αποτελεσματικότητα τον σκοπό των Οδηγιών και παράλληλα είναι πρόσφορα, λαμβανομένων υπόψη των συνθηκών που επικρατούν στην Ελλάδα, χωρίς να επέρχονται εξ αυτών ιδιαίτερα επαχθείς συνέπειες στους διοικουμένους, συνέπειες οι οποίες θα μπορούσαν να αποφευχθούν με την επιλογή κατάλληλων μέτρων προσαρμογής.

    Στο πλαίσιο αυτό, είναι κρίσιμο να υπάρξει μέριμνα στο Σχέδιο Νόμου ώστε να δοθούν κίνητρα για τον εκσυγχρονισμό των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον κλάδο της διαχείρισης (μη επικινδύνων) αποβλήτων και της ανακύκλωσης και οι οποίες, μεταξύ άλλων, διαθέτουν ιδιωτικά, νομίμως αδειοδοτημένα και λειτουργούντα ΚΔΑΥ.

    Θα πρέπει συνεπώς να υπάρξει πρόνοια στον νέο νόμο ώστε η προσαρμογή στις απαιτήσεις του νέου ρυθμιστικού πλαισίου να είναι σταδιακή και να μη θιγούν υπέρμετρα οι εν λόγω νομίμως λειτουργούσες επιχειρήσεις και μονάδες, όπως εξάλλου επιβάλλεται από τους κανόνες της χρηστής διοίκησης, της αναλογικότητας και της προστασίας της εμπιστοσύνης του διοικουμένου.

    Η μείωση του υπολείμματος και η ενεργειακή αξιοποίηση αυτού, που αποτελούν στόχους του υπό συζήτηση νόμου, ήδη επιτυγχάνεται από επιχειρήσεις οι οποίες λειτουργούν με συνέπεια επί δεκαετίες, τροφοδοτώντας την τοπική οικονομία και απασχολώντας πολλούς εργαζομένους, έστω και με παλαιότερη τεχνολογία και μέσα παραγωγής, τα οποία σε καμμία περίπτωση πάντως δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον.

    Είναι χαρακτηριστικό ότι σε ορισμένες περιπτώσεις επιτυγχάνεται ήδη παραγωγή υπολείμματος μικρότερου ποσοστού (επί των υπό διαχείριση αποβλήτων) και από αυτό ακόμη το ποσοστό που τίθεται ως στόχος από το νέο νόμο.

    Εφόσον επομένως επιτυγχάνεται σε μεγάλο βαθμό ο σκοπός της νομοθεσίας (ευρωπαϊκής και ελληνικής) από λειτουργούσες μονάδες, δεν υπάρχει αντικειμενικός λόγος το νέο ρυθμιστικό πλαίσιο να έχει ως συνέπεια, νομικά ή στην πράξη, λόγω υπερβολικά αυστηρών ρυθμίσεων ή λόγω έλλειψης χρόνου προσαρμογής, τη μείωση ή και διακοπή λειτουργίας τέτοιων μονάδων.

    Η παραγωγή πολύ μικρού ποσοστού υπολείμματος από ήδη λειτουργούσες μονάδες, που υπερκαλύπτει τους στόχους της ενωσιακής και ελληνικής νομοθεσίας, μπορεί να αποδειχθεί και από σχετική μελέτη, που θα ήταν χρήσιμο να περιληφθεί σε εκτίμηση ρυθμιστικών επιπτώσεων των υπό συζήτηση μεταβολών, ώστε να επιλεγούν τα πλέον αποτελεσματικά και πρόσφορα αλλά και λιγότερο επαχθή μέτρα προσαρμογής στις απαιτήσεις των υπό μεταφορά Οδηγιών.

    Παράλληλα, είναι σκόπιμο με τις προωθούμενες ρυθμίσεις να παρασχεθούν κίνητρα στις επιχειρήσεις να εκσυγχρονίσουν και αναβαθμίσουν τον εξοπλισμό και τα μέσα παραγωγής τους, ώστε να επιτευχθεί ευχερέστερα το σκοπούμενο αποτέλεσμα και να αποφευχθούν μη αναγκαίες αρνητικές συνέπειες για τις επιχειρήσεις και τους εργαζομένους τους.

    Επομένως, θεωρούμε ότι είναι απαραίτητο να υπάρξει ρητή και σαφής ρύθμιση στο προωθούμενο Σχέδιο Νόμου που να προβλέπει ότι δεν θίγονται οι υφιστάμενες νομίμως λειτουργούσες επιχειρήσεις και μονάδες ΚΔΑΥ ή κατ’ ελάχιστον να παρέχεται σε αυτές ικανός χρόνος προσαρμογής στις νέες απαιτήσεις, παράλληλα με τη χορήγηση κινήτρων σε αυτές για τις απαιτούμενες μεταβολές.

  • 4 Δεκεμβρίου 2020, 16:19 | Ομάδα 65 Ελλήνων Επιστημόνων

    Οι υπογράφοντες επιστήμονες επιθυμούμε να εκφράσουμε την πλήρη αντίθεσή μας στο νομοσχέδιο που τίθεται προς διαβούλευση, το οποίο ενώ αφορά στην προώθηση της ανακύκλωσης, ουσιαστικά παραθέτει άρθρα που ανοίγουν τον δρόμο στην ενεργειακή αξιοποίηση των αποβλήτων, κοινώς στην καύση σκουπιδιών. Η καύση απορριμμάτων και γενικά απορριμματογενών καυσίμων αποτελεί μία από τις τακτικές που έχουν αποδειχθεί επικίνδυνες για τη δημόσια υγεία και οχληρές για το περιβάλλον. Επιδημιολογικές μελέτες έχουν καταδείξει αύξηση παιδικών καρκίνων κοντά σε βιομηχανίες παραγωγής τσιμέντου και καύσης σκουπιδιών (Ortega-Garcia et al, 2017) και αυξημένη πιθανότητα καρκίνου σε κατοίκους γύρω από εγκατάσταση καύσης απορριμματογενών καυσίμων (Domingo et al, 2017). Δεν αφήνουν καμία αμφιβολία περί της επικινδυνότητας αυτής της διαδικασίας. Ειδικά η μελέτη των Pronk et al (2013) δείχνει ότι το Non Hodgin Lymphoma συνδέεται με ρύπανση από τσιμεντοβιομηχανίες που χρησιμοποιούν επικίνδυνα απορριμματογενή καύσιμα. Άλλωστε η μελέτη του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (Χριστόλης κ.ά. 2009) καταδεικνύει ότι ο χρόνος παραμονής των απαερίων στο κρίσιμο διάστημα 450 °C – 200 °C σε εγκαταστάσεις τσιμεντοβιομηχανίας, λόγω της διάταξης ανάκτησης θερμότητας, είναι κατά κανόνα μεγαλύτερος της κρίσιμης τιμής (5 sec) και κατά συνέπεια είναι πιθανός ο σχηματισμός διοξινών. Οι διοξίνες και τα φουράνια είναι ομάδες χημικών ουσιών άκρως καρκινογόνες και βιοσυσσωρεύσιμες. Για το λόγο αυτό δεν πρέπει να παράγονται από τις ανθρωπογενείς διαδικασίες. Με βάση την αρχή της προφύλαξης θεωρούμε ότι η καύση απορριμμάτων είτε στις τσιμεντοβιομηχανίες είτε σε νέες μονάδες που προβλέπει το παρόν νομοσχέδιο πρέπει να αποκλειστεί.
    Η Ελλάδα ως χώρα της Ε.Ε. οφείλει να εναρμονίζεται με τις οδηγίες της Ε.Ε. που αφορούν την διαχείριση των στερεών αποβλήτων. Πέρα από τις επιμέρους ιδιαιτερότητες του κάθε κράτους – μέλους, στην Ελλάδα καταστρατηγείται η ιεράρχηση των δράσεων που απαιτούνται για την διαχείριση των στερεών αποβλήτων (όπως αυτή ορίζεται από την σχετική ευρωπαϊκή οδηγία) πέρα από κάθε λογική κυκλικής οικονομίας. Αντιθέτως με το παρόν νομοσχέδιο προκρίνεται η κατασκευή μονάδων καύσης ή η συνέχιση της καύσης από τις τσιμεντοβιομηχανίες.
    Την ίδια στιγμή που στο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) του 2020 αναφέρεται ξεκάθαρα ότι δεν επετεύχθη κανένας από τους στόχους στα ποσοστά ανακύκλωσης που είχαν οριστεί από τον προηγούμενο ΕΣΔΑ του 2015, την ίδια στιγμή που σε εθνικό επίπεδο δεν έχουν σχεδιαστεί, μελετηθεί και χρηματοδοτηθεί έργα με βάση τα οποία θα εφαρμόζονταν καθολικά προγράμματα διαλογής στην πηγή και ανακύκλωσης, την ίδια στιγμή που τα «Πράσινα Σημεία» σημεία αποτελούν άγνωστες λέξεις για την πλειονότητα των δήμων, δεν υπάρχει κανένα άλλοθι περί δήθεν αποτυχίας αυτών των προγραμμάτων από τη στιγμή που δεν εφαρμόστηκαν σε εθνικό επίπεδο και για αρκετά χρόνια στη χώρα. Πόσο μάλλον από τη στιγμή που ένα υπέρογκο ποσοστό επενδύσεων θα διατεθεί στην κατασκευή των μονάδων καύσης (από 1 έως 1,3 δισεκατομμύρια ευρώ με βάση το παράρτημα ΙΧ του ΕΣΔΑ, χωρίς να υπολογίζεται το κόστος των μονάδων παραγωγής απορριμματογενούς καυσίμου).
    Η επιδότηση μονάδων καύσης και μονάδων παραγωγής απορριμματογενούς καυσίμου απομυζούν χρήματα που οφείλουν να διατεθούν για εναλλακτικές και ιεραρχικά ανώτερες της καύσης μεθόδους διαχείρισης των απορριμμάτων. Το πολύ υψηλό κόστος κατασκευής αυτών των μονάδων απαιτεί σταθερή ροή απορριμμάτων για να επιτευχθεί μια εύλογη απόσβεση. Δημιουργείται έτσι το παράδοξο κίνητρο, αντί για μείωση να έχουμε μελλοντικά αύξηση της παραγωγής ή ακόμα και εισαγωγή απορριμμάτων από το εξωτερικό. Ο εκάστοτε στόχος ανακύκλωσης, όπως και οι ξεχωριστές ροές απορριμμάτων, πάντα θα έρχονται σε σύγκρουση με την ανάγκη εξασφάλισης σταθερών ροών απορριμμάτων προς καύση.
    Η κυκλική οικονομία εξασφαλίζεται πρωτίστως, από την πρόληψη παραγωγής αποβλήτων και σε δεύτερο χρόνο από την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση, έτσι ώστε οι πόροι να επιστρέφουν στην οικονομία και να αξιοποιούνται καταλλήλως, μειώνοντας την κατασπατάληση των φυσικών πόρων για εξόρυξη, παραγωγή, μεταποίηση και πώληση των προϊόντων.
    Με τις μονάδες καύσης ή την καύση σε τσιμεντοβιομηχανίες παύει να υφίσταται ουσιαστικά η έννοια της κυκλικής οικονομίας. Σε καμία περίπτωση η ανάκτηση ενέργειας (πλην της ενεργειακής αξιοποίησης του βιοαερίου) δεν μπορεί να αποτελεί κρίκο της κυκλικής οικονομίας, καθότι καταστρέφει πολύτιμους πόρους. Οφείλει λοιπόν να εγκαταλειφθεί κάθε σκέψη περί καύσης απορριμμάτων και επιτέλους να προωθηθεί η διαλογή στην πηγή και η κομποστοποίηση, καθώς και όλα τα συνοδά προγράμματα ουσιαστικής ενημέρωσης και εκπαίδευσης των πολιτών που θα συντελέσουν στην πρόληψη.

