Αρχική Νομοσχέδιο για τη ΒιοποικιλότηταΆρθρο 3 – Εθνικό σύστημα προστατευόμενων περιοχώνΣχόλιο του χρήστη Αντώνιος Κανδηράκης | 12 Ιουλίου 2010, 18:29
  • Σχόλιο του χρήστη 'Αντώνιος Κανδηράκης' | 12 Ιουλίου 2010, 18:29

    Το σχόλιο αυτό αφορά από κοινού τα άρθρα 3 και 5 του σχεδίου Αγαπητοί συμμετέχοντες στον σχολιασμό συγκρίνατε το άρθρο 5 παράγραφος 3 του παρόντος, «Στις Ειδικές Ζώνες Διατήρησης και τις Ζώνες Ειδικής Προστασίας, εκτός οικοτόπων προτεραιότητας, μπορεί κατά περίπτωση να επιτραπεί η χωροθέτηση έργων και σχεδίων των οποίων οι επιπτώσεις έχουν εκτιμηθεί ως σημαντικές στην αντίστοιχη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, μόνον εάν, στη βάση επαρκούς τεκμηρίωσης, αξιολογηθούν ως επιτακτικού δημόσιου συμφέροντος για την εθνική οικονομία, δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική λύση και έχουν προβλεφθεί ικανά για την περίπτωση αντισταθμιστικά μέτρα ώστε να διασφαλισθεί η συνολική συνοχή του δικτύου προστατευόμενων περιοχών Natura 2000», με το άρθρο 6 οδηγίας 92/43 ΕΟΚ παράγραφος 3. «Κάθε σχέδιο, μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη διαχείριση του τόπου, το οποίο όμως είναι δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον εν λόγω τόπο, καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια, εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του στον τόπο, λαμβανομένων υπόψη των στόχων διατήρησής του. Βάσει των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων στον τόπο και εξαιρουμένης της περίπτωσης των διατάξεων της παραγράφου 4, οι αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον αφού βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του οποίου πρόκειται και, ενδεχομένως, αφού εκφρασθεί πρώτα η δημόσια γνώμη. Παράγραφος 4. Εάν, παρά τα αρνητικά συμπεράσματα της εκτίμησης των επιπτώσεων και ελλείψει εναλλακτικών λύσεων, ένα σχέδιο πρέπει να πραγματοποιηθεί για άλλους επιτακτικούς λόγους σημαντικού δημοσίου συμφέροντος, περιλαμβανομένων λόγων κοινωνικής ή οικονομικής φύσεως, το κράτος μέλος λαμβάνει κάθε αναγκαίο αντισταθμιστικό μέτρο ώστε να εξασφαλισθεί η προστασία της συνολικής συνοχής του Natura 2000. Το κράτος μέλος ενημερώνει την Επιτροπή σχετικά με τα αντισταθμιστικά μέτρα που έλαβε. Όταν ο τόπος περί του οποίου πρόκειται είναι τόπος όπου ευρίσκονται ένας τύπος φυσικού οικοτόπου προτεραιότητας ή/και ένα είδος προτεραιότητας, είναι δυνατόν να προβληθούν μόνον επιχειρήματα σχετικά με την υγεία ανθρώπων και τη δημόσια ασφάλεια ή σχετικά με θετικές συνέπειες πρωταρχικής σημασίας για το περιβάλλον, ή, κατόπιν γνωμοδοτήσεως της Επιτροπής, άλλοι επιτακτικοί λόγοι σημαντικού δημοσίου συμφέροντος». Ο υπογραφόμενος καταλήγει στα κάτωθι : Παρατήρηση 1) Ως προς τα κριτήρια προστασίας διαπιστώνω, ότι αν και οι εκτάσεις «που έχουν σημαίνουσα θέση στον κύκλο ζωής σπανίων ή απειλουμένων με εξαφάνιση ειδών της αγρίας πανίδας» υπάγονται στις περιοχές απολύτου προστασίας της Φύσης και ως προς τα κριτήρια χαρακτηρισμού τους αποτελούν κατά το άρθρο 3 παρ.3 του παρόντος ενιαία κατηγορία με αυτήν των εξαιρετικά ευαισθήτων οικοσυστημάτων και των οικοτόπων προτεραιότητας, όσον αφορά στις «κατά περίπτωση» χωροθετήσεις έργων και σχεδίων των οποίων οι επιπτώσεις έχουν εκτιμηθεί ως σημαντικές στην