Αρχική Νομοσχέδιο για τη ΒιοποικιλότηταΆρθρο 1 – ΣκοπόςΣχόλιο του χρήστη ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΜΑΒΗΣ ΔΙΚΤΥΟ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ ΑΙΓΑΙΟΥ | 12 Ιουλίου 2010, 22:28
  • Σχόλιο του χρήστη 'ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΜΑΒΗΣ ΔΙΚΤΥΟ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ ΑΙΓΑΙΟΥ' | 12 Ιουλίου 2010, 22:28

    ΔΙΚΤΥΟ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ ΑΙΓΑΙΟΥ Νομοσχέδιο «Προστασία της Βιοποικιλότητας» Πρώτες Παρατηρήσεις: (επί του δελτίου τύπου) Παρότι, από τη μέχρι τώρα εμπειρία μας, ο θεσμός της διαβούλευσης μοιάζει με διαβόλευση προειλημμένων αποφάσεων, επιδεικνύοντας καλή θέληση καταθέτουμε για μια ακόμη φορά τις απόψεις μας: Το θέμα θα έπρεπε να αποτελεί την πρώτη προτεραιότητα ενός Υπουργείου Περιβάλλοντος. Η χρονική καθυστέρηση και η απαράδεκτα βραχεία περίοδος διαβούλευσης επιβεβαιώνει τις, προφανείς από τον τίτλο του και μόνο, ισχύουσες ιεραρχήσεις . Ένας ενδελεχώς συντεταγμένος χάρτης «μνημείων βιοποικιλότητας» και τοπίων, αντίστοιχος των περιοχών αρχαιολογικού και πολιτιστικού ενδιαφέροντος, θα έπρεπε να αποτελεί προϋπόθεση για οποιοδήποτε άλλο ειδικό ή τοπικό χωροταξικό σχέδιο και όχι το αντίστροφο. Είναι κατ’αρχήν θετική η για πρώτη φορά αναφορά σε προστατευόμενα τοπία, επεκτεινόμενα και στη θάλασσα. Απαραίτητη η συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού και τουρισμού. Δυστυχώς τα παράθυρα που ανοίγουν οι επισημαινόμενες εξαιρέσεις είναι πολλά και τεράστια καθιστώντας την όποια προστασία στην ουσία ανύπαρκτη. Πιο συγκεκριμένα αναρωτιέται κανείς: Ποιος καθορίζει κριτήρια και «τεκμηριώνει» ποιες είναι «ενδεχομένως επιβλαβείς δραστηριότητες» και ποια τα πλαίσια και η διαδικασία επιλογής εναλλακτικών; Ποια κριτήρια και ποιος φορέας αποφασίζει πότε και τι είναι «εθνικής σημασίας και επιτακτικού δημόσιου συμφέροντος για την εθνική οικονομία»; Ακόμη τι μπορεί να είναι τα «επαρκή αντισταθμιστικά μέτρα» όταν αναφερόμαστε σε κατ’εξοχήν ποιοτικές παραμέτρους; Για παράδειγμα αν μειωθεί ο πληθυσμός του σπιζαετού στις Κυκλάδες κατά λίγα άτομα, που ισοδυναμεί με εξαφάνιση, προτείνετε οικονομική αποζημίωση, και σε ποιον; Τέλος αν πράγματι «επιχειρείται με ολοκληρωμένο τρόπο, η προστασία της βιοποικιλότητας ως εθνικού κεφαλαίου και κρίσιμης παρακαταθήκης της χώρας για το μέλλον» είναι προφανές ότι το παραπάνω ερώτημα για τον καθορισμό της εθνικής σημασίας είναι κομβικής σημασίας. Τα παράθυρα φωτογραφίζουν δυστυχώς ήδη χωροθετημένα έργα ΑΠΕ (πρωτίστως αιολικά) και είναι τόσο μεγάλα που επιτρέπουν στα βαρύτερα ίσως μηχανήματα που έχουν κατασκευαστεί ποτέ να εισβάλλουν στις πιο ευαίσθητες περιοχές. Με αυθαιρεσία και επιπολαιότητα η εγκατάσταση ΑΠΕ κρίθηκε ως ύψιστη εθνική