    Αλειφέρη Ελένη, MS student at Environmental Science and Management of University of California of Santa Barbara
    Αλεξιάδου Μελίνα, Φυσικός, MSc Επιστήμης και Τεχνολογίας Υλικών
    Ανθυπατοπούλου Μυρτώ, Aρχιτέκτων Mηχανικός
    Βαβουράκης Βασίλειος, Ηλεκτρολόγος Μηχανικός ΔΠΘ
    Βαμβακά Ιακώβου Αναστασία, Βιολογος
    Βαξεβανόπουλος Μάρκος , Διδάκτορας Γεωλογίας, Πανεπιστήμιο ENS Lyon
    Βογιατζόγλου Κυριακή, Αρχιτέκτων Μηχανικός
    Βουδούρης Κωνσταντίνος, Καθηγητής Α.Π.Θ.
    Γαργάλας Γεώργιος, Μηχανολόγος Μηχανικός, μέλος αντιπροσωπίας Τ.Ε.Ε. Μαγνησίας
    Γαργάλας Κωνσταντίνος, Πολιτικός Μηχανικός, μέλος Δ.Ε. Τ.Ε.Ε. Μαγνησίας
    Γιαννοπούλου Κλεοπάτρα, ΜSc Γεωπόνος ΑΠΘ
    Γραμμενίδου Μυρτώ, Ιατρός
    Δάντση Χριστίνα, Γεωπόνος, Ιχθυολόγος ΠΘ, Mετ. Φοιτ. Ωκεανογραφίας ΕΚΠΑ
    Δημητριάδη Δάφνη, Αρχιτέκτων Μηχανικός
    Δουλγέρης Κυριάκος, Παιδίατρος
    Ζούγλος Άγγελος, Ιατρός-Πνευμονολόγος
    Ηλιοπούλου Ιφιγένεια, ΕΔΙΠ Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Παιδαγωγικά και Περιβαλλοντική Εκπαίδευση
    Θωμαΐδης Κωνσταντίνος, PhDc in Earth Sciences, University of Lille
    Καλαϊτζή Φωτεινή, MSc Χημικός Μηχανικός
    Καλλωνιάτη Κλεοπάτρα, Βιοχημεία και Βιοτεχνολογιά ΠΘ, Μετ. Φοιτ. Ωκεανογραφίας και Θαλ. Περιβάλλοντος (ΔΠΜΣ)
    Καμινιώτης Παναγιώτης, Γεωπόνος
    Καμπόλης Ισίδωρος, MSc Γεωλόγος – Περιβαλλοντολόγος
    Κανιούρας Δημοσθένης, Φαρμακοποιός ΕΚΠΑ
    Κατσαρού Βιργινιά, Χημικός
    Καψαλάκη Κυριακή, Γεωπόνος ΓΠΑ
    Κιούρκα Ζωή, ειδικευόμενη ορθοπαιδικής Γ.Ν. Ημαθίας-Υγειονομική Μονάδα Νάουσας
    Κιουρτσόγλου Ελισάβετ, Αρχιτέκτονας, Διδάσκουσα Πανεπιστήμιου Θεσσαλίας
    Κόγου Σωτηρία, Διδάκτορας Φυσικής
    Κοτζαμανη Αγγελική, Ε.ΔΙ.Π. Ε.Μ.Π
    Κούκου Μαρία, Φαρμακοποιός ΕΚΠΑ
    Κουτίβα Ειρήνη, Οικονομολόγος, MSc Περιβαλλοντική Πολιτική και Διαχείριση
    Λαλιώτη Βασιλική, Αρχιτέκτονας
    Λεμονής Ζήσης, Πολιτικός Μηχανικός Σύμβουλος Περιβάλλοντος
    Μαρκάτος Νίκος, Ομότιμος Καθηγητής Σχολής Χημικών Μηχανικών Ε.Μ.Π, πρώην πρύτανης Ε.Μ.Π
    Μιρμίγκου Σοφία, Χημικός
    Μπαγούρη Ολυμπία, Βιολόγος
    Μπαλωμένου Ζωή, Ιστορικός-Πολιτικός Επιστήμων, Μέλος της Πρωτοβουλίας ReFeel
    Μπουτιέρου Αικατερίνη, Φυσικός
    Ναστοπούλου Αμαλία, Μηχανικός Περιβάλλοντος
    Νάστου Δήμητρα, Ιατρός-Νεφρολόγος
    Νικολαΐδης Στέφανος, Μηχανολόγος Μηχανικός
    Νικολόπουλος Νίκος, Αρχιτέκτονας
    Ντόβολης Βασίλης, Ιατρός-Πνευμονολόγος
    Ντούρου Δέσποινα, Νοσηλεύτρια
    Οικονομίδης Γιώργος, Γεωλόγος MSc
    Παναγιωτίδης Ιωάννης, Πολιτικός Μηχανικός Ε.Μ.Π.
    Παναγιωτοπούλου Καίτη, Αρχιτέκτονας
    Παπαγιάννη Καλλιόπη, Γεωλόγος MSc
    Παπαζάχος Κωνσταντίνος, Καθηγητής ΑΠΘ
    Παπαζήσης Βασίλειος, Αγρονόμος Τοπογράφος Μηχανικός MSc
    Παπαντωνίου Σοφία, Χημικός Μηχανικός, MSc Περιβάλλοντος, Τμήμα Ανακύκλωσης, Δ. Θερμαϊκού
    Παυλίδη-Πάλλα Μαρίλια, Γεωλόγος – Ωκεανογράφος
    Πέννος Χρήστος, Διδάκτορας Γεωλογίας, MSc Γεωμορφολογία
    Πετράκος Κώστας, Πολιτικός Μηχανικός, ΥΔ Αρχιτεκτονικής
    Πεττας Νίκος, Γεωπόνος
    Προδρόμου Μιχάλης, Πολιτικός Μηχανικός MSc
    Ρούπας Αντώνης, Χημικός ΑΠΘ
    Σφυρίδου Φοίβη, Νοσηλεύτρια
    Ταμίας Ιωάννης, Τοπογράφος Μηχανικός
    Τσάμης Ευθύμιος, Ιατρός Παθολόγος, Πρόεδρος Ιατρικού Συλλόγου Μαγνησίας
    Τσιτσέλης Γεράσιμος, Γεωπόνος ΓΠΑ, Εδαφολόγος, Μεταπτυχιακός Φοιτητής στην αειφορική γεωργία και πιστοποίηση
    Φραγγελάκης Φώτης, Μεταδιδακτορικός Ερευνητής
    Φυτιάνος Κώστας, Συντ. Καθηγητής Χημείας Περιβάλλοντος Α.Π.Θ.
    Χλιβερός Αλέξανδρος, Γεωεπιστήμες, Περιβαλλοντολογος
    Χριστόλης Μιχάλης, Πολιτικός Μηχανικός – Περιβαλλοντολόγος DEA

  • 4 Δεκεμβρίου 2020, 16:32 | Ηλίας Μάμαλης

    Εκ μέρους του Συνδεσμου Βιομηχανιών Πλαστικών Ελλάδος, παραθέτουμε τις προτασεις επί του σκοπού και του αντικειμένου της νομοθεσίας,

    Άρθρο 1. Σκοπός – Αντικείμενο – Πεδίο εφαρμογής.
    Η συνολική αποτίμηση του σχεδίου Νόμου που παρουσιάστηκε στη δημόσια διαβούλευση είναι θετική και εκτιμάται ότι κινείται προς θετική κατεύθυνση, καθώς αποκαθιστά διαχρονικές στρεβλώσεις. Συνοπτικά αναφέρουμε τα σημαντικά σημεία του σχεδίου νόμου, τα οποία αναμένεται να βελτιώσουν το υπάρχον πλαίσιο εφαρμογής.
    • Αύξηση κόστους τελικής διάθεσης
    • Διαχείριση υπολείμματος
    • Εφαρμογή του «Πληρώνω όσο πετάω»
    • Πληρωμή πέναλτι από υπόχρεους
    • Εφαρμογή κριτηρίων κυκλικότητας από ΣΣΕΔ / Προώθηση χρήσης ανακυκλωμένων υλικών
    • Ενσωμάτωση περιβαλλοντικού κόστους
    • Οικονομικά κίνητρα προώθησης των ανακυκλωμένων υλικών
    • Προώθηση ΔσΠ / Βελτίωση Ποιότητας Αύξηση απόδοσης
    • Αναβάθμιση ΚΔΑΥ / Βελτίωση Ποιότητας – Αύξηση απόδοσης – χαμηλότερος φόρος (Brexit)
    • Διασύνδεση ΓΕΜΗ / ΗΜΑ

    Οι προτάσεις του Συνδέσμου Βιομηχανιών Πλαστικών Ελλάδος είναι οι ακόλουθες και κατατίθενται ανά άρθρο.

    Άρθρο 16. Μείωση του ΦΠΑ σε υπηρεσίες σχετικές με την διαχείριση απορριμμάτων και την κυκλική οικονομία.
    Εξίσωση του ΦΠΑ των ανακυκλωμένων, που παράγονται στην Ελλάδα, με το ΦΠΑ εισαγωγών.