αντίστοιχη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων αντιμετωπίζονται κατά διαφορετικό τρόπο, δηλαδή στις εκτάσεις αυτές που κατά τα’ άλλα απαγορεύεται κάθε δραστηριότητα είναι δυνατόν να χωροθετηθούν έργα και δραστηριότητες παρά τις σημαντικές ενδεχόμενες ή αναμενόμενες αρνητικές απιπτώσεις ! Αντίφαση βεβαίως βαρύνουσα όταν εκτιμηθεί στην κρησάρα του ΣτΕ και στα πλαίσια της υφιστάμενης νομολογίας περί το άρθρο 24 του Συντάγματος. Το ΥΠΕΚΑ συνεχώς αυτοπαγιδεύεται στο κουβάρι προηγουμένων ρυθμίσεων αν και συνεχώς το βοηθάμε με τις παρατηρήσεις μας. Παρατήρηση 2) Ως προς τον ορισμό-χαρακτηρισμό των περιοχών απολύτου προστασίας της φύση, στο άρθρο 19 παρ 1 του νόμου 1650/86 περιλαμβάνονταν και οι βιότοποι ή οικότοποι σπανίων ή απειλουμένων με εξαφάνιση ειδών της αυτοφυούς χλωρίδας ή πανίδας που αποτελούν ορθώς, διακριτό πεδίο προστασίας σε σχέση με αυτό των εξαιρετικά ευαισθήτων οικοσυστημάτων ή των εκτάσεων που έχουν αποφασιστική θέση στον κύκλο ζωής των σπάνιων ή απειλουμένων με εξαφάνιση ειδών της άγριας πανίδας, γιατί αυτοί συνήθως εντοπίζονται σε μη προτεραιότητας οικοτόπους (είναι αυτοί με τον αστερίσκο στο παράρτημα Ι της οδηγίας 92/42/ΕΟΚ). Η νέα διατύπωση στο άρθρο 3 του σχεδίου νόμου είναι « ενδιαιτήματα σπάνιων ή απειλούμενων με εξαφάνιση ειδών της αυτοφυούς χλωρίδας ή άγριας πανίδας». Προσοχή αγαπητοί, υφίσταται μία μελέτη την οποία έχει εγκρίνει η Διεύθυνση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού ΥΠΕΚΑ που ενσωματώνει και σχέδιο ΚΥΑ με τον τίτλο «Προσδιορισμός συμβατών δραστηριοτήτων σε σχέση με τα είδη χαρακτηρισμού των ΖΕΠ της ορνιθοπανίδας», όπου σύμφωνα με τα συμπεράσματα της και ως προς τα οριζόντια μέτρα προστασίας που εισάγοντα-(προωθείται η κανονιστική πράξη) και προβλέπεται στο υπό κρίση σχέδιο νόμου, κατά την χωροθέτηση αιολικών σταθμών, αυτά αφ’ ενός περιορίζονται μόνον για τα είδη χαρακτηρισμού των ΖΕΠ, αφ’ ετέρου ακόμη και για είδη όπως ο Σπιζαετός που θεωρείται απειλούμενο στην γεωγραφική ενότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης η απαγόρευση εγκατάστασης ΑΣΠΗΕ αφορά στην έκταση των 5 χιλιομέτρων γύρω από υφιστάμενες φωλιές και μόνον, για μικρότερα είδη περιορίζεται σε τρία . Δηλαδή οι περιοχές τροφοληψίας και οι κατάλληλες δυνητικές θέσεις φωλέασης στα όρια του βιοτόπου που έχει χαρακτηριστεί ως ΖΕΠ δεν υπάγονται στα αντικείμενα προστασίας. Για να κατανοήσουμε τους λόγους για τους οποίους προστατεύεται μόνον η περιοχή γύρω από την φωλιά (ως έκταση που έχει αποφασιστική θέση στον κύκλο ζωής του είδους και όχι ο βιότοπος, όλες οι ενέργειες έχουν μία συνάφεια και καταλήγουν στην επιτάχυνση της ευρείας διείσδυσης των αιολικών εγκαταστάσεων στην δύσμοιρη «απομακρυσμένη» Ελληνική επαρχία! Και το ερώτημα είναι οι περιοχές τροφοληψίας αυτών των ειδών αποτελούν ή όχι μέρος του ενιαιτήματος τους ; Και αν ναι γιατί εισάγονται διαφορετικές ρυθμίσεις δια της πλαγίας οδού ; Παρατήρηση 3 Κατά το άρθρο 3 του υπό κρίση σχεδίου νόμου οι επιπτώσεις εκτιμούνται ως σημαντικές στην αντίστοιχη ΜΠΕ ενώ κατά το άρθρο 6 παρ. 3 της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ θα έπρεπε να εκτιμηθούν με την διαδικασία της κατάλληλης εκτίμησης λαμβανομένων υπόψη των στόχων διατήρησής του τόπου και αυτή η ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΥ ΤΥΠΟΥ ΕΚΤΙΜΗΣΗ πρέπει να λαμβάνει χώρα ΚΑΤΑ ΔΙΑΚΡΙΤΟ ΤΡΟΠΟ στην ΜΠΕ ή και σε ξεχωριστή μελέτη ΑΝ ΕΝΔΕΧΕΤΑΙ το μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη διαχείριση του τόπου έργο ή σχέδιο να επηρεάσει σημαντικά τον εν λόγω τόπο καθεαυτό Η ΑΠΟ ΚΟΙΝΟΥ ΜΕ ΑΛΛΑ ομοειδή ή έτερα. (δείτε σχόλιο μου 9 Ιουλίου με παραπομπή στο “Guidance on wind energy development in accordance with the EU nature-European Commission, March 2010» και επίσης τον οδηγό «Η διαχείριση των περιοχών του δικτύου NATURA 2000, οι διατάξεις του άρθρου 6 της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ για τα ενδιαιτήματα», στο http:// ec. υτeuropa.eu/environment/nature/natura2000/management/guidance en.htm). Πρόκειται για εκδόσεις της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος της Κιμισιόν. Όλοι πιστεύω ότι έχετε υπ’ όψη σας την διαδικασία σύνταξης των ΜΠΕ (κατά την έννοια της οδηγίας 85/337/ΕΟΚ όπως έχει τροποποιηθεί) και την ανυπαρξία ελέγχου τους (ή επαρκούς τέτοιου) από τις αρμόδιες κατά περίπτωση υπηρεσίες, :«οι ΜΠΕ οι οποίες αποτελούν ένα από τα βασικά εργαλεία προστασίας των οικοσυστημάτων τείνουν να απαξιωθούν» (δείτε εκθέσεις 2005,2006 του Συνηγόρου του πολίτη). Αποκλείεται υπό τις παρούσες συνθήκες να λάβει χώρα η διαδικασία της κατάλληλης εκτίμησης των επιπτώσεων κατά την έννοια της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ για σχέδια ή έργα που ενδέχεται να επηρεάσουν αρνητικά την προστατευόμενη περιοχή. Επομένως επείγει η ορθή μεταφορά στο σχέδιο νόμου των σχετικών διατάξεων της εν λόγω οδηγίας αφού κατ’ ουσία αυτές, κατά τα ανωτέρω, αλλοιώνονται στα σχετικά εδάφια όπως και στην ΚΥΑ 33318/3028/1998, όπως τροποποιήθηκε με την ΚΥΑ 14849/853/ Ε 103/2008. Μία ανάγνωση των σημείων 58,59 και 104 της απόφασης ΔΕΚ C-304/05 και των Εισαγγελικών σκέψεων 95-111-προτάσεις υπόθεση C-127/2 θα βοηθήσει. Προσοχή και προς όλους, αποτελεί παράβαση κοινοτικού δικαίου αν μία ΖΕΠ ή ΖΕΔ υποστεί φθορά κατόπιν άκριτης υιοθέτησης ΜΠΕ συνεπεία δηλαδή της ανεπαρκείας της και κάθε αρνητικός επηρεασμός ως προς τους στόχους διατήρησης πρέπει να θεωρείται ως σημαντική επίπτωση επί της περιοχής στο σύνολο της. Παρατήρηση 4 .Ως προς την εφαρμογή της παραγράφου 4 της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ, δεν αρκεί η γενική επίκληση των «επιτακτικών λόγων δημοσίου συμφέροντος για την εθνική οικονομία» σχετικά με τις κατ’ εξαίρεση χωροθετήσεις έργων ή δραστηριοτήτων. Υπάρχει και συνέχεια στην παράγραφο 4, «όταν ο τόπος περί του οποίου πρόκειται είναι τόπος όπου ευρίσκεται …ή/και ένα είδος προτεραιότητας, είναι δυνατόν να προβληθούν μόνον επιχειρήματα σχετικά με την υγεία ανθρώπων και τη δημόσια ασφάλεια ή σχετικά με θετικές συνέπειες πρωταρχικής σημασίας για το περιβάλλον, ή, κατόπιν γνωμοδοτήσεως της Επιτροπής, άλλοι επιτακτικοί λόγοι σημαντικού δημοσίου συμφέροντος». Ούτε αυτή η παράλειψη είναι τυχαία κατά την γνώμη μου. Θα πρέπει να διευκρινιστεί βεβαίως τι σημαίνει «είδος προτεραιότητας». Είναι τα είδη για τα οποία πρέπει να απαγορεύεται κάθε δραστηριότητα στις περιοχές που έχουν σημαίνουσα θέση στον κύκλο ζωής τους; Τότε γιατί θεωρούνται περιοχές αποκλεισμού μόνο οι οικότοποι προτεραιότητας και όχι οι κρίσιμες περιοχές των ειδών προτεραιότητας ; Μήπως έτσι η «κατάσταση