προτεραιότητα, ενώ στην ουσία μπορούν να συνεισφέρουν μόνο σε μικρό ποσοστό στον περιορισμό των εκπομπών CO2. Είναι σαφές πως η συγκεκριμένη ρύθμιση φωτογραφίζει τις ήδη χωροθετημένες - και πολλές από αυτές ήδη αδειοδοτημένες - εγκαταστάσεις ΑΠΕ, κατά κανόνα αιολικών σταθμών, μέσα σε Προστατευόμενες Περιοχές του Δικτύου NATURA 2000. Άλλωστε δεν ξεχνάει κανείς πως o πρόσφατος Νόμος για την Επιτάχυνση της Ανάπτυξης των ΑΠΕ νομιμοποίησε την εγκατάσταση βιομηχανικών μονάδων παραγωγής αιολικής ενέργειας σε περιοχές του Δικτύου NATURA. Άραγε πως συμφωνεί αυτή η πολιτική επιλογή με την ρύθμιση του εν λόγω Ν/Σ να δοθεί «προτεραιότητα στην ενσωμάτωση αυστηρών μέτρων προστασίας της βιοποικιλότητας στις τομεακές πολιτικές για την οικιστική, αγροτική και αλιευτική πολιτική, τις μεταφορές, τη βιομηχανία, τον τουρισμό και την ενέργεια; Άραγε πώς από τη μία χρησιμοποιείται ο όρος «φέρουσα ικανότητα» για τον οικοτουρισμό όταν η ίδια παράμετρος αγνοείται και καταστρατηγείται πλήρως με τη χωροθέτηση αιολικών σταθμών εκατοντάδων MW στο νησιωτικό χώρο με μόνο στην ουσία κριτήριο τη συμ-φέρουσα ικανότητα των εγκαταστάσεων (για ολίγους) ; Ως Δίκτυο Οικολογικών Οργανώσεων Αιγαίου αμφισβητούμε ευθέως την αντίληψη ότι οι εγκατάστασεις ΑΠΕ αποτελούν ύψιστη εθνική προτεραιότητα (αν μιλάμε για την Ελλάδα), πόσο μάλλον να υπερτερούν της διατήρησης του φυσικού περιβάλλοντος. Οι περιοχές του Δικτύου NATURA καλύπτουν λιγότερο από το 30% της ελληνικής επικράτειας: πρέπει να τις προστατέψουμε εξ ολοκλήρου από επιβλαβείς βιομηχανικές δραστηριότητες, καταργώντας το ‘παραθυράκι’ της εθνικής ανάγκης, ιδιαίτερα όταν αυτό τίθεται τόσο αόριστα και κατά το δοκούν της εκάστοτε πολιτικής ηγεσίας. Μερικά ακόμη σχόλια επί του κυρίως κειμένου: Αρθρο1- Σκοπός 1-1 Προς ισχυροποίηση των παραπάνω θέλουμε να υπογραμμίσουμε μια ειδοποιό διαφορά, προφανή από την πρώτη κιόλας πρόταση του πρώτου άρθρου, όπου αναφέρεται ο προσδιορισμός «αναντικατάστατο εθνικό οικολογικό κεφάλαιο», διαφορά ανάμεσα σε ποσοτικές και υποκαταστάσιμες μεταβλητές (όπως οι εκπομπές διοξειδίου) και σε ποιοτικές, αναντικατάστατες αξίες όπως η βιοποικιλότητα. 1-2 Χρειάζεται αναλυτικός προσδιορισμός του τι σημαίνει «ευρεία φάση διαβούλευσης» 1-3-ε Προσδιορισμός των πεδίων, του γεωγραφικού εύρους, χρονικού βάθους και τα κατά περίπτωση χαρακτηριστικά που συνιστούν «επαρκή γνώση» 3- Απαραίτητη η απεικόνιση του συνόλου των περιοχών σε χάρτη γεωγραφικού συστήματος δεδομένων με καταγραφή όλων των διαθέσιμων στοιχείων εντός και εκτός των περιοχών ενδιαφέροντος με συνεχή ενημέρωση. Μόνο τότε έχει νόημα να μιλάμε για «συνοχή δικτύου περιοχών» 3-4-2 Τα παραπάνω σχόλια μας για τις βιομηχανικές αιολικές εγκαταστάσεις αφορούν φυσικά και τις ΖΕΠ και (3-4-3) επίσης τα καταφύγια άγριας ζωής. 3-4-3-γ Έργα εντός των καταφυγίων πρέπει να εγκρίνονται κεντρικά. Το ζήτημα της αρμοδιότητας για τη διατήρηση ενός εθνικού κεφαλαίου, ανάμεσα στην κεντρική και την περιφερειακή εξουσία, έχει τεθεί και κριθεί εδώ και 140 χρόνια στις ενωμένες Πολιτείες και αλλού.