    Άρθρο 17. Οικονομικά κίνητρα για χρήση ανακυκλωμένης ύλης.
    Ισχυρότερα κίνητρα προώθησης της χρήσης των ανακυκλωμένων (π.χ. πράσινες προμήθειες). Δημιουργία ζήτησης/βιώσιμη-διαρκής κατανάλωση. Νέες θέσεις εργασίας (κύρια με εξειδικευμένο προσωπικό). Ενίσχυση ανταγωνιστικότητας/θέσης στην παγκόσμια αγορά. Οργάνωση αγοράς/κανόνες/τυποποίηση/προδιαγραφές. Μείωση ή αποφυγή προστίμων

    Άρθρο 26. Πράσινα Σημεία. – Τροποποίηση του άρθρου 44α του ν. 4042/2012
    Να θεσμοθετηθεί η υποχρέωση των ΟΤΑ, να οργανώνουν, εντός των Πράσινων Σημείων, ειδικούς χώρους συγκέντρωσης αποβλήτων πλαστικών γεωργικής χρήσης, ιδίως στους ΟΤΑ μεγάλης παραγωγής γεωργικών προϊόντων ή/και στις νησιώτικες και απομακρυσμένες περιοχές. Εναλλακτικά υποχρεούνται να διαθέτουν χώρους εγκατάστασης Κέντρων Συλλογής γεωργικών αποβλήτων και να τα εξοπλίζουν σε συνεργασία με το ΣΣΕΔ του ρεύματος (βλέπε και άρθ. 53/228)
    Άρθρο 27. Χωριστή συλλογή – Κατηγοριοποίηση μέσων συλλογής αποβλήτων ανά χρώμα και σύμβολο.
    Κίνητρα για δημιουργία εγχώριων Υποδομών/αρχή της εγγύτητας

    Άρθρο 52. ΕΜΠΑ – διασύνδεση με ΓΕΜΗ.

    1. Να ενημερωθούν τα τελωνεία ώστε να γίνεται έλεγχος των εισαγόμενων προϊόντων, κυρίως από την Ασία αναφορικά με τις επιπτώσεις τους και να καταλογίζουν την εισφορά ώστε να υπάρχει έλεγχος και μείωση της εισφοροδιαφυγής.

    2. Επίσης, η εισφορά πρέπει να καταλογίζεται και στα ημιέτοιμα προϊόντα, π.χ.
    Α) για τα αμιγώς πλαστικά προϊόντα που εισάγουν φύλλο προς θερμοδιαμόρφωση, πρέπει να καταλογίζεται η εισφορά και στο φύλλο.
    Β) για τα χάρτινα προϊόντα που περιέχουν πλαστική πρώτη ύλη (πολυστρωματικά), θα πρέπει η εισφορά να επιβάλλεται και στα εισαγόμενα χαρτιά / χαρτόνια, τα οποία χρησιμοποιούνται ως πρώτη ύλη για την κατασκευή αυτών των σκευών (ποτήρια, κουτιά, κλπ.)

    Άρθρο 53. Αρμοδιότητες ΦοΔΣΑ και ΟΤΑ. Τροποποίηση άρθρου 228.
    Στις αρμοδιότητες των ΟΤΑ να υπαχθούν και οι υποχρεώσεις για τη στήριξη της συλλογής των αποβλήτων γεωργικής χρήσης μέσω πράσινων σημείων, διάθεσης οικοπέδων για κέντρα συλλογής κλπ. (Βλέπε και άρθ. Αρθ.26)

    Άρθρο 54. Τροποποίηση και προσθήκη παρατημάτων στον ν. 4042/2012.
    Παράρτημα IVα. Προγράμματα ενημέρωσης/ευαισθητοποίησης/Αξιοποίηση κονδυλίων από το τέλος που επιβάλλεται στις πλαστικές σακούλες. Εκπόνηση μελετών Κύκλου Ζωής Προϊόντων (LCA) για μια σειρά προϊόντων (πχ. Πλαστικό, γυαλί, χαρτί, μέταλλο…) / σύγκριση / σημείο αναφοράς.
    Παράρτημα V. Χρηματοδότηση / Αναβάθμιση υποδομών ως προς τη διαλογή των υλικών με προτεραιότητα τη διαλογή στην πηγή. Η πλύση των υλικών είναι επιθυμητή, όπου είναι εφικτό, καθώς προϋποθέτει συγκεκριμένες υποδομές και διαδικασίες καθώς και μεγάλο όγκο για να είναι βιώσιμη. Διευκρινίζεται ότι η αξία του υλικού αυξάνει όχι μόνο εάν είναι πλυμένο, αλλά και σωστά διαχωρισμένο.
    Γ. Προδιαγραφές Υλικών. Οι προδιαγραφές εξαγωγής στις περισσότερες Ασιατικές χώρες προβλέπουν ποσοστό ξένων υλών 0,5%. Οι επενδύσεις θα μειώσουν το ανά μονάδα ανάκτησης κόστος ενώ θα βελτιώσουν σημαντικά την ποιότητα/καθαρότητα των υλικών.

    Άρθρο 58. Ρυθμίσεις για τους φορείς ΣΣΕΔ και ΑΣΕΔ. Τροποποίηση άρθρου 4Α του ν. 2939/2001
    Οι προμήθειες των ΣΕΔ που θα γίνονται σύμφωνα με νέους κανονισμούς που θα εγκριθούν από τον ΕΟΑΝ να περιέχουν και κριτήρια κυκλικότητας. Εφαρμογή πλαισίου προμηθειών στα ΣΕΔ προκειμένου να επιτευχθεί ο κοινός στόχος που είναι: αναβάθμιση του έργου και της απόδοσης της ανακύκλωσης και η βελτιστοποίηση της διαχείρισης αυτού του δημόσιου πόρου, καθώς και η προώθηση των αρχών της κυκλικής οικονομίας. Επίσης η εισφορά προς τα ΣΕΔ θα πρέπει να αντιστοιχεί στο πραγματικό κόστος διαλογής και ανακύκλωσης της κάθε πλαστικής συσκευασίας.

    Άρθρο 60. Πρόληψη και επαναχρησιμοποίηση. Προσθήκη άρθρου 5Α στον ν. 2939/2001.
    Η μόνη μακροπρόθεσμη λύση είναι η μείωση των πλαστικών απορριμμάτων με παράλληλη αύξηση της ανακύκλωσης και της επαναχρησιμοποίησης. Οι προσπάθειές μας πρέπει να στοχεύουν στο να έχουμε νέα και καλύτερα υλικά, καλύτερη διαλογή στην πηγή, καλύτερη ανακύκλωση και αξιοποίηση, καθώς και άλλα οικονομικά εργαλεία στοχευμένα στην αγορά, προκειμένου να διευκολύνεται η χρήση του ανακυκλωμένου πλαστικού».

    Άρθρο 61. Πρόληψη – Χρήση δευτερογενών πρώτων υλών στην παραγωγή συσκευασίας – Προσθήκη άρθρου 6Β στον ν. 2939/2001.
    Υιοθέτηση πρότασης ΣΒΠΕ για σακούλες μεταφοράς πάνω από 50μm, που περιέχουν ανακυκλωμένο 30% με παράλληλη κατάργηση του περιβαλλοντικού τέλους. Εφαρμογή από την 1/1/2021.
    Να εξαιρεθούν από τα τέλη, οι εταιρίες που πιστοποιημένα χρησιμοποιούν στην τελική φάση παραγωγής τους, άνω του 30% ανακυκλωμένο υλικό (ΡΕ,ΡΡ,ΡΕΤ,PS), όταν το ανακυκλωμένο αυτό υλικό προέρχεται από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και συνεπώς συνεισφέρουν στην ευρωπαϊκή προσπάθεια της Κυκλικής Οικονομίας.

  • Γενική παρατήρηση είναι ότι για να επιτευχθούν οι στόχοι του νομοσχεδίου πρέπει να αποτρέπεται η ταφή των απορριμμάτων και για τον σκοπό αυτό πρέπει να αυξηθεί ιδιαίτερα το τέλος ταφής (σήμερα 35 ευρώ/τόνο).
    Στον τομέα των ΑΕΚΚ τονίζεται ότι η μέγιστη δυνατή αξιοποίησή των αποβλήτων θα γίνεται κατά προτεραιότητα εντός του χώρου του έργου, σύμφωνα με τις προβλέψεις της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων ΜΠΕ .Θα απαιτείται σύμβαση με Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΣΕΔ) για τα απόβλητα που θα αξιοποιούνται εκτός του εργοταξίου. Ο φορέας του έργου είναι υποχρεωμένος να καταχωρεί τα σχετικά στοιχεία στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων (ΗΜΑ).
    Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων προτείνουμε:
    1.Την ανάπτυξη ενός πρωτοκόλλου για τα απόβλητα κατασκευής και κατεδάφισης με υποχρεωτική αναφορά στην ηλικία , στη σύνθεση των παραγόμενων αποβλήτων και των διαφορετικών ροών αποβλήτων που παράγονται σε όλη τη φάση κατασκευής και στο τέλος ζωής. Ειδικά στα πρωτόκολλα επαναχρησιμοποίησης του εδάφους πρέπει να δίδεται ιδιαίτερη βαρύτητα διότι τις περισσότερες φορές καταλήγουν σε χώρους υγειονομικής ταφής ενώ θα πρέπει να δοθούν κίνητρα για την ολική ανάκτησή του .Η πλήρωση ανενεργών λατομείων θα πρέπει να χρησιμοποιείται ως λύση και να παρέχονται οι σχετικές αδειοδοτήσεις.
    2.Να εξεταστεί το ενδεχόμενο υποχρεωτικών στόχων για την ανάκτηση ορισμένων υλικών ,οι οποίοι θα πρέπει να συνδέονται με το τέλος αποβλήτων. Βασική προϋπόθεση για να βελτιωθούν τα ποσοστά ανακύκλωσης των αποβλήτων- που δεν αξιοποιούνται εντός του εργοταξίου -είναι η διαθεσιμότητα των εγκαταστάσεων και η απόσταση από το χώρο του εργοταξίου . Η μεταφορά αποβλήτων σε μεγάλες αποστάσεις αυξάνει το κόστος και την εκπομπή ρύπων και θα πρέπει να αποφεύγεται.
    3.Πρέπει να υπάρχει πρόβλεψη εύλογης απόστασης για τα υλικά που απαιτούν προηγμένη επεξεργασία ανακύκλωσης όπως το σκυρόδεμα και η άσφαλτος και επαρκείς αποθηκευτικοί χώροι για την προσωρινή αποθήκευση του ανασκαμμένου εδάφους.
    4.Χρειάζεται εκπαίδευση και πιστοποίηση των δεξιοτήτων του επιστημονικού και τεχνικού δυναμικού στο τομέα της αναγνώρισης, διαλογής , ταξινόμησης των αποβλήτων και των δυνατοτήτων ανακύκλωσης κι επαναχρησιμοποίησης-ανάκτησής τους ,καθώς και της τήρησης των κανόνων ασφάλειας και υγιεινής.
    5.Χρήση ψηφιακής τεχνολογίας για την καταγραφή, ιχνηλάτηση και συλλογή σημαντικών δεδομένων για τις ουσίες που εμπεριέχονται στα απορρίμματα ,στα δευτερογενή υλικά και την παρακολούθηση της κυκλικότητας. Η χρήση ψηφιακών δεδομένων σε νέα κτήρια θα διευκολύνει την μελλοντική ανακαίνιση , την ανακύκλωση κι επαναχρησιμοποίηση των δομικών υλικών.
    Για την προώθηση της ανακύκλωσης και της κυκλικής οικονομίας γενικότερα απαιτείται η κωδικοποίηση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και η δημιουργία ενός ευέλικτου νομοθετικού πλαισίου που θα μειώνει τη γραφειοκρατία και τη διοικητική επιβάρυνση στις εταιρείες.