γίνεται μύλος» δηλαδή ανεμόμυλος συγνώμη ανεμογεννήτρια; Παρατήρηση 5: Όπως έχει ήδη αναφερθεί, κατά τις διατάξεις του άρθρου 19 του ν. 1650/86 και το υπό κρίση σχέδιο νόμου οι οικότοποι (ή ενδιαιτήματα) σπανίων ή απειλουμένων με εξαφάνιση ειδών της αυτοφυούς χλωρίδας περιλαμβάνονται στις περιοχές απολύτου προστασίας. Η ΕΛΕΤΕΑΝ (Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενεργειας) μέλη της οποίας συμμετέχουν σε επιτροπές του ΥΠΕΚΑ, στο υπ’ αριθμόν 976/2-4-2007 έγγραφο τους (α.π. ΥΠΕΧΩΔΕ 14867/5-4-07) κατά την διαβούλευση για το Χωροταξικό ΑΠΕ (ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ,) προέβαλαν την θέση «να επιτρέπεται η χωροθέτηση αιολικών εγκαταστάσεων εντός των οικοτόπων προτεραιότητας.. .που έχουν ενταχθεί ως τόποι κοινοτικής σημασίας στο δίκτυο Φύση 2000..ύστερα από σύνταξη ειδικής φυτοτεχνικής μελέτης που θα εντοπίζει τα σπάνια φυτά και θα προβλέπει την ανάπτυξη τους σε παρακείμενους τόπους με κατάλληλη διαχείριση εφ’ όσον είναι εφικτό σύμφωνα με τις ειδικότερες προυποθέσεις και περιορισμούς που θα καθορίζονται στην οικεία πράξη έγκρισης περιβαλλοντικών όρων» ! Αυτά ακριβώς πρότειναν οι Επιστήμονες ! Αυτό ακριβώς εξάλλου προωθεί το ΥΠΕΚΑ για τα είδη ορνιθοπανίδας του παραρτήματος Ι της οδηγίας 79/409/ΕΟΚ (τα οποία πρέπει να θεωρούνται είδη προτεραιότητας), κατόπιν « ειδικής ορνιθολογικής μελέτης» και υπό την απειλή αυτών των περιστρεφόμενων σκιάχτρων- τους φονικούς για τα πουλιά ρότορες των ανεμογεννητριών, να αναγκάζονται αυτά να καταφεύγουν σε παρακείμενους ή μακρινούς τόπους. Αν πρόκειται για μεταναστευτικά να στερούνται των κατάλληλων τόπων ξεκούρασης και αναπαραγωγής. Αυτό όμως συνεπάγεται απώλεια βιοτόπων κατόπιν βίαιης απώθησης. Και οι βιολόγοι σιωπούν αν δεν συνεργάζονται για την κατάρτιση αυτών των «πολύ ειδικών» ορνιθολογικών μελετών αποδεχόμενοι τελικά την σχετική ρύθμιση του Χωροταξικού Σουφλιά (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ). Γνωρίζω και μέλη φορέων διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών που συντάσσουν ή έχουν συντάξει παρόμοιες μελέτες. Τους γνωρίζει και η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία ή οποία παρά τις συνεχείς οχλήσεις μου δεν απαντά ως προς ποιοι ακριβώς δύνανται να συντάσσουν τέτοιες. Δύνανται για παράδειγμα να τις συντάσσουν δασολόγοι ή μηχανικοί ορυκτού πλούτου και υπάλληλοι ή εκπρόσωποι των ενδιαφερομένων εταιρειών ; Κατά την γνώμη μου όσες περιβαλλοντικές οργανώσεις υποστηρίζουν την ευρεία διείσδυση των αιολικών εγκαταστάσεων έγιναν μέρος του προβλήματος της απώλειας της βιοποικιλότητας και δεν νομίζω να πείθουν πλέον ότι η στάση τους αυτή υπαγορεύεται από την ανάγκη ανάσχεσης ή μετριασμού της απειλής που συνιστά η κρίσιμη μεταβλητότητα του κλίματος λόγω των εκπομπών των αερίων Κιότο. Με την άδεια σας βεβαίως και αν μου επιτρέπεται έτσι που οδηγούνται τα πράγματα να διατυπώνω παρόμοιες εύλογες αμφιβολίες. Γιατί ίσως είναι επιβεβλημένο να αυτολογοκρινόμαστε στον θαυμαστό νέο κόσμο της κλιματικής αλλαγής. Τις απολογίες μου για 3-4 παροράματα στο σχόλιο μου της 9 Ιουλίου 2010 :9.03 Στην παρ. 4 της άρθρου 6 της 92/43/ΕΟΚ ο δαίμων της διαβούλευσης έβαλε δύο φορές την λέξη σημαντικοί, (σημαντικοί λόγοι σημαντικού δημοσίου συμφέροντος,) γράφτηκε εευρεία η λέξη ευρεία. και