(π.χ. διαχείρηση-προστασία του Yosemite) 3-4-5αβ,γ Απαραίτητη η συγκεκριμμενοποίηση και η χαρτογράφηση το συντομότερο. 3-4-6 Προσθέτουμε στα παραπάνω σχόλια για τις ΑΠΕ: Είναι δυνατόν από τη μία να απαγορεύεται η δόμηση και από την άλλη να θεμελιώνονται ανεμογεννήτριες έως 130 μέτρων; 3-4-3-3 Το ζήτημα της αρμοδιότητας της περιφερειακής διοίκησης ξανά. 4-1 Βλ. παραπάνω σχόλιο. 4-4 Γιατί από τον Υπουργό; Ποιος θα κρίνει την «αναγνωρισμένη επιστημονική επάρκεια»; Ας είναι τουλάχιστον από την διορισθείσα επιτροπή «Φύση» 5-2-α Η αύξηση του ελαχίστου εμβαδού από μόνη της δεν αποτελεί ικανό μέσο περιορισμού της δόμησης, εφόσον αυτό είναι το ζητούμενο. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Πάρου που από το 1993 η αρτιότητα είναι με ΠΔ 8000 τμ και είναι την τελευταία δεκαετία πρώτη στις Κυκλάδες με περίπου 500 σπίτια ετησίως. 5-3 Βλ. όλα τα παραπάνω σχόλια μας περι «επιτακτικού δημοσίου συμφέροντος για την εθνική οικονομία» και επιπροσθέτως: πότε και βάσει ποιάς σφαιρικής χωροταξικής προσέγγισης εξετάστηκαν, ή έστω και τώρα πρόκειται να εξεταστούν, εναλλακτικές; 5-6 Βάσει ποιάς χαρτογράφησης, και ποιού ελεγκτικού μηχανισμού; 6-4-α Η κείμενη νομοθεσία περί αιγιαλού δυστυχώς δεν έχει προβεί καν στην αυτονόητη χάραξή του, σε πολλές περιπτώσεις μεταξύ των οποίων και σε υγροτόπους. 6-4-γ Οι οικίες τοπικές αρχές πολλές φορές πρωτοστατούν στο μπάζωμά τους (π.χ. Άνδρος) Άρθρα 7,8&9 Προέχει ο εμπλουτισμός με υλικό και η ανάθεση μελετών καθώς ελάχιστα γνωρίζουμε για σημαντικά και ενδημικά είδη, ιδιαίτερα στα μικροκλίματα των νησιών. Τα παραπάνω αποτελούν στοιχειώδη προϋπόθεση. 10- Η έρευνα δεν αρκεί να ενθαρρύνεται, πρέπει να χρηματοδοτείται από το κράτος 11-3 Πρόσβαση σε πληροφορία πρέπει να διευκολύνεται, να είναι ουσιαστική, έγκαιρη και καταληπτή. Στοιχεία που μέχρι τώρα απουσιάζουν. 12- Η επιτροπή να συνεδριάζει με ανοιχτές διαδικασίες και να γίνεται φορέας επικοινωνίας και επαφής όλων όσων μπορούν να συνεισφέρουν, τοπικούς και κεντρικούς φορείς. 13- 14 Όπως είπαμε το ισχύον νομοθέτημα για τις ΑΠΕ αναιρεί σε μεγάλο βαθμό την προστασία. Το ΥΠΕΚΑ έχει την ευθύνη για τη διατήρηση του κεφαλαίου της Βιοποικιλότητας της Χώρας, ας συνειδητοποιήσει το μέγεθός της που απορρέει από τον παραδεδεγμένο χαρακτηρισμό «αναντικατάστατο». Ας μην το θυσιάσουμε προς όφελος μιας εφήμερης, αμφιβόλου αποτελεσματικότητας , δυσανάλογα ακριβής, εισαγόμενης και σκανδαλωδώς προωθούμενης βιομηχανίας. Με τιμή και υπομονή Δίκτυο Οικολογικών Οργανώσεων Αιγαίου Ερμούπολη 12 Ιουλίου 2010