    Επί των άρθρων:

    Άρθρο 20 παρ 5 αναφέρεται
    5. Το κόστος διαχείρισης των προσμίξεων (υπόλειμμα) από τα ΚΔΑΥ, συμπεριλαμβανομένου του κόστους επεξεργασίας τους προς παραγωγή απορριμματογενούς καυσίμου, όπου απαιτείται, καθώς και του κόστους διάθεσης, βαρύνει τους ΟΤΑ α’ βαθμού αναλογικά με τις προσμίξεις που τους αντιστοιχούν, σύμφωνα με την παρ. 3 και έως το ανώτερο ποσό των [26] τριάντα πέντε ευρώ (35 €) ανά τόνο
    Δεν μπορεί ένας νόμος να βάζει πλαφόν σε ένα κόστος διεργασίας που είναι ευμετάβλητο. Αυτά τα καθορίζει η αγορά .
    Άρθρο 48 παρ 1β αναφέρεται
    β) όπου είναι σκόπιμο, τον προορισμό, τη συχνότητα συλλογής, τον τρόπο μεταφοράς και τη μέθοδο επεξεργασίας που προβλέπονται για τα απόβλητα.
    Η διατύπωση «όπου είναι σκόπιμο» δημιουργεί ασάφεια και κενό εφαρμογής του νόμου. Να διαγραφεί και τα στοιχεία να αναγράφονται υποχρεωτικά.
    Άρθρο 59 στην τροποποίηση του άρθρου 48 παρ 4γ αναφέρεται
    γ) απαλλάσσει τους υπόχρεους από την ευθύνη της εναλλακτικής διαχείρισης των αποβλήτων συσκευασιών ή άλλων προϊόντων, εφόσον ο φορέας ΣΣΕΔ με τον οποίο είναι συμβεβλημένοι δεν αποκλίνει από τους συνολικούς στόχους του σε ποσοστό μεγαλύτερο του 80 πενήντα τοις εκατό (50%)
    Ποσοστό απόκλισης 50% σε στόχο είναι υπερβολικά μεγάλο. Δεν πρέπει να ξεπερνά το 25%

  • 4 Δεκεμβρίου 2020, 16:16 | μανος

    οχι στην καυση σκουπιδιων

  • ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
    ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣ
    ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ
    ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
    ΚΑΙ ΥΠΟΔΟΜΩΝ
    ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ &
    ΧΩΡΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ
    Ταχ. Δ/νση: Μάρκου Μουσούρου 15
    Τ.Κ.: 712 01 Ηράκλειο
    Email: d.pexws@crete.gov.gr
    Πληροφορίες: Ε. Καργάκη

    ΘΕΜΑ: Συμμετοχή στη διαβούλευση του Σχεδίου Νόμου του ΥΠΕΝ για την τροποποίηση της Οδηγίας 2008/98 και Προώθηση της Ανακύκλωσης – Ενσωμάτωση των Οδηγιών 2018/851 και 2018/852 της 30ής Μαΐου 2018 κλπ.

    Σχετικό:
    Η από 19-11-2020 Δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση επί του σχεδίου νόμου «Προώθηση της Ανακύκλωσης – Ενσωμάτωση των Οδηγιών 2018/851 της 30ής Μαΐου 2018 για την τροποποίηση της Οδηγίας 2008/98/ΕΚ για τα απόβλητα (EE L 150/109) και 2018/852 της 30ής Μαΐου 2018 για την τροποποίηση της Οδηγίας 94/62/ΕΚ για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας (EE L 150/141)».

    Το νομοσχέδιο έρχεται σε συνέχεια του νέου εγκεκριμένου ΕΣΔΑ να ρυθμίσει νομοθετικά πολλά ζητήματα που αφορούν ΟΤΑ α και β βαθμού, ΦΟΔΣΑ, ΣΕΔ, επιχειρήσεις, κλπ. Εισάγονται νέες έννοιες και υποχρεώσεις, πολλές ρυθμίσεις για τέλη και πρόστιμα, αρμοδιότητες και υποχρεώσεις, κίνητρα και απαλλαγές. Η πληροφορία είναι μεν σχετικά σαφής, αλλά είναι διάσπαρτη μέσα στο σχέδιο και επικαλείται πολλές φορές τους νόμους που τροποποιεί καθιστώντας πολύπλοκη και δυσχερή την κατανόηση στον υπόχρεο που καλείται να το εφαρμόσει. Η κωδικοποίηση θα πρέπει να οργανωθεί με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι απλή και κατανοητή η πληροφορία για τον κάθε ενδιαφερόμενο ο οποίος επωμίζεται αρμοδιότητες και υποχρεώσεις χωρίς να κάνει συνδυασμούς και να ανατρέχει σε άλλη νομοθεσία.
    Επίσης οι ορισμοί στο κεφάλαιο 3 είναι ελλιπείς. Εφόσον ορίζονται μέσα στο σχέδιο νέες διαδικασίες θα ήταν σκόπιμο να υπάρχει αντίστοιχα και ο κατάλληλος ορισμός ίσως και με κάποια σύντομα παραδείγματα.
    Για παράδειγμα πρέπει να οριστούν σαφώς οι ορισμοί της αποτέφρωσης, συναποτέφρωσης, ενεργειακής αξιοποίησης, προϊόν, υποπροϊόν, αποχαρακτηρισμός, SRF, RDF, κλπ, καθώς αυτά μπαίνουν στο στόχαστρο πλέον με νέες ρυθμίσεις και αποκτούν άλλη βαρύτητα στην παραγωγική διαδικασία, οπότε δεν θα πρέπει να δημιουργούνται ερωτηματικά και δυσερμηνίες.
    Επίσης δεν υπάρχει επαρκής αναφορά στα οργανικά απόβλητα, ενώ είναι το ρεύμα που παίζει τον πρώτο ρόλο στη Διαλογή στην Πηγή και θα έπρεπε να γίνεται διεξοδική ανάλυση. Δεν δίνονται πληροφορίες για τους στόχους, τα κίνητρα, τις υποχρεώσεις, αρμοδιότητες, ευθύνες παραγωγών, ιεραρχία, κριτήρια πιστοποίησης, κλπ.
    Επιπλέον θα έπρεπε στοχευμένα να υπάρχουν ρυθμίσεις στα γεωργικά και κτηνοτροφικά απόβλητα, που αποτελούν μεγάλο μέρος των αποβλήτων με πολλά συνεπακόλουθα προβλήματα πανελλαδικά. Όπως επίσης και τα θερμοκηπιακά πλαστικά που ενώ θεωρείται απλή η δρομολόγησή του ως ανακυκλώσιμο υλικό στην πράξη δεν μπορούν να απορροφηθούν από διαδικασία της ανακύκλωσης.
    Και ενώ υπάρχει ξεχωριστό άρθρο για το ορθό σύστημα πληρώνω όσο πετάω και υπάρχουν κίνητρα, χρηματοδοτήσεις, προγράμματα ευαισθητοποίησης γι αυτό, δεν υπάρχει μεθοδολογική καθοδήγηση για να μπορεί εύκολα και άμεσα ένα Δήμος να τολμήσει να το επιλέξει.
    Όσον αφορά στο άρθρο 6 «Υποπροϊόντα»
    Εφόσον δεν προβλέπεται από τον ν. 4014/2011 υποβολή ΜΠΕ για ένα έργο ή δραστηριότητα που παράγει ουσίες που θέλει να χαρακτηρίσει ως υποπροιόντα, η αξιολόγηση διεξάγεται από την αρμόδια κατά περίπτωση υπηρεσία περιβάλλοντος της οικείας Περιφέρειας, κατόπιν υποβολής τεκμηριωμένου αιτήματος από τον ενδιαφερόμενο. Εφόσον η συγκεκριμένη ουσία ή αντικείμενο θεωρηθεί ότι συνιστά υποπροϊόν, με απόφαση του Περιφερειάρχη τίθενται όροι και προϋποθέσεις.
    Δηλαδή με Απόφαση Περιφερειάρχη μιας Περιφέρειας μια ουσία χαρακτηρίζεται πως πληροί όλες τις σχετικές απαιτήσεις περί προϊόντων και προστασίας του περιβάλλοντος και της υγείας, ενώ μπορεί για την ίδια ουσία μια άλλη Περιφέρεια να έχει αποφασίσει διαφορετικά. Επίσης τι προβλέπεται για την περίπτωση που μια Περιφέρεια για διάφορους λόγους δεν δύναται ή δεν θέλει να αποφασίσει για τον χαρακτηρισμό.

    Άρθρο 7 «Αποχαρακτηρισμός αποβλήτων».
    Ο αποχαρακτηρισμός των αποβλήτων που προκύπτουν από μια διαδικασία επεξεργασίας αποβλήτων είναι απαραίτητη προκειμένου να διευκολυνθεί η διακίνηση των υλικών για επαναχρησιμοποίηση, πώληση κλπ. Ένα ΚΔΑΥ που παράγει τόσα κλάσματα τα οποία πρέπει να διαθέσει στην αγορά θα πρέπει να τα αποχαρακτηρίζει βάσει όχι μόνο του προϊόντος που παράγει αλλά και βάσει του συστήματος διαχείρισης που χρησιμοποιεί (παρ. 1, δ). Άρα στην περίπτωση αυτή κάθε μονάδα ΚΔΑΥ θα πρέπει να περνάει τη διαδικασία αποχαρακτηρισμού των διαχωρισμένων ανακυκλώσιμων υλικών που παράγει, από το Υπουργείο, καθώς πρέπει να αξιολογηθεί και η καταλληλόλητα της εγκατάστασής της.