κάπου βιοτόπυ αντί βιοτόπου. Αντώνιος Κανδηράκης adkanzar@gmail.com για ενδεχόμενες ενστάσεις ή διευκρινήσεις Αγαπητοί συμμετέχοντες στον σχολιασμό συγκρίνατε το άρθρο 5 παράγραφος 3 του παρόντος, «Στις Ειδικές Ζώνες Διατήρησης και τις Ζώνες Ειδικής Προστασίας, εκτός οικοτόπων προτεραιότητας, μπορεί κατά περίπτωση να επιτραπεί η χωροθέτηση έργων και σχεδίων των οποίων οι επιπτώσεις έχουν εκτιμηθεί ως σημαντικές στην αντίστοιχη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, μόνον εάν, στη βάση επαρκούς τεκμηρίωσης, αξιολογηθούν ως επιτακτικού δημόσιου συμφέροντος για την εθνική οικονομία, δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική λύση και έχουν προβλεφθεί ικανά για την περίπτωση αντισταθμιστικά μέτρα ώστε να διασφαλισθεί η συνολική συνοχή του δικτύου προστατευόμενων περιοχών Natura 2000», με το άρθρο 6 οδηγίας 92/43 ΕΟΚ παράγραφος 3. «Κάθε σχέδιο, μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη διαχείριση του τόπου, το οποίο όμως είναι δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον εν λόγω τόπο, καθεαυτό ή από κοινού με άλλα σχέδια, εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του στον τόπο, λαμβανομένων υπόψη των στόχων διατήρησής του. Βάσει των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων στον τόπο και εξαιρουμένης της περίπτωσης των διατάξεων της παραγράφου 4, οι αρμόδιες εθνικές αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνον αφού βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του οποίου πρόκειται και, ενδεχομένως, αφού εκφρασθεί πρώτα η δημόσια γνώμη. Παράγραφος 4. Εάν, παρά τα αρνητικά συμπεράσματα της εκτίμησης των επιπτώσεων και ελλείψει εναλλακτικών λύσεων, ένα σχέδιο πρέπει να πραγματοποιηθεί για άλλους επιτακτικούς λόγους σημαντικού δημοσίου συμφέροντος, περιλαμβανομένων λόγων κοινωνικής ή οικονομικής φύσεως, το κράτος μέλος λαμβάνει κάθε αναγκαίο αντισταθμιστικό μέτρο ώστε να εξασφαλισθεί η προστασία της συνολικής συνοχής του Natura 2000. Το κράτος μέλος ενημερώνει την Επιτροπή σχετικά με τα αντισταθμιστικά μέτρα που έλαβε. Όταν ο τόπος περί του οποίου πρόκειται είναι τόπος όπου ευρίσκονται ένας τύπος φυσικού οικοτόπου προτεραιότητας ή/και ένα είδος προτεραιότητας, είναι δυνατόν να προβληθούν μόνον επιχειρήματα σχετικά με την υγεία ανθρώπων και τη δημόσια ασφάλεια ή σχετικά με θετικές συνέπειες πρωταρχικής σημασίας για το περιβάλλον, ή, κατόπιν γνωμοδοτήσεως της Επιτροπής, άλλοι επιτακτικοί λόγοι σημαντικού δημοσίου συμφέροντος». Ο υπογραφόμενος καταλήγει στα κάτωθι : Παρατήρηση 1) Ως προς τα κριτήρια προστασίας διαπιστώνω, ότι αν και οι εκτάσεις «που έχουν σημαίνουσα θέση στον κύκλο ζωής σπανίων ή απειλουμένων με εξαφάνιση ειδών της αγρίας πανίδας» υπάγονται στις περιοχές απολύτου προστασίας της Φύσης και ως προς τα κριτήρια χαρακτηρισμού τους αποτελούν κατά το άρθρο 3 παρ.3 του παρόντος ενιαία κατηγορία με αυτήν των εξαιρετικά ευαισθήτων οικοσυστημάτων και των οικοτόπων προτεραιότητας, όσον αφορά στις «κατά περίπτωση» χωροθετήσεις έργων και σχεδίων των οποίων οι επιπτώσεις έχουν εκτιμηθεί ως σημαντικές στην αντίστοιχη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων αντιμετωπίζονται κατά διαφορετικό τρόπο, δηλαδή στις εκτάσεις αυτές που κατά τα’ άλλα απαγορεύεται κάθε δραστηριότητα είναι δυνατόν να χωροθετηθούν έργα και δραστηριότητες παρά τις σημαντικές ενδεχόμενες ή αναμενόμενες αρνητικές απιπτώσεις ! Αντίφαση βεβαίως βαρύνουσα όταν εκτιμηθεί στην κρησάρα του ΣτΕ και στα πλαίσια της υφιστάμενης νομολογίας περί το άρθρο 24 του Συντάγματος. Το ΥΠΕΚΑ συνεχώς αυτοπαγιδεύεται στο κουβάρι προηγουμένων ρυθμίσεων αν και συνεχώς το βοηθάμε με τις παρατηρήσεις μας. Παρατήρηση 2) Ως προς τον ορισμό-χαρακτηρισμό των περιοχών απολύτου προστασίας της φύση, στο άρθρο 19 παρ 1 του νόμου 1650/86 περιλαμβάνονταν και οι βιότοποι ή οικότοποι σπανίων ή απειλουμένων με εξαφάνιση ειδών της αυτοφυούς χλωρίδας ή πανίδας που αποτελούν ορθώς, διακριτό πεδίο προστασίας σε σχέση με αυτό των εξαιρετικά ευαισθήτων οικοσυστημάτων ή των εκτάσεων που έχουν αποφασιστική θέση στον κύκλο ζωής των σπάνιων ή απειλουμένων με εξαφάνιση ειδών της άγριας πανίδας, γιατί αυτοί συνήθως εντοπίζονται σε μη προτεραιότητας οικοτόπους (είναι αυτοί με τον αστερίσκο στο παράρτημα Ι της οδηγίας 92/42/ΕΟΚ). Η νέα διατύπωση στο άρθρο 3 του σχεδίου νόμου είναι « ενδιαιτήματα σπάνιων ή απειλούμενων με εξαφάνιση ειδών της αυτοφυούς χλωρίδας ή άγριας πανίδας». Προσοχή αγαπητοί, υφίσταται μία μελέτη την οποία έχει εγκρίνει η Διεύθυνση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού ΥΠΕΚΑ που ενσωματώνει και σχέδιο ΚΥΑ με τον τίτλο «Προσδιορισμός συμβατών δραστηριοτήτων σε σχέση με τα είδη χαρακτηρισμού των ΖΕΠ της ορνιθοπανίδας», όπου σύμφωνα με τα συμπεράσματα της και ως προς τα οριζόντια μέτρα προστασίας που εισάγοντα-(προωθείται η κανονιστική πράξη) και προβλέπεται στο υπό κρίση σχέδιο νόμου, κατά την χωροθέτηση αιολικών σταθμών, αυτά αφ’ ενός περιορίζονται μόνον για τα είδη χαρακτηρισμού των ΖΕΠ, αφ’ ετέρου ακόμη και για είδη όπως ο Σπιζαετός που θεωρείται απειλούμενο στην γεωγραφική ενότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης η απαγόρευση εγκατάστασης ΑΣΠΗΕ αφορά στην έκταση των 5 χιλιομέτρων γύρω από υφιστάμενες φωλιές και μόνον, για μικρότερα είδη περιορίζεται σε τρία . Δηλαδή οι περιοχές τροφοληψίας και οι κατάλληλες δυνητικές θέσεις φωλέασης στα όρια του βιοτόπου που έχει χαρακτηριστεί ως ΖΕΠ δεν υπάγονται στα αντικείμενα προστασίας. Για να κατανοήσουμε τους λόγους για τους οποίους προστατεύεται μόνον η περιοχή γύρω από την φωλιά (ως έκταση που έχει αποφασιστική θέση στον κύκλο ζωής του είδους και όχι ο βιότοπος, όλες οι ενέργειες έχουν μία συνάφεια και καταλήγουν στην επιτάχυνση της ευρείας διείσδυσης των αιολικών εγκαταστάσεων στην δύσμοιρη «απομακρυσμένη» Ελληνική επαρχία! Και το ερώτημα είναι οι περιοχές τροφοληψίας αυτών των ειδών αποτελούν ή όχι μέρος του ενιαιτήματος τους ; Και αν ναι γιατί εισάγονται διαφορετικές ρυθμίσεις δια της πλαγίας οδού ; Παρατήρηση 3 Κατά το άρθρο 3 του υπό κρίση σχεδίου νόμου οι επιπτώσεις εκτιμούνται ως σημαντικές στην αντίστοιχη ΜΠΕ ενώ κατά το άρθρο 6 παρ. 3 της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ θα έπρεπε να εκτιμηθούν με την διαδικασία της κατάλληλης εκτίμησης λαμβανομένων υπόψη των στόχων διατήρησής του τόπου και αυτή η ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΥ ΤΥΠΟΥ ΕΚΤΙΜΗΣΗ πρέπει να λαμβάνει χώρα ΚΑΤΑ ΔΙΑΚΡΙΤΟ ΤΡΟΠΟ στην ΜΠΕ ή και σε ξεχωριστή μελέτη ΑΝ ΕΝΔΕΧΕΤΑΙ το μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη διαχείριση του τόπου έργο ή σχέδιο να επηρεάσει σημαντικά τον εν λόγω τόπο καθεαυτό Η ΑΠΟ ΚΟΙΝΟΥ ΜΕ ΑΛΛΑ ομοειδή ή έτερα. (δείτε σχόλιο μου 9 Ιουλίου με παραπομπή στο “Guidance on wind energy development in accordance with the EU nature-European Commission, March 2010» και επίσης τον οδηγό «Η διαχείριση των περιοχών του δικτύου NATURA 2000, οι διατάξεις του άρθρου 6 της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ για τα ενδιαιτήματα», στο http:// ec. υτeuropa.eu/environment/nature/natura2000/management/guidance en.htm). Πρόκειται για εκδόσεις της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος της Κιμισιόν. Όλοι πιστεύω ότι έχετε υπ’ όψη σας την διαδικασία σύνταξης των ΜΠΕ (κατά την έννοια της οδηγίας 85/337/ΕΟΚ όπως έχει τροποποιηθεί) και την ανυπαρξία ελέγχου τους (ή επαρκούς τέτοιου) από τις αρμόδιες κατά περίπτωση υπηρεσίες, :«οι ΜΠΕ οι οποίες αποτελούν ένα από τα βασικά εργαλεία προστασίας των οικοσυστημάτων τείνουν να απαξιωθούν» (δείτε εκθέσεις 2005,2006 του Συνηγόρου του πολίτη). Αποκλείεται υπό τις παρούσες συνθήκες να λάβει χώρα η διαδικασία της κατάλληλης εκτίμησης των επιπτώσεων κατά την έννοια της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ για σχέδια ή έργα που ενδέχεται να επηρεάσουν αρνητικά την προστατευόμενη περιοχή. Επομένως επείγει η ορθή μεταφορά στο σχέδιο νόμου των σχετικών διατάξεων της εν λόγω οδηγίας αφού κατ’ ουσία αυτές, κατά τα ανωτέρω, αλλοιώνονται στα σχετικά εδάφια όπως και στην ΚΥΑ 33318/3028/1998, όπως τροποποιήθηκε με την ΚΥΑ 14849/853/ Ε 103/2008. Μία ανάγνωση των σημείων 58,59 και 104 της απόφασης ΔΕΚ C-304/05 και των Εισαγγελικών σκέψεων 95-111-προτάσεις υπόθεση C-127/2 θα βοηθήσει. Προσοχή και προς όλους, αποτελεί παράβαση κοινοτικού δικαίου αν μία ΖΕΠ ή ΖΕΔ υποστεί φθορά κατόπιν άκριτης υιοθέτησης ΜΠΕ συνεπεία δηλαδή της ανεπαρκείας της και κάθε αρνητικός επηρεασμός ως προς τους στόχους διατήρησης πρέπει να θεωρείται ως σημαντική επίπτωση επί της περιοχής στο σύνολο της. Παρατήρηση 4 .Ως προς την εφαρμογή της παραγράφου 4 της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ, δεν αρκεί η γενική επίκληση των «επιτακτικών λόγων δημοσίου συμφέροντος για την εθνική οικονομία» σχετικά με τις κατ’ εξαίρεση χωροθετήσεις έργων ή δραστηριοτήτων. Υπάρχει και συνέχεια στην παράγραφο 4, «όταν ο τόπος περί του οποίου πρόκειται είναι τόπος όπου ευρίσκεται …ή/και ένα είδος προτεραιότητας, είναι δυνατόν να προβληθούν μόνον επιχειρήματα σχετικά με την υγεία ανθρώπων και τη δημόσια ασφάλεια ή σχετικά με θετικές συνέπειες πρωταρχικής σημασίας για το περιβάλλον, ή, κατόπιν γνωμοδοτήσεως της Επιτροπής, άλλοι επιτακτικοί λόγοι σημαντικού δημοσίου συμφέροντος». Ούτε αυτή η παράλειψη είναι τυχαία κατά την γνώμη μου. Θα πρέπει να διευκρινιστεί βεβαίως τι σημαίνει «είδος προτεραιότητας». Είναι τα είδη για τα οποία πρέπει να απαγορεύεται κάθε δραστηριότητα στις περιοχές που έχουν σημαίνουσα θέση στον κύκλο ζωής τους; Τότε γιατί θεωρούνται περιοχές αποκλεισμού μόνο οι οικότοποι προτεραιότητας και όχι οι κρίσιμες περιοχές των ειδών προτεραιότητας ; Μήπως έτσι η «κατάσταση γίνεται μύλος» δηλαδή ανεμόμυλος συγνώμη ανεμογεννήτρια; Παρατήρηση 5: Όπως έχει ήδη αναφερθεί, κατά τις διατάξεις του άρθρου 19 του ν. 1650/86 και το υπό κρίση σχέδιο νόμου οι οικότοποι (ή ενδιαιτήματα) σπανίων ή απειλουμένων με εξαφάνιση ειδών της αυτοφυούς χλωρίδας περιλαμβάνονται στις περιοχές απολύτου προστασίας. Η ΕΛΕΤΕΑΝ (Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενεργειας) μέλη της οποίας συμμετέχουν σε επιτροπές του ΥΠΕΚΑ, στο υπ’ αριθμόν 976/2-4-2007 έγγραφο τους (α.