    Άρθρο 19 «Ανάκτηση αποβλήτων»
    Σύμφωνα με το άρθρο, προκειμένου να διευκολυνθεί η διαδικασία της ανάκτησης τα απόβλητα συλλέγονται χωριστά και δεν αναμιγνύονται με άλλα απόβλητα ή με άλλα υλικά με διαφορετικές ιδιότητες. Ωστόσο επιτρέπονται οι παρεκκλίσεις όταν (παρ. 3, γ) δεν είναι τεχνικά εφικτή η χωριστή συλλογή στο πλαίσιο των ορθών πρακτικών συλλογής των αποβλήτων. Αυτό πολύ ορθά προβλέπεται, διότι αντικειμενικά σε πολλές περιπτώσεις όντως αυτό ισχύει και οι περισσότεροι Δήμοι αυτό θα επικαλεστούν. Όμως με κάποιο τρόπο θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι σε αυτή την περίπτωση το μη διαχωρισμένο συλλεγόμενο κλάσμα θα περνάει ενδιάμεση διαδικασία διαχωρισμού και δεν θα οδηγείται απευθείας στην ενεργειακή αξιοποίηση, ή στον εμπλουτισμού το κλάσματος προς ενεργειακή αξιοποίηση, διότι έτσι δεν θα επιτυγχάνονται οι στόχοι της ανακύκλωσης. Αυτή η διευκρίνιση απαιτείται γιατί στην παρ. 4 έχει καθοριστεί η απαγόρευση αποτέφρωσης μόνο για την περίπτωση που τα απόβλητα έχουν συλλεχθεί χωριστά για προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση και για ανακύκλωση.
    Άρθρο 20 «Αναβάθμιση της χωριστής διαλογής – ανακύκλωσης»
    Στην παρ. 3 ορίζεται ότι από την 1η.6.2021, οι φορείς λειτουργίας των ΚΔΑΥ υποχρεούνται να υπολογίζουν την ποσότητα των αποβλήτων συσκευασιών και των λοιπών ανακτώμενων υλικών που συλλέγονται χωριστά, μετά τη διαλογή ανά ΟΤΑ α’ βαθμού, καθώς και τις αντίστοιχες προσμίξεις (υπόλειμμα), χρησιμοποιώντας ενιαία μέθοδο δειγματοληψίας (στο ρεύμα των εισερχομένων αποβλήτων) και ανάλυσης, με σχετική απόφαση του ΕΟΑΝ. Αυτό είναι δύσκολο τεχνικά να γίνει σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα όταν ξέρουμε ότι τα ΚΔΑΥ στη χώρα μας είναι σε πρωτόγονη μορφή ακόμα. Επίσης αυτό σε συνδυασμό με την παράγραφο 4. που αναφέρει ότι από την 1η.1.2022, η συνολική ποσότητα των προσμίξεων (υπόλειμμα) από τα ΚΔΑΥ με όλες τις ενδιάμεσες προυποθέσεις, πρέπει να χρησιμοποιείται ως απορριμματογενές καύσιμο, δίνει την αίσθηση ότι η πρόθεση του νομοθέτη είναι να διασφαλίσει επαρκείς ποσότητες για τα εργοστάσια καύσης και όχι εξασφάλιση καθαρότητας προϊόντων. Διότι οι χρόνοι προσαρμογής είναι ανέφικτοι και μονόδρομος η εύκολη λύση.
    Επίσης στην παρ. 5, αναφέρεται το κόστος διαχείρισης για τα υπολείμματα από τα ανακυκλώσιμα το οποίο βαρύνει τον αντίστοιχο ΟΤΑ α’ βαθμού, έως το ανώτερο ποσό των τριάντα πέντε ευρώ (35 €) ανά τόνο. Δεν προκύπτει από πουθενά πώς καθορίστηκε αυτό το νούμερο, όταν οι απαιτήσεις που προδιαγράφονται μέχρι τώρα είναι πολύ κοστοβόρες σε όλα τα στάδια επεξεργασίας.

    Σύμφωνα με τον νέο ΕΣΔΑ οι ΠΕΣΔΑ θα πρέπει να αναθεωρηθούν εντός του 2021. Εκτός του ότι αυτό είναι αδύνατον χρονικά με τις διαδικασίες που προβλέπονται από την κείμενη νομοθεσία, καλούνται οι ΦΟΔΣΑ και οι Περιφέρειες (εκεί που δεν υπάρχει ο Περιφερειακός ΦΟΔΣΑ) να καταρτίσουν ένα ΝΕΟ ΠΕΣΔΑ και όχι απλή αναθεώρηση, που πάση θυσία θα πρέπει να πετύχει το στόχο του >10% της ταφής. Θα πρέπει επομένως να γίνει μια πολυκριτιαριακή ανάλυση με κύριο άγνωστο την ενεργειακή αξιοποίηση. Πώς μπορεί να γίνει ένας ΠΕΣΔΑ αν δεν ξέρουμε με ποια κριτήρια θα δουλευτεί από το Υπουργείο το σενάριο της καύσης.

    Σύμφωνα με το τροποποιημένο άρθρο 11 της Ευρωπαϊκής Oδηγίας των Aποβλήτων, τα κράτη μέλη καθιερώνουν χωριστή συλλογή τουλάχιστον για το χαρτί, τα μέταλλα, τα πλαστικά και το γυαλί και, από 1ης Ιανουαρίου 2025,τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα. Η οδηγία δεν αναφέρει ότι οι συσκευασίες είναι η μόνη πηγή των πιο πάνω ρευμάτων.
    Το νέο Ελληνικό νομοσχέδιο υα πρέπει να εισάγει υποχρέωση όσο αφορά: (1) τόσο την χωριστή διαλογή ανακυκλώσιμων ρευμάτων για όλες τις οικοδομές (όχι μόνο τις νέες οικοδομές), (2) όσο και την ανακύκλωση ρευμάτων πλαστικού, χαρτιού, μετάλλου, γυαλιού πέραν από αυτές που προέρχονται από συσκευασίες (πλην τα σχολεία για το χαρτί).
    Πιθανές ελλείψεις στο νομοσχέδιο θα πρέπει να εξεταστούν ώστε αυτό να συμπληρωθεί κατάλληλα.

    Άρθρο 23 «Προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση»
    Πρέπει να διευκρινισθεί ότι οι συγκεκριμένοι στόχοι αφορούν όλα τα είδη αστικών ανακυκλώσιμων αποβλήτων και όχι μόνο συσκευασίες.

    Άρθρο 24 «Κανόνες σχετικά με τον υπολογισμό της επίτευξης των στόχων»
    Στην παρ. 4 αναφέρεται ότι όταν το προϊόν (βιοαποδομήσιμο) χρησιμοποιείται επί του εδάφους, τα κράτη μέλη της Ε.Ε. δύνανται να το υπολογίσουν ως ανακυκλωμένο μόνο αν αποφέρει όφελος για τη γεωργία ή οικολογική βελτίωση. Δίνεται η αίσθηση ότι βάσει του άρθρου 7 θα μπορούσε το compost που παράγεται από διαδικασία αερόβιας ή αναερόβιας χώνευσης να μπορεί να μετρήσει στους στόχους ανακύκλωσης εάν πιστοποιηθεί καταλλήλως και να αποτελέσει προϊόν για τη γεωργία ή την οικολογική βελτίωση. Δράση που ικανοποιητικά μέχρι τώρα έχει τρέξει η ΔΕΔΙΣΑ στα Χανιά. Ωστόσο στη συνέχεια αναφέρεται ότι από την 1η Ιανουαρίου 2027 δύναται να υπολογίζονται τα αστικά βιολογικά απόβλητα που υποβάλλονται σε αερόβια ή αναερόβια επεξεργασία ως ανακυκλωμένα μόνο αν, σύμφωνα με το άρθρο 42, έχουν συλλεχθεί χωριστά ή έχουν διαχωρισθεί στην πηγή. Δηλαδή μονόδρομος η ΔσΠ για να μετρήσει στους στόχους της ανακύκλωσης το παραγόμενο compost, ανεξάρτητα από τις προδιαγραφές του.
    Άρθρο 25 «Χωριστή συλλογή και ανακύκλωση στις σχολικές μονάδες»
    Προτείνεται, έως 1-9-2021 στα σχολεία η χωριστή συλλογή αποβλήτων συσκευασιών, βιοαποβλήτων και έντυπου χαρτιού.
    Από όσον γνωρίζουμε τα βιοαπόβλητα είναι πολύ μικρό ρεύμα στα σχολεία σε αντίθεση με τις επιχειρήσεις εστίασης οι οποίες δεν μπήκαν στο στόχο του νομοσχεδίου, ή τα νοικοκυριά που είναι υποχρέωση από την οδηγία. Θα μπορούσαν τα σχολεία να έχουν ένα κάδο επιτόπιας κομποστοποίησης (εάν υπάρχει κατάλληλος χώρος) για να παρακολουθούν τη διαδικασία και να βλέπουν το αποτέλεσμα. Και φυσικά αφού οργανωθεί όλο το σύστημα ΔσΠ του Δήμου για τα βιοαπόβλητα και η αντίστοιχη μονάδα επεξεργασίας προδιαλεγμένου οργανικού να προχωρήσει η δράση στα σχολεία ολοκληρωμένη. Θεωρούμε ότι προτιμότερο θα ήταν να προωθηθεί η χωριστή συλλογή ανακυκλώσιμων ανά υλικό στα σχολεία και δει σε κάποια απόβλητα που παράγονται σε αυξημένο ποσοστό μέσα σε αυτά όπως οι πλαστικές φιάλες νερού και χυμών. Επιπλέον θα πρέπει να θεωρηθεί απαίτηση η περιβαλλοντική εκπαίδευση πάνω στο θέμα, με σχετικούς διαγωνισμούς, κίνητρα κλπ.
    Άρθρο 26 «Πράσινα Σημεία»
    Υπάρχουν σταδιακά διάφορες ρυθμίσεις για τα πράσινα σημεία οι οποίες όμως δεν έχουν διευκολύνει τη διαδικασία ιδιαιτέρως, αντιθέτως προκύπτουν συνεχώς αδιέξοδα και ενώ είναι μια απαραίτητη εγκατάσταση σε κάθε Δήμο είναι πολλές φορές ανέφικτη η κατασκευή τους για νομοθετικούς λόγους. Σε αυτή την περίπτωση αναφερόμαστε πέρα από τα προβλήματα χωροθέτησης και στα είδη και κατηγορίες συλλογής. Κατά τη γνώμη μας πρέπει να ανοίξει περισσότερο η γκάμα των υλικών που συλλέγονται στα Πράσινα Σημεία είτε για επιδιόρθωση, μεταπώληση είτε για απλή προώθηση σε άλλες εγκαταστάσεις.
    Επίσης μια καλή πρακτική που εφαρμόζεται στο εξωτερικό και μοιάζει με αυτή του κινητού πράσινου σημείου και η οποία έχει εφαρμογή σε αστικά κέντρα που είναι μακριά από τα ΠΣ, είναι τα τύπου «λαϊκής» ΠΣ. Δηλαδή οι ενδιαφερόμενοι που θέλουν να μαζέψουν τα υλικά που τους χρειάζονται, οργανώνουν περιοδικά σε συγκεκριμένα σημεία της πόλης, συγκεκριμένες ώρες, συλλογή υλικών σε διαφορετικά conteiners τα οποία μπορούν εύκολα να μεταφέρουν με συμβατικά οχήματα, όπως στις λαϊκές αγορές κάνουν οι μικροπωλητές. Οι πολίτες γνωρίζουν το πρόγραμμα και παραδίδουν τα υλικά που δεν πρέπει ή δεν θέλουν να πετάξουν, στους πλανόδιους συλλέκτες, μεταφορείς.
    Οι ενδιαφερόμενοι Δήμοι που επιθυμούν να εγκαταστήσουν γωνίες ανακύκλωσης θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις εγκαταστάσεις διαλογής ή εκμετάλλευσης στην περιοχή τους, καθώς αν δεν υπάρχει η κατάλληλη εγκατάσταση αυτά καταλήγουν πάλι σε ένα υποδοχέα που τα αναμειγνύει.
    Άρθρο 31 «Δημιουργία Δικτύου Μονάδων Ενεργειακής Αξιοποίησης Αποβλήτων»
    Όπως είχαμε σχολιάσει ως Περιφέρεια στην πρόταση του νέου ΕΣΔΑ, επαναλαμβάνουμε και εδώ ότι οι νέες ρυθμίσεις οδηγούν σε πολύ μεγάλο λειτουργικό κόστος αφού ο σχεδιασμός περιλαμβάνει πολλά στάδια επεξεργασίας συμπεριλαμβανομένων των κοστοβόρων εργοστασίων ενεργειακής αξιοποίησης (ΣΔΙΤ), περιβαλλοντικό κόστος από την αύξηση των μεταφορών και ασφυκτικές προθεσμίες που θα οδηγήσουν σε οικονομικές συνέπειες σε επίπεδο Χώρας, ΟΤΑ, ΦΟΣΔΑ και ΣΕΔ, εάν δεν επιτευχθούν οι υψηλοί στόχοι που πιέστηκαν χρονικά. Ο σχεδιασμός που σαφώς ρίχνει το μεγάλο βάρος στην ενεργειακή αξιοποίηση ρυθμίζεται πλέον με τον παρόν χωρίς να γίνεται αντίστοιχα τεκμηρίωση αυτής της επιλογής. Ποιες είναι οι ρυθμίσεις για την εισαγωγή της καύσης στο σχεδιασμό; Το γεγονός ότι θα αναθέτει, εκπονεί, διαστασιολογεί, χωροθετεί ο Υπουργός; Με βάσει ποια δεδομένα; Άλλος θα εκπονεί τον ΠΕΣΔΑ και άλλος μέρος του ΠΕΣΔΑ; Λείπει μεγάλο μέρος και το πιο ουσιαστικό από το συγκεκριμένο νομοσχέδιο. Εξαντλεί τις απαιτήσεις στα ΚΔΑΥ, τα πρόστιμα και στην παραγωγή δευτερογενών καυσίμων, ενώ με δύο προτάσεις σε ένα άρθρο ορίζει κατηγορηματικά αυτόν που θα επιβάλει την καύση.
    Βάσει ποιας μελέτης προέκυψε το δίκτυο των 4 μονάδων σε όλη τη Χώρα; Ανάλυση – τεκμηρίωση δεν έγινε ούτε στον ΕΣΔΑ, ούτε εδώ.
    Κυρίως όμως το πρόβλημα είναι η σύνταξη του ΠΕΣΔΑ που θα πρέπει να λύσει τη δύσκολη εξίσωση των υπερβολικά φιλόδοξων στόχων με έναν άγνωστο παράγοντα Χ τον οποίο θα καθορίσει το Υπουργείο σε παράλληλη μελέτη. Είναι ουσιαστικά ανέφικτη η εκπόνηση όταν δεν θα μπορούν να στηθούν τα εναλλακτικά σενάρια που θα πρέπει να περιλάβουν την καύση καθώς είναι μονόδρομος με τις απαιτήσεις που έθεσε ο ΕΣΔΑ. Κατά τη γνώμη μας η συνεργασία Υπουργείου και ΦΟΔΣΑ είναι η καλύτερη επιλογή, καθώς οι ΦΟΔΣΑ γνωρίζουν καλύτερα και το Υπουργείο από την πλευρά του μπορεί να δώσει καθοριστικές λύσεις σε δύσκολα θέματα.
    Άρθρο 43 «Τέλος ταφής»
    Διαφωνούμε με την εφαρμογή του τέλους ταφής στα απόβλητα που οδηγούνται σε ΧΥΤΑ – ΧΥΤΥ, στο μέρος που αφορά στα υπολείμματα από τις μονάδες επεξεργασίας αστικών αποβλήτων. Αυτό θεωρούμε ότι δεν αποτελεί αντικίνητρο αλλά φοροεισπρακτικό μέτρο. Κίνητρο θα αποτελούσε η εφαρμογή του τέλος ταφής μόνο στα ανεπεξέργαστα.
    Άρθρο 49 «Επιβολή της εφαρμογής και κυρώσεις»
    Παρ. 6. Τέλος ταφής στα ΚΔΑΥ για τα υπολείμματα και πρόστιμα για τη μη πραγματοποίηση δειγματοληψιών και παραγωγής απορριμματογενούς καυσίμου. Πολύ αυστηρότητα και πολύ μικρό περιθώριο προσαρμογής. Εξαντλείται η περιβαλλοντική ευαισθησία και στοχοθεσία, ανισοβαρώς στα ΚΔΑΥ.
    Άρθρο 53 «Αρμοδιότητες ΦΟΔΣΑ και Ο.Τ.Α.»
    Στις αρμοδιότητες των ΦΟΔΣΑ δεν αναφέρεται η λειτουργία της μονάδας ενεργειακής αξιοποίησης, ενώ αναφέρονται όλες οι άλλες διαδικασίες επεξεργασίας. Πώς θα λειτουργεί αυτή η Μονάδα, μόνο με τον ιδιώτη ΣΔΙΤ ανεξάρτητα από τον τοπικό Φορέα;
    Επίσης κατά τη διάρκεια της διαβούλευσης του νέου ΕΣΔΑ ο Γενικός Γραμματέας συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων έθεσε το θέμα της εκπόνησης του ΠΕΣΔΑ από τους Φορείς Διαχείρισης και όχι από την Περιφέρεια (όταν δεν υπάρχει Περιφερειακός ΦΟΔΣΑ) καθώς όπως ισχυρίστηκε δεν μπορεί να εκπονεί και να εγκρίνει η Περιφέρεια ταυτόχρονα. Γιατί δεν προχώρησε η η ρύθμιση αυτή σε αυτό το Νομοσχέδιο;

  • 4 Δεκεμβρίου 2020, 16:51 | ΤΑΒΛΑΔΩΡΑΚΗ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ

    ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΚΑΥΣΗ ΣΚΟΥΠΙΔΙΩΝ

  • ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
    ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣ
    ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥ
    ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
    ΚΑΙ ΥΠΟΔΟΜΩΝ
    ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ &
    ΧΩΡΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ
    Ταχ. Δ/νση: Μάρκου Μουσούρου 15
    Τ.Κ.: 712 01 Ηράκλειο
    Email: d.pexws@crete.gov.gr
    Πληροφορίες: Ε. Καργάκη
    Τηλ.: 2813-410124

    ΘΕΜΑ: Συμμετοχή στη διαβούλευση του Σχεδίου Νόμου του ΥΠΕΝ για την τροποποίηση της Οδηγίας 2008/98 και Προώθηση της Ανακύκλωσης – Ενσωμάτωση των Οδηγιών 2018/851 και 2018/852 της 30ής Μαΐου 2018 κλπ.

    Σχετικό:
    Η από 19-11-2020 Δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση επί του σχεδίου νόμου «Προώθηση της Ανακύκλωσης – Ενσωμάτωση των Οδηγιών 2018/851 της 30ής Μαΐου 2018 για την τροποποίηση της Οδηγίας 2008/98/ΕΚ για τα απόβλητα (EE L 150/109) και 2018/852 της 30ής Μαΐου 2018 για την τροποποίηση της Οδηγίας 94/62/ΕΚ για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας (EE L 150/141)».

    Το νομοσχέδιο έρχεται σε συνέχεια του νέου εγκεκριμένου ΕΣΔΑ να ρυθμίσει νομοθετικά πολλά ζητήματα που αφορούν ΟΤΑ α και β βαθμού, ΦΟΔΣΑ, ΣΕΔ, επιχειρήσεις, κλπ. Εισάγονται νέες έννοιες και υποχρεώσεις, πολλές ρυθμίσεις για τέλη και πρόστιμα, αρμοδιότητες και υποχρεώσεις, κίνητρα και απαλλαγές. Η πληροφορία είναι μεν σχετικά σαφής, αλλά είναι διάσπαρτη μέσα στο σχέδιο και επικαλείται πολλές φορές τους νόμους που τροποποιεί καθιστώντας πολύπλοκη και δυσχερή την κατανόηση στον υπόχρεο που καλείται να το εφαρμόσει. Η κωδικοποίηση θα πρέπει να οργανωθεί με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι απλή και κατανοητή η πληροφορία για τον κάθε ενδιαφερόμενο ο οποίος επωμίζεται αρμοδιότητες και υποχρεώσεις χωρίς να κάνει συνδυασμούς και να ανατρέχει σε άλλη νομοθεσία.
    Επίσης οι ορισμοί στο κεφάλαιο 3 είναι ελλιπείς. Εφόσον ορίζονται μέσα στο σχέδιο νέες διαδικασίες θα ήταν σκόπιμο να υπάρχει αντίστοιχα και ο κατάλληλος ορισμός ίσως και με κάποια σύντομα παραδείγματα.
    Για παράδειγμα πρέπει να οριστούν σαφώς οι ορισμοί της αποτέφρωσης, συναποτέφρωσης, ενεργειακής αξιοποίησης, προϊόν, υποπροϊόν, αποχαρακτηρισμός, SRF, RDF, κλπ, καθώς αυτά μπαίνουν στο στόχαστρο πλέον με νέες ρυθμίσεις και αποκτούν άλλη βαρύτητα στην παραγωγική διαδικασία, οπότε δεν θα πρέπει να δημιουργούνται ερωτηματικά και δυσερμηνίες.
    Επίσης δεν υπάρχει επαρκής αναφορά στα οργανικά απόβλητα, ενώ είναι το ρεύμα που παίζει τον πρώτο ρόλο στη Διαλογή στην Πηγή και θα έπρεπε να γίνεται διεξοδική ανάλυση. Δεν δίνονται πληροφορίες για τους στόχους, τα κίνητρα, τις υποχρεώσεις, αρμοδιότητες, ευθύνες παραγωγών, ιεραρχία, κριτήρια πιστοποίησης, κλπ.
    Επιπλέον θα έπρεπε στοχευμένα να υπάρχουν ρυθμίσεις στα γεωργικά και κτηνοτροφικά απόβλητα, που αποτελούν μεγάλο μέρος των αποβλήτων με πολλά συνεπακόλουθα προβλήματα πανελλαδικά. Όπως επίσης και τα θερμοκηπιακά πλαστικά που ενώ θεωρείται απλή η δρομολόγησή του ως ανακυκλώσιμο υλικό στην πράξη δεν μπορούν να απορροφηθούν από διαδικασία της ανακύκλωσης.
    Και ενώ υπάρχει ξεχωριστό άρθρο για το ορθό σύστημα πληρώνω όσο πετάω και υπάρχουν κίνητρα, χρηματοδοτήσεις, προγράμματα ευαισθητοποίησης γι αυτό, δεν υπάρχει μεθοδολογική καθοδήγηση για να μπορεί εύκολα και άμεσα ένα Δήμος να τολμήσει να το επιλέξει.
    Όσον αφορά στο άρθρο 6 «Υποπροϊόντα»
    Εφόσον δεν προβλέπεται από τον ν. 4014/2011 υποβολή ΜΠΕ για ένα έργο ή δραστηριότητα που παράγει ουσίες που θέλει να χαρακτηρίσει ως υποπροιόντα, η αξιολόγηση διεξάγεται από την αρμόδια κατά περίπτωση υπηρεσία περιβάλλοντος της οικείας Περιφέρειας, κατόπιν υποβολής τεκμηριωμένου αιτήματος από τον ενδιαφερόμενο. Εφόσον η συγκεκριμένη ουσία ή αντικείμενο θεωρηθεί ότι συνιστά υποπροϊόν, με απόφαση του Περιφερειάρχη τίθενται όροι και προϋποθέσεις.
    Δηλαδή με Απόφαση Περιφερειάρχη μιας Περιφέρειας μια ουσία χαρακτηρίζεται πως πληροί όλες τις σχετικές απαιτήσεις περί προϊόντων και προστασίας του περιβάλλοντος και της υγείας, ενώ μπορεί για την ίδια ουσία μια άλλη Περιφέρεια να έχει αποφασίσει διαφορετικά. Επίσης τι προβλέπεται για την περίπτωση που μια Περιφέρεια για διάφορους λόγους δεν δύναται ή δεν θέλει να αποφασίσει για τον χαρακτηρισμό.