π. ΥΠΕΧΩΔΕ 14867/5-4-07) κατά την διαβούλευση για το Χωροταξικό ΑΠΕ (ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ,) προέβαλαν την θέση «να επιτρέπεται η χωροθέτηση αιολικών εγκαταστάσεων εντός των οικοτόπων προτεραιότητας.. .που έχουν ενταχθεί ως τόποι κοινοτικής σημασίας στο δίκτυο Φύση 2000..ύστερα από σύνταξη ειδικής φυτοτεχνικής μελέτης που θα εντοπίζει τα σπάνια φυτά και θα προβλέπει την ανάπτυξη τους σε παρακείμενους τόπους με κατάλληλη διαχείριση εφ’ όσον είναι εφικτό σύμφωνα με τις ειδικότερες προυποθέσεις και περιορισμούς που θα καθορίζονται στην οικεία πράξη έγκρισης περιβαλλοντικών όρων» ! Αυτά ακριβώς πρότειναν οι Επιστήμονες ! Αυτό ακριβώς εξάλλου προωθεί το ΥΠΕΚΑ για τα είδη ορνιθοπανίδας του παραρτήματος Ι της οδηγίας 79/409/ΕΟΚ (τα οποία πρέπει να θεωρούνται είδη προτεραιότητας), κατόπιν « ειδικής ορνιθολογικής μελέτης» και υπό την απειλή αυτών των περιστρεφόμενων σκιάχτρων- τους φονικούς για τα πουλιά ρότορες των ανεμογεννητριών, να αναγκάζονται αυτά να καταφεύγουν σε παρακείμενους ή μακρινούς τόπους. Αν πρόκειται για μεταναστευτικά να στερούνται των κατάλληλων τόπων ξεκούρασης και αναπαραγωγής. Αυτό όμως συνεπάγεται απώλεια βιοτόπων κατόπιν βίαιης απώθησης. Και οι βιολόγοι σιωπούν αν δεν συνεργάζονται για την κατάρτιση αυτών των «πολύ ειδικών» ορνιθολογικών μελετών αποδεχόμενοι τελικά την σχετική ρύθμιση του Χωροταξικού Σουφλιά (ΕΠΧΣΣΑ-ΑΠΕ). Γνωρίζω και μέλη φορέων διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών που συντάσσουν ή έχουν συντάξει παρόμοιες μελέτες. Τους γνωρίζει και η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία ή οποία παρά τις συνεχείς οχλήσεις μου δεν απαντά ως προς ποιοι ακριβώς δύνανται να συντάσσουν τέτοιες. Δύνανται για παράδειγμα να τις συντάσσουν δασολόγοι ή μηχανικοί ορυκτού πλούτου και υπάλληλοι ή εκπρόσωποι των ενδιαφερομένων εταιρειών ; Κατά την γνώμη μου όσες περιβαλλοντικές οργανώσεις υποστηρίζουν την ευρεία διείσδυση των αιολικών εγκαταστάσεων έγιναν μέρος του προβλήματος της απώλειας της βιοποικιλότητας και δεν νομίζω να πείθουν πλέον ότι η στάση τους αυτή υπαγορεύεται από την ανάγκη ανάσχεσης ή μετριασμού της απειλής που συνιστά η κρίσιμη μεταβλητότητα του κλίματος λόγω των εκπομπών των αερίων Κιότο. Με την άδεια σας βεβαίως και αν μου επιτρέπεται έτσι που οδηγούνται τα πράγματα να ξεστομίζω τέτοιες εύλογες αμφιβολίες. Γιατί ίσως είναι επιβεβλημένο να αυτολογοκρίνομαι στον θαυμαστό νέο κόσμο της κλιματικής αλλαγής. Τις απολογίες μου για 3-4 παροράματα στο σχόλιο μου της 9 Ιουλίου 2010 :9.03 Στην παρ. 4 της άρθρου 6 της 92/43/ΕΟΚ ο δαίμων της διαβούλευσης έβαλε δύο φορές την λέξη σημαντικοι (σημαντικοί λόγοι σημαντικού δημοσίου συμφέροντος,) γράφτηκε εευρεία η λέξη ευρεία. και κάπου βιοτόπυ αντί βιοτόπου. Αντώνιος Κανδηράκης, adkanzar@gmail.com για ενδεχόμενες ενστάσεις ή διευκρινήσεις επειδή λήγει η διαβούλευση με την μη επαρκή χρονική διάρκεια. Να επεκταθεί παρακαλώ η χρονική διάρκεια της.