    Άρθρο 7 «Αποχαρακτηρισμός αποβλήτων».
    Ο αποχαρακτηρισμός των αποβλήτων που προκύπτουν από μια διαδικασία επεξεργασίας αποβλήτων είναι απαραίτητη προκειμένου να διευκολυνθεί η διακίνηση των υλικών για επαναχρησιμοποίηση, πώληση κλπ. Ένα ΚΔΑΥ που παράγει τόσα κλάσματα τα οποία πρέπει να διαθέσει στην αγορά θα πρέπει να τα αποχαρακτηρίζει βάσει όχι μόνο του προϊόντος που παράγει αλλά και βάσει του συστήματος διαχείρισης που χρησιμοποιεί (παρ. 1, δ). Άρα στην περίπτωση αυτή κάθε μονάδα ΚΔΑΥ θα πρέπει να περνάει τη διαδικασία αποχαρακτηρισμού των διαχωρισμένων ανακυκλώσιμων υλικών που παράγει, από το Υπουργείο, καθώς πρέπει να αξιολογηθεί και η καταλληλόλητα της εγκατάστασής της.

    Άρθρο 19 «Ανάκτηση αποβλήτων»
    Σύμφωνα με το άρθρο, προκειμένου να διευκολυνθεί η διαδικασία της ανάκτησης τα απόβλητα συλλέγονται χωριστά και δεν αναμιγνύονται με άλλα απόβλητα ή με άλλα υλικά με διαφορετικές ιδιότητες. Ωστόσο επιτρέπονται οι παρεκκλίσεις όταν (παρ. 3, γ) δεν είναι τεχνικά εφικτή η χωριστή συλλογή στο πλαίσιο των ορθών πρακτικών συλλογής των αποβλήτων. Αυτό πολύ ορθά προβλέπεται, διότι αντικειμενικά σε πολλές περιπτώσεις όντως αυτό ισχύει και οι περισσότεροι Δήμοι αυτό θα επικαλεστούν. Όμως με κάποιο τρόπο θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι σε αυτή την περίπτωση το μη διαχωρισμένο συλλεγόμενο κλάσμα θα περνάει ενδιάμεση διαδικασία διαχωρισμού και δεν θα οδηγείται απευθείας στην ενεργειακή αξιοποίηση, ή στον εμπλουτισμού το κλάσματος προς ενεργειακή αξιοποίηση, διότι έτσι δεν θα επιτυγχάνονται οι στόχοι της ανακύκλωσης. Αυτή η διευκρίνιση απαιτείται γιατί στην παρ. 4 έχει καθοριστεί η απαγόρευση αποτέφρωσης μόνο για την περίπτωση που τα απόβλητα έχουν συλλεχθεί χωριστά για προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση και για ανακύκλωση.
    Άρθρο 20 «Αναβάθμιση της χωριστής διαλογής – ανακύκλωσης»
    Στην παρ. 3 ορίζεται ότι από την 1η.6.2021, οι φορείς λειτουργίας των ΚΔΑΥ υποχρεούνται να υπολογίζουν την ποσότητα των αποβλήτων συσκευασιών και των λοιπών ανακτώμενων υλικών που συλλέγονται χωριστά, μετά τη διαλογή ανά ΟΤΑ α’ βαθμού, καθώς και τις αντίστοιχες προσμίξεις (υπόλειμμα), χρησιμοποιώντας ενιαία μέθοδο δειγματοληψίας (στο ρεύμα των εισερχομένων αποβλήτων) και ανάλυσης, με σχετική απόφαση του ΕΟΑΝ. Αυτό είναι δύσκολο τεχνικά να γίνει σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα όταν ξέρουμε ότι τα ΚΔΑΥ στη χώρα μας είναι σε πρωτόγονη μορφή ακόμα. Επίσης αυτό σε συνδυασμό με την παράγραφο 4. που αναφέρει ότι από την 1η.1.2022, η συνολική ποσότητα των προσμίξεων (υπόλειμμα) από τα ΚΔΑΥ με όλες τις ενδιάμεσες προυποθέσεις, πρέπει να χρησιμοποιείται ως απορριμματογενές καύσιμο, δίνει την αίσθηση ότι η πρόθεση του νομοθέτη είναι να διασφαλίσει επαρκείς ποσότητες για τα εργοστάσια καύσης και όχι εξασφάλιση καθαρότητας προϊόντων. Διότι οι χρόνοι προσαρμογής είναι ανέφικτοι και μονόδρομος η εύκολη λύση.
    Επίσης στην παρ. 5, αναφέρεται το κόστος διαχείρισης για τα υπολείμματα από τα ανακυκλώσιμα το οποίο βαρύνει τον αντίστοιχο ΟΤΑ α’ βαθμού, έως το ανώτερο ποσό των τριάντα πέντε ευρώ (35 €) ανά τόνο. Δεν προκύπτει από πουθενά πώς καθορίστηκε αυτό το νούμερο, όταν οι απαιτήσεις που προδιαγράφονται μέχρι τώρα είναι πολύ κοστοβόρες σε όλα τα στάδια επεξεργασίας.

    Σύμφωνα με τον νέο ΕΣΔΑ οι ΠΕΣΔΑ θα πρέπει να αναθεωρηθούν εντός του 2021. Εκτός του ότι αυτό είναι αδύνατον χρονικά με τις διαδικασίες που προβλέπονται από την κείμενη νομοθεσία, καλούνται οι ΦΟΔΣΑ και οι Περιφέρειες (εκεί που δεν υπάρχει ο Περιφερειακός ΦΟΔΣΑ) να καταρτίσουν ένα ΝΕΟ ΠΕΣΔΑ και όχι απλή αναθεώρηση, που πάση θυσία θα πρέπει να πετύχει το στόχο του >10% της ταφής. Θα πρέπει επομένως να γίνει μια πολυκριτιαριακή ανάλυση με κύριο άγνωστο την ενεργειακή αξιοποίηση. Πώς μπορεί να γίνει ένας ΠΕΣΔΑ αν δεν ξέρουμε με ποια κριτήρια θα δουλευτεί από το Υπουργείο το σενάριο της καύσης.

    Σύμφωνα με το τροποποιημένο άρθρο 11 της Ευρωπαϊκής Oδηγίας των Aποβλήτων, τα κράτη μέλη καθιερώνουν χωριστή συλλογή τουλάχιστον για το χαρτί, τα μέταλλα, τα πλαστικά και το γυαλί και, από 1ης Ιανουαρίου 2025,τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα. Η οδηγία δεν αναφέρει ότι οι συσκευασίες είναι η μόνη πηγή των πιο πάνω ρευμάτων.
    Το νέο Ελληνικό νομοσχέδιο υα πρέπει να εισάγει υποχρέωση όσο αφορά: (1) τόσο την χωριστή διαλογή ανακυκλώσιμων ρευμάτων για όλες τις οικοδομές (όχι μόνο τις νέες οικοδομές), (2) όσο και την ανακύκλωση ρευμάτων πλαστικού, χαρτιού, μετάλλου, γυαλιού πέραν από αυτές που προέρχονται από συσκευασίες (πλην τα σχολεία για το χαρτί).
    Πιθανές ελλείψεις στο νομοσχέδιο θα πρέπει να εξεταστούν ώστε αυτό να συμπληρωθεί κατάλληλα.

    Άρθρο 23 «Προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση»
    Πρέπει να διευκρινισθεί ότι οι συγκεκριμένοι στόχοι αφορούν όλα τα είδη αστικών ανακυκλώσιμων αποβλήτων και όχι μόνο συσκευασίες.

    Άρθρο 24 «Κανόνες σχετικά με τον υπολογισμό της επίτευξης των στόχων»
    Στην παρ. 4 αναφέρεται ότι όταν το προϊόν (βιοαποδομήσιμο) χρησιμοποιείται επί του εδάφους, τα κράτη μέλη της Ε.Ε. δύνανται να το υπολογίσουν ως ανακυκλωμένο μόνο αν αποφέρει όφελος για τη γεωργία ή οικολογική βελτίωση. Δίνεται η αίσθηση ότι βάσει του άρθρου 7 θα μπορούσε το compost που παράγεται από διαδικασία αερόβιας ή αναερόβιας χώνευσης να μπορεί να μετρήσει στους στόχους ανακύκλωσης εάν πιστοποιηθεί καταλλήλως και να αποτελέσει προϊόν για τη γεωργία ή την οικολογική βελτίωση. Δράση που ικανοποιητικά μέχρι τώρα έχει τρέξει η ΔΕΔΙΣΑ στα Χανιά. Ωστόσο στη συνέχεια αναφέρεται ότι από την 1η Ιανουαρίου 2027 δύναται να υπολογίζονται τα αστικά βιολογικά απόβλητα που υποβάλλονται σε αερόβια ή αναερόβια επεξεργασία ως ανακυκλωμένα μόνο αν, σύμφωνα με το άρθρο 42, έχουν συλλεχθεί χωριστά ή έχουν διαχωρισθεί στην πηγή. Δηλαδή μονόδρομος η ΔσΠ για να μετρήσει στους στόχους της ανακύκλωσης το παραγόμενο compost, ανεξάρτητα από τις προδιαγραφές του.
    Άρθρο 25 «Χωριστή συλλογή και ανακύκλωση στις σχολικές μονάδες»
    Προτείνεται, έως 1-9-2021 στα σχολεία η χωριστή συλλογή αποβλήτων συσκευασιών, βιοαποβλήτων και έντυπου χαρτιού.
    Από όσον γνωρίζουμε τα βιοαπόβλητα είναι πολύ μικρό ρεύμα στα σχολεία σε αντίθεση με τις επιχειρήσεις εστίασης οι οποίες δεν μπήκαν στο στόχο του νομοσχεδίου, ή τα νοικοκυριά που είναι υποχρέωση από την οδηγία. Θα μπορούσαν τα σχολεία να έχουν ένα κάδο επιτόπιας κομποστοποίησης (εάν υπάρχει κατάλληλος χώρος) για να παρακολουθούν τη διαδικασία και να βλέπουν το αποτέλεσμα. Και φυσικά αφού οργανωθεί όλο το σύστημα ΔσΠ του Δήμου για τα βιοαπόβλητα και η αντίστοιχη μονάδα επεξεργασίας προδιαλεγμένου οργανικού να προχωρήσει η δράση στα σχολεία ολοκληρωμένη. Θεωρούμε ότι προτιμότερο θα ήταν να προωθηθεί η χωριστή συλλογή ανακυκλώσιμων ανά υλικό στα σχολεία και δει σε κάποια απόβλητα που παράγονται σε αυξημένο ποσοστό μέσα σε αυτά όπως οι πλαστικές φιάλες νερού και χυμών. Επιπλέον θα πρέπει να θεωρηθεί απαίτηση η περιβαλλοντική εκπαίδευση πάνω στο θέμα, με σχετικούς διαγωνισμούς, κίνητρα κλπ.
    Άρθρο 26 «Πράσινα Σημεία»
    Υπάρχουν σταδιακά διάφορες ρυθμίσεις για τα πράσινα σημεία οι οποίες όμως δεν έχουν διευκολύνει τη διαδικασία ιδιαιτέρως, αντιθέτως προκύπτουν συνεχώς αδιέξοδα και ενώ είναι μια απαραίτητη εγκατάσταση σε κάθε Δήμο είναι πολλές φορές ανέφικτη η κατασκευή τους για νομοθετικούς λόγους. Σε αυτή την περίπτωση αναφερόμαστε πέρα από τα προβλήματα χωροθέτησης και στα είδη και κατηγορίες συλλογής. Κατά τη γνώμη μας πρέπει να ανοίξει περισσότερο η γκάμα των υλικών που συλλέγονται στα Πράσινα Σημεία είτε για επιδιόρθωση, μεταπώληση είτε για απλή προώθηση σε άλλες εγκαταστάσεις.
    Επίσης μια καλή πρακτική που εφαρμόζεται στο εξωτερικό και μοιάζει με αυτή του κινητού πράσινου σημείου και η οποία έχει εφαρμογή σε αστικά κέντρα που είναι μακριά από τα ΠΣ, είναι τα τύπου «λαϊκής» ΠΣ. Δηλαδή οι ενδιαφερόμενοι που θέλουν να μαζέψουν τα υλικά που τους χρειάζονται, οργανώνουν περιοδικά σε συγκεκριμένα σημεία της πόλης, συγκεκριμένες ώρες, συλλογή υλικών σε διαφορετικά conteiners τα οποία μπορούν εύκολα να μεταφέρουν με συμβατικά οχήματα, όπως στις λαϊκές αγορές κάνουν οι μικροπωλητές. Οι πολίτες γνωρίζουν το πρόγραμμα και παραδίδουν τα υλικά που δεν πρέπει ή δεν θέλουν να πετάξουν, στους πλανόδιους συλλέκτες, μεταφορείς.
    Οι ενδιαφερόμενοι Δήμοι που επιθυμούν να εγκαταστήσουν γωνίες ανακύκλωσης θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις εγκαταστάσεις διαλογής ή εκμετάλλευσης στην περιοχή τους, καθώς αν δεν υπάρχει η κατάλληλη εγκατάσταση αυτά καταλήγουν πάλι σε ένα υποδοχέα που τα αναμειγνύει.
    Άρθρο 31 «Δημιουργία Δικτύου Μονάδων Ενεργειακής Αξιοποίησης Αποβλήτων»
    Όπως είχαμε σχολιάσει ως Περιφέρεια στην πρόταση του νέου ΕΣΔΑ, επαναλαμβάνουμε και εδώ ότι οι νέες ρυθμίσεις οδηγούν σε πολύ μεγάλο λειτουργικό κόστος αφού ο σχεδιασμός περιλαμβάνει πολλά στάδια επεξεργασίας συμπεριλαμβανομένων των κοστοβόρων εργοστασίων ενεργειακής αξιοποίησης (ΣΔΙΤ), περιβαλλοντικό κόστος από την αύξηση των μεταφορών και ασφυκτικές προθεσμίες που θα οδηγήσουν σε οικονομικές συνέπειες σε επίπεδο Χώρας, ΟΤΑ, ΦΟΣΔΑ και ΣΕΔ, εάν δεν επιτευχθούν οι υψηλοί στόχοι που πιέστηκαν χρονικά. Ο σχεδιασμός που σαφώς ρίχνει το μεγάλο βάρος στην ενεργειακή αξιοποίηση ρυθμίζεται πλέον με τον παρόν χωρίς να γίνεται αντίστοιχα τεκμηρίωση αυτής της επιλογής. Ποιες είναι οι ρυθμίσεις για την εισαγωγή της καύσης στο σχεδιασμό; Το γεγονός ότι θα αναθέτει, εκπονεί, διαστασιολογεί, χωροθετεί ο Υπουργός; Με βάσει ποια δεδομένα; Άλλος θα εκπονεί τον ΠΕΣΔΑ και άλλος μέρος του ΠΕΣΔΑ; Λείπει μεγάλο μέρος και το πιο ουσιαστικό από το συγκεκριμένο νομοσχέδιο. Εξαντλεί τις απαιτήσεις στα ΚΔΑΥ, τα πρόστιμα και στην παραγωγή δευτερογενών καυσίμων, ενώ με δύο προτάσεις σε ένα άρθρο ορίζει κατηγορηματικά αυτόν που θα επιβάλει την καύση.
    Βάσει ποιας μελέτης προέκυψε το δίκτυο των 4 μονάδων σε όλη τη Χώρα; Ανάλυση – τεκμηρίωση δεν έγινε ούτε στον ΕΣΔΑ, ούτε εδώ.
    Κυρίως όμως το πρόβλημα είναι η σύνταξη του ΠΕΣΔΑ που θα πρέπει να λύσει τη δύσκολη εξίσωση των υπερβολικά φιλόδοξων στόχων με έναν άγνωστο παράγοντα Χ τον οποίο θα καθορίσει το Υπουργείο σε παράλληλη μελέτη. Είναι ουσιαστικά ανέφικτη η εκπόνηση όταν δεν θα μπορούν να στηθούν τα εναλλακτικά σενάρια που θα πρέπει να περιλάβουν την καύση καθώς είναι μονόδρομος με τις απαιτήσεις που έθεσε ο ΕΣΔΑ. Κατά τη γνώμη μας η συνεργασία Υπουργείου και ΦΟΔΣΑ είναι η καλύτερη επιλογή, καθώς οι ΦΟΔΣΑ γνωρίζουν καλύτερα και το Υπουργείο από την πλευρά του μπορεί να δώσει καθοριστικές λύσεις σε δύσκολα θέματα.
    Άρθρο 43 «Τέλος ταφής»
    Διαφωνούμε με την εφαρμογή του τέλους ταφής στα απόβλητα που οδηγούνται σε ΧΥΤΑ – ΧΥΤΥ, στο μέρος που αφορά στα υπολείμματα από τις μονάδες επεξεργασίας αστικών αποβλήτων. Αυτό θεωρούμε ότι δεν αποτελεί αντικίνητρο αλλά φοροεισπρακτικό μέτρο. Κίνητρο θα αποτελούσε η εφαρμογή του τέλος ταφής μόνο στα ανεπεξέργαστα.
    Άρθρο 49 «Επιβολή της εφαρμογής και κυρώσεις»
    Παρ. 6. Τέλος ταφής στα ΚΔΑΥ για τα υπολείμματα και πρόστιμα για τη μη πραγματοποίηση δειγματοληψιών και παραγωγής απορριμματογενούς καυσίμου. Πολύ αυστηρότητα και πολύ μικρό περιθώριο προσαρμογής. Εξαντλείται η περιβαλλοντική ευαισθησία και στοχοθεσία, ανισοβαρώς στα ΚΔΑΥ.
    Άρθρο 53 «Αρμοδιότητες ΦΟΔΣΑ και Ο.Τ.Α.»
    Στις αρμοδιότητες των ΦΟΔΣΑ δεν αναφέρεται η λειτουργία της μονάδας ενεργειακής αξιοποίησης, ενώ αναφέρονται όλες οι άλλες διαδικασίες επεξεργασίας. Πώς θα λειτουργεί αυτή η Μονάδα, μόνο με τον ιδιώτη ΣΔΙΤ ανεξάρτητα από τον τοπικό Φορέα;
    Επίσης κατά τη διάρκεια της διαβούλευσης του νέου ΕΣΔΑ ο Γενικός Γραμματέας συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων έθεσε το θέμα της εκπόνησης του ΠΕΣΔΑ από τους Φορείς Διαχείρισης και όχι από την Περιφέρεια (όταν δεν υπάρχει Περιφερειακός ΦΟΔΣΑ) καθώς όπως ισχυρίστηκε δεν μπορεί να εκπονεί και να εγκρίνει η Περιφέρεια ταυτόχρονα. Γιατί δεν προχώρησε η η ρύθμιση αυτή σε αυτό το Νομοσχέδιο;

  • 4 Δεκεμβρίου 2020, 15:13 | Thaleia

    Οχι